WIADOMOŚCI
A R C H I D I E C E Z J A L N E W I L E Ń S K I E
DWUTYGODNIK KAPŁAŃSKI.
1930
ROCZNIK CZWARTY
CENA ROCZNIKA 15 ZŁ.
/ j n o
CZCIONKAMI DRUKARNI ARCHIDIECEZJALNEJ WILEŃSKIEJ.
WŁADZY DUCHOWNEJ.
REDAKCJA i ADMINISTRACJA: W ilno, zauł. Bernardyński 6, m.
DRUKARNIA ARCHIDIECEZJALNA: W ilno, ul. Metropolitalna
S P I S R Z E C Z Y
DZIAŁ URZĘDOWY.
Zarządzenia Stolicy Apostolskiej.
S ir . U w agi do I n s t r u k c j i św. K ongr. Sa-
k r a m . z dn. 25 m a r c a 1929 r. . 1 D e k r e t K om is ji do s p r a w Rosji, n a d a j ą
cy o d p u s t R o s j a n o m ...4 P r z e d ł u ż e n i e .Jubileuszu N a d z w y c z a j n e
go do k o ń c a c z e r w c a 19.30 r. . . 17 M o d litw a do św. T e r e s y od D z ie c i ą tk a
J e z u s ...17 K o m is ja K o d y fik a c j i P r a w a dla K ościo
ł ó w W s c h o d n i c h ...18 W n ie s ie n i e n a l u d e k s k s i ą g z a k a z a n y c h . 18 P is m o o k ó l n e O jc a Św. o k o r z y s t a n i u
z ćw ic zeń d u c h o w y c h (M e n s N o s t r a ) .33 E n c y k l i k a Ojca św. o c h r z e ś c i j a ń s k i e m
w y c h o w a n i u m ł o d z i e ż y ... 49 List O jca św. P i u s a XI do J. E. B. Pom-
pilj w s p r a w i e p rz e ś l a d o w a ń relig.
w R o s ji... 67 E n c y k l i k a Ojca św. P iu s a XI z p o w o
du z a k o ń c z e n i a p ię ć d z ie s i ą te g o r o k u k a p ł a ń s t w a ... 73 I n s t r u k c j a św. K ongr. S o b o ru o z w a l
c z a n i u n i e s k r o m n y c h st r o jó w k o b i e c y c h ... . . . . . . 76 B e a t y f i k a c j a 1.36-ciu Wiel. Sług, Bożych,
u m ę c z o n y c h w A nglji za w iarę. . 89 I n s t r u k c j a św. K ongr. Z a k o n n e j o o b o
w i ą z k u n a le ż y te g o k s z t a ł c e n i a c z ł o n k ó w Z g r o m a d z e n i a w r z e c z a c h w i a r y ... 89 O o d p u ś c i e P o r c j u n k u l i ...90 O p r z e d ł u ż e n iu ł a s k d u c h o w n y c h , u d z i e
lo n y c h w K o n s ty t u c ji „ A u s p ic a n - t i b u s “... 90 W n ie s ie n i e n a I n d e k s k s i ą g z a k a z a n y c h . 105 S e k c ja H i s t o r y c z n a św. K ongr. O b rz ę d . 105 N a d a n i e Oficj um i Mszy n a u r o c z y s to ś ć
N a jś w . Mar yi P a n n y Kró lo w ej K o r o n y P o l s k i e j ...105 K o m is ja do s p r a w re f o r m y p rz e p i s ó w
o u d z ie l a n iu s t o p n i n a u k o w y c h i p o r z ą d k u s t u d j ó w n a w y ż sz y c h u c z e l n ia c h te o l o g i c z n y c h ...121 D e k r e t y w s p r a w i e k l e r u o b r z ą d k ó w
w s c h o d n i c h ... 121 O s t r z e ż e n i e ...122 O d p o w ie d ź św. K ongr. O b rz ę d o w e j w
s p r a w i e z a j m o w a n i a m iejs c w p r e z b i t e r i a c h k o ś c i e ln y c h p r z e z o so b y ś w i e c k i e ... , . 122 K o m is ja do s p r a w Rosji. . . . . . 1.37 I n s t r u k c j a ś w .K o n g r . S a k r a m e n t , o k o m
p e te n c ji s ę d z ie g o .w s p r a w a c h m a ł ż e ń s k i c h z p o w o d u ty m c z a so w e g o z a m i e s z k a n i a (tiuasi-domicilii). . . 1.37 W y ja ś n ie n i a P a p i e s k i e j K om is ji a u t e n -
t e u t y c z n e g o t ł u m a c z e n i a k a n o n ó w P r a w a K a n ... . . 153 E n c y k l i k a o św. A u g u s t y n i e w 1500-let-
n ią rocznicę je g o ś m i e r c i ... 154 L ist Ojca św. do J. E. Ks. N u n c j u s z a
w P o ls ce z p o w o d u I-go K o n g r e s u E u c h a r . w P o z n a n i u ...169 0 Różańcu N. M. P. w o b r z ą d k u w s c h o d -
n i o - r u s k i r n ...170 W s p r a w i e o ł t a r z a s t a łe g o ( a l t a r e fixum ) 170 W s p r a w i e p o d a t k u die c e z ja ln e g o . . . 171 B ło g o s ł a w i e ń s t w o Ojca św. dla K o m i t e
t u m e d a l u „Cudu n a d W i s ł ą ”. . . 185 U ro c z y s t e k a n o n i z a c j e ... 186 B e a t y f i k a c j e ...186 P r e k o n i z a c j a b i s k u p i a ... 187 R e o rg a n iz a c ja „D zieł a O c h r o n y W iary
w R z y m i e ”...201 O d p u s ty dla n a u c z a j ą c y c h i s ł u c h a j ą
cych k a t e c h i z m u c h r z e ś c i j a ń s k i e g o . 201 0 o d p u ś c i e „ to t ie s ą u o t i e s ”... 202 Modły za R o s ję ... 202 O d p o w i e d ź K om isji P a p i e s k i e j do a u t e n
tyczne j i n t e r p r e t a c j i k a n o n ó w K o d e k s u P r a w a K a n ... 217 D e k r e t k a n o n i z a c y j n y ... 217 P r e k o n i z a c j e b is k u p ie . ... 217 D u b iu m de e o m p e t e n t i a S a c r a e P o e n i -
t e n t i a r i a e A p o sto lic a e circa ne go- tia fori iu terrii o ri e n t a l i u m . . . . 218 Rozpoczęcie s p r a w b e a t y f i k a c j i i k a n o
niz acji Słu g Bożych M arji-Celin y C o s ta n g i P a u li n y -M a r ji J a r i c o t . . 23.3 A r c h i p r e z b i t e r P a t r j a r s z e j B a z y li k i W a
t y k a ń s k i e j . 23,3
List O jc a św. do E p i s k o p a t u P o ls k ie g o . 249 P r e k o n i z a c j a b is k u p i a . . . . 251 P o tw i e r d z e n i e Zgrom adź. Z a k o n n e g o . . 251 Z aliczenie w po c z e t Ś w ię ty c h . . . . 265 U roczystości n o w y c h Ś w ię ty c h . . . . 265 S ir
S łr.
D ivini Officii c o r a m S S-m o S a c r a m e n t o r e c i t a t i o i n d u l g e n t i a p le n a r ia dita- t u r ... 265 D e k r e t k a n o n i z a c y j n y ...281 P o t w i e r d z e n i e K o n s ty t u c y j z a k o n u oo.
