11 L ’l a lira i biwj bi * j n i -i
TYGODNIK
Racibórz • Wodzisław Śląski • Rydułtowy • Pszów • Głubczyce
^ok IV Nr 47 (197) 24 LISTOPADA 1995 NR INDEKSU 38254X ISSN 1232-4035 cena 50 gr/5000 st. zł
Raciborscy radni, wzorem innych miast naszego regionu, zapragnęli ltworzenia inkubatora przedsiębiorczości. Od ponad roku marzyła o tym Raciborska Izba Gospodarcza. Reprezentujący ją na ostatniej sesji Ceza- riusz Magot argumentował, że rzecz nie w bezrobotnych, ale w ludziach, ctórzy chcą coś produkować.
Biznes z inkubatora
Inkubator przedsiębiorczości jest przed
sięwzięciem organizowanym na bazie 'yiółpracy władz samorządowych, pań-
fafevych, firm prywatnych i instytucji
><uistwowych: Chodzi o stworzenie sprzyja- ących warunków dla nowo powstałych lub nających się zawiązać podmiotów gospo- larczych w zakresie produkcji i usług. Na preferencje mogą liczyć bezrobotni lub zmieniający profil zawodowy, którzy zdecy- iowali się utworzyć własny interes, lub fir
ny, które zdecydują się zatrudnić większą lość bezrobotnych. Generalnie chodzi więc
> to, by dać zatrudnienie bezrobotnym.
Fizycznie inkubatorem jest budynek lub zespół budynków o w miarę dogodnej loka- izacji. Przebywająca w nim firma opłaca lisko skalkulowany czynsz oraz korzysta z bezpłatnej pomocy prawnej, podatkowej i izkoleniowej. Firma tak długo przebywa w inkubatorze, póki nie uzyska prężności po
zwalającej na konkurowanie na wolnym rynku. Sam inkubator jest przedsięwzię
ciem non-profit. Podobne zorganizowano w Knurowie, Rybniku, Jastrzębiu, Wodzisła
wiu. Organizacja inkubatora może być wsparta finansowo przez Fundusz Pracy lub program Struder.
W Raciborzu radni zdecydowali, że gmi
na zajmie się wyszukaniem pomieszczeń i ich adaptacją. RIG zadeklarowała pomoc organizacyjną. Później Izba chciałaby się zająć pomocą w obsłudze prawnej i szkole
niach. Zdecydowany sprzeciw wobec po
mysłu zgłosił prezydent Andrzej Marko- wiak. Argumentował, że nie ma potrzeby tworzenia inkubatora, gdy bezrobocie w Raciborzu jest najmniejsze w wojewódz
twie. Organizacja inkubatora pochłonie też pieniądze, których może zabraknąć na inne, pilniejsze wydatki. Porównanie sytuacji go
spodarczej Raciborza z innymi miastami re
gionu, jak chociażby z gminami aglomeracji ROW-u, wypada zdecydowanie na korzyść nadodrzańskiego grodu. Nie grozi nam strukturalne bezrobocie i, co więcej, stopa bezrobocia w Raciborzu jest najniższa w województwie katowickim. Mamy łącznie 2793 bezrobotnych i liczba ta stale spada.
Największe trudności ze znalezieniem pracy mają kobiety, a biorąc miarę wykształcenia, ludzie, którzy ukończyli tylko szkołę pod
stawową lub legitymują się wykształceniem średnim po LO lub policealnym średnim zawodowym.
Tylko w tym roku Referat ds. Działalno
ści Gospodarczej w Urzędzie Miasta zareje
strował 630 nowych podmiotów gospodar
czych. Działalność gospodarczą w Racibo
rzu prowadzi ponad 3260 osób. Dominuje handel (Racibórz, po Łodzi, ma największą ilość sklepów w Polsce przypadających na jednego mieszkańca). Poza nim pomysł na biznes z prawdziwego zdarzenia pojawia się rzadko. U ludzi wzięcie ma ostatnio tzw. ne
twork proponowany np. przez firmę Am
way.
Wydaje się, że inkubator ma dać szansę przede wszystkim ludziom młodym. Jego funkcjonowanie zgodne powinno być z ha
słem, że szansę trzeba dać każdemu, za rękę nie można prowadzić nikogo.
W NUMERZE
■ Straż Miejska będzie mogła już wkrótce nakładać wyższe
mandaty (...). Prawdopodobnie nie będą to sumy
niebagatelne.
Większa -A
władza, —’
większe możliwości.
■ W czasie zatrzymania Karol P. miał przy sobie: pięć wkładek zamków do drzwi wraz z pięcio
ma kluczykami, trzy zamki (...), pilnik, latarkę, gaz łzawiący, dokumenty w języku niemieckim oraz tablice rejestracyjne, które miały być zamontowane^-—
kw Rudach. z" Q Mafia uderza -A
PONADTO: ...
Świąteczny konkurs „Nowin Raciborskich” — s. 7, Raciborski Serwis Gospodar
czy — s. 21 i Krzyżówka z nagrodami — s. 24.
Kontrakt Regionalny dla województwa katowickiego w rozdziale „Oto
czenie” dotyczącym zbudowania elementów systemu obsługi transportowo - komunikacyjnej województwa przewiduje zintensyfikowanie prac w zakre
sie zabezpieczenia przeciwpowodziowego doliny Odry, w tym realizacje
^krnika Racibórz.
Kontrakt przeciwpowodziowy
Program mający na celu utworzenie wo
kół Raciborza retencji powodziowej realizo
wany jest już od 1989 roku. Planuje się bu
dowę ogromnego zbiornika „Racibórz”, którego zadaniem będzie przechwycenie głównej fali wzbierającej rzeki. Ma on mieć pojemność bliską 450 mln3 wody. Zbiornik ..Racibórz” będzie się składał z dwóch zbiorników mniejszych: „Racibórz Górny”
ad mostu Krzyżanowice - Buków do mostu ta drodze Gorzyce - Chałupki oraz „Raci
bórz Dolny” od Brzezia do Bukowa. Szyb
kość budowy zbiornika jest uzależniona od szybkości eksploatacji kruszywa w tych re- onach, które jest wykorzystywane jako bu
dulec. Problem jednak w tym, że tego kru
szywa kopie się w ostatnim okresie bardzo
---
——---3ł______
codziennie od 9.00 do 19.00 i w soboty od 9.00 do 14.00
WYKŁADZINY, DYWANY, MEBLE
( ■ RATY BEZ ŻYRANTÓW
■ DOWÓZ DO KLIENTA j
• RACIBÓRZ, ul. Reymonta 14 (przy Odrostradzie), tel. (0-36) 15 88 26
mało. Dotychczas nie zrobiono nic więcej poza rozpoczęciem budowy wałów na tere
nie zbiornika głównego.
Sam Kontrakt prac tych nie przyśpieszy biorąc pod uwagę, że w tym roku na jego realizację przeznaczono 40 min zł. Trudno określić, czy za tą sumę w ogóle możliwe byłoby wybudowanie choćby jednego tylko zbiornika retencyjnego.
Tymczasem sam pomysł budowy zbior
nika jest dobry. W całej Europie system biernego zabezpieczenia przeciwpowodzio
wego - system wałów ochronnych - na przestrzeni ostatnich dwóch lat całkowicie się nie sprawdził. Np. francuski zbiornik re
tencyjny w rejonie rzeki Meurthe przejął 30 tys. m’ wody podczas tegorocznej powodzi
w tym rejonie i zażegnał całkowicie niebez
pieczeństwo zalania osad ludzkich.
Odra ma swoje kaprysy. Wiedzieli już o tym w średniowieczu osadnicy flamandzcy, którzy zaczęli budować wokół Raciborza pierwsze zabezpieczenia. W latach 40-tych Niemcy wybudowali wokół miasta 7-kilo- metrowej długości kanał Ulga zdolny prze
transportować 2000 m3 wody na sekundę.
Ulga oraz śluza w Studziennej spowodowa
ły, że przez centrum Raciborza płynie teraz tylko 10 procent wody rzeki. Dzięki temu centrum miasta nie grozi powódź choć pa
miętny jest przypadek roku 1985, kiedy stan Odry w Miedoni wyniósł 838 cm.
Woda zalała park miejski, stadion oraz część budynków Rafako i Żelbetu.
Specjaliści twierdzą, że solidne wały wokół samego miasta są w stanie wytrzy
mać każdą powódź. Gorzej z okolicznymi wioskami. We wspomnianym już roku 1985 cała dolina Odry, o szerokości od 3 do 5 km, od linii kolejowej Markowice - Olza do linii Racibórz - Chałupki, była zalana. W miarę dobre są jedynie zabezpieczenia po
prawej stronie rzeki od Uchylska do Buko
wa. Te wały są jednak osłabiane poprzez
eksploatację żwiru. fCW)
Konsekwentnie zą Wałęsą
W drurgiej turze głosowania, w Racibo
rzu, wzięło udział 56,90% uprawnionych do głosowania, czyli o trzy procent więcej niż w pierwszej. Mieszkańcy naszego mia
sta tak jak poprzednio opowiedzieli się za kandydaturą Wałęsy. Głosowało na niego 57,46% wyborców co stanowi 14.913 gło
sów. Aleksandra Kwaśniewskiego wybrało 42,54% głosujących (11.033 głosów).
