Wpływ własności obwodu magnetycznego kriogeneratora synchronicznego na wartość i miejsce występowania maksymalnej indukcji w nadprzewodnikowym uzwojeniu wzbudzenia

ZESZYTY N A UK OW E PO LI T ECHNIKI ŚLISKIEJ Seria: E LE KTRYKA a. 87

1983 Nr kol. 773

Adam RÓŻYCKI

I n s t y t u t M as zy n i U r z ąd ze ń Ilefctryeznyoh Politechniki Śląskiej

WPŁYW WŁ A SNOŚCI O B W O D U M A G N E TY CZ NE « ) KRIOGE NE RA TO R A SYNCHRONICZNEGO N A WARTO ŚĆ I M I E J S C E WY S TĘ POWANIA

MAKSYMALNEJ INDU K CJ I W N AD PR Z E W O D N I K O W Y M U Z W O J E N I U WZBUDZENIA

S t r e a z o z e a i e . Przedst aw i on o a n a li zę rozkładu indukoji pola nagns- tyoznego w n a dp r ze wo dn i ko wy * u zw ojeniu w zb u dz e n i a k r io ge ne r at or a w stanie Jałowym.

Badano w p ł y w w ła a nośol m a t e r i a ł ó w uZytyoh na b udowę rdz en i a w i r ­ nika 1 stoja na (jj-T = O ,1,oo) na w i e l k o ś ć 1 miejs oe w y s tę p ow an ia m a- k s y m l n e j indukoji w n a d pr ze wo d ni ko wy m u zw ojeniu wzbudzenia.

N aj ba r dz ie j ef ek tywna Jest k o n st r uk cj a k ri ot u rb og en e ra to ra z po­

w i e t r z n y m r d z en ie m w i r n i k a 1 m ag ne t y c z n y m Jarzmem (ekranem) stoja­

na.

1. Wstęp

W ła anoAoi m a gn e ty oz ne mater ia łó w s t os o wa ny oh na elementy obwodu ma gn e­

tycznego k r i o g e ne ra to r ów s y n o h r o n io zn yo h de cy du j ąc o w p ł y w a j ą na we k aśnikl toohnlozno— akonomiozne, na parametry, a pr zede w s z y s t k i m na o braz pola ma­

gnetycznego w maszynie. Od przyjętego typu obwodu magnetyc zn e go naleZy za­

równo -wartość i kształt n apięcia indukowanego w tworniku, jak równi eż w a r ­ tość maks ym al ne j indukcji pola mag ne ty c zn eg o i mieja o e jej w y s t ę ­ powania w n a d p r z e wo dn i ko wy m oswojenia wzbu dz en i a. Jest ona Jednym z trzeob

\ W , T k [K], Jk [ - ^ ] parametrów krytyoznyoh ograniozająoyoh pracę nad­

przewodnikowego uzwojenia, przy prsekro os en lu k t órej n a dprzewodnik prze- obedzi w etan n or ma ln e go przewodzenia.

Określenie JuS w f a n i e w s t ę pn e go projekt ow a ni a maszyny najniebozpieoz- niejszyoh n ie ja o e ekstremalnej w a r t o ś c i indukoji pola ma g ne ty cz n eg o w

• trefie nad p rz e wo dn ik o we go uzwojenia [i] [i] pozwoli na dobór odpowiednie—

ge typu na dp rz e w o d n i k a oraz zastosowanie środków zaradczy oh, jak np. w a ś n ­ ionego obiegu o z y n n i k a ohlodząoego, w z m o c n i e n i a aeohani os ne g o uzwojenia ltp., zm n ie js za j ąc ye h s t o pi e ń zagro de n ia praoy uzwojenia.

