Kronika Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych za rok 1999

Józef Mandziuk

Kronika Wydziału Nauk

Historycznych i Społecznych za rok 1999

Saeculum Christianum : pismo historyczno-społeczne 7/1, 291-297

2000

Saeculum Christianum 7 (2000) nr 1

KRONIKA. WYDZIAŁU NAUK HISTORYCZNYCH I SPOŁECZNYCH ZA ROK 1999

I. Z m iana nazwy W ydziału

W związku z przekształceniem Akademii Teologii Katolickiej w Uniwersytet Kardyna­

ła Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, które dokonało się na mocy ustawy parlamentarnej i podpisu prezydenta RP z dnia 3 0 IX 1999 r., dotychczasowy Wydział Kościelnych Nauk Historycznych i Społecznych otrzymał nazwę Wydziału Nauk Historycznych i Społecz­

nych. Na Wydziale powstały dwa Instytuty: Nauk Historycznych z kierunkiem Historii i Historii sztuki oraz Instytut Politologii z kierunkiem Politologii. Dyrektorem pierwszego został ks. prof. dr hab. Wincenty Myszor, a drugiego ks. prof. dr hab. Helmut Juros. Drogą tajnych wyborów kuratorem kierunku Historii został ks. prof. dr hab. Józef Mandziuk.

II. Sym pozja

1. C aritas w E u ropie w trzecim tysiącleciu - międzynarodow y kongres naukowy odbył się w Warszawie w dn. 22-26 września 1999 r. O rganizatoram i byli: Caritas Pol­

ska, Instytut Wiedzy Charytatywnej Uniwersytetu Alberta-Ludwika we Freiburgu oraz Studium Caritas Wydziału Kościelnych Nauk Historycznych i Społecznych ATK w War­

szawie. Uroczyste rozpoczęcie konferencji poprzedziła M sza św. z hom ilią ks. Józefa kard. Glempa, prymasa Polski. Wykłady skupiały się w okół klasycznej zasady naucza­

nia społecznego: wiedzieć - oceniać - działać. U czestnicy mieli też okazję zwiedzić projekty socjalne, udając się do Lasek, Tykocina, B iałegostoku i Pułtuska.

2. O jcow ie K ościoła o sw oim O jcu - sym pozjum patrystyczne zorganizowane dn.

21 października 1999 r. w sali W M SD w Warszawie. O tw arcia sym pozjum dokonał ks. prof, dr hab. H. Skorowski, dziekan Wydziału NHS. Pierwszej części obrad prze­

wodniczył ks. prof, dr hab. B. Częsz. W ykłady wygłosili: ks. dr L. N ieścior - Philan- tropia Boga i człowieka w świetle pism Nila z Ancyiy, ks. dr J. Słom ka - Marceli z An- cyry o Bogu Ojcu; ks. dr S. Strękowski - Ojcowstwo Boga a skończoność i niedosko­

nałość ludzka w homiliach do modlitwy Ojcze Nasz Grzegorza z Nyssy; ks. dr N. W i­

dok - Imiona i tytuły Boga w Modlitwach teologicznych Grzegorza z Nazjanzu.

Drugiej części sym pozjum przewodniczył ks. dr hab. S. Longosz. Referaty w ygłosi­

li: ks. dr L. Misiarczyk - Bóg Ojciec Justyna Męczennika; ks. dr J. Żelazny - Ojow- stwo w Listach Teodoreta z Cyru; ks. dr P. W ygralak - D obroć Boga Ojca według Cezarego z Arles; ks. dr hab. A. Żurek - Od paterfam ilias do Pater Noster-u źródeł nauki o Ojcu łacińskich Ojców Kościoła.

Sympozjum miało charakter w yjątkowo monotematyczny.

