Roman Biliński
Z piśmiennictwa obcego
naukowo-technicznego za II i III
kwartał 1962 r.
Ochrona Zabytków 16/1 (60), 69-72
1963
Z PIŚMIENNICTWA OBCEGO NAUKOWO-TECHNICZNEGO ZA II i III KWARTAŁ 1962 r;
A N A L IZ Y O ZN A C ZEN IA , PO M IA R Y , B A D A N IA P U R D Y W. C., STOC K J. T. — R ecen t a d v a n ces in n o n a q u eo n s ti- trim etry b y in stru m en ta l m eth od s. (N a jn o w sze sp o so b y m ia reczk o w a n ia w śro d o w isk u n ie w o d n y m za pom ocą m etod in stru m en ta ln y ch ). „L ab ora tory P r a c tic e ”, nr 2, 1962, r., s. И З— 114.
A r ty k u ł z a w iera k ilk a sp o so b ó w m ia reczk o w a n ia fo to m etry czn eg o w śro d o w isk u n iew o d n y m w y k o r z y stu ją ceg o sp e k tro fo to m etrię i te r m o m etrię. P rzez z a sto so w a n ie s p e k tro fo to m etru u zy sk u je się o d p o w ied n ią d łu gość fa l św ie tln y c h , ch a ra k tery sty c z n y c h dla bad an ego układu. M etody in str u m e n ta ln e zd an iem a u to ró w — zy sk u ją coraz c z ę st sze i szersze za sto so w a n ie. J e st to o c z y w iste g d y ż są one b ar dziej d ok ład n e ze w z g lę d u na p recy zy jn e o k r e śle n ie k o ń co w eg o e fe k tu m ia reczk o w a n ia ; b e z w z g lę d n ie p e w n ie js z e n iż zaw od n e, k o lo rym etry czn e m eto d y przy za sto so - so w a n iu in d y k a to ró w .
R acjon aln a ja p ła n iro w k a i u s tro jstw o so w riem ien n o j łab oratorji. (R acjon aln e p la n o w a n ie i u rzą d ze n ie n o w o czesn eg o lab oratoriu m ). „ Z aw od sk aja L a b o ra to ria ”, t. 28, nr 3, 1962 r., s. S81— 384.
A rty k u ł p o d a je cen n e w sk a z ó w k i w ja k im k ieru n k u i p orządku n a leży p la n o w a ć n o w o czesn e la b o ra to ria a n a lity czn e i fizy k o ch em ic zn e. M ożna p o słu ży ć się n im jako p od k ła d em do za ło że ń dla c e lo w e g o za p r o jek to w a n ia i u rząd zen ia n o w o c zesn eg o lab oratoriu m ch em iczn eg o słu żą ceg o k o n serw a cji za b y tk ó w .
In stru m en ts and la b o ra to ry ap paratu s. (P rzyrząd y i aparaty la b o ra to ry jn e), „In d u stria l C h em ist”, t. 38, nr 444, 1962 r., s. 72— 74. Rodzaj sp ra w o zd a n ia z e k sp o z y c ji p rzyrząd ów i ap aratu ry la b o ra tory jn ej na w y s ta w ie B r y ty js k ie g o T o w a rzy stw a F izy czn eg o i In s ty tu tu F izyk i. P rzegląd i o p !s p o k a za n y ch na w y sta w ie urząd zeń m a n a celu
za p rezen to w a n ie, k ra jo w y m i za g ra n iczn y m , za in tereso w a n y m p ra co w n iom a n a lity czn y m i laboratoriom k o n tro ln y m n o w y ch k ieru n k ó w i m e tod a n a lizy ch em iczn ej i o zn a czeń f i zy k o -c h e m ic z n y c h oraz in str u m e n ta ln ej k o n tro li p ro cesó w la b o ra to ry j
nych.
SZ P O L S K IJ E. W., P IE R SO - NOW R. J. — E m issio n n y j sp ek tra l- n yj a n a liz o rg a n iczesk ich so je d y n ie - nij po lin ie jc z a ty m sp iek tra m pri nizk ich tem p eratu rach . (E m isyjn a an a liza sp ek tra ln a z w ią z k ó w o rga n iczn ych na p o d sta w ie w id m lin io w y ch w n is k ic h tem p eratu rach ). „Z aw od sk aja L a b oratoria” t. 28, nr 4, 1962 r., s. 423—432.
P o d a n o p rzyp ad k i, w k tó ry ch m etod a m oże b yć sto so w a n a w a n a liz ie ch em iczn ej z d o sk o n a ły m i w y nik am i, o w y so k ie j dok ład n ości.