Opraco wa n e de t ye he na s modele k rl ea m az yn sy n oh ronioznyoh wy ró żn i a j ą się świtam charaktery Sty ó sm ym i osobami bu dowy obwodu m a g n e t y c z n e g o , a miano- yleie: n i e fe rr em a gn et yo n my m r d n en i em w i r n i k a i f e rrom agnety cz ny m Jarzmem

•taonająoym b s nSłebko we uzw oj e ni e twernika. Ty l ko w pierwszej f az ie roi-

A. Różyoki

woju tyoh masz yn a n alizowano były konstrukoje bezżelazne, tj. oałkowioie p ozbawiona elementów f e rr om agnetycznych w obwodzi© ma gn etyoznym aaazyny,

Ola w yrobienia aobie pałnega poglądu o w p ł y w i e matorlału stosowanego w oharaktorze obwodu ma gnetycznego na obraz pola magnetyo zn eg o w maszynie należy rozpatrzyć kilka w ar ia nt ó w budowy kriogeneratora aynobronioznego.

Można w y r ó ż n i ć 9 w a r i a nt ów (rya. i), w których zarówno obwód magnetyczny wirnika, jak i atojana może b y ć wykonany z trmoob odmiennych materiałów, w yk az ujących w polu magn et y oz ny m maazyay własności idealnego diamagnetyka (¡J-r = 0), pa raoagnotyka (¡¿ p - 1) w z g l ę d ni e f err osiąg nety ka, dla którego w skrajnym przypadku wz g lę dn a przenikalnoćć magn et y oz na jest równa nieskoń­

czoność =oo).

BEZ ŻSLAZA

Rys. 1. Różne warianty r oz wiązań obwodu magnetyo z ne go k ri ogeneratora syn­

chronicznego

Szczególne znaczenie m a obliozenie pola magnety oz ne g o w samym nadprze­

w od ni k o w y m uzwojeniu wnbudcenia. W yz naozenie w tym uzwojeniu maksymalnej w artośoi indukoji pola m agnetycznego i powiązanie jej z w a r t o ś o i ą składo­

wej promieniowej indukcji w strefie uzwojeń tw ornika pozwoli na w y b ó r naj­

odpowiedniejszych m a te ri ał ó w na b u dowę obwodu ma gnetyoznego atojana i wir­

nika kriomaszyny synchronicznej.

Wpływ wł as noóoi ob wodu m a g n e ty c zn eg o . 111

2. W y z na oz en l e zaleZnoćoi oplsu.laoyoh polo magns ty o zn e w krlogeneratorz«

ay n oh ro ni o zn ym w atan lo .jałowy

O bliozanie pól e l e kt ro ra g ne ty oz n yo b w kriogener at or ae b synobronioznyoh było pr zedmiotom szeregu publlkaoji. Z w ah ni e jazy oh naleZy w y m i e n i ć [3^{] [4]}

[5] K • W e w o z eó ni e Ja ze j [7] i aktualnej praoy wy zn a c z e n i e pola magnetyoz- nogo rozsz er z on e zos ta ło na więk s zy o b s z a r gabarytowy maszyny przy uwzglę­

dnieniu do wo ln e j w a r t oó o l przenikalnoóoi m ag n etycznej e l e m e n tó w obwodu m e gnetyoznsgo.

Dla przyjętego m od el u krlomaszyny sy no bronloznej (rys. i), w k t ó r y m wy­

różniono 5 obszarów:

obszar I w n ę t r z e w i r n i k a jx w obszar XI u zw oj e ni e w z b u d z a j ą o e

obszar III s zc ze l in a powie tr z na z u z wo je ni e m obszar IV Jarzmo lub ekran z ewnętrzny ¡1^

obszar V otoczenie maszyny ¡jlq

0 < r < R R t < r < R a

**0 ^R2^{< r} < R 3 Rj < r < n k

wyprowadzono zaleZnoóoi dla skladowyoh: pr o mi eniowej B r i styoznej By>

wektora, iadmkoJi m ag netycznej w polu p l a sk o -r ów no l eg ly m wy t w o r z o n y o h przez

akład w a ^ p a j ą o y i w a( r ^ ) - 2

Dla obszaru I obowiązuje:

k J oos n p *

sin np \ .

dla obszaru II:

B +

r 00

£

npJ nul

n p C1 ^#,np- 1

e o s n pf

s i n n p f

[c3 ^r“**-1 ♦ C„ r - (" P +l)]

_ V o Jw z r °°, n p J o ' nW[k - (np)^l

_ 8E o Jw z r ° °*Hpt<o n2ilp[l* - (np)^]

(

)

o osnp 1^p

s i n n p * (a)

dla obszaru III:

nul

o os np f s l n n p *

(3)

112 A. RÓZyoki

dla obszaru IY:

dla obszaru

V:

♦ 00

^ T . p [ c7 ^rn> - 1 2 ^{Cg r}- (oR+1 ^li­

na 1

oesap<?

slnap<?

U)

, T ■ £ ■ ' °-<

* ¥ n a 1

- ( n p +1^{) f°— * *}

1

(5)

g d z i e :

a - rząd haraonlcznej,

p - l lozba par biegunów, (p jt 2 )

<fo - kąt r oz warcia tzw. duZego ifba,

JH a - Arednia gęste A ć prądu w n ad pr zewodnikowym uzwojeniu wzbudzania, r , '/ - prenień i kąt bieląoy.

V tablicy I podaac wartcAsi stałych C f ... C 1 0 J które w zalelnoAcl od przyjętego war ia nt u ro z wiązania k onstrukcyjnego obwodu nagnetyo aa eg o upra­

szczają sir do postaci podanej w tablicy II dl a z O, t1* “ 0 <1 »<>o3 ^{• *} tablicy XII dla [jlw = 1, u a (0,1,«oj] oraz w tablicy IV d la *<*) ¿c^a z (0^,1^{,-)] .}

3. Przykład obliczeniowy

Dla zilustrowania wp ł y w u typu nateriału, z astosowanego na budo wą Obwo­

du m agnetycznego krlomaszyny synchronicznej na w i e l k o A ó i ■lej a oe wystę- powania maksymalnej wart e As i ladukeji pola magaetyo zn eg e w strefie uzwo­

jeń wnbudzająoyeb, w ykonane o bliczenia składowej B r w eSA podłntaej 1 składowej B y w osi peprzeesaej maszyny, ZałoZone d la w s z y s t k i c h przypad­

ków jednakową w zg lę d n ą grubość uzwojenia w zb u dz e n i a d f n 0 ,8 ^jednakową odlegloAó jarzma f er ro sm gnetyonnege Cj*a zoo) wz g lędnie ekranu dlamagne*

tyoanego (fj.^ z O) od zewnftrnnege pronloaAa uzwojenia wzbudzenia Rj.okre- Aloaą synbelen dj * 1,5. Przy jp to następujące oznaczenia: d, a R,/!^ oraz d j z Rj/Rj. YiolkoAol Bp , B y podane w jednostkach stosunkowych *

n n

T B . 2 ■ « a R * Jw.

= —g-E, By Z -g—•;

B ⁰ Z

ra. Oblieae ni a wyk o na ne dla nacaywy dwubiegunowej ( p a i), przyjmując kąt

Wpływ wl aw a oé ol ob wodu n a g n « t y o » n « ę o . . 113

Zaletnoioiaastaledlaobwodumagnetycznegokriomaszyny synchronicznejprzyju = 0, Lt = (O, 1,00)

A. Różycki

Wpływ w ł a e n o ś o i o bw o du « a g n c t y o a n e g o , . 115

ii N

*

&

Él

• O

©C N

« HO

e

oI«

J3

C

> •

m

S 1

«

*

§

»4 M

O10

•a

Üo

4*

•oS 0

*

1

o H

«

O

a

«

H N«

8 ^°

I l II N N

* cl C L

ca.

CM♦

I

B

ei

« *- CL

ac

C L

CC

»

■ f r À ^

CL

C M

fr

' O

c ?

a

* = ; t

C L

t=î

û:

g7

f* «W

D £

• 11

£

o CM

e -♦ ■

~ûT

. 1

5

CLC

fc* 8-'

N — 9S

N

Î

0II um

&

— 1

f

N «V

a:

8

II

Q .

