RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA

EWIDENCJA, KLASYFIKACJA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ

Ujęcie księgowe faktur na przełomie roku budżetowego

• Prawidłowa ewidencja kosztów na przełomie roku

• Ewidencja kosztów dotyczących przyszłych okresów rozliczeniowych – rozliczenia międzyokresowe

TEMAT NUMERU

Jak rozliczyć zwrot nadpłaty trzynastki za 2016 r.

• Aspekt kadrowo-płacowy

• Ewidencja księgowa zwrotu nadpłaconej trzynastki

PODATKI

Nowe zasady obliczania zaliczek na podatek dochodowy

• Pomniejszanie zaliczek o nową kwotę zmniejszającą podatek

• Składanie oświadczeń o uwzględnieniu kwoty wolnej od podatku

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

„Procedura odwrócona” w zamówieniach publicznych

• Zamieszczanie informacji o stosowaniu procedury odwróconej

• Schemat postępowania w procedurze odwróconej

PRAWO PRACY

Czy możliwe jest zawieranie nieodpłatnych umów zlecenia po zmianie przepisów

• Zrzeczenie się prawa do wynagrodzenia wynikającego ze stawki minimalnej

• Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

W NUMERZE:

Prezent dla prenumeratorów:

Ściąga Księgowego DoDatKi:

18

strona

35

strona

41

strona

29

strona

9

strona

K S I Ę G O W O Ś Ć • S P R A W O Z D A W C Z O Ś Ć • P O D A T K I

DWUTYGODNIK ISSN 1428-8176 NR INDEKSU 347124 5 STYczNIa 2017 Rok XIX cENa 43,00 zł (w tym 5% VaT)

RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA WWW.Rb.INfOR.pl NR 1 ⁽⁴⁰⁹⁾

e-DoDateK:

Ważne zmiany

od 1 stycznia 2017 r.

Centralizacja VAT w samorządach

Wyjaśniamy, jak :

• prowadzić dokumentację po centralizacji: faktury, ewidencja VAT, kasy rejestrujące,

• rozliczać sprzedaż oraz dotacje wewnątrz jednostki,

• korygować rozliczenia sprzed centralizacji,

• ustalać VAT do odliczenia.

Najnowsze stanowisko MF na temat rozliczeń VAT w jednostkach.

www.sklep.infor.pl 22 212 07 30, 801 626 666 bok@infor.pl Cena

89 zł

zamiast 99 zł

Format: B5, oprawa miękka, s. 240

Szanowni Państwo,

Początek każdego roku to zawsze okazja do czynienia postanowień noworocznych oraz wprowadzania zmian. „Rachunkowość

Budżetowa” również zmienia się specjalnie dla Państwa.

Na pewno zwrócili Państwo uwagę na nową okładkę i nowy dział – TEMAT NUMERU.

Tematy dotyczące służb mundurowych postanowiliśmy przenieść do numeru głównego, natomiast dodatek „Rachunkowość

w oświacie” zwiększył objętość.

Proponujemy Państwu także udział w konkursie „KSIĘGOWY BUDŻETU 2017” – szczegóły znajdą Państwo w czasopiśmie na str. 15 oraz na naszej stronie internetowej www.rb.infor.pl.

Pomimo tak wielu zmian nie zmienia się najważniejsze:

nadal będziemy służyć Państwu wiedzą naszych ekspertów, wspólnie rozwiązywać aktualne problemy oraz na bieżąco śledzić zmiany prawa.

Zachęcamy do pozostania z nami w 2017 r.

Magda Grotkiewicz

redaktor prowadzący

Warszawa, styczeń 2017 r.

RB-01-2017_03-04_LIST+spis-tresci.indd 3 12/13/2016 11:08:10 AM

5 stycznia 2017 roku www.inforrb.pl

4

Spis treści

PRZEPISY I NOWOŚCI PRAWNE

●

● W 2017 r. wyższy limit zwolnienia z VAT ... 5

●

● Zmiany w VAT od 1 stycznia 2017 r. ... 5

●

● Nowa kwota wolna od podatku ... 5

●

● Klasyfikacja Środków Trwałych 2016 ... 5

●

● Zmiany w prawie pracy i ubezpieczeniach ... 5

●

● Wysokość odpisów na ZFŚS w 2017 r. ... 6

●

● Obniżenie wieku emerytalnego

od 1 października 2017 r. ... 6

KALENDARIUM BUDŻETOWE

Marta Brzeska

Kalendarium budżetowe – styczeń 2017 ... 7

TEMAT NUMERU

Izabela Nowacka, Jarosław Jaruga

Jak rozliczyć zwrot nadpłaty trzynastki za 2016 r. ... 9

EWIDENCJA, KLASYFIKACJA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ

Adam Błaszko

Przekroczenie kompetencji ustawowych przy tworzeniu projektu budżetu ... 16 Agata Piszko

Obowiązek podpisywania dokumentów przez jednostkę obsługującą (CUW) ... 17 Jarosław Jurga

Ujęcie księgowe faktur na przełomie roku budżetowego .... 18 Renata Niemiec

Zwrot podatku od towarów i usług

po centralizacji ... 21 Jarosław Jurga

Zastosowanie czwartej cyfry paragrafu wydatkowego ... 24

WYDATKI STRUKTURALNE

Regionalna Izba Obrachunkowa wyjaśnia Zakup podręczników w ramach rządowego

programu „Książki naszych marzeń” ... 26

WIDEOAKADEMIA SEKTOR PUBLICZNY

... 28

PODATKI

Tomasz Krywan

Nowe zasady obliczania zaliczek

na podatek dochodowy ... 29 Tomasz Król

Czy jednostka może odzyskać kwoty za nadpłacone składki społeczne ... 31 Jerzy Tramski

Dotacja ze środków Mechanizmu Finansowego EOG jako przychód podatkowy ... 32 Tomasz Krywan

Kiedy jednostka musi uzgadniać

wysokość preproporcji z urzędem skarbowym ... 33 Tomasz Krywan

Nabywanie towarów wrażliwych a obowiązek składania informacji podsumowującej w obrocie krajowym ... 34

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

Magdalena Bielikow-Kucharska

„Procedura odwrócona” w zamówieniach publicznych ... 35

PRAWO PRACY

Anna Ryl

Zamiar wykonywania obowiązków pracowniczych

jako warunek powstania stosunku pracy ... 38 Marek Rotkiewicz

Kiedy następuje zakończenie

umowy na zastępstwo ... 39 Marek Rotkiewicz

Czy możliwe jest zawieranie nieodpłatnych

umów zlecenia po zmianie przepisów ... 41

DODATKI:

● Rachunkowość w oświacie nr 1/2017

● Rachunkowość w instytucjach pomocy społecznej nr 1/2017

e-DODATEK:

● Wskaźniki i stawki nr 1/2017

���● ●●●���

Szczegóły na str.

15

WIELKI

CAŁOROCZNY KONKURS

DLA KSIĘGOWYCH JEDNOSTEK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH

ROZPOCZYNAMY

ZMIANY 2017

ZMIANY 2017 ZMIANY 2017

WIDEOAKADEMIA

WIDEOAKADEMIA

WIDEOAKADEMIA

nowość

KSIĘGOWY BUDŻETU

2017

K O N K U R S

W WW. R B.INF O R.PL

RB-01-2017_03-04_LIST+spis-tresci.indd 4 12/13/2016 11:08:11 AM

nr 1/2017

5 PRZEPISY I NOWOŚCI PRAWNE

W 2017 r. wyższy limit zwolnienia z VAT

Jednostki mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowa- nia VAT w zakresie całej swojej sprzedaży, o ile spełniają warunek związany z wysokością obrotu. Od 1 stycznia 2017 r. limit obrotu uprawniający do objęcia sprzedaży zwolnieniem z VAT uległ zmianie. Nowa kwota limitu wynosi 200 000 zł (bez VAT), zamiast dotychczasowych 150 000 zł. Z przepisów przejściowych ustawy noweli- zującej wynika, że podatnicy, u których łączna wartość sprzedaży w 2016 r. była wyższa niż 150 000 zł i nie przekroczyła 200 000 zł, również mogą skorzystać ze zwolnienia. Prawo to mają też podatnicy, którzy rozpo- częli w 2016 r. wykonywanie czynności opodatkowa- nych, jeśli łączna wartość ich sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekro- czyła 150 000 zł i nie przekroczyła 200 000 zł.

