Spotkanie z poezją
1. Cele lekcji
a) WiadomościUczeń zna środki stylistyczne.
b) Umiejętności Uczeń:
• umie czytać poezję,
• potrafi pracować z tekstem,
• kształci umiejętność rozpoznawania i nazywania środków stylistycznych,
• umie odnaleźć środki stylistyczne w utworach.
2. Metoda i forma pracy
Metoda problemowa, podająca, praca jednostkowa i grupowa.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik.
Wiersze: Leopolda Staffa „Słowik” i Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Wizyta”
Karta pracy – 28 małych karteczek, każda z jednym środkiem stylistycznym (do pracy w grupie).
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Dzieci czytają po cichu utwory i podkreślają ołówkiem środki stylistyczne, następnie wypisują je do zeszytów.
2. Kilku ochotników odczytuje wykonane zadanie.
3. Nauczyciel pyta uczniów, jakie nazwy noszą i czym się charakteryzują środki stylistyczne.
4. Dzieci podają przykłady środków stylistycznych. Odpowiedzi zapisywane są na tablicy.
b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel dzieli klasę na 5 cztero- , pięcioosobowych grup.
2. Każda grupa dostaje 28 małych karteczek. Na każdej z nich znajduje się jeden środek stylistyczny (załącznik 1). Ponadto uczniowie otrzymują 8 kartek, z których każda ma wypisaną nazwę środka stylistycznego.
3. Zadaniem uczniów jest przyporządkować cytaty z utworów odpowiedniej nazwie środka stylistycznego. Za każde prawidłowe przyporządkowanie grupa otrzymuje punkt.
4. Uczniowie mogą też korzystać z podpowiedzi nauczyciela. Kosztuje to jednak grupę jednorazowo 2 punkty.
c) Faza podsumowująca
1. Po skończonym zadaniu nauczyciel podchodzi do każdej z grup i przyznaje punkty.
(Uwagi do nauczyciela: przydatna będzie kartka, na której można wynotować zabierane punkty za podpowiedzi danej grupie; sposób punktowania po skończonej pracy jest dowolny – grupy mogą odczytać swoje odpowiedzi, a punkty nauczyciel wypisuje na tablicy, sprawia to jednak trudność, gdyż środków stylistycznych jest bardzo dużo).
2. Nauczyciel podaje pracę domową.
5.Bibliografia
1. Dyduch B., Jędrychowska Z., Kłakówna Z. A., Mrazek H., Steczko I., To lubię. Książka nauczyciela. Klasa IV, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2001, s.131, 132, 133, 134.
2. Jędrychowska Z., Kłakówna Z. A., To lubię. Podręcznik do języka polskiego do kl. IV.
Teksty i zadania. Podręcznik ucznia, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 1999, s. 21.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia załącznik 1.
Do wycięcia.
METAFORY PORÓWNANIA EPITETY OKSYMORONY
„płomień miłości” „oczy jak gwiazdy” „twarde głazy” „zimny ogień”
„fale zbóż” „stół jak młyński
kamień” „lazurowe niebo” „czarna biel”
„lodowate milczenie” „las pożółkły niby
rumak płowy” „złote włosy” „suche łzy”
„dzwon spódnicy” „jej śmiech był niczym perły spadające na kryształową posadzkę
„lodowaty podmuch” „blady rumieniec”
ONOMATOPEJE PERSONIFIKACJE PYTANIA
RETORYCZNE
APOSTROFY turkotać „wiatr się śmieje” „Kto pierwszy szedł
przed siebie?”
„Młodości! ty nad poziomy
Wylatuj…”
świsnąć „myśli moje się
krzątają w robotniczych bluzach”
„Kto pierwszy cel
wyznaczył?” „Świecie nasz! Daj nam wiele jasnych dni!”
zgrzytać „zegar na ścianie gwarzy”
dzwonić „jest tam i księżyc z bródką chudy”
b) Zadanie domowe
1. Dokonać analizy wiersza Leopolda Staffa „Słowik” bądź Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Wizyta”.
2. Stworzyć epitet, metaforę, porównanie do rzeczowników: niebo, krzesło, człowiek.
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak
