Bezpociskowe 5,6 mm naboje alarmowe (hukowe) – badania eksperymentalne

Z PRAKTYK!

JędrzejMichalczyk

studentWydziałuFizykiTechnicznej PolitechnikiPoznańskiej mł.insp.w st.sp. drBogusław Zając(autorkorespondencyjny)

biegły sądowy w zak resie taktyki kryminalistycznej i zastosowań kryminalistyki wpostępowaniach prawnych (5 0 dla Warszawy- Pragi)

zajacboguslaw@wp.pl

Bezpociskowe 5,6 mm naboje alarmowe (hukowe)

-badania eksperymentalne

Streszczenie

Wystrzałybezpociskowymi 5,6 mm nabojami Long (tzw. amunicja hukowa vel alarmowa) "z przyłożenia" lub ze zbliżonej odległości w wypadku skierowania ich przeciwko istocie żywej zdaniem eksperymenta-torów mogą uszkodzić organy (narządy) ważne dla życia organizmu lub spowodować pewne okaleczenia

(np. pozbawienie wzroku, rozległe oparzenia itp.), przerwanie ciągłości skóry itd. Czynnikiem działającym traumatyzująco jest w omawianym wypadku ukierunkowana struga rozpalonych gazów powystrzałowych. Mniejniebezpieczne skutki powodujeużycieprzezstrzelającegonabojów Short.Zastrzegasię, że strzały eks-perymentalneoddawano z egzemplarzy o lufach w wymagany sposóbwzdłużnieprzedzielonych przegrodą, przez co początkowaenergia kinetyczna strumienia gazów byłazmniejszona w wyniku strat na przegrodzie.

Użycie egzemplarzy o nieprzegrodzonych lufach powinnospowodować zwiększenie niebezpieczeństwadla istotżywych. Z uwagi na ustawowy zakaz takich luf podczas eksperymentu niestosowano.Naskórzedłoni, z której oddawano strzał (ewentualnie na wierzchniej odzieży strzelca) można szukać pozostało ści powy-strzałowych(w tym GSR).

Wpołączeniuz nasadkowymi racami zładunkiem pirotechnicznymamunicjabezpociskowa może stano-wićinstrument przypadkowegolubumyślnegozainicjowaniapożaruprzedmiotówłatwozapal nych,np.siana, słomy,stogu,strzechy,suchej ściółkileśnej.

Słowa kluczowe Lapua, Umarex, S&B, Sellier & Bellot, GSR, amunicja bezpoc iskowa 0,22 cala, broń alarmowa, strzał z przyłożenia, struga rozpalonych gazów, rewo lwer alarmowy, broń gazowa, usz

kodze-nie organów ciała , przerwan ie ciągłości skóry,st rzał w obrębie twarzoczaszki, zniszczeniegałe kocznych,

oparzeniagórnychdróg oddechowych, oparzenia,uszkodzeniazębów, uszkodzeniaprotezdentystyc znych ,

obronakonieczna,stanwyższej konieczności , strzałbezpociskowy,racez ładunkiem pirotechnicznym,po -żar, podpalenie

Wstęp

Ustawaz dnia21 maja 1999r.o bronii amunicji',choć

wielokrotnie już nowelizowana i zawierająca red

efini-cje podstawo wych założeń (w tym zwłaszcza legalne

definicje broni i jej istotnych części), zwol n iła wart. 11 pkt 11 egzemplarze broni alarmowej (popularnie hukowej,straszaków )z obowiązku rejestracji lub uzy-skania pozwolenia na posiadanie.W obecnieobowią­ zuj ący m ustawodawstwie cechami konstytutywnymi takiejbronisą:

1. kaliber do 6 mm (art,11 pkt 11

ww.

ustawy) 2. możnośćwielokrotnego użycia

3. wywołanie efektu akustycznego działanias

prę-Dz.U. z2012r.poz.576,j.t. ze zm.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI289(3) 2015

żonychgazówpowstających naskutekspalania

materiału miotającego;aponadto- wystrzelona

z lufy lub elementują zastępującegosubstancja razi cel na odległość nie większą niż 1 metr

(art.7ust.3

ww

ustawy

o

broni i amunicji)'. Brońkrótkaalarmowaodkilku lat reklamowana jest

w środkach masowego przekazu, w tym w reklamie internetowej,jako przydatnygadżetz zakresudostęp­ nychmilitariów.

2 Ustawa nie daje legalnej definicji pojęera "rażenie", wymaga onowykładni. Ponadto,uwzględniając zasadę lege non distinguente,możnazaproponować,by jedynie instrukcyjnie przyjąć, Że od ległość 1 m odmierza się

w liniowym przedłużeni u osiprzewodu lufy,jako punkt zerowyprzyjmując przejściewskazanej osi przezpłasz­ czyznęwylotulufy.

ZPRAKTYK!

Założeniaogólne, przesłankiicel badań, literatu -ra. Pracawystrzału

Pod względem dowodowym rozmaita broń, palna ibiała, atakże narzędzia niebezpieczne orazprzyrzą­ dy podobne zwyg l ąd udo broni palnej,leczstrzelające amunicją bezpociskową, awśród nich straszaki, broń alarmowa, były jeszcze w II Rzeczypospolitej przed-miotembadaniai opiniowanianaukowego i eksperckie-go - jakonarzędziadziałaniaurazogennego- głównie w ramach medycyny sądowej. Kapitalnym przykła­ dem takiego podejścia może być wydana w 1938 r. przez Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy w Warszawie obszerna (400 stronic) monografia bada-nia sądowo- l ekarskieg o (łącznie z określeniem wzoru i modelubroni oraz identyfikacjistrzelanyc hłuseki po-cisków)bronipalnejbądź powystrzałowychuszkodzeń ciałaludzkiegoautorstwaStanisławaManczarskiego'; większośćzawartychw niejtwierdzeńi wskazówekpo -stępowaniakryminalistycznegoniestraciła aktualnośc i do dzisiaj'. Powodowanie przez strasza ki ładowane amunicjąbezpoc iskową, hukową grożnychuszkodzeń ci ałaSI. Manczarskiop isywałw kilku miejscach - np. przy opisach modeli broni standardowej, w rozdziale I, w punkcie

G

,

Broń alarmowa', w opisie właściwo­ ści traumatyzujących nabojów do takiego sprzętu' .

W polskiej powojennej literat urze sądowo-lekarski ej wzmiankę o niebezpieczeństwach dla życia, które moźnaspowodowaćzapomocąbronibezpo cisk owej, możn a znaleźć np.w pracach prof. B. Popielskiego' orazprof.W.Grzywo-Dąbrowskiego'.

Badania możliwych zagrożeń, ale też korzyści dla porządku prawnego i poczucia bezpieczeństwa wy-nikających z tendencji rozwojowych małokalibrowej broni osobistej z pociskami ni epenetrującymi ciała bądź broni bezpociskowej po roku 1990 prowadził w ośrodku kryminalisty cznym Żandarmerii WOjsko wej Jerzy Kasprzak".

