Widok Wpływ zróżnicowania czynników produkcji na wysokość wynagrodzenia w ramach wspólnego rynku pracy Unii Europejskiej



MaciejȱGoniszewskiȱ

Absolwentȱniestacjonarnychȱstudiówȱmagisterskich,ȱkierunekȱEkonomia,ȱspecjalizacjaȱ FinanseȱwȱPrzedsi¿biorstwieȱ

WpÙywȱzróČnicowaniaȱczynnikówȱprodukcjiȱȱ naȱwysokoï°ȱwynagrodzeniaȱȱ

wȱramachȱwspólnegoȱrynkuȱpracyȱUniiȱEuropejskiejȱ

Wst¿pȱ

JednymȱzȱcelówȱUniiȱEuropejskiejȱwyraČonychȱwȱart.ȱ2ȱTraktatuȱustanawiaj­Ȭ cegoȱWspólnot¿ȱEuropejsk­ȱjest:ȱ„(…)ȱprzezȱustanowienieȱwspólnegoȱrynku,ȱuniiȱ gospodarczejȱiȱwalutowejȱorazȱurzeczywistnienieȱwspólnychȱpolitykȱ(…),ȱpopieȬ ranieȱwȱcaÙejȱWspólnocieȱharmonijnego,ȱzrównowaČonegoȱiȱstaÙegoȱrozwojuȱdziaȬ Ùalnoïciȱ gospodarczej,ȱ wysokiegoȱ poziomuȱ zatrudnieniaȱ iȱ ochronyȱ socjalnej,ȱ (…)”¹.ȱ12ȱlatȱprzynaleČnoïciȱPolskiȱdoȱUEȱmoČeȱby°ȱpodstaw­ȱdoȱprzeprowadzeȬ niaȱanalizyȱczyȱwspólnyȱrynekȱfaktycznieȱprowadziȱdoȱharmonijnegoȱiȱzrównoȬ waČonegoȱrozwojuȱposzczególnychȱkrajówȱtworz­cychȱwspólnot¿.ȱ

Wȱ artykuleȱ porównaneȱ zostaÙyȱ daneȱ pochodz­ceȱ zȱ Europejskiegoȱ Urz¿duȱ Statystycznegoȱ (Eurostatu)ȱ orazȱ Komisjiȱ Europejskiejȱ dotycz­ceȱ czynnikówȱ proȬ dukcjiȱorazȱïredniegoȱwynagrodzeniaȱwȱposzczególnychȱkrajachȱczÙonkowskich.ȱ CelemȱartykuÙuȱbyÙoȱsprawdzenie,ȱczyȱnaȱterenieȱwspólnegoȱrynkuȱpracyȱwyst¿Ȭ puj­ȱróČniceȱwȱwyposaČeniuȱposzczególnychȱgospodarekȱwȱczynnikiȱprodukcji,ȱ czyȱróČniceȱteȱs­ȱskorelowaneȱzȱróČnicamiȱwȱpoziomieȱïredniegoȱwynagrodzeniaȱ orazȱczyȱnadalȱwyst¿pujeȱwȱtymȱzakresieȱpodziaÙȱnaȱstar­ȱiȱnow­ȱEurop¿.ȱȱ

1.ȱZróČnicowanieȱczynnikówȱksztaÙtuj­cychȱwspólnyȱrynekȱpracyȱ

Jednymȱ zȱ najbardziejȱ odczuwalnychȱ pozytywnychȱ efektówȱ przyst­pieniaȱ wȱ2004ȱr.ȱPolskiȱiȱinnychȱkrajówȱEuropyȱgrodkowejȱdoȱUEȱjestȱzmniejszenieȱpoȬ ziomuȱ bezrobociaȱ naȱ rynkachȱ pracyȱ nowychȱ czÙonkówȱ Wspólnoty.ȱ Zjawiskoȱ toȱ znajdujeȱ potwierdzenieȱ wȱstatystykachȱ Eurostatu².ȱ Wȱȱ 2004ȱ rokuȱ wïródȱ krajówȱ



1ȱȱ Traktatȱ ustanawiaj­cyȱ Wspólnot¿ȱ Europejsk­,ȱ Urz­dȱ Komitetuȱ Integracjiȱ Europejskiej,ȱ Warszawaȱ 2005,ȱs.ȱ19–21.ȱ

2ȱȱ Unȱ employmentȱ statistics,ȱ stronyȱ internetoweȱ Eurostatȱ 2016,ȱ http://ec.europa.eu/eurostat/statisticsȬ explained/index.php/File:Unemployment_rate_2004Ȭ2015_(%25)_new.pngȱ[dost¿p:ȱ30.11.2016].ȱ

oȱnajwyČszymȱbezrobociuȱbyÙy:ȱPolskaȱ –ȱ19,1%,ȱSÙowacjaȱ–ȱ18,4%ȱiȱChorwacjaȱ–ȱ 13,9%,ȱ aȱ najniČszeȱ bezrobocieȱ odnotowanoȱ wȱWielkiejȱ Brytaniiȱ –ȱ 4,7%,ȱ Austriiȱ iȱDaniiȱ–ȱ5,5%ȱorazȱHolandiiȱ–ȱ5,7%.ȱWȱ2015ȱr.ȱnajwyČszeȱbezrobocieȱbyÙoȱwȱGrecjiȱ –ȱ24,9%,ȱHiszpaniiȱ–ȱ22,1%ȱiȱChorwacjiȱ–ȱ16,3%,ȱaȱnajniČszeȱwȱNiemczechȱ–ȱ4,6%,ȱ Czechachȱ –ȱ 5,1%ȱ iȱ Wielkiejȱ Brytaniiȱ –ȱ 5,3%³.ȱ Liniaȱ podziaÙuȱ pomi¿dzyȱ rynkamiȱ pracyȱnieȱpokrywaȱsi¿ȱjuČȱzȱpodziaÙemȱnaȱnow­ȱiȱstar­ȱEurop¿.ȱ