P a u l i n ó w ... 281 P o t w i e r d z e n i e Z g r o m a d z e n ia z a k o n n e g o 281 Zarządzenia Ordynarjatu Arcybiskupiego D e k r e t o n o w e m ro z g r a n ic z e n i u p a ra f ij
I d o ł t a - L e o n p o l ...4-251.
D e k r e t o ro z g r a n ic z e n i u p araf ij Idołta- D r u j a ... 4 W s p r a w i e t r z e ź w o ś c i ... 5 Ś w i a d e c t w a m e t r y c z n e ... 5 D e k r e t o n o w e m r o z g r a n ic z e n i u p a ra f ij
S o ł y - W ę s ł a w i n i ę t a ... 19 Z a rz ą d z e n i e w s p r a w i e p r o w a d z e n i a m e
t r y k k a t o l i k ó w obrz. w s c h .-s ł o w . . 19 W s p r a w i e pism do Kurji M etropol. . 19 D e k r e t o n o w e m r o z g r a n ic z e n i u p a ra f ij
P ia s k o w s k ie j, s tru b n ic k ie j i ro s k ie j. 19 P rz e s u n ię c ia p e rs o n a ln e . . 21, 78, 91, 107, 125, 178, 189, 203, 220, 270 Z b i ó r k a n a o c i e m n i a ł y c h ... 38
W s p r a w i e p r z e ś l a d o w a n i a relig ji w Rosji 69 Oficjum N. Mar yi P. K rólow ej P o ls k i. . 69 R o z k ła d w iz y ta c y j k a n o n i c z n y c h . 78,107, 173 R e k o le k c j e dla n a u c z y c i e ls t w a , . . . 91 P o r z ą d e k N a b o ż e ń s t w a Majowego. . . 106 D e k r e t o r o z g r a n ic z e n i u p araf ij daniu -
s z e w s k ie j i s m o rg o ń s k ie j...106 W s p r a w i e m i ę d z y n a ro d o w e g o K o n g r e s u
E u c h a r y s t y c z n e g o w K a r ta g i n ie . . 123 O a d n o t a c j a c h w k s i ą ż e c z k a c h w o j s k o
w y c h ... 123 O w y k a z a c h osób z m a r ł y c h i u ro d z o
n y ch w 1906— 1908 r o k u (i s p r o s t o w a n ie , str. 143)... 124 W s p r a w i e D nia M i s y jn e g o... 124 W s p r a w i e n is z c z e n ia p rz e w o d ó w tele-
g ra f .-te le fo n . p r z y d ro g a c h w ie j
s k i c h ... 140 S t o s u n e k k s i ę ż y P ro b o s z c z ó w do K as
C h o r y c h ...141 K o n g r e s P o b o ż n e g o S to w . dla Misyj
W e w n ę t r z ... 142 W s p r a w i e I-go K ra jo w e g o K ongresu
E u c h a r y s t y c z n e g o w P o z n a n iu . . . 155 D z ie s i ą ta r o c z n i c a „Cudu n a d W i s ł ą ”. . 172 W s p r a w i e n a u c z a n i a religji w s z k o
ł a c h ... 173
S łr . O d ezw a E p i s k o p a t u P o ls k i w s p r a w i e
a n t y r e l i g i j n y c h w y s t ą p i e ń Z w i ą z k u N auczycieli S z k ó ł p o w s z e c h n y c h w7 K r a k o w i e w lipcu 1930 ro k u . . . 186 W s p r a w i e n a u c z a n i a relig ji w1 s z k o ł a c h
p o w s z e c h n y c h ... 188 W s p r a w i e p r o g r a m u i podręczników 7
dla s z k ó ł p o w s z e c h n y c h n a r o k szk. 1 9 3 0 - 3 1 ... 189 P o s z u k i w a n i e zag in io n eg o B r o n i s ł a w a
U ż d a le w ic z a ... 202 P o s z u k i w a n i e m e t r y k i J a n a W oło jewi-
c z a ...202 P o s z u k i w a n i e m e t r y k i p o g r z e b o w e j E le
o n o ry S k a r b o w s k i e j ... 203 Now7e ro z g r a n ic z , p a ra f ij D a le k ie i O psa. 218 N owe ro z g r a n ic z e n i e p a ra f ij N ow a-W i-
l e j k a i M i c k u n y ... 218 N ow e r o z g r a n ic z e n i e p a ra f ij Nowre Ś w ię -
c ia n y i Ś w i ę c i a n y ... 219 E r e k c j a k a n o n i c z n a p a r a f ji w7 Balingró d-
k u dek. k a l w a r y j s k i e g o ...219 S p r o s t o w a n i e w7 R u b r y c e li...221 N o w e ro z g r a n ic z e n i e p a r a f i j w id z k ie j
i w a s i e w i c k i e j ...230 N ow e r o z g r a n ic z e n i e p a ra f ij N. Serca
J e z u s o w e g o w7 W iln ie i l a n d w a r o w -
sk iej. . 234
Now7e ro z g r a n ic z e n i e p a r a f ij d ru j s k ie j , id o ł ts k ie j i m i o r s k i e j... 251 N o w e r o z g r a n ic z e n i e p a r a f ij k o m a j s k i e j
i h o d u c i s k i e j ... 251 O o c h r o n i e c m e n t a r z y w o js k o w y c h . . 251 N ow e r o z g r a n ic z e n i e p a r a f i j choro-
sz c z a ń s k ie j i n ie w o d n ic k i e j. . . . 252 W s p r a w i e n a b o ż e ń s t w a w d n i g ł o s o w a
nia do Ciał U s ta w o d a w c z y c h . . . 252 N o w e ro z g r a n ic z e n i e p a r a f ij ik a ź n i e ń -
sk i e j i s ł o b ó d z k i e j ... 266 C e r e m o n j a ł p r z e j m o w a n i a P r z e d s t a w i
cieli W ła d z w k o ś c i e le i p o ś w i ę c a n ia p o m ników 7... 266 P o le c e n i e „ C e r e m o n j a ł u P a r a f j a l n e g o ”
i „ P a s t o r l o g j i ” J. E. Ks. B is k u p a N o w o w ie j s k ie g o ... 266 W e z w a n ie e d y k t a l n e do S ą d u A r c y b i s k u
p ie g o ... 267 O s t r z e ż e n i e ... 267 W s p r a w i e k s i ą g m e t r y c z n y c h . . . . 267 O p ł a t a s t e m p l o w a od w y c ią g ó w i ś w i a
d e c tw z a k t s t a n u cyw ilnego. . . 268
S tr . W s p r a w i e s t o w a r z y s z e ń i o rg an izacy j
r e lig ijn y c h w s z k o ł a c h ...270 O d ezw a K o m i t e t u o b c h o d u 25-lecia w a l
k i o s z k o ł ę p o l s k ą ...281 O n a k r y c i e g ło w y r e p r e z e n t a c y j k o r p o
r a c y j n y c h w k o ś c i e le ... 282 C z te rd z ie s t o le c i e E n c y k l i k i „ R e ru m no-
v a r u m ” ... 282 O p u s z c z a n ie godzin n a u k i relig ji w sz k o
ł a c h ...283 W y s t a w i e n i e N a jś w ię t s z e g o S a k r a m e n t u
n a Mszy św . w noc N ow ego R o k u . 284 Zarządzenia prawno-państwowe.