Zmiany w VAT od 1 stycznia 2017 r.

Od 1 stycznia br. obowiązują duże zmiany związane z rozli- czaniem VAT, a także kary za nierzetelne rozliczanie podat- ku. Nowelizacją utrzymano do końca 2018 r. podwyższone stawki VAT: 8% i 23%. Nowe przepisy przewidują rozsze- rzenie stosowania tzw. mechanizmu odwróconego obcią- żenia na transakcje, których przedmiotem będą m.in. okre- ślone usługi budowlane, oraz niektóre transakcje związane z zakupem procesorów i towarów z kategorii złota i srebra.

Zmienione zostały zasady dokonywania zwrotu VAT w ter- minie 25 dni. Ograniczono stosowanie kwartalnych rozli- czeń VAT. Nadal z tej formy rozliczeń mogą korzystać tylko jednostki, w których wartość sprzedaży nie przekroczyła 1,2 mln euro w poprzednim roku podatkowym. Ustawa wprowadziła także obowiązek elektronicznego składa- nia deklaracji VAT. Został on wprowadzony od 1 stycznia 2017 r. dla podatników zobowiązanych do zarejestrowania się jako podatnicy VAT UE lub będących dostawcami albo nabywcami towarów i usług objętych mechanizmem od- wróconego obciążenia, a także obowiązanych do składania deklaracji, informacji oraz rocznego obliczenia podatku za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Natomiast od 1 stycznia 2018 r. obowiązek składania deklaracji VAT w formie elektronicznej zostanie wprowadzony dla wszyst- kich podatników VAT. Ustawa przewiduje także obowiązek elektronicznego składania informacji podsumowujących, wyłącznie za okresy miesięczne. Zmienione zostały przepi- sy dotyczące kaucji gwarancyjnej i tzw. odpowiedzialności solidarnej, gdy nabywca odpowiada solidarnie z dostawcą za jego zaległości podatkowe. Ustawa przewiduje sankcje podatkowe za nierzetelne rozliczanie podatku VAT. Przewi- dziano także podwyższoną sankcję podatkową w wysoko- ści 100% w stosunku do podatników dopuszczających się

oszustw podatkowych, w tym odliczających podatek z tzw.

pustych faktur.

Konsekwencje wprowadzonych zmian szczegółowo opiszemy w nr. 2/2017 „Rachunkowości Budżetowej”.

Nowa kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku dla najmniej zarabiających wzro- sła od 1 stycznia 2017 r. do 6600 zł. Jednak zarabiający rocznie ponad 127 000 zł stracili w ogóle prawo do tego odliczenia. W przypadku dochodów rocznych od 6600 zł do 11 000 zł kwota wolna stopniowo się zmniejsza. Dla docho- dów rocznych od 11 000 zł do 85 528 zł rocznie wynosi ona tyle co dotychczas – czyli 3091 zł. Dla osób o dochodach powyżej 85 528 zł rocznie kwota wolna nadal ulega stop- niowemu zmniejszeniu. Podatnicy, którzy zarabiają więcej niż 127 000 zł rocznie, nie mają kwoty wolnej w ogóle.

W związku ze zmianą zasad naliczania kwoty wolnej zmie- niły się także zasady obliczania zaliczek na podatek do- chodowy. W ustawie znalazł się także zapis o wyłączeniu mocy ochronnej indywidualnych interpretacji podatkowych w odniesieniu do schematów agresywnego planowania po- datkowego, wydanych przed dniem wejścia w życie zmian.

Zasady obliczania zaliczek na podatek dochodowy według no­

wych zasad opisujemy w bieżącym numerze „Rachunkowości Budżetowej” na str. 29.

Klasyfikacja Środków Trwałych 2016

Z dniem 1 stycznia 2017 r. została wprowadzona Klasyfika- cja Środków Trwałych 2016 (KŚT 2016). Zastąpi ona Kla- syfikację Środków Trwałych 2010 (KŚT 2010). Co istotne, dotychczasową klasyfikację KŚT 2010 nadal należy stoso- wać do końca 2017 r.:

●

● w sprawach podatkowych,

●

● do celów podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych (amortyzacja),

●

● w sprawach ewidencji i sprawozdań, o których stanowi ustawa o rachunkowości,

●

● w sprawach dotyczących przekazywania danych wy- korzystywanych do celów statystycznych.

W pozostałych sprawach KŚT 2010 ma być w 2017 r.

stosowana jednocześnie z KŚT 2016. Zmiany wprowadziło rozporządzenie Rady Ministrów z 3 października 2016 r.

w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (Dz.U. z 2016 r.

poz. 1864).

Zmiany w prawie pracy i ubezpieczeniach

W 2017 r. czekają nas podwyżki płacy minimalnej, eme- rytur i rent. Wprowadzona zostanie minimalna stawka godzinowa. Zmienią się niektóre zasady wsparcia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów.

ZMIANY 2017

ZMIANY 2017

ZMIANY 2017

ZMIANY 2017

ZMIANY 2017

RB-01-2017_05-06_przepisy-i-nowosci.indd 5 12/12/2016 3:17:07 PM

5 stycznia 2016 roku

6

www.inforrb.pl

PRZEPISY I NOWOŚCI PRAWNE

PRZEPISY I NOWOŚCI PRAWNE CODZIENNIE!

Zainstaluj na pulpicie swojego komputera naszą darmową, bardzo praktyczną aplikację INFOR­

organizer. Na INFORorganizer każdego dnia publikujemy krótkie omówienia najnowszych zmian prawa, projektów i przepisów.

POBIERZ ZA DARMO!

www.infororganizer.pl

W 2017 r. wyższy limit zwolnienia z VAT Zmiany w VAT od 1 stycznia

2017 r.

Nowa kwota wolna od podatku

Zmiany w prawie pracy i ubezpieczeniach Wysokość odpisów

na ZFŚS 2017 r.

Obniżenie wieku emerytalnego od 1 października 2017 r.

Nowe rozporządzenie o rachunkowości i planach kont

Klasyfikacja Środków Trwałych 2016

oprac. Michał Rylski – prawnik specjalizujący się w prawie podatkowym Od 1 stycznia 2017 r.:

●

● płaca minimalna wzrosła do 2 tys. zł brutto;

●

● minimalna stawka godzinowa wynosi 13 zł dla pracujących na określonych umowach zle- cenia oraz umowach o świadczenie usług;

●

● opiekunowie osób niepełnosprawnych mają prawo do zasiłku dla bezrobotnych lub świad- czenia przedemerytalnego;

●

● wprowadzono nowe zasady przyznawania zasiłku stałego – zasiłek okresowy dla oczeku- jących na orzeczenie i zasiłek stały wypłacany wstecz po orzeczeniu;

●

● wzrosła kwota świadczenia pielęgnacyjnego do 1406 zł netto (plus składki na ubezpiecze- nie społeczne).

Od 1 marca 2017 r.:

●

● podwyższenie najniższych emerytur i rent do 1000 zł;

●

● waloryzacja emerytur i rent – 10 zł wyniesie minimalna gwarantowana podwyżka.

Wysokość odpisów na ZFŚS 2017 r.

Od 1 stycznia 2017 r. zmieniła się wysokość odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjal- nych. Tak zwana ustawa okołobudżetowa (Dz.U. z 2016 r. poz. 1984) zawiera przepis, zgodnie z którym przez przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej, o którym mowa w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, należy rozumieć takie wy- nagrodzenie w drugim półroczu 2012 r. (a nie 2010 r., jak do tej pory). Oznacza to, że odpis podstawowy na jednego pracownika w 2017 r. wynosi 1185,66 zł (37,5%). Na jednego pra- cownika zatrudnionego w szczególnie uciążliwych warunkach pracy odpis wynosi 1580,89 zł (50%). Na jednego młodocianego odpis wynosi:

●

● w pierwszym roku nauki – 158,09 zł (5%),

●

● w drugim roku nauki – 189,71 zł (6%),

●

● w trzecim roku nauki – 221,32 zł (7%).