Kwaśniewski wyprzedził Wałęsę tylko w czterech raciborskich obwodach wybor
czych. W obwodzie nr 6 (Dom Kultury Za
kładu Kamegojdo którego należą ulice
ciąg dalszy na s. 2
Tydzień Świat, Kraj, Region
■
TYDZIEŃ NA ŚWIECIE
■ Serbscy autonomiści podpisali w nie
dzielę w Erducie kompromisowy projekt porozumienia w sprawie pokojowej rein
tegracji wschodniej Sławonii z Chorwa
cją. Wcześniej dokument ten był uzgo
dniony w Dayton przez prezydentów Chorwacji i Serbii: Franio Tudjmana i Slobodana Miloszevicia
■ Ruud Lubbers, uważany za najpoważ
niejszego kandydata na stanowisko sekre
tarza generalnego NATO, wycofał swoją kandydaturę, po tym jak Stany Zjedno- czone odmówiły mu poparcia.
■ Szimon Peres, jednogłośnie wybrany przez kierownictwo Partii Pracy na kan
dydata na premiera, polecił kontynuować wszystkie działania zmierzające do prze
kazania Palestyńczykom władzy na oku
powanych terenach. W poniedziałek Dże- nin opuścił ostatni izraelski żołnierz.
■ Prezydent Rosji Borys Jelcyn opowie
dział się za 'przeprowadzeniem wyborów parlamentarnych w ustalonym terminie.
Wiele jednak zależy od tego czy Sąd Konstytucyjny przyjmie do rozpatrzenia wniosek Sądu Najwyższego w sprawie zgodności z konstytucją ordynacji wybor
czej. Chodzi o 5 procentowy próg, który partie muszą przekroczyć by wejść do parlamentu.
■ 800 tysięcy pracowników administra
cji federalnej USA i ok. 280 tysięcy cy
wilnych pracowników armii zostało we wtorek odesłanych na przymusowy bez
płatny urlop. Częściowy paraliż admini
stracji jest rezultatem sporów budżeto
wych prezydenta z Kongresem, które sprawiły, że nie weszła w życie tymcza
sowa ustawa umożliwiająca finansowanie prac rządu.
TYDZIEŃ W KRAJU
■ Jak wynika ze wstępnej opinii Proku
ratury Wojewódzkiej w Warszawie, Ale
ksander Kwaśnewski nie wpisując nale
żących do żony akcji Polisy w oświad
czeniu majątkowym, naruszył art. 7 ust. 1 Ustawy Antykorupcyjnej. Nie grozi mu za to odpowiedzialność karna lecz dyscy
plinarna.
■ Jerzy Jaskiernia - minister sprawiedli
wości i prokurator generalny, oświadczył, że pod wpływem zapytań obywateli pole
ci sprawdzić czy Lech Wałęsa zapłacił
Wydawnictwo
Nowiny Raciborskie
Sp. z o.o.
WYDAWCA:
Nowiny Raciborskie Sp. z o.o.
■ Redakcja: 47-400 Racibórz, ul. Podwale 1, tel. (0-36)15 47 27 tel./fax (0-36) 15 09 58
■ Prezes Zarządu Arkadiusz Gruchot
■ p.o. Redaktora Naczelnego Bolesław Wołk
■ Redaktor prowadzący Grzegorz Wawoczny
■ Redakcja techniczna Piotr Palik
■ Grafik redakcyjny
Robert Markowski-Wedelstett
■ Sekretarz redakcji Katarzyna Gruchot Materiałów nie zamówionych nie zwracamy.
© Wszystkie prawa autorskie do opracowań graficznych reklam ZAStRZEŻONE.
Ogłoszenia przyjmuje sekretariat redakcji w Raciborzu, w godz. od 8.00 do 16.00.
Za treść ogłoszeń, reklam i tekstów płatnych redakcja nie ponosi odpowiedzialności.
■ Skład: NOWINY RACIBORSKIE Sp. z o.o.
■ Druk: PPP „Prodryn", Racibórz, ul. Staszica 22
Za szarpaninę ze strażnikiem miejskim można dostać się za kratki.
Jego rangę prócz wysokości manda
tów, które już wkrótce wzrosną, pod
noszą także zmiany w ustawie policyj
nej.
Większa władza, większe
możliwości
Od 11 października w dużym stopniu zwiększyły się uprawnienia Straży Miej
skiej. Nastąpiło to W oparciu o zmianę usta
wy o Urzędzie Ministra Spraw Wewnętrz
nych Urzędu Ochrony Państwa, Policji i Straży Granicznej (w której jest również mowa o straży miejskiej). Strażnicy są obe
cnie traktowani jak funkcjonariusze pu
bliczni.
„Już nie raz zdarzały się przypadki obra
żania funkcjonariuszy” - mówi Krystian Strzondała, komendant Straży Miejskiej w Raciborzu. - „Teraz atak słowem lub uczyn
kiem jest przestępstwem. Za napaść na strażnika grozi do 8 lat pozbawienia wolno
ści”. - Tyle samo można dostać za podszy
wanie się pod niego, czyli korzystanie z munduru, „blachy” lub legitymacji. Strażni
kom przysługuje prawo do bezpośredniego
Dokładnie 26 sierpnia 1957 roku, kopia cudownego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej rozpoczęła swą wędrówkę po diecezjach i parafiach całej Pol
ski. Przedtem, bo 14 maja 1957 roku, obraz poświęcił papież Pius XII. Stało się tak, gdyż właśnie w 1957 roku, na apel prymasa tysiąclecia Wyszyńskiego i Episkopatu Polski, kraj nasz rozpoczął Wielką Nowennę, by przygotować się do obchodów 1000-lecia Chrztu Polski.
Raciborska peregrynacja
Przez ostatnie dni kopia cudownego obrazu odwiedzała parafie w Raciborzu.
Wielu z nas pamięta jeszcze ostatnie nawie
dzenie, które miało miejsce w burzliwym okresie stanu wojennego, w piątek 12 listo
pada 1982 roku. W uroczystej mszy polo- wej na raciborskim Rynku uczestniczyło ty
siące wiernych. Był to wspaniały przejaw solidarności całego narodu.
Raciborskie parafie obraz odwiedzał bli
sko trzydzieści lat temu. Dziś wierni znów uroczyście oddawali hołd Królowej Polski.
W całym mieście i okolicznych miejscowo
ściach nastąpiło ożywienie. Okna domów zostały udekorowane obrazami i koronami.
Parafie kolejno przekazywały sobie obraz.
Zapewniono mu także godny przejazd uli
cami miasta. Samochód - kaplicę eskorto
wała policja. Przed poszczególnymi kościo
łami na Królową Polski oczekiwały rzesze parafian. W parafii p.w. św. Mikołaja obraz witała kompania Śląskiego Oddziału Straży Granicznej.
Do peregrynacji wierni przygotowywali się na kilkudniowych rekolekcjach prowa
dzonych przez ojców franciszkanów. Uro
czystą pasterkę maryjną w kościele p.w. św.
Jana Chrzciciela odprawiał, w asyście kilku księży, przełożony klasztoru na Górze Świę
tej Anny ojciec Kapistran dr E. Marcai.
Program nawiedzenia w każdej parafii obej
mował czuwania modlitewne, apele jasno
górskie oraz nabożeństwa, w tym pożegnal
Konsekwentnie za Wałęsą — ciąg dalszy ze s. 1
m.in. Opawska, Jeziorowa, Kochanowskie
go, Parkowa, Waryńskiego kandydat SLD wygrał z Wałęsą 51,76% - 48,24%. W ob
wodzie nr 10 (S.P. nr 15) ulice Bukowa, Mariańska, Słowackiego, Kwaśniewski zdobył 1% więcej głosów, jednak najwięk
szą przewagę uzyskał w obwodzie nr 15 (Sp. nr 12 przy ul. Kasprowicza) gdzie na kandydata lewicy głosowało 54% upraw
nionych. Lech Wałęsa najwięcej głosów
kierowania wniosktf do kolegium ds. wy
kroczeń, pełnienia roli oskarżyciela publicz
nego przed kolegium ds. wykroczeń oraz prowadzenia tzw. czynności sprawdzają
cych, mających ustalić sprawcę i okoliczno
ści wykroczenia.
Funkcjonariusze mają prawo zatrzymać pojazd w przypadku, gdy nastąpiło złama
nie przepisów drogowych, jazda bez świateł itp. Nie mogą natomiast tego uczynić w ce
lach kontrolnych, jak również w przypadku, gdy porusza się on z nadmierną prędkością (z tej prostej przyczyny, że nie posiadają urządzeń do mierzenia prędkości). Upraw
nieni są do tego wyłącznie policjanci z Wy
działu Ruchu Drogowego.
Straż Miejska będzie mogła już wkrótce nakładać wyższe mandaty. Jak wysokie - na razie nie wiadomo, bowiem nie nadeszły je
szcze przepisy wykonawcze. Prawdopodob
nie będą to sumy niebagatelne. Miejmy nadzieję, że wzrost represyjności spowodu
je zmniejszenie ilości wykroczeń.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że ostatnio komendant Straży Miejskiej w Ra
ciborzu zakupił dla swych funkcjonariuszy nowe zachodnioniemieckie pałki gazowe.
Są ponoć niezwykle skuteczne. Zakupiono także nowy program komputerowy, który zaczął już częściowo funkcjonować. Praw
dopodobnie już w tym miesiącu zostanie całkowicie uruchomiony. Poza tym 6 listo
pada Straż Miejska weszła w posiadanie sa
mochodu marki skoda, który przejęła po ZGKiM-ie. Usprawni to w znacznym stop
niu jej działania. E. H.
ne, którym przewodniczył biskup.