W s p r a w i e o p o d a t k o w a n i a d u c h o w i e ń s t w a r z y m .-k a t . n a rzecz z w ią z k ó w k o m u n a l n y c h ... 5 U z n a n ie d y p lo m ó w A t h e n e u m w R zym ie (i O s tr z e ż e n ie ludnoś ci p rz e d u ż y w a n ie m
d e n a t u r a t u . . . . • ... 108 W s p r a w i e s k ł a d a n i a p rz y s ię g i s ł u ż b o
wej p rz e z n au czy cieli d u c h o w n y c h . 108 Zaliczenie p o p r z e d n i e j sł u ż b y księży
p r e f e k t ó w ...125 P o d a t e k od b e z ż e n n y c h . . . . 126 P o d a t e k l o k a l o w y i d o d a t e k k o m u n a l n y . 127 Ulgi k o le jo w e , p rz y s ł u g u j ą c e s ł u c h a c z o m
wzg. ucznio m z a k ł a d ó w te o lo g icz
n y c h ... 127 S łu ż b a k o ś c i e l n a a K asy C h o ry c h . . . 128 P r a k t y k a a lu m n ó w S e m i n a r j ó w d u c h o w
n y c h w s z k o ł a c h p o w s z e c h n y c h . . 174 S t a t y s t y k a p r o d u k c j i ro ln ej. . . ; . 174 A k c j a u ś w i a d o m i e n i a lu d n o ś c i p rzez d u
c h o w i e ń s t w o w s p r a w a c h n a t u r y s p o ł e c z n o - p a ń s t w o w e j ... 190 W s p r a w i e p r z e s y ł e k p o c z to w y c h , zw o l
n io n y c h od o p ł a t y p o c z to w e j. . . 252 K u r s z w a lc z a n i a a lk o h o l i z m u ... 253 D Z I A Ł NIEURZĘDOWY.
P r o t o k ó ł W a ln e g o Z e b r a n i a Z w i ą z k u K a p ł a n ó w „ U n ita s " w W ilnie dn.
20 l i s t o p a d a 1920-go r ...6 S p r a w a g ł o s o w a n i a g m i n n e g o w w alc e
z a lk o h o l iz m e m . X . M a łu le w ic z , 21 L ist o k ó ln y B is k u p ó w W ę g ie r s k i c h w
s p r a w i e j u b i le u s z u św. E m e r y k a . 23 Ś. p. Ks. M i c h a ł G łęb o ck i. X . L. Ż,. . . 24 Ś. p. Ks. K rz y s z t o f A borow icz. X . L. Ź. 25 N a tle I n s t r u k c j i św. K ongr. Karno-.
S tr . ści, d o ty c z ą c e j S a k ra m ., z dn. 26-go m a r c a 1920 r. X . W. L . . . . . . 38 K s i ę ż a a d z ia ł a ln o ś ć d o b r o c z y n n a . X . U.H. 78 Z o k a z ji K o n g r e s u E u c h a r y s t y c z n e g o w
K a r t a g i n i e ...91 Z p o w o d u u r o c z y s to ś c i ju b i le u s z o w y c h
k u czci św. E m e r y k a n a W ę g rz e c h . 93 W s p r a w i e r o b o t n i k ó w p o ls k ic h w Ho-
l a n d j i ...94 U s u s e s t m a g i s t e r o p tim u s . X . Fr. C -is. 95 D ux v i t a e m o r tu u s , r e g n a t viv u s , a ll e
luja! R e d a k c j a ... 109 P r z e p i s y w i e l k o t y g o d n io w e J. Em. K ard.
W i k a r e g o w R zym ie. D ... 109 K ilk a u w a g dla K a p ł a n ó w , z w i e d z a j ą
cych z lu d e m K a l w a r j ę p od W il
ne m . X . R. D ... 111 P a t e n a prz y u d z ie l a n iu K o m u n ji św. C. 114
W s p r a w i e K o n g r e s u e u c h a r y s t y c z n eg o w P o z n a n iu .
O d ezw a A rc h id . D y r e k t o r a A p o s t o l s t w a Modlitwy. K s. K. Lubianiec. . . . 128 O d e z w a D y r e k t o r a K r a jo w e g o A p o s to l
s t w a M o d litw y ... 129 Zjazd u n ij n y w P i ń s k u . X . ./. K . . . 130 Do w ia d o m o ś c i P a s t e r z y dusz. X . H. J. 143 Ś. p. Ks. Dr. A r k a d j u s z Lisiecki, B is k u p
Ś l ą s k i ... 144 Z p o w o d u K o n g r e s u E u c h a r y s t y c z e g o
w P o z n a n iu . K s. K . Lubianiec. . . 155 A k c j a K a t o l i c k a w o ś w i e t l e n i u Ojca św.
X . W. L ... 156 Ś. p. Ks. M a r j a n Ryx, B i s k u p S a n d o
m i e r s k i ... 160 O Tymcz. K o m it e t. P a ra f . A k cji K a t o
lickie j. S e k r e t. C e n tr a ln y ... 174 Ś. p. Ks. A n t o n i N ie n i e w s k i X . L. Ź. . 175 Ś. p. Ks. C z e s ła w - W i ta l is G órski. X . L. Ż. 176 A b s t y n e n c j a a tr z e ź w o ś ć . X . M. S . . . 191 S t a t y s t y k a ś w i ą t y ń k a t o l i c k i c h i p r a
w o s ł a w n y c h n a t e r e n i e a r c h i d i e c e zji w ile ń s k ie j . X . J . M ... 194 S t o s u n e k k a p ł a n a do E u c h a r y s t j i . X .L .Ż . 203 K u r s d u s z p a s t e r s k i dla k s i ę ż y archid.
w i l e ń s k i e j ( p r o g r a m ty m cz.) . 208, 232 Ś. p. Ks. T e o d o r B ra z is -F re y . X . H . J. . 209 P r a s a , j a k o ś r o d e k p o m o c n i c z y w d u s z
p a s t e r s t w i e . K s. W t. M u r a w s k i. 221, 236 S y n o d a rch id . lw o w s k ie j . X . L. Ż . . . 223 P ie r w s z y k u r s d u s z p a s t e r s k i w Wilnie.
„ U n ita s“ ... 234 U n i w e r s y t e t L u b e lsk i. K s. J. K r u s z y ń s k i. 239
S łó w k i l k a o m a s o n e rji. K s. Dr. G a jlu sz. 253 O b r o n a ś w i ą t y ń p r z e d w o j e n n e m i ś r o d
k a m i niszczenia. N — w ic z. . . 256, 285 Ś. p. Ks. J ó z e f P o p ł a w s k i . X . L. Ż . . . 257 P r z e d s z k o le A k cji K ato lick iej. K s. J ó z e f
B o k T. J . ... 270 P r o t o k ó ł 1-go k u r s u d u s z p a s t e r s k i e g o
w Wilnie. K s. P. P ie k a r s k i. . . . 272 Na g w ia z d k ę . R e d a k c ja ... 284 W y s t a w a m i s y j n a i m isjolo giczna X . K . T . J . ...289
Sir.
Dział porad.
Za p o w ie d z i p r z e d ś l u b n e i c e r e m o n je p rz y z a w i e r a n i u ślu b u . X . P. B r. — X . A . N . ...8 J e s z c z e o z a p o w ie d z i a c h p r z e d ś l u b n y c h X . I. R. — X . A . N . ... 40 P r z e d ł u ż e n ie J u b i l e u s z u . Ś w ię to N. M a
ryi P. K rólow ej K o ro n y P o ls k ie j . Dzień św. K azim ierza. X . W. S. — X . A . N . ...80 P r z e n i e s ie n ie o d p u s t u . X . F. A .—X . A. N . 96 Msza r e c y t o w a n a . X . S . Ż . — X . A . N . . 130 W s p r a w i e z ap o w ied zi p r z e d ś l u b n y c h .
