1
1/1. Relacja J
I/2. Dokumenty (sensu stricto) dotyczące osoby relatora
I/3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące osoby relatora
II. Materiały uzupełniające relację \J
111/1 - Materiały dotyczące rodziny relatora
III/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r.
III/3 - Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945) III/4 - Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 r.
III/5 - inne...
IV. Korespondencja
SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI — ld % t i V U T faluuc....
V. Nazwiskowe karty informacyjne \J
VI. Fotografie
2
3
Dąbrowa Górnicza,dnia 14.X I .1979r.
Polskie Towarzystwo Historyczne Komisja Historii Kobiet
Uczer?tnicz-ek Walk o Niepodległość Ob.Adela Korczyńska
ul. War roi liska 19/17
40-740 K a t o w i c e 19 SS33S33SS3SS33SS3S333::3SS3
Relacja o nieżyjącej uczestniczce walki o niepodległość z okresu drugiej wojny światowej w latach 1939 - 1945
HALINA ZYGMUNT,pseudonim -Kalina- ur.7 listopada 1919r.
w Kielcach,córka Walentego i Anastazji z domu Miller,
wykształcenie średnie niepełne /Warszawa 1918/ pracownica handlu zatrudniona do 1939r.w przedsiębiorstwie handlowym /ojca/ w cha
rakterze sprzeda-wczyni.
W okresie okupacji do aresztowania,pracownica fizyczna w Dąbrowskim Przemyśle Drucianym w Dąbrowie Górniczej.
W październiku 19?9r.skierowana przez ojca Walentego Zygmunta do roboty konspiracyjnej w Związku -Orła Białego-.
Jako główne zadanie,które wyznaczyła sobie organizacja - Związek Orła Całego-,to walka z okupantem*przez osłabienie siły bojowej oraz siły oporu Niemiec hitlerowskich,przez propagandę rozkładową,akty sabotażowe,przygotowpnie zbrojnego powstania,celem odrodzenia Państwa Polskiego.
HALINA Z¥GMUNT,wychowana w duchu głębokiego patriotyzmu, zdecydowana do współpracy z całych swych sił przy odrodzeniu Państwa Polskiego,wyraziła natychmiast swoją zgodę i wobec Komen
danta Inspekcji na terenie Dąbrowy Górniczej,Marian Gawęda -3urza->, złożyła przysięgę na sztandar -Zwiąiku Orła Białego-: W Waszej
obecności przysięgam Bogu Wszech-mogącemu poświęcić wszystkie
swe siły i umiejętności sprawie wyzwolenia - niepodległej wielkiej Polski,dochować tajemnicy o organizacji i bezwarunkowo wykonywać rozkazy swoich przełożonych,tak mi dopomóż 3ógł
Początkowa pełni funkcje łączniczki -Komendy Inspekcji w Dąbrowie Górniczej- z Komendą Inspekcji w Czeladzi. Następnie powierzono jej kolportaż tajnych gazetek na przykład -Nasze sprawy-.
Pracuje również dla służby wywiadowczej,służby beapieczeństwa i sekcji sabotażu - Związku Orła Białego-.
Organizuje i przewozi broń palną oraz materiały wybuchowe,użyte do produkcji bomb,dla wykonania akcji sabotażu.
Współpracuje z: Piotr Reroń -Żubr-,Marian Gawęda -Jurza-,Władysław4
Stawski -Józef-Gonera#Stanisław Janczur, Stafaii iolaktOlimpia Cfctt -Ola-,Staniał ano- Panuś, St ani sław Ho ki ta, Tade uaz fo de cki-J nr e k-, Roman Wątrobióski -Poryw-,Irena »yoiągłow#ka,talenty Zygmunt -Chmura-*
Aresztowana przez gestapo w trzecim kwartale 194Ir,na teranie fafcryki - Dąbrowski Przemysł Druciany w 'Dąbrowie Górniczej.
Po aresztowaniu przebywa w więzieniach: w Katowicach,szpital
więzienny Eatowice-Etoguci ce, więzienie forteczne w Kłodzku,Wiezienie wa Wrocławiu.
W dniach 13 i 20 stycznia 194 Ir.przed Trybunałem Lutowym K ie^ e e hitlerowskich odbyła ai? rozprawa sądowa w wyniku której została skazana na kar# śmierci.
