Mirosław Szczechowicz
Czy w przypadku unieważnienia
przetargu nabywcy może
przysługiwać roszczenie z art. 70³ § 3
k.c. o zawarcie umowy przenoszącej
własność nieruchomości?
Studia Prawnoustrojowe nr 17, 77-83
2012
J a r o s ła w S z c z e c h o w ic z
U niw ersytet W arm ińsko-M azurski w Olsztynie
Czy w przypadku unieważnienia przetargu
nabyw cy może przysługiwać roszczenie
z art. 703 § 3 k.c. o zawarcie umowy
przenoszącej własność nieruchomości?
Postępow anie przetargow e je s t jednym ze sposobów zaw arcia umowy. P rz eta rg jako tryb zaw arcia umowy wprowadzony został do kodeksu cywilne go u sta w ą z dnia 23 sierp n ia 1996 r. o zm ianie ustaw y - Kodeks cywilny1
z mocą obowiązującą od dnia 28 g ru d n ia 1996 r. W dniu 25 w rześnia 2003 r. weszła w życie u staw a z 14 lutego 2003 r. o zm ianie ustaw y - Kodeks cywilny oraz niektórych innych u staw2, k tó ra do art. 702 k.c. dotyczącego
aukcji dodała § 3 stanowiący, że „jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia szczególnych w ym agań przew idzianych w ustaw ie, zarówno organizator a u kcji, ja k i jej uczestnik, którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić zaw arcia umowy”. Dodatkowo do p rzetarg u uregulow anego w art. 703 § 3 k.c.
n a k a za ła odpowiednie stosow anie 702 § 3 k.c. Tym sam ym po nowelizacji
przepisów k.c. o p rze targ u regulacja ta, odnosząca się do w szystkich p rz e ta r gów, przecięła wszelkie wątpliwości i rozbieżności w orzecznictwie3 co do
skutków w ygrania p rze targ u w okresie przed zm ianą art. 701-703 k.c. Zatem po rozstrzygnięciu p rze targ u jego uczestnikom przysługuje roszczenie o za warcie umowy, jeżeli jej ważność zależy od spełnienia szczególnych w ym agań przew idzianym w ustaw ie, w tym w ym agań co do formy, a organizator prze ta rg u uchyla się od jej zaw arcia4.
1 D z.U . z 1996 r., n r 114 poz. 542. 2 D z.U . z 2003 r., n r 49 poz. 408.
3 W w y ro k u z 21 w rz e ś n ia 2000 r. (II C K N 1075/96, O S N C 2001, n r 2, poz. 35) SN u z n ał, że wobec b r a k u w y m ag an ej form y a k tu n o ta ria ln e g o n iew aż n e s ą o fe rta i o św iad czen ie o jej p rz y ję c iu złożone w to k u p r z e ta r g u n ieo g ra n ic z o n eg o n a z a g o s p o d a ro w a n ie n ie ru c h o m o ś ci z m ożliw ością p rz e n ie s ie n ia p ra w a w ieczystego u ż y tk o w a n ia , co m a te n s k u te k , że pó źn iejsza odm ow a z ło żen ia w w y m a g a n e j p rzez p raw o form ie o św ia d c ze n ia w oli dotyczącego p rz e n ie s ie n ia p ra w a w ieczystego u ż y tk o w a n ia n ie m oże u z a s a d n ia ć p o w ództw a zm ie rzająceg o do o sią g n ię cia s k u tk ó w w y n ik a ją cy c h z a r t. 64 k.c. w zw iąz k u z a r t. 1047 k.p.c. O d m ien n e stan o w isk o SN z a ją ł w p ó źn iejszy m w y ro k u z d n ia 19 m a rc a 2003 r. (I C K N 148/01, niep u b l.).
4 Por. J . R ajsk i, P rze ta rg w u jeciu n o w ych p rzep isó w k o d ek su cyw ilnego, „ P rz eg lad P ra w a H an d lo w eg o ” 1997, n r 1.