M ILA ZZ O G., — A sso rb im sn to atom ico. (A b sorp cja atom ow a), „La C h im ica e 1’In d u stria ”, t. 44, nr 5, 1962 r., s. 493— 500.
O cena teo rety czn y ch p o d sta w ab sorp cji a to m o w ej i za sto so w a n ia jej w a n a liz ie ch em iczn ej. A u tor p o daje k o n ie c z n e w a ru n k i, k tóre p o w in n y b yć p rzestrzeg a n e w a n a lizie gd y ż n ie z n a c z n e n a w e t od ch y len ia p ow od u ją d u że n ied ok ład n ości. O p’s aparatu ry. W yn ik i od zn a cza ją się w y so k im sto p n iem p ew n ości.
K O R T E N E., — H ilfsm itte l der m od ern en c h em isch en F o rsch u n g a u t a to m p h y sik a lisch er G rundlage. (Środki p o m o cn icze w n o w o czesn y ch b ad an iach ch em iczn y ch sto so w a n e w oparciu o fiz y k ę atom ow ą), „C he m ik er Z e itu n g ' C h em isch e A p p a ra tu r ”, t. 8 6, nr 7, 1962 r. s. 215— 222. A r ty k u ł je s t p rzeg lą d em m etod i sp o so b ó w a n a lizy ch em iczn ej i ozn a czeń fiz y k o -c h e m ic z n y c h oraz b ad ań p rzep ro w a d zo n y ch w oparciu o n a jn o w sze zd ob ycze fiz y k i a to m o w ej. W sto su n k o w o sk o n d en so w a n y m , a p rzy stęp n y m w y k ła d zie zrefero w a n o zasad y i p ra k ty cz ne sto so w a n ie w id m a R am ana, a n a liz y ren tg en o g ra ficzn ej, sp ek tro g ra fii ab sorp cyjn ej i in n y ch m etod. N a d
to op isan o m etod y p o m ocn icze, op a r te na za sto so w a n :u ch rom atografii a b sorp cyjn ej i ek str a k c ji p r zeciw - prądow ej.
M U ST A F IN J. S., — O p ried iele c z u w stw itie ln o s ti r ie a k tiw o w i k o- lic z e stw ie n n y c h m ietod ow . (O g ra n i cy czu ło ści od czy n n ik ó w i m etod ilo ściow ych ). „Z aw od sk aja L ab orato r ia ”, t. 28, nr 6, 1962 r., s. 664— 667. P od an o sp osob y ob liczeń m a k sy m aln ej, teo rety czn ej czu łości, n ie k tó rych ty p ó w o d czy n n ik ó w ch em icz nych. U w zg lęd n io n o czu łość od czyn n ik ó w k o lo ry m etry czn y ch i strą ca jących. R ozp atru jąc w d alszej c z ę ści a rty k u łu k ilk a m etod a n a lizy ilo ścio w ej, ok reślon o k ry ty czn ie ich m o żliw ą n a jw y ższą czułość.
H U L D Y H . J., — E en apparaat voor het m eten v a n g a sd o o rla ten d - h eid v a n film s en p laten . D eel. 1. (A parat do p om iarów p rzen ik an ia g a z ó w p rzez b ło n y i p ły ty . C zęść I). „ P la stica ”, t. 15, nr 3, 1962 r. s. 146— 152.
Z w ię ź le p rzed sta w io n a teoria przen ik an ia g azów p rzez błony oraz p od an e w zo ry m a tem a ty czn e, w e d łu g k tórych p rzep row ad za się ob liczen ia, oparte na d okonanych pom iarach, są w p ro w a d ~ en ?em w op is aparatu ry i części d o św ia d cza l nej. A parat do w y k o n y w a n ia p o m ia ró w jest p a ten tem holen d ersk im . M ożna nim w y k o n y w a ć p om iary n a w et m a łeg o stop n ia przen ik an ia. Jest on u rzą d zen !em p racu jącym na za sa d zie w y so k ie j próżni. K rótki okres p om iarów — od 15 m in u t do
6 godzin — za leży od stop n ia p rze n ik liw o śc i b ło n y lu b p ły ty . P r e c y zy jn e d zia ła n ie aparatu, w y n ik i p o w ta rza ln e z w y so k ą d okładnością. J
T H IN IU S K., — Z um T hem a P la sta n a ly tik . (N a tem a t an alizy m as p lastyczn ych ). „P laste und K au tsc h u k ” t. 9, nr 3, 1962 r., s. 114—
115.