OȱileȱróČniceȱwȱpoziomieȱbezrobociaȱpomi¿dzyȱposzczególnymiȱkrajamiȱUEȱ mog­ȱ by°ȱ wyrównywaneȱ poprzezȱ samȱ faktȱ stworzeniaȱ wspólnegoȱ rynkuȱ pracyȱ iȱmigracjeȱ ludnoïci,ȱ oȱ tyleȱ nieȱ jestȱ toȱ procesȱ takȱ samoȱ szybkiȱ wȱodniesieniuȱ doȱinnychȱ czynnikówȱ ksztaÙtuj­cychȱ narodoweȱ rynkiȱ pracy.ȱ Wïródȱ czynnikówȱ tychȱmoČnaȱwymieni°ȱproduktywnoï°ȱpracyȱiȱzwi­zan­ȱzȱtymȱprzeci¿tn­ȱwysoȬ koï°ȱ pÙac,ȱ zaawansowanieȱ technologiczneȱ iȱinfrastrukturalneȱ kraju,ȱwielkoï°ȱ kaȬ pitaÙów,ȱ któreȱ mog­ȱ by°ȱ zainwestowaneȱ wȱgospodark¿ȱ danegoȱ kraju,ȱ jakoï°ȱȱ instytucjiȱ otoczeniaȱ biznesowegoȱ iȱ prawa.ȱ RóČnorodnoï°ȱ czynników,ȱ któreȱ wpÙywaj­ȱ naȱ ksztaÙtowanieȱ rynkuȱ pracyȱ iȱdÙugiȱ czasȱ ichȱ wyrównywaniaȱ si¿ȱ poȬ mi¿dzyȱrynkamiȱkrajówȱtworz­cychȱUni¿ȱEuropejsk­ȱsprawia,ȱČeȱwspólnyȱrynekȱ pracyȱjestȱrynkiemȱniedoskonaÙym,ȱnaȱktórymȱbrakujeȱprzejrzystoïciȱiȱjednorodȬ noïciȱ dóbrȱ orazȱ heterogenicznymȱ –ȱ charakteryzuj­cymȱ si¿ȱ wysokimȱ stopniemȱ segmentacji⁴.ȱPotwierdzaj­ȱtoȱdaneȱEurostatu,ȱktóreȱukazuj­ȱduČeȱzróČnicowanieȱ wspólnegoȱrynkuȱpracy,ȱpomi¿dzyȱkrajamiȱtworz­cymiȱuni¿.ȱJakoȱprzykÙadȱmoȬ ČeȱsÙuČy°ȱwydajnoï°ȱpracyȱnaȱgodzin¿ȱwyraČonaȱwȱeuroȱwȱ2013ȱr.ȱNajniČszeȱwarȬ toïciȱbyÙyȱosi­ganeȱwȱEuropieȱgrodkowej:ȱBuÙgariaȱ–ȱ4,9,ȱRumuniaȱ–ȱ5,6,ȱRotwaȱ–ȱ 8,4ȱ iȱbyÙyȱ dziesi¿°ȱ razyȱ mniejszeȱ odȱ tychȱ osi­ganychȱ przezȱ najbardziejȱ produkȬ tywneȱ gospodarki:ȱ Norwegiaȱ –ȱ 69,6,ȱ Daniaȱ –ȱ 53,4ȱ iȱ Irlandiaȱ –ȱ 48,8⁵.ȱ Analizaȱ wszystkichȱkrajówȱpodȱwzgl¿demȱproduktywnoïciȱpozwalaȱzauwaČy°ȱwyraĊnieȱ niČsz­ȱ produktywnoï°ȱ weȱ wschodnichȱ krajachȱ UE,ȱ ïredni­ȱ wȱ poÙudniowychȱ iȱwysok­ȱwȱpóÙnocnoȬzachodnich.ȱ

Zgodnieȱ zȱ funkcj­ȱ produkcjiȱ CobbaȬDouglasaȱ–ȱ Qȱ =ȱAȉK^΅ȉL^Ά6–ȱ wielkoï°ȱ proȬ dukcjiȱ zaleČyȱ odȱ zasobówȱ pracy,ȱ kapitaÙuȱ iȱ post¿puȱ technicznego.ȱ Zgodnieȱ zȱ t­ȱ funkcj­ȱ robotnikȱ lepiejȱ wyposaČonyȱ wȱ kapitaÙȱ iȱbardziejȱ zaawansowan­ȱ technoȬ logi¿ȱ b¿dzieȱ wȱ stanieȱ wyprodukowa°ȱ wi¿cejȱ przyȱ tymȱ samymȱ nakÙadzieȱ pracy,ȱ aȱwi¿cȱb¿dzieȱbardziejȱproduktywny.ȱZaleČnoï°ȱt­ȱwyraČaj­ȱwzoryȱnaȱwydajnoï°ȱ –ȱyȱ=ȱQ/Lȱorazȱtechniczneȱuzbrojenieȱpracyȱ–ȱkȱ=ȱK/L.ȱZȱwzoruȱpierwszegoȱwyniȬ



3ȱȱ Ibidem.ȱ

4ȱȱ PodziaÙȱrynkówȱzaȱP.ȱChurski,ȱTeoretyczneȱpodstawyȱrynkuȱpracy,ȱUniwersytetȱim.ȱAdamaȱMickiewiȬ czaȱ wȱ Poznaniu,ȱ http://www.staff.amu.edu.pl/~chur/pliki/TEORETYCZNE%20PODSTAWY%20ȱ RYNKU%20PRACY.pdfȱ[dost¿p:ȱ2.03.2016].ȱ

5ȱȱ Labourȱ productivityȱ perȱ hourȱ workedȱ (ESA95),ȱ stronyȱ internetoweȱ Eurostat,ȱ http://ec.europa.eu/euroȬȱ stat/tgm/refreshMapView.do?tab=map&plugin=1&init=1&toolbox=types&pcode=tsdec310&langua ge=enȱ[dost¿p:ȱ2.03.2016].ȱ

6ȱȱ Qȱ–ȱprodukcja,ȱAȱ–ȱpost¿pȱtechniczny,ȱKȱ–ȱkapitaÙ,ȱLȱ–ȱpraca,ȱ΅ȱ–ȱelastycznoï°ȱprodukcjiȱwzgl¿demȱ nakÙadówȱkapitaÙu,ȱΆȱ–ȱelastycznoï°ȱprodukcjiȱwzgl¿demȱnakÙaduȱpracy.ȱ



ka,ȱČeȱwydajnoï°ȱroïnie,ȱgdyȱroïnieȱprodukcja,ȱaȱspadaȱnakÙadȱpracy.ȱDrugiȱwzórȱ wskazuje,ȱ Čeȱgospodarki,ȱ wȱ którychȱ czynnikȱ kapitaÙowyȱ przewaČaȱ nadȱ czynniȬ kiemȱpracy,ȱcharakteryzuj­ȱsi¿ȱwyČszymȱwykorzystaniemȱnowoczesnychȱtechnoȬ logiiȱ wȱ procesieȱ produkcji.ȱ ZaleČnoï°ȱ t­ȱ Ùatwoȱ przedstawi°,ȱ porównuj­cȱ efektyȱ pracyȱrobotnikaȱwyposaČonegoȱwȱtani­ȱÙopat¿,ȱwȱstosunkuȱdoȱrobotnikaȱwypoȬ saČonegoȱwȱdrog­ȱkopark¿⁷.ȱ

