Scenariusz lekcji
Jak daleko jesteśmy w stanie się posunąć, aby spełnić swoje marzenia? Mit o Dedalu i Ikarze. Mit o Prometeuszu.
1. Cele lekcji
a. Wiadomości:- 1. Definicja mitu.
- 2. Zwrócenie uwagi ucznia na światowe wydarzenia naukowe.
b. Umiejętności:
Uczeń potrafi:
- dokonać analizy i interpretacji tekstu literackiego;
- logicznie uargumentować swoją pisemną wypowiedź;
- aktywnie współpracować w grupie;
- wymienić bohaterów mitologicznych, którzy spełnili swoje marzenia;
- włączyć się i zabrać głos w dyskusji.
2. Metoda i forma pracy
a. metody:- 1. Burza mózgów.
- 2. Zajęcia praktyczne.
- 3. Heureza.
b. formy pracy:
- 1. Grupowa.
- 2. Indywidualna.
- 3. Praca z tekstem.
- 4. Dyskusja.
3. Środki dydaktyczne
1. Podręcznik: Gruszka T., Olszowska G., Do Itaki: z XX i XXI w., wyd. ZNAK, Kraków 2000 .
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
Przywitanie uczniów. Sprawdzenie obecności. Przedstawienie uczniom celów lekcji.
Zapisanie na tablicy tematu lekcji.
b. Faza realizacyjna
Nauczyciel stawia uczniom pytanie: Czy uważacie, że marzenia się spełniają?
Pogadanka na ten temat.
Nauczyciel podsumowuje odpowiedzi, dzieli marzenia na różne kategorie. Steruje dyskusją tak, aby uczniowie doszli do wniosku, że różne grupy ludzi mają różne marzenia, np.
naukowcy, którzy pragną wymyślić różne wynalazki, podróżnicy myślą o odkrywaniu nowych światów, itp.
Uczniowie mówią o: materialnych lub ideologicznych marzeniach. Zauważają, że każdy człowiek ma marzenia, ale zazwyczaj każdy inne.
Praca w grupach.
Nauczyciel tłumaczy, na czym będzie ona polegała. Należy przeczytać rozdział z książki Francisa Fukuyamy pt. „Koniec człowieka”.
Nauczyciel podaje definicję klonowania: to inaczej tworzenie identycznych kopii oryginału.
Uczniowie zapisują definicję w zeszytach. Otrzymują kartki z artykułem.
Nauczyciel na tablicy rysuje tabelę. Dzieli ją na dwie części. W pierwszej uczniowie mają za zadanie wpisywać pozytywne aspekty klonowania, w drugiej części – negatywne.
Następuje praca w grupach: (4-5 grup)
Uczniowie wypisują skutki negatywne i pozytywne.
Grupa wybiera przedstawiciela, który będzie zapisywał na tablicy wnioski. Czas realizacji pracy w grupach: 10 minut. W tym czasie wybrany uczeń podchodzi do tablicy i wpisuje do tabelki wnioski grupy, jakie nasunęły się jej członkom podczas pracy.
Nauczyciel sprawdza wnioski zapisane w tabelce. W razie wątpliwości pyta grupę przeciwną, czy też tak uważa. Przeprowadza wśród uczniów głosowanie na temat: Czy klonowanie człowieka niesie ze sobą więcej pozytywów czy negatywów?
Wskazany przez nauczyciela uczeń czyta głośno tekst z podręcznika R. Maya pt. „Nowy mit”.
Nauczyciel pyta o definicję mitu.
Uczniowie definiują pojęcie:
Mit – to opowieść narracyjna, organizująca wierzenia danej społeczności, przede wszystkim archaicznej. Mit opowiada o początkach istnienia rodzaju ludzkiego, o stworzeniu świata oraz o bogach, którzy tym światem rządzili.
Nauczyciel pyta, kto jest bohaterem mitu?