W wyniku przeprowadzonych eksperymentów d o-szedłon donastępującychwniosków na tematnieb ez -pieczeństwadla integralności ciałaludzkiego wskutek

3 Wówczas doktora nauk medycznych, st. asystenta Zakładu Medycyny Sądowej Uniwersytetu Józefa Piłsudskiegow Warszawie.

4 S. Manczarski, Uszkodzenia postrzałowe, Broń palna - amunicja - identyfikacja broni palnej - ocenasądo wo--lekarska,WINW,Warszawa1938.

5 Ibidem,s.43inast. 6 Ibidem, s.281inast.

7 Por. B. Popielski, Uszkodzeniapostrzałowe w świetle spostrzeżeńsądowo-lekarskichw latachwojennychi po-wojennych,PZWL,Warszawa1950.

8 Por. W. Grzywo-Dąb rows ki , Medycyna sądowa dla prawników, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1957,

s.132,134.

9 Obecnieprofesorzwyczajny wUniwersytecieWarmińsko­

Mazurskim wOlsztynie.

46

użyciabronibezpociskowej :

"Przeprowadzone doświadczen ia z amurnetą hukową wykazały, iż użycie badanych rewolwerów i pistoletów zodległości do 1 m(odległość niezgodna z zasadami bezpieczeństwa podanymi w instrukcji) może powodowaćoparzenia i inne uszkodzeniaciała u osobyrażonej.Użycietej broniz przystawienia-przy -łożenia moźe powodowaćuszkodzeniaciała, a nawet śmierć człowi eka"!",

Ponadto, przytoczone przez Kasprzaka za P. Geertingerem i J.Voigtem dane z duńskich badań skutków postrzałównazwłokach ludzkich (co prawda z wykorzystaniem bezpociskowej amunicji gazowej centralnego zapłonu, kal. 8 mm i pistoletu gazowego Walther PPK) wskazują naczęsto śmiercionośne dla człowi eka ich oddziaływanie na organyważne dlaźy­

cla,Autor dodaje ,że"wyn ikibadań duńs kich, niestety, zostałypotwierdzonew polskiej praktyce kryminalnej. Kilka przypadków strzałów z pistoletu gazoweg o z przystawienia-przyłożenia zakończyło się śmiercią osóbrażonych"! '.Natom iastdla odtworzenia przeb ie-guzda rzenia wielce istotna zdajesiękonstatacja:

"Praktyka wykazuje,iż niekiedy bardziej skuteczna niż amunicja gazowajestam unicja hukowa.Amunicja hukowa wywołuje efekt akustyczny, widoczny jest także płomień wydobywaj ący się z lufy. Zdarzały się przypadki tak silneg o oddziaływania na psychi kę , że osoba ,w stosunku do której użyto naboju hukowego, twierdziła,iż słyszałaświstpocisku?".

Możliwości zada nia istoc ie żyjącej obrażeń, nawet letalnych ,wskutekdziałaniana niąjedynie strugi roz-palonych gazów powystrzałowych znana jest z prak -tyki wojsk ow ej, stąd zasady ostrożności podczas strzelan ia z wykorzystaniem nabojów ćwiczebnych,

tzw. ślepych , są rygorystyczne. Analogiczne obser-wacje - zwłaszcza w odni esie niu do incydentów ma-jących miejsce na scenie teatralnej - moźna spotkać w rosyjskojęzycznej literaturze medyczno-sądowej".

10 J. Kasprzak, Broń obezwładniająca, Żelazo, Mińsk

Mazowiecki 1991,s.28. 11 Ibidem,s.28-29.

12 J. Kasprzak, Broń gazowa,Żelazo, Mińsk Mazowiecki 1991, s.19.

13 ABAeeB M.Ii1., Cyae6Ho - Meau«uHcKaR secneomuso mpyna,Mocxsa,1976,MeA"~"Ha ,s. 243.

BblcTpen 683 nynl-1 pa3pR>KeHHblM naTp OHDM (xonocroa eucrpen) MQ>Ker npH4HHflTb Ha Q4 e Hb 6m'l3KOM paCCTOfłHl-1H raxonue 111 cue pre nsasre nOepe>KA8Hlo1H BHy rpeHHH Xopraaoa,nepenDM bl KOCTe~1. 60IlbWlI1HCTBO T8KIIIX npm1cweCTBHVI CBS138HO c aucrpenaaa Ha cuese. B IlI06HTe.nbCKL-1X cnekraxnsx. IIIHorAa aucrpen np0 3BOAL.1 TCRBwyTKy,Bce6 fl~mlBnpyrorol.ł8nOBeKaco CM8pr8IlbHblM ~CX OA O M.

"Wystrzał z bardzo bliskiej od l egłości , nabojemro zca-lonym, bez pocisku (wystrzał nabojem ślepym), może spowodować ciężki e iśmiertel ne uszkodzenia organów wewnętrz nych,złamaniekości.Większośćtakichzdarzeń związana jestzwystępam i scenicznymi,w spektaklach

Z PRAKTYKI

Ryc.1. Rewolweryi nabojeużytepodczas eksperymentów.

Problematyka uszkodze ń ciała i odzieży powodo-wanych lub możl iwych do spowodowania przez broń palną, lecz niealarmową, była w niedawnych latach przedmiotempublikacjiw"Problemach Kryminalistyki". Dotyczył jej np. bogato ilustrowany artykułG.Bogiela Uszkodzeniapostrzałoweciałaludzkiego16,aw zakre-siezastosowanej amunicji bocznegozapłon u, bezpo-ciskowej,kalibru do 6 mm(wykorzystanej do strzelania nabojem rozdzielnego ładowan ia, nie zaś scalonym) artykuły K. Ćwika i H. Juszczyka Kwalifikacja u sta-wowa rewolwerów KESERUK-1Di ZORAKI K-1Dpod

l i i

i

i j

8 7 8 9 10 11

Ryc. 2.Koloroweracesygnalizacyjne.

15 10Leuchtsignalsterne,15mm;składnikówspłonek oraz materiału miotającegoproducenci nie podawali.

16 PKnr217/1997s.5i nast.

--r-"-'- r,

,,-r,"

.-' ,

l i ~ 4 .. " oł 'l .. ~ .. ., ..

-.-.-.---.-.-

.-

.

wchodzącyc h w ukompletowanie fabryczne każd eg o z ww. rewolwerów), przeznaczonych do odpalania! wyrzucania na odległość różnoko lorowych sygnaliza-cyjnych racpirotec hnicznych.

Obydwa rewolw ery pozostawały i pozostaj ą w sta-niestandardufabrycznego,tj. bezjakichkolwiekzmian, zgodniez treścią zakazu przeróbek,z art.6 ust. 1i2 ustawyobroni.Podczaseksperymentuużytonabojów alarmowych: 5,6mmLong firm LapuaGmb H i UMAREX oraz5,6 mm Short firmUMAREX, STARTS&B,atakże

rac sygn ałowych/świetlnych firmy ABA, dymu koloru czerwonego,zielonego,żółtegoorazbiałego".