Jeśli chodzi o fakultatywne zwiększenia odpisu/funduszu, to na każdą zatrudnioną osobę, w stosunku do której orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, a tak- że na każdego emeryta i rencistę objętego opieką socjalną zakładu pracy, wysokość odpisu można zwiększyć o 197,61 zł (6,25%). Można zwiększyć fundusz o 7,5% na każdą osobę, pod warunkiem przeznaczenia całego zwiększenia na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego utworzonego przez pracodawcę, co w 2017 r. oznacza 237,13 zł.

Obniżenie wieku emerytalnego od 1 października 2017 r.

Uchwalona została ustawa, która przewiduje obniżenie od 1 października 2017 r. wieku eme- rytalnego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Docelowo zasada ta będzie dotyczyła obu systemów emerytalnych – powszechnego i rolniczego. Dla rolników do końca 2017 r. będzie możliwość przechodzenia na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Podobna zasada przejścia w stan spoczynku będzie do końca 2017 r. obowiązywała sędziów i prokuratorów – w zależności od przepracowanego okresu w tych zawodach. Ustawa będzie obowiązywać od 1 października 2017 r. Nowelizacja likwiduje emerytury częściowe, których celem było łagodzenie podwyższenia czasu przejścia na emeryturę. Obecnie wiek emerytalny wynosi 67 lat niezależnie od płci – podnoszony jest stopniowo – kobiety osiągnę- łyby go w 2040 r., a mężczyźni w 2020 r.

ZMIANY 2017

ZMIANY 2017

RB-01-2017_05-06_przepisy-i-nowosci.indd 6 12/12/2016 3:17:08 PM

nr 1/2017

KALENDARIUM BUDŻETOWE

7

MARTA BRZESKA – ekonomista, wieloletni pracownik działu kontroli finansowej

Kalendarium budżetowe – styczeń 2017

6cc2554a-0627-4a53-91f8-1f87e3a3a5d9

Termin

do dnia Rodzaj dokumentu Podmiot

składający Podmiot

otrzymujący

1 2 3 4

10 wt

budżet państwa:

kwartalne sprawozdanie Rb-70 za IV kwartały 2016 r.

dysponenci środków budżetu

państwa III stopnia dysponenci środków budżetu państwa II stopnia lub dysponenci części budżetowych

budżety JST:

miesięczne sprawozdania Rb-27S, Rb-28S za grudzień 2016 r.

Uwaga! Sprawozdanie jednostkowe Rb-27S jednostki samorządu terytorialnego (jako jednostki budżetowej i jako organu) – o 11 dni dłużej

jednostki budżetowe, jednostki

obsługujące zarządy JST

16 pn

budżet państwa:

kwartalne sprawozdanie Rb-70 za IV kwartały 2016 r.

dysponenci środków budżetu państwa II stopnia oraz kierowni- cy uczelni publicznych

dysponenci części budżetowych

18 śr

budżet państwa:

miesięczne sprawozdania Rb-23, Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Programy,

Rb-28NW Programy, Rb-28 Programy WPR za grudzień 2016 r.

dysponenci środków budżetu

państwa III stopnia dysponenci środków budżetu państwa II stopnia lub dysponenci części budżetowych

budżet państwa:

miesięczne sprawozdanie Rb-23B za grudzień 2016 r.

izby celne dysponent części 19,

dysponent części 77

budżet środków europejskich:

miesięczne sprawozdania Rb-28UE, Rb-28 UE WPR za grudzień 2016 r.

dysponenci środków budżetu

państwa III stopnia dysponenci środków budżetu państwa II stopnia lub dysponenci części budżetowych

20 pt

budżet państwa:

miesięczne sprawozdania Rb-23A, Rb-27 za grudzień 2016 r.

izby celne dysponent części 77

budżet państwa:

miesięczne sprawozdania Rb-24, Rb-27 z wykona- nia dochodów budżetu państwa

za grudzień 2016 r.

urzędy skarbowe izby skarbowe

23 pn

budżet państwa:

miesięczne sprawozdania Rb-23, Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Programy,

Rb-28NW Programy, Rb-28 Programy WPR za grudzień 2016 r.

dysponenci środków budżetu

państwa II stopnia dysponenci części budżetowych

budżet środków europejskich:

miesięczne sprawozdania Rb-28UE, Rb-28UE WPR za grudzień 2016 r.

dysponenci środków budżetu

państwa II stopnia dysponenci części budżetowych

budżety JST:

miesięczne sprawozdanie jednostkowe Rb-27S jednostki samorządu terytorialnego – jako jednostki budżetowej i jako organu

za grudzień 2016 r.

jednostki samorządu teryto- rialnego (urząd gminy/miasta, starostwa powiatowe, urzędy marszałkowskie)

zarządy JST

budżety JST:

miesięczne sprawozdania Rb-27S, Rb-28S za grudzień 2016 r.

zarządy JST regionalne izby obrachunkowe

RB-01-2017_07-08_Kalendarium_STYCZEN.indd 7 12/13/2016 9:45:08 AM

5 stycznia 2017 roku

KALENDARIUM BUDŻETOWE

8

www.inforrb.pl

1 2 3 4

25 śr

budżet państwa:

miesięczne sprawozdanie Rb-FUS za grudzień 2016 r.

Prezes ZUS Ministerstwo Finansów – Departa- ment Polityki Makroekonomicznej

budżet państwa:

miesięczne sprawozdanie Rb-FER za grudzień 2016 r.

Prezes KRUS

26 cz

budżet państwa:

miesięczne sprawozdania Rb-24, Rb-27 z wykonania dochodów budżetu państwa za grudzień 2016 r.

izby skarbowe dysponent części 77

budżet państwa:

kwartalne sprawozdania Rb-Z, Rb-N za IV kwartały 2016 r.

dysponenci środków budżetu

państwa III stopnia dysponenci środków budżetu państwa II stopnia lub dysponenci główni środków budżetu państwa

30 pn

budżet państwa:

miesięczne sprawozdania Rb-23, Rb-27, Rb-28, Rb-28NW

za grudzień 2016 r.

dysponenci części budżeto- wych (z wyjątkiem dysponenta części 77)

Ministerstwo Finansów – Departa- ment Budżetu Państwa (dane ze sprawozdań MF przekazuje NIK)

budżet państwa:

miesięczne sprawozdanie Rb-23B za grudzień 2016 r.

dysponent części 19 Ministerstwo Finansów – Departa- ment Budżetu Państwa

budżet państwa:

miesięczne sprawozdania Rb-28 Programy, Rb-28NW Programy, Rb-28 Programy WPR za grudzień 2016 r.

dysponenci części budżetowych Ministerstwo Finansów – Departa- ment Instytucji Płatniczej (dane ze sprawozdań MF przekazuje NIK)

budżet państwa:

kwartalne sprawozdanie Rb-70 za IV kwartały 2016 r.

dysponenci części budżetowych Główny Urząd Statystyczny, NIK

budżet środków europejskich:

miesięczne sprawozdanie Rb-27UE za grudzień 2016 r.

dysponent części 87 Ministerstwo Finansów – Departa- ment Instytucji Płatniczej, NIK

budżet środków europejskich:

miesięczne sprawozdania Rb-28UE, Rb-28UE WPR za grudzień 2016 r.

dysponenci części budżetowych Ministerstwo Finansów – Departa- ment Instytucji Płatniczej (dane ze sprawozdań MF przekazuje NIK) budżety JST:

miesięczne sprawozdania Rb-27S, Rb-28S za grudzień 2016 r.

regionalne izby obrachunkowe Ministerstwo Finansów

31 wt

budżety JST:

kwartalne sprawozdania Rb-27ZZ, Rb-50 za IV kwartały 2016 r.

jednostki bezpośrednio realizujące zadania, jednostki obsługujące

zarządy JST

kwartalne sprawozdanie Rb-Z-PPP o stanie zobowiązań z tytułu umów partnerstwa publiczno- -prywatnego

za IV kwartały 2016 r.