A u tor zw ięzłeg o , jed n ego z p ierw szy ch p od ręczn ik ó w an alizy ch em iczn ej tw o r z y w sztu czn y ch w k ró tk i i p rzek o n y w a ją cy sp osób
Kreślą k o n ieczn o ść i w a g ę b ad ań nad m etod am i a n a lizy tw o rzy w .
ISIN G S J. — M icro sco p ish on- derzoek v a n k u n ststo ffe n (M ik rosk o p o w e bad an ia tw o r z y w sztu czn ych ). „ P la stic a ”, t. 15, nr 5, 1962 r., s. 216— 259.
P r z e d sta w io n e w y n ik i d otyczą badań m ik ro sk o p o w y ch nad ab sorp cją p la sty fik a to r ó w , h o m o g en iczn o - ścią i m ik ro g ra n u la cją ziarn a oraz nad p rob lem am i o d n o szą cy m i się do n a p ełn ia czy . W yn ik i b ad ań d otyczą nadto prac nad m ik ro b u d o w ą m ie- sza n m p o lim eró w , nad m ik ro szcze- lin a m i p o lim eró w , b u d o w ą k r y sta liczną oraz nad sta rzen iem się ich. A u tor b ad ał tem p era tu ry to p n ien ia tw o rzy w , sto so w a ł m ik r o r e fr a k to - m etrię i m ik ro sk o p ię flu o r e sc e n c y j ną.
O p isan e p rzez au tora rezu lta ty b adań są n ad er in te r e su ją c y m m a teria łem dla k o n se r w a to r a -c h e m ik a ; w p row ad zają go w z a g a d n ien ia o d użym zn a czen iu d la k o n serw a cji.
H U L D Y H. J., — E en ap p araat voor het m e te n v a n g a sd o o rla ten d - heid v a n film s en p laten . D eel. II (A parat do pom iaru p rzen ik a n ia g a zów przez b ło n y i p ły ty . C zęść II) — d ok oń czen ie z nr 3, 1962 r. „ P la s tic a ”, t. 15, nr 4, 1962 r., s. 210— 221. A rty k u ł o m a w ia b a d a n ia p rze p row ad zon e nad czy n n ik a m i z e w n ętrzn y m i i w ła sn o ś c ia m i p o lim eró w , u za leżn ia ją cy m i sto p ie ń p rzen ik a n ia g a zó w i par przez b ło n y i p ły ty tw o - rzyw ow e. P r z e n ik a m e za leż y przede w szy stk im od c iś n ie n ia gazu , jego tem p era tu ry i in n y c h czy n n ik ó w oraz od ty p u i ch a ra k teru p olim eru ja k też i od rod zaju gazu .
N ajb ard ziej isto tn y m i w ła sn o ścia m i p o lim eru są: rodzaj, ciężar czą steczk o w y , r o z g a łę z ie n ie ła ń cu cha, b u d ow a k r y sta lic z n a , za w a rto ść p la sty fik a to ra , o rien ta cja fo lii, jej grubość ja k też i in n e. N ad to stop ień p rzen 'k an ia za leż n y jest od natu ry sam ego gazu, tj. od w ie lk o ś c i i k szta łtu p rzen ik a ją cy ch czą steczek oraz od w za je m n e g o o d d zia ły w a n ia na sie b ie b ło n y tw o r z y w o w e j i p rze n ik ającego p rzez n ią gazu . Z a reje stro w a n e i u ję te w z e sta w ie n ia re zu lta ty b ad ań i p o m ia ró w dotyczą fo lii z ró żn y ch ro d z a jó w tw o r z y w —
p o lim eró w c zy sty ch i m ateriałów m o d y fik o w a n y ch , p rzen ik a n y ch przez tak ie gazy ja k azot, tle n i d w u tle nek w ę g la oraz parę w odną.
N e w X e n o te st accelerated w e a t h erin g in stru m en t. (X en otest, n o w y przyrząd do szy b szeg o starzenia). „R ubber and P la stic s A g e .”, t. 43, nr 5, 1962 r., s. 469.
S ta le a k tu a ln e, n iezm iern ie w a ż ne dla k o n se r w a c ji p y ta n ie d o ty czą ce tr w a ło śc i (n ie sta rzen ia się) p o w ło k z tw o r z y w sy n te ty c z n y c h i sztu czn y ch zn a jd u je w dużej m ierze od p ow ied ź w p o sta c i w y n ’k ô w prób w y k o n y w a n y c h na p rzy rzą d zie ro dzaju „p rzysp ieszacza sta r z e n ia ” — W eatherom eter. N o w y przyrząd — X e n o te st jest ty p em u lep szo n y m p rzez w y e lim in o w a n ie lam p w y p e ł n io n y ch p aram i rtęci z łu k iem w ę g lo w y m a wrp ro w a d zen ie la m p k se - n on ow ych , łu k o w y c h stw a rza ją cy ch najb ard ziej p od ob n e lecz d ra sty cz n iejsze w a ru n k i od n a tu ra ln y ch , w y w o łu ją cy ch sta rzen ie.