78 J a r o s ła w S zc ze ch o w ic z
S tosunki cywilnoprawne pomiędzy uczestnikam i p rze targ u naw iązują się w chwili złożenia ofert, bowiem podstaw ą p rze targ u je st zaproszenie do ich składania. O rganizator p rzetarg u zapraszający do skład an ia ofert oczeku je złożenia w określonym term inie w szystkich ofert, następ n ie w ybiera jed n ą
z nich, najkorzystniejszą, z k tó rą je s t zw iązany lub nie w ybiera żadnej. Z chw ilą przyjęcia oferty m iędzy organizatorem p rze targ u a uczestnikiem , którego oferta została w ybrana, pow staje stosunek praw ny stanow iący sam o dzielną podstaw ę p raw n ą (art. 702 § 3 w zw iązku z art. 703 § 3 k.c.) do zaw arcia umowy spełniającej przew idziane w ustaw ie w arunki.
W praktyce pojaw iają się wątpliwości co do możliwości skutecznego wy stąp ien ia do sąd u z powództwem opartym n a przepisach art. 702 § 3 w zw. z art. 703 § 3 i w zw. z art. 64 k.c. o zobowiązanie do złożenia oświadczenia 0 przeniesieniu praw a własności nieruchom ości (praw a wieczystego użytko w ania), skierow anym przeciwko organizatorow i p rzetarg u (jednostce sam o rzą d u terytorialnego, Skarbowi Państw a), jeżeli odm aw ia zaw arcia umowy - przy założeniu, że wyłoniono nabywcę nieruchom ości będącej przedm iotem p rzetarg u , a organizator uniew ażnił przetarg. W skazana wątpliwość pojawia się w dość typowej sytuacji, gdy został ogłoszony p rze targ (ustny, pisem ny) nieograniczony n a sprzedaż nieruchomości. J a k zwykle, podstawowym w a ru n k iem p rzystąp ienia do p rzetarg u było dokonanie przez uczestników w pła ty w adium przelew em n a konto lub w kasie organizatora. W adium zostało wpłacone przez jednego uczestnika w kasie, a przez drugiego uiszczone prze lewem bankowym. W dniu p rzetarg u kom isja przetargow a nie dopuściła u czestnika, który w adium wpłacił w term in ie przelew em bankowym n a kon to z uw agi n a nieprzedłożenie kom isji dowodu w niesienia wadium . F a k t dokonania w płaty przez tego u czestnika był znany w szystkim członkom ko m isji przetargow ej. N astępnie w w yniku skargi wniesionej przez tego uczest n ik a n a odmowę dopuszczenia do p rze targ u organizator uniew ażnił p rzetarg 1 z tej przyczyny odmówił innem u uczestnikow i, ustalon em u w protokole z p rze targ u jako nabywcy nieruchomości, zaw arcia umowy przenoszącej w ła sność tej nieruchomości.
Rozważając przedstaw ione w ty tu le pracy zagadnienie praw ne, n a w stę pie należy przypom nieć, iż zgodnie z art. 2 8 § 1 ust. 3 ustaw y z dnia 21 sierpn ia 1997 r. o gospodarce nieruchom ościam i5, protokół z przeprow adzo nego p rze targ u stanow i podstaw ę do zaw arcia umowy. Sposób i tryb przepro w adzenia p rzetarg u reguluje rozporządzenie Rady M inistrów z dnia 14 w rze śn ia 2004 r. w spraw ie sposobu i try b u przeprow adzania przetargów oraz rokow ań n a zbycie nieruchom ości6, stanow iąc w § 4 u st. 1, że w p rzetarg u m ogą brać udział osoby, które (z zastrzeżeniem § 5) w niosą w adium w te rm i