jednostki sektora finansów publicznych, jeżeli zawarły umowy partnerstwa publiczno- -prywatnego na podstawie odrębnych przepisów

Ministerstwo Finansów oraz Główny Urząd Statystyczny

Uwaga! W przypadku, gdy dzień przekazania sprawozdania przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy – terminem przekazania spra- wozdania po upływie okresu sprawozdawczego jest (nie później niż) pierwszy dzień roboczy następujący po tym dniu.

n

PODSTAWY PRAWNE

●

●załącznik nr 42, załącznik nr 43, załącznik nr 44 do rozporządzenia Ministra Finansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (j.t. Dz.U.

z 2016 r. poz. 1015)

●

●załącznik nr 6 do rozporządzenia Ministra Finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finanso- wych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1773)

RB-01-2017_07-08_Kalendarium_STYCZEN.indd 8 12/13/2016 9:45:09 AM

nr 1/2017

9 EWIDENCJA, KLASYFIKACJA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ

TEMAT NUMERU

IZABELA NOWACKA – ekonomista, autor licznych publikacji z dziedziny prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, od ponad 14 lat zajmuje się tematyką wynagrodzeniową i rozliczaniem płac

JAROSŁAW JURGA – ekonomista, certyfikowany księgowy posiadający wieloletnie doświadczenie oraz szeroką wiedzę merytoryczną w obszarze finansów publicznych, wspartą studiami podyplomowymi z zakresu polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości oraz audytu wewnętrznego w jsfp

Jak rozliczyć zwrot

nadpłaty trzynastki za 2016 r.

0148f644-8fd3-4d01-998d-066f5e1cfdbc

Zdarza się, że wypłacona trzynastka na skutek różnych okoliczności okazuje się świadczeniem nienależnym. W artykule przedstawiony został sposób rozliczenia zwrotu nadpłaconej kwoty świadczenia dokonanego przez pracownika.

CZĘŚĆ I. ASPEKT KADROWO-PŁACOWY

Nadpłata trzynastki w jednostkach sfery budżeto- wej może powstać na skutek kilku okoliczności, takich jak:

●

● naliczenie i wypłata trzynastki, mimo że świad- czenie to było nienależne – np. błędnie ustalo- no minimalny 6-miesięczny okres zatrudnienia (wykonywania pracy) w jednostce w 2016 r.,

●

● wliczenie do podstawy trzynastki wypłat lub składników wynagrodzenia, które powinny być pominięte – np. jednorazowej gratyfikacji za spełnienia zadania, premii (nagród) uznanio- wych, wynagrodzenia za czas opieki nad dziec- kiem w wieku do 14 lat itp.,

●

● błąd/pomyłka matematyczna na etapie nalicza- nia lub wypłaty trzynastki – np. przestawienie cyfr przy przygotowywaniu przelewu na kon- to pracownika (zamiast 2300 zł wypłacono 3200 zł),

●

● „zamiana” adresata wypłat – pracownik z prawem do niższej trzynastki otrzymał wyższą kwotę należną innemu pracownikowi.

Sposoby zwrotu nadpłaty

Jeżeli pracownikowi wypłacono trzynastkę, a potem stwierdzono, że była ona nienależna w całości lub w części – a więc została wypłacona w zawyżonej wysokości – to należy niezwłocznie poinformować o tym pracownika i wspólnie uzgodnić kwestię zwrotu. Zazwyczaj pracownik godzi się na odda- nie nadpłaty, chcąc uniknąć sporów z pracodawcą i ewentualnego rozstrzygnięcia sądowego.

Zwrot nadpłaty trzynastki może nastąpić w dro- dze potrącenia z bieżącego wynagrodzenia, ale je- dynie za pisemną zgodą podwładnego.

W pisemnej zgodzie pracownik wyraża wolę, aby jego wynagrodzenie zostało zmniejszone z wymienio- nego tytułu (w tym przypadku z tytułu nadpłaconej trzynastki) o określoną, wskazaną kwotę (art. 91 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy; dalej: k.p.).

Będzie to potrącenie na rzecz pracodawcy, z wyna- grodzenia netto pracownika, czyli po odliczeniu zaliczki na podatek oraz składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, z zachowaniem kwoty wolnej od potrąceń w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, również w kwocie netto.

W 2017 r. ta kwota dla pełnego etatu wynosi 1459,48 zł (przy podstawowych kosztach uzyskania przychodów, w złożonym PIT-2 oraz kwocie zmniejszającej poda- tek w wysokości 46,33 zł miesięcznie). Strony mogą uzgodnić dokonanie potrąceń w dłuższym czasie, a więc w „ratach”, jeśli jednorazowa spłata stanowiłaby dla pracownika zbyt duże obciążenie.

Zwrot nadpłaty może nastąpić również z pomi- nięciem listy płac, poprzez przelew czy wpłatę bez- pośrednio do kasy jednostki. Wówczas pracownik oddaje umówioną kwotę. Nie trzeba przy tym prze- strzegać kwoty wolnej i procedur wymaganych w k.p.

w zakresie potrąceń dobrowolnych.

Rozliczenia podatkowo-składkowe

Trzynastka jako przychód ze stosunku pracy podle- ga zarówno opodatkowaniu podatkiem dochodowym,

KSIĘGOWY BUDŻETU

2017

K O NK U R S

W WW. R B.INF O R.PL

nowość!

RB-01-2017_09-14_TEMAT-NUMERU.indd 9 12/13/2016 11:13:37 AM

5 stycznia 2017 roku

10

www.inforrb.pl

TEMAT NUMERU

jak i oskładkowaniu. Przepisy podatkowe oraz prze- pisy z zakresu ubezpieczeń nie przewidują zwol- nienia tego przychodu ani z daniny na rzecz urzę- du skarbowego, ani na rzecz ZUS.

W jednostce, w której wykryto nadpłatę trzynast- ki, a pracownik wyraził zgodę na jej zwrot, należy wykonać następujące czynności:

1) obliczyć, jaka kwota świadczenia faktycznie pracownikowi przysługiwała, chyba że cała kwota była nienależna – wówczas ten krok jest zbędny;

2) obliczyć kwotę do zwrotu, czyli różnicę mię- dzy świadczeniem należnym a nienależnym – w przypadku gdy trzynastka przysługiwała, ale została ustalona w zawyżonej wysokości;

bierze się tu pod uwagę różnicę między war- tościami netto trzynastki po odliczeniu skła- dek i zaliczki na podatek oraz między zaliczką na podatek wpłaconą a należną;

3) odliczyć – w miesiącu dokonania zwrotu przez pracownika – od jego dochodu kwotę tego zwrotu w celu wyrównania nadpłaconej zaliczki na podatek – o ile wypłata i zwrot nie- należnego świadczenia miały miejsce w tym samym roku podatkowym,

4) sporządzić korekty dokumentów rozliczenio- wych do ZUS za miesiąc, za który zostały rozliczone składki od zawyżonej trzynastki, 5) uwzględnić w przychodzie pracownika po-

wstałą w wyniku korekt nadpłatę składek społecznych i odprowadzić zaliczkę na po- datek (wcześniej została ona pomniejszona przez odliczenie składek od zawyżonego do- chodu),

6) poinformować pracownika, że kwotę nadpła- conej składki zdrowotnej powinien doliczyć do podatku w swoim zeznaniu rocznym za 2017 r. (uprzednio zaliczka została obniżona o składkę w wysokości 7,75%).

Ani przepisy prawa pracy, ani podatkowe czy ubezpieczeniowe nie regulują wprost, jak należy roz- liczać nienależne świadczenia, w tym czy ich zwrot powinien być dokonany w kwocie brutto czy też net- to. Przepisy podatkowe określają, w jaki sposób moż- na odzyskać podatek w przypadku dokonania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. W takiej sytuacji rozliczenie tego zwrotu następuje przez zastosowanie jednego z dwóch rozwiązań.