COBLER J. C., SA M SE L E. P., — G as C h rom atograp h y. N e w Tool foor th e A n a ly sis o f P la stic s. (C hro m ato g ra fia g azow a. N o w y in s tr u m en t a n a lizy tw o r z y w sztu czn ych ). „SPE T ra n sa ctio n s”, t. 2 nr 2, 1962 г. s. 145— 151.
W a r ty k u le zn a jd u jem y opis m etod y c h ro m a to g ra fii ga zo w ej w ra z ze stroną e k sp e r y m e n ta ln o -b a d a w - czą. Z e sta w io n o w y n ik i ch rom ato g r a fii p ro d u k tó w p iro lizy k o p o lim e ru sty ren — m e ty lo sty r e n , p o lie ty lenu, p o lib u ta d ie n u i p o lip ro p y len u . W m etod zie tej p o lim ery w y p r o w a d zon e z octan u w in y lo w e g o i a k ry la n y oznacza się ja k o p ro d u k ty h y d rolizy, zaś ob ecn o ść sty ren u w p o listy r e n ie p rzez a n a lizę ch ro m a to graficzn ą sty r e n u w p rzy g o to w a n y m roztw orze p o p op rzed n im w y tr ą c e n iu z n ieg o p o listy ren u .
HEBER T R., — U n e m eth od e sim p le d e d eterm in a tio n de la p er m é a b ilité a l ’o x y g é n e de certain s film s p la stiq u es. (P rosta m etod a o zn aczan ia p rzen ik a n ia tle n u p rzez b łon y z tw o r z y w sztu czn y ch ). „Ind. des P la stiq u e s M o d ern es”, t. 14, nr 5, 1962 r., s. 40— 42.
O pisana m etod a jest bardzo ła t w y m k o lo ry m etry czn y m sposobem ozn aczan ia z w ią za n eg o tlen u . R oz tw ó r ch lork u m ied zio w eg o p rzerea- g o w u je w ob ecn ości so li a m on ow ej z tlen em . E fek to w n a reak cja b a rw na. W m iarę w ią za n ia tlen u roztw ór ch lork u sta je się coraz in te n sy w n ie j n ieb iesk i. R oztw ór ch lork u m ie d z io w e g o zam yk a się w w o reczk u z b ło ny tw o rzy w o w ej przez zesp aw an ie, po u p rzed n im dok ład n ym w y p ę d z e n iu p ow ietrza. Ilo śc io w e ozn aczen ia d o k o n u je się przez w zo rco w a n ie p o
ró w n a w cze. P r ó c z o m ó w i o n y c h tu p u b li k a c ji z z a k r e s u a n a l i z y c h e m i c z n e j , z a m i e s z c z o n y c h w z a g r a n i c z n y c h p e r i o d y k a c h n a u k o w o - t e c h n i c z n y c h , na s z c z e g ó ln i e js z ą u w a g ę z a s łu g u ją d w i e p o z y c j e k s i ą ż k o w e , w y d a n e w j ę z y k u r o s y j s k i m . S ą nim i: K O RO STIELIEW P. P., — P r i- g o to w lie n je ra stw o ro w dla ch im ik o - -a n a litic z e sk ic h rabot. (P rzy g o to w a n ie ro ztw o ró w do prac ch em iczn o - an a lity czn y ch ). Iz d a tie lstw o A k a d ie- m ii N au k S S S R — M osk w a 1962.
