NMI.ADEM KSIĄŻNICY ŚLĄSKIEJ w KATOWICACH,
Skład Crłówłó * Księgami Ludwika Fiszera w Katowicach, ulica Poprzeczna 1.
S L - 1 S .
>:/// '/ / / i ~ 'w y ' 7 / ^ r u i
u m n i h h z l
«^3
C i, 6 tó a
^ r m r r / r ~ ~ ~
1 I
/ f e / / / / £ / , j , t n / / / / j m
'/ u r n / n / / r / f r /
^zzn & ~ z z ^ m m im n a z n z ŁU -
im — łf(A//ł/h {// AJ/ _ y//j///ł^ły //{/,//{f/
fiaa 8 cs2S
7^ /
_ v U m / M r v v i r u l y
/ 7 / / / ■ /
A M M W M y u j / j b .: y f / t j / r a / n a
A f / r r / h / / r t / f y y / / ^ / - . t Z z t -
f/j/łt ■ J, 'M/Mruts w ///m u L
" s u r m , a i Ź m / m , / / / , / /
" - j w / r - m1W U )m z z m y o s l
~ M m a n
( k : 9 ^
m .s//nr -mm ~zl im , tefoz
~ Z S H Z Z ^ E E T E Z l ttS L Is IZ ^ E l
7az£~ ^Ć nznŁ THznmi ...jfa r //
s r f r d u ; Ź r r ,
/ ' L U " H H Z 3 & . / / > / / / / 7E 2 Z E n 2 H
" J y / y j s ł n / r / n - u
'ł m . 7 / r / u r - { / a f / j ; > ///// n a n r h b /
a Ć//' / s i ł
£&=. 1 O
w r is J s " s t r H s u ;
'wwfffs 'rłuj//rajs 'Wu lu lz n m . m z y / ~ / / M n , i i d n i
/ /.
r n j j / j / n / i j y .
J J r
/ / • /
TH/f/Z/Uy ' sf/s/J^fn//// r/ U y / v / F i P u r
d f /
/ _______
.//■!(■ II //
/
Cs~3 1 1
/ i77777777777,
7 r r J 7 r ~ I n / / ^bzu ^izznziZHZ^EL
~jmjj, J /jJh', /T u /n r j, 'ru Jru s-
xyn, J /im Jm /m /tu Ł Jm /f/m 7=
’
jm 223Kzzm z2L u zn m zi^m zzL
Ż fi ^m zizznzE^ jz izzzł y / . J a / m . -
^ n ^ m m z z ^ E m u ^ T a m n i : i. 7 / / )
7K ŁI2ZZE1 TffiZL T m n ^ IE .
/
1 O
T E LZ lZ m 2 Ł Z -/PP7T7
-7.
Z^2ZEH zznj322znzi
M '" I r t / n
s a £ T n z n z ^ ^ n z E &
-TrmjTrrm^rjŁrr 4i/r/~ydfu- 'rn J /id tjr^
~ .--‘T T d t n J n m w - - -
j f i t y J i M / r -
-ąh n ś-J tri/n m i, Jfzrbd r^rnT F d n&E.
y x / / / t u i f / i L J i r i -
~ T ) - / i ~ - / r i T r / - n 7- - f M n J / i J / r ^ z r / -
/ m m ź t T -f jy f c / r /< t - ~
yJlZlSznZLL 2Z2ZE AIZ33M& ~
1 4 eźJ
W M m ZL YTU M M Ł T fl7 td l i J /*7771171,a 4 /
Tm7 /u - j ) r t r l u -' m m r> f i -
y /L /r h ■ 7/77777
AI77/ r 777Jl& Lyt
717/17/77/ 7.777/7/777 M/777/m/L
^ m i/zr/n ,
Jr
77/77V/y '7777/77/717/77^-r^ 7/ / 777^ ..
*777777/777/..~777/7 ..7t/m //-~7/ ^77777/7=
te=> 1 5
J ,' śm asK 'n / i / r u r -
1 6 cdi
j j r m i z -
~ / f s ~ /f /r / r z -
ui< A w ir m w iu ,/ / I n m /r J /iJ /r /hiz m 2&
/ r m
ym jjjy. '^ruim i/T / ~~j, ~ /Uj. ^rnzi.
v d w T & a
J z T T r m i ~ /
O*- 1 7 -«KI
'</) sr,y//Ajł 'm ,///m ^ J //y /A A iA r//m A y Tm irzf& d# -'m j77rrm f^77^rff//łp:
/ / / y / J j / z t y i im S m z i
- A/.A/Af, A/jAt' n/A/A/yy
\/lAjyi A>7JT//), ł/)A/Ał/< A /z/l y//M -'WM/y/my A u A/ j
ż ~A// rAl/>/i'/ //łA/A/./, -
Aum/, y//y Af7ttr,
r :
~z£ e z33ZZT3Z. A rrn /F /7 /~ ^
A /y ://)///, ~ A //A i,~
^ / u '/ t / / 7tAA^
-im ^ z z m z z .
t u łłłłl___z n n u /.Ł -
--- 777
^___
0»- 1 5 -«K)
7 //ZZ^ 2 L
y / / { ~ " y y / y o m
o*- 1 9 -*o
m j j / w M 7/
S3HEL* / T = Ł
'^SJJ-ZITTYJ/fłs -ZZnZEZSSM ZZ^ -
w u r fy d m : w jjr J jd in ^ z .
* u y y / u / /jł> / 1 1
'/s/rb/m w fa/M ł/rt, zm zzi
J w ^ M t ś ^ r jf u t /r u ł/ -
'm ;]/n u Ą j/^ y M /ru j/y u j7 n J /)^ U .
