MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ JĘZYKA OJCZYSTEGO. Autorzy: Hania, Lila, Marysia i Szymon (kl. 7d)

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ JĘZYKA OJCZYSTEGO

 Autorzy:

 Hania, Lila, Marysia i Szymon (kl. 7d)

GENEZA I TROCHĘ HISTORII

 Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego został ustanowiony jako święto podczas 30. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO 17 listopada 1999 roku i obchodzony jest od 2000 roku zawsze 21 lutego.

 Przyczyną jego ustanowienia była chęć upamiętnienia wydarzeń, jakie miały miejsce w mieście Dhace (obecnie stolicy Bangladeszu), gdzie w 1952 roku zginęło pięciu studentów uniwersytetu uczestniczących w pokojowej demonstracji, podczas której domagali się oni nadania językowi bengalskiemu statusu jednego z dwóch języków urzędowych w Bengalu wschodnim, należącym wówczas do Pakistanu. Oficjalnie rząd Pakistanu ogłosił bengalski językiem urzędowym w 1956 roku, po wielu latach sporów, a dzień 21 lutego to obecnie święto narodowe Bangladeszu.

 Utworzenie Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego ma na celu zwrócić uwagę na problem zachowania różnorodności językowej świata, która to równowaga jest zakłócana wskutek zastraszająco szybkiego tempa wymierania języków.

JĘZYKI ŚWIATA

 Statystycznie 80% mieszkańców Ziemi posługuje się 83 językami.

 Zdecydowana większość ludzkości posługuje się zaledwie kilkoma językami, a najpopularniejsze języki ojczyste to:

• mandaryński (1170 mln użytkowników),

• angielski (1135 mln),

• hiszpański (450 mln),

• hindi (400 mln)

• arabski (350 mln).

CZY JESTEŚMY ŚWIADKAMI MASOWEGO WYMIERANIA WŚRÓD JĘZYKÓW?

 Do najbardziej zagrożonych „wymarciem” języków należą: języki Aborygenów, języki afrykańskie, a także języki Indian obu Ameryk oraz niektóre języki plemion z Indii, m.in. z Andamanów.

 Fakt, że dany język jest zagrożony, nie oznacza jeszcze wyroku. Znane są przypadki, gdy dało się odwrócić los ginącego języka, np.

• język z wyspy Man, który został już uznany za wymarły, ale dzięki staraniom rewitalizacyjnym udało się go przywrócić,

• język hebrajski, oryginalny język Starego Testamentu nie był używany na co

dzień od setek lat, poza liturgią żydowską, a już od 1948 r. hebrajskiego

uczono w izraelskich szkołach

ATLAS JĘZYKÓW ZAGROŻONYCH

 Rada UNESCO opracowała ,,Atlas języków zagrożonych". Znajduje się w nim 3000 języków, a wśród nich z obszarem Polski związanych jest osiem języków. Są to: kaszubski, białoruski, jidysz, rusiński, romski, poleski, wilamowski (język germański, którym mówi obecnie około 60 mieszkańców miasteczka Wilamowice koło Bielska-Białej), a także język słowiński, który od lat 60. XX wieku uważany jest za wymarły.

 Jedynym językiem zagrożonym, który prawnie posiada w Polsce status języka regionalnego, jest oczywiście język kaszubski (kaszëbsczi jãzëk, kaszëbskô mòwa), obecnie ponad 10 000 osób uczy się języka kaszubskiego w kilkudziesięciu szkołach. Od 2005 roku można zdawać z kaszubskiego maturę.

A TERAZ CIEKAWOSTKA

CZY WIECIE KIM SĄ TOFALARZY?

 Tofalarzy to jeden z ludów tureckich zamieszkujący wschodnią część Gór Sajan w obwodzie irkuckim (rosyjska Syberia).

Jeden z najmniejszych narodów Rosji, liczący ok. 800 osób (2010 r.). Część tej ludności używa języka tofalarskiego, który posiada bogate, unikatowe nazewnictwo dotyczące hodowli reniferów.

A CO Z NASZYM

RODZIMYM JĘZYKIEM?

 Język polski jest jednym

z 25 najpopularniejszych języków na świecie.

 Posługuje się nim ponad 40 mln ludzi

w Polsce i poza jej granicami.

15 najtrudniejszych do wypowiedzenia

„łamańców językowych”

GOTOWI NA WYZWANIE ?

#15

Chrząszcz brzmi w trzcinie w Szczebrzeszynie, W szczękach chrząszcza trzeszczy miąższ,

Czcza szczypawka czka w Szczecinie, Chrząszcza szczudłem przechrzcił wąż.

#14

Wyindywidualizowaliśmy się z rozentuzjazmowanego tłumu, który entuzjastycznie oklaskiwał

przeintelektualizowaną

i przekarykaturalizowaną sztukę.

#12

Król Karol

kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego.

#13

I wespół w zespół, by żądz moc móc wzmóc.

#11

Siedzi Jerzy na wieży i nie wierzy, że na wieży jest gniazdo jeży

i sto jeżozwierzy.

#10

Na wyścigach wyścigowych wyścigówek wyścigowych

wyścigówka wyścigowa wyścignęła

wyścigówkę wyścigową numer sześć.

#9

Szły pchły koło wody.