Podobnie jak w okresie PRL-u, w latach totalitarnego ucisku, peregrynacja nadal jest okazjądo wielkich manifestacji religijnych.
Przyczynkiem do nawróceń i zaktywizowa
nia życia religijnego.
Legenda mówi, że autorem pierwotnego obrazu Matki Boskiej z Dzieciątkiem jest św. Łukasz Ewangelista. Został on ponoć namalowany na deskach stołu św. Rodziny w Nazarecie. Z Jerozolimy do Konstantyno
pola obraz miał być przeniesiony za wsta
wiennictwem św. Heleny. Ze stolicy Bizan
cjum obraz trafił do Bełza na Rusi a stam
tąd do Polski. Przewiózł go książę Włady
sław Opolczyk, który chciał go umieścić w swej rezydencji. Legenda głosi jednak, że w okolicach Jasnej Góry zaprzężone konie rlie chciały ruszyć z miejsca i obraz pozostał w Częstochowie. W roku 1382 książę Włady
sław sprowadził na Jasną Górę z Węgier paulinów. Od tej pory na nich spoczywa opieka na cudownym obrazem.
Z okazji nawiedzenia diecezji opolskiej przez cudowny obraz papież Jan Paweł II wystosował telegram, w którym czytamy:
„Razem z Pasterzem Diecezji Opolskiej, Duchowieństwem, Rodzinami Zakonnymi i Ludem Bożym witam w Jasnogórskim Obrazie Bogarodzicę, Królową Polski, Mat
kę umiłowanego Narodu oraz powierzam Jej troski i nadzieje wszystkich”.
G. Wawoczny
zdobył w obwodach znajdujących się na pe
ryferiach miasta, zamieszkałych w dużej części przez mniejszość niemiecką. W ob
wodzie nr 1 (Sp nr 3 przy ulicy Porucznika Myśliwca) na Wałęsę głosowało aż 81%
uprawnionych.
Największa frekwencja wyborcza była podobnie jak 5 listopada w obwodach za
mkniętych. W domach pomocy Społecznej głosowało prawie 80% wyborców, (mak)
50-lecie
I Liceum Ogólno
kształcącego
9 grudnia br. I Liceum Ogólno
kształcące im. Jana Kasprowicza w Raciborzu będzie obchodziło uroczy
stość swojego pięćdziesięciolecia.
Z tej okazji warto przypomnieć historię i osiągnięcia szkoły.
W maju 1945 roku .Wiktor Kapaun, wy
delegowany przez katowickie kuratorium przybył do Raciborza, aby zorganizować Państwowe Liceum i Gimnazjum. Projekto
wano stworzyć dwa licea i gimnazja: męskie i żeńskie. Wiktor Kapaun pełnił obowiązki dyrektora w gimnazjum męskim. Początko
wo wykłady odbywały się w placówce przy Placu Mostowym. Dopiero od czerwca 1945 r. zagospodarowano obiekt przy ul. Kaspro
wicza, gdzie inauguracja szkoły skupiła 77 uczniów i skromne grono nauczycielskie.
Pierwszymi nauczycielami byli: Wiktor Ka
paun jako dyrektor, Jadwiga Kapuścik i Franciszek Chanik.
W roku szkolnym 1945/46 w Liceum i Gimnazjum męskim było już 6 oddziałów i 195 uczniów. Funkcjonowało także liceum żeńskie z dyrektorem Jerzym Gadomskim.
W tym czasie przyjechało do Raciborza ośmiu nowych nauczycieli; Stanisław Mlecz
ko, Kornelia Górzyńska, Zęnobia Du1- Irena Rożek, Lew Pas, Waleria Brzosto ks. Bronisław Gałoński, Anna Wróbel.
Lata 48/49 przyniosły zmiany organiza
cyjne. Przy ul. Kasprowicza utworzono Je
denastkę”. Nazywała się: Męska Szkoła Ogólnokształcąca Stopnia Podstawowego i Licealnego”, którą kierował Józef Grabow
ski. Po nim obowiązek ten przejął Andrzej Charzewski (aż do 1959 r.), po czym dyrek
torem została Irena Ścibor-Rylska.
W 1956 r. szkoła przybrała charakter pla
cówki koedukacyjnej i otrzymała nazwę
„Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólno
kształcące nr 9 im. Jana Kasprowicza”. Kie
dy przestała egzystować Jedenastka”, te dwie jednostki funkcjonowały oddzielnie.
Zmieniali się dyrektorzy liceum. Irena Ścibor-Rylska stanowisko kierownicze pełni
ła do 1966 r. Po niej gabinet dyrektora prze
jął Marian Lipa. W latach 1972-90 kierował szkołą Kamil Simek. Obecnie funkcję tę peł
ni dr Janusz Nowak.
W ramach Zespołu Szkół Ogólnokształ
cących istnieje zintegrowane administracyj
nie i kadrowo Liceum dla Pracujących, gdzie kolejno po sobie dyrektorowali:
Strzałka, Bolesław Śnigurski, Sew ryn Mo
lenda, Kazimiera Nowosiadła i Krystian Ły
czek, trzej ostatni już jako wicedyrektorzy.
Szkoła wychowała tysiące absolwentów.
Wśród nich są ludzie osławieni sukcesami.
Wychowankami szkoły byli np. Biskup. Ge
rard Kusz, <Jr hab. Tadeusż Skoczkowski - pracownik Polskiej Akademii Nauk, Hubert Kostka - reprezentacyjny bramkarz i znany trener piłkarski, Jan Prasek - reprezentant Polski w biegach średniodystansowych; le
karz z wykształcenia - to oczywiście jedni z wielu.
Oprócz typowego kształcenia licealistów, pod okiem pedagogów, uczniowie biorą udział w licznych turniejach, konkursach, olimpiadach przedmiotowych.
Wysoki poziom I LO docenił w ubiegłym roku „Dziennik Zachodni”. Gazeta ta uszere
gowała naszą placówkę wśród 12 najlep
szych szkół woj. katowickiego.
Dużymi sukcesami szczyci się chór szkol
ny prowadzony przez Piotra Liberę. Zdobył on wysokie wyróżnienia na szczeblu krajo
wym. Znany jest za granicą. Zasługą chóru jest skuteczna praca na polu zbliżenia polsko- niemieckiego - np. poprzez popularyzowanie poeji J. Eichendorffa.
Uroczystości jubileuszowe 1 Liceum odbędą się 9 grudnia. Goście, absolwenci i nauczyciele zaproszeni będą na Akademię Jubileuszową, Mszę św. pod przewodnic
twem Ks. Bpa Gerarda Kusza i spotkanie za
kończone towarzyską biesiadą.
Agata Motyka
„Stawiam na współpracę ”
W czerwcu br. rozstrzygnięto konkurs na dyrektora Szkoły Podstawowej nr 2 w Raciborzu, zorganizowany przez Delegaturę Kuratorium Oświaty i Wycho
wania w Raciborzu.
Spośród trzech kandydatur, najlepszą pretendentką okazała się mgr Danuta Dep
ta, pedagog z siedmioletnim stażem pracy.
Z entuzjazmem opowiada o swoim czerw
cowym programie. Opracowała go na pod
stawie dobrej znajomości środowiska, w którym pracuje. Swoje pomysły przedsta
wiła adekwatnie do realnych potrzeb i moż
liwości szkoły.
Jednym z głównych założeń, była zmia
na atmosfery „dwójki". „I to już się udało”
- zaznacza dumnie. Do dobrej współpracy potrzebny jest życzliwy, partnerski układ z rodzicami, nauczycielami, dziećmi.
Szkoła mieści się w specyficznym śro
dowisku na peryferiach miasta. To pozwala zbliżyć się do siebie. Marzeniem pani dy
rektor jest większe zaangażowanie rodziców w szkolne życie. Chce pokazać w jaki spo
sób pracuje się z podopiecznymi i jakie są tego efekty. Organizowane będą otwarte występy artystyczne młodzieży. Energicznie działa teatrzyk szkolny. Placówka jest ak
tywna sportowo: wprowadzono SKS w wy
Historia piwa jest prawie tak długa jak dzieje ludzkości. Produkowano je 6 tys. lat p. n. e w Mezopotamii; pijano je w Chinach, Egipcie, a później i w
^■mipie, w tym także w Polsce, o czym wspominają najstarsze dokumenty i 4. ,-niki. Piwo pijały wszystkie stany. Było ono stałym składnikiem życia coo- dziennego. I tak jest w zasadzie do dnia dzisiejszego.
IV Górnośląski Festiwal Piwa
Tradycyjnie jesienią Katowice stają się mekką polskich piwowarów. Nie inaczej było i w tym roku, od 10-12 listopada, choć mniej okazale. Wśród największych browa
rów zabrakło Browarów Wielkopolskich S.A., Leżajska, Okocimia. Natomiast bar
dzo mocno zaznaczyła się obecność browa
rów zagranicznych, które pragną znaleźć lub umocnić swoją pozycję na rynku.
Wśród zagranicznych marek prym wio
dły piwa niemieckie, m. in. z browarów w Bitburgu, Bremie i Grossostheim. O walo
rach niemieckich browarów najlepiej świadczy rada: „Gdziekolwiek jesteś pij piwo miejscowe, ono nigdy cię nie zawie
dzie”. Były również wytwory znanego, szczególnie nam raciborzanom, browaru w Nosovicach. Ciekawostkami jednak targów były dwa piwa wchodzące dopiero na nasze i, jedno wytwarzane w pobliskim Mar- ..łfie na Słowacji, a drugie będące produk
cją przedsiębiorstwa Spendrup, z dalekiej
miarze 6-ciu godzin. Oprócz tego z powo
dzeniem działają kółka zainteresowań pro
wadzone przez kadrę pedagogiczną szkoły:
ortograficzne, chemiczne, fizyczne, pla
styczne, matematyczne z informatyką. To ostatnie ma jednak ograniczoną swobodę działania z tej przyczyny, że szkoła dyspo
nuje jednym tylko komputerem. Sukcesem okazało się również wprowadzenie języka niemieckiego do klas pierwszych. Rodzice są zadowoleni, a dzieci uczą się chętnie.
Program pedagogiczny szkoły nadal utrzymywać będzie koncepcję klas wyrów
nawczych. Obecnie funkcjonują 4 oddziały.
Klasy liczą do 15 osób. Tak niewielkie gru
py pozwalają na indywidualne podejście do dziecka. Wychowawcy pracują z młodzieżą, która cierpi na zaburzenia w przyswajaniu wiedzy.
Bolączki: „Najbardziej dokuczają mi fi
nanse i stan techniczny budynku” - przy- znaje dyr. Danuta Depta. Potrzebne jest nowe wyposażenie. Brakuje pieniędzy na środki dydaktyczne. Szkoła szuka wsparcia
Szwecji. Wreszcie piwa będące znanymi markami zachodnimi, a obecnie produkcję których rozpoczynają browary w Elblągu i Koszalinie. Mowa tu o Holendreskim Grol- schu i niemieckim Holsteinie.
Wśród browarów polskich nie zabrakło oczywiście potentatów z Tych, Żywca, El
bląga, czy reprezentujących Górnośląskie Zakłady Piwowarskie S.A., do których, o czym nikomu nie trzeba przypominać, nale
ży również browar w Raciborzu. Były rów
nież te mniejsze, jak browar z Rakszawej, czy tegoroczny beniaminek z Imielina.
Najwyższe nagrody dostały dwa piwa z Browarów Tyskich i jeno z browaru Namy
słów. Przypomnijmy zatem, że browar w Tychach powstał w 1629 roku i obecnie łą
czy tradycje piwowarskie ze sportem - lot
niarstwem, koszykówką, piłką nożną, hoke
jem, kolarstwem, kix-boksingiem. Warto wiedzieć i o tym, że król Jan III Sobieski, jak mówi tradycja, po victorii wiedeńskiej
Dyr. SP nr 2 — Danuta Depta
finansowego w lokalnych zakładach pracy, bankach. ZEW obiecał odnowienie szkolnej sali gimnastycznej. Lepszej sytuacji mate
rialnej można się spodziewać od pierwszego stycznia, kiedy szkoły będą na garnuszku Samorządu. „Mam nadzieję, że przy dalszej współpracy wszystkich zainteresowanych stron Szkołą Podstawową nr 2, znajdzie się sposób na rozsądne rozwiązania. Jestem otwarta na oczekiwania i nowe propozycje”
- dodaje dyr. Danuta Depta. , M
krzepił się piwem z Tych oraz , iż hostessa
mi browaru w tym roku były najpiękniejsze dziewczyny Śląska.
Natomiast browar w Namysłowie swoją historię ma nieco dłuższą, bo sięgającą roku 1538, ale już w 1348 raczono piwem na zamku namysłowskim położonym nie opo
dal browaru króla Kazimierza Wielkiego i cesarza Konrada IV. Współczesność zaś to, od kilku lat, inwestycje prowadzące do do
skonalenia jakości piwa. '
Nagrodę „Złotego Spodka” za najła
dniejsze stoisko, przypominające piwnicę lokalu z czasów prohibicji, otrzymały Elbre- wery Co Ltd..
Jak co roku targom towarzyszyła,bardzo dobrze zorganizowana Karczma Piwna.
15 09 58g
Halo, Redakcja, słucham...
8 Jestem częstym klientem sklepu
„Gama” przy ul. Opawskiej w Raciborzu.
Nie mogę jednak pogodzić się z tym, że na wielu artykułach spożywczych brak jest daty produkcji, ewentualnie przydatności do spożycia.
W innym ze sklepów spożywczych przy ul. Ocickiej już kilka razy sprzedano mi bez skrupułów przeterminowane produkty.
Miesiąc temu kupiłem tam sucharki bezcu
krowe, które po rozpakowaniu rozsypywały się i czuć je było zjełczatym olejem. 10 li
stopada kupiłem zupy w torebce - krupniki błyskawiczne. Mimo zapewnień ekspe
dientki, że towar jest świeży, na jednej z nich była data przydatności do spożycia - 1989 r. (co stwierdziłem niestety dopiero po przyjściu do domu). To oburzające, że w taki sposób oszukuje się klientów! (Torebkę z krupnika, na której jast wytłoczona data, posiadam do wglądu).
8 Dzwonię w takiej sprawie:
Czy można by usprawnić jakoś pracę poczty przy ul. Polnej w Raciborzu? Było już sporo artykułów na ten temat, ale sytua
cja pozostaje nadal taka sama. Ilekroć ko
rzystam z usług tej poczty, zawsze muszę swoje odstać w długich kolejkach. Na samą myśl, że mam tam iść robi mi się słabo.
Czyżbyśmy znowu powracali do czasów PRL-u?
Rubryka „Halo, Redakcja, słucham...” ma charak
ter wolnej trybuny. Zawiera ona wyłącznie poglądy na
szych telefonicznych rozmówców. Redakcja nie zawsze utożsamia się z publikowanymi w tej rubryce wypowie
dziami. Pod numerami 15 47 27 i 15 09 58 czekamy na telefony czytelników.
Tydzień Świat, Kraj, Region
podatek I mln. USD za zgodę na nakrę
cenie o nim filmu. ______
■ We wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów zajmowano się projektem no
wej ustawy antykorupcyjnej. Znajduje się w niej m. in. przepis zobowiązujący oso
by zajmujące stanowiska publiczne w państwie do składania oświadczeń o dzia
łalności gospodarczej i udziale w spół
kach także ich małżonków, rodziców, dzieci i rodzeństwa.____________________
■ Głównymi tematami rozmów przeby
wającego z wizytą w Polsce sekretarza ONZ Butrosa Galego były: ewentuainy udział Polski w misji pokojowej w Bośni oraz rola naszego kraju w pracach Rady Bezpieczeństwa.______________________
■ Minister Finansów Grzegorz Kołodko poinformował, że jest szansa aby w 1996 roku obniżył się generalnie poziom długu publicznego, a także koszty jego obsługi.
W przyszłym roku Polska może spełnić kryteria sformuowane w Traktacie z Ma
astricht. Kołodko uważa, że będzie to ko- rzystny krok w kierunku integracji z UE.
■ 22 listopada Rada Ministrów zdecy
duje o ostatecznej treści programu re
strukturyzacji sektora naftowego. Naj
więcej kontrowersji budzi fakt, iż rząd zdecydował o włączeniu Ciechu do Pol
skiej Nafty S.A. wbrew stanowisku po
słów z Sejmowej Komisji Systemu Go
spodarczego.
TYDZIEŃ W REGIONIE
■ Prezydium Okręgowej Sekcji Koleja
rzy „S” podjęło decyzję o beztermino
wym przesunięciu strajku śląskiej DOKP.
Związkowcy odwołali strajk ze względu na to, że nie chcą powodować następnych strat finansowych.
■ Na temat współpracy między woje
wództwem katowickim a regionem Pół
nocnych Moraw w Czechach rozmawiali we wtorek przedstawiciele Sejmiku Sa
morządowego z konsulem generalnym Republiki Czeskiej w Katowicach JoSe- fem Byrtusem. Modelowym wzorem współpracy jest Cieszyn, gdzie stało się tradycją, że polscy i czescy radni rozma
wiają wspólnie o problemach miasta.
■ Na miejsce ostatniej przed wyborami wizyty na Śląsku Aleksander Kwaśniew
ski wybrał Zabrze, gdzie zdecydowanie wygrał z Lechem Wałęsą w pierwszej tu
rze. Kwaśniewski nie miał nic przeciwko gdy na wiecu jeden z mieszkańców po
wiesił pod godłem różaniec z Krzyży
kiem.
■ Załoga Przedsiębiorstwa Robót Dro
gowych w Mysłowicach przystąpiła do strajku. Powodem niezadowolenia zatru
dnionych sa poczynania dyrekcji, która zdaniem Wolnego Związku Zawodowego
„Sierpień 80” - świadomie i celowo pro
wadzi do upadku przedsiębiorstwa.
■ Zarząd Regionu Śląsko-Dąbrowskie
go Solidarności podjął decyzję o popar
ciu Lecha Wałęsy w drugiej turze wybo
rów. Zdaniem przewodniczącego regio
nalnej „S” Marka Kempińskiego, Wałęsa gwarantuje kontynuowanie reform zapo
czątkowanych przed pięcioma laty.
■ Podpisano długo oczekiwany kontrakt między Telekomunikacją Polką S.A. i AT T Telfa S.A. dotyczący modernizacji i rozbudowy sieci telekomunikacyjnej Za
brza oraz Okręgów telefonicznych Rybni
ka, Jastrzębia Zdroju i Wodzisławia Ślą
skiego.
■ W Urzędzie Wojewódzkim w Katowi
cach wręczono dyplomy i nagrody 15 rolnikom, którzy zakwalifikowali się do finału konkursu „Bezpieczne gospodar
stwo rolne”. Konkurs zorganizowany zo
stał przez katowicki oddział Kasy Rolni
czego Ubezpieczenia Społecznego oraz Państwową Inspekcję Pracy.
^Jjskrócie
Po chleb do Chroboka
Piekarnia „Alfred” Alfreda Ghroboka i S-ki jako jedna z nielicznych w Raci
borzu wypieka niezwykle bogaty asorty
ment różnego rodzaju pieczywa. Cieszy się ono ogromnym powodzeniem, ze względu na wartości odżywcze i smako
we. Oprócz tradycyjnego chleba i bułek można tu nabyć ciemny chleb mineralny
„Magnus” z dodatkiem magnezu, szcze
gólnie wskazany dla sportowców. Za
wiera on naturalny błonnik zbożowy z żyta i pszenicy, białko z nasion soi, cen
ne minerały z ziarna zbożowego oraz nienasycone kwasy tłuszczowe z ziaren słonecznika. Chleb i bułki Jogging”
również przeznaczone są dla osób ak
tywnych sportowo. Pieczywo to zawiera w swoim składzie prócz węglowoda
nów: białka, tłuszcze nienasycone, potas którego źródłem jest dodatek bananów, błonnik i sole mineralne. Piekarnia ofe
ruje także pieczywo „Relaks” przezna
czone szczególnie dla osób prowadzą
cych siedzący tryb życia, pragnących odżywiać się prawidłowo. Ułatwia ono przemianę materii i przyspiesza usuwa
nie z organizmu substancji zalegających przewód pokarmowy. W jego skład wchodzi: słonecznik, soja, siemię lnu, kasza kukurydziana, proso, sól czarna oraz mąka pszenna z pełnego przemiału.
Sąjeszcze inne rodzaje pieczywa, jak np.
„Kornel ius” i „Multicom”.
Chleby specjalne kosztują 1,5 zł za 80 dkg. Wypieka się je na bazie mąki pszennej 650 i żytniej 720, dodaje się drożdże, wodę, sól i inne składniki.
Szczegółowa receptura jest tajemnicą piekarni.
W darze dla Białorusinów
Fundacja im. Rydza Śmigłego i Soli
darność Oświaty przy Delegaturze Ku
ratorium Oświaty w Raciborzu zorgani
zowały zbiórkę darów dla Białorusinów (m. in. dla mieszkających tam Polaków).
Dochodzą stamtąd sygnały, że brakuje wszystkiego, głównie żywności, odzieży i obuwia. Sama zbiórka tych rzeczy przebiegała sprawnie, bowiem wielu ra- ciborzan chętnie dzieliło się swymi do
brami. Problem stwarza tylko transport, który jest bardzo kosztowny. Powinien on wyruszyć około 10 grudnia, aby dary dotarły na miejsce przeznaczenia przed świętami Bożego Narodzenia. Czy jed
nak znajdzie się sponsor, który chociaż
Objazdowa gastronomia
FOTOGRATKA
Ludzie biznesu (22)
STANISŁAW PIETRASZKO. Właści
ciel firmy „Garda” zajmującej się usługami w zakresie ochrony mienia osób, konwojów utargów (inkaso) i bankowych, ochrony banków, zakładów pracy, kantorów, posia
dłości prywatnych przez profesjonalnych, przeszkolonych pracowników, uzbrojonych w broń palną oraz usług detektywistycz
nych. Ponadto firma prowadzi skup i sprze
daż komisową sprzętu sportowego (rowery, łyżwy, obuwie narciarskie, narty, itp.) oraz sklep z bronią palną myśliwską gazową i artykułami pirotechnicznymi. W przyszło
ści w sklepie z bronią mieszczącym się w Raciborskim Centrum Handlowym „Sobie
ski” przy ul. Łondzina znajdą się m. in.
ubrania, buty i wyposażenie potrzebne dla myśliwych oraz urządzenia alarmowe, blo
kady dzrzwi, a także inne akcesoria do ochrony mienia. Obok będzie kryta strzelni
ca sportowa, gdzie będzie prowadzone szkolenie w obsłudze różnych typów broni palnej. Ma lat 47. Jest ojcem trójki dzieci.
Sławomir pracuje w „Rafako”S.A., Anita w
Byli na „nieludzkiej ziemi”
Ponad 2 miliony Polaków poddano różnym formom represji na terenie byłego Związku Radzieckiego. Znaczna ich liczba była deportowana w róż
ne regiony Kraju Rad. Wielu nie wróciło. Ci, którzy wrócili dają świadec
two prawdzie, a jest ona okrutna.
Przyczyną deportacji był tylko, a może aż fakt, że było się Polakiem. Zaś miejsce i czas zesłania były bardzo różne. Przy życiu pozostają już nieliczni, większość z nich skupia się wokół Kól Związku Sybiraków rozsianych po całym niemal kraju. Takie Koło działa również w Raciborzu, niosąc pomoc wszystkim potrzebującym, którzy byli na „nieludzkiej ziemi”.
Raciborscy Sybiracy swoją zorganizo
waną działalność zaczęli od' tego, że Komi
tet Założycielski w składzie: Janina Kraw
czyk, Władysława Jegierska, Stefania Ko
gut, Janina Rusek, Stanisław Bujko i Kazi
mierz Tomaszek na walnym zebraniu w sali Domu Studenta w Raciborzu, 28 maja 1991 roku powołał Koło Terenowe Związku Sy
biraków w Raciborzu. W zebraniu inaugu
racyjnym uczestniczyło 15 osób, dotychcza
sowych członków kół w Rybniku, Gliwi
cach i Katowicach. Byli to , obok wyżej wymienionych: Wanda Górecka, Teresa Pawłowska, Maria Niekraszewicz, Józef Bednarski, Karolina Krupnik, Edward Do
bosz, Maria Myszkowska, Janina Manterys i Tadeusz Bąkowski. Głównym problemem przed jakim stanęły władze Kola było zna
lezienie własnego lokalu. Po wielu stara
niach pomocą przyszedł Komendant Rejo
nowej Państwowej Straży Pożarnej w Raci-
ZEW S.A., a najmłodsza Katarzyna lat 12 uczęszcza do szkoły Podstawowej. Do chwili uzyskania wymaganej przepisami wysługi lat i przejścia na emeryturę związa
ny był z resortem Ministerstwa Spraw We
wnętrznych. W 1991 roku rozpoczyna dzia
łalność gospodarczą na własny rachunek.
Jego hobby to działka. Ceni szczerość i uczciwość, a nie lubi fałszu i obłudy. Z po
traw najbardziej lubi dania mleczne, a w szczególności własną kombinację z płatków owsianych. Jeździ fiatem 125p.
Nazwa i adres firmy: „Garda" Zakład Ochrony Mienia Osób. Usługi Detektywi
styczne sp. z.o.o., 47-400 Racibórz, ul. Ba
torego 4, tel. 0-36/15 44 45.
HENRYK MAINUSZ. Właściciel skle
pu wielobranżowego prowadzącego szeroki asortyment artykułów elektrycznych, oświetleniowych, a zwłaszcza energoo
szczędnych firm Philips i Osram oraz wy
posażenia wnętrz, a także mebli łazienko
wych. W przyszłości, głównym celem jest
borzu, udzielając bezpłatnie pomieszczenia, za co grono, aktualnie liczące 86 członków, jest mu niezmiernie wdzięczne.
Na przykładzie czworga działaczy raci
borskiego koła prześledźmy losy, jakie zgo
towali im ludzie za to, że byli, jak już po
wiedziano, tylko i aż Polakami.
Janina Krawczyk z domu Bieniasz. Jej ojciec był osadnikiem-legionistą. Została deportowana jako dziecko, w pierwszej z dwóch największych wywózek mających miejsce 10 lutego i 13 kwietnia 1940 roku, do przysiółka na Syberii oddalonego o 150 km od najbliższej większej osady. Spędziła tam cztery lata i dwa dalsze na Ukrainie.
Mieczysław Sus urodził się na Syberii.
Jego rodzinę zabrano ze Lwowa, również w pierwszej wywózce, trafili do Krasnojarska.
W trosce o
Raciborska Lecznica dla zwierząt działa już 50 lat. Powstała w 1945 r. placówka zajmowała się przede wszystkim leczeniem dużych zwierząt gospodarskich. Najczęst
szymi pacjentami były konie, krowy, świ
nie. W okresie rozkwitu placówki pracowa
ło tam sześciu lekarzy oraz personel pomoc
niczy. Organizowano także całodobowe dy
żury i nie narzekano na brak pracy. Wszak był to okres, w którym w’ prawie każdej zagrodzie znajdował się koń czy krowa.
Jednak z biegiem czasu sytuacja zaczęła ulegać zmianie. Przestał być potrzebny tak duży personel, zmieniła się też specyfika za
wodu. Pod koniec lat osiemdziesiątych lecz
nica była w opłakanym stanie, brak fundu
szy, słabe wyposażenie. Starsze psy, które wówczas odwiedzały tę placówkę do dziś omijają to miejsce z daleka. Pięć lat temu lecznicę sprywatyzowano i jej stan stopnio
wo zaczął się poprawiać. Trzech lekarzy weterynarii obsługuje Racibórz, gminę Nę
dzę i Rudnik. Charakter pracy zmienił się w ciągu ostatnich kilku lat o 180 stopni.