J iw r //fr £ n r = ~
i/m/wA su J /M jjy d /n rm sw rra w y y -
w/m/u. 'rłHj/rJswrrrTTTrris,'■'/u/Jss/rrr; -
Ahł/fm/fUMś. Immni~fruitri/// /
2 0 -ki
/£/ X I £
i
•u 0 a e
i
•0 a u e
0 u a e i
•n n
on no na ona
ono i ona one on
m r n
m a m a m a m o mimo on ma ona ma
w nr
mo wa wi no o wa mo wa
no wa na wa
o*. 21 -KI
r t
ra na ra m a ra no ru no no ra m a ra w a ra
m ur mu ra w a w a r ru ra
i . /
la la li na ro la ul u le na la li mi wi na —
m am na ro li len — o na m a ro w er —
o na wo li lale — ra no o ra li na ro li —
t /
ta ta, ta lar, tu i tam, no we la to, no w a li te ra, tu m a tu la, a le tam ta tu lo -
i l e lat m a ta ta ,
>► 22 <•<
8.
b Jr
ba ba bat bo li but ba ran ro bo ta na ro li —
ba bu la lu bi ba ra na — o na ba wi — on m a bu ty
wo da ra da dom w a r bar w a bu do w a do mu ba bu la w do mu
dar do do mu tam wo da
ta ta do le w a wo dy do wi na — ba bu la m a dw a do my — do do mu, ta tu lo, do do mu
du dek ja da o w a dy —
br — brat bra li do bra m a m a do bry ta tu lo i do bry brat
do bre ba ra ny brat lu bi m a li ny —
brew brwi brud bru net
o*- 23 -ki
10.
so w a ser sos nos lis m a m a so li sos —
on so li ser — o na m a los — ten ser, ta so wa,
la tem o sa la ta na po lu — o na m a wi no i la le —
a le on wo li ta la ra — sto — sto m alin , s ta r y ser,
sta ra ra m a na sto le — to m a li na, a tam to ser —
ja je wuj ja lej tu taj jem m a m a m a lu je —
t a t a le je w in o , — j a m a
tam jest wi no — a tu jest ser — tu taj jest ul, a tam o sa --
11 .
o
J
>*■ 24 -*<
y jP
ty i ja je my m a li ny — on je ser a m a m a p ije — o na my je no w e ra my — nalej, m a m o , i nam w i n a — o to ta lar na m a li ny, ser i ja ja ~
dar mo do bry brat ry by bu du je my dwa do my
u nas dy my
ma my li sty od wu ja li lja li to sny dwa li try
me dal dla ta ty da li nam m a li ny
tu taj wo da a tam la sy — te bu ty, to dar od ta ty —
d alej lisy w las!
o* 25 *0
13.
h
he bel han del her ba ta hu ta ho la h a mo w a li har fa
w ho te lu wi no i her ba ta — ta ta m a ry by na han del —
ku ra ka w a kot ko ra le ka ra ko wal hak huk bok
kot ko ta ko tu ko tern
on m a w do mu ry by i ra ki — ko w a le ku li ha ki —
ry ba na ha ku — kro w a da je mle ko —
* ku ra da je jaj ka — o to tam jest ku la w y bu rek kot — ko tek — ba ran — ba ra nek
dom — ser —
ra ma — ram ka — bu da — bud ka bu ra ki — ku ra
14.
k
c>o 2 6 ■**<'
la w a łu na u łan m a la buł ka ku kuł ka no w a bi buł ka
m a m a my ła la w y — o na wo ła ła bur ka w o ły o r a ł y na ro li — ra no ku kuł ka ku ka la —<f>
o bok ko ry ta stoi ku beł — ry bak ło wi ry by —
ta ta dał mi bi let — by ły tu li sy —
m a le mo ty le la ta ly na po lu — ta ta i m a ma, to mo je do bre a nio ły—
in dyk ku ry ła je — m a m a rw a ła m a li ny —
kot we so ło la ta ko lo do mu — był u nas mi ły wu jek —
m a m a nas mi łu je —
15.
/
c>«»- 27 *o
g
g u m a w a g a j a g o d y g a r n e k wo da no g a gal gan ro gi
m a m a my je nam no gi — ba ran m a dw a ro gi — m a my no w e or ga ny — bu rek m a gar nek wo dy
do la su na ja go dy — ga jo w y je m a li ny — m a m a go tu je ry by —
pi wo po le pi ła pan pil nu je m a pa ła pa ło pa ta to po la li pa
na po lu jest blo to — m a m a by ła w do mu, a le ta ta był na po lu —
p o w o l i do d o m u ! wi tam pa na w do mu — pan pi je wi no i pi wo —
17.
c>» 23 •«o
fi gu ra fi g a fa la faj ka fo tel mo je fa so le — je go fa bry ka
je my fi gi i ja go dy - na lej w o dy do ka raf ki — lam pa i fo tel jest u w u ja —
ku pi łem dw a fun ty kaw y — brat m a no we faj ki — pan m a ? a po lu to po le —
bo ro wy po lu je na li sy — la tem mi ło jest na po lu — to j e g o p iłk a , a to m o j a — do bry pan dał nam fi gi i m a li ny —
o to tam stoi fu ra sło my — na sto le ka raf ka wo dy —
je my kar to fle i pi je my mle ko — po daj ba bu ni fo tel —
tam fa bry ki i ko mi ny —
c**- 29
19. C zC
c e p y c e b u l a u l i c a s e r c e c a ły m a lec ca łu je oj ca —
m at ka ce ru je — o w o c e na t a c y —
jest to cno ta nad cno ta m i . . . brat cu kru je mle ko
Z X V
/ ts ’
ze g ar ze ga rek zu pa ko za raz ma m a ku pi ła nam za baw ki — pił ka i lal ka to mo je za baw ki, do m ek i fu jar ka to je go za baw ki —
byłem] raz u s w o j e g o w u j a — do pra cy raz efn do pra c y ! pan n a san n a ryn na in na m at ka —
lek ki ko rek —
co z a n a d to , to n ie z d r o w o —
o*- 30 ■•o
list jest funt wilk targ
sno pek dno pra ca smo la o kno pta ki sro ka koł dra gar dło so sna dre wno gło w a de ska gro bla my dla sto lik kro pla i gła
i zba bro da mły nek
dwa bruk kło sy
dwo je kro wa słu py two je tra w a płot bie da wia ra na miot wie le w ia dro pa pier pa no wie mia ła bie li zna
wiem miał kieł ba sa
dwie wio ry wiatr
kie dy pi ej e
wiel ki dom, wiel kie to po le,
tam jest wiel ka bie da,
ku zyn ka wi je wian ki,
wuj miał su kien ne u bio ry
o*- 51 *•<
23.
/ r / / ■ / ■
yy (y fyru/fJ7, ' a// /i.
^ /
o O O l e s n o O p o l e O p a w a O l e k O ko m a dwie po wie ki.
Od sw a wo li gło w a bo li O dra pod O po lem.
24.
c C Ce li na Cy ryl Ce cy lja Co dom miał, to dał.
Ce bu la m a sm ak o stry.
On m a bra ta Cy ry la.
25.
u U Ur ba nek Ur ba no wi ce U li ca mia sta jest dłu ga.
U par ty Ul ryk.
U bo gi O nu fry stoi na po lu.
o*- 32 -k)
y / r / / ' / 7 /i^ T w - f/f/ tfztł/m/jjr, ttU M /l
-
w W Wła dy sław Wiel ka noc Wio ska m a m a łe dom ki.