5 T ek st je d n o lity D z.U . 2010 r., n r 102, poz. 651.
nie wyznaczonym w ogłoszeniu o przetargu. Z kolei § 4 ust. 5 rozporządze nia przew iduje, że dowód w niesienia w adium przez u czestnika p rzetarg u podlega przedłożeniu komisji przetargow ej przed jego otwarciem . Oceniając c h a ra k te r praw ny zapisu § 4 ust. 5 rozporządzenia, nasuw a się pytanie, czy w świetle tych uregulow ań obowiązek przedłożenia komisji dowodu w płaty m a c h a ra k te r techniczny i nie może powodować niedopuszczenia do udziału w p rzetarg u w sytuacji, gdy uczestnik faktycznie spełnił te n w aru n ek udzia łu w p rzetargu , czy też m a on c h a ra k te r obligatoryjny, skutkujący odmową dopuszczenia do p rzetarg u (w dalszej jego części), skoro przepisy rozporzą dzenia przew idują, że w adium m a być wpłacone w tak im term inie, aby kom i sja przetargow a mogła stw ierdzić, iż dokonano jego term inow ej wpłaty.
Z asadą jest, że sprzedaż nieruchom ości stanow iących m ienie Skarbu P ań stw a lub sam orządów następuje n a mocy art. 37 ust. 1 ustaw y o gospo darce nieruchom ościam i w drodze przetargu. Regulujące te n try b sprzedaży przepisy ustaw y i rozporządzenia m ają c h a ra k te r norm powszechnie obowią zujących, szczególnych w o d n iesien iu do przepisów kod ek su cywilnego o p rzetargu . Postępow anie przetargow e je st wysoce sform alizow ane, a celem jego regulacji jest nie tylko um ożliwienie organizatorow i wyboru najkorzyst niejszej dla niego oferty i doprowadzenie do zaw arcia umowy z w ybranym oferentem , ale także zagw arantow anie efektywnej kontroli prawidłowości gospodarow ania m ieniem publicznym. Realizacji tych celów służy przede w szystkim przejrzystość i jaw ność sform alizow anych procedur p rzetargo wych, obowiązek równego trak to w an ia w szystkich uczestników przetargu, którzy m uszą podlegać jednolitym zasadom i regułom postępow ania. Nie może budzić wątpliwości, że daleko posunięty form alizm w skazanych proce d u r m a umożliwić efektyw ną kontrolę organów władzy publicznej, bez k tó re go spraw dzenie przestrzegan ia powyższych zasad byłoby tylko iluzoryczne.
Podniesione wyżej argum enty w skazują, że dokonując wykładni § 4 ust. 5 powołanego wyżej rozporządzenia, należy przyjąć stanow isko, iż zaw arty w nim wymóg przedłożenia komisji przetargow ej przed otw arciem przetarg u dowodu w płaty w adium m a c h a ra k te r obligatoryjny. J e s t jednym z podstaw o wych w arunków form alnych, ja k i m usi spełnić uczestnik przetarg u. P odkre ślić należy, że nie m a on c h a ra k te ru wyłącznie technicznego, bowiem faktycz n a w p ła ta w ad iu m w te rm in ie bez o k a z a n ia dowodu w p ła ty nie m a znaczenia dla dopuszczenia uczestnika do udziału w przetargu. W skazać bowiem należy, że przedłożenie komisji dowodu w płaty w adium to nie tylko czynność wobec komisji, ale też potw ierdzenie wobec publiczności dowodu spełnienia przez tego uczestnika jednego z w arunków przetargow ych. Po przestanie wyłącznie n a ustnym poinform ow aniu członków komisji, że jedni oferenci w ym agane w adium wpłacili, inni zaś nie, nie gw arantu je w należny sposób realizacji funkcji kontrolnej procedur przetargow ych. J e s t oczywiste, iż podanie w te n sposób przez komisję inform acji n a tem a t w płaty przez
80 J a r o s ła w S zc ze ch o w ic z
uczestników w adium nie mogłoby zostać zweryfikowane an i przez obserw ato rów, ani pozostałych uczestników p rze targ u z uw agi n a b ra k dostępu do inform acji o przepływ ach środków n a rac h u n k u czy w kasie organizatora p rzetargu. Innym i słowy, kontrola spełnienia przez poszczególnych uczestni ków istotnego w aru n k u u działu w p rze targ u spraw dzałaby się do zaufania informacjom podanym przez komisję przetargow ą, co nie znajduje dostatecz nego oparcia w przepisach praw a. Podzielając to stanow isko, nie m ożna też przyjąć, że obowiązek przedstaw ienia dowodu, o którym stanow i § 4 ust. 5 rozporządzenia, dotyczy wyłącznie niepieniężnych form w niesienia w adium , a w w płaty pieniężne spraw dza kom isja n a podstaw ie § 4 ust. 6 rozporządze nia, gdyż wówczas dochodziłoby do nierównego tra k to w a n ia uczestników p rzetargu.
Zarówno przepisy zaw arte w rozdziale pierwszym rozporządzenia Rady M inistrów z dnia 14 w rześnia 2004 r., ja k i odnoszące się do p rzetarg u ustnego nie w skazują w prost n a możliwość oraz przyczyny niedopuszczenia u czestnika do p rze targ u ustnego. Oczywiście tak ie upraw nie kom isja posiada n a mocy § 10 ust. p kt 6 oraz § 14 u st. 1 wspom nianego rozporządzenia7. K w estia ta została jednoznacznie uregulow ana w części dotyczącej p rz e ta r gów pisemnych. Z brzm ienia § 20 p k t 4 i § 24 ust. 4 rozporządzenia wynika, że niedopuszczenie (odmowa zakw alifikow ania) ofert do części niejawnej p rze targ u n astępuje m .in. w razie niedołączenia do oferty dowodu w niesienia wadium . Przyjm ując, że obowiązek określony w § 4 ust. 6 rozporządze n ia spoczywa n a kom isji przetargow ej także przy p rz e ta rg u pisem nym , przyjąć należy, iż nie istn ie ją w ynikające z przepisów praw a podstaw y do różnicow ania w tym zakresie obowiązków uczestników przetargów ustnych i pisemnych.
W konkluzji należy stw ierdzić, że określony w § 4 ust. 5 rozporządzenia obowiązek przedłożenia dowodu w niesienia w adium dotyczy uczestników każdej z form p rzetarg u (ustnej i pisemnej). N ależy także podkreślić, że sk u tk i praw ne niedochow ania tego obowiązku prowadzące do odmowy do puszczenia uczestnika do p rze targ u są identyczne.
Przechodząc do w yjaśnienia zasadniczej kwestii: czy osobie ustalonej w protokole z przetargu jako nabywca nieruchomości n a podstawie 703 § 3 k.c. służy roszczenie o zawarcie umowy przenoszącej własność tej nieruchom ości także w przypadku uniew ażnienia p rzetargu n a skutek uwzględnienia skargi,
7 P a r. 10.1: P rz ew o d n iczący k o m isji p rz e targ o w e j sp o rz ąd z a p ro to k ó ł p rzep ro w ad zo n eg o p rz e ta rg u . P ro to k ó ł p o w in ien za w ie ra ć in fo rm acje o [...] 6) oso b ach dop u szczo n y ch i n ied o p u s z czonych do u c ze s tn ic z e n ia w p rz e ta rg u , w ra z z u z a s a d n ie n ie m . P a r. 14.1: P rze w o d n iczący k o m isji p rz etarg o w e j o tw ie ra p rz e ta rg , p rz e k a z u ją c u c ze stn ik o m p r z e ta r g u in fo rm acje, o k tó ry c h m ow a w § 13 p k t 1 -3 , 6 i 7, podaje do w iad o m o ści im io n a i n a z w is k a albo n a zw y lub firm y osób, k tó re w n io sły w a d iu m lu b z o sta ły zw olnione z tego obo w iązk u zgodnie z § 5 o raz zo stały dopuszczone do p rz e ta rg u .
o której mowa w art. 40 ust. 5 ustaw y o gospodarce nieruchom ościam i8?, należy stw ierdzić, że uniew ażnienie p rzetarg u nie je s t władczym ak tem ad m inistracyjnym , lecz oświadczeniem o ch arakterze cywilnoprawnym , które może być poddane sądowej kontroli.
W związku z powyższym w orzecznictwie Sądu Najwyższego od daw na utrw alony je s t pogląd, że w razie uniew ażnienia p rzetarg u przez wojewodę sąd jest upraw niony do zbadania w procesie o zobowiązanie do zaw arcia umowy zgodności z praw em ogłoszenia, organizacji i przeprow adzenia prze ta rg u n a zbycie nieruchom ości stanow iącej własność S karbu P ań stw a lub własność gm iny9. Pogląd te n należy podzielić, gdyż - ja k słusznie w u z a sa d nieniu uchw ały argum entow ał Sąd Najwyższy - prawidłowość przeprow adze nia procedury przetargow ej może być zweryfikowana zarówno w sensie pozy tywnym , ja k i negatyw nym także w postępow aniu wszczętym powództwem, którym osoba u stalo n a w postępow aniu przetargow ym jako nabywca n ie ru chomości dochodzi n a k a za n ia sprzedaw cy złożenia oznaczonego oświadczenia woli. Sąd rozpoznający tak ie powództwo zobowiązany je s t sam odzielnie zba dać prawidłowość przebiegu postępow ania przetargow ego, niezależnie od s ta now iska organu adm inistracji państwowej w tym zakresie, a przepisy § 11 rozporządzenia nie m ogą być interp retow ane jako podstaw a wyłączenia drogi sądowej. Nie sposób bowiem aprobować poglądu, że intencją ustawodawcy, który jednoznacznie zastrzega w ustaw ie cywilnoprawny tryb dysponowania nieruchom ościam i także publicznych osób praw nych, było przekazanie do wyłącznej właściwości organu adm inistracji kontroli prawidłowości przebiegu postępow ania przetargow ego ze sk u tk am i takiej kontroli dla p raw i obowiąz ków w szystkich podmiotów uczestniczących w p rzetargu . Zważyć bowiem należy, że jeżeli n a cały ciąg działań praw nych i faktycznych sk ład ają się różne czynności postępow ania przetargow ego, a sum a tych czynności (lub którakolw iek z nich) oddziałuje n a praw a podmiotowe osoby uczestniczącej w tych czynnościach, to niezbędny jest system um ożliwiający ochronę jej praw podmiotowych. E lem entem tego system u ochrony je s t możliwość wyto czenia przez ustalonego w protokole z przetarg u nabywcę powództwa o n a k a zanie właścicielowi nieruchom ości złożenia oznaczonego oświadczenia woli10. J e s t przy tym niew ątpliw e, że sąd w tak im procesie może badać jedynie
8 Z godnie z a r t. 40 u st. 5, u c z e s tn ik p r z e ta r g u m oże, w te rm in ie 7 d n i od d n ia ogłoszenia w y n ik u p r z e ta r g u u stn e g o lu b d o rę cz en ia z aw ia d o m ie n ia o w y n ik u p r z e ta r g u p isem n eg o , z a sk a rży ć czynności z w iąz a n e z p rz e p ro w a d z e n ie m p r z e ta r g u do wojewody, je ż e li p r z e ta r g dotyczy n ieru ch o m o ści S k a rb u P a ń s tw a , albo do o rg a n u w ykonaw czego je d n o s tk i s a m o rz ą d u te ry to r ia l nego, je ż e li p rz e ta rg dotyczy nieru ch o m o ści stan o w iący ch w łasn o ść tej jed n o s tk i. Je ż e li p rz e ta rg dotyczy nieruchom ości, o k tó ry c h m ow a w a r t. 57 u st. 1, o raz nieru ch o m o ści u jęty ch w ew idencji, o k tó rej m ow a w a r t. 6 0 a u s t. 2 p k t 1, u c z e stn ik p rz e ta rg u m oże z ask arży ć czynności zw iązane z p rzep ro w ad zen iem p rz e ta rg u do m in is tra w łaściw ego do sp ra w S k a rb u P a ń stw a .
9 Por. u ch w ałę SN z 13 lu te g o 2003 r., I I I C ZP 93/2002, O S N C 2003, n r 11, poz. 146. 10 Por. u ch w ałę SN z 2 s ie rp n ia 1994 r., III C ZP 96/94, O S N C 1995, n r 1, poz. 11.
82 J a r o s ła w S zc ze ch o w ic z
zarzu ty dotyczące n aru szen ia przepisów praw a regulujących tryb przeprow a dzania p rzetargu, nie je st n ato m iast w ładny dokonywać m erytorycznej oceny zasadności rozstrzygnięć komisji przetargow ej co do złożonych ofert11.
W skazany zakres dopuszczalnej kontroli sądowej je s t oczywisty, tru dn o bowiem przyjąć, aby organ adm inistracyjny mógł swoim władczym działa niem , opartym n a u z n a n iu ad m inistracyjnym , jed n o stro n n ie uniew ażnić przeprow adzony przetarg. Przy odm iennej interp retacji rola i funkcja obliga toryjnego z woli ustaw odaw cy postępow ania przetargow ego staw ałaby się bowiem n a d e r iluzoryczna. W orzecznictwie słusznie podkreśla się, że pism a wojewody uniew ażniającego p rzetarg nie m ożna w żadnym razie traktow ać jako decyzji wydanej w trybie przepisów kodeksu postępow ania a d m in istra
cyjnego, a pismo tak ie m ożna jedynie uznać za zaw ierające cywilnoprawne oświadczenie o uchyleniu się przez S karb P ań stw a od skutków praw nych przeprowadzonego p rz e ta rg u1 2. Dokonane tym pism em uniew ażnienie p rze ta rg u je s t jedynie deklaratyw nym wyrazem p rzekonania organu a d m in istra cji o wadliwości czynności postępow ania przetargow ego, bowiem nie zaw iera w szystkich niezbędnych elem entów decyzji adm inistracyjnej, wym aganych w przepisie art. 107 § 1 k.p.a. Takie stanow isko wojewody nie je s t więc władczym (adm inistracyjnym ) an i też jednostronnym (cywilnoprawnym) kon stytutyw nym rozstrzygnięciem , a może być uznane jedynie za cywilnoprawne oświadczenie S karb u P ań stw a, złożone przez organ adm inistracji działający jako statio fisci, o niepraw idłow ościach w dokonaniu czynności związanych z przeprow adzeniem przetarg u . Jeżeli osoba u stalo n a w protokole z przepro wadzonego p rzetarg u jako nabywca nieruchom ości nie podzieli zapatryw ania wyrażonego w piśm ie organu adm inistracji, to przez wytoczenie stosownego powództwa uruchom i try b postępow ania, w którym sąd zobowiązany je st całkowicie sam odzielnie ocenić prawidłowość ogłoszenia, organizacji i prze prow adzenia p rze targ u oraz określić sk u tk i praw ne będące bezpośrednim rez u lta tem dokonanej oceny.
