Podstawowe tendencje zmian społeczno-gospodarczych w województwie jeleniogórskim w 1995 roku

(1)

PODSTAWOWE TENDENCJE ZMIAN SPOŁECZNO - GOSPODARCZYCH

W WOJEWÓDZTWIE JELENIOGÓRSKIM

W 1995 ROKU

(2)

(3)

WSTĘP

Publikacja niniejsza zawiera zestaw syntetycznych informacji ukazujących kształtowanie się tendencji ważniejszych zjawisk i procesów, zarówno społecznych jak i gospodarczych w 1995 r. Dla stworzenia szerszej bazy porównawczej, niezbędnej dla ukazania zakresu zmian, zaprezentowano także dane dla roku 1994, a ponadto udziały województwa jeleniogórskiego w poziomie różnych zjawisk oraz miejsce tegoż regionu w układzie społeczno - gospodarczym kraju.

Zaznaczyć jednak należy, iż niektóre z prezentowanych dla roku 1995 danych statystycznych mają charakter wstępny, informacje natomiast w ujęciach wartościowych przedstawione są w jednostkach pieniężnych po denominacji.

Materiały te, na zlecenie Urzędu Wojewódzkiego, przygotowane zostały przez zespół pracowników Urzędu Statystycznego w Jeleniej Górze, w składzie:

Tadeusz Borys, Anna Jaskulska, Marek Obrębalski i Zbigniew Panasiewicz.

Opracowanie techniczne wykonała Alina Bieńkowska.

(4)

>vv ,

• I ,r'

’ ^.

£.:■ ; ' ' -' ' ■ • ■ ■

■! ^{, . ■} 4;

'y.— '

'[■ - ... ,r

!3'' ; -

.... '.

,r

,

■; ... -v

.! ■ v ■ • ./

V .{t

immr ' w

uxtör Ib In *

A x :i T o :

ii#

fcj i w

« nyjaaaiłłwo '(%

f . :r ■ :

iftf ■.!■■■■■

‘fi t

■ U-

■ ■ A

ri-

< > * ■ . r "i-

■ ■

(5)

Główne tendencje i zjawiska charakteryzujące sytuację społeczno - gospodarczą w województwie jeleniogórskim kształtowały się w 1995 roku następująco:

- liczba podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON w końcu 1995 roku wynosiła ponad 29 tys. (razem z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą) i była wyższa niż na początku roku o ponad 3,8 tys. jednostek,

- w ciągu roku zarejestrowało działalność ponad 6,7 tys. podmiotów, a zlikwidowało - ponad 2,9 tys.,

- postępował spadek liczby przedsiębiorstw państwowych (ze 142 do 103) wynikający głównie z działań związanych ze zmianą ich formy organizacyjno - prawnej, a także z kończonych postępowań upadłościowych,

- zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw, dla których Wojewoda Jeleniogórski jest organem założycielskim, co także było spowodowane przekształceniami organizacyjno - prawnymi tych przedsiębiorstw i z ich prywatyzacją; 8 przedsiębiorstw przekształcono ścieżką kapitałową, 1 ścieżką likwidacyjną, 3 poddano likwidacji w trybie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych, w 7 ogłoszono upadłość, a 5 skomunalizowano,

- do końca I półrocza 1995 roku procedura przekształceń własnościowych została zakończona w 70 przedsiębiorstwach, dla których Wojewoda pełnił funkcję organu założycielskiego, a w odniesieniu do 34 kolejnych procedura ta została rozpoczęta i jest w toku,

(6)

V:

%

x:('l

' V- V ■

:

: ■ ■ '

'

;

... ' frs ■

' -

'

■

(7)

-oll wzrosła w ciągu ostatniego roku liczba spółek prawa handlowego w sektorze publicznym w następstwie przekształceń własnościowych (w tym 9 spółek akcyjnych i 2 spółki z o. o.),

- liczba spółek prawa handlowego w sektorze prywatnym wzrosła w ciągu ostatniego roku o 168 (do 1238), w tym przyrost aż o 124 wynikał z zarejestrowania nowych spółek z udziałem kapitału zagranicznego,