Wo da jest zdro wym na po jem.
Wi sła, W a wel i mo gi ła W an dy.
Wuj pi je wi no.
W a r t a w p a d a do O d r y
27.
z Z Zu zan na Zyg m unt Zgo da bu du je.
Ze g ar stoi na sto le.
Za raz dam bra tu pa pier.
Za ba w a po na u ce.
Zyg m unt jest w Za ko pa nem.
Zna my ła dne za gad ki.
o**- 33 -ki
28.
t T T e k l a T e o f i l T a t r y T r a w a jest na polu.
T a t u l o jest w d o m u . ; T a m T a tr y , a tu Z a k o p a n e . T a t a w o l a T o m k a .
T a ka mi na, jak z ko mi na.
T e re sa m a lu je o bra zy.
29.
(Sf- ( /JsL-i/ff/)....
/ /
F Fry de ryk Flo rjan Fi ga jest o wo cem.
Fra nek lu bi fi gi.
Flo rjan ba wi Fi li pa.
Funt her ba ty ku pi le n i F i g u r a stoi na polu.
Fran cja ma do bre wi na.
o<» 34 ■«
30.
• , ; y '•/ . / . r*
(ysrruMJ/fłs
a
i i I mie lin I no wro cła w
In dyk jest pta kiem do mo wym, I gna cy do bry do pra cy.
I re na i F eliks to i mi o n a własne.
I gły m am dla kra wca.
31.
i J Ja nek Ja gna Ja dwi ga Jo an na m y je la wy.
Ja błko jest o wo cem.
Ja ka pra ca. ta ka pła ca.
Ju tro da nam ma m a fi gi.
J a skoł ka jest pta kiem.
Ja dwi ga lu bi m a łe go Jan ka.
Je ro zo li m a to sta re mia sto.
Je my ja go dy i mle ko.
d5 -®<
32.
^ k K Ka to wi ce Ka roi Wiel ki Ku piec ma to w a ry.
T a t a był w K r a k o w i e i ku pił tam ko ra łe.
Ku pu je my m a li ny.
Ku kuł ka ku ka na to po li Kon rad wo ła Ka ro lą.
Ku ba ro bi bu ty.
Ka ro li na lu bi ko ta.
Her ba ta jest na po jem.
He le na broni Hen ry ka.
Her ba ta na sto le.
Hop! hop! hop! k o n ik u w galop!
>*- 3ó 34.
1 L ł Ł Lu dwik Ła ba Le on pra cu je.
Lam pa na sto le.
La tern kwia ty na po lu.
Lal ka, to mo ja za baw ka.
Le on lu bi lal ki.
Lu bi my la tem las i po le.
35.
s S Syl we ster So sno wiec.
Syl we ster ba wi w So sno wcu, So w a po lu je w no cy.
Sko wro nek la ta nad po iem, So lo ne se ry na sto le.
Sto ryb m a my w sta wie.
S taw ma ry by i raki.
Stoi ba ba ko ło do mu.
Sta ra to po la stoi na po lu«
36.
d=a 37 sSS
D . P Pol ska Piotr Pra ga.
Pra ca zbo ga ca.
Pi je Ku ba do Ja ku ba.
Płu gi o ra ły na po lu.
Po la i la sy lu bi my.
Pies pil nu ie do mu.
Ptak m a dwie no gi.
Pil nuj swe go no sa.
O/J / OZf f -'
. J s . (-.'//
b B Bog dan Bug By tom.
By tom jest mia stem.
Kie dy trwo ga, to do Bo ga, Bo ro wy pil nu je la su.
Ba ra nek bie ga po po lu.
Ba bu la ga da baj ki.
B o g d a n lu b i bajki.
Bar ba ra m a ba ra na.
>*• 35 •*<!
38
O/J Ó/J
(J/ f 7 v 7 r n /n ///łr
r R Ra fał Ro sja.
Ro m an jest do brym sy nem, Ra no w sta waj do pra cy.
Ra ki m a my w sta wie.
Ra do sny po ra nek na stał.
Ra zem do pra cy.
Ry ba pł y wa.
Ro bak peł za.
Ru m ak ha sa.
39.
J l JJ- / ' ' -4
JL C Sb TZ /fyU j/m y c / l / H / r u j s
a A An na Au gu styn.
A pe tyt zdro we go jest do bry An tek ło wi ry by.
A dam m a do bry a pe tyt.
o» 39 ■*<;
n N Noe Na kło
Noe był spra wie dli wy.
Na po lu m a my kar to fle.
Noc jest mi ła la tem.
N a rc y z jest k w iatem .
Na lej wo dy Ni ko de mo wi.
41.
m M Ma rja Mi ko łaj Ko per nik Mi ko łaj je fi gi.
Mam dwie no gi.
Ma gda doi kro wy.
Mo ja m a m a jest do bra.
Ma m a my je ła wy.
Ma ła i skra, a ca ły dom spa li.
Ma rja lu bi m a li ny.
M a li ny na sto le.
X* 40 «o 42.
d D Du naj Da wid Do ro ta Da le ko sto i dom.
D r o g a m o ja m a m o !
Da łem bra tu kil ka m a lin.
Do bry ta ta da je nam ja go dy.
Daj bie dne mu ka w ał se ra.
Da le ko m a my do do mu.
43.
g G G liw ic e G niezno G u sta w Ga ze ta poi ska jest dla Po la ka.
Głu pi, na s e r a !
Ga weł za bił ga wro na.
Da wid za bił Go Ija ta.
44.
e E E mil E w a Eu ro pa A dam i E w a by li w ra ju.
E gipt jest ła dnym krajem.
o*- 41 «w)
ch Ch
u cho e cho cha łu pa chu dy far tuch cho ro ba cho in ka du chy
0'Jłłt/t/ u i/i’ -2^zmżmnziZL am am^
Tu m u c h a la ta . K o c h a m y ojca.
Chu dy bie dak chce chle ba.
Cho le ra to wiel ka cho ro ba.
T am c h m u ry , a d a l e k o do c h a ty . Ko cha na ko tka cho ru je.
Ma ły Ste fan to do bry zuch.
W ic h e r d m u c h a k o ło u c h a .
o*> 42 «ki
4-6.
kłódka brózda pólka plólno
wiewiórka borówka makówka równy
stół — sto ły wóz — wo zy wół — wo ły lód — lo dy dół — do ły rów — ro wy grób — gro by róg — ro gi sól — so le
ból — bo le gó ra — gó ry
Ja kób i Józef to imiona. Jaskółka to miły ptak.