Uczniowie odpowiadają: Bohaterami mitów są bogowie, lub ludzie obdarzeni nadprzyrodzonymi cechami. Mity wyrażają system wierzeń religijnych (funkcja
światopoglądowa), dają obraz świata antycznego, próbują wytłumaczyć zjawiska natury i określić miejsce człowieka na ziemi (funkcja poznawcza), oraz ukazują rytuały i obrzędy religijne (funkcja sakralna).
Nauczyciel: Jakie znacie rodzaje mitów?
Mity:
kosmogoniczne– o powstaniu świata;
teogoniczne – o pochodzeniu bogów;
antropogeniczne – o pochodzeniu człowieka;
genealogiczne – o rodach ludzkich.
Nauczyciel: Podaj przykłady bohaterów mitologicznych, którzy spełnili swoje marzenia.
Uczniowie przywołują postacie m.in.: Ikara,Dedala i Prometeusza.
Nauczyciel sprawdza, czy uczniowie przeczytali teksty mitów (zapoznanie się z ich treścią mieli zadane na poprzedniej lekcji). Zadaje pytania: Co Prometeusz ukradł bogom? Skąd pochodził Dedal? Jak się nazywał król, który więził Dedala? Jak się nazywała wyspa, na której mieszkał Dedal? Jaki słynny wynalazek skonstruował Dedal? Jaka jest kara Prometeusza? Aby zobrazować mity, nauczyciel wyświetla dwa obrazy: „Dedal i Ikar”,
„Prometeusz”.
Nauczyciel dyskutuje z uczniami na temat uniwersalności mitów. Metodą heurezy naprowadza ich na odpowiedzi:
o przenośnej interpretacji tematu np. o osiągnięciach naukowców z dziedziny medycyny, techniki…
oraz o dosłownym odczytaniu: spełnianie marzeń, zdobywanie celów życia.
Próba interpretacji tekstu R. Maya
Rozmowa na temat negatywnych wydarzeń ostatniego półwiecza (podłoże do poprowadzenia dyskusji)
Uczniowie wymieniają znane im negatywne zdarzenia, np. podają jakiś wynalazek, który niszczy ludziom życie.
Dyskusja na temat: Jak daleko możemy dojść w spełnianiu marzeń? Czy może nas coś powstrzymać? Czy istnieją marzenia, których spełnieni jest niebezpieczne dla innych ludzi?
Uczniowie: Wyciąganie wspólnych wniosków, które mogą być niejednoznaczne np. wzlot – rozwój nauki, zdobywanie wiedzy; upadek – kryzys moralności, etyki.
Podsumowanie dyskusji.
c. Faza podsumowująca
Podsumowanie i ocena działań uczniów.
Sporządzenie notatki z lekcji oraz zadanie pracy domowej.
Podziękowanie uczniom za udział w lekcji.
5. Bibliografia
1. Gruszka T., Olszowska G., Do Itaki: z XX i XXI w., wyd. ZNAK, Kraków 2000.
2. Parandowski J., Mitologia, wyd. PLUS, Warszawa 2000.
3. Fukuyama F., Koniec człowieka, wyd. Znak, Kraków 2004.
4. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Pieter_Brueghel_de_Oude_-_De_val_van_Icarus.jpg 5. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Peter_Paul_Rubens_032.jpg
6. Załączniki
a) 2 ilustracjeObraz Pietera Breugela „Upadek Ikara” oraz „Prometeusz skowany” Petera Paula Rubensa.
b) Zadanie domowe
1. Przeczytaj uważnie jeszcze raz tekst mitu, a następnie rozwiń jeden z podanych tematów:
Każda odpowiedź musi mieć dwanaście-piętnaście zdań.
a) Twoje najważniejsze marzenie. Jak chcesz je zrealizować?
b) Kim może być współczesny Prometeusz? Podaj imię i nazwisko wybranej postaci współczesnej i uzasadnij swój wybór.
c) Jesteś dziennikarzem dużego magazynu, który opisuje różne wydarzenia. Napisz notkę prasową o współczesnym szalonym naukowcu.
d) Czy chciałbyś/abyś zostać sklonowany/ana?
2. Przeczytaj mit o Herkulesie.