W«

116

A . R 6* y olcl

H

t

a*

8

ua

9

fl N

ä §

m

>»

ä 9

■H

I

JdU o

s

■p►*

fl

«0

! I

Ha

v

o

9

H«

- X - X

1 g

E £

ö O

II » N N

=V=*v er 8 '

CM ^

er f rti

CM 8 _

c£|q£

c

?

• 'S er 8-♦ CM CM

er 8

?

Q.

t;

ce Ä

8

ce

?

8

81

«M8-

__

¿ice

%

8

8

8 T2 81

<M «-

£

?

cg

8

er\er

Q .

*=;

"fc ccg ..

Ï.

O-c cg n

er 8 1

CM —

£ 1

■’S 3

&

N

__

MO?

*

,C L

ce

ce

8

A¿

f

8

ÇM__

¿lee

o

d

&

ce*|ce

ce|ce

I

Î!----

¿lee

Y

8

CM

8

CM *-

er 8

? ■ CJ

fl

Wpływ w l a a n o ó o l ob»qflu magnetycznego. . 117

rozwaroia d u Ze g o zęba równy zero. W y n i k i o b l i c z e ń prz e ds ta wi o no dla ({!.„ * O, x var) na rya. 2, d l a (¿iw s 1^, = war) na rys. 3^{, za* dla}

^ w ¿*z * ▼**) ■* py*. **•

Rys. 2. Za le Zn o óć składowych, p r om ie ni o we j B i sty cz n ej B ^ w e k t o r a ii>- dukoji m a g n e t y c z n e j na g ruboóei na dp rz e w o d n i k o w e g o uz wo j en ie ’ w zb u dz e n i a

d l a o bw od u m a g n e t y c z n e g o = O, U.^ = (0^,1^/»o)

Z rys. 2 wynika, Ze w pr zy padku w y k o na ni a rdzen ia w i r n ik a z diamagr.et?»

ka m a k s y m a l n a w a r t o ó ć wy pa d k o w e j indukcji B a B.. wy st ęp u je punk-

" W • M Asw ’"TwŁa

towo w osi p op r ze oz ne j uzw o je ni a w z b u d z e n i a (Y * ?) na krawędzi w e w n ę t r z ­ nej uzwojenia, n i e na le żn i e od ty p« m a t e r ia łu s to s ow an eg o na rdzeń steja-

118 A. Rótyoki

na. W p ł y w charak t er u ma te r i a ł u uwida cz ni a eię jedynie w a r t o ś c i ą aaksymal- nej indukoji, k t ó r a p rz y jmuje r &tne wartości:

— max(jiz »»o) ^ - m a x ( s i) > - max(^,g = 0)

n

Rya. 3. Za l etDOŚĆ akładewyohj pr o mi eniowej B i etycznej Etv w e k t o r a in­

d ukcji m a gn et y c z n e j aa g ru bo ś o i nadprzew ód ni t ow eg o uewojenia wzbudzenia d l a obwodu m a gn e t y c z n e g o Jiw * 1> f*m - (0^,1^{^tś)}

\

Vpływ w l a s n oi ol o b w od u m a g n e t y o z n e g o . .. 119

R y s . 1». Z a l e Zn oć ć •kładowych: pr o mi eniowej i stycznej B y wektora in- dukojl m a g ne ty oz n ej n a gru bo ś ci n a d p r ze wo dn i ko we go uzwojenia w zb u dz en ia

d l a o b wo du m a g n e t y c z n e g o =eo, = (0^,1^,<«c)