To bajka o królu i królowej. Wójt ma płótno dla u bo gich. Kró tka by ła pró ba.
Ile wół ma rogów? Tu dół, a tam rów. Oto mój ogród. Mamy tam ogórki. On robi i ty rób!
Stój, córko moja!
4 7 .
o 43 «*<
Q
z ;T ^ J iż i r m T J u L T jJ /ł/s f / r / f /r r r
rę ka rę ce kę pa my ję
3a pi ię — on pi je ja bi ję — on bi je ja myję — on myje ja daję--on daje
ku ję ma lu ję
ry su ję bu du ję
P° lu ję pra cu ję
Moje imię Stefan, a jak twoje?
Oto ra ma, daj mi ra mę!
Oto. li na, daj mi linę!
Daj mi ku rę!
Daj mi bu dę!
Daj mi rękę!
Daj mi dębinę!
Daj mi kawę i herbatę!
1 dę do do mu. Ra no pi ję ka wę. Ja dę do lasu po dębinę. Surdut ma dwa rękawy.
.Będę pilny i dobry. Ile on ma zębów? Którędy?
48.
cx» 44 -ki
j£ L
J i / j t 'M jJ r n i n J i j i ^ 2 Ę L .
ona pi je — one pi ją ona bi je — one bi ją
one pra cu ją one ma lu ją
ona my je — one my ją ona da je — one da ją
one po lu ją one ry su ją
-/m m m m- -m z 7łr...
Pająk łapie muchę. Bąki są na łące, Chleb wyrabia się z mąki. Tala ma wąsy. Będą rąbali dębinę
na bu do wę do mu. Wo zy ja dą uli cą.
Lalki Heli.
Hela ma gumową lalkę. Hela bawi się ią lalką i kąpie ją. Ma Hela i drugą lalkę woskową.
J T ~ / / ' / /_ '
Ju s//,
• 0 /
. . . T F J / / łM J s
J / J
woń broń
— wo nie
— bro nie
koń — ko nie dłoń — dlo nie
Słoń ce na nie bie. Wo jak bro ni mia sta. To twoja broń. Na zgo dę po daj mi dłoń. Ba wi my was bań ka mi my dla ne mi. Nie któ re kwia ty ma ją woń.
Wio sna bli sko, wię cej słoń ca. Nie mo wa nic nie mó wi.
Bofora Mania.
Ko nie wio zą Ma nie na sa niach. Ta ta bie dnej Fra ni nie ma ko ni. Ma nia chę tnie za bie ra Fra nię
ze so bą. Fra nia z te go bar dzo ra da.
5 0 .
46 *0
J r r....-Tż/r, Ł
'XZ?MYJ7...: w / -'X/7r.MŁ ~ ^ /7
z
//ł/y
/
unszznniLr ":,noga — nóżka droga — dróżka Mamy duże łyżki a małe noże. Pokaż mi tę żółtą różę. Bóg zesłał nam dobre żniwa, więc mamy dużo zboża. Kupiec waży tow ary wagą. Ja nie mogę, ałe on może. Jeż m a ostfe kolce. Pokaż mi jeża.
51.
Żabka.
Żabka żyła wesoło na łące. Na łące były kałuże. Niedaleko łąki leżał duży
wąż. Wąż pożar żabkę.
o*- 47 ■*<
52. Dobry brat.
Ja nek do stał raz od oj ca ja błko. Po biegł z niem do do mu i po ka zał m a łej Ma ni, dla wspól
nej za ba wy. Po za ba wie roz kra
jał Ja nek ja błko na dwie po ło wy i je d n ą d a je M ani.
A le M a n ia m ó w i: Nie chcę, J a n k u , te g o ja b łk a , bo co ja bym to bie da ła za tę po ło wę, kie dy te raz nic ta kie go nie mam.
A J a n e k na to o d p o w i a d a : Mo ja ko cha na Ma niu, nie dla na- gro dy d a ję to b ie tę p o ło w ę , bo by ło by to sa mo lu bstwem.
U ra do wa na Ma nia u ca ło w a ła do bre go Jan ka.
T a k d o b ry brat k o ch ał m a łą Ma nię.
rz Rz
7 % ' '
o» 48 •*<
/ 7 -
_ /
rzęsy morze kałamarz porządek P ara jest gorąca, więc parzy. On już stary, i oni starzy. Jarskie potrawy nazy
w am y jarzyną. Oni zbierali, i ty zbierz!
Wierz, daj wiarę przykazaniom ojców.
Malarz potrzebuje przyborów malarskich.
Piekarz jest w piekarni. Lekarze prze-' pisują lekarstwa. Rymarz zna rzemiosło
rymarskie.
M am y pióra na pierze do pierzyny. Hela pierze bieliznę.
Stolarz robi stoły, krzesła i inne sprzęty dom ow e z drzewa.
53.
49 —•<
54,
Wieź gałęzie na wozie. Koźlę pije ze źródła. Nie leź tam. Daj bratu buziaka. Woźnica wiezie gałęzie do łaźni. Na wiosnę łąki zielone. W zimie ziemia marznie.
M a ta m a m a .
Hela ma brata Janka. Hela ma opiekę nad Jankiem, Myje go, ubiera i karmi. Pokazuje mu kolorowe obrazki
i ładne gwiazdki. Hela jest małą mamą Janka.
P i o s e n k a .
Rosną sobie kwiatki Na łące, na łące:
Maki, chabry i goździki Pachnące.
50
dz, dż, dź
r;
dzban — jedz - żoiąćź — żołędzie ubogi — ubodzy — zubożał
rody — rodzony — rodzice jazda — jedzie — jeżdżą chód — chodzi — chodzą
. . ■ / .
C 7/(JZZ/JrZX/ m js/rrm z'O
7 . 7
dziadzio ma sad. W sadzie sadzą jabłonie, ale zasa
dzimy tam inne drzewa owocowe.
Na dębach są żołędzie — żolądź* Będę dzwonił cały tydzień. Gwizdek gwiżdże. Jadzia teraz chora, ale
będzie zdrowa,
Dzwony I dzwonki.
Wielkie dzwony: bim — barn! bim — barn!
Małe dzwonki: dzyn — dzyn — dzyn — dzyn
A malutkie: dzm — dzi — liń dzi — liń — dzi — lin!
O*- 51 -K>
56.
