Od Redakcji
Studia Theologica Varsaviensia 23/1, 3-4
OD REDAKCJI
Dnia 25 m arca 1984 r. zm arł w Innsbrudkiu, w w ieku 80 lat, K arl R a h n e r . Był on teologiem, który dokonał w naszych czasach najwięcej dla znalezienia przez teologię katolicką jej nowego kształtu i roli w Kościele i współczesnej kulturze. Jego dorobek pozostanie w możliwej do przewidzenia przy szłości miejscem odniesienia dla dalszych dociekań teologicz nych i to zapewne nie tylko katolickich, lecz i w ogóle chrze ścijańskich. W num erze, k tó ry redakcja „Studiów ” oddaje do rąk Czytelnika, Rahnerowi i jego antropologii poświęcony jest arty k u ł ks. doc. Leszka K u c a .
Próbę przedstaw ienia związków teologii polskiej z rodzimą k u ltu rą podejm uje w obszernym historycznym zarysie ks. dr Władysław Ł y d k a i ks. prof. A ndrzej Z u b e r b i e r .
Najwięcej jednak miejsca w bieżącym num erze „Studiów ” zajm ują prace z dziedziny historii sztuki.
W prowadzona do program u studiów teologicznych przez św. Piusa X dyscyplina ta w ykładana jest w sem inariach duchownych i upraw iana na w ielu wydziałach teologicz nych. Sztuka religijna przez swoją tem atykę (tą dziedziną zajm uje się dyscyplina zwana ikonografią) i treści (metodę tych badań określił i nadał jej imię ikonologii „Einstein hi storii sztuki”, Erwin P a n o f s k y ) stanowi prawdziwą theo logia monuimentalis i jej dzieła są przez współczesną teologię traktow ane jako locus theologicus.
Od początku istnienia Akademii Teologii Katolickiej sztuką kościelną zajmowały się dwie katedry: archeologii chrześci jańskiej, którą kierow ał ks. prof. Antoni K w i e c i ń s k i i historii sztuki, na czele której stanął ks. prof. Tadeusz K r u s z y ń s k i . Po jego śmierci, od 1964, r. k ated rą tą, w krótce rozbudowaną do rozmiarów osobnej specjalizacji (aktualnie obsługiwanej przez trzy katedry: historii sztuki
średniowiecz-OD REDAK CJI
nej, nowożytnej i współczesnej), kieruje ks. prof. Janusz St. P a s i e r b . Badania prowadzone przez pracowników nauko
wych, kierujących także odpowiednimi seminariami, koncentru ją się wokół następujących zagadnień: historia arch itek tu ry sakralnej, ze szczególnym uwzględnieniem (po macoszemu traktow anej dotychczas) architek tu ry XIX w ieku (adiunkt d r Zbigniew B a n i a ) , ikonografii z naciskiem położonym na ikonografię polskiej sztuki religijnej po soborze trydenckim (ks. prof. P a s i e r b , pod którego redakcją przygotow uje się kilkutomowe opracowanie tego zagadnienia, dwa pierwsze to m y oddane są do druku w wydawnictwie ATK) oraz sztuki współczesnej (doc. dr hab. Andrzej K. O l s z e w s k i , inicja tor i kierow nik prac nad indeksem współczesnej sztuki sa kralnej w Polsce, prowadzonych we współpracy z In sty tu tem Sztuki PAN).
W niniejszym num erze „Studiów ” zamieszczone zostają p ra ce ilustrujące pewien wycinek zainteresow ań wykładowców i studentów specjalizacji historii sztuki na Wydziale Teolo gicznym ATK. A diunkt ks. d r Stanisław K o b i e l u s uka zuje zarys problem atyki związanej z obrazem biblijnym Nie bieskiej Jerozolimy, k tó ry stał się jednym z ważnych tem a tów sztuki chrześcijańskiej. Sem inarium ks. P asierba rep re zentowane jest przez pracę Witolda B ą c z k o w s k i e g o o polskich przedstaw ieniach Scala salutis w średniowieczu, przez rozpraw ę Jolanty T a l b i e r s k i e j o treściach ideo w ych dekoracji kościoła Bożogrobców w Nysie z po czątku XVIII wieku, wreszcie przez studium Ań- drzeja M r o z o w s k i e g o o utalentow anym , przed wcześnie zm arłym współczesnym m alarzu polskim W al dem arze Cwenarskim, świadku niepokojów duchowych swojego pokolenia. Sem inarium doc. Olszewskiego jak i dra Bani jest reprezentow ane o wiele lepiej w oddanym już do d ruku num erze „Naszej Przeszłości” poświęconym wiekowi XIX. W ten sposób w dwóch czasopismach zobrazo w any zostaje profil studiów i prac specjalizacji historii sztuki w ATK.