Jan Charytański
"Die Völkergemeinschaft", Henri de
Riedmatten, z fr. tłum. Irmegard
Pahl, Köln 1969 : [recenzja]
Collectanea Theologica 41/4, 215
n . Ł , ^ . C ,i N Z jJ SU 215
cen n e d zieło jego fu n k cjo n a ln o ści. A fu n k cjo n a ln o ść i tym sam ym w zgląd na c zy teln ik a m uszą n a leżeć do p ierw szorzęd n ych za let d zieła, k tórem u za cel sta w ia się k o m en to w a n ie S ło w a „dzisiaj i na d z isia j” i k tóre m iałob y być środ k iem zaradczym na n iep ew n o ść d ok tryn aln ą n aszych czasów .
P om im o p o w y ższy ch i in n y ch n ie w y m ien io n y ch zastrzeżeń k om en tarz S c h ü r m a n n a je s t cen n y m i trw a ły m w k ła d em do lep szeg o zrozu m ien ia E w a n g elii w g Ł ukasza, a przez nią tak że n ajstarszej p a ra d o s is a p o sto lsk iej. Trud zap ozn an ia się z tym d ziełem zo sta n ie k ażd em u h o jn ie w y n a g ro dzony.
K s. H e n r y k K r sz y n a S J, W ü rzb u rg
H en ri de R IED M A TTE N , D ie V ö lk e rg e m e in s c h a ft, z fra n cu sk ieg o tłum . Irm e- gard P a h l , K öln 1969, V erlag J. P. B achem , s. 110.
K siążk a sta n o w i d ziesią ty tom ik serii K o m m e n ta r r e ih e z u r P a s to r a lk o n s ti-
tu tio n d e s Z w e ite n V a tik a n isc h e n K o n z ils ü b e r d ie K ir c h e in d e r W e lt v o n h e u te , k tórej zeszy ty 1— 4, 6 i 8 zo sta ły p rzed staw ion e w „C ollectan ea T h eo lo -
g ic a ” 40(1970) f. I s. 157— 166. N in iejszy tom ik o m aw ia drugą część pod ty tu łem P o tr z e b a w s p ó ln o ty m ię d z y n a r o d o w e j p iątego rozdziału w sp om n ian ej kon stytu cji: P o trz e b a u m a cn ia n ia p o k o ju i ro z w ija n ia w s p ó ln o ty n a ro d ó w . O op racow an ie tego tem a tu red ak cja p oprosiła H en ri M aurice d e R i e d - m a 11 e n a OP jako n ajbardziej k o m p eten tn eg o w danej d zied zin ie. P ełn ił on od 1953 r. fu n k cję d eleg o w a n eg o przez S to licę Ś w ię tą ob serw atora na k o n feren cja ch m ięd zyn arod ow ych . W la ta ch 1963— 66 był g en era ln y m se k r e ta rzem p a p iesk iej k o m isji do sp ra w rodziny, za lu d n ien ia i r eg u la cji urodzin. Jak o ek sp ert sob orow y w sp ó łp ra co w a ł przy red ak cji k o n sty tu c ji G a u d iu m e t
spes. W reszcie od 1967 r. je s t k iero w n ik iem stałej m isji S to lic y Ś w iętej przy
O rgan izacji N arod ów Z jedn oczon ych .
T oteż au tor u k azu je c z y te ln ik o w i h isto rię tek stu , jek o zw ią zek z o ficja ln y m i w y p o w ied zia m i P i u s a X II, e n c y k lik a m i J a n a X X III, przede w szy stk im jed n a k z e n cy k lik ą P o p u lo ru m p ro g r e ssio P a w ł a VI. Tę ostatn ią uw aża n ieom al za kom en tarz do w ie lu n u m erów o m aw ian ego rozdziału k o n sty tu cji
G a u d iu m e t spes. O m aw ia ró w n ież w p ły w takich d ziałaczy jak P. L e b r e t,
P. P e r r o y czy R aul P r e b i s c h, k tórem u d ed y k u je sw ą pracę.
P o stu la ty k o n sty tu cji w ią że śc iśle z d ziałan iem K o ścio ła na tym od cin k u życia m ięd zyn arod ow ego poprzez o fic ja ln e p rzed sta w icielstw o S to licy Ś w iętej oraz przez m ięd zy n a ro d o w e organ izacje k a to lick ie, w sp ó łp ra cu ją ce z ONZ i jego agen d am i na p raw ach g ło su doradczego w śród in n ych m ięd zy n a ro d o w ych organ izacji n iep a ń stw o w y ch . Ta stała k on fron tacja p o stu la tó w i r e a li za cji p ozw ala au to ro w i w y k r y w a ć sfo rm u ło w a n ia n iep recy zy jn e, będące o w o cem in g eren cji człon k ów k o m isji n ie za w sze fach ow o zorien tow an ych . J e d n o c ześn ie jed n ak autor p otrafi w sk a za ć p o stu la ty , które n ie ty lk o dla K ościoła, ale dla całego w sp ó łczesn eg o św ia ta są w ezw a n iem i d rogow sk azem m o g ą cym u strzec przed grożącym k ry zy sem np. w d zied zin ie p rzy g o to w a n ia kadr za w o d o w y ch dla trzeciego św ia ta czy r eg u la cji urodzin. O m aw iając prob lem y h an d lu m ięd zyn arod ow ego w zw iązk u z rozw ojem trzeciego św ia ta autor w sposób su g e sty w n y u k azu je zn aczen ie sfo rm u ło w a ń sob orow ych , którym i z a ję ły się od p ow ied n ie k o n feren cje m ięd zyn arod ow e, o rgan izow an e przez ONZ.
K ościół Soboru W atyk ań sk iego II jeszcze raz od czytał na n ow o słow a C h rystu sa „cok olw iek u c z y n iliśc ie jed n em u z tych n a jm n iejszy ch ...” i w ś w ie tle p ro b lem ó w w sp ó łczesn eg o św ia ta tego n ajuboższego brata d ostrzegł w k ra jach d ążących do rozw oju. S zukając jego dobra p o tra fił w y m in ą ć w ie le n ie b ezp ieczeń stw , k ry ją cy ch się w n iesio n ej tym krajom p om ocy. P rzed e w s z y s t kim jed n a k p o d k reślił zn a czen ie w a rto ści etyczn ych w ro zw ią zy w a n iu prob le m ó w pokoju, rozw oju życia m ięd zyn arod ow ego.