Scenariusz lekcji – Wody powierzchniowe i podziemne.
Cele lekcji
Wiadomości
- uczeń zna i nazywa główne rzeki Polski,
- uczeń zna terminy: zlewisko, dorzecze, dział wodny, wody podziemne, wody gruntowe,
- uczeń zna i wymienia najważniejsze jeziora w Polsce, - uczeń zna podział wód podziemnych,
- uczeń wskazuje na mapie najważniejsze rzeki w Polsce, - uczeń opisuje obieg wody w przyrodzie.
Umiejętności
- potrafi porównać, korzystając z danych statystycznych długość głównych rzek oraz powierzchnie i głębokość wybranych jezior,
- potrafi wyjaśnić procesy powstawania polskich jezior, - uczeń omawia warunki powstania wód podziemnych.
Metoda i forma pracy
Formy pracy: praca w grupach;
Metody : karty pracy, praca z mapą
Środki dydaktyczne
Podręcznik do geografii „Planeta 3”, wyd. M. Rożak (tekst str.34-38), Mapa Polski lub mapa Polski w Atlasie geograficznym – Polska, kontynenty, świat. Wydawnictwo Nowa Era, Redakcja Kartograficzna, Wrocław 2005, Szkolny słownik geograficzny – Flis Jan, karty pracy.
Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
- część organizacyjna (powitanie, sprawdzenie obecności)
- nauczyciel zadaje pytania przypominające wiadomości z przyrody i geografii z klasy 1 dotyczące głównych pojęć: np.
1. co rozumiesz pod pojęciem zasoby wodne, hydrosfera?
2. wyjaśnij na czym polega obieg wody w przyrodzie.
3. co to jest rzeka główna?
4. co rozumiesz przez pojęcia: dorzecze, zlewisko, dział wodny?
5. jakie znasz rodzaje jezior (jeziora naturalne, jeziora sztuczne) i jak dzielą się ze względu na genezę (polodowcowe, krasowe, przybrzeżne, deltowe)
- następnie klasa zostaje podzielona na 3 grupy (np. uczniowie odliczają od 1-3).
- uczniowie zajmują wyznaczone miejsca. Każda grupa wybiera lidera odpowiedzialnego za pracę i prezentację efektów pracy.
b. Faza realizacyjna
- nauczyciel przedstawia klasie temat, który będzie przedmiotem ich rozważań
„
Wody powierzchniowe i podziemne”. Omawia cele lekcji, podaje wymagania edukacyjne do lekcji, a następnie rozdaje każdej grupie odpowiednie karty pracy,- nauczyciel podaje podręcznik, mapę fizyczna Polski jako źródła informacji do lekcji, - nauczyciel podaje czas wykonywania zadania (ok.10-15 min.),
- praca w grupach nad zadaniem,
- nauczyciel pomaga uczniom w rozwiązywaniu ewentualnych problemów i nadzoruje przebieg prac w obrębie grup,
- wypisanie na kartach pracy rozwiązań,
- prezentacja uzupełnionych kart pracy przez każdą z grup.
c. Faza podsumowująca - nauczyciel ocenia pracę grup,
- uczniowie wykonują zadanie 5 ze str. 22 w zeszycie ćwiczeń do geografii „Planeta 3”
- nauczyciel zadaje pytania podsumowujące lekcję np.:
omów funkcję: jeziora (rzeki, wód zaskórnych, wód głębinowych) w środowisku
wyjaśnij znaczenie terminów: starorzecze (jezioro deltowe, jezioro morenowe)
które wody są wykorzystywane przez człowieka jako źródło wody pitnej i dlaczego?
omów znaczenie wód mineralnych.
Bibliografia
1 Atlas geograficzny – Polska, kontynenty, świat. Wydawnictwo Nowa Era, Redakcja Kartograficzna, Wrocław 2005.
2 Ćwiklińska Ewa, Wawrzkiewicz Anna, Zeszyt ćwiczeń do geografii Planeta 3 Geografia fizyczna i społeczno-ekonomiczna Polski, Wyd. M. Rożak, Gdańsk- Straszyn 2004.
3 Czekańska Zdzisława, Wojtkowicz Zofia, Aktywne metody w edukacji geograficznej. Propozycje metodyczne do pracy z uczniem w gimnazjum część I i II, SOP Toruń 1999.
4 Flis Jan, Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1982.
5 Książka nauczyciela zintegrowana z podręcznikiem „Planeta 3”, Wydawnictwo M.
Rożak. Gdańsk -Straszyn 2004
6 Szubert Mariusz. Podręcznik do geografii Planeta 3 . Geografia fizyczna i społeczno-ekonomiczna Polski (str. 34-38), Wyd. M. Rożak Gdańsk –Straszyn 2004.
Załączniki
7 Karty pracy ucznia