X . P. W -ski. — X . A . N . . . . .1 6 1 W s p r a w i e u ż y w a n ia p ie r ś c ie n ia p rzez
Księży. K s. H . ./. — X . A . N . . . . 177 W s p r a w i e Mszy c z y t a n e j i d a w a n i a
E w a n g e t ji do p o c a ł o w a n i a . X . J . R .—
X . A . N . ...194 W s p r a w i e p r z e p i s ó w R y t u a ł u X . M . ./. —
X . A . N ... 209 O Mszy św. „ R o ra te " . X . K. A . — X A . N . 224 O chrz c ie w d o m u p r y w a t n y m . W. N. O.—
X . A . N ... 242 W s p r a w i e o d p u s t ó w X . J. B. — X . A . N. 257
Archidiecezana.
S p r o s t o w a n i e , —O p ł a t e k u J E . K s. A r c y b i s k u p a M e t r o p o l i t y . - N owy R o k ,—
„ U n i t a s " . —Św ięcenia . S e m i n a rj u m Metro p. — P rz y p o m n i e n i e . — W iz y ta c j a i n s t y t u c y j re l ig i jn o -s p o łe c z - n y c h p a r a f ji a n t o k o l s k i e j ś w w . A pp.
P i o t r a i P a w ł a w W ilnie — D o s t a r cz an ie in f o rm a c y j o p a r a f j a l n y c h Ligach K ato lick ich - S r e b r n e gody k a p ł a ń s k i e . — P ry m ic je . P a r a f j a m i o r s k a ... 10 U r o c z y sto śc i O jc a św. - P u b l i c z n a a d o
r a c j a N aiśw . S a k r a m e n t u . — K a p i
t u ł a M e tr o p o li ta l n a . — „ U n i t a s “.—
Koło Księży P r e f e k t ó w . — W iz y t a c j a in s t y t u c y j s p o ł e c z n y c h w p a ra fji Św. D u c h a w Wilnie. — W e z w a n ie do p o p i e r a n i a D r u k a r n i A r ch id iecezjaln ej. — Stow . dla Misyj W e w n ę t r z n y c h . X . J. M . — Dwu- dzies topięciolecie k a p ł a ń s t w a .
„ P a m i ą t k a P ie r w s z e g o D nia K a to - li c k ie g o “. — S p r o s t o w a n i e . — P r z y p o m n i e n ie . — P o s t a w y . S . A . . . 25 Rocznic a ele k c ji Ojca św. — Dzień I m ie
nin J E . K się dza A rc y b is k u p a - M e - t r o p o li ty . — „ U n i t a s “.—P r o t e s t y . — W iz y t a c ja o rg a n i z a c y j par. św.
J a n a w W i l n i e . — S e m i n a r j u m M e
tr o p o l i t a l n e . W y k a z k o ś c i o łó w ł a c i ń s k i c h i u n i c k i c h a rc h i d ie e . w i
le ń s k ie j , p r z e r o b i o n y c h n a c e r k w i e p r a w o s ł a w n e , o k t ó r e K u r ja Metr.
Wil. w sz c z ę ła p r o c e s y są d o w e . K la sz to r oo. B o n if r a tr ó w w W il
nie. — W i z y t a c ja o rg a n i z a c y j p a r.
o s t r o b r a m s k i e j . — D ą b r o w a . . . . 41 W iz y t a c ja k a n o n i c z n a . — P r z y p o m n i e
nie D ział in f o r m a c y j n y R u b ry -
celi... 70
R ocznic a K o r o n a c ji Ojca św. — O u d z ia ł w s e k c j i p o ls k ie j n a K o n g re sie E u c h a r y s t y c z n y m w K a r t a g i n i e . — Liga K a to li c k a w Wilnie. — P r z e ciw n o w o ż y t n y m t a ń c o m i n i e s k r o m n y m st ro jo m k o b ie t . — W i z y t a c ja o rg a n i z a c y j p a ra f j a l n y c h . Z w i ą z e k M isyjn y kle ru. P o b o ż n e Stow.
dla Mis. W ew u. — B r a t n i a p om oc A lu m n ó w S e m i n a r j u m M e t r o p o li
ta ln e g o . — S e m i n a r j u m M e t r o p o l i ta ln e. - A k a d e m j a k u czci Ojca św. P i u s a XI w S em in. M etropoli- ta l n e m . — A k a d e m j a k u czci św.
T o m a s z a z A k w i n u ... 81 W o b e c b a r b a r z y ń s t w a k o m u n i s t ó w w
Rosji. — Sąd A rc y b i s k u p i . — Z w i ą z e k k a p ł a n ó w ” U n i t a s “ .— K a p i t u ł a M e t r o p o l i t a l n a W il e ń s k a . — O s t r a B ram a. — „Nasz P r z y j a c i e l ” . Mi
sje w archid. w i l e ń s k i e j . — O d p u s t
„ to t i e s ą u o t i e s ” w kośe. św . K a t a rzyny. — S u b s y d j o w a n i e a k c j i p r z e c iw a lk o h o l o w e j. — K o n g r e s K uch a-
VII
ry st y c z n y . — U z n a n ie dla firmy.
K s. A . G a jlew icz. B ia ł a W a k a . 97 P o c z ą t e k w i z y ta c ji a r c y p a s t e r s k i e j . —
K a p i t u ł a M e t r o p o li ta l n a . — Tab lica p a m i ą t k o w a po ś. p. B is k u p i e Zwie- r o w ic z u .—K o n g r e s E u c h a r y s t y c z n y w P o z n a u iu . — S e m i n a r j u m M e t r o p o l i t a l n e . — Nowi s u b d i a k o n i . —Sto w.
dla Misyj W e w n ę t r z n y c h . — R e k o l e k c j e z a m k n i ę t e . — „ C h r y s t i j a n i n ”.
— „W g ó rę s e r c a " . — Turg ie le. . 115 W i z y t a c j a k a n o n i c z n a J. E. K się dza
A r c y b i s k u p a . — J u b i le u s z . — K u rs d u s z p a s t e r s k i . — F e s t a s u p p r e s s a . — N ied zie la a d o r a c y j n a . — Koło K s ię ży P r e f e k t ó w . — „ U n ita s " . — No- w7y d o k t ó r te o lo g ji. B r a t n i a P o moc A l u m n ó w S e m i n a r j u m M e t r o p o li ta l n e g o . W y k ł a d y k a to l ic k o - s p o ł e c z u e . P r o t e s t p rz e c iw k o b a r b a r z y ń s t w u b o ls z e w i c k ie m u . — A k c j a k a t o l i c k a . —K o n s e k r a c j a k o ś c i o ła w T u rg je l a c h . — Zgon z a k o n n i c y ... 131 W i z y t a c j a k a n o n i c z n a J. E. K siędza
A r c y b i s k u p a - M e t r o p o l i t y . — W iz y t a c j a k a n . J . E. Ks. B is k u p a - S u fra - g a n a .— O s t r a B ra m a .— K się ża B i s k u pi w W ilnie . — R e k o l e k c j e k a p ł a ń skie. — W s p r a w i e p r z e j a z d u P a n a P r e z y d e n t a R z e c z y p o sp o lite j. S p r a w a p r z y j m o w a n i a n a ło n o K ościo ła z p r a w o s ł a w i a . — Z w i ą z e k M isyjn y K le ru. K o n g r e s Stow7. dla Misyj W e w n ę t r z n y c h . — „ U n ita s " . — S t u le cie g o d z in y ś w ię t e j. — U ro c z y s t o ści w G ro d n ie. — Dąbrowm k / G r o dna. — A n k i e t a w s p r a w i e akcji m i s y j n e j ... 145 W i z y t a c j a k a n o n i c z n a J E . Ks. B i s k u p a
S u f r a g a n a . — W i z y t a c ja k a n o n i c z n a J E . Ks. A r c y b is k u p a - M e t r o p o li ty . - Sąd A r c y b i s k u p i i M e t r o p o li ta l n y W ile ń s k i. — R e k o le k c j e k a p ł a ń skie. S e m i n a r j u m M e t r o p o l i t a l n e . — B r a t n i a pomoc, a lu m n ó w S e m i n a r j u m M e tro p o li ta l n e g o W i l e ń s k i e g o . — Dzie ń M isy jn y w W il
nie. — K o n g r e s P o b o ż n e g o Stow7.