Z dostępnych nowszych pozycji można ws kazać na 660- stron i cową monografię CYAe6Ho - MeAHl.\HHCKa~

6annHcTH Ka, syg n alizującą narodziny nowej dyscypli -ny medyczno-kryminalistyczno-bronioznawczej". Już na wstępi e tej właś nie pracy, na s. 5 dowodzona jest teza o kombinowanym, złożonym charakterze postrzału, w którym możn a wyróżnić czynniki mecha -niczne,cieplnei chemiczne, zaśw części dotyczącej ranienia człowieka nabojem bezpociskowym stwier -dza się, że działają wszystkie wymienione czynniki

strzału, z wyjątki em oddziaływania pocisku (s. 269 i nast. - nOB pelK,lleH H~ OT BblcTpenoB

x

onoctuw a

narposaa a).

Badania eksperymentaine stosowania 5,6 mm broni alarmowej orazstandardowychnabojów do niej (której posiadanie jest dozwolone bez rejestracji lub pozwolenia pol i cji/żandarmeri i) podjęto z zamiarem zbadania realnej kryminalistycznie szkodliwości jej zastosowania przez osobę fizyczną jako środ ka bez-prawnejnapaści i, przeciwnie, rozważenia możliwości pożytecznegowykorzystania tejbronijakoinstrumentu legalnej, koniecznej obrony przed napaścią (funkcja zapobiegawcza, protekcja kryminalistyczna wg

P.

Horoszowskiego).Pod n ieśćprzytym wypada, żebro ń alarmowaw porównaniu zinnymirodzajamibroni pal-nej- .pociskowe]"lub gazowej - stwarza najmniejsze ryzykospowodowania skutku ietalnego,dlategow wy-padku obrony koniecznej minimalizuje możliwość za-rzucenianapadniętemuprzekroczeniapoprzez eksces intensywny dopuszczalnychgranic owejobrony.

Do eksperymentowania z 5,6 mm (0,22 cala) na -bojami alarmowymi (hukowymi) zastosowano dwa rewolwery, dostępne w handlu bez pozwolenia, fa-brycznie przystosowa newyłączn iedo odpalania bez-pociskowych nabojów bocznego zapłonu różniących się zewn ęt rz niedługościam i łuski : pierwszy - wyłącz­ nie krótkich (Short), oznaczony jako RG 56 Le Petit,

produkcji obcej, z siedmiokomorowym bębenkiem, mechanizmem samonapinania kurka, lufą wzdłuż nie przeg rodzoną, o dłu gości przewodu ca 46 mm (plus 18 mm dodatkowego przewodu gazowego jako c.d, komory nabojowej w bębenku); drugi - do odpalania 5,6mmnabojów zarównodługich(Long),jak i krótkich,

ww

Short, produkcji polskiej, oznaczony Start Mod.

Balio9,z dziewięciokomorowym bębenkiem, mecha-nizmem samonapinaniakurka,wzdłuż n i e przegrodzo-ną lufąodługości82mm.

Części wyloto we obydwu luf w części ko ńcowej opatrzone są gwintami prawoskrętnymi służącymi do mocowania garłaczy (wzajemnie niezamiennych,

amatorskich.Niekiedywystrzałtraktuje sięjakożart, do siebielubdo innegoczłow ieka ,ze skutkiemśmie rtelnym" (tłu m .włas ne).

Podobnie rpOMOB A.n., Kypc neKl.{uii no cyoe6Hoii MeOUl.{UHe,Mocksa,1970,MeAHuHHa,s.98-99.

14 nOnOB B.n., WHreeB B.6., KY3HeuoB n.E.: Cyoe6Ho

-MeOul.{UHCKaR 6ann ucmuKa,Cn62002,rHnnoKpaT.

ZPRAKTYKI

kątem legalnościich posiadania na terenie Polski' oraz R. Kotapki i H. Juszczyka Porównanie parame-trów pocisków wystrzeliwanych

z

broni produkcji

sa-modziałoweji broni produkcji fabrycznej".

Przytoczone przez R. Kotapkę i

H.

Juszczyka

wartości energii wystrzelonych pocisków pozwalają przyjąćza udowodnioną tezę, że przynajmniej w jed-nym przypadku podczas opisanych eksperymentów

energia kinetyczna strugi gazów powystrzałowych

uzyskanych z odpaleniaładunków- inicjującegoi mio-tającego

5

,6

mm nabojuślepegoLong - niemogła być u wylotu lufy niższa niż 112,5 J, a wysoce prawdo-podobne jest, iżw innych wypadkachprzekraczała tę

wartość.

Z uwagi nawspomnianą okoliczność oddziaływanie wystrzelonej z badanej broni alarmowej strugi rozpalo-nych gazów na otoczenie,w tym jej działanie rażące

(przewidziane w ustawie), zmieniającestan przedmio

-tu wskutek ukierunkowanego oddziaływania

mecha-nicznego/pneumatycznego lub cieplnego - również traktować będziemy jako pracę w rozumieniu fizyki

klasycznej" .Oczywiście, energia wyzwolona w rewoi-werowym wystrzale naboju alarmowego z uwagi m.in. naróżnice długości luf powinnabyć zauważalnie miej-sza, niż ta, o której piszą Kotapka i Juszczyk. Wobec tego należałoby oczekiwaći mniejszejwielkościpracy takiegowystrzału. Zakłada się również mniejszązdol

-nośćwykonania pracy przez nabój Short w porównaniu z nabojem Long'o. Reasumując, powiedzieć można,

że praca wystrzału

5

,6

mm nabojem alarmowym

polega na spowodowanym przez produkty wystrzału

wypchnięciu powietrza z przewodu lufy, następnie ukierunkowanym wyrzuceniu z tego przewodu strugi

rozpalonych gazów powystrzałowychz towarzyszą­

cymi temu zjawisku efektami cieplnym, akustycznym iświetlnym,atakżeze zmianamiw stanienapotkanych przez nią przedmiotów, tzw. przegród, wywołanymi wskutekoddziaływaniaowej strugi gazów".

17 PK279/2013 s.53i nast.

18 PK281/2013s.36i nast.,wktórym w tabelach3i4 przy-toczono wyniki eksperymentalnych badań pomiaru war -tości kryminalistycznie istotnych dlawystrzału nabojem

rozdzielnegoładowania(pocisk5,5diaboloo masie0,86g i ladunekmiotający naboju alarmowegoLong) z

samo-działowoprzerobionegokarabinka pneumatycznego. Dla

odległości1m od wylotu lufynajwyższaprędkośćpocisku wyniosła639m/s,zaś najniższa511,4m/s,ajego energia kinetycznawynosiła odpowiednio175,6 J oraz112,5J. Dlaod ległości 5 m najwyższa wartość prędkości poci -skuwyniosła570,3m/s, najniższanatomiast518,7m/s, przyczym odpowiedniowartośćenergii kinetycznej poci-skuwynosiła139,9J oraz115,7J.