292 KRONIKA WYDZIAŁU [2 ]

3. P ry m a so stw o i pry m a si w ży ciu p a ń stw a i n arod u p o lsk ieg o - sesja nauko­

w a zorganizow ana w dn. 11 grudnia 1999 r. przez Tow arzystw o im. Stanisława ze Skalm ierza przy w spółpracy K oła Studentów H istorii U K SW w M uzeum Kolekcji im. Jana Paw ła II w W arszawie. G ośćm i byli: ks. Jó z e f kard. Glemp, prym as Polski i ks. arcybp H enryk M uszyński, m etropolita gnieźnieński. Przew odnictw o naukow e spraw ow ał dr hab. W iesław Jan W ysocki - prof. UKSW , opiekun Koła N aukowego Studentów H istorii UKSW. Sesję poprzedziła M sza św. w katedrze w arszaw skiej z hom ilią prym asa Polski. Tem atyka w ykładów była następująca: ks. prof. dr hab.

W. G óralski przedstaw ił genezę instytucji prym asów i ich funkcji w historii K ościo­

ła pow szechnego; prof. dr hab. A. Sucheni-G rabow ska ukazała udział prym asów w parlam entaryzm ie polskim w X VI w.; prof. dr hab. J. D zięgielew ski m ów ił o dzia­

łalności prym asów w okresach pełnienia funkcji interrexów w Polsce; ks. dr A. G ał­

ka ukazał działalność prym asów do dobie rozbiorów ; ks. dr Z. Skiełczyński przybli­

żył okoliczności utw orzenia archidiecezji w arszaw skiej i prym asostw a w Warsza­

w ie; ks. prof. dr hab. H. D. W ojtyska om ów ił w zajem ne relacje m iędzy prym asam i a nuncjuszam i w Polsce; ks. prof. dr hab. J. Z budniew ek skupił się na Jasnej Górze w strategii pasterskiej prym asów Polski; ks. J.R.M aj przedstaw ił zasługi Prym asa Tysiąclecia dla Polski.

Po dyskusji krótkie kom unikaty wygłosili: m gr M.P. Rom aniuk i dr hab. W.J. W y­

socki - prof. UKSW.

III. Stopnie i tytuły naukow e 1. Tytuł naukowy profesora

Prezydent RP postanowieniem z dn. 22 XI 1999 r. nadał tytuł naukow y profesora nauk hum anistycznych ks. dr. hab. Michałowi M arianowi Grzybowskiem u.

2. Habilitacja

Elżbieta F i r l i t , Parafia rzymsko-katolicka w Polsce w okresie transformacji syste­

mowej. Studium socjologiczne.

Recenzenci: prof. dr hab. Edward Ciupak ks. prof. dr hab. Janusz M ariański ks. prof. dr hab. Witold Zdaniew icz D ata kolokwium hab.: 25 I 1999 r.

Zatwierdzenie BCK: I-H-259/99

3. Doktoraty

Cyprian W i l a n o w s k i , Konspiracyjna działalność duchowieństwa katolickiego na Wileńszczyźnie w latach 1939-1944.

Promotor: ks. prof. dr hab. Józef M andziuk Recenzenci: prof. dr hab. W łodzimierz Suleja

dr hab. W iesław Jan W ysocki, prof. ATK Data obrony pr. dokt.: 18 I 1999 r.

[3] KRONIKA WYDZIAŁU 293

Ks. Kazimierz Ł a t a k , Prepozytura Bożego Ciała Kanoników Regularnych Latera- neńskich na Kazimierzu p o d Krakowem do końca XVI w.

Promotor: ks. prof. dr hab. Janusz Zbudniew ek Recenzenci: prof. dr hab. Jerzy W yrozum ski

ks. prof. dr hab. W incenty M yszor D ata obrony pr. dolct.: 22 III 1999 r.

Julia D z i w o k i, Kościół katolicki wobec wobec szkolnictwa w województwie śląskim w latach 1922-1939.

Promotor: ks. dr hab. Jerzy Myszor, prof. ATK Recenzenci: dr hab. Wanda Bobrow ska-N owak

dr hab. W iesław Jan W ysocki, prof. ATK Data obrony pr. dolct.: 26 IV 1999 r.