120

x B ) wys tę pu j e punktowo w osi podłużnej u zw ojenia wzbudz e ni a (fi 0),

“T f 19SX

V przypadku w y k o n a n i a rdzenia w i r n i k a z m at er i a ł u n i e m a g n e ty cz ne g o (^w ~ 0 n aj bardziej zagrożone miejs ca znajduje się w przybliżeniu na 1/3 grubośoi uz w oj en ia licząc od w e w nę tr zn e go promienia uzwojenia, aaś d la rdze ni a wir­

nika w y ko na n e g o z f errotnagnetyka (jj.^ = ao) punkt m a ks ym a ln ej w a r to śc i in­

d ukoji przesuwa się na w e wn ęt rz n ą krawę d ź uzwojenia wzbudzenia. V ostat­

ni c h dwóch pr zypadkach położenia punktu o m a ks y ma ln ej w a r to śc i indukcji n ia zależy również od typu ma teriału st osowanego na r d ze ń stojana. Spływ m at eriału uw yd atnia się tylko w a r t o ś o i ą indukcji:

(¿^z = 0 °^ ^ " r '®a3t^iŁz = 1 ) ^ ^ ( ® a i ( ^ z * O)

Rys. 5. P o glądowe pr z edstawienie mlejso wy st ę p o w a n i a maksy ma l ny ch warto­

ści indukoji pola aa g na ty oz n eg o w obs za rz e na dp rz e wodnikowego uzwojenia w zb ud z e n i a dla różnyob w a ri a n t ó w wyk on a ni a obwodu krioaaszyny synchronicz­

nej:

a) = °, = (o,1,«o), b). ¿iw = 1^{, = (o,} 1^{,oe), o) -a o , (}0^,l,«w)

¥ celach po glądowych w y n i k i o bliosań zostawiono w tablicy V or az m rys. 5, z których wynika, że najm ni ej s za z mak sy ma ln y ch wart oś ci indukoji m agnetyo zn y oh wys t ęp uj e d l a kriomaszyny synohronloznej z p o w i et rz ny m ob­

w o d e m w i r n i k a i z dlame gn e ty oz ny m ekranem na stojanie (p,w s 1^{, = o).}

Wpływ w ł as ności o b w o d u csagna-cyoznego.. . 121

T a b l i o a V

Wyniki o b l i c z e ń m a k s y m a l n y c h w a r t oś ci indukcji ma g ne t y o z n y o h w na dp rz e wo ­ d n i k o w y m uzw oj e ni u w z b u d z e n i a krioaa az y ay synchronicznej D

2 ^{B r} - 2 Obwód m a g ne ty oz n y stojana Miejsce w ys tę p o w a n i a

—t»ax B O

lub n

2 ^{B w} - 2 B z - g -- i. 1 0 ^*

0

I1» "

0

1

00

Obwód m a g n e ­ tyczny w ir ni ­ ka

OII

**»

-27, 413 -31 ,<*65 - 33,632 w osi po przeoznej V z X / 2 na w e w n ę ­ trznej krawędzi

V * = 1 ^22,817 30 ,36 1 ^37,905 w osi podłużnej

f i 0 ^na 1 / 3 ^{g ru­}

b oś ci uz w ojenia

N - - 38,053 58,945 95,865 w ożi podłużnej

¥ < O na w e w n ę t r z ­ nej krawędzi

N aj wi ę k s z a z m a k s y m a l n y c h w a r t o ś c i indukoji m a g n et yc zn y oh w naprzewod- nikowym uz wo j en iu w z b u d z e n i a w y s t ę p u j e dla m a s zy n y z f e r r o m a g n e t y c z n y m ob­

w odem m a g n e t y c z n y m a t o ja na i wirnika.

V oelu w y c i ą g n i ę c i a poprmwnyoh w n i o s k ó w z przeds ta w io ne j anali z y o b r a ­ zu p o l a m a g n e t y c z n e g o w o b s z ar ze u z w o je ń w z b n d s e n i a kriomassyny synehronb- oznej należ y u z u p e ł n i ć ją o o e n ą w p ł y w u zast o so wa ne g o typu o b wo d u SMgaety- oznego na w a r t o ś ć sk ła do w ej pr om i e n i o w e j w e k t o r a indukcji w stre fi e uz w o­

jeń twornika.