Głównymi pacjentami przestały być krowy czy konie /pozostało ich w Raciborzu i oko
licach około 70/. Hodowanie jednej świni w małym gospodarstwie przestało się kalkulo
wać. Obecnie lecznicę odwiedzają przede wszystkim psy i koty, ptaki ozdobne i cho
miki. Szczury i tchórzofretki także nie sąjuż rzadkością. Pojawił się nawet wąż. Warto zaznaczyć, że raciborzanie dbają o swoje zwierzęta. Jeśli w przypadku zwierząt go
spodarskich o leczeniu decydują względy ekonomiczne /koszt leczenia nie może być większy od pacjenta/, to w przypadku zwie-
dalsze rozszerzanie istniejącego asortymen
tu o nowości rynkowe. Przez długie lata był pracownikiem Gliwickiego Przedsiębior
stwa Instalacji Elektrycznych. W 1986 r.
zakłada własną firmę instalacji elektrycz
nych, a w 1990 roku otwiera sklep wielo
branżowy przy ul. Pracy. Ma lat 40. Jest żonaty. Żona Danuta zajmuje się prowadze
niem domu. Mają cztery córki. Najstarsza Sabina lat 17 jest uczennicą Technikum Ekonomicznego. Anita licząca 15 lat uczę
szcza do II Liceum Ogólnokształcącego.
Dorota ma lat 9 i chodzi do Szkoły Podsta
wowej nr 7. Najmłodsza Dominika ma do
piero miesiąc. Jego wielkie hobby to LZS Ocice. Kiedy miał więcej czasu zajmował się filatelistyką i numizmatyką a obecnie majsterkowaniem. Lubi oglądać piłkę noż
ną w dobrym wydaniu. Nie lubi chamstwa i cwaniactwa. Ulubioną potrawą są kluski śląskie, rolada, dużo dużo sosu i czerwona kapusta. Posiada samochód audi 80.
Nazwa i adres sklepu: Sklep Wielo
branżowy Henryk Mainusz, 47-400 Raci
bórz, ul. Pracy 21. tel.
Dane o osobach zamieszczanych w le
ksykonie, opracowywane są na podstawie informacji uzyskanych drogą wywiadu przeprowadzonego bezpośrednio z osobą zainteresowaną.
Los się do nich uśmiechnął. W 1946 roku wrócili wszyscy do Polski.
Józef Piasecki wywieziony w 1952 roku, tak w 1952, z województwa białostockie' a więc z ziemi należącej do Polski. Pr^/
wał przez cztery lata w Kazachstanie.
Antoni Biliński, żołnierz Armii Krajowej aresztowany na rzeszowszczyźnie 3 listopa
da 1944 roku zostaje przekazany do NKWD przez UB i trafia do specjalnego obozu NKWD w Borowiczach koło Tweru.
W 1946 wraca do Polski przekazany przez NKWD w Białej Podlaskiej UB.
To tylko cztery krótkie biogramy, a ile w nich przeżyć i meandrów historii. O swoich losach opowiadają chętnie, „by pamięć o ich losie została przekazana potomnynt”.
Zsyłka pozostawiła na nich niezatarte pięt
no, zarówno w sferze duchowej, jak i fi
zycznej. Do dnia dzisiejszego cierpią na syndrom kacetu.
wp
zwierzęta
rząt domowych ważne są względy emocjo
nalne. Pies czy kot jest przyjacielem i jego właściciel jest w stanie zruoić dla nj
wszystko bez względu na koszty ZreguliKtF leczyć zęby, usuwać kamień nazębny itp./.
W lecznicy można się rówież nauczyć jak myć zęby swojego pieska. Do poważniej
szych zabiegów jakie można wykonać w ra
ciborskiej lecznicy należą operacje chirur
giczne, pełna ortopedia, rentgen, badanie krwi. Zoperowanie dużego guza nowotwo
rowego u psa kosztuje około 30 do 35 zł.
„...Dziennie przyjmujemy od 5 do 15 pacjentów, czasem zdarzają się i śmieszne przypadki, ktoś martwi się, że kotu zmienia się kolor sierści, jednak większość to pa
cjenci naprawdę potrzebujący pomocy. Naj
gorzej jest wtedy, kiedy ludzie zwlekają li
cząc na to, że zwierzę samo dojdzie do sie
bie” - mówi Adam Iskała. jeden z pracow
ników lecznicy. Do placówki dochodzą cza
sem wiadomości o męczeniu zwierząt. W takich przypadkach lekarz nie może sam in
terweniować, może jedynie stwierdzić stan pacjenta i zawiadomić Policję lub Towarzy
stwo Opieki nad Zwierzętami. A czasem dochodzi do poważnych tragedii. Przykła
dem może być zdarzenie, które miało miej
sce w naszym mieście, kiedy to głodzony przez właściciela pies pożarł drugiego.
Sytuacji takich jest jednak bardzo nie
wiele, a cieszy fakt, że Racibórz jest dobrze zabezpieczony jeżeli chodzi o opiekę dla zwierząt. Sześć praktyk weterynaryjnych, Lecznica dla zwierząt, jedyne w okolicy Schronisko dla psów - są tego dowodem.
mak
Szpital w Krzanowicach
Doświadcznie i nowoczesność
Jak się po raz kolejny okazuje, „prowincja” jest raczej określeniem ilustrującym stan ducha (i umysłu) niźli pojęciem z dziedziny geografii.
Ktokolwiek bowiem przyjeżdża do wiejskiego szpitala w Krzanowicach może być zaskoczony zakresem tzw. „usług medycznych”, ich pozio
mem, a także wyposażeniem w nowoczesne urządzenia służące do dia
gnostyki i leczenia przede wszystkim układu pokarmowego, ale nie tylko.
Organizacyjnie jest to Oddział Wewnę
trzny raciborskiego Szpitala Miejskiego, o profilu typowo gastrologicznym, czyli spe
cjalizującym się w leczeniu chorób układu pokarmowego. W Polsce po chorobach układu krążenia, a szczególnie serca, cho
robę wrzodową żołądka można wymienić w następnej kolejności, nawet jako choro
bę społeczną.
Także pozostałe choroby żołądka i dwunastnicy, nowotwory przełyku, żołąd
ka i jelita grubego stanowią poważny pro
blem zdrowotny naszego społeczeństwa.
Zdaniem ordynatora krzanowickiego od
działu Pawła Pracha, szczególnie dużo notuje się ostatnio przypadków raka prze
łyku, jelita grubego, zapaleń trzustki i za
paleń wątroby. Przyczyny, jak mówi dok- ta'f* Prach, są głównie cywilizacyjne, zwią
zane z niewłaściwym odżywianiem oraz nadmierną pracą a także niestety z nadu
żywaniem alkoholu.
Ordynator, którego nazwisko kojarzy się nieodłącznie z krzanowickim szpita
lem, związany jest z tą placówkąjuż pra
wie trzydzieści lat. Początkowo w tych by
łych budynkach klasztornych mieściła się izba porodowa i oddział neurologiczny. To na ten oddział po uzyskaniu drugiego stopnia specjalizacji z chorób wewnętrz
nych trafił na trzymiesięczne zastępstwo późniejszy szef oddziału wewnętrznego i już pozostał. „Wtedy nie było tu prawie niczego - wspomina - do dyspozycji mieli
śmy słuchawki i aparat rentgenowski z amerykańskiego demobilu. Laboratorium wykonywało jedynie podstawowe badania moczu i morfologię krwi.”
Teraz za to szpital może poszczycić się wyposażeniem w naprawdę nowoczesny sprzęt. A nie było to łatwe. Pierwsze ga- f*yoskopy trafiły do Krzanowic dzięki An- rfuntiacie - w ramach darów oddział otrzy
mał używane endoskopy amerykańskie.
Na zakupy wtedy nie brakowało wpraw
dzie pieniędzy, ale nie było dewiz. Tu z pomocą przyszedł Rafamet - dzięki dyrek
torowi Niteforowi szpital wzbogaci! się o nowiutkie urządżenie. Tak jest do dziś - szuka się sponsorów większych i drobniej
szych, często się to udaje. Dotychczas od
dział pracował na starszych laparoskopach japońskiej firmy Olimpus - teraz spodzie
wa się nowego, nowoczesnego niemiec
kiej firmy Store, który zawdzięcza PZU S.A., a szczególnie dyrektorowi centrali Fulneczkowi, w kontaktach z którym po
średniczył dyrektor raciborskiego oddziału PZU Lipczyk. Krzanowicki szpital liczy także na bronchoskop. Z katowickiego Wydziału Zdrowia trafił już dawno temu jeden endoskop, w tej chwili w Krzanowi
cach spodziewają się nowego z puli Mini
sterstwa Zdrowia.
Jednak sam sprzęt, jak mówi Paweł Prach - to nie wszystko, żaden szpital nie otrzyma dobrej aparatury, gdy nie ma od
powiedniej kadry. Ordynator dwa lata spę
dził w Klinice Gastroenterologicznej w Warszawie, a także w Śląskiej Akademii Medycznej, bywa w ośrodkach medycz
nych za granicą. U jego boku zdobywają doświadczenie i specjalistyczną wiedzę inni lekarze oddziału. Szpital ma stały
kontakt ze Śląską Akademią i Instytutem Onkologii. Placówki te nie tylko szkolą le
karzy, ale także udzielają stałych konsulta
cji.