dla Mis. W ew m ętrznych w arc hid.
w i l e ń s k i e j . — Pierw7sza m a t u r a w7 L ic e u m P P. W i z y t e k w Wilnie . —
Sir.
S e k c j a o b r o n y m o r a ln o ś c i p u b li c z nej w Wilnie . — K a b e le . — Dzi- s n a ...162 W y ja z d JE . Ks. A r c y b i s k u p a - M e t r o p o
lity . — U czczenie k s i ę ż y w y m o r d o w a n y c h p rz e z b o ls z e w ik ó w . — R e k o le k c j e k a p ł a ń s k i e . — K u rs d u s z p a s t e r s k i . P r z e d w s t ę p n y k u r s a k c j i k a t o l ic k i e j. — T rz e c ia ro c z n i c a K o r o n a c ji O b r a z u M a t k i B oskie j O s t r o b r a m s k i e j . — Z r u c h u p ą t n i - czego. — Z W il e ń s k i e g o S e m i n a r j u m M e t ro p o li ta l n e g o . — A k c ja p r o - m i s y j n a w archidiecezji. — Woł- do ciszki. — K abele. — P r z y p o m n i e n i e ...177 W iz y t a c ja k a n o n i c z n a J E . Ks. A r c y b i
s k u p a - M e t r o p o l i t y . — J E . Ks. Bi- s k u p - S u f r a g a n . — W y ja z d J E . Ks.
A r c y b i s k u p a - M e tro p o lity . — Sąd A r c y b i s k u p i — S e m i n a r j u m M e t r o p o li ta l n e . — O r g a n iz a c j e k a to l i c k i e M łodzieży A k a d . n a U. S. B.w W il
n i e .—R e m o n t k o ś c i o łó w w7 Wilnie.—
N ow a W il e jk a . — P o m n i k k u czci o fi a r m o r d u bo ls zew ick ieg o w1 B i a ł y m s t o k u ... 196 Z o s t a t n i e j w izy tac ji. — P o w r ó t JE . Ks.
B i s k u p a - S u f r a g a n a . S e m i n a r j u m M e t r o p o li ta l n e . S z k o ła o r g a n i s t o w s k a J ó z e f a M otw iłła.— Odezwra.
K s. K . L u b ia n iec. — W il e ń s k i e Koło K s ię ż y P re f e k tó w 7. — Ogóln y Zja zd K o ła K sięży p re f e k tó w 7 a rc h id . w i l e ń s k i e j . — J a s z u n y . — D o w n a ry . . 212 Z a k o ń c z e n ie k o n f e r e n c y j d e k a n a l -
n y ch . R e m o n t k o ś c i o ła O s t r o b r a m s k ie g o . O. M. — P o s i e d z e n ie K a p i t u ł y M e t r o p o li ta l n e j. — S e m i
n a r j u m M et ro p o li ta l n e . — VII. W a l n e z e b r a n i e K o ła k s i ę ż y p re f e k tó w 7 a rc h i d . w ile ń s k ie j .— W y j a ś n i e n i e do w ia d o m o ś c i XX. Pre f e k tó w 7 w s p r a w ie d y s p e n s . X . L. C h.— W s p r a w i e
„D nia m isy jn e g o " . — K u rs A k cji K a to li c k ie j w Wilnie. — G rodno.
X . G. J. — D o w n a ry . — O s t r y n a . — W o ł k o w y s k ... 225 P ie r w s z y a rc h i d i e c e z j a l n y K u r s d u s z p a
s t e r s k i , — S e m i n a r j u m M e t r o p o li
ta l n e . — „ U n ita s " . — U c h w a ł y W a l neg o Z ja z d u d e le g a tó w . Stow7.Clirze-
Sir.
śc ijań .-N aro d . N a u c z y c i e l s t w a szkól p o w s z e c h n y c h . — Zja zd p r z e d s t a w i cieli B r a c t w R ó ż a ń c o w y c h w Wilnie.
— K u rs S p o łe c z n y o A k cji K a to li c k iej.— O błó czyny. — IV Zjazd d e le g a t ó w Z w i ą z k u A k a d e m i c k i c h Kół M isyjnych w P ols ce. — Ziem ia k o ś c i e ln a n a t e r y t o r j u m archid. w i l e ń s k ie j , nie z n a jd u j ą c a się w p o s i a d a n i u K o ścio ła w d. 24.IX. 1930 r. — D o w n a r y ...'243 W y ja z d y J . E. Ks. A r c y b is k u p a - M e t r o -
p o li ty .—IV. Zjazd d e l e g a t ó w „ Z w i ą z k u A. K. M. w P o l s c e ”. — P ie r w s z y K u r s d u s z p a s t e r s k i arehid. w i l e ń skiej. W y s t a w a m i s y j n a i misjo- lo giczna w Wilnie .— Koło Teolo gów U.S.B. w Wilnie. J u d . — Misje. — K o p c io w 3zczyzna. — S u p r a ś l .—P o d - brodzie. — Z b y te c z n a i sz k o d l iw a u s ł u ż n o ś ć ż y d o w s k a ... 258 12-a roc z n ic a K o n s e k r a c j i J. E. Ks A r
c y b i s k u p a - M et ro p o li ty W i l e ń s k i e go.— P o b y t J. E. Ks. B is k u p a - S u f r a - g a n a Ł o m ż y ń s k i e g o w Wilnie. — F e rje S ą d u A r c y b is k u p ie g o i M e
tr o p o li ta l n e g o W il e ń s k i e g o .—Ś w i ę cen ia . — B r a t n i a P om oc A lu m n ó w S e m i n a r j u m M e t ro p o li ta l n e g o . K u r s k a t o l i e k o - s p o ł e c z n y w p a r a f j i o s t r o b r a m s k i e j w W ilnie . — Koło T eo lo g ó w U.S.B. w Wilnie, —- A k a d e m i a so d a l ie y j n a w S e m i n a r j u m
M e t r o p o li ta l n e m .—P rz y j ę c ie s u k n i d u c h o w n e j w S e m i n a r j u m M e t r o p o li ta l n e m . — I n a u g u r a c y j n e z e b r a nie S e k c ji M i ło s i e rd z i a C h r z e ś c i j a ń s k i e g o w W ilnie .—S t a t u t S t o w a rz y s z e n ia K s ię ż y - A k a d e m i k ó w P e t e r s b u r s k i c h . —I n a u g u r a c j a n o w e g o ro k u p r a c y w a k a d e m i c k i c h so da- licja ch m a r y a ń s k i c h . — W ile ń sk ie
Koło K sięży A b s y n e n t ó w ... 275
„ Ś r o d y ”.—F e r j e w S e m i n a r j u m M e t r o p o l i t a l n e m . — G r y p a w ś ró d księży.