19 Można by w tym miejscuzauważyć pewną nieodległą analogiędo schematudziałania strugi kumulacyjnej.

20 Przedewszystkimz uwagi na istotneróżnicewwielkości

ładunku miotającego.

21 Na temat czynników rażenia pozapociskowego zna -leżć można wzmianki w rozdziałach 5 i 6 książki:

48

Prima faciepraca wskazanych nabojów umożliwiła

eksperymentatorom zaobserwowanie

nieoczekiwa-nych rezultatów. Gruba pokrywa śnieżna" pozwoliła naprzybliżonezbadaniezdolności miotającejnabojów Long i Short, poprzez pomiar odległości upadku rac sygnalizacyjnych" wystrzelonych z

ww

.

rewolwerów z zastosowaniem ich typowych wkręcanych garłaczy.

Dziesięć wystrzałówzrewolweru "Start Baflo 9"

odda-nych nabojami Long LAPUA(5)oraz Long UMAREX(5)

przez strzelca o wzroście 180 cm w pozycji stojącej z ręką wyprostowaną, uniesioną o ok. 30 stopni od linii poziomej, wzdłuż osłoniętej od wiatru drogi le-śnej , przyniosło efekt w postaci dziewięciuupadków resztek racy poza linią oznaczająca odległość 85 m. Wystrzeleniesześciu rac sygnalizacyjnych z rewolwe-ru "Le Petit"sześciomanabojami.Short"- firm START S&B (3)i UMAREX (3)spowodowało upadeksześciu resztek rac poza liniąoznaczającą odległość40 m".

Jeślichodzi o skutkipostrzałówdlażyciai zdrowia" w aspekcie medycznym nowe interesująceinformacje można znaleźć w raporcie lekarskim> sporządzonym

na podstawie wyników postępowania leczniczego

w 20 wypadkach rannych z postrzałem głowy

dowie-zionychdo szpitala Wojskowego Instytutu Medycznego w okresie od stycznia 1998 do grudnia 2010 r. (po-strzały zarówno z ręki obcej, jak i własnej); pacjenta

E. Włodarczyk, Balistyka końcowa pocisków amunicji

strzeleckiej,t.I,WAT,Warszawa2006;takżenOnOB B.Il., lllarees B.6., KY3HeuoB1l.E., CyiJB6HO- MeiJuuuHCKaJl

tiennucmuee,op.cit.,s.269inast.

22 Z uwagi nawyrażne oznaczeniemiejsca upadku racy przywykluczeniu możliwości wznieceniaognia.

23 Omasie4,5g,kalibrze15mm,długości płaszcza meta-lowego15,5mm, dym kolorowy.

24 Zdaniemeksperymentatorów nie można wykluczyć, że

na uzyskanie stosunkowo tak znacznych trajektorii lotu

mogło wpłynąć także napędzające, rakietowedziałanie pirotechnicznegoładunkuracy.

25 Jak wynikaz praktykikryminalistycznej, podczas

prze-ważającejliczby kryminalnychzdarzeńz wykorzystaniem broni palnejodległośćpomiędzystrzelcem a celem rzad-ko przekraczaodległość kilku metrów.Dla tejodległości

przytoczonewyżej wartościenergii kinetycznej pocisku, choć są niższe od wartości energii pocisku wystrzelo-nego np. z pistoletu bojowego, to jednak kilkakrotnie

przekraczają wiel kości dostateczne dla spowodowania ciężkich obrażeń ciała lub zgonu trafionegoczłowieka (ca20J). Nawet najmniejszy z obecnieprodukowanych

rosyjskichpistoletów- 5,45mm pistoletPSM - uzyskuje 129J dlapociskubezrdzeniowego5,45x 18Mnl..1(7H7), a dla rdzeniowego 119 J energii wylotowej, zaś dziś rzadkojużspotykany "kieszonkowiec"6,35mm FN Baby

(6 ,35x15,5 Browning) wykazuje jedynie 86 J. Źródło:

60eBble n~CTOneTbl Poccau -

n

-

Maxapoe - nCM

-CTeYK~H, 1II3AaTenbcK~"AOM fenBoc,2005, s.190-191. 26 P. Mielniczek,G.Zieliński, A.Koziarski,J.K.Podgórski,

Obrażenia postrzałowe głowy- postępowanie diagno

-stycznei terapeutyczne,"Lekarz Wojskowy"2011,nr3, t.89.

Z PRAKTYKI

Ryc.4. Osmaleniapo odpaleniuładunkuShort.

Ryc. 3.Osmalenia po odpaleniuładu n kuLong.

[

~

f

[

Ol

łc r-:

co

F

F

!=-

,....

[

f

[

CO

.

.

' '

.

.

ustawowa granica 1 m zasięg u" . Zazn aczyć należy, żezuwagina rygoryetycznedotyczącedoświadczeń, badania prowadzon o na materii nieożywionej". Na taśmie negatywo wej udokumentowano dłuższy o kil -kadziesiąt centymetrów niż przewiduje ustawa (1 m) lot rozpalonychświecących resztek powystrzałowych. Obserwacja idokumentacja totoqraticzna> przebiegu

wystrzałów nabojów przeprowadzane w ciemni,z mi

-gawką otwartą w położen i u T i błoną przewija ną po każdymwystrzalepozwalają na przyjęc ie wniosku,że zasi ęgwidzialny produ ktupowystrzałoweg o- płomi eń

irozpędzon e pal ące się resztki materiału miotaj ącego

- w wypadkunabojówshort(obydwu produ centów) nie

przekracza 1 m, natomiast w wypadku nabojów long

(obydwu producent ów)jest kilkadziesiąt centymetrów

(ok. 40-90 cm) dłuższy, może zatem spowodować

uszkodzenie ci ała, np. gałki ocznej. Sam płomi eń

w zasadziesięg agranicy 1m.

32 Działanie"rażące"do1m wgustawyobroniniepr ecyzu-je, ojakierażen iechodzii jakjemierzyćorazoceniać. 33 Zwyłączenie m zwłokludzkich lub ichczęści. Należyto

wyraż nie zazn aczyć wkontekści e wyżej przytoczonych

przez Kasprzaka wynikówdośw iadcze ń prowadzonych

przez Duńczyków na zwłokach ludzkich, por. przypis

10 tejpracy.

34 Na negatywie analogowym czarno- białym Ilford 400 ASN12D, metodą "łowców błyskawic" , obiektywXenar

3,5/ 105 z odległo ści 2 m oraz negatywie analogowym

kolorowym Rossmann (Konica)200 ASN1 35,obiektyw

Pentacon-auto2,8/29 zodległości 1,5 m. 27 P.Mielniczek,op.cit.,s. 197.

28 Z 6 stycznia 2014 r.: hltp:l/wiadomosci.onet.pllb ialy-slok/pijany-pasazer-g rozil-bialostockim-kontrolerom-pistoletemll4y43. Należy także wziąć pod uwagę tę okoliczność, że osoby wchodzące na stadiony bądż uczestniczące w chuligańskich zamieszkach nie mogą mieć ani broni krótkiej alarmowej (hukowej, ani innych niebezpiecznychprzedmiotów.