2.ȱZróČnicowanieȱzaawansowaniaȱtechnologicznegoȱ

RóČniceȱwȱzaawansowaniuȱtechnologicznymȱposzczególnychȱkrajówȱprezenȬ towaneȱ s­ȱ wȱ tworzonymȱ przezȱ Komisj¿ȱ Europejsk­ȱ Syntetycznymȱ Indeksieȱ InȬ nowacjiȱ(SummaryInnovationȱIndexȱȬȱSII⁸).ȱNaȱindeksȱtenȱskÙadaȱsi¿ȱ25ȱwskaĊnikówȱ podzielonychȱnaȱtrzyȱgrupyȱ–ȱpotencjaÙu,ȱaktywnoïciȱprzedsi¿biorstwȱiȱwyników.ȱ SIIȱprzyjmujeȱwartoïciȱodȱ0ȱ(gospodarkaȱzupeÙnieȱnieinnowacyjna)ȱdoȱ1ȱ(gospoȬ darkaȱ absolutnieȱ innowacyjna).ȱ Wȱramachȱ indeksuȱ wyróČnioneȱ s­ȱ czteryȱ grupyȱ paÚstwȱ–ȱliderzyȱinnowacjiȱ–ȱ20%ȱpowyČejȱïredniejȱUE,ȱzwolennicyȱinnowacjiȱ–ȱ odȱ 90%ȱ ïredniejȱ UEȱ doȱ 20%ȱ powyČejȱ ïredniej,ȱ umiarkowaniȱ innowatorzyȱ –ȱ poȬ mi¿dzyȱ50%ȱaȱ90%ȱïredniejȱUEȱiȱskromniȱinnowatorzyȱ–ȱponiČejȱ50%ȱïredniejȱUE.ȱ Wȱ grupieȱ najbardziejȱ zaawansowanychȱ technologicznieȱ krajówȱ znalazÙyȱ si¿ȱ –ȱ Szwecjaȱ –ȱ 0,740,ȱ Daniaȱ –ȱ 0,736,ȱ Finlandiaȱ –ȱ 0,676ȱ iȱNiemcyȱ –ȱ 0,676.ȱ Wȱ grupieȱ skromnychȱinnowatorówȱznalazÙyȱsi¿:ȱRumuniaȱȬȱ0,204,ȱBuÙgariaȱ–ȱ0,229ȱiȱRotwaȱ–ȱ 0,272⁹.ȱ Rozpi¿toï°ȱ wynikówȱ wskazujeȱ naȱodmiennoï°ȱ rynkówȱ paÚstwȱ zȱ obuȱ grup,ȱ któreȱ funkcjonuj­ȱ naȱ jednymȱ wspólnymȱ rynkuȱ pracy.ȱ Analizaȱ wielkoïciȱ wskaĊnikaȱ wȱ poszczególnychȱ krajachȱ UEȱ ujawniaȱ duČ­ȱ zbieČnoï°ȱ zȱ wynikamiȱ wydajnoïciȱpracy.ȱ

3.ȱZróČnicowanieȱpoziomuȱkapitaÙuȱ

Kolejnymȱczynnikiemȱprodukcji,ȱktóryȱnaleČyȱuwzgl¿dni°ȱanalizuj­cȱzróČniȬ cowanieȱkrajowychȱrynkówȱpracy,ȱjestȱpoziomȱwyposaČeniaȱgospodarkiȱwȱkapiȬ taÙ.ȱ Szacuj­cȱ poziomȱ kapitaÙuȱ wȱ gospodarkachȱ poszczególnychȱ paÚstwȱ moČnaȱ wzi­°ȱpodȱuwag¿ȱkapitaÙȱfinansowyȱiȱtrwaÙy.ȱPoziomȱkapitaÙuȱfinansowegoȱpoȬ kazujeȱ jakimiȱ ïrodkamiȱ dysponuj­ȱ instytucjeȱ finansuj­ceȱ dziaÙalnoï°ȱ gospodarȬ cz­,ȱ natomiastȱ wielkoï°ȱ kapitaÙuȱ trwaÙegoȱ obrazuje,ȱ jakȱ duČyȱ kapitaÙȱ zostaÙȱ fakȬ tycznieȱ zainwestowanyȱ wȱ dziaÙalnoï°ȱ gospodarcz­ȱ iȱpoïrednioȱ jakȱ bardzoȱ



7ȱȱ P.A.ȱSamuelson,ȱW.D.ȱNordhaus,ȱEkonomia,ȱDomȱWydawniczyȱRebis,ȱPoznaÚȱ2014,ȱs.ȱ251–252.ȱ

8ȱȱ H.ȱHollanders,ȱN.ȱEsȬSadki,ȱM.ȱKanerva.ȱInnovationȱUnionȱScoreboardȱ2015,ȱBrukselaȱ2015;ȱMaastrichtȱ EconomicȱandȱSocialȱResearchȱInstituteȱonȱInnovationȱandȱTechnology,ȱKomisjaȱEuropejska,ȱs.ȱ7.ȱ

9ȱȱ Ibidem,ȱs.ȱ92.ȱ

rozwini¿taȱjestȱinfrastruktura.ȱZȱdanychȱEurostatuȱwynika,ȱČeȱkapitaÙȱfinansowyȱ wȱposzczególnychȱkrajachȱUEȱjestȱzdecydowanieȱwyČszyȱniČȱkapitaÙȱtrwaÙy¹⁰.ȱTenȱ pierwszyȱ wȱ 2014ȱ r.ȱ mieïciÙȱ si¿ȱ wȱ przedzialeȱ odȱ 21,5ȱ blnȱ EURȱ wȱNiemczechȱ doȱȱ 19,5ȱ mldȱ EURȱ naȱ Litwie.ȱ Natomiastȱ kapitaÙȱ trwaÙyȱ mieïciÙȱ si¿ȱ wȱ przedzialeȱ odȱȱ 0,5ȱ blnȱ euroȱ wȱNiemczechȱ doȱ 1,5ȱ mldȱ EURȱ naȱ Malcie.ȱ PaÚstwami,ȱ któreȱ dyspoȬ nowaÙyȱnajwyČszymȱkapitaÙemȱfinansowymȱpoȱNiemczechȱbyÙy:ȱWielkaȱBrytaniaȱ –ȱ 13ȱ blnȱ EURȱ iȱ Luksemburgȱ –ȱ 8,3ȱ blnȱ EUR.ȱ Najmniejszyȱ poziomȱ tegoȱ kapitaÙuȱ odnotowanoȱopróczȱLitwyȱwȱEstoniiȱ–ȱ81ȱmldȱEURȱiȱRotwieȱ–ȱ82ȱmldȱEUR.ȱNajȬ wyČszyȱ poziomȱ kapitaÙuȱ trwaÙegoȱ poȱ Niemczechȱ odnotowanoȱ weȱ Francjiȱ –ȱȱ 462ȱmldȱEURȱiȱWielkiejȱBrytaniiȱ–ȱ379ȱmldȱEUR.ȱNajniČszyȱposiadaÙyȱopróczȱMalȬ tyȱpaÚstwaȱbaÙtyckieȱ–ȱodȱ5ȱdoȱ7ȱmldȱEUR.ȱAnalizaȱwielkoïciȱkapitaÙówȱwskazujeȱ naȱpodobneȱrozÙoČenieȱkapitaÙuȱwewn­trzȱUE,ȱjakȱwȱprzypadkuȱwydajnoïciȱpraȬ cyȱiȱinnowacyjnoïci.ȱIstotnaȱróČnicaȱtoȱniČszyȱpoziomȱkapitaÙuȱwȱSkandynawiiȱ–ȱ porównywalnyȱzȱEurop­ȱgrodkow­.ȱ