Wyrok wykonano 10 kwietnia 194Ir. -ścięcie toporem we Wrocławiu, 'arIzo a ^ n i e zachowała si# w czasie śledztwa,jak również procesu sądowego,Napisany przez filą list na kilka godzin przed śmiercią potwierdza Jeszcze raz,i4 była dzielną bojowniczką, która szła odważnie na d-rleró w poczuciu dobrze spełnionego obowiąz
ku wobec Obczyzny,Jak przystało na polk£,która jako cel walki wybrała wolnoóó Polski.
S0fa?uENgA3JA:
1, Akt oskarżenia - tłuszczenie uwierzytelnione z Języka niemiec
kiego - MiniaŁer-stwo Sprawiedliwości Rzeszy - Wydział XV OlOa 2. Wojskowy przegląd historyczny - czwarty kwartał 1967r. strona
312-251.
Płk.doc.dr Michał Pirko
Z dziejów organizacji -Związek Orła siałego- w Zagłębiu Dąbrow
skim w latach 1919-1942.
1. Listy pisane z więzień,jak równie* ostatni list na kilka godzin przed wykonaniem wyroku.
Infor acj? opracował *rat Haliny,Henryk Zygmunt zamieszkały ul.
Kopernika 2Ca, 41-100 Dąbrowa-Górni cza.
/-/ podpis Zygmunt
J$ULvh.U-ć
5
I | / H
Dąbrowa M m i cza, d-la 14.XI. l?79r Ąi'Ofjj Polskie Towarzystwo Historyczne
Komisja Historii Ko blat
Uczestrisz-ek laik o Niepodległośd Ob.Adela Korczyńska
ul* ar Ti liska 19/17
40-740 K a t o w i c e 19 SSSSSSSa$3SS33SSSBZ3SS33S33
Relacja o nieżyjącej uczestniczce walki o niepodległośd z okresu drugiej wojny światowej w latach 1919 - 1945
llkL IM ZYGMUNT,pseudonim -Kalina- ur.7 listopada 1919r.
w Kielcach,córka Walentego i Anastazji z do^u Miller,
wykształcenie średnie niepełne /Warszawa 1918/ pracownica handlu zatrudniona do 1919r.w przedsiębiorstwie handlowy® /ojca/ w cha
rakterze sprzeda-wezyni.
W okresie okupacji do aresztowania,pracownica fizyczna w Dąbrowskim Przemyśle Druciany® w Dąbrowie Górniczej.
W październiku 1919r.skierowana przez ojca Walentego Zygmunta do roboty konspiracyjnej w Związku -Orła Białego-.
Jako główne zadanie,które wyznaczyła sobie organizacja - Związek Orła iałego-,to walka z okupantem^przez osłabienie siły bojowej oraz siły oporu Nierriec hitlerowskich,przez propagandy rozkładową,akty sabotażowe,przygotowanie zbrojnego powstania,cele®
odrodzenia Państwa Polskiego.
.JALINA Z¥0MUK'Itwychowana w duchu głębokiego patriotyzmu, zdecydowana do wsp<5>pracy z całych swych sił przy odrodzeniu Państwa Polskiego,wyraziła natychmiast swoją zgodę i wobec Komen
danta Inspekcji na terenie Dąbrowy Górniczej,Marian Gawęda -3urza-, złożyła przysięgę na sztandar -Zwiątku Orła iałego-r W faszej
obecności przysięgam Bogu Wszech-mogącemu poświęcić wszystkie
swe siły i uniejętności sprawie wyzwolenia - niepodległej wielkiej Polski,dochować tajemnicy o organizacji i bezwarunkowo wykonywać rozkazy swoich przełożonych,tak Hi dopomóż ióg!
Początkom pełni funkcje łączniczki -Komendy Inspekcji w Dąbrowie Górniczej- z Komendą Inspekcji w Czeladzi. Następnie powierzono jej kolportaż tajnych gazetek na przykład -Nasze sprawy-.
Pracuje również dla służby wywiadowczej,służby bearieczeństwa i sekcji sabotażu - Związku urła iaiego-.
Urganizuje i przewozi broń palną oraz T-ateriały wybuchowe,użyte do produkcji bomb,dla wykonania akcji sabotażu.
współpracuje z: Piotr Keroń -Żubr-,Marian Gawęda -Oirza-,Władysław
6
Stawski -Józef-Gonera, Stanisław Janczur, Stefan i-o lak, Olimpia Cott -Ola-,Stanisław Panuś,Stanisław Hokita,Tadeusz Wodecki-Jurek-, Roman Wątrobiśski -Poryw-, Irena *«yoiągłowska, Walenty Zygmunt -Chmura-.