29 Zwłaszcza zaś w pracach prof. MariuszaKulickiego,

Kryminalistyczne problemy użycia broni palnej, 1972;

Dowodowa problematyka współczesnej broni st

rzelec-kiej , 2001.

30 Analogicznie do niedawnej metody oceny zdolności

wystrzelonego pociskudoprzebicia calowych desek so-snowych(np.8desekdla 7,62mm pistoletuD ).Wtym

wypadku zamiast desekzastosowanopustepuszki. 31 Niestety, z brakumoż liwości technicznych nie zdołano

zbadać innychśl adówkryminalistycznieistotnych, za

le-canychzgodniez praw idłami dobrej praktykikryminali -stycznej wsprawachoczyny zużyciembronipalnej (np. skład sadzy, obecność nadpaionych ziaren mate riału miotającegoetc.).

Doświadczenia szczegółowe

Oddawaniewystrzałównocą, przyznacznymzachmu -rzeniu,spowodowało, że eksperym entatorom celowy

wyd ał się dalszy dokład n iejszy pomiar długości pło­

mieniaoraz odległości lotucząstek powystrzałowych.

Zasięg płomienia wylotowego dla naboju Short nie

przek raczałwskazanejgranicy ustawowej .Wwypadku naboju Long, na dziesięć doświadczalnych w

ystrza-łów w pomieszczeniu zam k niętym w ośmiu można było za uważyć, że być może przekroczon a została postrzelonegozbronigazowejutrzyman oprzyżyciu".

Broń alarmowa (hukowa) używ a na jest np. podczas zm ag ań zwartych oddziatów prewencji zagresywnym

tłu m em , masowych bójekkibiców (tzw.ustawek) oraz staw iania czynne go oporu wykon awcom czyn n ości urzędowych".

Projektująceksperyment,staranosię przystosować

do jego uwarun kowań zbiór przyjętych w polskiej literaturze krym inalistycznej metod" oraz pod ejście

badawcze. Dlatego m.in. dla zwizualizowania i udo -kumentowania rezultatów pracy strugi rozpalonych gazów powyst rzałowych (tj. odkształce ń, zmian)

utrwalano fotog raficznie wygląd ostrzelanych

"zprzystawienia" pustych puszekpo piwie",osmaleń płaszczyzny papierowej po odd aniu do niej strzału

z odległo śc i 10 cm i zauważa lnych resztek spalania

ładun kumiotającego" itd.Sprawdzanood d ziaływanie płomien ia powystrzałowego na tkaniny odzieżowe

oraz przeszkod y pochodzen iazwierzęcego i pr zemy-słowego spotykane wtoku policyjnejpracy k

ryminali-stycznej na miejscach zdarzeń lub przy oględzinach

pokrzywdzonych.

Z PRAKTYKI

Ryc.5.LAPUA Longzasięg produktupowystrzałowego.

Do n ośn ość/e n erg i ę efektu dżwiękowego przy tym

należy uznać za przesłankę usprawiedliwiającą tezy o wysokiejokołodżwiękowejprędkościrozprężania si ę gazów powystrzałowyc h".

Do nast ę p n ego etapu opracowywania wyników

doświadczeń należało określenie zależności po -między strzałem nabojem alarmowym , najczęśc iej

"z przyłożenia", a uszkodzeniem materii ostrzelanego

przedmiotu .

W celu uwidocznienia efektów odpalenia nabojów

Long i Short zastosowano, uwzględ n iając działanie

bezpociskowe, analogię do niedawno jeszcze stoso-wanejmetodybadania energiiwystrzału (siły perkusyj-nej) polegającej na strzelaniu do desek sosnowych".

Wystrzały oddano w kierunku umocowanych po

je-dynczych nieuszkodzonych pustych puszek po piwie o pojemności 0,5 I i średnicy zewnętrznej zmierzonej suwmia rką66 mm".Uzyskano opisanepo ni ż ejwyniki. W wypadku dwóch nabojów Long UMAREX po ostrze laniupojedynczymnabojem nastąpiło(1) wgn

ie-ceniedo 51,8 mm, (2) wgniecenie do 40,2mm,trudne

Ryc.6. PowystrzałowewgnieceniapuszekUMAREXLONG i LAPUA

35 Hukwystrzału celowoniekiedyosłabia si ę poprzez r

e-dukcję prędkościwylotowej.

36 Np.dla 7,62mmpistoletu

n

wymagano ośmi u desek

calowych dla odległości strzału 25 m;S. Kustanowicz,

Badaniabroni palnej,s.210, tab.25.

37 Odokładności0,1 mm.

50

do sfotografowania perforacje blachy aluminiowej.

Dopiero po wprowadzeniu do wn ętrza puszki żródła świ atławidzialnego uwido czniono rów n i eżpowy strza-łoweperforacjeblachyw miejscu przyłoże nia .

Ryc.7.Perforacjeblachypuszki.

W wypadku dwóch nabojów LAPUA po ostrzelaniu pojedynczym nabojem nastąpiło (1) wgniecenie do 37,7mm,(2)wgniecenie do 41,8 mm.Po wprowadze-niu do wnętrza puszki żródła światła zwizualizowano

perforacje blachyw miejscu przyłożenia

Ryc.8.Strzałw kierunkuobiektywui prawdopodobne

wstecznerozprzestrzenianiesię cząstek powystrzałowych

(videstrzałka- Gun ShotResidues)".Strzałkagórna

wskazuje narozprzestrzeniającesięgazy,strzałkadolna

wskazujenadłoństrzelca.Nabój Long.

38 Por.A. Filewicz ,Kryminalistyczne badaniapozostałości

po wystrzalezbronipalnej(GSR),CLK KGP, Warszawa

2001; L. Fojtaśek. T. Kmjeć: GSR a prawa fizyki,

"Problemy Kryminalistyki"2008, nr 259.

W wypadku dwóch nabojów Short UMAREX po

ostrzelaniu z przystawienia pojedynczym nabojem

nastąpiło (1) wgniecenie do 53,3 mm, (2) wgniecen ie

do 54 mm. Po wprowa dzeniu do wnętrza puszki źró­

dła światła nie zwizualizowano perforacji w miejscu

przyłożenia.

Wwypadk unabojówShortSTART6S&Bpo ostrze

-laniu pojed ynczym nabojem nastąpiło (1) wgniecenie

do 54 mm, (2) wgniecen ie do 55,2 mm; perforacji nie

ujaw niono.

Analiza wykonanych podczas strzelania nabojem

lo ng fotografii wskazuje, że część rozpalonej su b-stancji przez luzy w broni cofa się w kierunku dło n i

strzelca. Dlatego teza o konieczności ostrożnego prognozow ania listy substancji, których należałoby

sz ukać (również w aspekcie GSR, nabój na obrzeźu

kryzy maspłonkę)nadłoniiodzieżywierzchniej osob y podejrzewanej ostrzałtakimładunkiem.