Samoȱjednakȱporównanieȱbezwzgl¿dnejȱwielkoïciȱkapitaÙuȱnieȱoddajeȱfaktyczneȬ goȱjegoȱwpÙywuȱnaȱgospodark¿.ȱDotyczyȱtoȱszczególnieȱkapitaÙuȱtrwaÙego,ȱktóregoȱ wielkoï°ȱzaleČnaȱjestȱm.in.ȱodȱpowierzchniȱdanegoȱkrajuȱiȱliczbyȱpracowników.ȱ…ebyȱ mócȱporówna°ȱprzedstawioneȱwyČejȱwartoïciȱnaleČyȱobliczy°,ȱileȱzaangaČowanegoȱ wȱ danymȱ krajuȱ kapitaÙuȱ przypadaȱ naȱjednegoȱ pracownika¹¹,ȱ coȱ oznaczaȱ obliczenieȱ technicznegoȱuzbrojeniaȱpracy.ȱWyliczeniaȱteȱprezentujeȱtabelaȱ1.ȱ

Podȱ wzgl¿demȱ aktywówȱ finansowychȱ Čadneȱ zȱ paÚstwȱ nieȱ moČeȱ si¿ȱ nawetȱ zbliČy°ȱ podȱ tymȱ wzgl¿demȱ doȱ Luksemburga,ȱ gdzieȱ naȱjednegoȱ pracownikaȱ przypadaȱponadȱ34ȱmlnȱEURȱaktywówȱfinansowych.ȱLitwaȱnatomiastȱwyróČniaȱ si¿ȱinȱminus.ȱMaȱonaȱwyj­tkowoȱmaÙoȱaktywówȱfinansowychȱ–ȱ14,8ȱtys.ȱEURȱnaȱ pracownika.ȱȱ

TakȱskrajnychȱprzypadkówȱnieȱmaȱnatomiastȱwȱwielkoïciȱaktywówȱtrwaÙychȱ przypadaj­cychȱnaȱjednegoȱpracownika.ȱWȱtymȱzestawieniuȱznowuȱLuksemburgȱ odnotowujeȱnajwyČsz­ȱwartoï°ȱ–ȱ37ȱtys.ȱeuro,ȱaleȱnieȱodbiegaȱjuČȱtakȱbardzoȱodȱ kolejnychȱpaÚstwȱ–ȱSzwecjaȱmaȱponadȱ21ȱtys.ȱEUR,ȱaȱBelgiaȱ20,5ȱtys.ȱEUR.ȱPrzyȱ okazjiȱ moČnaȱ zauwaČy°,ȱ Čeȱ poȱ przeliczeniuȱ wielkoïciȱ kapitaÙuȱ naȱ pracownikaȱ okazaÙoȱ si¿,ȱ Čeȱ Szwecjaȱ iȱ Finlandiaȱ toȱ spoÙeczeÚstwaȱ zasobneȱ wȱ kapitaÙ,ȱ aȱ nieȱ ubogieȱ jakȱ moČnaȱ byÙoȱ toȱ wnioskowa°ȱ analizuj­cȱ jedynieȱ sam­ȱ wielkoï°ȱ bezȬ wzgl¿dn­.ȱ Najmniejȱ kapitaÙuȱ trwaÙegoȱ naȱpracownikaȱ przypadaȱ wȱ BuÙgariiȱ –ȱ 3ȱtys.ȱEUR,ȱRumuniiȱ–ȱ4,2ȱtys.ȱEURȱiȱPolsceȱ–ȱ5ȱtys.ȱEUR.ȱȱ





10ȱȱ Financialȱ balanceȱ sheets,ȱ stronaȱ internetowaȱ Eurostat,ȱ http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.ȱ do.ȱGrossȱfixedȱcapitalȱformationȱ(investments),ȱstronaȱinternetowaȱEurostat,ȱhttp://ec.europa.eu/euroȬȱ stat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&pcode=tec00011&language=enȱ[dost¿p:ȱ14.03.2016].ȱ

11ȱȱ Informacjaȱ oȱ liczbieȱ pracownikówȱ wȱ poszczególnychȱ krajachȱ zaȱ Eurostatem.ȱ Employmentȱ (mainȱ characteristicsȱ andȱ rates)ȱ Ȭȱ annualȱ averages,http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.doȱ [dost¿p:ȱ 14.03.2016].ȱ



Tabelaȱ1.ȱAktywaȱfinansowe,ȱkapitaÙȱtrwaÙyȱorazȱïrednieȱwynagrodzenieȱwȱkrajachȱUEȱ wȱEURȱ

Krajȱ

AktywaȱfinanȬ soweȱȱ wȱtys.ȱ

Liczbaȱ pracowȬ nikówȱȱ wȱtys.ȱ

Aktywaȱ finansowe/ȱ liczbaȱpraȬ cownikówȱ

KapitaÙȱ trwaÙyȱȱ wȱtys.ȱ

KapitaÙȱ trwaÙy/liczbaȱ pracowników

grednieȱroczneȱ wynagrodzenieȱ nettoȱ(samotnaȱ

osobaȱȱ bezȱdziecka)ȱ Luxemburgȱ 8ȱ397ȱ200ȱ800,0 245,6 34ȱ190ȱ557,0 9ȱ092ȱ700 37ȱ022,4ȱ 38ȱ254ȱ Szwecjaȱ 1ȱ303ȱ216ȱ800,0 4ȱ772,1 273ȱ090,8 101ȱ334ȱ400 21ȱ234,8ȱ 33ȱ907ȱ

Belgiaȱ 2ȱ073ȱ079ȱ800,0 4ȱ543,5 456ȱ273,8 93ȱ326ȱ000 20ȱ540,6ȱ 26ȱ794ȱ

Irlandiaȱ 5ȱ076ȱ756ȱ000,0 1ȱ913,9 2ȱ652ȱ571,2 36ȱ513ȱ100 19ȱ077,9ȱ 27ȱ782ȱ

Daniaȱ 770ȱ610ȱ600,0 2ȱ714,1 283ȱ928,6 49ȱ724ȱ700 18ȱ320,9ȱ 33ȱ020ȱ

Francjaȱ 6ȱ269ȱ433ȱ000,0 25ȱ802,2 242ȱ980,6 462ȱ472ȱ000 17ȱ923,7ȱ 26ȱ687ȱ Austriaȱ 2ȱ122ȱ291ȱ200,0 4ȱ112,7 516ȱ033,6 73ȱ629ȱ100 17ȱ902,9ȱ 27ȱ843ȱ Finlandiaȱ 725ȱ757ȱ000,0 2ȱ447,2 296ȱ566,3 42ȱ197ȱ000 17ȱ243,0ȱ 29ȱ755ȱ Niemcyȱ 21ȱ553ȱ413ȱ000,0 39ȱ871,3 540ȱ574,6 585ȱ089ȱ000 14ȱ674,4ȱ 27ȱ782ȱ Holandiaȱ 7ȱ003ȱ235ȱ000,0 8ȱ236,1 850ȱ309,6 120ȱ442ȱ000 14ȱ623,7ȱ 33ȱ525ȱ Wielkaȱ