Tadeusz J e d y n a k , Obraz człowieka w holenderskiej etyce medycznej.

Promotor: prof. dr hab. A niela Dylus Recenzenci: prof. dr hab. Egbert Schroten

ks. prof. dr hab. A lojzy Marcol ks. prof. dr hab. H enryk Skorowski Data obrony pr. dokt.: 14 VI 1999 r.

Tadeusz K a m i ń s k i , Antropologiczno-aksjologiczne założenia etyki zawodowej p ra ­ cownika socjalnego.

Promotor: ks. p ro f dr hab. H enryk Skorowski Recenzenci: ks. prof. dr hab. Leon Dyczewski

prof. dr hab. A niela Dylus Data obrony pr. dokt.: 21 VI 1999 r.

Przem ysław N o w o g ó r s k i , Zespołyprzysynagogalne w Palestynie w I1I-IVw.

Protnotor: dr hab. Elżbieta Jastrzębowska, prof. U W Recenzenci: ks. doc. dr hab. Jerzy Chmiel

prof. dr hab. Maria M iśkiew icz Data obrony pr. dokt.: 18 X 1999 r.

Ks. Andrzej K r e f f t, Działalność wydawnicza polskich księży katolickich na ziemiach niemieckich od końca XIX w.

Promotor: ks. p ro f dr hab. Józef M andziuk Recenzenci: ks. dr hab. Anastazy Nadolny, prof. K U L

ks. dr hab. Bronisław Panek, prof. U K SW Data obrony pr. dokt: 15 XI 1999 r.

294 KRONIKA WYDZIAŁU [ 2 ]

Ks. Dariusz G a s, Rola Instytutu Polskiego Akcji Katolickiej w środowisku emigracyj­

nym Wielkiej Brytanii.

Prom otor: ks. prof. dr hab. H enryk Skorowski Recenzenci: prof. dr hab. Konstynty W ojtaszczyk

prof. dr hab. Stanisław Otok D ata obrony pr. dokt.: 13 XII 1999 r.

4. M agisteria

a) A rcheologia ch rześcijań sk a: Joanna G ł u s z e k , Chrześcijańskie budowle sa­

kralne miast Dekapolis w okresie późnego antyku; Anna P i ó r k o w s k a , Archeolo­

giczne świadectwa wymiany handlowej Pomorza Zachodniego ze Skandynawią w VIII- XII; M ałgorzata R o z p ę d a, Geneza i typologia srebrnych kaptorg wczesnośrednio­

wiecznych występujących na terenie Polski; Bogdan Adam W e t o s z k a , Nazwy et­

niczne na tle wczesnośredniowiecznej sieci osadniczej na Mazowszu Północnym.

b) P atro lo g ia: Marek D m i t r u k , Zagadnienia wolności człowieka w „Homiliach na List do Rzymian ” św. Jana Chiyzostoma; W ojciech D r e w n o w s k i , Elementy p ra ­ wodawstwa rzymskiego w pismach apologetycznych Tertuliana; M onika M a l i ń s k a , Zawody związane z widowiskami w ocenie Tertuliana; Edyta M e n d e l o v a , Cnoty w ujęciu Jana Kasjana; Barbara N o w o s i ń s k a , Życiowe powołanie kobiety w „Li­

stach " św. Hieronima; Justyna W i l c z y ń s k a , Drugie małżeństwo według Jana Chry­

zostoma.