4. Ob ll o a e n l e s kł a dowej prom i en io we j B t w e k t o r a indukcji w ob szarze u z ­ w o j e ń t wornika

. V y k o r z y s t u j ą o z a l o t n o ś ć (3) ob l io zo no sk ła do w ą promieniową B r induk­

oji w stre fi e u z w o j e ń t w o r ni k a na p ro mi e ni u r * R tw (przyjęto d tw =

= R tw/ » a = 1^,2 5) n a j ą o ą deoyd uj ą oy w p ł y w na w i e l k o ś ć n apięoia w y jś oi ow e - go masz yn y U w z g l ę d n i o n o n r 1 , 3i5.7 h a r m o n i c z n y c h ro zkładu Fouriera.

W y n i k i o b li c z e ń z e st a wi on o w tablicy V I or az na rys. 6^.

Z a s t os o wa ni e id ea l ny oh di an ag n e t y k ó w w charakterze el e me n t ó w obwodu ma­

g net y cz ne go m a sz y ny z de cy d o w a n i e n i e ko rz ys t ni e w p ł yw a na w i e l k o ś ć skład o ­ w ej p ro mi e n i o w e j indukoji w tworniku.

Poni e wa ż n a d p r z e w o d n i k o w e u z w o je n ie w z b u d z e n i a powinno wy t wa r z a ć du*ą w a r t o ś ć skł ad o we j pro mi e ni ow ej w e k t o r a indukoji w obszarze uzwo je ń tworni—

ka B p tw przy m o ż l i w i e m i ni ma ln e j w a r t o ś o i indukoji w yp ad k o w e j w

122 A. Rótyoki

T a b l ic a VI

W y n i ki o b liczeń składowej pr om ieniowej indukcji pola m a g n e ty cz n eg o w ob szarze u z w o je ń twornika

B = ^ JE'*- . 10 2

— r o

o

Obwód magne ty o zn y stoJana

N II O

N = ’ N = “°

Obwód magne- tyozny w i r ­

nika

« ll O 2,108 3,76 ił,836

K - 1 1»,691 13,069 2 1,0 3 6

¿¿w = °° 6,692 22,378 1*8,97

\Brna», 7

JO

50

W

30

¿0

10

0

n Z Z B r K - r-,— \Bmax

/ / /

/ I

y--0

T

! f -0 t/=0

X

f O N i

V f * 0

ł4

14sKurl

/ ‘ f

n C B r

I >«w*<x> I I I I |

r n — r t t t i r t

0 1 oo o* 1 0 OO 4 0

n

Rys. 6. Zal ot no ś ć w sk aź n i k a k, B /B„ oraz 2 B r /B0 przy (r * R t„) od t yp u ma t er ia łu st o sowanego na obwćd magne ty cz n y kriomaszyny synobronioznsj

Wpływ w ł a s n oś ci o b w o d u m a g n e t y c z n e g o . . 123

obszarze u z w o j e ń wzbud z en ia , nie p r z e k r ao za ją o ej w a r t o ś o i k ry t yc zn ej dla przyjętego nadprzewodnika, jako m i a r ę p r a w i d ł o w e g o d o b or u m a t e r i a ł ó w na obwód ma g ne t y o z n y m a s zy n y m o Z n a uwaZ ać w s k a ź ni k dobr oc i k zdefi ni ow a ny jako:

n s B r

k = IB I ^

I maxl gdzie:

B r jest s k ł a d o w ą p ro mi en i ow ą indukoji w tw or n ik u przy (r a R t w ),zaś B _ m a k s y m a l n ą w a r t o ś c i ą indukoji wy pa dk o w e j w u z w o j e n i u wzbudzenia.

Im w i ę k s z a jest w a r t o ś ć w s k a ź n i k a k, t ym lepsze Jest wy ko rz y s t a n i e n a d p rz e wo dn ik o we go u z w o j e n i a w obw od zi e n a g n e t y o z n y m maszyny.