Brytaniaȱ 13ȱ087ȱ149ȱ800,0 30ȱ641,8 427ȱ101,2 379ȱ238ȱ800 12ȱ376,5ȱ 33ȱ723ȱ WÙochyȱ 2ȱ120ȱ095ȱ000,0 22ȱ278,9 95ȱ161,6 267ȱ474ȱ500 12ȱ005,7ȱ 20ȱ834ȱ Hiszpaniaȱ 1ȱ358ȱ542ȱ000,0 17ȱ344,2 78ȱ328,3 204ȱ107ȱ000 11ȱ768,0ȱ 20ȱ150ȱ

Estoniaȱ 81ȱ092ȱ900,0 624,8 129ȱ790,2 5ȱ032ȱ600 ȱȱ8ȱ054,7ȱ ȱȱ9ȱ991ȱ

SÙoweniaȱ 146ȱ943ȱ000,0 916,7 160ȱ295,6 7ȱ323ȱ900 ȱȱ7ȱ989,4ȱ 11ȱ926ȱ

Maltaȱ 221ȱ311ȱ000,0 181,7 1ȱ218ȱ002,2 1ȱ450ȱ300 ȱȱ7ȱ981,8ȱ 16ȱ872ȱ

Czechyȱ 559ȱ316ȱ700,0 4ȱ974,3 112ȱ441,3 38ȱ693ȱ500 ȱȱ7ȱ778,7ȱ ȱȱ8ȱ711ȱ

SÙowacjaȱ 238ȱ671ȱ500,0 2ȱ363,1 100ȱ999,3 15ȱ766ȱ000 ȱȱ6ȱ671,7ȱ ȱȱ7ȱ977ȱ

Rotwaȱ 82ȱ170ȱ800,0 884,6 92ȱ890,3 5ȱ393ȱ600 ȱȱ6ȱ097,2ȱ ȱȱ6ȱ487ȱ

Grecjaȱ 224ȱ809ȱ700,0 3ȱ536,2 63ȱ573,8 20ȱ615ȱ300 ȱȱ5ȱ829,8ȱ 15ȱ145ȱ

Portugaliaȱ 327ȱ902ȱ000,0 4ȱ499,5 72ȱ875,2 25ȱ771ȱ500 ȱȱ5ȱ727,6ȱ 12ȱ683ȱ

W¿gryȱ 246ȱ131ȱ500,0 4ȱ100,8 60ȱ020,4 22ȱ581ȱ900 ȱȱ5ȱ506,7ȱ ȱȱ6ȱ365ȱ

Chorwacjaȱ 175ȱ821ȱ800,0 1ȱ565,7 112ȱ296,0 8ȱ204ȱ900 ȱȱ5ȱ240,4ȱ ȱȱ8ȱ535ȱ

Litwaȱ 19ȱ576ȱ300,0 1ȱ319,0 14ȱ841,8 6ȱ893ȱ600 ȱȱ5ȱ226,4ȱ ȱȱ5ȱ955ȱ

Polskaȱ 1ȱ160ȱ447ȱ900,0 15ȱ861,5 73ȱ161,3 80ȱ665ȱ000 ȱȱ5ȱ085,6ȱ ȱȱ7ȱ614ȱ

Rumuniaȱ 343ȱ518ȱ300,0 8ȱ613,7 39ȱ880,5 36ȱ315ȱ600 ȱȱ4ȱ216,0ȱ ȱȱ4ȱ147ȱ

BuÙgariaȱ 164ȱ044ȱ900,0 2ȱ981,4 55ȱ022,8 9ȱ026ȱ000 ȱȱ3ȱ027,4ȱ ȱȱ3ȱ899ȱ

ƒródÙo:ȱ Opracowanieȱ wÙasneȱ naȱ podstawieȱ danychȱ zeȱ stronȱ internetowychȱ Eurostat:ȱ Financialȱ balanceȱ sheets,ȱ http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do,ȱ Grossȱ fixeȱ capitalȱ formationȱ (inȬ vestments)ȱ http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&pcode=tec00011ȱ

&LANguage=en,ȱ Employmentȱ (mainȱ characteristicsȱ andȱ rates)ȱ –ȱ annualȱ averages,ȱ http://appsso.ȱ eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do,ȱ PÙaceȱ iȱ kosztyȱ pracy,ȱ http://ec.europa.eu/eurostat/statisticsȬ explained/index.php/Wages_and_labour_costs/plȱ[dost¿p:ȱ14.03.2016].ȱ

Porównuj­cȱwielkoï°ȱaktywówȱfinansowychȱiȱtrwaÙychȱzeȱïrednimȱwynagroȬ dzeniemȱmoČnaȱzauwaČy°ȱzaleČnoï°ȱ–ȱimȱwi¿cejȱaktywów,ȱtymȱwyČszeȱïrednieȱ wynagrodzenie.ȱ ZaleČnoï°ȱ taȱ zostaÙaȱ zaprezentowanaȱ naȱ rysunkuȱ 1,ȱ naȱktórymȱ LuksemburgȱnieȱzostaÙȱuj¿tyȱzeȱwzgl¿duȱnaȱwynikȱdalekoȱodbiegaj­cyȱodȱwyniȬ

