Historia w sztuce… sztuka w historii

Historia w sztuce… sztuka w historii

Zakres IV etap edukacyjny Przedmiot Historia sztuki Wymagania

szczegółowe:

2.1) porównuje style i kierunki, uwzględniając źródła inspiracji, wzajemne oddziaływania, wpływ mecenatu artystycznego, wydarzeń́ historycznych i kulturalnych oraz estetyki na cechy tych stylów;

Temat lekcji: Historia w sztuce… sztuka w historii Czas na realizację: 2 godziny lekcyjne.

Cele szczegółowe wiadomości – uczeń:

 wymienia style i kierunki,

 zna wydarzenia historyczne ukazane w obrazach,

 zna mecenasów sztuki umiejętności – uczeń:

 charakteryzuje zależności pomiędzy stylami i kierunkami w sztuce,

 wymienia mecenasów wskazanym artystom,

 przypisuje wydarzenia historyczne dziełom i umiejscawia je w czasie.

postawy:

 kształtowanie świadomości historycznej,

 szacunek dla dzieł, które pełnią ważną rolę w określonej kulturze i państwie,

 rozbudzanie zainteresowań historycznych.

Metody pracy: podająca (wykład informacyjny), problemowa, praktyczna (ćwiczeniowa – karty pracy), eksponująca (pokaz materiału wizualnego)

Forma pracy: indywidualna, zbiorowa Środki

dydaktyczne,

w tym zasoby multimedialne:

schemat w postaci linii czasu ukazujący wzajemne oddziaływanie na siebie poszczególnych stylów. – naśladownictwo stylów,

prezentacja multimedialna na temat wydarzeń́

historycznych ukazywanych w wybranych dziełach malarstwa z różnych okresów i różnych państw.

Przebieg lekcji faza

wprowadzająca:

(5 min.)

1. Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności, zapisanie tematu lekcji).

2. Nauczyciel przeprowadza mini wykład na temat znaczenia historii w życiu danego narodu.

faza

realizacyjna:

(75 min.)

1. Nauczyciel informuje uczniów o zależnościach pomiędzy stylami i kierunkami w sztuce - prezentuje schemat w postaci linii czasu ukazujący wzajemne oddziaływanie na siebie poszczególnych stylów.

2. Uczniowie z pomocą nauczyciela wskazują na relacje pomiędzy stylami i kierunkami: przywołują nawiązania do starożytności w renesansie, baroku I klasycyzmie, (plany budowli, dekoracje architektoniczne, rzeźba, motywy antyczne w malarstwie), wskazują na dziedzictwo średniowieczne w stylach

architektonicznych: neoromanizmie i neogotyku oraz w malarstwie romantyzmu (Friedrich, Constable), podają przykłady nawiązania do rrenesansu w architekturze neorenesansu oraz do bbaroku w neobaroku.

3. Uczniowie otrzymują karty pracy. Nauczyciel wyświetla prezentację multimedialną na temat wydarzeń́

historycznych ukazywanych w wybranych dziełach malarstwa z różnych okresów i różnych państw, wzbogacając slajdy komentarzem na temat wydarzeń ukazanych w obrazach, na podstawie których są uzupełniane karty pracy:

Tytuł i autor obrazu Wydarzenie historyczne

Bitwa pod Orszą Bitwa pod Orszą - 7 i 8 września 1514 roku Bitwa pod Chocimiem -

Józef Brandt

Bitwa pod Chocimiem - 2 września – 9 października 1621 roku

Bitwa pod Waterloo Jana Willea Pienemaa

Bitwa pod Waterloo - 1815

Czarniecki pod Koldyngą – Józef Brandt

Kampania jutlandzka Stefana Czarnieckiego. W grudniu 1658

roku Dirce chrześcijańska –

Henryk Siemiradzki

Scena na arenie rzymskiego amfiteatru cesarza Nerona Poddanie Bredy Diego

Velázquez

Poddanie Bredy - 5 czerwca 1625 (wojna

osiemdziesiącielnia) Pożegnanie i Powitanie Powstanie narodowe

powstańca (dyptyk) – Artura Grottgera

(styczniowe) przeciwko Imperium Rosyjskiemu, ogłoszone manifestem 22

stycznia 1863 Szarża w wąwozie

Somosierra– Piotr Michałowski

Bitwa pod Somosierrą - 30 listopada 1808

Śluby Jana Kazimierza - Jan Matejko

Złożenie ślubowania obietnic rozszerzenia praw obywatelskich szlachcie i polepszenia bytu chłopstwu

przez Jana Kazimierza 1 kwietnia 1656 roku we Lwowie Stefan Batory pod

Pskowem- Jan Matejko

Oblężenie Pskowa podczas wyprawy inflanckiej Stefana Batorego - 8 września 1581 do

6 lutego 1582 roku

Bitwa pod Grunwaldem - Jan Matejko

Zmagania wojenne wojsk polskich i litewskich z zakonem krzyżackim - 15 lipca 1410 roku na polach Grunwaldu, Stębarku

i Łodwigowa

Stańczyk - - Jan Matejko Upadku Smoleńska - 30 lipca 1514 roku

Rozstrzelanie

powstańców madryckich 3 maja 1808 roku - Goya

Powstanie przeciwko okupacyjnej władzy napoleońskiej – 3 maja 1808

roku Przybycie Marii

Medycejskiej do Marsylii - Peter Paul Rubens

Uroczystość przybycia monarchini Marii Medycejskiej

i jej orszaku do Marsylii Podpisanie Deklaracji

niepodległości - John Trumbull

Debata przed podpisaniem Deklaracji Niepodległości 2

lipca 1776 roku przez II Kongres Kontynentalny obradujący w Filadelfii Polski Prometeusz –

Horacy Vernet

Klęska Polski w powstaniu listopadowym w 1831 roku II LEKCJA

4. Nauczyciel wyjaśnia pojęcie mecenatu artystycznego jako opieki i protektoratu nad sztuką. Tłumaczy też pochodzenie pojęcia od nazwiska doradcy cesarza Gajusza Ciliniusza Mecenasa, który był między innymi protektorem poetów: Horacego i Wergiliusza.

5. Uczniowie przypominają podczas burzy mózgów znanych protektorów sztuki. Uzupełniają kartę pracy –

zadanie 2.

faza

podsumowująca:

(10 min.)

1. Sprawdzenie kart pracy – uzupełnienie i naniesienie korekty.

2. Praca domowa: Wybierz i scharakteryzuj dowolny mecenat jednego z królów Polski.

Karta pracy do lekcji

Historia w sztuce… sztuka w historii

1. Malarstwo historyczne

Tytuł i autor obrazu Wydarzenie historyczne

Bitwa pod Orszą

Bitwa pod Chocimiem - Józef Brandt Bitwa pod Waterloo Jana Willea Pienemaa

Czarniecki pod Koldyngą – Józef Brandt

Dirce chrześcijańska –Henryk Siemiradzki

Poddanie Bredy Diego Velázquez Pożegnanie i Powitanie powstańca (dyptyk) – Artura Grottgera

Szarża w wąwozie Somosierra– Piotr Michałowski

Śluby Jana Kazimierza - Jan Matejko Stefan Batory pod Pskowem- Jan Matejko

Bitwa pod Grunwaldem - Jan Matejko Stańczyk - - Jan Matejko

Rozstrzelanie powstańców

madryckich 3 maja 1808 roku - Goya Przybycie Marii Medycejskiej do Marsylii - Peter Paul Rubens

Podpisanie Deklaracji niepodległości - John Trumbull

Polski Prometeusz – Horacy Vernet

2. Mecenaty artystyczne

Zapoznaj się z mecenasami poniższych artystów a następnie przydziel mecenasów do grup

 Fidiasz (rzeźbiarz, Starożytna Grecja, V w. p.n.e.) - Perykles.