Aresztowana przez gestapo w trzecim kwartale 194Ir.na terenie fabryki - Dąbrowski Przemysł Druciany w Dąbrowie Górniczej.
Po aresztowania przebywa w więzieniach: w Katowicach,szpital
więzienny Katowice-Bogucice,wiezienie forteczne w Kłodzku,Wiezienie we Wrocławiu.
W dniach 13 i 20 stycznia 1943r.przed Trybunałem Ludowym Niemiec hitlerowskich odbyła si? rozprawa sadowa w wyniku której została skazana na karę śmierci.
Wyrok wykonano 30 kwietnia 194Ir. -ścięcie toporem we Wrocławiu, ardzo mężnie zachowała się w czasie śledztwa,jak również nrocesu sądowego.Napisany przez nią list na kilka godzin przed śmiercią potwierdza jeszcze raz,iż była dzielną bojowniczką, która szła odważnie na śmierć w poczueiu dobrze spełnionego obowiąz
ku wobec Ojczyzny,jak przystało na polkę,która jako cel walki wybrała wolność Polski.
DOKU^BHTAgJA:
1. Akt oskarżenia - tłumaczenie uwierzytelnione z języka niemiec
kiego - Minister-stwo Sprawiedliwości Rzeszy - Wydział IV GlOa 2. Wojskowy przegląd historyczny - czwarty kwartał 1967r. strona
312-253.
Płk.doc.dr Michał Pirko
Z dziejów organizacji -Związek Orła 31ałego- w Zagłębiu Dąbrow
skim w latach 1939-1942.
3. Listy pisane z więzłeś,jak również ostatni list na kilka godzin nrzed wykonaniem wyroku.
Informację opracował brat Haliny,Henryk Zygmunt zarrleszkały ul.
Kopernika 20a, 41-100 Dąbrowa-Górnicza.
/-/ podpis Zygmunt
7
Halina Zyg^urtówna 1919 - 1941
ilrtL IN A Z ^ u .; ;J n X t p s e u d o n i m k a l i n a , h a r c e r k a z D ą b r o w y G ó r n i c z e j n r . _ _ u r o d z o n a 7 l i s t o p a d a 1 1 1 I r . w K i e l c a c h , c ó r k a W a l e n t e g o
i A n a s t a z j i z d o m a i l l e r , w y k s z t a ł c e n i e " r a d n i e n i e p e ł n e / W a r s z a w a 1 9 1 8 / T . r a e o w - i c a ! • Lu r,r; t r r d r i o " ! '.-o I 1 l 3 r . /- j r - z e d s i y b i o r t ; v i e h a n d l o w y m / o j c a / w c h a r a k t e r z e s p r z e d a w c z y n i .
W okresie okupacji do aresztowania, pracownica fizyczna w dąbrow
skim Przemy H e Drucianym w dąbrowie Górnic zfrj.
.V październiku 1919r. skierowana przez ojca Walentego Zyfi-an-ta do roboty4* konspiracyjnej w Związku Orła iiałego.
Jako główne zadanie,które wyznaczyła sobie organizacja - Związek Or*a '•iałego - to walka z okupantem rrzez osłabienie siły bojowej oraz siły oporu Niemiec hitlerowskich przez propagand? rozkładową, akty sabotażowe, przygotowanie zbrojne30 rowstania celei obrodzenia Państwa Polskiego.
Halina Zygmunt, wychowana w duchu głębokiego patriotyzmu, zdecydo
wana do współpracy z całych swych si* przy odrodzeniu Państwa Pol
skiego, wyraziła natychmiast swoją zgodę i wobec Komendanta Inspek
cji na terenie -ąbrowy Górniczej, >.rian Gawęda -3urza-, złożyła pr*ysięgę na sztandar Związku Orła Białego. .V Waszej obecności przysięgam dogu Wszechmogącemu poświęcić wszystkie swe siły i umie
jętno ci sprawie wyzwolenia - nie odległej wielkiej Polski, docho
wać tajemnicy o organizacji i bezwarunkowo wykonywać rozkazy swoich przełożonych - tak mi dopomóż k5g!.
Początkowo pełni funkcje łączniczki - Komendy Inspekcji w dąbrowie Górniczej z Komendą Irspekcji w zeladzi. Wstępnie powierzono jej kolportaż tajny ch gazetek na przykład •‘Hasze sprawy*1.