kówȱ innychȱ paÚstwȱ iȱ niemoČnoï°ȱ uj¿ciaȱ goȱ wȱprzyj¿tejȱ skali.ȱ Naȱ wykresieȱ tymȱ moČnaȱwyodr¿bni°ȱgrup¿ȱ10ȱpaÚstw,ȱwȱȱktórychȱwynagrodzeniaȱs­ȱnajwyČszeȱ–ȱ mi¿dzyȱ25ȱaȱ35ȱtys.ȱEURȱ–ȱiȱktóreȱmaj­ȱponadprzeci¿tn­ȱwysokoï°ȱaktywówȱtrwaȬ Ùychȱi/lubȱfinansowych.ȱWȱdrugiejȱgrupieȱs­ȱtylkoȱdwaȱpaÚstwaȱ–ȱWÙochyȱiȱHiszȬ pania.ȱ Ichȱobywateleȱ maj­ȱ wynagrodzenieȱ poïrednieȱ mi¿dzyȱ pierwsz­ȱ grup­ȱ aȱkolejnymiȱ iȱ niskieȱ aktywaȱ finansoweȱ przypadaj­ceȱ naȱ jednegoȱ pracownika.ȱ TrzeciaȱgrupaȱjestȱnajbardziejȱzróČnicowana.ȱNaleČ­ȱdoȱniejȱpaÚstwaȱzeȱïrednimȱ wynagrodzeniemȱ wȱ przedzialeȱ odȱ 10ȱ tys.ȱ doȱ 18ȱ tys.ȱ EUR.ȱ NajwyČszeȱ ïrednieȱ wynagrodzenieȱmaj­ȱtutajȱobywateleȱMaltyȱiȱtowarzyszyȱtemuȱtrzeciȱwȱUEȱwynikȱ podȱ wzgl¿demȱ wielkoïciȱ aktywówȱ finansowychȱ naȱpracownika.ȱ Kolejniȱ s­ȱ mieszkaÚcyȱ Grecjiȱ iȱ Portugalii,ȱ czemuȱ absolutnieȱ nieȱ odpowiadaȱ poziomȱ aktyȬ wów,ȱ któreȱ s­ȱ zdecydowanieȱ niČszeȱ niČȱ np.ȱ naȱSÙowacjiȱ iȱCzechach,ȱ wȱ którychȱ ïrednieȱwynagrodzenieȱjestȱponiČejȱ10ȱtys.ȱEUR,ȱczyliȱnaleČ­ȱoneȱdoȱ4ȱgrupyȱpaÚȬ stwȱ oȱnajniČszychȱ wynagrodzeniachȱ iȱkapitaÙach.ȱ Wȱ grupieȱ tejȱ znalazÙyȱ si¿ȱ wszystkieȱpaÚstwaȱEuropyȱgrodkowej,ȱopróczȱEstoniiȱiȱSÙowenii,ȱktórychȱzarówȬ noȱwynagrodzenieȱjakȱiȱkapitaÙȱprzypadaj­cyȱnaȱpracownikaȱjestȱwyČszyȱiȱnaleČ­ȱ odeȱdoȱgrupyȱ3.ȱTakiȱpodziaÙȱpaÚstwȱUEȱnaȱgrupyȱodpowiadaȱwczeïniejȱzapreȬ zentowanemuȱ zróČnicowaniuȱ wȱ zakresieȱ wydajnoïciȱ pracy,ȱ innowacyjnoïciȱ goȬ spodarkiȱiȱbezwzgl¿dnegoȱpoziomuȱaktywów.ȱ

ȱ Rysunekȱ1.ȱPoziomȱkapitaÙuȱnaȱpracownikaȱiȱïredniegoȱwynagrodzeniaȱwȱUEȱ

ƒródÙo:ȱOpracowanieȱwÙasneȱnaȱpodstawieȱdanychȱzȱtabeliȱ1.

ȱ

Wniosekȱwyci­gni¿tyȱnaȱpodstawieȱanalizyȱrysunkuȱ1,ȱoȱistnieniuȱwspóÙwyȬ st¿powaniaȱ wyČszegoȱ ïredniegoȱ wynagrodzeniaȱ zȱ wyČszymȱ poziomemȱ aktyȬ wów,ȱ potwierdzaȱ wskaĊnikȱ korelacjiȱ trzechȱ przyj¿tychȱ zmiennych.ȱ Zȱ uwagiȱ naȱ istnienieȱobserwacjiȱodstaj­cychȱwȱzakresieȱaktywówȱfinansowych,ȱnaleČyȱzastoȬ



sowa°ȱ statystyk¿ȱ nieparametryczn­ȱ iȱ jakoȱ wskaĊnikȱ przyj­°ȱ korelacj¿ȱ porz­dkuȱ rangȱ Spearmana.ȱ Wyliczeniaȱ wȱ tymȱ zakresieȱ dokonaneȱ przyȱ uČyciuȱ programuȱ Statisticaȱprezentujeȱtabelaȱ2.ȱȱ

Tabelaȱ 2ȱ Korelacjaȱ porz­dkuȱ rangȱ Spearmanaȱ dlaȱ aktywówȱ finansowych,ȱ aktywówȱ trwaÙychȱiȱwynagrodzeniaȱ

Zmiennaȱ

Korelacjaȱporz­dkuȱrangȱSpearmanaȱ(aktywaȱfinansowe,ȱ aktywaȱtrwaÙe,ȱwynagrodzenie),ȱBDȱusuwaneȱparami,ȱ

oznaczoneȱwsp.ȱkorelacjiȱs­ȱistotneȱzȱpȱ<,05000ȱ

aktywaȱfinansoweȱ naȱpracownikaȱ

aktywaȱtrwaÙeȱ naȱpracownikaȱ

ïrednieȱroczneȱ wynagrodzeniaȱ

nettoȱ Aktywaȱfinansoweȱnaȱpracownikaȱ 1,000000ȱ 0,822955ȱ 0,811784ȱ

AktywaȱtrwaÙeȱnaȱpracownikaȱ 0,822955ȱ 1,000000ȱ 0,900931ȱ

grednieȱroczneȱwynagrodzenieȱ 0,811784ȱ 0,900931ȱ 1,000000ȱ

ƒródÙo:ȱOpracowanieȱwÙasneȱnaȱpodstawieȱdanychȱzȱtabeliȱ1ȱiȱzȱwykorzystaniemȱprogramuȱStatistica.ȱ

grednieȱroczneȱwynagrodzenieȱwykazujeȱsiln­ȱkorelacj¿ȱdodatni­ȱzȱwysokoȬ ïci­ȱ aktywówȱ finansowychȱ naȱ pracownikaȱ –ȱ 0,811784ȱ iȱ bardzoȱ siln­ȱ korelacj¿ȱ dodatni­ȱzȱaktywamiȱtrwaÙymiȱ–ȱ0,900931.ȱJeszczeȱsilniejsz­ȱkorelacj¿ȱuzyskujeȱsi¿ȱ przyȱ wykorzystaniuȱ statystykiȱ parametrycznejȱ iȱobliczeniuȱ wskaĊnikaȱ SpearmaȬ naȱ dlaȱ wynagrodzeniaȱ iȱ aktywówȱ trwaÙych,ȱ gdzieȱ nieȱ maȱ przypadkówȱ odstaj­Ȭ cych.ȱWskaĊnikȱosi­gaȱwartoï°ȱ0,91015.ȱ

4.ȱZróČnicowanieȱpoziomuȱkapitaÙuȱludzkiegoȱ

Ostatnimȱ czynnikiemȱ produkcjiȱ wpÙywaj­cymȱ naȱ zróČnicowanieȱ narodoȬ wychȱ rynkówȱ pracyȱ wȱ ramachȱ wspólnegoȱ europejskiegoȱ rynkuȱ pracyȱ jestȱ samaȱ praca,ȱktórejȱnieȱokreïlaȱsamaȱliczbaȱpracownikówȱ(tab.ȱ1),ȱaleȱtakČeȱpoziomȱichȱ wyksztaÙcenia,ȱczyliȱjakoï°ȱkapitaÙuȱludzkiego.ȱPoziomȱwyksztaÙceniaȱspoÙecznoȬ ïciȱposzczególnychȱpaÚstwȱprzedstawiaȱrysunekȱ2.ȱTymȱrazemȱpojawiaj­ȱsi¿ȱwyȬ j­tkiȱ odȱ dotychczasowegoȱ obrazu.ȱ Wïródȱ paÚstwȱ oȱspoÙeczeÚstwieȱ bardzoȱ doȬ brzeȱwyksztaÙconymȱznalazÙyȱsi¿ȱEstoniaȱiȱLitwaȱ–ȱponadȱ30%ȱspoÙeczeÚstwaȱmaȱ wyČszeȱ wyksztaÙcenie.ȱ Zȱ drugiejȱ stronyȱ zwracaȱ uwag¿ȱ niskiȱ odsetekȱ osóbȱ zȱwyČszymȱwyksztaÙceniemȱwȱNiemczechȱ–ȱ23,6%,ȱPortugaliiȱ–20,6%,ȱnaȱMalcieȱ–

18%ȱiȱweȱWÙoszechȱ–ȱ15,3%.ȱ

Pojawienieȱ si¿ȱ krajówȱ charakteryzuj­cychȱ si¿ȱ wysokimȱ ïrednimȱ wynagroȬ dzeniemȱiȱjednoczeïnieȱniskimȱodsetkiemȱosóbȱzȱwyČszymȱwyksztaÙceniemȱorazȱ krajówȱ oȱ niskichȱ wynagrodzeniach,ȱ aȱ jednoczeïnieȱ wysokimȱ udzialeȱ wȱ spoÙeȬ czeÚstwieȱosóbȱzȱwyČszymȱwyksztaÙceniem,ȱmoČeȱprowadzi°ȱdoȱdwóchȱróČnychȱ wniosków.ȱ

ȱ

Rysunekȱ2.ȱStrukturaȱwyksztaÙceniaȱwȱkrajachȱUEȱwȱ2015ȱr.ȱ ƒródÙo:ȱOpracowanieȱwÙasneȱnaȱpodstawieȱstronyȱinternetowejȱEurostatu:ȱPopulationȱbyȱeducationalȱattainmentȱlevel,ȱsexȱandȱageȱ(%)ȱ–ȱmainȱindicatorsȱ [edat_lfse_03]ȱhttp://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.doȱ[dost¿p:ȱ17.03.2016].ȱ



Pierwszyȱ toȱ stwierdzenie,ȱ Čeȱ jakoï°ȱ kapitaÙuȱ ludzkiegoȱ maȱ mniejszyȱ wpÙywȱ naȱ produktywnoï°ȱkraÚcow­,ȱaȱprzezȱtoȱnaȱpoziomȱwynagrodzeÚ,ȱniČȱwczeïniejȱanaȬ lizowaneȱczynnikiȱprodukcji.ȱDrugiȱwniosek,ȱktóryȱmoČnaȱprzyj­°,ȱtoȱuznanie,ȱČeȱ samaȱinformacjaȱoȱudzialeȱwȱspoÙecznoïciȱosóbȱzȱróČnymȱpoziomemȱwyksztaÙceniaȱ jestȱniewystarczaj­ca,ȱČebyȱokreïli°ȱfaktyczn­ȱjakoï°ȱkapitaÙuȱludzkiego.ȱ

Podsumowanieȱ

Omówioneȱ zróČnicowanieȱ czynnikówȱ produkcjiȱ sprawia,ȱ Čeȱ wspólnyȱ rynekȱ pracyȱ charakteryzujeȱ si¿ȱ niemoČliwymȱ doȱ prostegoȱ wyeliminowaniaȱ zróČnicoȬ waniemȱ popytuȱ iȱ podaČyȱ pracy.ȱ Tworzenieȱ infrastrukturyȱ doȱ rozwojuȱ technoȬ logicznego,ȱgromadzenieȱaktywówȱfinansowych,ȱrealizacjaȱinwestycjiȱprodukcyjȬ nych,ȱ czyȱ poprawaȱ kapitaÙuȱ ludzkiegoȱ toȱ procesy,ȱ któreȱ zachodz­ȱ powoliȱ iȱ poȬ szczególneȱ paÚstwaȱ mog­ȱ jedynieȱ przezȱ wÙaïciw­ȱ polityk¿ȱ prawnoȬpodatkow­ȱ stwarza°ȱimȱsprzyjaj­ceȱwarunkiȱrozwojowe.ȱNieȱmog­ȱnatomiastȱzȱdniaȱnaȱdzieÚȱ zadekretowa°ȱ ichȱ poprawy.ȱ Skoroȱ nieȱ moČnaȱ zȱ dniaȱ naȱ dzieÚȱ zwi¿kszy°ȱ takichȱ czynnikówȱprodukcji,ȱjakȱkapitaÙȱczyȱzaawansowanieȱtechnologiczne,ȱnieȱjestȱteČȱ moČliwaȱnagÙaȱpoprawaȱproduktywnoïciȱpracyȱ–ȱaȱcoȱzaȱtymȱidzieȱ–ȱwzrostȱwyȬ nagrodzeÚ.ȱ NiČszaȱ produktywnoï°ȱ przekÙadaȱ si¿ȱ naȱ niČszyȱ popytȱ naȱ prac¿¹²,ȱ aȱniČszeȱwynagrodzeniaȱnaȱniČsz­ȱjejȱpodaČ.ȱTymȱmoČnaȱtÙumaczy°ȱniČszeȱïredȬ nieȱwynagrodzenieȱwȱkrajachȱEuropyȱgrodkowejȱniČȱwȱkrajachȱEuropyȱZachodȬ niej.ȱ NiČszeȱ wynagrodzeniaȱ powoduj­ȱ teČȱ migracjeȱ pracownikówȱ doȱ krajów,ȱ wȱ którychȱ maj­ȱ oniȱ szans¿ȱ naȱ wyČszeȱ zarobkiȱ zaȱpodobn­ȱ wykonywan­ȱ prac¿.ȱ ZjawiskoȱtoȱmoČeȱprowadzi°ȱdoȱdalszegoȱobniČaniaȱpoziomuȱkapitaÙuȱludzkiego,ȱ coȱzȱkolejȱb¿dzieȱpowodowaÙoȱdalszeȱobniČanieȱproduktywnoïci.ȱAbyȱtegoȱunikȬ n­°ȱkrajeȱEuropyȱgrodkowejȱpowinnyȱstwarza°ȱjakȱnajlepszeȱwarunkiȱdoȱrozwojuȱ gospodarki,ȱaȱcoȱzaȱtymȱidzie,ȱczynnikówȱprodukcji.ȱMog­ȱtoȱrobi°ȱpoprzezȱpoȬ praw¿ȱ otoczeniaȱ biznesuȱ –ȱ urz¿dniczeȱ iȱ prawneȱ orazȱ sprzyjaj­ceȱ gromadzeniuȱ kapitaÙuȱiȱpodnoszeniuȱkwalifikacjiȱregulacjeȱprawnoȬpodatkowe.ȱ