K sią żk a jest p od ręczn ik iem w y ją tk o w o p rzy d a tn y m dla stu d en tó w w y d z ia łó w k o n serw a cji i d la la b o ra to rió w k o n serw a to rsk ich . B ardzo p rzy stęp n ie — w fo rm ie p rzep isó w i recep t — podaje sp osob y p rzy rzą d zania ro ztw o ró w różn ych k w a só w , zasad i so li — p ro cen to w y ch , m o lo w y c h i n orm aln ych in d y k a to ró w oraz in n y ch p otrzeb n ych o d czy n n ik ó w — ro ztw o ró w su b sta n cji n ‘eo rg a n icz - n ych i o rgan iczn ych . D la każd ego roztw oru osobne p rzy k ła d y z w y li czeniam i. N ie ty p o w e z esta w y a p a ra tu ry lab o ra to ry jn ej i strona m a n ip u la c ji ilu str o w a n e są lic z n y m i r y su n kam i. D u żo ta b lic i zesta w ień . W ie le p ra k ty czn y ch recep t na sp o rzą d zan ie w e w ła sn y m zak resie, przez p ra co w n ik ó w la b o ra to rió w różn ych n iezb ęd n y ch a rty k u łó w , u ży w a n y ch na co d zień w p ra ca ch a n a lity czn y ch , np. recep ta na o łó w k i d o szk ła i p o r cela n y d la z n a k o w a n ia próbek i na in n e pom oce. P on ad to sto su n k o w o ob szern ie o p ra co w a n y jest rozd ział d o ty czą cy b ezp iecz eń stw a p racy w lab oratoriu m ch em iczn ym (su b sta n cje tru jące, sz k o d liw e i n ie b e z p ie c z e ń stw o ognia), p ierw szej p om ocy w n ie s z c z ę śliw y c h w y p a d k a ch i in
nych za g a d n ień d o tyczących o m a w ia n y ch prac.
L U R Y JE Ju. Ju., — S p ra w o cz- nik po a n a liticziesk o j chim ii. (K a len darz (in form ator) ch em ii a n a lity c z nej). G o su d a r stw ie n n o je N a u czn o - T iech n icziesk o je J z d a tie lstw o C h im i- czeskoj L itie r a tu r y — „G osch im iz- dat” — M osk w a 1962.
In fo rm a to r jest sto su n k o w o ob szern ym k a len d a rzem p od ręcznym do u ży tk u la b o ra to rió w a n a lity c z nych, o b słu g iw a n y c h przez p ra co w ników z p r zy g o to w a n iem w zak resie an alizy ch em iczn ej. M ożna go n ab yć w k sięg a rn ia ch p o sia d a ją cy ch d ział k siążk i za g ra n iczn ej.
W k sią żce tej o p ra co w a n e są w sz y stk ie d z ia ły a n a liz y ch em iczn ej. L iczne ta b lice, w y k r e sy , z esta w ien ia i w zory sk ła d a ją się na d osk on ale opracow aną, w y c z e r p u ją c ą całość, stan ow iącą d u żą p o m o c d la p ra co w
ni.
K O R O Z JA
GRECO E. C., W R IG H T W. B., — C orrosion of iro n in an H2S —C 02
—H20 sy stem . (K orozja żelaza w u k ła d zie H2S — C 02—H20 ) , „Corro
s io n ”, t. 18, nr 3, 1962 r., s. 119lt— 124t.
W y ja śn ien ie o d d zia ły w a n ia sia r kow od oru na żela z o w o b ecn o ści w o dy i d w u tle n k u w ę g la jako c z y n n i k ó w o m a w ia n eg o u k ład u , obecn ych w śro d o w isk u i w sp ó ło d d z ia ły w a ją - cych. O m ów ion o w p ły w sia rk o w o d o ru na żela z o w sta n ie pracy i sp o czynku.
L A SK O W. R., TICE W. Κ. — U n u su a l corrosion g ro w th products form ed on copper. (W yjątk ow y p rzy rost p r o d u k tó w k o ro zji tw o rzą cy ch s ię na p o w ie r z c h n i m iedzi). „Corro s io n ”, t. 18, nr 3, 1962 r., s . 116t— 118t. A r ty k u ł w n o si w ie le n o w y ch i c ie k a w y c h sz c z e g ó łó w oraz w y ja ś n ie ń dla k o n se r w a to r ó w -c h e m i- k ó w , z a jm u ją cy ch się za g a d n ien ia m i k o ro zji z a b y tk ó w z m ied zi i brązu. P rzed sta w io n o w y n ik i bad ań u zy sk a ne na p o d sta w ie prac p rzep row ad zo n y ch za pom ocą m ik rosk op u e le k tron ow ego. O m ó w io n o za rejestro w a ne r e z u lta ty b ad ań nad m orfo lo g ią
k r y sz ta łó w tlen k u m ied zio w eg o , p o w sta ją cy ch na p o w ierzch n i w y so k o czystej m ied zi pod w p ły w e m róż n y ch cz y n n ik ó w zew n ętrzn y ch . P rzeb ad an o w p ły w p o w ietrza n a sy con ego parą w o d n ą oraz p o w ietrza z parą w od n ą o dużej z a w a rto ści tle nu. P rzed m iotem b ad ań b y ł rów n ież
w p ły w tem p eratu ry.