c) H isto ria K ościoła: Piotr W. A n c z e w s k i , Działalność Rady Głównej Opiekuń­

czej w pow iecie grójeckim na rzecz wysiedlonych w latach 1940-1945; Gabriela G a r- 1 a c z, Szkoły zawodowe prowadzone przez siostry Niepokalanki w Szymanowie w okre­

sie okupacji niemieckiej w latach 1939-1945; M aurycy G o n t a r c z y k , YoungMens ś Ghristian Association w Polsce w świetle oficjalnych wypowiedzi Kościoła katolic­

kiego w latach 1921-1939; M ichał G r u s z c z y ń s k i , Represje w obec nielegalnych katolickich organizacji młodzieżowych w Polsce w latach 1944-1956; M onika H a w - r y l u k , Życie i działalność ks. Melchira-Lucjana Juścińskiego w p r ajii św. Mikołaja w Hrubieszowie w latach 1910-1949; M ałgorzata K r z e m i ń s k a , Duchowość kobie­

ty w średniowiecznej Polsce w świetle najstarszych kronik i żywotów; Dorota Kr ó l , Recepcja idei trzeźwości w diecezjach Kościoła rzymsko-katolickiego na terenach za­

boru rosyjskiego i austriackiego w» latach 1844-1863; Andrzej K u l m a t y c k i , D zia­

łalność kulturalno-oświatowa i dobroczynna społeczności żydowskiej w Otwocku w la­

tach 1918-1939; Rafał Li s , Duchowieństwo polskie wobec powstania styczniowego w świetle „ Tygodnika Katolickiego ” z lat 1861-1863; M arcin L u d w i c k i, Życie co­

dzienne magnateriipolskiej w latach 1729-1733 w świetle „Kuriera Polskiego ”; Ro­

bert L u b a , Życie religijne społeczeństwa polskiego w świetle „Życia św. Stanisława ” Jana Długosza; K rzysztof Jerzy Ł u c z a k , Polacy na robotach przymusowych w Trze­

ciej Rzeszy w latach 1939-1944 w świetle „Nowego Kuriera Warszawskiego " i „Biu­

letynu Informacyjnego"; K rzysztof M ieczysław M a t e c k i , Postylle ojca Szymona Mieleckiego na tle kaznodziejstwa polskiego 2 połow y XVI wieku; Roman Zygmunt

[3] KRONIKA WYDZIAŁU 295

P o 1 e ty ło , Dekanat janow ski w świetle wizytacji generalnej biskupa łuckiego i brze­

skiego Antoniego Erazma Wołłowicza z czerwca. 1761 r.; Tomasz W i n i a r s k i , Dzia- lalnsć Towarzystwa Opieki nad Więźniami „ P atron at” w Krakowie w iatach 1925- 1939.

d) H isto ria sztuki sa k ra ln e j: M agdalena A n t o s z e w s k a , Rzeźbiarz Jan Woydy- ga (1857-1938). Zarys monograficzny; Ewa B a l i s z e w s k a , Twórczość plastyczna Polaków uwięzionych na terenie ZSRR w iatach 1939-1956; Paw eł B i e ń k o w s k i , Heliografdca Karola Hill era; Monika C z u m aj, Nysa jako ośrodek katolicyzmu w okre­

sie kontrreformacji; Joanna D ą b r o w i c z , Grafik Aleksander Sołtan (1903-1994).

Zarys monografii; M onika F r a ś , Architektura wnętrza i wystroje obiektów sakral­

nych Adolfa Szczepińskiego; Liga K w i a t k o w s k a , Ikonografia św. Barbary w p o l­

skiej sztuce nowożytnej; M onika M a z u r e k , Problem koloru w malarstwie Stanisła­

wa Komockiego; Joanna M i c h a l a k , Bjorn Wiinblad i je g o Twórczość dla Rosenthal AG Selb; M aria P a t y n o w s k a , Julian Bohdanowicz (1887-1943) grafik i pedagog.