Bibliografiaȱ

Churskiȱ P.,ȱ Teoretyczneȱ podstawyȱ rynkuȱ pracy,ȱ Uniwersytetȱ im.ȱ Adamaȱ Mickiewiczaȱ wȱPoznaniu,ȱ http://www.staff.amu.edu.pl/~chur/pliki/TEORETYCZNE%20PODȬȱ STAWY%20RYNKU%20PRACY.pdf.ȱ

Employmentȱ(mainȱcharacteristicsȱandȱrates)ȱ–ȱannualȱaverages,ȱstronaȱinternetowaȱEurostatȱ :http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do.ȱ

Financialȱ balanceȱ sheets,ȱ stronaȱ internetowaȱ Eurostat:ȱ http://appsso.eurostat.ec.europa.ȱ eu/nui/show.do.ȱȱ



12ȱȱ P.A.ȱSamuelson,ȱW.D.ȱNordhaus,ȱEkonomia...,ȱs.ȱ251.ȱ

Grossȱ fixedȱ capitalȱ formationȱ (investments),ȱ stronaȱ internetowaȱ Eurostat:ȱ http://ec.europa.eu/ȱ eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&pcode=tec00011&language=en.ȱ HollandersȱH.,ȱEsȬSadkiȱN.,ȱKanervaȱM.,ȱInnovationȱUnionȱScoreboardȱ2015,ȱBrukselaȱ2015.ȱ

MaastrichtEconomicȱandȱSocialResearchInstituteȱonȱInnovationȱandȱTechnology,ȱKomisjaȱ Europejska.ȱ

Labourproductivityȱperȱhourworkedȱ(ESA95),ȱstronyȱinternetoweȱEurostat:ȱhttp://ec.europa.ȱ eu/eurostat/tgm/refreshMapView.do?tab=map&plugin=1&init=1&toolbox=types&

pcode=tsdec310&language=en.ȱ

PÙaceȱ iȱ kosztyȱ pracy,ȱ stronaȱ internetowaȱ Eurostat:ȱ http://ec.europa.eu/eurostat/statisticsȬ explained/index.php/Wages_and_labour_costs/pl.ȱ

Populationȱ byȱ educationalȱ attainmentȱ level,ȱ sexȱ andȱ ageȱ (%)ȱ –mainȱ indicatorsȱ [edat_lfse_03],ȱ stronaȱinternetowaȱEurostat:ȱhttp://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do.ȱ SamuelsonȱP.A.,ȱNordhausȱW.D.,ȱEkonomia,ȱDomȱWydawniczyȱRebis,ȱPoznaÚȱ2014.ȱ Unȱ employmentȱ statistics,ȱ stronyȱ internetoweȱ Eurostat:ȱ http://ec.europa.eu/eurostat/staȬȱ

tisticsȬexplained/index.php/File:Unemployment_rate_2004Ȭ2015_(%25)_new.png.ȱ Traktatȱustanawiaj­cyȱWspólnot¿ȱEuropejsk­,ȱUrz­dȱKomitetuȱIntegracjiȱEuropejskiej,ȱWarȬ

szawaȱ2005.ȱȱ

Streszczenieȱ

Jednymȱ zȱ celówȱ powoÙaniaȱ Uniiȱ Europejskiejȱ byÙoȱ doprowadzenieȱ doȱdynamicznegoȱ iȱharmonijnegoȱrozwojuȱgospodarczegoȱwszystkichȱpaÚstwȱstowarzyszonych.ȱCelowiȱtemuȱ miaÙoȱsÙuČy°ȱm.in.ȱustanowienieȱwspólnegoȱrynku,ȱwȱramachȱktóregoȱobowi­zujeȱswobodnyȱ przepÙywȱtowarów,ȱosób,ȱusÙugȱiȱkapitaÙu.ȱZniesienieȱbarierȱcelnychȱiȱprawnychȱnieȱdoproȬ wadziÙoȱjednakȱdoȱzniwelowaniaȱróČnicȱpomi¿dzyȱposzczególnymiȱkrajami.ȱWȱartykuleȱnaȱ podstawieȱdanychȱstatystycznychȱEurostatuȱiȱzȱwykorzystaniemȱanalizyȱstatystycznejȱpokaȬ zaneȱzostaÙoȱwspóÙwyst¿powanieȱróČnicȱwȱpoziomieȱwynagrodzeniaȱzȱróČnicamiȱwȱpozioȬ mieȱ wielkoïciȱ czynnikówȱ produkcjiȱ –ȱ produktywnoï°,ȱ wyposaČenieȱ wȱ kapitaÙȱ finansowyȱ iȱstaÙy,ȱinnowacyjnoï°ȱiȱkapitaÙȱludzki.ȱ

SÙowaȱkluczowe:ȱrynekȱpracy,ȱwynagrodzenie,ȱproduktywnoï°,ȱinnowacyjnoï°,ȱkapitaÙȱ

IMPACTȱOFȱDIVERSIFICATIONȱOFȱPRODUCTIONȱFACTORSȱȱ

INȱAMOUNTȱOFȱREMUNERATIONȱINȱTHEȱCOMMONȱMARKETȱWORKȱ OFȱTHEȱEUROPEANȱUNIONȱ

Summaryȱ

OneȱofȱtheȱobjectivesȱofȱtheȱestablishmentȱofȱtheȱEuropeanȱUnionȱwasȱbringingȱaȱdynamicȱandȱ harmoniousȱeconomicȱdevelopmentȱofȱallȱassociatedȱcountries.ȱToȱachievetȱhatȱaȱcommonȱmarȬ ketȱhadȱbeenȱintroducedȱwithȱtheȱfreeȱmovementȱofȱgoods,ȱpeople,ȱservicesȱandȱcapital.ȱHowȬ ever,ȱtheȱremovalȱofȱlegalȱandȱtradeȱbarriersȱhasȱnotȱledȱtoȱtheȱbridgingȱofȱtheȱdifferencesȱbeȬ tweenȱparticularȱcountries.ȱTheȱanalysisȱinȱthisȱarticleȱhasȱbeenȱbasedȱonȱtheȱEurostatȱstatisticsȱasȱ wellȱasȱstatisticsȱanalysisȱandȱhasȱshownȱtheȱcoȬoccuranceȱofȱdifferencesȱinȱremunerationȱlevelȱ withȱdifferencesȱinȱtheȱamountȱofȱtheȱfactorsȱofȱproduction,ȱsuchȱasȱproductivity,ȱfinancialȱandȱ fixedȱcapital,ȱinnovationȱandȱhumanȱcapital.ȱ