TW ORZYW A SZTU C ZN E BAK K ER P. J. — E n k ele v e - ro u d erin g seig en sch a p p en v a n g e w a - p ende k u n ststo ffen . II. (N iek tóre ce ch y starzen ia się w zm o cn io n y ch tw o rzy w sztu czn ych . II). „ P la stic a ”, t. 15, nr 3, 1962 r., s. 114— 119.
A rty k u ł je s t dru gą częścią zre fero w a n eg o p rzez au tora — w nr 2, p ism a „ P la stic a ” z 1962 r. — p ro b le m u starzen ia s ię tw o r z y w sztu czn ych ,
z k tó reg o recen zja z o sta ła za m ie szczon a w nr 4 „O chrony Z a b y tk ó w ” 1962 r. W z w ią zk u z za g a d n ien iem starzen ia się o m a w ia n e są cechy tw o rzy w , p o w sta łe w rezu lta cie t e go procesu. P od an o w y n ik i bad ań w ty m zak resie. D o ty czą one w p ły w u p rocesu sta rzen ia się różn ych su b sta n c ji w y so k o c z ą ste c z k o w y c h na zm ian ę ich w ła sn o ś c i np. m ech a n icz n ych , przy u w z g lę d n ie n iu o d d zia ły w a n ia różnych c z y n n ik ó w z e w n ętrz nych.
B A C K IN SE L L W. G., — A n e n g in eer look s at p la stics. (M asy p la sty czn e w ś w ie tle o cen y in żyn iera). „ P la stics Inst. T ra n sa ctio n ”, t. 30, nr 85, 1962 r., s. 4— 15.
R eferat w n o si d u żo w ia d o m o ści o n atu rze ch em iczn ej i fiz y k o c h e m iczn ej tw o r z y w sy n te ty c z n y c h oraz o m o żliw o ścia c h ich u ty liz a c ji za le ż n ie od w ła sn o ści. R o zw a ża n ia na t e m a t cech różn o ro d n y ch tw o rzy w , otrzym an ych na d rod ze p o lim ery za c ji czy też p o lik o n d e n sa c ji i om ó w ie n ie u ży teczn o ści ty c h m a teria łó w z p o d k reślen iem w ła sn o ś c i ch a ra k tery sty czn y ch , m ogą n a p ro w a d zić k o n serw a to ra na p o m y sło w e ich za sto so w a n ie. A u to r ro zw a ża cech y tw o rzy w p o ro fo ro w y ch (p ia n k o w ych), la m in a tó w , a d h ezy jn y ch i p o w ło k o w y ch , ja k różn e k le je i b łony, przy czym p o d k reśla ich n ie je d n o k ro tn ie lep sze w ła sn o ś c i w p o ró w n a
niu z z e sta w io n y m i: m eta lem , d rew nem , p o rcela n ą czy szk łem . C harak tery zu je też w ła sn o ś c i tw o r z y w na tle z a sto so w a n ia ich jak o m a teria łó w e le k tr o - i term o izo la cy jn y ch oraz k o n stru k cy j nych.
P o ly v in y la lk o h o l fü r K leb sto ffe u nd B in d e m itte l. (P o lia lk o h o l w in y lo w y do m a te r ia łó w k leją cy ch i środ k ó w w ią żą cy ch ). „ A d h ä sio n ”, t. 6, nr 4, 1962 r., s. 204— 207.
P rz e d sta w io n o m o żliw o ści za sto so w a n ia różn ych a so rty m en tó w p o lia lk o h o lu w in y lo w e g o m ark i „El- v a n o l” ja k o k le ju o w ielo stro n n y ch m o ż liw o śc ia c h u ży cia . O p isan o z a sto s o w a n ie różn ych m o d y fik a to ró w p o lia lk o h o lu i sp o so b y o trzy m y w a n ia jego ro ztw o ró w .
P r z y p ise k recen zen ta : P o lia lk o hol w in y lo w y m a rk i „ E lv a n o l” jest, obok ja p o ń sk ich p ro d u k tó w o n a z w a ch „C rem on a”, „W oolon ” i in n e, n a jc z y stsz y m , n a jw y ż sz e j k la sy ar ty k u łe m te g o ty p u . P o lia lk o h o le te p r o d u k o w a n e są p rzez n astęp u jące fir m y zag ra n iczn e:
„ E lv a n o l” — E. J. du P o n t de N e- m outs & Co. Inc., W ilm in gton D el., U SA .
„ C rem on a” — K u ra sh ik i B ayon Co. L td. U m ed a , K ita -K u , O saka, Japan. „ W oolon ” — Ja p a n S y n th e tic F iber Co., L td., O gaki, Japan.
