Powtórzenie wiadomości o epice
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
- utrwalanie najważniejszych pojęć związanych z epiką, b. Umiejętności
Uczeń:
- zna definicję epiki,
- zna podstawowe cechy epiki, - zna gatunki epickie,
- rozróżnia epikę wierszowaną i prozaiczną, - tworzy poprawne konstrukcje zdaniowe, - kształci logiczne myślenie,
- sprawnie posługuje się słownikami, - współpracuje w grupie.
2. Metoda i forma pracy
Metody:
- burza mózgów, - dyskusja, - pogadanka, Formy pracy:
- indywidualna, - zbiorowa.
3. Środki dydaktyczne
Podręczniki, słowniki, karty pracy.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
1. Nauczyciel wita uczniów. Wprowadzając ich w tematykę zajęć zadaje im pytanie, czym właściwie jest epika. Wspólnie poszukują odpowiedzi na to pytanie. Pomocne mogą w tym być słowniki. Nauczyciel jest osobą wspomagającą, cały ciężar powtórzenia spoczywa na uczniach.
Nauczyciel tylko koordynuje ich działania i pomaga nie zboczyć z właściwej drogi.
b. Faza realizacyjna
1. Po zapisaniu tematu nauczyciel wyjaśnia uczniom, że celem dzisiejszych zajęć jest powtórzenie i usystematyzowanie ich wiedzy w zakresie epiki. Na dzisiejszej lekcji mają oni zgromadzić jak najwięcej materiału w tym zakresie przyswojonego podczas całej edukacji polonistycznej.
Nauczyciel jest koordynatorem pracy uczniów. W trakcie powtarzania wszelkich definicji związanych z epiką niezbędne jest wskazywanie przez uczniów odpowiednich przykładów.
Nauczyciel dba o to, aby lekcja nie była jedynie teoretyczna. O to, by uczniowie odnajdywali właściwe przykłady w literaturze, którą do tej pory poznali.
2. Wiadomości, które powinny zostać zgromadzone na zajęciach:
Epika - jeden z trzech rodzajów literackich, obejmujący utwory, których podstawową formę wypowiedzi stanowi narracja*
* Definicja została zaczerpnięta ze Słownika języka polskiego pod redakcją M. Szymczaka, PWN.
Epika
-
jest jednym z trzech podstawowych rodzajów literackich. Ukształtowała się z ustnych podań, legend i mitów o przeszłości. Podstawowe cechy epiki, to: fabularny charakter świata przedstawionego, usytuowanie podmiotu literackiego – narratora, na zewnątrz tego świata, narracyjna forma wypowiedzi.Wyróżnia się epikę wierszowaną: epos, poemat epicki, powieść poetycka, oraz prozaiczną: nowela, powieść, opowiadanie.
Gatunki epickie:
Powieść - utwór pisany prozą, obszerny, wielowątkowy, o dużej ilości bohaterów,
Nowela - utwór krótki, jednowątkowy, z małą ilością bohaterów i punkcie kulminacyjnym znajdującym się w zakończeniu,
Epos - rozbudowany utwór wierszowany przedstawiający dzieje mitycznych, legendarnych lub historycznych bohaterów na tle wydarzeń przełomowych dla danej społeczności,
Opowiadanie - utwór niewielki, tematycznie ograniczony do jednego wątku, różniący się od noweli brakiem wyraźnej konstrukcji, luźnym układem akcji często wzbogacanej epizodami,
Baśń - utwór opowiadający dzieje bohaterów z reguły fantastycznych, nie posiadający określonego miejsca oraz czasu,
Legenda - opowieść o bohaterze, często o życiu świętego, męczennika ujawniająca czas i miejsce akcji, nasycona wątkami fantastyki zawierającymi jednak odrobinę prawdy,
Mit - krótki utwór opowiadający dzieje starożytnych bogów lub bohaterów,
Bajka - krótki utwór pisany wierszem, czasami prozą, którego głównym celem jest przekazanie w formie morału ogólnej prawdy o człowieku i świecie, bohaterami bajek są najczęściej zwierzęta stanowiące alegorię cech ludzkich,
Anegdota - krótkie, często zabawne opowiadanie o jakimś specyficznym wydarzeniu, np.
historyjka z życia sławnej postaci.
W trakcie powtórzenia uczniowie notują najważniejsze informacje. Po zakończeniu
powtórzenia nauczyciel wskazuje kilku uczniów, którzy głośno odczytują treść zredagowanej samodzielnie notatki. Zamiast przygotowywania notatki w trakcie zajęć, nauczyciel może rozdać uczniom przygotowane wcześniej materiały z podstawowymi informacjami o epice.
3. Kolejno uczniowie uzupełniają test ze znajomości wiadomości dotyczących epiki. Od
nauczyciela zależy czy zostanie on oceniony, czy jedynie omówiony. Nauczyciel może wybrać gotowy test lub też przygotować samodzielnie materiał.
c. Faza podsumowująca
1. Podsumowanie przeprowadzonych zajęć. Nauczyciel przypomina cele dzisiejszej lekcji i dokonuje podsumowania wiadomości na temat epiki.
2. Następnie nauczyciel zadaje uczniom pracę domową.
5. Bibliografia
1. Nagajowa M., ABC metodyki języka polskiego, Warszawa 1995.
2. Nasiłkowski S., Metody nauczania, Toruń 1997.
3. Nagajowa M., Nauka o języku dla nauki języka, Kielce 1994.
4. Szymczak M., Słownik języka polskiego, t. I-III, Warszawa 1994, PWN.
6. Załączniki
a. Praca domowa
Napiszę krótki tekst prozą – anegdotę.