Pchła pchłę pchła do wody.

Potem pchła się popłakała, Że ją tamta pchła popchała.

#8

Warszawa w żwawej wrzawie w warze wrze o Warszawie.

#6

Wodę wozi woziwoda, wozi wodę woziwoda, woziwoda wodę wozi, woziwoda wozi wodę, wodę woziwoda wozi, wozi woziwoda wodę.

#7

Z czeskich strzech szło Czechów trzech.

Gdy nadszedł zmierzch,

pierwszego w lesie zagryzł zwierz.

Bez śladu drugi w gąszczach sczezł.

A tylko trzeci z Czechów trzech osiągnął marzeń kres.

#5

Ciecioreczki dzikie, ciecioreczki z ziarna,

do ciecierzycy, czyli cieciorki ogrodnej podobne, rosną w polu, kędy grają cietrzewie

i cieciorki wstydliwe, cietrzewia samice.

#4

Bzyczy bzyg znad Bzury zbzikowane bzdury, bzyczy bzdury, bzdurstwa bzdurzy i nad Bzurą w bzach bajdurzy,

bzyczy bzdury, bzdurnie bzyka, bo

zbzikował i ma bzika.

#3

Czarna krowa w kropki bordo,

żuła trawę, kręcąc mordą.

#2

Pojedziemy na Pomorze, może ono

nam pomoże, jak Pomorze nie

pomoże,

to pomoże może morze.

#1

Rozrewolweryzowany

rewolwerowiec z rozrewolweryzowanym

rewolwerem

rozrewolweryzował rewolwer rozrewolweryzowanego

rewolwerowca.

Top 5

najczęstszych błędów

językowych

 cofać się do tyłu – cofać się

 kupywać - kupować

 włanczać - włączać

 wziąść - wziąć

 swetr - sweter

BŁĘDY W WYMOWIE

Adres zamieszkania

Adres to nic innego, jak miejsce zamieszkania.

Zatem poprawne formy to:

adres

miejsce zamieszkania

Nie ma formy pośredniej.

Siódmy październik

Może dla niektórych będzie to zaskoczeniem, ale …..

nie mówimy, że dziś jest siódmy październik.

Jest

siódmy października

Domyślam się, że ciężki orzech to też pewien problem, bo kto by go z ziemi podniósł,

ale w tym przypadku poprawna forma to:

twardy orzech do zgryzienia ^.

Nie inaczej.

Każdy z nas na pewno to słyszał …

 POSZEDŁEM

Skoro mężczyźni stosujący tę formę upierają się przy jej poprawności i komunikatywności, niech będzie:

ja poszłem, ty poszłeś, on poszł. Skoro poszedł, to poszedłem.

A dlaczego w takim razie kobiety mówią poszłam? Bo ona poszła. To po prostu należy zapamiętać.

 OKRES CZASU

To kolejny błąd w stylu ,,dnia dzisiejszego” czy ,,trwa nadal”.

To pleonazm, czyli tzw. masło maślane. Już w samym słowie

,,okres” zawarte jest znaczenie „odcinek czasu”.

Niepoprawna odmiana wyrazów

 W klasie jest trzydzieści pięć uczniów.

W klasie jest trzydziestu pięciu uczniów.

 Proszę panią, on mi przeszkadza.

Proszę pani, on mi przeszkadza.

 Daj mi tę pomarańcz.

Daj mi tę pomarańczę.

Badanie przeprowadzone

na mediach społecznościowych

 Prawdziwą kopalnią błędów jest portal

społecznościowy Facebook. Uplasował się on na niechlubnym pierwszym miejscu rankingu.

 YouTube – plasuje się na drugiej pozycji

pod względem naruszeń norm językowych.

 Na trzecim miejscu znalazły się fora dyskusyjne.

 Instagram oraz mikroblogi, np. Twitter, plasują się zaś ex aequo na czwartym miejscu rankingu.

 Najmniej naruszeń norm językowych możemy odnotować w newsach dziennikarskich.

Są one źródłem zaledwie 3,1% błędów.

Procentowy udział błędów popełnianych w poszczególnych mediach

15 najczęstszych błędów spotykanych

w Internecie

Neologizmy w internecie

Czy tego chcemy, czy nie – świat

wirtualny stał się swojego rodzaju kuźnią neologizmów czy też skrótów myślowo- językowych, które w wielu domach

zagościły na dobre. Obok prezentujemy

14 najpopularniejszych z nich.

Dziękujemy za uwagę

BIBLIOGRAFIA

 https://calapolskaczytadzieciom.pl

 https://joannapachla.com/literatura/porozmawiajmy-o-jezyku-polskim/

 https://nadwyraz.com/blog/blog-ubierz-sie-w-slowa/100-najczesciej-popelnianych-bledow- jezykowych-w-internecie-oficjalny-raport-ranking

 http://nashy.witrynka.pl/lamaniec.html

 https://nawa.gov.pl

 https://nck.pl

 https://polszczyzna.pl/10-najczestszych-bledow-jezykowych-w-internecie/

 http://www.prowadzenislowami.pl/10-najtrudniejszych-lamancow-jezykowych/

 https://umcs.pl

 https://unesco.pl

 https://pl.wikipedia.org/

 Grafiki pochodzą ze źródeł internetowych