N E JM A N M. B., — S ta rien je i sta b iliz a c ja p o lim iero w . (S tarzen ie i sta b iliz a c ja p olim erów ). „Ż urnał W sieso ju żn o w o C h im icz. O bszcze- s t w a ”, t. 7 n r 2, 1962 r., s. 164— 172. O b szern ie o p isan a i w y tłu m a c z o na te o r e ty c z n a stro n a p rocesu d e str u k c ji p o lim eró w , d ziałan ia a n - ty u tle n ia c z y oraz sta b iliza to ró w s ta n o w i w stę p d o p rzy k ła d o w eg o w y ja śm e n ia ty c h p r o c e só w i p rze d ło żen ia w y n ik ó w na p o d sta w ie p rzep ro w a d zo n y ch b adań. A u tor roz p a tru je p ro b lem z w ią za n y z sy n e r - g is ty c z n y m o d d z ia ły w a n ie m a n ty - u tle n ia c z y p rzez sto so w a n ie ich k il k u łą czn ie.
P rzep ro w a d zo n e bad an ia d o ty cz y ły d e str u k c ji i s t a b ’liza cji k ilk u tw o r z y w sy n te ty c z n y c h . O pierając się na w y n ik a c h p rac b ad aw czych , au tor z a le c a n iek tó re sta b iliza to ry jak o sk u teczn e.
-■:·,·£. REACH' Ä . F., — A cid anh'ydfid és as cu rin g agen ts fo r ep o x id e resins. (B ezw o d n ik i k w a so w e jak o u tw a r d zacze do ż y w ic ep o k sy d o w y ch ). „B ritish P la s tic s ”, t. 35, nr 5, 1962 r., s. 255—260.
O pisano trzy k la sy b e zw o d n ik ó w k w a so w y c h zn ajd u jących z a sto so w a n ie jak o u tw ard zacze ż y w ic e p o k sy d ow ych . U tw ard zacze te d o k ła d n ie sch a ra k tery zo w a n o , pod ając o p ty m aln e param etry u tw a rd za n ia i w ie le p rzep isó w w y k o n a w czy ch . O p i san o k ilk a rod zajów ty p o w y ch b e z w o d n ik ó w i ich p rzyd atn ość do od p o w ied n ich celó w , p o d k reśla ją c za le ty oraz p r zeciw w sk a zu ją c u ży cie n iek tó ry ch jak o p o sia d a ją cy ch p o w ażn e w a d y . A rty k u ł p o w in n i p rze czytać k o n serw a to rzy in teresu ją cy się ep o k sy d a m i ja k o śro d k a m i u tw a rd za ją cy m i i k o n serw u ją cy m i. S ch a u m sto ffe g e w in n e n n eu e A n w en d u n g sg eb iete. II E p o x y h a rz— Sch au m e. S ilic o n — S ch a u m e. P o ly o le fin — Sch au m e. (T w orzyw a p ia n k o w e osią g a ją n o w e d zied zin y z a sto so w a n ia . II. P ia n k i ep o k sy d o w e. P ia n k i silik o n o w e. P ia n k i p o lio le fi- now e). „ K u n ststo ff-B e r a te r ”, t. 7, nr 7, 1962, s. 415—418.
In teresu ją ca p ozycja, su g eru je n a jlep sze n ad zieje, iż za czy n a ją się ju ż u k a zy w a ć tw o rzy w a , k tóre s p e ł nią w n ied łu g im cza sie za sa d n icze w a ru n k i su b sta n cji za b ezp iec za ją cych. O pisane p ian k i „Epon—F o a m ” za p ew m a ją w y so k ą w y trzy m a ło ść m ech an iczn ą tego tw o rzy w a , bardzo dużą jeg o ad h ezję p r a w ie w o b ec w sz y stk ic h su b sta n cji sta n o w ią c y c h m a teria ły k o n stru k cy jn e p o ch od zen ia natu raln ego, z k tórych w y k o n a n e są przed m ioty zab ytk ow e, oraz w y so k ą
ch em o - I term ood p orh ość. P o row ate b ło n y silik o w e (pianki) odzn aczają się w y so k ą odpornością na u tle n ia nie. S ą też m a ło w r a ż liw e na w y s o k ie i n is k ie tem p era tu ry . N ajbardziej in te r e su ją c e je st to, iż ob ecn ie już w y tw a r z a n e są na sk a lę p rzem y sło w ą s ilik o n y w p o sta ci tw a rd y ch i p ó ł- tw a rd y ch p ranek, k tóre m ogą ode grać p o w a żn ą ro lę w k o n serw a cji za b y tk ó w .