W tablicy Tli oraz na rys. 6 podano w a r t o ś c i w s k a ź n i k a (k) obliozone dla w s z y s t k i o h w a r i a n t ó w obwodu m a g n e t y c z n e g o a n a l i z o w a n e j kriomaszyny synohronioznej.

T a b l i c a VII

Wa r to śc i w s k a ź n i k a (k) ob li oz on e d l a r ó ż n y c h w a r i a n t ó w b u dowy obwo du m a ­ g n e t y c z n e g o k r io ma s zy ny syn o hr on io z ne j

n k _

2

IB I 1 maxl

O bwód ma gn e t y c z n y atojana

OII

M =

1

Obwód m a g n e ­ ty ozny w i r ­

nika

Ł*w =

1

V - W = 1 0 ,20 6 0,431 0 ,556

£ w = ° ° 0 ,1 76 0 ,3 8 0,511

N aj ko r z y s t n i e j s z y w s k a ź n i k (k) p o si a da maszyna, w które j na dp rz e wo ­ d n i k ow e u z w o j e n i e w z b u d z e n i a zm ie sz c z o n e jest na kons t ru kc ji ni em a g n e t y c z ­ nej (jU = 1) z f e r r o m a g n e t y c z n y m jar z me m o s ł a n i a j ą c y m u z w o j e ni e twornika (jŁ* *«»)•

5^{. Wnioski}

P r z e d m i o t e m analizy był k ri o g e n e r a t o r sy no hr o ni oz ny pracujący w stanie jałowym. Stąd nie o c e n i a n o w p ł y w u b ud ow y obwodu m a gn e t y c z n e g o na Jogo p a ­ rametry, a jedynie na roz kł ad pola m ag n et y c z n e g o w strefie u z wo je ń w z b u ­ d z e n i a i u z w oj eń twornika. P r z e d s t a w i o n a anali za potwierdza, *e najlepsze w ł a a n o ś o l posi ad a r o z w i ą z a n i e z r d z e n i e m po w ie t r z n y m w i r n i k a (¿lw = 1) oraz

124 A. Rótyoki

f e r r o m a g ne ty c zn ym z e w nę t rz ny » jarzmem sto Jana. =00). W sp ó ł c z y n n i k (k) dla tego r o zw i ąz an ia w y n os i 0^,5 5 6. T e n ty p obwodu m a g n et y cz ne go Jest aktu­

a ln ie preferowany w roz wi ąz a ni ac h konst ru k cy jn yc h k r io ge ne r at or ów synchro­

nicznych. Równ ie * w y s o k i w s k a źn ik (k) p o s i ad aj ą m aszyny (jlw =<*$, (^z =«o) or a z (^w = i), (jjiz = i), które ze w z g l ęd u na podwy żs zo n e w s k a źn ik i cięża­

r ow e oraz s zk odliwe dla oto cz e ni a zewnętr zn e pole m ag ne t y c z n e nie są bra­

ne pod uwagę w pr oj e k t a c h k ri ot u rb og e n e r a t o r ó w dużej m o o y .

L IT ER A T U R A

[1] Dza td o je w A.O., Zilb er sz te i n L.A. , K r a ś n i k ó w A.M. : Maks im a ln aj a mag- nitnaja indukcija w zonie ras po ło ź en ij a swie r oh pr ow o dj as zo z ej obmotkl w o z b u z d i e n i J a k rioturbogeneratora. Izv. A.N. ZSRR E n e rg et ik a i T ra ns ­ port, N r 2, 1979.

[2] Ż udrak P. : Dobór g ę stoóoi pr ądów w n a d p r z e w od n ik ow ym u z wo jeniu wzbu­

d ze n ia g en er at o ró w synohronioznyoh. Prace Nau ko w e I ns tytutu Układów E l e k tr o ma sz yn o wy ch P ol it echniki W r o c ł a w s k i e j Nr 34, 1981.

[3] W o o d s o n H . H . , Stekly Z . J . J . , H a ł a s E. : A study of altern at o rs w i t h su­

p erconducting f i el d windings. I Analysis, I.E.E.E. Trans, on P.A.S, vol. 8 5, Nr 3, 1966.