Rozliczenie podatkowe nadpłaty – rozwiązanie pierwsze

W przypadku gdy zwrotu nienależnie pobranego świadczenia dokona pracownik na rzecz pracodawcy w roku podatkowym, w którym nienależne świad- czenie zostało wypłacone, płatnik rozliczy dokona- ny zwrot stosując art. 41b ustawy z 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej:

updof). Stanowi on, że jeżeli podatnik dokonał zwro- tu nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku (zaliczek) płatnicy, bę- dący m.in. zakładami pracy, odejmują od dochodu kwotę dokonanych zwrotów, łącznie z pobranym po- datkiem (zaliczką).

ZAPAMIĘTAJ!

Płatnik, któremu pracownik zwróci kwotę przez niego wcześniej wypłaconą, obowiązany jest pomniejszać mie- sięczny dochód pracownika ustalany dla celów obliczenia zaliczki o dokonany zwrot, począwszy od miesiąca, w któ- rym on nastąpił.

Jeżeli kwota zwrotu przekracza dochód tego mie- siąca, płatnik może o powstałą różnicę pomniejszyć dochód z miesiąca następnego, aż do pełnego po- mniejszenia. To rozwiązanie może być stosowane przez płatnika wyłącznie w tym roku podatkowym, w którym podatnik dokonał zwrotu. Jeżeli całego zwrotu nie uda się rozliczyć w roku podatkowym, to resztę pracownik już jako podatnik może samodziel- nie odliczyć w swoim zeznaniu rocznym na podsta- wie art. 26 ust. 1 pkt 5 updof. Przepis ten pozwala na odliczenie zwrotów nienależnie pobranych świad- czeń, w kwotach uwzględniających pobrany podatek.

Rozliczenie podatkowe nadpłaty – rozwiązanie drugie

Jeśli zwrot nienależnego świadczenia nastąpi w in- nym roku podatkowym, niż miała miejsce wypłata, to uprawnienie do jego rozliczenia przysługuje same- mu podatnikowi w zeznaniu podatkowym, na podsta- wie art. 26 ust. 1 pkt 5 updof. A zatem pracodawca nie będzie mógł dokonać odliczenia od bieżącego docho- du pracownika, zgodnie z art. 41b updof. Ewentualna kwota przekraczająca wysokość dochodu może być przez pracownika odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 la- tach podatkowych.

Powołane przepisy podatkowe (art. 26 ust. 1 pkt 5 i art. 41b updof) mogą być zastosowane w sytuacji, w której zwracane przez podatnika nienależnie pobra-

RB-01-2017_09-14_TEMAT-NUMERU.indd 10 12/13/2016 11:13:38 AM

nr 1/2017

11 TEMAT NUMERU

ne świadczenia uprzednio zwiększały dochód podle- gający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i zwrot został dokonany w kwocie brutto, tj. łącznie z pobranymi zaliczkami na podatek dochodowy, bo tylko to gwarantuje odzyskanie przez podatnika kwoty tych zaliczek (interpretacja dyrek- tora Izby Skarbowej w Warszawie z 17 marca 2014 r., znak IPPB2/415-14/14-2/MK1).

Pozostaje jeszcze kwestia składek społecznych oraz zdrowotnej. Określenie „zwrot nienależnie po- branych świadczeń”, z punktu widzenia prawa po- datkowego nie zawiera w sobie składek na ubezpie- czenia społeczne oraz zdrowotne. Te powinny być odrębnie rozliczone.

Rozliczenie składkowe nadpłaty

Powstała w wyniku korekt dokumentów ZUS kwo- ta nadpłaconych składek społecznych finansowana przez pracownika, z tytułu zawyżonego przychodu, stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pra- cy. Stąd też kwotę tych składek pracodawca dolicza do wynagrodzenia i do pozostałych przychodów uzyskanych przez pracownika w miesiącu dokona- nia zwrotu trzynastki i pobiera zaliczkę na podatek, na zasadach ogólnych. Z kolei nadpłacona kwota składki zdrowotnej podlega doliczeniu przez pra- cownika do podatku rocznego (7,75%) w zeznaniu rocznym (art. 45 ust. 3a updof).

Przykład

W styczniu 2017 r. została pracownikowi wypłacona trzynasta pensja w wysokości 2487,30 zł netto (3570 zł brutto).

W lutym 2017 r. wykryto błąd polegający na wliczeniu do podstawy trzynastki nagrody jubileuszowej. Po dokonaniu przeliczenia ustalono, że prawidłowa wysokość świadczenia wynosi 2297,71 zł netto (3298 zł brutto). Moim zda- niem, korekta listy trzynastki może być dokonana tylko, jeżeli zostanie uzgodniony zwrot nadpłaty z pracownikiem.

Jeżeli pracownik nie zgodzi się, to lista płac pozostaje bez zmian – w takiej wysokości została trzynastka wypłacona, bez względu na to, czy słusznie, czy nie.

Korekta listy płac polegająca na ustaleniu wysokości nadpłaty trzynastki w styczniu 2017 r.

Lp. Lista płac Styczeń 2017 – wypłacono Styczeń 2017 - powinno być Różnica

1. Dodatkowe wynagrodzenie roczne 3 570 zł 3 298 zł 272 zł

2. Podstawa wymiaru składek

na ubezpieczenie społeczne 3 570 zł 3 298 zł 272 zł

3. Składki na ubezpieczenia:

●

● emerytalne 9,76%

●

● rentowe 1,5%

●

● chorobowe 2,45%

348,43 zł 53,55 zł 87,47 zł

321,88 zł 49,47 zł 80,80 zł

26,55 zł 4,08 zł 6,67 zł 4. Razem składki społeczne

finansowane przez pracownika 489,45 zł 452,15 zł 37,30 zł

5. Przychód 3 570 zł 3 298 zł 272 zł

6. Podstawa opodatkowania 3 081 zł

(3 570 zł – 489,45 zł)* 2 846 zł

(3 298 zł – 452,15 zł)* 235 zł 7. Podstawa wymiaru składki

zdrowotnej 3 080,55 zł

(3 570 zł – 489,45 zł) 2 845,85 zł

(3 298 zł – 452,15 zł) 234,70 zł 8. Składka zdrowotna:

●

● do ZUS 9%

●

● do odliczenia od zaliczki na podatek 7,75%

277,25 zł

238,74 zł 256,13 zł

220,55 zł 21,12 zł

18,19 zł

9. Zaliczka na podatek do urzędu

skarbowego 316 zł

(3 081 zł × 18%) – 238,74 zł 292 zł

(2 846 zł × 18%) – 220,55 zł 24 zł

10. Kwota do wypłaty 2 487,30 zł

(3 570 zł – 489,45 zł – 277,25 zł – 316 zł)

2 297,72 zł (3 298 zł – 452,15 zł – 256,13 zł – 292 zł)

189,58 zł

* Koszty uzyskania przychodów i kwota zmniejszająca podatek już zostały potrącone przy obliczaniu wynagrodzenia za styczeń 2017 r.

RB-01-2017_09-14_TEMAT-NUMERU.indd 11 12/13/2016 11:13:38 AM

5 stycznia 2017 roku

12

www.inforrb.pl

TEMAT NUMERU

W wyniku korekty listy płac obliczono, że:

●

● nadpłata trzynastki wynosi brutto – 272 zł, netto – 189,58 zł,

●

● nadpłata zaliczki na podatek – 24 zł,

●

● nadpłata składek społecznych – 37,30 zł.

Pracownik zwrócił do kasy jednostki nadpłatę trzynastki w lutym 2017 r. Pracownik zarabia 3500 zł. W lutym do jego przychodu podatkowego pracodawca doliczy nadpłaconą kwotę składek społecznych, tj. 37,30 zł, a od dochodu odliczy kwotę 213,58 zł (stanowiącą sumę nadpłaty trzynastki netto i nadpłaty zaliczki na podatek dochodowy).