Tak szeroki przedmiotowo zakres kontroli sądu w tym postępow aniu w ynika z faktu, że norm y praw ne zaw arte w przepisach ustaw y z 21 sierp n ia 1997 r. o gospodarce nieruchom ościam i, a regulujące p rzetargi n a zbycie nieruchom ości m ają c h a ra k te r norm im peratyw nych, a zatem uchybienia tym normom powodują bezw zględną niew ażność czynności praw nych zdzia łanych w każdym z określonych w art. 38 ust. 1 ustaw y etapów przeprow a dzanego p rzetarg u, a więc jego ogłoszenia, organizacji i przeprow adzenia. W ynik takiej w szechstronnej kontroli sądowej m a zatem bezpośrednie z n a czenie do stw ierdzenia istn ien ia obowiązku zaw arcia umowy, będącego prze
11 Por. u z a s a d n ie n ie u c h w a ły SN z 25 k w ie tn ia 1996 r., III C Z P 36/96, O S N C 1996, n r 9, poz. 115.
12 Por. u z a s a d n ie n ie p o sta n o w ie n ia SN z 30 p a ź d z ie rn ik a 1990 r., I CZ 265/90, O S N C P 1991, n r 1 0 -1 2 , poz. 132.
słan k ą uw zględnienia powództwa n a podstaw ie art. 64 k.c. Uzupełniająco w arto odnotować pogląd wyrażony w u zasad n ien iu w yroku S ąd u Najwyższe go z dnia 4 listopada 1982 r.1 3, gdzie stwierdzono, że zasadność skorzystania
z k lauzuli uniew ażnienia p rze targ u bez podania przyczyn nie może być do wolna i podlega ocenie sąd u przez pryzm at zasad współżycia społecznego.
Przytoczone rozw ażania d ają podstaw ę do w ysnucia wniosku, że nieza leżnie od tego, czy upraw nienie do uniew ażnienia p rzetarg u zostało z astrze żone w ogłoszeniu o przetargu , czy też ogłoszenie takiej przedmiotowej k la u zuli nie zaw iera, sąd w postępow aniu o zobowiązanie do zaw arcia umowy je s t upraw niony do oceny zgodności oświadczenia o u niew ażnieniu p rz e ta r
gu. W razie ustalen ia, że oświadczenie tak ie je s t bezskuteczne, gdyż było dowolne, o parte n a wadliwej in terp retacji praw a bądź nie opiera się na przepisach praw a, osobie ustalonej w protokole z przeprowadzonego p rz e ta r gu jako nabywcy nieruchom ości przysługuje n a podstaw ie art. 703 § 3 w zw.
z art. 702 § 3 i w zw. z art. 64 k.c. roszczenie o zawarcie umowy przenoszącej
własność nieruchom ości, które może być dochodzone także w przypadku uniew ażnienia przetargu. Oznacza to, że organizator p rze targ u m a praw ny obowiązek zaw arcia z uczestnikiem ustalonym w protokole z przeprow adzo nego p rze targ u jako nabywca nieruchom ości umowy sprzedaży nieruchom o ści n a w aru n kach określonych w tym protokole.
Sum m ary
W hether in case o f ten d er can cellation , th e p u rc h a se r m ay have a c la im u n der th e a rtic le 703 § 3 o f P o lish C ivil Code a b o u t conclusion
o f the co n tra ct tra n sferrin g th e ow n ership o f re a l p r o p e r ty ? K ey w ords: au ctio n , a c q u isitio n o f re a l e s ta te , civil law, in v a lid ity o f leg al actio n , o w n e rsh ip of
p ro p erty , a g re e m e n t.
The m ain aim of this paper is to explain the legal issue connected w ith the ten d er proceedings related to sale of real estate being public property. This issue requires to decide if in case of tend er cancellation, the p urchaser may have a claim un d er the article 703 § 3 of Polish Civil Code about conclusion of the contract tran sferrin g the ownership of real property. The au thor ascertains th a t recognition of refusal of adm ission a participant to atte n d the ten der as lawful and invalidation of the tend er w ithout legitim ate grounds, should lead to a conclusion th a t a statem en t of invalidation of th e ten der is legally ineffec tive. In a consequence it bears an obligation of organizer to sign a contract of selling this property w ith other p articip ant of the ten d er as a p urchaser of th a t property on the conditions stipulated in m inutes of th e tender.