śliwa śnieg śruba świder ślimak sikora sień siostra sierota siedm
Jaś Kaśka Baśka Zośka Staś On kosi i ty koś. Złamała się oś, trzeba nowej osi. Ona wodę nosi, a ty noś drzewo. Powiem mamusi coś. T ata ogień gasi, ty także gaś. Kaśka, Baśka, Zośka są siostrami. Boleś i Henryś śpią, a Staś siedzi na ławie. W środę rano kosił tatuś siano. Siadaj, i baw się z nami. Siedź, ponieważ i ona siedzi! Zosia woła Stasia,
57.
o*- 52 -ki
orać brać grać stać spać cielę cicho ciemno ciało ojciec Daj mi pić! Ćmy latają nocą. Staś umie pisać po polsku. Pójdziemy wić koronę.
Ciotka daje ci nić. Dajcie mi pić. Po nauce możemy grać i śpiewać:
„Hejże, dzieci, dalej w gaj, Zbierać grzyby, to mi raj!“
Idzie ze wsi kapela
Niechaj każdy posłucha!
Będzie śmiechu, wesela, Gdy nam zagra od ucha.
Mam ci ja fujarkę, fujarkę zieloną,
Z wierzbowej gałązki świeżo wykręconą.
53 —
kość złość miłość radość ścisk iść paść liść ość litość
prosi — proście
Puśćmotylanaliść! Rybaniema kości, tylko ości. Pies gryzie kość.
Glosy żab.
— Kumo! — Co tam ? — Zdechł pan bocian. — A my temu rade, rade
rade, rade . . .
Dzieci naśladują kurę.
Jajka niosę, boso chodzę;
daj mi, panie, choć chodak!
^ 54 59.
sz Sz
W E
mysz kasza uszy maszyna zeszyt piszę — piszesz pracuję — pracujesz rysuję — rysujesz daję — dajesz mam — masz śpiewam — śpiewasz _ jem — jesz rozumiem — rozumiesz Mamusia szyje koszule. To wasze kosze, a to
Szanuj starszych!
Powrót ptaków.
Dni w iosenne zawitały.
S łonko jasno, pięknie św ieci;
A skow ronek, p taszek mały Z ciepłych krajów do nas leci.
Leci ptaszek szaropióry, R olnikowi piosnkę głosi, I w ysoko pod lazury Z sw oją pieśnią się unosi.
Za skow ronkiem , m ości panie, Przylatujesz, mój bocianie!
Witaj, W osiu, bratku miły, Zaklekotaj, co m asz siły.
60
- 55
czas bicz oczy beczka czółno czysi>
uczyć czekać czytać ryczeć czekajcie
Mama czesze włosy i plecie warkocze. Czemu tak źle czytasz? Czesio lubi czekoladę. Spadła mi czapka na czoło. Mamy czas, dlaczego nie chcesz czekać? Uczę się czytać. Mam oczy i uszy. Co kraj, to obyczaj.
G l o s y z w i e r z ą t .
Owca beczy: meee! — Baran beczy: bee! — Krowa ryczy: muuu! — Koń rży: i — ha — ha — ha! — Kot miauczy: miau! — Świnia odzywa się: roch, roch! — Prosię kwiczy.- kwiii! — Kogut pieje: kukurykuuu! — Kura gdacze: ko—ko—ko—ko—kot—kodak! — Gołąb grucha: grochu! grochu! — Synogarlica woła: cukru!
cukru! — Wrony kraczą: kra! kra!
56 -*o
6i. O, Jak Ja urosnę.
O, jak ja urosnę, I już duży będę,
To wezmę książeczkę, W kąciku usiędę.
I będę przewracał Po jednej karteczce I wszystko wyczytam, Co tyłko w książeczce.
Jak wszystko wyczytam, Wszystkiego się dowiem, To zamknę książeczkę,
Mamusi opowiem.
o» 57 -*o 62.
szcz Szcz
m ? , XJ7 %77Z,
w ł/i/i/r z
szczupak szczecina płaszcz kleszcze szczeka chrabąszcz szczęśliwy jeszcze Pies szczeka. Trzeba wyczyścić płaszcz szczotką. Spadło na nas jeszcze jedno nieszczęście. Krople deszczu błyszczą na łące. Pszczoła jest owadem a szczupak
rybą.
63. P a m i ę t a j :
Po b i p , d i t, g i k oraz c l i pisze się zawsze r z , a nie ż ani s z . Na przykład: b rz u c h , p rz e d , d rz a z g a ,
trz e b a , g r z a ć , k r z a k , c h rz a n . Ale pszczoła, p szen ica i k s z ta łt piszą
się przez s z .
o*- 55 -*o
kmieć dzban barszcz
mistrz pieprz ksiądz gwódź chrzest m gła
drzwi schnie dzwon
pszczo ła ze msta Stw ór ca
skne ra zdzier ca krze sło
mgli sty wietrz ny gwiż dże
pstrąg pstry wstyd
wstręt wzrok sprzęt kształt trzpiot wzgląd lgnąć chrząszcz brzdęk
zgłoś ka krw a w y zgrze bny skrzyp ce szklan ka skrzy dła
u mysł dżdży sty
koń pstro ka ty, dzie cko o chrzczo ne m a le skrzy deł ka, wóz prze jeż dża
bia łe prze ście ra dło.
- 5 9
Znaki pisarskie.
m
9 9
Kropka, Przecinek, Średnik.
m ®
Pytajnik, Dwukropek.
i49
Wykrzyknik.
— ( )
Kreska, Nawias, Cudzysłów.
>•■ 60 ■•<>
Z n a k i p i s a r s k i e .
Wielu chciałoby wszystko umieć, wszystko posiadać, tylko nie chciałoby pracować.
Młody czy stary,bogaty czy biedny, król czy żebrak — wszyscy musimy umierać.
Czego chcesz od nas, Panie, za twe hojne dary?
W liście do papieża napisał Sobieski pod Wiedniem: „Przyszedłem, zobaczy
łem — Bóg zwyciężył!44
Orle, gdzie lecisz? Gdzie? Lecę do słońca! B . „
M o ja s i o s t r z y c z k a .
Mam siostrzyczkę maleńką, Która zwie się Maryńką;
Jej usteczka tak świeże, Że całować chęć bierze.
Każdy za nią przepada — Z niej figlarka nielada, Śpiewa, skacze i biega, Aż się w domu rozlega.
Wesoluchna i żywa,
Wszystkich serca porywa — To pociecha jedyna
Tatusiowa, mamina!
Czytanki
Modlitwy,
Boże z nieba wysokiego Miej w opiece m nie małego, Daj m i laskę, błagam Ciebie, Tu na ziemi i tam w niebie.
P i e ś ń p o r a n n a .