W tej chwili ten przewidziany na 50 pacjentów oddział i poradnia gastrologicz- na wyposażony jest oprócz endoskopów (inaczej fiberoskopów dzięki którym moż
na badać i leczyć wewnątrz przewodu po
karmowego np. polipy, usuwać ciała obce itp.) także w laparoskopy do diagnostyki i leczenia, koloskop do badania jelita grube-
Doktor
Paweł Prach demonstruje działanie endoskopu,
(fot. Zibi)go na głębokość ponad jednego metra, no
woczesny japoński rektoskop. Jest także nowoczesny aparat USG i UKG z głowicą do badania serca. Ponadto wiele innych urządzeń, m. in. do pobierania wycinków do badań histopatologicznych.
Sprzętu nadal jednak brakuje, w dzie
dzinie diagnostyki i nie tylko. Medycyna zrobiła w ostatnich czasach ogromny krok do przodu. Krzanowicki szpital jest przy
gotowany do bardziej rozszerzonych ba
dań, pieniędzy jednak brakuje nie tylko na sprzęt, także na dłuższą pracę laborato
rium. Powszechna dla naszej służby zdro
wia bolączka - żałośnie niska stawka ży
wieniowa (11 tys. st. zł na dobę dla pa
cjenta) jest tu szczególnie jaskrawo wi
doczna: tu pacjenci powinni nauczyć się prawidłowego odżywiania, nie wspomina
jąc o koniecznej w czasie leczenia specja
listycznej diecie.
Stary budynek wymaga permanent
nych remontów. Od wielu lat mówi się o przeniesieniu oddziału do budynku nowe
go szpitala w Raciborzu. Jest to rozwiąza
nie, zdaniem ordynatora optymalne za
równo dla pacjentów jak i dla lekarzy, którzy mieliby łatwiejszy dostęp do ściślej
szej współpracy z większym zespołem le
karzy różnych specjalności. Dałoby to tak
że możliwość współpracy np. z nowocze
snym aparatem rentgenowskim, który wy
starczyłoby uzupełnić o specjalistyczne urządzenia dodatkowe.
Jest to jednak sprawa przyszłości - dzi
siaj szpital w Krzanowicach pełni rolę tak
że lokalnego, nie tylko gastrologicznego ośrodka - oddział posiada salę do inten
sywnej terapii, z której korzystają pacjenci z najbliższej okolicy.
Na zakończenie naszej wizyty w Krza
nowicach zapytaliśmy ordynatora Pracha
VJjskrocie
częściowo pokryje związane z tym ko
szty?
Budownictwo na Ostrogu i Płoni
Niektóre działki budowlane położone przy ul. Przejazdowej i Książęcej w dzielnicy Ostróg w Raciborzu, zgodnie z planem ogólnym przestrzennego zago
spodarowania są przeznaczone pod bu
downictwo mieszkaniowe jednorodzinne i usługowe.
Natomiast tereny o areale ok. 1 ha położone przy ul. 1 Maja w Raciborzu- Płoni miasto przeznaczyło pod tereny zakładów przemysłowych. Ponadto plan zagospodarowania przestrzennego Raci
borza dopuszcza możliwość realizacji na tym obszarze budownictwa związanego z usługami, komunikacją i gastronomią.
Ze względu na niekorzystne warunki ekologiczne w dzielnicy Płonią zamierza się wykonać badania, jaki jest stopień skażenia gruntów i ewentualnie przejść na uprawy rolne niekonsumpcyjne.
Strażnicy granic
W Śląskim Oddziale Straży Granicz
nej w Raciborzu odbywają służbę funk-i cjonariusze służby kandydackiej, przy
gotowawczej i stałej (zawodowej).
Funkcjonariuszem służby kandydac
kiej może zostać poborowy spełniający wymogi zdrowotne określone przez in
strukcje zdrowia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (wysoka sprawność psy
chofizyczna), jego wiek nie może prze
kraczać 21 lat. Pozytywny wynik badań psychofizycznych jest podstawą dla od
powiednich Wojskowych Komend Uzu
pełnień na skierowanie do Straży Gra
nicznej.
Nabór do służby kandydackiej odby
wa się 4 razy w roku. Powołani poboro
wi odbywają przeszkolenie podstawowe, po czym kierowani są do służby na róż
nych stanowiskach, zgodnie z posiada
nym wykształceniem i przygotowaniem zawodowym np. kierowca, łącznościo
Amortyzator nr 1
Centralny skład
R.O.W.
ADMAR S.C.
47-400 Racibórz, ul. Rybnicka 44 tel. (036) 15 35 84, 15 29 47
Zapraszamy do współpracy
i warsztaty
jakich rad udzieliłby czytelnikom, by unik
nąć bądź ograniczyć problemy ze zdro
wiem, pod kątem chorób, których lecze
niem się zajmuje. Oprócz oczywistych wskazań dotyczących higienicznego trybu życia i prawidłowego odżywiania doktor radzi by nie uciekać się do metod zna- chorskich i wcześnie zgłaszać się do leka
wiec - na stanowiska związane z eksploa
tacją sprzętu. Służba trwa 18 miesięcy, w systemie skoszarowanym. Funkcjonariu
szom przysługuje 30 dni urlopu wypo
czynkowego oraz miesięczne wynagrodze
nie w kwocie 160 zł, bezpłatne wyżywie
nie, umundurowanie i opieka zdrowotna.
Poza w/w uprawnieniami funkcjona
riusze mogą korzystać z przepustek do 72 godzin (opuszczają koszary w ubraniach cywilnych) i ze zwolnień z zajęć służbo
wych związanych z różnymi sprawami ro
dzinnymi (urodzenie dziecka, uroczystości rodzinne itp.) od dwóch a w szczególnych wypadkach do 60 dni.
Wzorowo wykonującym obowiązki służbowe funkcjonariuszom służby kan
dydackiej udziela się urlopów nagrodo
wych jednorazowo do 7 dni. Korzystają również w czasie służby ze zniżek przeja
zdami państwowymi środkami lokomocji w wysokości 50 proc.
Funkcjonariusz służby kandydackiej, po jej odbyciu, może ubiegać się o przyję
cie do służby stałej w Straży Granicznej.
Wymaga ona dużej samodzielności, odpo
wiedzialności i umiejętności podejmowa
nia decyzji w sytuacjach trudnych bez udziału przełożonych. Zadania są bowiem wykonywane głównie samodzielnie.
Dziko i drapieżnie
Zima zapowiada się puszysto, bowiem znowu wraca moda na futra. Hitem są szczególnie futerka sztuczne w stylu „dzi
ki kot”: pantera, tygrys, ryś i ocelot.
Modne sa również futrzane obszycia, przy czym na nie bierze się najczęściej skóry jaka lub lamy - kudłate, długowłose, krę
cone. Przyznać trzeba, że wyglądają ma
lowniczo i twarzowo, zwłaszcza jako otoczka przywróconych do łask obszer
nych kapturów.
W Raciborzu bez problemu można na
być po promocyjnej cenie ładne sztuczne futro lub futrzaną kurtkę.' Długie futra można kupić już za 160 zł, kurtki za 99 zł.
Promocja potrwa do połowy grudnia.
Zdaniem pań, które zdecydowały się na zakup, sztuczne futerka są tak lekkie i cie
płe, że trudno się z nimi będzie zimą roz-
stać- Zebrała E. H.
Dla bezpieczeństwa amortyzatory muszę być sprawdzane co 20.000 km
=MONROE=
amortyzatory
rza nawet z pozoru drobnymi dolegliwo
ściami, szczególnie z krwawieniem z prze
wodu pokarmowego, długotrwałymi nie- strawnościami itp. Ma to szczególne zna
czenie ze względu na profilaktykę nowo
tworów.
(gl)
Wieści gminne
Chałupki
Zamek w tej przygranicznej miejsco
wości został poddany remontowi kapi
talnemu. Zabytkowy obiekt osuszono, skuto tynki i odtworzono trzy okienka w piwnicach. W zamku znajduje się ho
tel i restauracja.
Krotoszyn k/Kietrza___
Znów morderstwo. Z ludźmi niedo
brze się dzieje. 29-letni mężczyzna za
rąbał siekierą swojego ojca (czyżby kompleks Edypa?). Ta straszna zbro
dnia dokonana została w nocy z soboty na niedzielę, 4 listopada. Nieszczęsny ojcobójca zachowywał się dziwnie.
Broczące krwią ciało zawlókł na parter, do łazienki i jak na dobrego syna przy
stało ubrał w czamy garnitur, po czym zadzwonił do zakładu pogrzebowego, że przygotował ojca do pogrzebu. Pra
cownik komunalny bez trudu zoriento
wał się w sytuacji i wyrodny syn został aresztowany. Okazało się, że zabójca chorował na padaczkę i był leczony w Branicach, i że prawdopodobnie tam wróci.
Tworków_______________
Swój kolejny wieczór autorski miała Barbara Kasza, znana artystka. Ułożone przez nią kompozycje malarskie były tak żywe, że wydawały się wprost na
macalne i realne. Pani Barbara powie
działa zebranym, że najbardziej inspiru
ją ją urokliwe zakątki Tworkowa. One to narzucają jej ów nastrój, który pra
gnie przekazać w postaci obrazu. Co w sercu, to na płótnie.
Zdolnej artystce życzymy rozwoju jej talentu i wrażliwości.
Krzyżanowice
Kilka informacji niewesołych:
Dnia 25.10. w Borucinie doszło do kradzieży mienia prywatnego. Wartość skradzionych przedmiotów wynosiła 450 zł (nowych).
Dnia 13.10. nastąpiło włamanie do.
Hurtownia Tapicerska M & CH s.c.