Sprawdz ano działanie udarowe wyżej wymie

nio-nych nabojów. Do umocowanego typowego rzutk a

myśliwskiego odstrzelano "z przyłożenia" 20 rzutków

(po 5 naboj ów Short lub Long poszczególn ych pro

-ducentów).W każdy m wypadku, niezależnie od tego,

czy przykładano wylot lufy od strony wklęsłej, czy

wypukłej (czarnej-czerwonej) unieruchomiony rzutek

ulegał zniszczeniu. Przy zastosowaniu naboju long

odłamki rzutka rozrzucane były w promieniu 3-4 m

od miejsca mocowania,natomiast przy zastosowaniu

ładunku short w promieniu do 3 m. Pozwalato e

kspe-rymentatorom postawić tezę, że zdolność niszcząca

Ryc . 9. Rzutekmyśliwski- widok obustron. . l ' ,. " , . l "

g 10 11 12 13 1..0 15 1e 17 II 19 20 21 22

Ryc.10.Rzutekpo wystrzale- fragmentacja.

PROBLEMY KRYMIN ALI STYKI 289(3) 201 5

Z PRAKTYKI

wskazanego "strzału z przystawienia" można porów

-nywać co najmni ej ze zdol n ością sportowo, celnie

wystrzelonej (w wiązce) z broni palnej gład kolufowej

śruci ny, z odległości ok. 20-25 m w przedłu żen iu

osi przewodu luty (linii rzut u), kierowan ej również do rzutka.

Po konsultacjach zlekarzami - chirurgami,o kulista-miidermato logam i - przyj ęto, żew celu sprawdzenia i zwizualizowaniamożliwościzadaniaciężkichobrażeń cielesnychczłowiekowido rosłem u można wykorzystać

świeżą pou bojową skórę świ ni dom owej (służy ona

m.in. jako analog skóry ludzki ej do trenowania przez adeptów medycyny sztukiszyciachirurgic znego),zaś jakoanalog delikatniejszych okolicciałaludzkiego (np. powiek,pachwin) lub skóry małeg o dziecka - świ eżą

skóręzuda kurzego lub indyczego.

Podcza s strzelania do płata świ eżej surowej świ ń­

skiej skóry w partii okołogrzbietowej i bocznej nie

pojawiły się przestrzeliny. Gdy strzelano naboj em Long LAPUA zprzyłożenia, przestrzelina pojawiła si ę

w okołopachowej partii skóry. Zwraca przy tym uwa

-gę znaczne zewn ęt rz ne podobieństwo przestrze liny

do rany wlotowej w wypadku postrzału z przyłożen ia

z broni ostrej niewielkiegokalibru.

ov IV N

~

-(,) N ~-~ N N. C11 C11

....

_-...,..~ ~-Ryc. 11.Przestrzelona świeżaskóraświńska(okolica

pachowa).

Gdy próbie przestrzelenia z przyłożenia dwoma

nabojami Short START S&B i UMAREX oraz dwom a

Long UMAREX iLAPUA poddanoświeżąsurowąskó

-rę z uda indyk a,przestrzeliny pojawiły się w każd ym

wypadku.

I j i , j I

18 19 ~ 21 ~ ~ ~ ~ ~ 27

-.----

...

--

...

.

--

_.

-

-Ryc. 12. Przestrzelinanaskórzeindyka.

ZPRAKTYKI

Następnie surową skórę zdjętąz uda kurzego prze -strzelono na wylot zprzyłożeniaładunkami Short firm START S&B tudzieżUMAREX.

Ryc.13.Przestrzelonaskóraz uda kurzego. Strzał z przystawien ianabojem Short UMAREXdo oka krowiego (pozyskanego z ubojni) spowodował

jego całkowitezniszczenie i fragmentację substancji galaretowatej (ciałka szklistego?); skutków wystrzału

nie udałosięsfotografować.

Strzałzprzyłożeniaw otwarte ustabądź downętrza

jamy ustnej jestmożliwypodczas samouszkodzenia lub

bezpośredniegokontaktu fizycznego" .Oddziaływanie wystrzału wykonanego z broni alarmowej z przyłoże­

nia nabojem LONG na zę by obserwowano na przy -kładzie imitacji zębów (używanych typowych protez

zębowych) orazjednegozębapoekstrakcyjnego osa-dzonych w modelinie w typowym stomatologicznym zwieraku/artykulatorze. Proteza akrylowa uzębienia szczęki dolnej (żuchwy) uległa złaman iu i została

wyrzucona z mocowania (kolej n ości zmian nie udało się spostrzec). Ząb przedtrzonowy uległ osmaleniu izostałwyrzucony z mocowania.

Ryc. 14. Protezażuchwywartykulatorze/zwieraku protetycznym.

39 Dlatego w wypadku urazuw ob rębie jamy ustnej, żu­

chwy.twarzoczaszki dobrapraktykaratownicza zaleca jaknajszybsząrewizj ęjamyustnejw celuzapobieżenia

pourazowegoprzemieszczeniasięewentualnychciałob -cych, np. odłamków zębów lub protezdentystycznych,

dogórnychdrógoddechowych.

52

Ryc.15.Ząbwartykulatorze.

Ryc.16. Protezapoostrzelaniu.

9

10

I

J

Ryc. 17.Ząbpo ostrzelaniu.

Zdaniem eksperymentatorów powyższe wyniki

strzałówzarówno nabojem Short,jak i Long do analo-gów skóry powiekii okawskazująna znaczne

prawdo-podobieństwouszkodzeniawystrzałem"zprzyłożen ia"

ipowieki,igałkiocznej. Strzałw ustawiąże sięprzede wszystkim zniebezpieczeństwem rozległych oparzeń wnętrza jamy ustnej, języka, narządów mowy i gór-nych dróg oddechowych,atakżedostaniasiędo tych dróg ciałobcych.

W celu ochrony osób biorących udział w tzw.

ustawkach oraz w starciach z agresywnym tłumem stosowanesą różn eg o rodzaju osłony twarzy igłowy,

a czasem takżeinnychwrażliwych na bólczęściciała

(splotu słonecznego, genitaliów, stawów kolanowych,

goleni). Niek iedy wykonane są one z kilku karto no-wych elementów, którychłatwo się pozbyćw wypadku

zatrzymania, azarazem dostatecznie- w odróżn ieniu ododzieżyzwłóki ensztucznych- osłaniających ciało w wypadku trafienia ich użytkown ika cieczą zapa

la-jacą z butelek miotanych na policjantów,trafienia ka-mieniem, policyjnympociskiem niepenetrującym typu RÓJ,BĄKitp.

Przejrzysteosłonytwarzy todość często samodzia-łowe lub fabrycznej produkcji formatki z pleksiglasu (np.osłonytypu szlifierskiego,pilarskiego i inne,tzw.

behapowskie), o grubości ok. 1,5 mm;podobną gru-bość mająpleksiglasowe.szkła"okularów ochronnych lub masek gazowych zakładanych naimprezach ma-sowych przez pracowników agencji ochronylub zwar -te pododdziały Policji. Podobne przeznaczenie mają przyłbice kasków ochronnych o grubości ok. 5 mm,

często używaneprzez formacje porządkowe.