-z 256 do 251 spadła liczba spółdzielni, głównie w wyniku likwidacji i upadłości,

0 - wśród spółek z udziałem kapitału zagranicznego zdecydowanie dominowały spółki z kapitałem niemieckim, które stanowiły 69,6%

ogólnej liczby spółek z kapitałem zagranicznym, funkcjonujących na terenie województwa,

- w ostatnim roku po raz pierwszy zarejestrowano spółki z kapitałem pochodzącym z Chorwacji, Kambodży, Rumunii, Słowenii, Tadżykistanu i Wietnamu,

- na terenie województwa prowadzą działalność podmioty z udziałem kapitału zagranicznego pochodzącego z 33 krajów,

#k - liczba zakładów prowadzonych przez osoby fizyczne wynosi ponad 26,5 tys. i wzrosła w ciągu ostatniego roku o 3,0 tys.,

- zakłady prowadzone przez osoby fizyczne zatrudniają na podstawie umowy o pracę ponad 19,3 tys. osób i w ciągu roku zwiększyły zatrudnienie o 34,7%.

(8)

. F i*;--,,

•y

i

.

■: ■/.- 1 *■ ' ,/

:

- ^{. ..}

' i

.

,

,:v

'

.>,■ ' -I i O € . ;jj

-

, x .

•j. L. . ■ ■ . . v . : ' :. i 5

' - - b • ;

(9)

- w 1995 roku postępowała obniżka stóp oprocentowania kredytów udzielanych przez banki, ale jego cena nadal kształtowała się na stosunkowo wysokim poziomie - dolna granica stopy procentowej obniżyła się o 6 punktów procentowych (z 31% do 25%), a górna granica o 11 punktów procentowych (z 61% do 50%),

- wartość udzielonych kredytów była o 43,7% wyższa niż w analogicznym 0 okresie ubiegłego roku; jeśli uwzględnić inflację w tym samym okresie czasu, to realna wartość udzielonych kredytów była o 17,8% wyższa niż przed rokiem,

- nastąpiła dalsza poprawa kondycji finansowej przedsiębiorstw; liczba podmiotów nie posiadających zdolności kredytowej spadła z 280 w końcu

1994 roku do 196 w końcu 1995 roku,

- odnotowano poprawę rentowności i zyskowności przedsiębiorstw;

wskaźnik rentowności obrotu netto wyniósł 8,0% (przed rokiem wynosił 5,3%),

* - rentowność w sektorze publicznym była wyraźnie wyższa niż w sektorze prywatnym,

- rentowność i zyskowność przedsiębiorstw podległych Wojewodzie była wyraźnie niższa niż te same wskaźniki dla ogółu przedsiębiorstw w województwie, uległa ona jednak w ostatnim roku poprawie (np. wskaźnik rentowności obrotu netto wyniósł 0,9%, podczas gdy przed rokiem był ujemny i wynosił -0,6%); głównym powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, że przedsiębiorstwa o lepszej kondycji finansowej zostały lub są przekształcane i po przekształceniu nie są już przedsiębiorstwami, dla których Wojewoda jest organem założycielskim; tym samym w zbiorze

(10)

■

.r, -

.. '•. » ^,

" ./ - .

■

na

■ - * . ■

:-v, ; ;

:‘U

fl

* I . •' , >

-f.

• ; •■•

' u .. ./ - : ./ ' . - 'f/

?i ■ , ■

1., ■ , . ■■

(11)

przedsiębiorstw podległych Wojewodzie coraz większy udział mają przedsiębiorstwa o słabej kondycji finansowej lub wręcz postawione w stan upadłości; przykładowo rentowność obrotu netto wyniosła w tych przedsiębiorstwach 0,9%,

- po raz pierwszy od kilku lat nie tylko nominalnie ale i realnie wzrosła wartość nakładów inwestycyjnych,

- dynamika nakładów inwestycyjnych w sektorze publicznym była wyraźnie wyższa niż w sektorze prywatnym,

- oszczędności złotowe ludności wzrosły w ciągu ostatniego roku o 72,7%, a oszczędności walutowe o 16,3%,

- miało miejsce wyraźnie większe niż przed rokiem zainteresowanie lokowaniem oszczędności w złotówkach niż w walutach obcych; głównym powodem takiego stanu rzeczy był stosunkowo niewielki wzrost kursu walut obcych (kurs kupna marki wzrósł o 9,8%, a dolara zaledwie o 0,4%

w okresie od grudnia 1994 roku do grudnia 1995 roku).