Pracuje również dla służby wywiadowczej, służ-iy bezpieczeństwa i sekcji sabotażu - Zwiszku Or>a iiałego.
Organizuje i przewozi bron palną oraz materiały wybuchowe, użyte do produkcji bomb, dla wykonania akcji sabotażu.
Współpracuje z : Piotr He roń - Żubr, !/.arian Gawęda - 3urza, Władysław Starski, Józef Gorara, Stanisław Janczur, Stefan Polak, Olimpia Cott -Ola, Stanisław Panuś, Stanisław Rokita, Tadeusz Wodecki-Jurek-, Rorrwn * ątrobiń«?ki-Por yw, Iif&a n a, talentf Zyg 1 unt-Ghmura.
Aresztowana przez gestapo w tr^zeerrm ifartale 1941r. na terenie fabryki - dąbrowski Przemysł drusiany w dąbrowie Górniczej.
8
Po aresztowaniu nrzebywa w więzieniach: w Katowicach, szpital więzienny Xatowiee-3oguciee, więzienie forteczne w Kłodzku, wie
zienie we Wrocławiu.
T d ich 19 i 20 s ty c z n ia 194I r . p rz e d Trybunałem Ludowy* Kie-miec hitlerowskich odbyła sit* rozprawa sądowa w wyniku której została skazana na kar? śmierci*
% r o k wykonano lu kwietnia 174Ir. - ścięcie toporem we Wrocławiu.
Bardzo m$4r&e zachowała si? w czasie. Śledztwa, jak r ó m i e ż procesu sądowego* Napisany przez nią list: na kilka godzin przed śmiercią potwierdza jeszcze raz iż była dzielną bojowniczką, która 3zła odważnie na -lnderć w poczucia dobrze spełnionego obowiązku wobec Ojczyzny, jak przystało na Polk^, która jako cel walki wybrała wolno 15 Polski.
Dokuaentacjąs
1. Akt oskarżenia - tłuraszenie uwierzytelnione z języka niemiec
kiego -Ministerstwo Sprawiedliwo lei Rzeszy - .¥ydział IV 3 lOa 2
.
Wojskowy przegląd historyczny - czarty kwartał 1967r.strona 212-253
Płk.iloc.dr ISichał Pirko.
Z dziejów organizacji - Związek Orła >ia':ego ar Zagłębiu Dąbrow
skim w latach 1919-1942.
9. Listy pisane'z wiezie jak również ostatni list na kilka godzin przed wykonaniem wyroku.
Informacje opracował brat Haliny, Henryk Zygnstat zamieszkały ul. opernika 20a, 41-100 dąbrowa Górnicza#
Oryginał relacji w zbiorach A.Kbrczy ri^kiej.
2a zg o d n o ść i
Eleonora -Koczorek
Chi -rzó'śi ul.^wor-tjcks 1?/17
C ) K*tovićV
9
urodziła się 7 listopada 1919 roku w Kielcach jako córka Walentego i Anastazji.Wychowywała się w Warszawie,tam uczęszczała do szkoły na Żoliborzu,należąc do ZHP,
W roku 1938 cała rodzina przeniosła się do Dąbrowy Górniczej i zamiesz
kała przy ulicy Hutniczej 7 a.Halina podjęła pracę w Fabryce Drutu i Wyrobów z -^rutu Kleina®
W chwili wybuchu II Wojny kwiatowej Halina Zygmunt przystąpiła do konspiracyjnej Organizacji Orła Białego,składając przysięgę w listo
padzie 1939 r.Działała w kilku miejscowościach Zagłębia Dąbrowskiego jako łączniczka przenosząc bro*1, materiały wybuchowe,tajną prasę i doku
menty organizacyjne do Czeladzi,Grodźca,Sosnowca,Łagiszy,Dąbrowy Górniczej.W £agiszy,w kopalni "Mars" była dobrze zorganizowana grupa OOB.Iam gromadzono materiał wybuchowy,który na zewnątrz wynosiła Stanisława P a n u ś i dostarczała go Halinie Zygmunt,która z kolei przenosiła go do łaźni miejskiej w Czeladzi,gdzie produkowano bomby zegarowe.W dniu 30 grudnia 1940 roku w łaźni nastąpił wybuch,w którym zginęło pięciu działaczy konspiracyjnych*Od początku roku 1941 w Zagłębim
H a l i n a Z y g m u n t-pseudonim "Kalina*1
Dąbrowskim nasj r się aresztowania przez Gestapo głównie członków 00B na czele z Piotrem Reroniem,
Halina Zygmunt została aresztowana 14 marca 1941 roku.Początkowo
przebywała w Sosnowcu,następnie w obozie śledzym w Mysłowicach,a potem na tzw "rozprawę sądową"oczekiwała w twierdzy kłodzkiej.W śledztwie mimo stosowanych nieludzkich tofctur zachowywała się bardzo dzielnie*
Sądzona była wraz z harcerzami z Dąbrowy Górniczej,członkami Organizacji Orła Białego z "grupy Reronia".Byli to:Piotr Rero^,Marian Gawęda,
Roman Wątrobiński,Tadeusz Wodecki,Zenon S^nielewski. Wszyscy otrzymali ten sam wyrok śmierci"za zdradę stanu"... ...