Zarys monografii; Piotr R o m a n o w s k i , Jerzy Kalina. Zarys monograficzny; Kata­

rzyna S k o l i m o w s k a , Rzeźba architektoniczna Warszawy lat 50. XXwieku; Barbara T i c h y, Ikonografia aniołów w przedstawieniach rzeczy ostatecznych człowieka w śre­

dniowiecznym malarstwie polskim ; Julita W a s i l e w s k a , , , Crystal Cathedral ” na tle architektury Los Angeles lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych.

e) M uzykologia kościelna: ks. Szczepan D o b e c k i, Kościelne życie muzyczne w die­

cezji łomżyńskiej w latach 1925-1939; Sebastian J. G u n e r k a , Organmistrzowskafirma Krukowskich. Monografia; Monika Z. H u z i or, Analiza modalna i estetyczna śpie­

wów oficjum i mszalnych na Boże Ciało; M ałgorzata K. I z b i c k a , Stile antico i stile moderno w twórczości mszalnej Bartłomieja Pękiela; Bartosz G. I z b i c k i, Gradual ms. 43 z Biblioteki Kapitulnej w Krakowie; Mart a A. K o w a l c z y k , Analiza i este­

tyczna śpiewów mszalnych na święto Znalezienia i Podwyższenia Krzyża Świętego;

Maciej P. K r ó l i k o w s k i , Gradual ms. 3615 z Biblioteki Czartoryskich w Krakowie;

Sylwester M u l i k , Graduały modus VII. Analiza muzykologiczna oraz interpreta­

cja wykonawcza notacji neumatycznej według Graduale Triplex; Bogum iła N a s i e - r o w s k a , Analiza estetyczna i modalna śpiewów Oficjum rymowanego o św. Zygmun­

cie z Antyfonarza Płockiego ms. 36; Jakub M. O r ł o w s k i , Analiza modalna i este­

tyczna śpiewów proprium missae Suchych Dni wrześniowych i adwentowych; Maria M. S i k o r s k a , Muzyka w Liturgii Godzin według Reguły Świętego Benedykta z Nursji.

f) Politologia: Łukasz B a ń k o w s k i , Problem ojcowstwa w polskich rodzinach u schyłku XX wieku; Grażyna Katarzyna B i l i ń s k a , Problemy przemian czarnej Afryki po odzyskaniu niepodległości w 1960 r ; A nna C h d z i a k , Rola organizacji pozarzą­

dowych w socjalizacji dzieci z rodzin patologicznych na przykładzie wybranych orga­

nizacji miasta Warszawy; A rtur C z e r w i ń s k i , Zasada solidaryzmu międzypokole­

niowego w reformie ubezpieczeń społecznych w Polsce; M arcin G ł u s z e k , Populizm jako zjawisko życia politycznego, na podstawie wyborów prezydenckich lat 1990 i 1995;

Jarosław H e b e l , Tożsamość Polskiego Stronnictwa Ludowego w świetle dokumen­

tów programowych „ O kształtowanie szans rozwoju dla Polski ”; M ariusz Czesław

296 KRONIKA WYDZIAŁU

P]

J a n k o w s k i , Przeobrażenia systemu medialnego p o 1989 roku w Polsce; Robert P o ­ l k o w s k i , Problem upodmiotowania społeczności lokalnej w debacie nad nowym p o ­ działem administracyjnym kraju; ks. K rzysztof K o ł o d z i ej c z y k, Rodzina miejscem kształtowania postaw patriotycznych w okresie polskich transformacji systemowych;

Adam K o p e r e k , Idea pojednania w sakramencie pokuty według Soboru Watykań­

skiego II i Magisterium Posoborowego; Rafał K o p to ń, Stosunki miedzy cywilizacja­

mi w X X wieku (wybrane problemy); M ichał Stanisław K o s s a k o w s k i , Pojęcie spo­

łeczeństwa obywatelskiego w kontekście antropologii postm odernistycznej; ks. Hen­

ryk K o ź m i ń s k i , Miejsce etyki naturalnej w systemie moralności chrześcijańskiej w świetle polskiej literatury teologiczno-moralnej; Anna K r u p a , Międzynarodowe zachowania w Europie w obliczu problemów ekologicznych; Bartłomiej Dariusz L e ­ w a n d o w s k i , Selektywne podejście współczesnej m łodzieży do wartości chrześcijań­

skich na podstawie Raportu o młodzieży; Agnieszka M a c h o c k a, Kryptoreklama w fil­

mie; Beata N a s i a d k a , Polska po roku 1989 ja k o kraj zainteresowania obywateli państw rozwijających się A zji Środkowo-W schodniej, na przykładzie Wietnamu;