Rozliczenie zwrotu nadpłaty trzynastki w wynagrodzeniu pracownika – lista płac za luty 2017

LISTA PŁAC LUTY 2017

Wynagrodzenie 3 500 zł

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne 3 500 zł

Składki na ubezpieczenia:

●

● emerytalne 9,76%

●

● rentowe 1,5%

●

● chorobowe 2,45%

341,60 zł 52,50 zł 85,75 zł

Razem składki finansowane przez pracownika 479,85 zł

Przychód 3 537,30 zł

(3 500 zł + 37,30 zł)

Podstawa opodatkowania 2 733 zł

(3 537,30 zł – 479,85 zł – 111,25 zł – 213,58 zł)

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej 3 020,15 zł

(3 500 zł – 479,85 zł) Składka zdrowotna:

●

● do ZUS 9%

●

● do odliczenia od zaliczki na podatek 7,75% 271,81 zł

234,06 zł

Zaliczka na podatek do urzędu skarbowego 212 zł

(2 733 zł × 18%) – 46,33*⁾ zł – 234,06 zł

Kwota do wypłaty 2 536,34 zł

(3 500 zł – 479,85 zł – 271,81 zł – 212 zł) Nadpłatę składki zdrowotnej – 18,19 zł – pracownik doliczy do swojego podatku rocznego.

*⁾ W przykładzie rozliczono kwotę wolną od potrąceń w wysokości 46,33 zł przy założeniu, że dochody pracownika w 2017 r. nie przekroczą 85 528 zł.

autor: Izabela Nowacka

CZĘŚĆ II. EWIDENCJA KSIĘGOWA ZWROTU NADPŁACONEJ TRZYNASTKI

Ewidencja księgowa w jednostkach sektora finan- sów publicznych oparta jest na szczególnych zasa- dach rachunkowości i planach kont, które zawarte są w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budże- tu państwa, budżetów jednostek samorządu teryto- rialnego, jednostek budżetowych, samorządowych

zakładów budżetowych, państwowych funduszy ce- lowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: rozporządzenie w sprawie szczegól- nych zasad rachunkowości oraz planów kont).

W celu prawidłowego zaewidencjonowania opera- cji gospodarczych wynikających z listy płac dotyczą- cej dodatkowego wynagrodzenia rocznego oraz zwro- tu nadpłaty niezbędne jest użycie następujących kont:

●

● 404 „Wynagrodzenia”,

●

● 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”,

RB-01-2017_09-14_TEMAT-NUMERU.indd 12 12/13/2016 11:13:38 AM

nr 1/2017

13 TEMAT NUMERU

●

● 229 „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne”,

●

● 225 „Rozrachunki z budżetami”,

●

● 130 „Rachunek bieżący jednostki”,

●

● 101 „Kasa”,

●

● 141 „Środki pieniężne w drodze”.

Zgodnie z opisem zawartym w załączniku nr 3 do rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachun- kowości oraz planów kont, w pierwszej kolejności na

koncie 404 „Wynagrodzenia” po stronie Ma księguje się korekty uprzednio zewidencjonowanych kosztów działalności podstawowej z tytułu wynagrodzeń.

Kontem służącym do ewidencji rozrachun- ków z pracownikami z tytułu wypłat pieniężnych, w szczególności należności za pracę wykonywaną na podstawie stosunku pracy, jest konto 231 „Rozra- chunki z tytułu wynagrodzeń”, na którym po stronie Ma ujmowane są m.in. potrącenia wynagrodzeń ob- Schemat. Ewidencja listy płac dodatkowego wynagrodzenia rocznego i korekty do listy płac

404 Wynagrodzenia 231 Rozrachunki z tytułu

wynagrodzeń 229 Pozostałe rozrachunki

publicznoprawne 225 Rozrachunki z budżetami 1a

3a

1b, c

3b, c

1d 3d

130 Rachunek bieżący

jednostki 101 Kasa 141 Środki pieniężne

w drodze

7

2

6

4 5

Objaśnienia do schematu:

1. Lista płac – Dodatkowe wynagrodzenie roczne a) Wynagrodzenie brutto – Wn 404, Ma 231

b) Składki społeczne finansowane przez pracownika – Wn 231, Ma 229 c) Składka ubezpieczenia zdrowotnego – Wn 231, Ma 229

d) Zaliczka na podatek dochodowy – Wn 231, Ma 225

2. WB (wypłata dodatkowego wynagrodzenia rocznego) – Wn 231, Ma 130 3. PK – Korekta listy płac

a) Wynagrodzenie brutto – Wn 231, Ma 404

b) Składki społeczne finansowane przez pracownika – Wn 229, Ma 231 c) Składka ubezpieczenia zdrowotnego – Wn 229, Ma 231

d) Zaliczka na podatek dochodowy – Wn 225, Ma 231 4. KP (wpływ do kasy należności od pracownika) – Wn 101, Ma 231 5. KW (przekazanie środków na rachunek bieżący jednostki) – Wn 141, Ma 101 6. WB (wpływ środków na rachunek bieżący jednostki) – Wn 130, Ma 141

7. PK (techniczny zapis ujemny storno czerwone dokonanego zwrotu) – Wn 130, Ma 130

www.facebook.com/rbinforpl

Polub nas na facebooku BĄDŹ NA BIEŻĄCO, CZYTAJ, KOMENTUJ

RB-01-2017_09-14_TEMAT-NUMERU.indd 13 12/13/2016 11:13:39 AM

5 stycznia 2017 roku

14

www.inforrb.pl

TEMAT NUMERU

ciążające pracownika, np. zwrot nienależnie wypła- conego wynagrodzenia. Pełne rozksięgowanie listy płac wymaga wykorzystania także konta 229 „Po- zostałe rozrachunki publicznoprawne” służącego m.in. do ewidencjonowania rozrachunków publicz- noprawnych w szczególności z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz konta 225 „Rozra- chunki z budżetami” służącego m.in. do ewidencjo- nowania rozrachunków z tytułu podatków. Strony Wn kont 225 i 229 posłużą do umniejszenia należno- ści wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i urzę- du skarbowego.

W opisywanym przypadku pracownik doko- nał zwrotu nienależnie wypłaconego dodatkowego wynagrodzenia rocznego za pośrednictwem kasy, wpłacając gotówkę, którą należy odprowadzić na rachunek bieżący jednostki. Taki sposób rozliczenia wymaga dodatkowego księgowania przy wykorzy- staniu konta 101 „Kasa” oraz konta 141 „Środki pie- niężne w drodze”.

Istotnym elementem prawidłowego ujęcia korekty jest zachowanie zasady polegającej na dokonywaniu zapisów na koncie 130 „Rachunek bieżący jednost- ki” w oparciu o dokumenty bankowe. W efekcie musi zachodzić pełna zgodność zapisów między jednost- ką a bankiem. Konieczne jest także dokonanie tech- nicznego zapisu ujemnego w związku z czystością obrotów konta 130 „Rachunek bieżący jednostki”

związanego w wpływem nadpłaty na rachunek bie- żący jednostki. W praktyce techniczny zapis ujemny dokonywany jest po zaksięgowaniu wyciągu banko- wego uwzględniającego nadpłatę.

autor: Jarosław Jurga

Kolejny TEMAT NUMERU:

Rozliczanie VAT od 1 stycznia 2017 r.

Zachęcamy do prenumeraty „Rachunkowości Budżetowej”.

Informacje i zamówienia – tel.: 22 212 07 30, 801 626 666 www.rb.infor.pl

PODSTAWY PRAWNE

●

●art. 12 ust. 1, art. 26 ust. 1 pkt 5, art. 32, art. 41b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 361; ost.zm. Dz.U.

z 2016 r. poz. 1933)

●

●art. 410 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 380; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1579)

●

●art. 91 § 2 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666)

●

●art. 41 ust. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 963; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1921)

●

●załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 289; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1954)

Projekt zmiany rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont

N

a dzień oddania do druku bieżącego numeru „Ra- chunkowości Budżetowej” trwają prace legisla- cyjne nad zmianą rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek sa- morządu terytorialnego, jednostek budżetowych, sa- morządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek bud- żetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczy- pospolitej Polskiej.

Nowelizacja wynika z konieczności dostosowa- nia jego zapisów do zmian wynikających z przepi- sów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 listopada 2014 r. w sprawie

identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w od- niesieniu do transakcji elektronicznych na rynku we- wnętrznym, tzw. eIDAS.

Zmianie ulega załącznik nr 3 w części II Opis kont w ust. 1 Konto 300 – „Rozliczenie zakupu”.