A k a d e m j a n a u czczen ie 1500-letniej rocznicy św . A u g u s t y n a . — O tw a r c ie o d n o w io n e g o k o ś c i o ła św, T e r e s y przy O strej B r a m i e w Wilnie. — W s p r a w i e Tymcz. K o m itet. P a ra f . A kcji K a t o li c k ie j .—„ U n i t a s ”.-- W y d a w n i c t w a p a r a f ja ln e . K u r s y Akcji K ato lick iej dla księży. — N ie m e n (H uta ). K s. P. B a jk ie w ic z . Zgon. . 291 Z życia k a to l i c k i e g o po c a ły m św ie cie: 14 30, 45, 70, 86, 100, 118, 134, 148, 166 181, 197, 214, 227, 246, 262, 279, 294 Z życia k a to l ic k i e g o w k r a j u : 16, 32, 47 72, 87, 103, 119, 135, 150, 168, 183, 200
‘215, 230, 246, 264, 279, 296 Od R e d a k c j i ... 16 Od A d m in istra c ji: 16, 48. 88, 120, 200, 216 231, ‘248, 296 W y k a z księży, k t ó r z y z a le g a ją z p r e
n u m e r a t ą za „W ia d. A r c h i d ”. 136, 152
- - ' 7 ‘ - a
o płata pocztowa uiszczona ryczałtem .
Rok IV. Wilno, dn. 10 stycznia 1930 r. Nr. 1.
WIADOMOŚCI
A R C H I D I E C E Z J A L N E W I L E Ń S K I E
Cena prenumeraty:
Rocznie . . 15 zł P ó łro czn ie . 8 zł Nr. p o je d y ń . 80 gr
DWUTYGODNIK KAPŁAŃSKI. Cena ogłoszeń:
R E D A K C J A ł A D M I N I S T R A C J A : Cała strona 48 *1 P ół s t r o n y . 24 zl W ilno, z a u ł e k B e r n a r d y ń s k i 6, m. 1. i/t stron y . 12 xł
K o n to P. K. O. N r. 80.833 7 j S tro n y . 8 zł
Agnoscite quod a g i tis : imitamini quod tractatis. Pont. Rom.
T R E Ś Ć N U M E R U .
DZIAŁ URZĘDOWY.
Zarządzenia Stolicy Apostolskiej: Uwagi do Instrukcji św. Kongr*
Sakram. z dn. 26 m arca 1929 r. — Dekret Komisji do spraw Rosji, nadający odpusty Rosjanom.
Zarządzenia Ordynariatu Arcybiskupiego: Dekret o nowem rozgra
niczeniu parafij Idołta—Leonpol. — Dekret o rozgraniczeniu pa- rafij Idołta — Druja. — W spraw ie ^trzeźwości. — Świadectwa metryczne.
Zarządzenie Prawno-Państwowe. W sprawie opodatkow ania ducho
wieństwa rzym.-kat. na rzecz związków komunalnych. Uznanie dyplomów Atheneum w Rzymie.
DZIAŁ NIEURZĘDOWY.
P ro to k ó ł W alnego Zebrania Związku Kapłanów „Unitas” w Wilnie dn. 20 listopada 1929 r.
Dział porad. Zapowiedzi przedślubne i ceremonje przy zawieraniu ślubu.
Archidioecesana. Sprostowanie.—O płatek u JE. Ks. Arcybiskupa- Metropolity. — Nowy Rok. — „Unitas". — Święcenia. — Semi- narjum Metropolitalne. — Przypomnienie. — Wizytacja insty- tucyj religijno-społecznych parafji Antokolskiej śww. App.
Piotra i Paw ła w Wilnie. — Dostarczanie informacyj o pa- rafjalnych Ligach Katolickich. — Srebrne gody k apłańskie — Prymicje. — Parafja miorska.
Z życia katolickiego po całym świecie: Rzym i Włochy. Francja.
Belgja. Szwajcarja. Austrja. Anglja. Jugosławja. Czecho
słowacja,
Z życia katolickiego w kraju: Archid. w arszaw ska. Archidiecezja krak o w sk a. Diec. pińska.
Od Redakcji.
Od Administracji.
Trzaźw óść, to pierw szy warunek odrodzenia moralnego.!
K to b a c z n i e śledzi s t o s u n k i , p r z y n a ć m u s i, że p l a g a a lk o h o l i z m u s zer zy się w sp o s ó b p r z e r a ż a j ą c y w ś r ó d w s z y s t k i c h s t a nów , n i e s t e t y , t a k ż e w ś r ó d m łodzieży, co j e s t o b j a w e m n a jg r o ź n ie j s z y m . Z a m i ł o w a nie do k i e l i s z k a w y p a c z a c h a r a k t e r y , z c z ł o w i e k a e n e r g i c z n e g o czy n i n ie d o ł ę g ę , z o b y w a t e l a s z l a c h e t n e g o —s a m o l u b a i b r u t a l a z m ł o d z i e ń c a u t a l e n t o w a n e g o i p r a c o w i t e go — le n iw c a , h u l a k ę i z ło d z ie ja g ro s za p u b li c z n e g o , z c z ł o w i e k a c z y s t e g o —r o z p u s t n i k a . Do te go d o c h o d z ą liczn e z a s t ę p y dzieci po a l k o h o l i k a c h , o b a r c z o n e d z ie dzic znie i s k ł o n n e do w y s t ę p k u . — To t e ż n ie b ę d z ie m y mogli o d m ó w ić s ł u s z n o ś c i ty m , k t ó r z y w z y w a j ą n a r ó d do o p a m i ę t a n i a . Z a i s t e czas w ie lk i, a b y t ę s k n o t a licznych du sz s z l a c h e t n y c h za z m i a n ą o p in j i p u b licznej za o d r o d z e n i e m w e w n ę t r z n e m k a ż d e g o z o s o b n a , s t a ł a się z b io r o w e m
w o ł a n i e m i czy n em . A by a to li u k s z t a ł t o w a ł się w k a ż d y m z n a s d o s k o n a ł y c h r z e ś c i
ja n i n , m y ś lą c y i ż y jąc y z a s a d a m i C h r y s t u s a P a n a , t r z e b a w p i e r w u s u n ą ć w s z y s t k o , co w y p a c z a c h a r a k t e r c z ło w ie k a . Z acznijm y od u s u n i ę c i a z a m i ł o w a n i a do k ie l is z k a , je d n e j z g ł ó w n y c h p r z y c z y n o b e c n e j d e m o raliz a c ji. Bez tej o fiary o d r o d z e n i e m o r a ln e będzie czczą g a d a n i n ą . Rodacy! o c k n ij m y się ze ś l e p o ty i bezczy n n o ści. Z a n i e c h a j m y m a r n o t r a w s t w a grosza, p o d z iś d z ie ń z t r u d e m w ie lk i m z d o b y w a n e g o . Z a m i a s t b i a d a ć i n a rz e k a ć , n ie c h a j k a ż d y zacznie od siebie , z a r z u c a j ą c p i j a c k i e zw yczaje ; P o p i e r a j m y d ą ż e n i a t y c h , co w a lc z ą c z a lk o h o l iz m e m , d ą ż ą do m o r a l n e g o o d r o d z e n i a i do g o s p o da rc z e g o u n ie z a l e ż n i e n i a n a r o d u .