- drugi z kolei rok pewnej stabilizacji i korzystnych zmian strukturalnych na rynku pracy,

- umiarkowany wzrost ogólnej liczby zatrudnionych w gospodarce woj ewództwa (o 1,1 %),

- wzrost przeciętnego zatrudnienia zanotowano w 11 z 15 sekcji EKD (dziedzin działalności); najwyższy w sekcjach „handel i naprawy”

(o 18,7%) oraz „obsługa nieruchomości i firm” (o 9,3%),

(12)

.

ih'v. r . u 'v

' • - 'i,

.. • : : . . ■ . ■ ■ . ..-.i; "

.. , .. ' / ir . :

O ' . • "

■

; . cir

;%

' : ■ <V ' ■?

.. i

*

,

>v

(13)

- wzrost (o 1,4%) przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw, przy dużym 16,2% wzroście zatrudnienia w sektorze prywatnym i istotnym (o 6,2%) spadku zatrudnienia w sektorze publicznym,

- wzrost zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw odnotowano w sekcjach:

„hotele i restauracje” (o 16,6%), handel i naprawy” (o 14,1%) i „obsługa nieruchomości i firm” (o 10,4%), natomiast największy spadek w sekcjach: „pozostała działalność usługowa, komunalna, socjalna i indywidualna” (o ponad 8%) i „transport, składowanie i łączność”

(o prawie 6 %),

- umiarkowany spadek poziomu bezrobocia (o 2,3%; w 1994 r. o 6%); pod koniec roku pozostawało bez pracy prawie 41 tys. osób, w tym 43%

z prawem do pobierania zasiłku (w 1994 r. 47%),

-ponad 3-krotny spadek liczby bezrobotnych inwalidów; o 25% spadła także liczba bezrobotnych absolwentów zasadniczych szkól zawodowych, pogorszyła się zaś sytuacja w zatrudnianiu absolwentów wyższych uczelni (wzrost liczby bezrobotnych o 20%),

- spadek stopy bezrobocia w województwie w relacji do stanu z końca 1994 r. o 0,4%; jeleniogórskie ze stopą bezrobocia 19% (Polska 14,9%) plasowało się w grupie województw o średnim poziomie bezrobocia,

- zmniejszenie się liczby gmin, w których stopa bezrobocia przekracza 20%; w końcu roku 1995 było takich gmin 18 (w końcu 1994 roku - 19), przy braku istotnych zmian w zróżnicowaniu przestrzennym bezrobocia;

najtrudniejsza sytuacja na rynku pracy występowała nadal w gminach:

Bolków (32,5%), Lubawka (32,4%), Lwówek Śląski (27,9%), Leśna (26,6%) i Osiecznica (26,5%), relatywnie najlepsza w gminach: Bogatynia

(14)

i-.i'

VT;'

ff-

- • \

■f

ł i ■.

!

vr

• ^

: ■ -

' ; .U !' ».

.

■ ?>nż

■ :

' V;

i

; v

■. - ■ ‘ • ■:.< :;

i;

t><7

- '!

•: Ul

: •• * ,"*>V

• i.

'■

lih /Hf«,;;

■

IU.

■'f(' ’ ' • ■ i . ),*. ,

.

-

■

/

(15)

- największy wzrost bezrobocia zarejestrowano w gminach: Świeradów Zdrój (o prawie 13%) i Mirsk (oprawie 11%), największy zaś spadek w gminach: Jeżów Sudecki (o ponad 21%) i Szklarska Poręba (o prawie 13%),

- w 1995 roku typowy bezrobotny to osoba w wieku 18-24 lata (ponad 30%

wszystkich bezrobotnych) z wykształceniem zasadniczym zawodowym (ponad 42%), oczekująca na podjęcie pracy od 6 do 12 miesięcy.