Wykonanie wyroku nastąpiło w dniu 29 kwietnia 1943 roku we Wrocławiu przez ścięcie na gilotynie.Władze więzienne wyraziły zgodę na napisanie listów do^k rodzin przez skazańców,.list Haliny Zygmunt do matki dowodzi, jak wielkiego ducha była ta młoda kobieta.
10
-i-/4 -ą q list pożegnalny Haliny Z y g m u n t pisany przed śmiercią-scięciem na gilotynie we Wrocławiu w dniu 29 kwietnia 1943 roku.
Ukochana,najdroższa Mateńko,siostrzyczki i bracia!!!
Niniejszy list zwiastuje Wam mili moi kochani,tragiczną smutną wiadomość, mej
gdyż ten list piszę w godzinie naEgK$xśmierci,
Przygotowuję się na drogę wieczności,Żal duszę ściska,boleść serce czuje,Muszę odejść,już nigdy nie ujrzę Was,nie usłyszę Waszych głosów.
Nie zobaczymy się już na tym padole łez,lecz mam nadzieję,że w życiu wiecznym zobaczymy się.I już nigdy nas nie rozłączą.
Ciężko mi odejść,bardzo ciężko,och gorzką śmiercią ginę,szczątki mego biednego ciała nie spoczną blisko Was,
Najmilsza ukochana Matuś,upadam do Twych kolan,oplatam ramionami i tulę skołataną głowę,obsypuję pocałunkami kochane,spracowane ręce i łagodne,piękne czarne oczy.Żegnam Cię Matuchno na zawsze,żegnaj.
Błagam Cię,nie płacz,ni/e rozpaczaj,nie płacz Matuś,nie płacz.
Będzie mi ciężko iść z dzbankiem Twoich łez,nie płacz,błagam Cię*
Pomódl się za mnie,nie myśl o mnie źle, przebada; mi wszystko,bo ja
bardzo cierpię i za wszystko bardzo żałuję.Oby Bóg osłodził Ci gorzkie życie,abyś doznała szczęścia,na jakie w pełni zasługujesz.Bądź...zdrowa Matuś ukochana.Najdroższa laleczko i Stasiu!Z całych sił przyciskam Was do siebie i obsypuję pocałunkami.Biedactwa,niech Bóg i Matka Naj
świętsza ma Was w nieustannej opiece.Otoczcie miłością i szacunkiem
znękaną Mateczkę,otrzyjcie łzy i starajcie się zagoić Jej umęczone serce.
Nie zapominajcie o Halince i o tym dlaczego muszę umrzeć w zaraniu swego życia.
Najdroższy Heniu!Niech Ci Bóg błogosławi i Matka Najświętsza,niech Cię prowadzi po tej smutnej drodze życia,Heniu drogi braciszku,z bólem odchodzę,nie zobaczę Cię więcej,nie ucałuję.H^niu,kochany chłopcze dziękuję Ci za wszystko,proszę dotrzymaj słowa,opiekuj się Mateczką, Żegnaj!Ściskam Cię mocno i całuję kędzierzawą główkę,
Kochany Władziu,Zosiu,Rysiu i Halusiu życzę Wam szczęścia i powodzenia, chowajcie się śliczne dziateczki w szczęściu.
Verte! 11
i i >
list pożegnalny ^aliny Zygmunt s.2.- —
...Kochany Rysieńku,wyrośnij na dzielnego człowieka,kochaj swoich
rodziców.Kochana Malinko moja imienni czko^mała''.Ty teraz nie zrozumiesz dlaczego Twoja ciocia w<|tak młodym wieku odeszła w zaświaty,ale gdy podrośniesz,to mamusia Twoja powie.Halinko-ciocia Cię mocno przyciska do serc§t i całuje,zmów paciorek za mą biedną duszę.