Z a r z ą d G łó w n y
P o ls k ie j L ig i P r z e c iw a lk o h o lo w e j.
T ow arzystw o Opieki nad Ociemniałymi (W arszawa ul. Polna 40).
W Zakładzie Tow arzystw a w Laskach pod Warszawą.
C z ę sto z a c h o d z ą w y p a d k i , że rod z ic e , k i e r u j ą c się n i e r o z t r o p n ą m i ło ś c ią do s w y c h dziec i k a l e k i nie z d a ją c sobie s p r a w y z k r z y w d y , j a k ą w y r z ą d z a j ą d z ie c k u p o z b a w i e n i e m go o p i e k i f a c h o w e j i n a u k i , n i e p r z e c h y l n i e o d n o s z ą się do p r o p o z y c j i u m i e s z c z e n i a dzie ci w Z a k ła d z i e . S a m o r z ą dy zaś, n ie k ł a d ą c o d p o w ie d n ie g o n a c i s k u n a o p i e k ę n a d t ą k a t e g o r j ą k a l e k , o g r a n i c z a ją s w ą rolę do u d z i e l e n i a in f o rm a c y j.
U t r u d n i o n a więc o r j e n t a c j a w a d r e s a c h o c i e m n i a ł y c h dzieci, z w ł a s z c z a dzie ci w w i e k u p r z e d s z k o ln y m , k t ó r y c h s t a t y s t y k i Tow.
n ie p o s i a d a z u p e ł n i e o ra z s p r z e c iw y w y n i k ł e z b r a k u n a l e ż y t e g o p o r o z u m i e n i a
z ro d z in ą , w y t w a r z a j ą b a r d z o t r u d n ą i s m u t n ą s y t u a c ję . N a 4000 o c ie m n i a ł y c h dzieci w k r a j u k s z t a ł c i się o k o ło 300, r e s z t a zaś p o z o s t a w i o n a j e s t w ł a s n e m u losow i i nę d z y m o r a ln e j i m a t e r j a l n e j .
T o w a r z y s t w o p r o s i w ięc g o rą c o K się ż y P r o b o s z c z ó w p o s z c z e g ó l n y c h p a r a f ij , by zechcieli p o i n f o r m o w a ć j a k n a j ś p i e s z n i e j T o w a r z y s t w o o , w s z y s t k i c h d z ie c ia c h o c ie m n ia ł y c h , p o c z ą w s z y od l a t 3 do 15, z n a j d u j ą c y c h się w ic h p a r a f j a c h o ra z by p o ś r e d nic zyli p o r o z u m i e n i u się T o w a r z y s t w a z r o d z in ą o c ie m n ia ł e g o d z ie c k a .
Zarząd T o w a r z y s t w a Opieki nad O ciem niały m i
K. CZARNIECKI W I L N O
ś - t o M i c h a l s k i z auł . 4 — 4.
Po cenie konkurencyjnej w ykonywa wszelkie roboty, w zakres budow nictwa i zdobnictwa kościelnego wchodzące, jak o to: bu
dowanie, przebudów ki, rep eracje kościołów i zabudow ań kościel
nych, ołtarze, ambony, ławki, konfesjonały, stacje i figury, m alo
wanie (politurow anie) kościołów, dekoracje G robu Chrystusa Pana i t. d. Mogą sią pow ołać na setki r o b ó t już wykonanych.
Niezamożnym parafjom przy gw arancji spłaty ratami.
Rok IV. Wilno, dn. 10 stycznia 1930 r. Nr. 1.
WIADOMOŚCI
A R C H I D I E C E Z J A L N E WI L E Ń S K I E
Cena prenumeraty:
Rocznie . . 15 zł Półrocznie . 8 zł Nr. p o je d y ń .8 0 gr
DWUTYGODNIK KAPŁAŃSKI.
R E D A K C J A I A D M I N I S T R A C J A : W ilno, z a u ł e k B e r n a r d y ń s k i 6, m. 1.
K o n to P. K. O. N r. 80.833
Cena ogłoszeń:
Cała strona 48 sl Pół s t r o n y . 24 zł V4 st rony . 12 sl V8 st rony . 8 z)
Agnoscite quod a g i tis : imitamini quod tractatis. Pont. Rom.
D Z I A Ł U R Z Ę D O W Y . Zarządzenia Stolicy
A postolskiej.
Uwagi do Instrukcji św . Kongr.
Sakram. z dn. 26 marca 1929 r. 1).
1. Z uczuciem prawdziwej r a dości możemy zauważyć, z jaką żywością wzmógł się w naszych czasach obecnych kult Najśw. Sa
k ram entu Eucharystji w odbytych we wszystkich stronach świata słyn
nych kongresach, mających na celu uczczenie tak przedziwnej tajem ni
cy, która wspaniale głosi dziwną Jezusa Chrystusa miłość dla zba
wienia ludzi. „Niema środka sk u teczniejszego, upominał Najwyższy Pasterz Leon XIII, do rozbudze
nia dusz katolickich, aby i wiarę w yznawały czynnie, i cnoty pełniły godne imienia chrześcijańskiego, nad ożywienie i pogłębienie wśród ludu znajomości owego przedziwnego do
wodu miłości, który jest związką pokoju i jedności" (z Breve Prooiden- tissim usD eus, dnia ‘28 listopada 1897).
') Por. W iad. A r c h id . W ił. 1929 r. str.
,321 i 337.
2. Nic więc dziwnego, że tenże Papież bardzo zachęcał, aby kon
gresy eucharystyczne odbywały się we wszystkich częściach świata. Do nich się stosuje Pismo, wydane prze
zeń d. 16 maja 1881, iriedy pierwszy międzynarodowy zjazd euchary
styczny odbyw ał się w Lille od dnia 28 do 30 czerwca tegoż roku, w któ- rem to Piśmie z tego powodu wy
rażał radość swoją i wszystkim uczestnikom kongresu z całego serca udzielił błogosławieństw a Apostol
skiego. Nadto dnia dwudziestego drugiego sierpnia tegoż rok u p rze
słał prezesowi kongresu, k tó ry mu dawał sprawozdanie, list, w któ
rym bardzo usilnie zachęcał do po
nawiania tego rodzaju zjazdów temi s ł o w y : „Nie ustawajcie więc, umi
łowani synowie, w dziele swojem, pozyskujcie mu coraz to nowych członków, rozszerzajcie organizację, do której należycie, i starajcie się w śród w szystkich rozbudzać pło
mień miłości niebiańskiej, który Chrystus przyszedł rozniecić na zie
mi i pragnął, by płonął przede- wszystkiem przez Sakram ent Eucha
rystji."
3. Dnia 28 maja 1892 r. wysłał do wszystkichBiskupów świata ency
klikę De Sanctissim a Eucharistia, rozpoczynającą się od słów Mirae caritatis.
4. Najwyższy Pasterz, Pius X polecił również ogłosić ów słynny, godny wszelkiej chwały, dekret dnia 20 grudnia 1905 r., w którym zale
cił wiernym codzienne przyjm owa
nie Najświętszej Eucharystji i podał stosowne przepisy, jak jej świę
cie i zbawiennie używać. Nadto 7 sierpnia r. 1910 polecił ogłosić inny dekret w sprawie wieku, w któ
rym do pierwszej Komunji eu ch a
rystycznej dopuszczać należy chłop
ców i dziewczęta, zarządzający, że, skoro dojdą do lat rozeznania, czyli do rozpoczęcia używania rozumu, można i należy im udzielić Komunji świętej.