Kiedy ran n e w stają zorze, Tobie ziemia, Tobie morze, Tobie śpiew a żywioł wszelki, Bądź pochwaleń, Boże wielki!
A człowiek, który bez m iary, Obsypany Twemi dary, Coś go stworzył i ocalił, A czemużby Cię nie chwalił.
Ledwie oczy przetrzeć zdołam, W net do mego P a n a wołam, Do mego P an a na niebie, I szukam Go koło siebie.
W ielu snem śm ierci upadli, Co się wczoraj spać pokładli, My się jeszcze obudzili, Byśmy Cię, Boże chwalili.
3. G d z i e f e s t B ó g ?
OS Bóg jest wszędzie: w niebie i na ziemi, N ajchętniej jednak przebywa z dobremi.
Choć panem św iata i wszystko jest Jego, On w yszukuje serduszka dobrego.
Tam m u najm ilej wśród tej komoreczki, Miejcie ja czystą, kochane d"iateczki!
Niech na przybycie P an a tego czeka, Pana, co z nieba schodzi do człowieka.
S t . J a c h o w i c z .
4. P i ę k n y j e s t t e n ś w i a t .
Piękny jest ten świat, Piękny wzdłuż i wszerz,
Piękny każdy kw iat, Każdy p tak i zwierz.
Piękny słońca wschód I rum ieniec zórz, św iat, jak jeden cud Piękny w szerz i i wzdłuż.
/
5. C o t o j e s t ?
Bez języka głośno woła:
Idźcie, ludzie, do kościoła!
Jednak, choć wciąż ludzi wole, Sam nie chodzi do kościoła.
o*- 64 +<
6. R o d z i n a .
Rodzinę tworzą: ojciec, matka, dzieci, dziadek i babka.
Ojciec i matka to rodzice, bracia i siostry to rodzeństwo, Do rodziny należą także wnuki, wuj, ciotka, bratanek i bra
tanka, siostrzeniec i siostrzenica, zięć i synowa, teść i świekra, szwagier i bratowa, stryj i stryjenka.
7. E t o c l ę d o s n u k o ł y s a ł ?
Eto cię do snu kołysał, Gdyś był jeszcze m aleńki?
Kto cię żywi codziennie, Kto ci daje sukienki?
Kto cię uczył pacierza?
Kto to? pawiedz mi, dziecię Ach, to moja m atusia, Którą kocham nad życie.
>*• 65 -*o
8. S z c z e r a B a s i a .
B asia fryta szczerą i otw arta- Jeżeli od m ałM luli ofca zasłu ży li n a jak ie napom nienie, to nie s ta ra ła się złego uspraw iedliw ić, ale sn®w«ła z pokorą: „ZMgclziiam, zasłu
g u j n a karę, c&ęteie ja w ysinipię, bylebym tylko w iedziała, że kochani rodzice fuż się nie będą gniew ali n a m nie, że pozwolą się przeprosić".
D obra B asia była co dzień lepszą.1? uznanie w łasnej winy, ta pierwszy k ro k do poprawy,
g P i o s n k a 99I>o C i e b i e B o ż e " .
Do Ciebie Beże, rączk i podnoszę, 0 zdrowie ojca i m am y proszę, 1 proszę także: niech m n ie od złego
k ażdym fcrofas anioE ń strzegą.
io. D o m .
Bom m a ściany m urow ane łub drew niane, ścian y m u row ane ułożone s ą z cegieł Mb kam ieni, ściany daew niana z belek i desek. Ściany s ą w ypraw ione zew nątrz i w ew nątrz wapnem. W ścianach s ą drzw i i okna. Dach t a n po
k ry ty jest słom ą, gontam i, łupkiem luli leż Macha.
» 66 —<
W m iastach sa domy wysokie; niektóre z nich m a j$
Hwa lub trzy piętra. Na p iętra wchodzi się z dołu scho
dam i. —
W domu m ieszkam y. Tu jemy, pracujem y, i śpimy.
Dom chroni nas od w iatru, zim na i gorąca, deszczu i śniegu.
„Wszędzie dobrze, a w dom u najlepiej83. Jakżeż chętnie w racam y do dom u rodzinnego ze szkoły, po pracy, a naw et po zabawie!
11. C z a s d o d o m u .
Czas do domu, czas! Ju ż wołaj .7 nas, Dzwonek z wieży do pacierzy, M atka z proga do wieczerzy,
Ju ż wołają nas. Czas do dom u czas!
12. M a s z a ' c h a t a .
Tam n a dworze w icher jęczy, Deszcz za oknem płacze, W izbie dzwoni śm iech dziecięcy,
Na Stole kołacze.
Tam na dworze m gła i ciemno, Na drodze kałuże,
W izbie jasno, ogień trzaska, Płom ienie ja k róże.
Chatko nasza, chatko m iła, J a k nie kochać ciebie?
Tum się przecież urodziła, Tu m i jakby w niebie.
13. ^ O g r ó d e k .
Za podwórzem jest zwykle ogródek, w którym rosną n a zagcnkach róże, goździki, fiołki, stokrotki, lewkonje, rezeda i inne kw iatki. W idzim y tam także krzaki, jak po
(>*■ 67 ■•o
rzeczki czyli św iętojanki, agrest, głóg, leszczynę, bez, m a- liny, i winc-grad. W sadach rosnę drzewa wiśniowe, orze
chowe, czereśnie, jabłonie, śliwy i grusza.
i4. O d r z e w a c h .
Kolo naszego dom u ro sn ą drzewa. Są tam wierzby, brzozy i jarzębina. Jarzębiną stroim y ściany. Z brzozy ro«
bimy m iotły. Z wierzby W icuś w ykręca fujarki.
15.
Pacierz.
Czas spać. Dzieci znużone, łóżeczka posłane, przyszła m ateczka zmówić razem pacierz, aby Bóg dobry czuw ał nad niem i wśród nocy.
U klękły dzieci przed m ałym krzyżykiem , zawieszonym n a ścianie, I m odlą się z m ateczką szczerze, z głębi serca.
Dziękują Bogu za zdrowie, naukę, za wszystko dobre, k tó re im w ciągu dn ia zesłał, przepraszają za przew inienia mimowolne i w zywają Boskiej opieki.
16, N o c .
W cichą noc, w cichą noc S trze że dziatki B oża moc:
Jasna gwiazda, niebios oko,
68 -•<
N a lazurach lśni wysoko Tam nad lasem hen,
I w okienko n asze świeci, B łogosław i dobre dzieci, A ż je w srebrnej nocy ciszę Anioł B oży ukołysze W błogi, błogi sen.
M. K onopnicka.
i7.