A więc żegnajcie.Bywajcie zdrpwi.Muszę odejść na zawsze,ale odshodzę dzielnie i dumnie,ani jedna łza nie błyśnie mi w akH oczach.
Kochany Tadku,gdy wrócisz zdrowo to zaopiekuj się naszą Mateczką, pamiętaj o mojej prośbie.Matuchna tak wiele przecierpiała w swoim życiu,że należy się jej troskliwa opieka.Wierz mi,że słowo matka to najczulsze wyrażenie miłości.Poza tym kochany Tadziu życzę Ci szczęścia i powodzenia,żegnam,bywaj zdrów.Całuję Cię mocno i ściskam Twoją dłoń.
xxxxMa±H]skH® Mateczko,MatuŚ/^atuchno ukochana,w tych słowach mieści się wszystko.Żegnajcie,bywajcie zdrowi,Bóg z Wami,Wasza dzieln§t,ale a smutna Halinka odchodzi o godzinie 18,30.Żegnajcie,ukochany jedyny
Kaziku całuję Cię i ściskam mocno dłoń Twoja zawsze Haluś!
Żegnajcie moi kochani-idę do Pana Boga,
12
4 * 9 i i
Bh %gmt*nt Halina ps. f i U r a * List « pod stafotu
Breslau 10 den.21.IV.174J r.
S traffge fae gni •
W ostatni® dniu przed egzekucją pozwolono napisać list.
Ukochana najdroftaca &at«rtko t siostrzyczki i bracia!!!
Niniejszy® list zwiastuj# Was sili coi kochani tragiczną sreutn^
wiadowo^d g dyi piazf w gidzinie sej iasierci.
P rzygotow uję s i ? m drogę w ie c z n o ś c i, 2al dusz# ś c is k a , bolestd serca czuje. »u*«tf odejid, już nigdy nie ujrzf Was, nla usłysz*
Waszych głosów. Wie zobaczymy si* już na tym padole łez, lecz mam nadzlejf , t e w Syciu wieczny® zobaczymy alf i nigdy Jat nas n ie r o z łączą. d ę t k o mi ode.144, bardzo ciotko, och gorzką si&iercią ginę, szczątki mego biednego ciała nie spoczną blisko Sas.
Kaj^ilsza, ukochana matu*1, upadam do twych kolan, oplata® rasdona 1 tuli? skołataną głowf, obsypuj? pocałunkami kochana, spracowane r#ce 1 łagodne, pitkne czarna oczy. Zagnam Ci# Mataohno na zawsze, żegnaj, ^łagast C i f hi a płacz, nia rozpaczaj, nie płacz Ma tai, nie p*acz .ladzie mi ciotko i<śd z dzbankie® Swych łez, nie płacz, błagam CiSU Pomódl alf za m i e . Wt# rny^l o mnie źle, przebacz ad wszystko, bo ja bardzo cierpif i za kar wszystko bardzo ftałajf. Oby B4g osło
dził Ci gorzkie *ycie, o byń doznała szczficia na jakie w pełni zasłużyła 4. 3ąd£... zdrowa oatuś ukochana.
Kajdroiaza Laleczko i Stasia z całych sił przyciskam #as do siebie i obsypuj# peoałotnjaisi. iiedactwo. Sieoh Bóg i Matka Wajśw. ma Was w nieustannej opiece. Otoczcie miłością i ssacu^kie® znfksn^ ®«tecz~
potrzyjcie łzy i starajcie sif zagoid jej umoczone r#ce.
Wie zapominajcie i Halince I o tym dlaczego m i i f u^rze# w zaraniu swego t y c i a ,
Kajdroższy Heniu, niech Ci 3óg -logos ławi i latka ffajfcr. niech Cif r>rowadzi po tej smutnej drodze życia. Heniu mdj drogi braclssku z bólem odchodzf, nie zobacz# Cis więcej, nie całuj#.
Henia kochany chłopcze - dziękuj* ci za wszystko, proszę dotrzymaj słowa, opiekaj s i ę Mateczką. Żegnaj t Ściska* Cif n^cno i całują
kędzierzawą główk*. Kochany Władziu, Zosiu, Byaiuniu, Halinko - tyczf Wam szczucia i powodzenia, chowajcie śliczne dziateczki w szczuciu.