4. Wiemy, że obydwa dekrety zatwierdzone zostały przez Najwyż
szego Pasterza Benedykta XV. R es
kryptem Sekretarjatu z Audjen- cji dnia 26 czerwca .1916 r., zatytu
łowanym De Eucharistica pueroruni utriusque sexu s com m unione ad m entem S u m m i Pontificis die 30 m ensis Ju lii solem ni ritu promo- uenda (A ct. Ap. Sedis. t. VIII) z okazji naznaczenia generalnej Komunji dzieci, aby zgubna wojna, groźnie całą prawie Europę niszcząca, wresz
cie się skończyła i Europa mogła odetchnąć. Na miejscu tu będzie po
dać to zarządzenie: „Jego Świętobli- wość Ojciec św. Benedykt z Opatrz
ności Bożej Papież XV, który jak najusilniej stara się o dokładne i całkowite zachowanie dekretów Sacr. Tridentina Synodus i Quam sin g u la ri, w ydanych z zarządze
nia ś. p. Poprzednika swego.
Piusa X, raczył na wniosek mój, ni
żej podpisanego Kardynała S e k re tarza Stanu, przy zbliżającej się dru giej rocznicy wielce opłakanego nie
szczęścia, polecić, co następuje: Nie
chaj wszyscy Biskupi Europejscy w szczególniejszy sposób się zatrosz
czą, aby we wszystkich kościołach i kaplicach swych diecezyj w zbliża
jącą się niedzielę, 30 lipca, urządzić jaknajuroczystszą Komunję świętą dziatwy według intencji Ojca św., - bez względu na jakiekolwiek inne rozporządzenia".
6. I w końcu Papież Pius XI, miłościwie nami obecnie rządzący, w celu podniesienia czci Najśw. Sa
kramentu, zwołał 24maja 1922r. 16-ty międzynarodowy Kongres i w nim sam wziął udział. Wszystkim też dostatecznie wiadomo, co ten P a
pież powiedział w Ailokaucji dnia 17-go grudnia ubiegłego 1928 roku o tych eucharystycznych Zgroma
dzeniach: „Któżby nie wiedział, jak bardzo i w jak cudowny sptfeób odbyte dotychczas międzynarodowe K ongresy eucharystyczne przyczy
niły się do rozbudzenia między n a rodami wiary, pobożności i wreszcie do odnowiania życia chrześcijań
skiego?"
7. Dnia zaś 20 grudnia tegoż roku, z racji rozpoczęcia 50-lecia swego kapłaństwa, osobiście w ko ś
ciele św. Piotra rozdaw ał miłości
wie Ciało Pańskie dzieciom, p rzy stępującym do pierwszej Komunji świętej.
8. Dnia 25 lipca r. b., ku ogólnej radości, podczas składania najdo- brotliwszemu Bogu dzięków za układ, zawarty pomiędzy Stolicą św.
a królem włoskim, podczas owej wieści o zgodzie upragnionej pomię
dzy obiema władzami, mieliśmy szczęście ujrzeć, ku wdzięcznej wszystkich a nigdy niezatartej p a mięci, w wieczornych godzinach, po długim czasie, w najuroczystszej pro
cesji Ojca św., wychodzącego z naj
większej Bazyliki św. Piotra, oto
czonego licznymi najdostojniejszymi mężami, poprzedzonego zastępami alumnów i kapłanów, niosącego
Nr. 1. W iadomości A rchidiecezjalne W ileńskie 3.
Hostję pokoju, pośród najwyższej radości nieprzeliczonego tłumu ludu, tak, że przy łagodnem powietrzu i zachodzie słońca zwolna postępu
jącym natu ra sama, zdawało się, w e
seliła z powodu niezwykłego zda
rzenia.
9. Jeśli więc cieszyć się należy wielce, że z tego rodzaju w znieco
nej miłości dla Najśw. Eucharystji obfite zbiera się owoce, roztropność radzi, by zapobiegać niebezpieczeń
stwom nieuszanowania tak wielkie
go Sakramentu. W tym celu ta św.
Kongregacja Sakramentów, której powierzono urząd czuwania nad ich szafarstwem, pamiętając na przepisy czy to K odeksu Prawa Kanonicznego, czy też Soborów, zwłaszcza Soboru Trydenckiego, w sprawie przyjmo
wania takiego Sakramentu, postarała się o wydanie niniejszej Instrukcji.
Z jakiem bowiem uszanowaniem ob
chodzić się z ta k wielkim S ak ram en tem i przyjmować Go należy, głosi K a
techizm rzymski, z zarządzenia św.
Soboru Trydenckiego wydany, temi sławnemi słowy: „Jak pomiędzy wszystkiemi świętemi tajemnicami, k tóre nam Zbawiciel, Pan Nasz, ja ko najpewniejsze łaski narzędzia zalecił, niema żadnej, k tórąby z Najśw. Eucharystji Sakramentem można porównać, tak też niemożna z powodu jakiejś zbrodni większej lękać się od Boga kary, niż kiedy się z rzeczą pełną świętości, albo raczej, która świętości Twórcę i źró
dło zawiera, nie obchodzą wierni n a bożnie i świętobliwie". {De Eucha- ristiae Sacramento, caput IV ).
10. Dla nabożnego więc obcho
dzenia się z niebiańskim S akram en
tem i świątobliwego przyjmowania Go, starała się taż św. K ongregacja najsłuszniej w niniejszej Instrukcji podać prawidła, odnoszące się i do ołtarza, na którym spraw uje się św. Ofiara, i do stołu, z którego się Eucharystję przyjmuje, i do
tabernakulum, w którem przecho
wuje się św. Hostja, i do materji, z której powstaje, mianowicie odnoś
nie do chleba i wina, z których pierwszy musi być pszeniczny, dru
gie—z grona winnego tłoczone. S ta
rać się więc skwapliwie należy, by w przygotow yw aniu materji usunąć wszelkie niebezpieczeństwo nie
ważności albo nieuszanowania; po
dobnie i obrusy, któremi pokrywa się ołtarz, i inne przedmioty k tó rych się tam używa, całe i czyste być powinny.
11. Z tego samego powodu św.
Kongregacja ustawicznie nalega na sługi ołtarza, by przy rozdzielaniu Najśw. Eucharystji wiernym odda
lali niebezpieczeństwo rozsypania cząsteczek i dlatego zarządza, aby przy jej podawaniu używano pateny.
Niech baczą również, aby podczas trzech dni pam iątki Męki P.N.J. Chr.
postarano się o odpowiednie p rze
chowanie Najśw. Eucharystji, czu
wając nad Nią pobożnie i ze czcią należną.
12. Roztropnej pomysłowości pro
boszczów pozostawia się, aby w koś
ciołach, zwłaszcza wielkich miast, ołtarz, na którym się mieści ta- j bernakulum z Najś. Sakramentem,
mogli wierni od innych ołtarzy po niewątpliwym a widocznym łatwo odróżnić znaku, a to, w celu zapobieżenia nieuszanowaniu, a za
chęcali ich, by wchodząc do kościo
ła, należną cześć Mu oddawali, 13. . Nakoniec wzywa się jak najusilniej Najprzewielebniejszych Ordynarjuszów tak świeckich jak i zakonnych oraz kapłanów zarów
no świeckich, jak i zakonnych, żeby nic z tego, co tu w Instrukcji dla należnej czci Najśw. S akram entu jest postawione, nie było opuszczo- nem z krzyw dą dla Najśw. Tajemni
cy, której wszystkie inne Sakra- m enta się podporządkowują. P rze
pisy te, aby były zastosowywane