 Lizyp (rzeźbiarz, Starożytna Grecja, IV w. p.n.e.) - Aleksander Wielki.

 Bracia Limburg (malarze miniaturzyści gotyku, XV w.) - Książę Jan de Berry.

 Jan van Eyck (malarz niderlandzki XV w.) - Książę Burgundii Filip Dobry.

 Jean Fouquet (malarz francuski XV w.) - Król Francji Karol VII.

 Piero della Francesca (malarz renesansowy XV w.) - Federico da Montefeltro- książę Urbino.

 Sandro Botticelli (malarz renesansowy XVw.) - Wawrzyniec Medyceusz, zw.

Wspaniałym.

 Leonardo da Vinci (malarz renesansowy) - Wawrzyniec Wspaniały-ks. Florencji, Ludovico Sforza, zw. il Moro, ks. Mediolanu, Franciszek I -król Francji,

 Rafael Santi (malarz renesansowy) - papieże Juliusz II i Leon X.

 Michał Anioł Buonarroti (rzeźbiarz, malarz, architekt renesansowy) - Wawrzyniec Wspaniały, papież Juliusz II, papież Aleksander VII, papież Paweł III.

 Angelo Bronzino (malarz manierystyczny) - Cosimo II Medici- ks. Toskanii.

 Tycjan Vecellio (malarz wenecki XVI w.) - Cesarz Karol V Habsburg.

 Albrecht Dürer (malarz niemieckiego renesansu XVI w.) - Cesar Maksymilian I Habsburg.

 Hans Holbein mł. (malarz niemieckiego renesansu XVI w.) - Król Anglii Henryk VIII.

 Bartolomeo Berrecci ( architekt i rzeźbiarz renesansowy XVI w.) - Król Polski Zygmunt I Stary.

 Marcin Kober (malarz manierystyczny XVI w.) - Król Polski Stefan Batory.

 Michele Merisi zw. Caravaggio (malarz barokowy XVI/XVII w.) - Kardynał Francesco del Monte.

 Giovanni Lorenzo Bernini (rzeźbiarz i architekt barok. XVII w.) - Scipione Boghese - kardynał, papież Urban VIII Barberini.

 Diego Velazquez (malarz baroku hiszpańskiego XVII w.) - Król Hiszpanii Filip IV.

 Piotr Paweł Rubens (malarz baroku flamandzkiego XVII w.) - Arcyksiążę Ferdynand i Izabela - namiestnicy Flandrii, królowa Francji Maria Medycejska.

 Anthony van Dyck (malarz baroku flamandzkiego XVII w.) - Król Anglii Karol I Stuart.

 Nicolas Poussin (malarz baroku francuskiego XVII w.) - Król Francji Ludwik XIII.

 Hyacinthe Rigaud (malarz baroku francuskiego XVII w) - król Francji Ludwik XIV.

 François Boucher (malarz rokoko. francuskiego XVIII w.) - król Francji Ludwik XV.

 Jerzy Eleuter Szymonowicz-Siemiginowski (malarz baroku polskiego XVII w.) - Król Jan III Sobieski.

 Marcello Bacciarelli (malarz klasycyzmu XVIII w.) - Król Polski Stanisław August Poniatowski.

 Dominik Merlini (architekt klasycyzmu pol. XVIII w.) - Król Polski Stanisław August Poniatowski.

 Jacques-Louis David (malarz francuskiego klasycyzmu XVIII/XIX w.) - Napoleon Bonaparte.

 Francisco Goya (malarz hiszpańskiego romantyzmu XVIII/XIX w.) - Król Hiszpanii

Karol IV.

MECENAT DWORSKI MECENAT KOŚCIELNY MECENAT KRÓLEWSKI (WŁADCY)