Zgodnie z zapisami projektu rozporządzenia, przepis ten ma mieć zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok 2016.

O szczegółach wprowadzanych zmian napiszemy na łamach „Rachunkowości Budżetowej”

niezwłocznie po ich publikacji w Dzienniku Ustaw.

RB-01-2017_09-14_TEMAT-NUMERU.indd 14 12/13/2016 11:13:39 AM

ROZPOCZYNAMY

WIELKI

CAŁOROCZNY KONKURS

DLA KSIĘGOWYCH

JEDNOSTEK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH

Czytaj uważnie „Rachunkowość Budżetową”, rozwiązuj zadania, wygrywaj atrakcyjne nagrody i...

Zostań KSIĘGOWYM BUDŻETU 2017!

I ETAP – część pisemna

Od tego numeru aż do RB 20/2017 przy wybranych artykułach znajdą Państwo logo naszego konkursu. Oznaczeń konkursowych należy szukać we wszystkich działach i dodatkach naszego czasopis- ma (również tych elektronicznych).

W każdym parzystym numerze gazety opublikujemy zadania kon- kursowe z zakresu tematów w oznaczonych artykułach. Rozwiązania zadań należy niezwłocznie przesłać do redakcji „Rachunkowości Budżetowej” na adres: ksiegowybudzetu2017@infor.pl Uczestnicy biorący udział w konkursie za przesłanie prawidłowych odpowiedzi otrzymują punkty:

●

● dwie pierwsze osoby – 5 pkt,

●

● dwie kolejne – 4 pkt,

●

● następne dwie osoby – 3 pkt,

●

● następne dwie osoby – 2 pkt,

●

● kolejne dwie po 1 pkt

– decydująca jest kolejność wpływu prawidłowych odpowiedzi.

Cząstkowe wyniki oraz bieżąca punktacja dostępne będą na stronie in- ternetowej pod adresem: www.rb.infor.pl. Punkty otrzymane za kolejne zadania sumują się. Sześć osób z największą liczbą punktów, według stanu na dzień zakończenia I etapu konkursu, zostanie zaproszonych na finał konkursu (II etap), który odbędzie się w listopadzie 2017 r.

II ETAP – część ustna

W trakcie finału konkursu finaliści będą udzielać odpowiedzi na py- tania otwarte, przygotowane przez redakcję. Lista pytań otwartych zostanie wcześniej opublikowana na stronie internetowej konkursu.

Odpowiedzi będą oceniane przez naszych ekspertów.

Dla ustalenia ostatecznej klasyfikacji sześciu finalistów decydujące będą wyłącznie odpowiedzi ustne udzielone w finale.

Szczegóły w regulaminie na stronie internetowej www.rb.infor.pl oraz na naszym profilu na portalu społecznościowym

Facebook: https://www.facebook.com/rbinforpl/

GŁÓWNA NAGRODA

w konkursie



WEEKEND DLA DWOJGA



w

HOTELU

z zabiegami SPA i specjalnymi atrakcjami.

Za zajęcie

II i III MIEJSCA

– atrakcyjne nagrody!

(biżuteria i galanteria skórzana).

KSIĘGOWY BUDŻETU

2017

RB-01-2017_15_KONKURS.indd 15 12/12/2016 3:21:57 PM

5 stycznia 2017 roku

16

www.inforrb.pl

EWIDENCJA, KLASYFIKACJA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ

PRENUMERATA 2016. Zadzwoń 801 626 666 lub napisz bok@infor.pl

ADAM BŁASZKO – radca prawny, członek kolegium regionalnej izby obrachunkowej, wcześniej członek samorządowego kolegium odwoławczego, były pracownik izby i urzędu skarbowego

Przekroczenie kompetencji ustawowych przy tworzeniu projektu budżetu

f632a67f-dff1-4c5c-8238-eee9226c420e

OPIS NIEPRAWIDŁOWOŚCI: Rada miejska 15 listopada 2016 r. podjęła

uchwałę w sprawie udzielenia pomocy finansowej dla jednego z powiatów. Zadeklarowano wolę udzielenia pomocy finansowej dla tej jednostki w formie dotacji celowej o łącznej wysokości 100 000 zł na przebu­

dowę oraz remont dróg powiatowych na terenie gminy. W uchwale znalazł się zapis, w którym wskazano, że zadania te zostaną ujęte w budżecie gminy na rok 2017. Uchwała ma charakter intencyjny, ponieważ dotyczy planu finansowego roku przyszłego. Z uzasadnienia wynika, że intencją jednostki jest udziele­

nie pomocy finansowej powiatowi we wskazanym zakresie. Pomoc ta może zmaterializować się dopiero w chwili ujęcia w budżecie gminy odpowiednich wydatków w formie dotacji celowej. Rada miejska, powie­

rzając wykonanie uchwały burmistrzowi miasta, zobowiązała go tym samym do uwzględnienia w budżecie gminy na 2017 r. wydatków na pomoc finansową dla powiatu w kwocie określonej w uchwale.

KOMENTARZ: Działanie organu stanowiącego w postaci powierzenia wykonania uchwały bur- mistrzowi miasta i zobowiązania go tym samym do uwzględnienia w budżecie gminy na 2017 r.

wydatków na pomoc finansową dla powiatu w kwocie określonej w uchwale nie znajduje podstawy w przepisach prawa regulujących zasa- dy opracowywania projektu i uchwalania budże- tu jednostki samorządu terytorialnego.

Sporządzenie projektu uchwały budżetowej, czyli opracowanie i przedstawienie do uchwale- nia projektu budżetu gminy, a także inicjatywa w sprawie zmian tej uchwały zgodnie z art. 233 i art. 238 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o fi- nansach publicznych (dalej: uofp) jest wyłączną kompetencją organu wykonawczego.

Organ stanowiący nie może w tym zakresie oddziaływać na organ wykonawczy w sposób wią- żący, poprzez wydawanie wskazówek czy zaleceń dotyczących zarówno zadań, jak i wielkości środ- ków, jakie powinny być ujęte w budżecie na reali- zację tych zadań.

Uchwała zobowiązująca organ wykonawczy do zamieszczenia w projekcie budżetu wydatków na określony cel jest dotknięta wadą istotnego naruszenia prawa, jako podjęta bez podstawy prawnej.

NIEPRAWIDŁOWOŚCI

POZNAJ PRZEPISY…

Art. 220 ust. 1 uofp:

Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego po­

moc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.

Art. 233 uofp:

Inicjatywa w sprawie sporządzenia projektu uchwały:

1) budżetowej,

2) o prowizorium budżetowym, 3) o zmianie uchwały budżetowej

– przysługuje wyłącznie zarządowi jednostki samorządu tery­

torialnego.

Art. 238 ust. 1 uofp:

1. Zarząd jednostki samorządu terytorialnego sporządza i przedkłada projekt uchwały budżetowej:

1) organowi stanowiącemu jednostki samorządu teryto­

rialnego,

2) regionalnej izbie obrachunkowej – w celu zaopiniowania – do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy.

Art. 240 ust. 2 uofp:

Bez zgody zarządu jednostki samorządu terytorialnego organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może wprowadzić w projekcie uchwały bud żetowej jednost­

ki samorządu terytorialnego zmian powodujących zmniej­

szenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu jednostki samorządu teryto­

rialnego.

RB-01-2017_16-27_ewid-klasyfik-spraw+KONKURS.indd 16 12/12/2016 3:56:27 PM

nr 1/2017

17 EWIDENCJA, KLASYFIKACJA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ

PRENUMERATA 2016. Zadzwoń 801 626 666 lub napisz bok@infor.pl

Prace organu stanowiącego nad budżetem roz- poczynają się po przedłożeniu radzie projektu uchwały budżetowej przez organ wykonawczy.

Wynika to z postanowień art. 238 ust. 1 i art. 240 ust. 2 uofp. Przepisy te określają:

●

● obowiązek przedłożenia projektu uchwały budżeto- wej organowi stanowiącemu w określonym terminie,

●

● granice dopuszczalnych zmian w tym projekcie, których może dokonać organ stanowiący bez zgo- dy zarządu (wójta, burmistrza).