Dlatego podczas eksperymentu do pły1ki zeszkła organicznego (pleksiglasu) o grubości 1,5 mm u mo-cowanej w imadełku oddano strzał z przyłożenia ład u nkiem Short. Powstałw niej rozległyotwó ro ni e-regularnychbrzegach.Rezultat tego wystrzałuutrwa -lono fotograficznie.Płomień wystrzałubył zauważalny jeszcze wodległościok.30 cm zaprzestrzeliną.

Ryc. 18.płytkapleksiglasu1,5mm przedwystrzałemipc wystrzale.

Następnie do podobnie jak poprzednia pły1ka umocowanej pły1ki z pleksiglasu o grubości 5 mm, tj. w przybliżeniu grubości przedniej części przyłbicy kasku typu policyjnego, oddano strzał z przyłożenia

PR08LEMY KRYMINALISTYKI 289(3) 2015

Z PRAKTYKI

ładunkiem. Skutek niszczący nie był zauważalny.

Następniez przyłoże nia wystrzelono ładu nek Long

-równieżbezwidocznego okiemnieuzbrojonym skutku niszczącego.

Zdolnośćprzebicia wspomnianego grubego kartonu

przywystrzalezprzyłożen ia,zprzejściempłomien iana przeciwną stronę arkusza, poczynając odwagomiaru 900 g/m2_{, poprzez 1200 g/m}2_{do 1600 g/m}2 _miały je-dynienabojeLongobydwu wytwórni.Przestrzelinynie pojawiały sięprzywyższychwagomiarach kartonu, od 1800 g/m2_•

Ryc. 19.Ostrzałzprzystawienia kartonu1200glrn', naboje Long - widok przestrzelin.

Podczas strzelania z przyłożenia 10 ładunkami Short do wykonanej z lekkiej popeliny bawełnianej

z podszewką syntetyczną letniej marynarki uzyskano jedynieefekt osmalenia w 6 wypadkach,zaś osmale-niaiprzepalenia jednej wierzchniejwarstwy materiału - w 4 wypadkach (UMAREX). Strzały z przyłożenia ład un kam i Long obydwu producentów spowodowały osmalenie i przepalenie na wylot (6 strzałów) dwóch warstw materiału (popeliny i podszewki), natomiast samo osmaleniezewnętrzn eodnotowano w 4 wypad-kach strzałów w lewą, górną, zewnętrzną kieszonkę

(6 warstw). Istnieje możliwość pomylenia punktu

przyłożenia lufy strzelającej nabojem alarmowym

zotworem wlotowym po strzalezprzyłożeniamałoka­

librowym nabojem bojowym.

Ryc.20.Marynarkaz przestrzelinami.

ZPRAKTYK!

o

1 2

~

5 "

Ryc.21.Widok otworu, przestrzeliny (w marynarce)po wystrzalez przystawienia.

Natomiastpodczas próbsprawdzającychoddziały­

wanie wystrzału z przyłożenia na wnętrze wypchanej

zm i ętym papierem skórzanej rękawiczki z wyściółką,

tzw.zimowej,stwierdzonobrakotworupowystrzałowe­

go wczęścigrzbietowejprzy odpaleniuładunku Short.

Powtarzając próbę zładu n kiem Long,niezauważono

wyraźniezaznaczonego otworu, natomiast wewnętrzu rękawiczki powstał mikropożar wyściółki ocieplającej, z wyrażnym rozszerzaniem się i wydzielaniem dymu

o charakterystycznym zapachu, z powierzchowny m

zwęgleniem i osmaleniem (do głębokości ok. 1,5 cm)

zmięteg o papieru gazetow ego,wypych aj ąceg o ina

pi-naj ącego badaną rękawiczkę.

Ryc.22.Wewnętrzna częśćrękawiczki- otwórwypalony

wystrzałem.

Można więczasadnie założyć,żew wypadku na

pa-ści polegającej np.na tzw. chwyceniuza klapy

mary-narki, płaszcza, damskiego żakietu dłoń napastnika,

nawet odzianawrękawiczkę,ostrzelanazprzyłożen i a

nabojem Long, na skutek bodżca bólowego itemp

e-raturowego zostanie dość istotnie obezwładniona,

a przy tym graniceobrony niezostanąprzekroczone.

Możliwośćpod pale nia

Doświ adczal n i e spraw dzono także zagroże n i a, które

mogą powstaćwskutek umyś lneg o bądź nieumyślne­

go odpalenia racy kolorowej, standardowej dla tego

54

Ryc. 23.Przygotowanie eksperymentalnego"pożaru"

(słomazbóżmieszanych, siano,węgieldrzewnydo grilla).

Ryc. 24. Przebieg"pożaru"eksperymentalnego.

Po wypaleniu słomy i po naturalnym wygaśnięciu

eksperymentalnego "pożaru" przeszukano "pogo-rzelisko" i odnaleziono w nim resztki metalowego płaszcza racy. Niestety, z powodu braku możliwości

technicznych nie podejmowano próby ustalenia, czy

pozostały na tych resztkach ślady kryminalistyczne (chemiczne)wskazującenawystępowaniemateriałów

pirotechnicznych'"'.

9

~

,

S

Ryc. 25.Pozostałościmetalowe racyinicjującej"pożar" .

40 A w wypadkurealnegopożaruzarządzenie takichbadań byłobywymaganezgodniezprawidłamidobrej praktyki kryminalistycznejw sprawachopożary.

Wnioski

Reasumując wyniki przytoczonych sprawdzeń i do

-świadczeń wstępnych wykonanyc h podczas oddawa-nia niewielk iej liczby strzałów, można bronić tezy, że użycie wobec człowieka lub innej dużej istoty żywej,

z bardzo bliskiej odległości lub z przyłożenia, broni

alarmowej (przede wszyst kim z nabojem Long) może

spowodowaćróżnorakie i dotkliwe obrażenia, zwłasz­

cza gdyby chodziło o strzał z przyłożenia w obrębi e

twarzoczaszki - oczu, nosa i ust, np. dynamiczne

lub temp eraturowe uszkodzenie/zniszczenie gałek

ocznych, oparzenia i osmalenia (sadzą powystrzało­

wą) śluzówki jamy ustnej,języka, przełyku, tchawicy,

drzewa oskrzelowego,wywołanie ruchomości zębów

stałych, uszkod zenia (pierwotne) akrylowych pro

-tez stomatologicznych z następczą traumatyzacją

pośrednią odłamkami akrylu. Nie można także

wy-kluczyć urazu wewnętrznego na skutek skierowania

z przystawienia strugi rozpalonych gazów na powłoki

skórne osłaniające obustronn ie przebieg dużych

na-czyń szyjnych, skierowania tychże gazów na odkryte

powierzchnie skórne ze skutkiem oparzeń. Mogłoby

wówczas dojść do trwałych oszpeceń (określonych

wart. 156 i 157 Kodeksu karnego z 1997 r.), a n

a-wet do śmie rci człowieka(uraz naczyniadużego szyi,

odruchowe zatrzy man ie akcji serca). Możliwość sku

-tecznego nieodwracalnegorażen iaczłowieka(atakże

dużego zwierzęcia) ładu nkiem Long wystrzelonym

z minimalnej odległości, choć niewykluczona,wydaje

się mniej praw dopodobna niż w wypadku wystrzału

nabojem scalonym z krótkiej broni palnej,z takiej sa

-mej odległości. W każdym razie, w wypadku strzału

nabojem hukowym oddanego w obronie koniecznej

(stanie wyższej konieczności) wykluczone jest raże­

nie przypadkowej nieuczestniczącej osoby, nawet

rykoszetem. Katalog czynników rażenianie obejmuje

w tym wypadku pocisku.

