Legendarne początki Rzymu, czyli mit o cudownych bliźniętach:
Romulusie i Remusie Cele lekcji
a. Wiadomości:
* Uczeń wie, jak wyglądały legendarne początki Rzymu; kim byli Romulus i Remus, Numitor i Amiliusz, a także Rea Sylvia; jak doszło do objęcia władzy przez Romulusa.
b. Umiejętności
* Uczeń umie opowiedzieć treść mitu, a także powiązać go z opowieściami biblijnymi.
2. Metoda i forma pracy
Bezpośrednie - zapisanie numeru i tematu lekcji na tablicy; powitanie uczniów.
Pogadanka – za pomocą pytań uczniowie sami poznają niektóre zagadnienia.
Metoda oglądowa - praca z ilustracją; uczniowie dostrzegają na ilustracji Romulusa i Remusa, dzięki czemu lepiej rozumieją mityczne początki Rzymu.
3. Środki dydaktyczne
Cegielski T., Lengauer W., Tymowski M., Ludzie, społeczeństwa, cywilizacje. Historia - starożytność i średniowiecze, WSiP, Warszawa 2002
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
1) Czynności wstępne - Witam uczniów; zapisuję numer, temat lekcji na tablicy, sprawdzam listę obecności.
b. Faza realizacyjna
1) Wprowadzenie nowego materiału oraz sprawdzenie i utrwalenie wiadomości z poprzednich zajęć:
Krok I:
Mówię uczniom, iż mit o Romulusie i Remusie jest mitem tłumaczącym powstanie państwa rzymskiego i jego instytucji.
Tradycja mityczna była przekazywana ustnie z pokolenia na pokolenie.
Romulus znaczy Rzymianin (od łacińskiej nazwy Roma – Rzym).
Romulus zabił brata bliźniaka, Remusa. W czasie lekcji będziemy omawiać, jak do tego doszło?
Pokazuję uczniom fotografię, na której przedstawieni są obydwaj bracia. Informuję uczniów, aby zapamiętali postać wilczycy, która odegra ważną rolę w życiu Romulusa i Remusa.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Romulus_i_remus.jpg
Następnie podaję informacje dotyczące mitycznych bliźniąt:
- Urodzili się w latyńskim mieście Alba Longa (dzisiaj Castel Gandolfo), które założył syn Eneasza - Askaniusz;
- Pochodzili z królewskiego rodu;
- Ich dziadek, Numitor, został pozbawiony władzy i wygnany przez swego brata Amuliusza;
- Amuliusz zmusił córkę Numitora - Reę Sylwię do kapłaństwa w kulcie Westy. A ponieważ kult kapłanki Westy wymagał zachowania dziewictwa, oznaczało to, że Numitor nie będzie miał wnuków;
- Jednak kapłanka Rea Sylwia zaszła w ciążę z bogiem wojny Marsem, a następnie powiła bliźnięta;
- Amuliusz rozkazał utopić je w Tybrze;
- Fale Tybru wyrzuciły koszyk, do którego włożono dzieci, na brzeg w pobliżu wzgórza Palatyn;
- Dzieci przygarnęła wilczyca, która wykarmiła je własnym mlekiem, a wychował je potem pasterz;
- Romulus i Remus z czasem odzyskali tron dla swego dziadka, Numitora, a sami postanowili założyć miasto w miejscu swego ocalenia;
- Romulus i Remus byli bliźniakami, więc kwestia starszeństwa nie mogła zadecydować o tym, kto założy Rzym i będzie nim władał;
- Kiedy pojawiały się jakiekolwiek wątpliwości, w czasach starożytnych odwoływano się wówczas do woli bogów. Tak też zrobiono i tym razem. Romulus zajął miejsce na Palatynie, a Remus na
Awentynie. Pierwszy znak, w postaci sześciu ptaków nad głową, ukazał się Remusowi, ale zaraz dwanaście ptaków ukazało się nad Romulusem;
- Romulus wyznaczył granicę – pomerium, a gdy Remus ją przekroczył, Romulus zabił brata.
Założenie Rzymu datuje się na 753 rok p.n.e.
Informuję uczniów, iż legendę o mitycznych początkach Rzymu znajdą w dziele Tytusa Liwiusza, pt.
„Ab urbe condita” – tzn. „od założenia miasta”.
Pytam też uczniów, czy dostrzegają jakieś podobieństwa występujące między mitem a np.
przypowieścią o Mojżeszu, którą można odnaleźć w Starym Testamencie, bądź przypowieścią o braciach: Kainie i Ablu?
c. Faza podsumowująca
1) Utrwalenie wiadomości - Pytam uczniów, czy wszystko jest dla nich zrozumiałe.
2) Zadanie pracy domowej - Jako pracę domową zadaję uczniom przyswoić informacje omawiane w czasie lekcji.
5. Bibliografia
Cegielski T., Lengauer W., Tymowski M., Ludzie, społeczeństwa, cywilizacje. Historia - starożytność i średniowiecze, WSiP, Warszawa 2002