Przedmiotowa uchwała dotycząca pomocy finanso- wej została podjęta w okresie trwania prac w organie stanowiącym nad projektem uchwały budżetowej, tj. 15 listopada 2016 r. Uchwała budżetowa na 2017 r. nie zo- stała jeszcze podjęta. Istnieje jedynie jej projekt przed- łożony już zarówno organowi stanowiącemu, jak i re- gionalnej izbie obrachunkowej (dalej: RIO).

Tym samym wolą rady miejskiej jest udzielenie po- mocy powiatowi, niemniej wydatków na taką pomoc burmistrz nie zaplanował w przedłożonym projekcie uchwały budżetowej. W tej sytuacji może to uczy- nić, wprowadzając odpowiednie zmiany w projekcie uchwały budżetowej z zachowaniem postanowień art. 240 ust. 2 uofp, które odnoszą się do możliwości dokonywania takich zmian.

Warunkiem udzielenia pomocy finansowej innej jednostce samorządu terytorialnego w formie dota- cji celowej przez organ stanowiący jest zaplanowa- nie na ten cel odpowiednich wydatków w budżecie.

Uchwała organu stanowiącego w sprawie udzielenia

takiej pomocy bez wcześniejszego zabezpieczenia środków finansowych w budżecie jest dotknięta wadą istotnego naruszenia prawa – art. 220 ust. 1 uofp.

OSOBY ODPOWIEDZIALNE: Uchwała rady miejskiej w spra- wie udzielenia pomocy finansowej dla powiatu, w któ- rej organ ten zadeklarował wolę udzielenia pomocy finansowej dla tej jednostki w formie dotacji celowej łącznie w wysokości 100 000 zł na przebudowę oraz remont dróg powiatowych na terenie gminy w 2017 r., wskazuje na błąd w działaniu w tym zakresie organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.

W sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości przez or- gan nadzoru (w tym przypadku RIO) uchwała stwier- dzająca nieważność omawianego aktu prawnego skie- rowana będzie do rady powiatu. Można uznać, że to ten organ ponosi odpowiedzialność za prawidłowość przyjętej regulacji prawnej.

ⁿ

PODSTAWA PRAWNA

●

●art. 222 ust. 1, art. 233, art. 238 ust. 1, art. 240 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1870)

W kolejnym numerze opiszemy:

Bezprawne wykorzystanie nadwyżki opłaty śmieciowej.

Zachęcamy do prenumeraty „Rachunkowości Budżetowej”.

Informacje i zamówienia – tel.: 22 212 07 30, 801 626 666 www.rb.infor.pl

AGATA PISZKO – prawnik, członek stowarzyszenia audytorów wewnętrznych IIA Polska, prowadzi własną firmę szkoleniowo­doradczą, posiada wieloletnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym w jednostce samorządu terytorialnego

Obowiązek podpisywania dokumentów przez jednostkę obsługującą (CUW)

ba5a16b1-fa76-431f-aa28-c44427cc1e3b

Do tej pory obsługę jednostek oświatowych prowadził pracownik zatrudniony w urzędzie na podstawie porozumienia zawartego z dyrektorem jednostki oświatowej. W tej chwili rada podjęła uchwałę, w któ­

rej określono, że jednostką obsługującą będzie urząd miasta, natomiast jednostki oświatowe (dwa zespoły szkół oraz przedszkole) będą jednostkami obsługiwanymi. Kto w takiej sytuacji podpisuje dokumenty (rachunki, przelewy, sprawozdania)? Czy burmistrz i skarbnik, czy dyrektorzy i skarbnik?

J

ednym z podstawowych zadań organu prowadzą- cego szkołę lub placówkę jest obowiązek zapew- nienia obsługi: administracyjnej (w tym prawnej), finansowej (w tym w zakresie wykonywania czyn-

ności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2–6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości), oraz organiza- cyjnej szkoły lub placówki. Organ prowadzący określa sposób zapewnienia tej obsługi. Gmina, będąca orga-

Akcja zadawania pytań

CUW

e k s p e r t o d p o w i a d a

RB-01-2017_16-27_ewid-klasyfik-spraw+KONKURS.indd 17 12/12/2016 3:56:28 PM

5 stycznia 2017 roku

18

www.inforrb.pl

EWIDENCJA, KLASYFIKACJA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ

nem prowadzącym, może podjąć decyzję o scentralizo- waniu obsługi w oparciu o przepisy ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Jeżeli organ prowa- dzący podejmie taką decyzję, wówczas szkoły i pla- cówki oświatowe objęte wspólną obsługą nie realizu- ją tych zadań w wewnętrznych strukturach jednostek.

W szczególności, szkoły i placówki oświatowe nie mogą zatrudniać głównego księgowego, jeżeli jed- nostka obsługująca zaliczana do sektora finansów publicznych zapewnia realizację zadań głównego księgowego jednostki sektora finansów publicznych przez osobę spełniającą wymogi określone w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Zadania wspólnej obsługi przejmowane są przez tzw. jednostkę obsługującą, którą może być:

●

● urząd gminy,

●

● inna jednostka organizacyjna gminy,

●

● jednostka organizacyjna związku międzygminnego,

●

● jednostka organizacyjna związku powiatowo- -gminnego.

Rada gminy w odniesieniu do jednostek obsługiwa- nych określa, w drodze uchwały, w szczególności:

1) jednostki obsługujące, 2) jednostki obsługiwane,

3) zakres obowiązków powierzonych jednostkom ob- sługującym w ramach wspólnej obsługi.

O zakresie obowiązków powierzonych jednostkom obsługującym w ramach wspólnej obsługi przesądzają więc zapisy uchwały rady gminy.

ZAPAMIĘTAJ!

W przypadku powierzenia obowiązków z zakresu rachun- kowości i sprawozdawczości jednostek obsługiwanych są one przekazywane w całości.

Oznacza to, że w przypadku powierzenia wspól- nej obsługi urzędowi gminy – sprawozdania podpisy- wać będzie wójt (burmistrz, prezydent miasta) oraz – w przypadku sprawozdań finansowych – główny księgowy, a więc osoba, której powierzono prowa- dzenie ksiąg rachunkowych, natomiast w przypadku sprawozdań budżetowych – skarbnik gminy.

Z kolei rachunki i przelewy podpisywać będzie wójt (burmistrz, prezydent miasta) oraz osoba, której powierzono zadania w tym zakresie.

n

PODSTAWY PRAWNE

●

●art. 5 ust. 7 pkt 3 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1943)

●

●art. 10a–10d ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 446; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1579)

●

●art. 54 ust. 2a ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1870)

●

●art. 52 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047)

●

●§ 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1015) PRZECZYTAJ TEŻ:

● Centra Usług Wspólnych – wspólna księgowość w samorządach.

● Wspólna obsługa w wyjaśnieniach RIO.

www.inforrb.pl

JAROSŁAW JURGA – ekonomista, certyfikowany księgowy posiadający wieloletnie doświadczenie oraz szeroką wiedzę merytoryczną w obszarze finansów publicznych, wspartą studiami podyplomowymi z zakresu polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości oraz audytu wewnętrznego w jsfp

Ujęcie księgowe faktur

na przełomie roku budżetowego

65b77f52-f2da-4429-bf9c-9ce5f3ecce12

Prawidłowa ewidencja kosztów na przełomie roku w jednostkach sektora finansów publicznych odbywa się zarówno na gruncie obowiązujących norm prawnych, w szczególności nadrzędnych zasad rachunkowości, jak i opartych na nich uregulowaniach wewnętrznych poszczególnych jednostek, które na mocy przepisów są zobligowane do samodzielnego kształtowania szczegó­

łowych regulacji w zakresie rachunkowości. W dalszej części artykułu autor wyjaśnia zasady obowiązujące przy księgowaniu faktur na przełomie roku.

KSIĘGOWY BUDŻETU

2017

K O N KU R S

W WW. R B.INF O R.PL

RB-01-2017_16-27_ewid-klasyfik-spraw+KONKURS.indd 18 12/12/2016 3:56:29 PM