[4] Danko V . G . : Rasozet o h a r a k t ie r is ti k o holostoga ohoda turbogienierato- ra se s w e r o h pr ow o dj as zo z ej obmotkoj w o z b u z d i e n i ja. Sborn. Problem Teohn. E l e k t r o d ioamiki, wyp. 32, 1971.

Q O Kirtley J.I.: Basio form u la e for a ir - core s y nchronous machines, I.E.E.E. C o nf er e nc e Paper, V i n te r Po we r Meeting, 1971.

[6] Antal L . : Ana l iz a pola wz bu dz e n i a b e zZ ło b k o w e j maszyny synobronioznej.

Praoe N a u ko we I n s t yt u tu U k ł a d ó w E l e k t ro m as zy no w yc h P ol itechniki Wro- o ła wskiej N r 16, 1974.

[7] Różyoki A.: Wpływ k o nf ig ur a cj i i typu obwodu m&gn et yo z ne go kriomaazy- ny synobr on io zn e j na rozkł ad pola m a g n et yc z ne go w nadprzewodnikowym uz w oj en iu wz budzającym. Praoe Nauk ow e I ns tytutu U k ł a d ó w Ele k tr om as z y­

nowych P o li t eo hn lk i W ro cł a w s k i e j Nr 34, 1981.

Reoenzent: doo. dr in*. Jerzy Hiokiewiez

W p ł y n ę ł o do R edakcji dn. 15.XII.1982 r.

BJÜiHHHHE MArHHTHHX CBOHCTB MATEPHAJIOB MAIWIHOÜ HEIW

K PkO iyPEOTEHEPATOPA HA 3HA4EHHE A 1ÍECT0 MAKCHMAJIbHOH HWKUHH B CBEPXnPOBOAHHKOBOk OEMOIKE B03K/BAEHHH

P

B c s a t b e x a e x c a a a a A w s p a c n p e x e a e H H A M a r H H T a o » H H x y x u H a b C B e p x n p o B O f i - H H K O B o k oóuoxice B 0 3 6 y x s e H H a K p H o x y p S o r e a e p a T o p a b p e x n u x o x o c x o r o xoxa.Ho,- c x e A o s a a o BAHJtHHe M a r B H X a u x c b o R c t b M a x e p a a x o B H c n o x t 3 0 B a a H M X b K O H C x p y x -

Vplyw o b w o d u w g e t i y o z n a g o , , 125

Hhh p oxopa b csaxopa = o , l , » o ) aa SKawcwse a iiecxo MAKCHMaiBHoft nar-

nXHOit HHAyKtlEH B 30 H S OBepXItpOBOAAXS®

S

OTKB B 0 8 S y W ® H K S „

Hafifiojiee 8$$eKTKBHofi aijsaetoa KOHOipyicmis xpBoxypo oreHepaxopa o BOBAyffl- aHM cepAeiBBXQM p ox o pa a aaraHTHHK xpiioa (»xpaaou) cxaxopa.

THE I N F L U E NC E O F M A GN E T I C CO R E PROPER TI ES O F T H E C R Y O A L T E H H A T O R OH T H E M A X I M U M O F L O C A L I N D U C T I O N I N S U P E R C O N D U C T I N G F IE L D W I N D I N G

S u a a a r y

T he p aper pr es en ts a n ana ly si s of t he Bag ne t io lnd ac ti o n dis tr ib u ti on In s u pe r oo nd uo t in e exoit a ti on w i n di ng is o ry oa l te rn at o rs at no load, Tbe influenoe of the mag ne ti c p roperties of oors Ma te ri al s used in r otor and s t at o r ( jx.r, - 0 , 1 , » ) o n tbe loca ti o n and v a l u e of Maximal looal in­

duction is disonssed.

The Most e ff e ctive case is ai r space in r ot or and f c r r oM ag n ot io yok e (soreen) in the stator.