Agnieszka O r d a k o w s k a , M iejsce prasy lokalnej w procesie integracji społecznej;

Arkadiusz P a g a c z , Ochrona pra w człowieka w warunkach zasadniczej służby woj­

skowej w świetle regulacji prawnych; Wojciech P r z e s m y c k i , Neutralność świato­

poglądow a państwa w ujęciu programu SdRP; Anna R o g a l s k a , Idea jedności Eu­

ropy w nauczaniu Jana Pawła II skierowanym do Kościoła w Polsce; Andrzej R u ­ d o w s k i, Standard zawodowy i etyczny kandydata do służby cywilnej w Polsce; Jerzy S k o r o w s k i , Problem restruklwygacji pryw atyzacji strategicznych sektorów gospo­

darczych jako element polskiej transformacji ustrojowej na przykładzie sektora nafto­

wego; Piotr S m o g o r z e w s k i , Marketing polityczny; Dorota S t a d e ł , Wizerunek kobiety w reklamie prasowej i telewizyjnej w Polsce; K atarzyna S i u c i a k, Polska p o ­ lityka regionalna w świetle dokumentu ,, Koncepcja polityki przestrzennego zagospo­

darowania kraju”; Rafał Ś w i ę t o c h o w s k i , Problem suwerenności państwa p o l­

skiego w układzie Stowarzyszeniowym z Unią Europejską; Piotr Te r l e c - k i , Model osobowy pracownika w świetle stołecznych ofert pracy; Paw eł W a s z k i e w i c z , Pod­

stawowe praw a rodziny w świetle Katechizmu Kościoła Katolickiego; Jolanta W o ł o - w i e c - K u z y n a, Ruch hospicyjny ja k o alternatywa dla eutanazji w społeczeństwie obywatelskim; Radosław Damian Z e n d e r o w s k i , Redefinicja pojęcia gospodarki narodowej w kontekście rynku globalnego; M onika Z w i e r z y ń s k a , Problematyka dziecka w reklamie.

g) Socjologia s tru k tu r społecznych: Katarzyna C z u r y k, „Monografiaparafii Cho- roń ” - studium religijności parafian w 1990 roku; Paw eł K a c z o r o w s k i , Wizja spo­

łeczeństwa polskiego kreowana na łamach miesięcznika „ M o rze” 1937-39; Izabela K r z e w n i a k , Kim je s t student ATK? Rodzina pochodzenie, kultura, świat wartości.

Próba określenia postaw; Joanna M i r u n k i e w i c z , Wartości społeczne w opinii mło­

dzieży z wybranych szkół Warszawy. Problem młodzieży niedostosowanej społecznie;

Daniel Jacek P a t e r , Narodowe odrodzenie Polski - socjologiczne studium nacjonali­

zmu; Violetta P i e k a r z , Program telewizyjny „C zar P a r ” i jeg o uczestnic; Jarosław

[3] KRONIKA WYDZIAŁU 297

W o j t a s i k , Wykorzystywanie wolnego czasu przez młodzież licealną (na podstawie badań socjologicznych przeprowadzonych w wybranych, szkołach licealnych w K ra­

kowie).

IV. Studenci

Specjalizacja I n m IV V R azem

Archeologia Chrześcijańska 13 18 9 8 8 56

Historia Kościoła 29 16 19 17 20 101

Historia Literatury Wczesnochrześcijańskiej

12 6 8 8 2 36

Historia Sztuki 19 26 18 20 13 96

Muzykologia Kościelna 12 15 7 10 11 55

Chrześcijańskie Nauki Społeczne 44 36 57 35 36 208

Socjologia struktur społecznych 52 52 40 20 20 184

Studium Caritas 39 32 25 13 17 126

Razem 220 201 183 131 127 862

Ks. J ózef Mandziuk