Szkota-
Dzieci uczą się w dom u i w szkole. W szkole są duże izby. W każdej izbie stoją ław ki, a przed ław kam i stół.
Za stołem siad a n a krześle nauczyciel albo nauczycielka.
Obok stołu zn ajd u je się czarna tablica. Ma ścianie widzimy różne obrazy i m apy. Ka ław kach siad ają uczniowie i uczennice. W szkole trzeba siedzieć spokojnie i grzecznie', oraz słnekać nauczyciela.
i8. S z k o t a .
Co to z a dctm? To fe s t szkoła, I uczy się w książeczce Chodzi tam dziatw a w esoła. A g d y ju ż skończona praca, W szkole siada na ła w eczce Do domu z książką powraca.
o*- 69 ••o
19. M o d l i t w a p r z e d n a u k ą .
W ejrzyj n a nas, w ielki Boże, Niech Tw a ła sk a n am pomoże, Byśmy grzeczni, pilni byli, Dobrych rzeczy się uczyli.
Modlitwa po nauce.
Boże, dzięki Gi składam y, Żeś Tw ą la sk ą w spom ógł nas I pozwolił przy nauce
Pożytecznie spędzić czas.
20. C z e g o t r z e b a d o n a u k i .
Kto się uczy, ten m a książkę, m a zeszyt czyli k a jet z papieru, ma, ołówek, linijkę, pióro stalow e i atram en t.
Niejeden też m a: piórnik do chow ania pióra, ołów ka i li
nijki, tabliczkę czarną z rysikiem do pisania n a naef, scy
zoryk do stru g an ia ołówka, bibułę do suszenia atram en tu , gumę do w ycierania plam na papierze, gąbkę do ścierania pism a z tabliczki, i to rn ister do noszenia książek, zeszytów oraz innych rzeczy do szkoły. Pom yśl, co ty m asz z tych rzeczy?
21. K s i ą ż e c z k a .
Dobra M arynia niesie książeczki,
Są w nich obrazki, są w nich bajeczki, Ona pokaże zawsze z ochotą,
Gdy się ją grzecznie poprosi o to.
Jak ie tam ptaszki nam alow ane, Jak ie kw iateczki, jab łk a rum iane, Zw ierzątka, doinki, Boże, mój Boże!
Któż te różności spam iętać może?
22. Z a g a d k i .
Po tabliczce chodzę, lecz n a jednej nodze, Robię białe zn ak i Zgadnij, k to ta k i?
Po papierze chodzę, lecz n a jednej nodze, Robię czarne znaki Zgadnij, M o tak i?
c>*- 70
23. D o b r y s y n .
Przyszedł ojciec z pracy wieczorem zmęczony. U siadł przy stole, oparł głowę n a ręku, zam knął oczy.
Kazio patrzy i pyta:
— Czy ojciec śpi, m am o?
— Nie Kaziu, odpoczywa. Zmęczył się bardzo, ciężko pracow ać m usi.
P om yślał Kazio: sm utno m u, bo kocha ojca.
— Mamo — m ówi wreszcie — ju tro pójdę z ojcem, to m u trochę pomogę. Mały jestem , ale się przydam .
Ojciec otworzył oczy i uśm iechnął się do Kazia.
— Dobrze, Kaziu — rzekł — pomożesz m i kiedyś, tylko m usisz przedtem um ieć różu® rzeczy, więc pracuj pilnie w szkole,
24. D o b r o ć .
B iegł Ignaś do szkoły, niósł książeczki, a na śniadanie kaw ałek chłeba z serem i wyborne jabłko.
Wtem na rogu ulicy s ły s z y cichy p ła cz; — p a trzy s to i chłopczyk p o d murem, drży ż zim na i płacze.
Ż al się Ignasiowi zrobiło biedaka.
— Czemu p ła c ze sz — za p yta ł.
Chłopczyk podniósł oczy na dobrą twarz Ignasia i o d p o w ie d zia ł cicho'.
— Tak mi zimno, tak mi się je ś ć chce.
— Nie m o żesz trafić do domu ?
N iem a w domu jedzen ia, — kazali ludzi prosić, ale . . . fa nie umiem.
I znowu p ła k a ć za czął.
W tedy Ignaś p o d a ł mu sw oją torebkę ze śniadaniem i pow iedział:
— Z jed z to, nie b ęd ziesz głodny, to się za ra z rozg rzejesz tylko pob ieg aj trochę.
Uśmiechnął się do malca i prędko p o s z e d ł sw oją drogą.
25. S z a n u j k a ż d e g o .
o» 71 "*o
Nie pogardzaj ubogim i Gdy jesteś bogaty,
Bo nie czynię n as wielkim i Klejnoty i szaty.
Nie wydzieraj co cudzego Szanuj w szystkie stany, Poznaj w człeku b ra ta swego, A będziesz kochany.
B o g u s ł a w s !
26. Z a g a d k i .
Zgadnijcie też m iłe dziatki, następujące zagadki:
1. Jak ie to są ziarneczką, co z nich pow staje bułeczka?
2. Żółty, słodki, w sm aku miły, z kw iatków pszczółki go zrobiły?
3. Chodzi po dworze i szczeka i może ugryźć człowieka.
4. Mocno drapie, m yszki łapie.
5. Mały, tw ardy, okrągły w ew nątrz sm aczny tłu sty ; Czasem dobrze cię zwiedzie, bo w środku pusty.
©. Stoi przy żłobie i obrok je sobie.
7. Stoi palka, a n a pałce gałka, Mogę przysiąc, że w niej tysiąc.
8. Skacze, nie chodzi, do wody ucieka.
Miło, gdy w wieczór rechce z daleka.
9. Nie czuje, nie żyje, a ku je i szyje.
10. N apraw ia stłuczone g arn k i i talerze, Niewielką zapłatę za sw ą pracę bierze.
11. Na wiosnę zachwyca, w lecie chłód daje.
W jesieni żywi a w zimie ogrzewa.
12. I szczeka i ujada, owieczek pilnuje,
Zagrody czujnie strzeże, z m yśliwym poluje.
13. Bez móg idzie, bez rą k bije,
Ciągle się rusza, a jednak nie żyje.
o»- 72 -Ki
27 . Zabaw a na łące.
Śliczny fepi te le fc a n i jednej chm urki, złota słoneczko Brze je i świeci ta k cudnie. Dzieci poMegły n a łąkę.
—• B aw m y się w zw ierzęta! —* zaw clal Romek. —<■ J a Jestem feemiesn.
I zacz?* biega* f rżeć fafe k o ń — B hki! Hhhi!