Byłaby to istotna okolicznośćpodczas opracowy

-wania sposobów zachowania się osoby napadniętej

stosującej przeciwko napastnikowi np. rewolwer

z ładunkami Long (a nawet Short) w celu zasadnej

obrony koniecznej lub w stanie wyższej konieczności

(np. wobecatakującegozwierzęcia).

Wiele wskazówek co do obronnego wykorzystania

rewolweru alarmowego można zaczerpnąćz

przyto-czonych na wstępie publikacji J. Kasprzaka dotyczą­

cych broni gazowej".

41 Interesujące wskazówki, z powołaniem się na

eksper-tów amerykańskich, co do taktyki posłużenia się (na bliskichodleg łościach) rozmiarowo niewielkim 5,45 mm pistoletemPSM Oego standardowynabój MnL.j 7H7 po-siada 2,5-gramowy pociskrdzeniowy idziała z energią

5,4 J/mm ') zawarto w cytowanym ju ż żród le 50eeble

nucmonemblPoccuu ...-

s

.

191- 192;

s

.

196-201.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI289(3) 2015

Z PRAKTYKI

Autorzy bronią tezy o pożyteczności prowadzenia

dalszych eksperymentów z użyciem lepszych instru

-mentów poznawczych i szerszej bazy badawczej

w celu określenia realnych zagrożeń dla porządku

prawnegowynikających z umyślnego, nieostrożnego,

niedbałegolub wypadkowegoużyciabronipalnej

alar-mowejwobec otoczenia (ludzi,zwierząt, przedm iotów

łatwopalnych). Jednak, biorąc pod uwagę brzmienie

art. 6 ust. 2 ustawy z dn.21 maja 1999 r.o broniiam

u-nicji (Dz.U.z 2012 r. poz. 576), należałoby się liczyć

z tym ,żetego typueksperyment mógłbyzostać

uzna-ny za niezgodny z obowiązującym prawem. Dlatego

przeprowadzenie eksperymentu wymagałoby

pozwo-leniastosownego organu administracj ipublicznej.

Źródłarycin

Ryciny 1-25: autorzy

Bibliogra f ia

1. Ustawa zdnia 21maja 1999 r.o bronii amunicji, Dz.U. z 2012r.poz.576, j.t.ze zm.

2. ABAeeB M.VI.: CYAe6Ho MeA~l.\~HCKall

excnepruaarpyna, Mocxaa 1976, MeA~l.\ ~Ha.

3. Bochenek A.: Anatomja człowieka, Kraków,

1921.

4. Bogiel G.:Uszkodzenia postrzałowe ciała ludz

-kiego, "Problemy Kryminalistyki",217/1997 .

5

.

rp~ropllH

n

.

(pea .); 50eBble

nacroneru

P

occaa

- n -

Maxapoe - nCM - CTB'lK~H, 2005,

Vl3AaTenbcK~HAOM reneoc.

6. rpOMOB A.n.: Kypc neKl.\~H no cYAe6HoH

MeA~l.\~He,MocKBa ,1970,MeA~l.\~Ha.

7. Ćwik K., Juszczyk H.: Kwalifikacja ustawowa

rewolwerów KESERUK-1O iZORAKI K-1Opod

kątem legalnośc i ich posiadania na terenie

Pol-ski, "Problemy Kryminalistyki" ,279/2013 .

8. Filew iczA.: Kryminalistyczne badania

pozosta-łościpo wystrzale zbronipalnej (GSR),

Warsza-wa 2001.

9. FojtaśekL.,KmjećT.:GSR a prawa fizyki, "

Pro-blemy Kryminalistyki "2008/259.

10. Grzywo-Dąbrowski

w.

:

Medycyna sądowa dla

prawników,Warszawa 1957.

11. Kasprzak J.: Broń obezwładniająca, Mińsk Mazowiecki1991,

12. Kasprzak J.: Broń gazowa, Żelazo, Mińsk

Mazow iecki 1991.

13. Kotapka

R.

,

Juszczyk H.: Porównani e pa

rame-trówpocisków wystrzeliwanyc h z broni pr

oduk-cji samodziałowej i broni produk cji fabrycznej,

"Problemy Krymin alisty ki"281/2013 .

14. Kulicki M.: Kryminalistyczne probl emy użycia

bronipalnej,1972.

Z PRAKTYKI

15.Kulicki M.: Dowodowa problematykawspółcze­ snejbroni strzeleckiej, 2001.

16.Manczarski S.: Uszkodzenia postrzałowe, Bro ń palna- amunicja - identyfikacja broni palnej -ocenasądowo-lekarska, Warszawa1938.

17.Obrażenia postrzałowe głowy - postępowan ie

diagnostyczneiterapeutyczne;"LekarzW ojsko-wy"2011,nr3, t.89.

18.PopielskiB.:Uszkodzeniapostrzałowewświetle spost rzeżeń sądowo-lekarskich wlatachwojen -nychipowojennych,Warszawa 1950.

19. Różycki S.: Anatomia człowieka, Warszawa,

1951.

20. Smęd ra- Każmirska A., Barzdo M., Kędzie rs ki M.J., Szram S., Berenl J.: Głębokość pene -tracji pocisków, wystrzelonych z urządzenia

56

pneumatycznego o energii kinetycznej poruzej 17 J, w 20% blokach że latynowych w korelacji ze stwierdzonymi sekcyjnie obrażeniami ciała 9-letniego chłopca. "Archiwum Medycyny Są­ dowej i Krymino logii", 2011, LXI, 102-1 06, wg hllp:llwww.amsik.pl/archiwum/2_2011/2_11b. pdt z29marca 2014 r.

21. hllp:l lwiadomosci.o ne t.p l/bial ystok/pi jany-pasazer-groz il-b ialosto c kim- ko ntrolerom-pistoletemll4y43z 6stycznia 2014 r.

22. Włodarczyk E.: Balistyka końcowa pocisków

amunicjistrzeleckiej, t.I,Warszawa2006. 23. nonos B.n., lllarees B.o., KY3HeL10S n.E.:

CYAe6Ho - MeA~L1~H CKaR 6ann~cnl Ka , Cno

2002,r~nnoKp aT.