Ł ączą one b o w iem ta k ie cechy ja k duża adhezja, w y so k a w y tr z y m a ło ść m ech a n iczn a oraz bezp ośred n ia p rzep u szczaln ość pary w od n ej. Część a rty k u łu p o św ięco n a p iankom p o lie ty le n o w y m i p o lip ro p y len o w y m oraz sie c io w a n iu ty ch p ierw szy ch jest m a
ło in teresu ją ca ze w zg lęd u na ich n iep rzy d a tn o ść d la k o n serw a cji.
Ł A S S K A J A Je. A., W O R ON - KOW M. G. — G id rofob izacja je - s tie stw ie n n y c h k a m ien n y ch m a tie - r ia ło w k riem n iejorganiczB sk im i so- jed in ien ja m i. (H yd rofob izacja o b iek tó w z n a tu ra ln y ch k a m ien i zw ią z k a m i k rzem oorgan iczn ym i). „Ż urnał P rik ła d n o j C h im ii”, t. 35 nr 5, 1962 r., s. 1093— 1101.
R ela cja z za sto so w a n ia w od n ych e m u lsji o leju p o liety lo w o d o ro silo - k sa n o w eg o do h yd rofob izacji p ia sk o w ca w a p ien n eg o . S to so w a n o też w od n e r o ztw o ry m sty lo silik o n ia n u i e ty lo silik o n ia n u sodu jak i k ilka g a tu n k ó w ch lo ro silik o n ia n ó w w roz tw o rze to lu en o w y m .
P rzep ro w a d zo n o dośw iad czen ia, m ające na celu z b a d a n !e e fe k tu h y - d ro fcb iza cji w za leż n o ści od rod za ju i g a tu n k u u ży tej su b sta n cji n ad a jącej w ła sn o śc i hyd rofob ow e, jej k o n cen tra cji, rodzaju ro zp u szcza ln i ka i p en etra cji roztw oru . H y d ro fo
-b izo w a n ë O-biekty p od d aw ano -b a d a n iom fizy k o -m ech a n iczn y m i na od p orność w ob ec n isk ich tem p eratu r. W rezu lta cie w y k a za n o , że n a jo d p o w ie d n ie jsz y m i m a teria ła m i do h y d rofob izacji k a m ien ia są m e t y lo s ili- k o n ia n y i e ty lo silik o n ia n y sodu. Ich 3— 5°/o ro ztw ory w od n e dają o p ty m a ln e w a ru n k i zab ezp ieczen ia. N a k o n iec autorzy tłu m aczą teo rety czn ą stron ę h y d ro fo b iza cji — n ap ięcia p o w ierzch n io w eg o na g ran icy m ię d z y - fa zo w ej w oda (silik o n i in n e za g a d nienia).
D A V IS D . R., — A g u id e to m a teria ls selectio n . (P oradnik ty p o w a n ia m ateriałów ). „ P la stics T ech n o lo g y ” t. 8, nr 5, 1962 r., s. 38— 40.
A rtyk u ł in fo rm u je, k tó r e z tw o r z y w sy n te ty c z n y c h jest n a jo d p o w ie d n ie jsz e do za m ierzo n eg o z a sto sow an ia. Z e sta w ie n ie 24 p o w szech n ie znan ych i n ajczęściej s to so w a n ych tw o rzy w d otyczy ich za sa d n i czych i ty p o w y ch w ła sn o ści. P o d a no dla każdej z tych su b sta n cji b liż szą c h a ra k tery sty k ę i m o żliw o ści z a stosow an ia. N ajb ard ziej isto tn e jest z e sta w ie n ie tak ich w ła sn o ś c i o m a w ia n y ch su b sta n c ji w y so k o c z ą ste c z - k o w y ch jak ich odporność m ech a n iczna, n iek tó re cech y fiz y k o -m e c h a - n iczn e, odporność ch em iczn a, e le k try czn a (na p rzebicie), term iczn a, w ła sn o śc i o p tyczn e, zd oln ość p ig - m en tow an ia, m o żliw o ści i sp osob y obróbki, k u rczliw o ść oraz in n e cechy. W szy stk ie c h a ra k tery sty czn e w ła sn o ści tw o rzy w podano w o d p o w ied n ich w ielk o ścia ch , u zy sk a n y ch na p o d sta w ie o sta tn io a k tu a ln y ch d a nych.
R o m a n B iliń sk i
N a k ła d 1250 egz. Obj. ark. druk. 10, P a p ier ilu str. III kl. 120 g 61X 86. O ddano do sk ła d u 3.1.63 r., druk u k oń czon o w m arcu 1963