13
U i - 9
Kochany Hystiuńka, wyro Jnt j na lzisln ago człowieka, kochaj swych ro<3sie<$w« £oehs$a Halinka» aeja n t e M t a n t t s t e * Ty teras n it ijroaarlas* dlasaaso fw©$a c io c ia w ta Ir a*«4y» wieka odsasła w aaiwiaty* a le gdy podrd#itia«s, to mmmmiI* Twoja powiat Haliako
* c i o c i a C i f w»am o ra y e is k * do s a r e a i eała,1e c a u l a , mw6v p a c io re k aa m Mo<3n$ dtt«sę* A tar*** * * £ n a « e ia . ly w a je ia a lr o w i. Mas*#
• t o j d ć na saw *st» a l a odehodl*,, 4 s i a l n i a i d u afeilt» a n i Jadna łsa n ie b ły ś n ie psi w o lsa c h *
A ch a n y tfeglnft - g$y w rd o las id ro w o , to K aspialtuJ a i# na?z-? ras ta o s - k ą t p a a l f t a j o laojaj pi*OJlbla* ^ ta © h n i» ta k w ia ła n r s e c i e r p i a ł a w swoim ty c is i że p a l e t y ,jej s i f tr o s k liw a opieka# f a r s a «si w ia ra ,
*a słowo Matka to m j e a o ls a e w y ra ja n ia t1 ło 4 o i« ?o*a ty® koch&ny fadlm ty s s # Ci s s o e $ £ c la i pow odraaia*
Ź&gnasi, bywaj w irów , ca ł a j a *1# aoane i b o isk a# Twoją d ło ń . M ateczko, a a iu s h a a , assr^uii, akoeLaoa**^ ty c h sło w ach M a ś e i s i # w aaystka* " o g p a jo le , b y w ająia sdrow i # a lassi*
# * ssa I s l t l n e , a le s s u tn a B aiifika #&eh©ćUi o g o d a in ia 16,10
^ ą p i s j e t e ! Ukochany» Jedyny 3C&&ika - o ł a j f * t# i ie isk a ® Tsseno d ła ń .
rwo Ja aawase Haia4
&tgnej0i e ®oi kochani - id*1 do Fana Joga
O stotnlt słowa tiyły do Ktonuka Tonery - m r m m m t i®
Haliny.
~ 2 -
14
„ H ą l i n a _ Z 2 gm un^_£ S1 _ ”K a l i n a ^ ____
/ytA.Ti-yr>, u
córka Walentego i Anastazji z d. Miller Piotr Reroń "Żubr"
Marian Gawęda "Burza"
Władysław SStawski Józef Goner
Stanisław Janczur Stefan Polak
Olimpia Cott-Ola Stanisław Panuś Stanisław Rokita
Tadeusz Wodecki-Jurek Roman Wątróbiński-Poryw
Irena Wyciągłowska Walenty Zygmunt-Chmura Płk.docodr.Michał Pirko Henryk Zygmunt /brat/
15
16
17
ZYGMUNT HALINA ps. "Kalina"
Biogram przepisany z książki Harcerki 1939 - 1954, pr. zbiorowa, PWN, Warszawa 1983 s. 457/8.
Chor. Kielecka. Lat 22. Absolwentka Gim. im. E. Plater a Sosnowcu.
Ekspedientka. Harcerka z Dąbrowy Górniczej. Od początku okupacji w org.
"Orzeł Biały" w Dąbrowie Górniczej jako łączniczka i kolporterka pisma konspiracyjnego "Nasze Sprawy". Zaangażowana również w sekcji sabotażowo
dy wersyjnej przewoziła broń i materiały wybuchowe. Aresztowana w 194 lr.
Więziona w Katowicach, Kłodzku i Wrocławiu. Skazana na śmierć przez Yolksgerichtshof w Kłodzku, ścięta 30 IV 1943r. we Wrocławiu.
Pomnik Harcerzy z OOB został ufundowany przez pp. Bocianowskich z Dąbrowy Górniczej i stał w ogrodzie należącym do ich willi przy ul.
Konopnickiej 39. Obecnie jest to własność p. Zagrodzkiego. Płot ogrodu został poprowadzony w ten sposób, że pomnik jest obecnie dostępny z ulicy.
Kraków, kwiecień 2005r.
18
19
Fragmenty aktu oskarżenia ifrliny Zygmunt.