Racibórz-Studzienna, ul. Jasna 1 (teren Spółdzielni Rolnik), tel. (036) 15 49 26 (teren Spółdzielni Rolnik),
oferuje w sprzedaży hurtowej i detalicznej:
--- ---
■ PIANKĘ H ■ MATERIAŁY OBICIOWE (flock, mikrofaza, POLIURETANOWĄ plusz, żakard, sztuczna skóra i inne)
(komplety wypoczynkowe, narożniki —■ także na zamówienie)
■ DODATKI TAPICERSKIE (kleje, ■ MEBLE TAPICEROWANE zszywki, nici, OVATA, POROSO —
również do wyciszania samochodów)
iwolność doboru
ustawienia poszczególnych amantów w komplecie
Zapraszamy:
poniedziałek-piątek| 9.00 - 16.00, sobota 9.00 - 13.00
--- --- --- —• — — ponadto polecamy:
■ MEBLE IMPORTOWANE
— czarne, kolor (biurowe, . meblościanki, regały, półki, zestawy młodzieżowe, sypialnie)
Głubczyce
Transgraniczne
łowy
Znany myśliwy, mieszkaniec Racławic Śląskich w gminie Głubczyce, został nie
dawno zatrzymany przez funkcjonariuszy Straży Granicznej pod zarzutem nielegalne
go przekroczenia granicy państwowej. Po wyjaśnieniu sprawy okazało się, że feralne-
Zgoda na pożyczkę
Zarząd Miasta będzie mógł zaciągnąć pożyczkę na realizację budowy gazociągu przy ulicy Nowej oraz na budowę kanalizacji przy ulizy Ofiar Terroru - zadecydowała Rada Miejska Rydułtów.
W przypadku ulicy Ofiar Terroru przy
gotowana jest dokumentacja prac. Ulica obecnie jest już w stanie remontu, prowa
dzi się tam prace podziemne. Władze mia
sta chcą to wykorzystać i zrobić sieć kana
lizacyjną. Nie wiadomo jednak, ile pienię
dzy na tę inwestycję przekażą radni uchwa
lając przyszłoroczny budżet.
Basen ma gospodarza
Kryty basen przy ulicy Strzelców Bytomskich przez długi czas nie mógł doczekać się swojego gospodarza.
Obiekt, przejęty dawniej od KWK Rydułtowy, znalazł go dopiero nie
dawno w przetargu zorganizowanym przez gminę. Był to zarazem drugi przetarg, gdyż pierwszy nie wyłonił dzierżawcy.
Dowiedzieliśmy się, że już od 20 listo
pada basen ma być czynny. Dzierżawca za
powiada także, że będzie w obiekcie prowa
dził również inną działalność, w tym także kulturalną. Planuje się otwarcie małej ka
wiarenki, dyskoteki, siłowni, kręgielni a na
wet gabinetów odnowy biologicznej.
Miasto będzie regulowało rachunki za energię cieplną. Generalnie formą czynszu dzierżawnego jest prowadzenie obiektu.
Dzierżawca sam będzie musiał wypracować zysk, co w przypadku braku jakichkolwiek dotacji ze strony miasta byłoby praktycznie niemożliwe.
Obiekt wymaga jednak gruntownych re
montów. Nie czyniono ich od wybudowania basenu. Tymczasem swój wpływ na pogar-
go dnia myśliwy ten uczestniczył w urzą
dzonym przez Koło Łowieckie „Tur" polo
waniu w okolicach Pomorzowic. Dzika zwierzyna zamiast czekać w zagajnikach po polskiej stronie postanowiła przejść na czeską stronę jakby wyczuwając zorgani
zowaną na nią nagonkę. Nasz myśliwy po
stanowi! temu przeciwdziałać i od strony czeskiej naganiał zwierzynę na stronę pol
ską. Czyniąc to został zatrzymany przez strażnika granicznego. Chcialoby się rzec:
Jeleń zawinił, a myśliwego powiesili”.
' ' (g)
Wyłoniono już wykonawcę gazociągu przy ulicy Nowej. Część pieniędzy na ten cel zabezpieczono w budżecie miasta. Po
trzebne jest więc dofinansowanie. Dotacja w formie pożyczki ma pochodzić z Woje
wódzkiego Funduszu Ochrony Środowi
ska. Władze miasta już wkrótce złożą od
powiedni wniosek. (w)
szający się stan techniczny mają szkody górnicze. Pojawiają się także opinie, że pod
czas budowy basenu popełniono kilka błę
dów w sztuce budowlanej.
Ostatecznie remont basenu przewidzia
no na lato przyszłego roku. Część prac za
bezpieczających wykonano niedawno. Pil
nej naprawy wymaga jednak dach budynku oraz niecka basenu. Wkrótce ma zostać opracowany kosztorys prac.
Szkolna
niewiadoma
Wciąż nie wiadomo, ile miasto otrzyma od państwa pieniędzy na utrzymanie szkól podstawowych, które będzie musialo prze
jąć od 1 stycznia 1996 roku. Dyrektor Miejskiego Ośrodka Obsługi Placówek
Akcja Mikołaj
Wzorem lat ubiegłych w mieście zorga
nizowane zostaną Mikołajki dla wszystkich najmłodszych. W południe 6 grudnia dwóch Mikołajów przejedzie się w brycz
kach po ulicach miasta. Spotkania mikołaj
kowe odbędą się w kinie „Wawel” i w bu
dynku Ochotniczej Straży Pożarnej w Ra-
Kietrz
Bieg
Niepodległości
W piątek o godz. 13.oo na placu przed kietrzańskim ratuszem miał miejsce Drugi Uliczny Bieg Niepodległości - impreza zda
jąca się na trwałe wpisywać w życie grodu nad Troją. Przygotowane przez Szkołę Pod
stawową nr 1 w Kietrzu, której wysiłki ko
ordynował nauczyciel wychowania fizycz
nego Pan Andrzej Gaj, zawody skupiły 321 zawodników z terenu gminy, a także Szkoły Podstawowej w Pietrowicach Wielkich, Szkoły Podstawowej nr 5 w Głubczycach oraz gości z Vitkovic w Czechach.
Trasa biegu wiodła ulicami miasta wo
kół rynku. Zawody rozgrywano w6 katego
riach wiekowych z podziałem na chłopców i dziewczęta. Na mecie na każdego uczestni
ka czekały banany, herbata i pamiątkowy dyplom za udział w biegu. Zaś na zwycięz-
Rydułtowy
Przygotowani do zimy
Radni na ostatniej sesji zatwier
dzili program „Zima 95/96”. Przy burmistrzu miasta powołano sztab złożony z przedstawicieli zakładów pracy, radnych. Sztab ma koordyno
wać działania zmierzające do niwelo
wania skutków ostrej zimy.
Dowiedzieliśmy się, że w budżecie miasta zabezpieczono pieniądze na odśnie
żanie. „Mamy tylko nadzieję, że nie będzie żadnego kataklizmu” - stwierdza Krystyna Froncek,. sekretarz miasta. Odśnieżaniem zajmie się spółka, która wygrała przetarg na oczyszczanie miasta. W przypadku ostrej zimy wspomoże ją inna jednostka.
Radni pozytywnie ocenili sprzęt do odśnie
żania oraz zasoby piasku i żużlu. „Wiemy kto i za co będzie odpowiedzialny” - koń
czy sekretarz Froncek. , .
Kietrz
Wybory
Średnia frekwencja podczas wyborów w gminie Kietrz wyniosła 68,53%; najwy- sza była w Nowej Cerekwi — 73,5%, „ najniższa w pierwszym obwodzie kietrzań
skim — 65,13%. Uprawnionych do głoso
wania w skali gminy było 8.983 osób, gło
sowało 6.156 mieszkańców. Aleksander Kwaśniewski uzyskał poparcie 3.144 osób, a Lech Wałęsa 2.895.
Oświatowych dysponuje jedynie informa
cjami szczątkowymi, z których wynika, że subwencje wystarczą jedynie na pokrycie płac i pochodnych płac. Miasto od czasu odrębności Rydułtów przekazuje co roku ze swego budżetu pieniądze na konieczne re
monty szkól. Malowania wymaga SP-2.
Skąd jednak wziąć potrzebne na to 30 tysię
cy złotych, nie wiadomo. (w)
doszowach. Dla najmłodszych przygotowa
no z tej okazji specjalny program w wyko
naniu artystów Piwnicy Pod Baranami z Krakowa.
Mikołaja dla dzieci specjalnej troski or pochodzących z rodzin ubogich przygoClfc.
wuje Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.
Impreza z tym związana odbędzie się w ki
nie „Wawel" lub w kawiarni „Milusia”.
Sponsorem wszystkich zabaw jest Urząd Miasta wspomagany przez rydułtowskie za
kłady pracy. (g)
ców czekały nagrody ufundowane przez sponsorów: Referat Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta i Gminy, Bank Spółdzielczy i Piekarnia Pana Adama Samek w Kietrzu oraz Klub Sportowy „Orze!" Dzierżysław.
LaZ
Muzyczne seminarium
W Domu Kultury w Borucinie od 10 do 12 listopada trwało seminarium muzyczne dla grup tanecznych z województwa kato
wickiego i opolskiego, zrzeszonych przy Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym Niemców Woj. Katowickiego w Raciborzu.
Program obejmował m. in. naukę tańca i śpiewu. Seminarium było przeznaczone dla około 60 osób, które prowadzą grupy ta
neczne. Zorganizowane zostało przez nadreńsko-westfalski Związek Wypędzo
nych, którego kierownikiem jest Ulrich
Muschiol.