— A ja pies. — krzyknę! Józio —• hau ! h au ! w rrr!
— A ja k o tk a — m iau! m atoł —* pisnęła Zosia*
— A Ja krow a —= m ru k n ę ła Stefeia i zaryczaŁa ta k gftfe śnor że wszyscy się jrezesti-aszytii
—* Mec! liecl jestem koza —> ozitafw ila Kazia.
—« Mee! meei —- my haramy —* krzykiŁęl Jaś I Kazio.
— ’ A | a koguts k u k u ry k u !
— Kwa! kwaS kw a! —- odezw ały się kaczki.
— Gul! gułlf ęjraŁE — w rzasnę! zły indyk.
— E3e-M@-kSe —»©zwal: się bocian.
— Kunt-kuma* ra d e ratlel —* odpowiedziały przesira- szosę ż&by.
— Gir. d r , ehe, —- szczebiotał wróbel.
Wkoafcu w szystkie zw ierzęta ta k głośno krzyczały, że n ic słychać ni© feySo raofitn, opirttcz wesołego śm iechu.
28. N i e p o s ł u s z n a o w i e c z k a .
P a sły się owieczki a a tące, pilnow ał ich pies i pastw*
szek. K m owiec hyło dużo, p ies n ie m ógł w szystkich do
brze widzieć, a pSsteszefe g ra f n a fujarce.
o*- 73 -*o
W tem jedna m ała owieczka spostrzegła, że niedaleko za drzewem stoi jak iś in n y pies, ale daleko lepszy; nie szczeka n a nia, tylko jej pokazuje, ja k a tam śliczna traw k a, i zachęca, ażeby się zbliżyła.
Poszła owieczka w tę stronę ostrożnie k ilk a kroków, a ten dobry pies za drzewem mówi cicho:
— Chodźno t u ; do m nie, to się pobawimy wesoło.
— Kiedy m am a nie pozwala —odpowiedziała owieczka.
Roześmiał się ten pies.
— Kichy tam m arny słuchał? — odrzekł, ruszając gło- wą, — tylko m ałe i głupie dzieci słu ch ają m am y, bo się boją, a ty jesteś duża i m asz rozum. Chodź śmiało, a zo
baczysz, co ja ci pokażę.
Uwierzyła owieczka, zbliża się do drzewa, a w tej chw ili dobry pies rzucił się n a nią, udusił, w ziął n a plecy i uciekł do lasu.
29.
Zagadka.
L itera w literze, Chowają pasterze.
so. Z a b a w a w p i t k ę .
J a do F ran k a, ty do Janka, Jan ek do M arylki!
W koło dzieci, p iłk a leci, Nie tracąc ni chwilki.
Kto chwycić nie zdoła.
Ten skacze do koła, Dla niezdary trzeba kary
Ten skacze do koła.
31, W I C Ś .
Z w ielu zagród pow staje wieś, przez k tó rą prowadzi droga drzewa)tri wysadzona. W e wsi m ieszkają rolnicy czyli wieśniacy, którzy się tru d n ią u p raw ą roli, hodow lą
c>»- 74 -*o
bydła i pielęgnuj? rośliny warzywne- Zacna jest p raca rolnika, bo on żywi w szystkich m ieszkańców k raju .
Za do mora w iejskim jest zwykle podwórze, a n a niem stajenka dla koni, obórka dla krów, stodoła do przechowy
w ania zboża i spichlerz. Na podwórzu w idzim y konie, krowy, woły, owce, psy, kury, gęsi, kaczki, perlice i gołębie.
Na środku podwórza znajduje się studnia, z której czerpią w iadram i wodę.
We w si bywa też i kościół. Kolo kościoła jest cm en
tarz. Jest także szkoła a często w iatrak lub m łyn wodny.
We wsi m ieszka najczęściej ksiądz, nauczyciel i dzie
dzic. Sołtys stara się o porządek we wsi. P iękna jest wieś porządnie wybudowana, sadkam i, lasam i, jezioram i i łą kam i otoczona.
N a s z a w i o s k a .
N asza w ioska ta k a śliczna, Że piękniejszej niem a w świecie!
Każdy kącik n am tu znany, Każda chata, każde dziecię.
B ór sosnowy drzem ie w dali, J a k staruszek siwobrody, Tam chodzimy z nasza m am a Na orzechy i jagody.
W łąk ach rosnę barw ne kw iaty:
Chabry, m ak i i sasanki, Hej, zryw am y je, zryw am y Na bukiety i n a w ianki!
W naszej wiosce dni nam błogo Pod opiekę płyną Boską;
Ach, kocham y, cię serdecznie, Ty rodzinna nasza wiosko!
D l a c z e g o ?
Oj, nie fchcę ja być ptaszyną, Co gdzieś leci w dal, Bo tej naszej w ioski miłej
Byłoby m i żal!
Oj, nie chcę ja być czółenkiem, Co gdzieś płynie w dal, Bo tych naszych pól i lasów Byłoby m i żal!
Oj, nie chcę ja być tą chm urką Go gdzieś wieje w dal,
Bo tych naszych łąk zielonych Byłoby m i żal!
cx— Z5 —*o
o«- 76 -«o 43.
Sierotka.
Słonko wzbiło się wysoko, nadeszło południe. P asterz przygnał bydło i napoił u stu d n i; ludzie poprzychodzili z pola. Jasio i A nusia w yglądali też m atu si od roboty.
O, w yglądali, fo© im się bardzo jeść chciało.
Przyszła m atusia, rozpaliła ogień, ugotow ała kartofli, w ysypała n a m iskę; w d ru g ą m iskę n alała m leka, i zawo
ła ła dzieci; „Chodźcie,-dzieci, siądźcie n a ław ce i jedźcie!"
Za jad ają, dzieci smaczno, a tu za progiem staje sierotka M arysia. M atulka jej już dawno nie gotuje i n a obiad nie
wola, bo um arła; tatu lo gdzieś do m iasta poszedł. Sierotka aż zbladła od głodu. Staje cichutko za progiem, patrzy — jak drudzy jedzą, a Izy już tylko co potoczyć się m ają z jej oczu.
— A kto tam stoi za progiem ? — pyta m atka.
—To ja, M arysia, sierotka.
— Pójdźże tu, M arysiu, siadajże n a ławie! m asz tu łyżkę! U stąp się, Jasiu, przysuń jej kartofle bo ona sie
rotka. Pam iętajcie, dzieci, pam iętajcie n a cale życie, bo Bóg ta k kazał: g ł o d n e g o n a k a r m i ć .