Trybunał Ludowy w 3erlinie tfydz.KG - 103 sygnatura 8 J 2 91/42
str.20 III lir. Oskar* >ny Ga enda o dc? brał nrzysięgę o- Stanisławy J-nnu j z Łagiszy, oskarżonej w postępowaniu 9 J 292/42
str.41 ... akt oskarżenia Haliny Zygmunt
VI 12/41,,, Komendantowi z Łagiszy, Alfonsowi Siielakowi, oskarżo
nemu w sprawie 8 J 292/41 - przekazywała /l; Lina Zygmunt*
nrze znaczony cl la niego zakład /pis to "lasze srrawy "/
przez Stanisławę PanuS, oskarżoną w tej samej skrawie której pisma te wręczała częściowo osobiście, a częicio- wo przesyłała Je za pośrednictwem Ireny <¥yciągło wskiej.
VI 41 .. Kiedy działający fako szef sabotażu w Czeladzi Stanisław Rokita progił ją /H.ZygTunt/ w Jesieni 194Cr.-
by wystarała sit,- lla niego o nateriał wybuchowy, prze- kazav;j t,, pro z f? pośrednictwem oskarżonej w spranie 8J/292/41 - Stanisławy Panui oskarżonemu w tej sprawie
^o nendantowi z -ogiszy Alfonsowi Sibilakowi. ..Jnrótce nat potem otrzymała zarówno od Stanisławy Panu?, Jak i od Praskie fjo po 2 kg kopalnianego środka wybuchowego /amo
nity/ , który na razie okrywała w swoim pokoju /Halina Zygmunt/.
Za Z-odno 'ć :
horzów, ul.Uyarecka 17/17
20
A o l W Ś t . W * - ) ,
P a n u 's S ta n is ła w a
Fragm enty a k tu o s k a r ż e n ia Ja l i n y 2jfGHW?T
T rybunał Lijdowy w e r l i n i e Vydz# KG -KM s y g n a tu ra SJ 291/42
a t r . 20 III 11 r O skarżony Gawanda o d e b ra ł p e m y a ię g f od S t a n i s ł a wy Panui z ^ g i s z y , o s k a rż o n e j w postępow aniu 9 J 292/42 str* 41 ..« /akt oskarżenia Haliny Zygiaant
VI 1 2/41 • • • • komendantowi z ia g ia z y , A lfonsow i S i b i e l a kow i, orkarżonem* w sp raw ie 8 J 292/41 - przekazyw ało /Ha
l i n& Zygmunt/ p rzezn aczo n y dla niego z a k ła d /p ia n o *'4f.»*ze S praw y"/ p rz e z S ta n is ła w ę Pańu^, o sk arżo n a w t e j sam ej spr*
w ie , k t ó r e j p is n ą te w rę c z a ła ao fśeio w o o s o b i ś c i e , a c z ę ś ciowo p r z e s y ł a ł a Je za pośrednictw em I r e n y afyciągłow skie j . VI 41 •• fti^dy d z i a ł a j ą c y ja o s z e f sa b o ta ż u w C z e la d z i S ta n is ła w R o k ita P r o s i ł j ą /H . 2 jg ® u n t/ w j e s i e n i 1940 r , , by w y s ta r a ła s i* d la n ieg o o m a te r ia ł wybuchowy, p rz e k az a
ł a t ę p ro śb ą za pośrednictw a® o s k a r ż o n e j w sp raw ie 3J/232/
/4 1 - S ta n is ła w y P anui o sk a rż o b e su w t e j sprnw ie Soaendan*
tow i z Lfeiriszy A lfonsow i S ib ila k o w i. . * Wkrótce potem
© trzym ała zarówno od S ta n is ła w y P anać, ja k i od P ra sk ieg o po 2 kg k o p aln ia n eg o środka wybuchowego /a m o n ity /, k tó r y na r a z i e ukryw ała w swoi® p okoju / S a l i n a Zygm unt/.
Za zgodność s
r
nlt'XT21
22
OOB Zagłębie
ZYGM UNTOW A HALINA
Członek Zw. Orła Białego na terenie zagłębia. Aresztowana w czasie licznych aresztowań jakie gestapo przeprowadzało w 1940 r. i 1941 r. Skazana na śmierć w więzieniu w Kłodzku dnia 23.1.1943 r. Przetransportowana do Wrocławia, celem dokonania egzekucji. Stracona w kwietniu 1943 r.
Źródło:
Niekrasz Juliusz, "Z dziejów AK na Śląsku", wyd. II K-ce 1993, s. 47, 290
Z. Kotowicz' 99
23
24
25