-w tempie wyraźnie przewyższającym tempo inflacji wzrosła wartość sprzedaży w przemyśle, co oznacza, że wzrosły nie tylko wartościowe ale także ilościowe rozmiary sprzedaży; najwyższy wskaźnik dynamiki sprzedaży odnotowano w produkcji drewna i wyrobów z drewna (259,2%) i w produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (217,7%), a najniższą w produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych (114,1%) i w produkcji tkanin (114,3%),

- dynamika sprzedaży w przemyśle w sektorze prywatnym była wyraźnie wyższa niż w sektorze publicznym; wynika to m in. ze zmniejszania się liczby podmiotów gospodarczych funkcjonujących w sektorze publicznym (np. w wyniku prywatyzacji) i wzrostu liczby tych podmiotów w sektorze prywatnym,

- dynamika wzrostu przychodów ze sprzedaży w sekcji "budownictwo"

wyniosła 156,7% i była wyższa niż w sekcji "działalność produkcyjna", a także wyższa niż dynamika wzrostu cen, co oznacza że po raz pierwszy od kilku lat wzrosły rzeczowe rozmiary produkcji budowlano - montażowej w województwie,

(16)

''

, V

■ !>

' ■

■j ■> i

' L.

: \ :■ V

f

••.Or,

i /'

'

. "• ■ / ' r,. .i: - r ■ -y .V ' -■ . • :•

'Ti - • < V /

; - ,:• ,

■ ’

4*: ■

' ■ -

''. •': ■

:’V. ' BU ' . i:;.:* i» ■ • V. . ..

ł . : : .. A;:ą ■ ■ _' ■ ■

' ! V . O' , . . ■: \ , 'ą-. .W >-< i

i

' * V • ■ .!• :

Vf 1 •,. Xf‘

'O:

,r .., ;

< O

' • • . \OLfOvO O,1 , " . , f ■' : ' • ;

• ' . " i

fj\W ' • i

(17)

- w budownictwie - podobnie jak w przemyśle - sektor prywatny wykazywał wyższą dynamikę wzrostu sprzedaży niż sektor publiczny;

- sprzedaż detaliczna ogółem była o 47,4% wyższa niż przed rokiem, co oznacza wyraźny wzrost rzeczowych rozmiarów popytu konsumpcyjnego (po uwzględnieniu inflacyjnego wzrostu cen); pewien wpływ na to ma utrzymujący się ożywiony ruch przygraniczny, w ramach którego Czesi i Niemcy dokonują zakupów konsumpcyjnych po stronie polskiej,

- skup żywca rzeźnego był w 1995 roku o 6,7% niższy niż w 1994 roku, - targowiskowe ceny żywca wieprzowego wzrastały w ciągu roku znacznie

wolniej niż poziom inflacji, a więc wyraźnie spadły realne dochody gospodarstw rolnych pochodzące z tego tytułu, stawiając pod znakiem zapytania opłacalność hodowli trzody chlewnej w województwie;

- ceny prosiąt na chów w ciągu roku spadły o 10,8%, natomiast ceny krów dojnych i jałówek jednorocznych były w 1995 roku wyraźnie wyższe niż przed rokiem,

- znacznie wyższe niż w 1994 roku były także targowiskowe ceny zbóż i ziemniaków,

- zbiory i plony podstawowych zbóż były wyższe niż w charakteryzującym się suszą 1994 roku; nie osiągnęły jednakże poziomu z 1993 roku,

- mimo że wyższe były plony ziemniaków, to ich zbiory spadły w stosunku do 1994 roku o 13,2% w wyniku zmniejszenia powierzchni nasadzeń,

-nastąpiła poprawa koniunktury w produkcji materiałów budowlanych, tkanin jedwabnych i w produkcji dziewiarskiej,

(18)

uV

:

•jl.r'-V-

V',; ' , V

: * j{ ;• i

. ! ft V .

■ :'-i i • .

1 -

r-

t • ■ : ■ ....

■ •

■5 '

; " • ' ‘

ih

.Iw'

. • ' <-:?

!'h.

»i.'i ::i-

•• ih .

'

" sYT'

w; ■ '

; i'

?:•; ■■■ >-Y: Y ‘ i T' ' ^.Y '1v ^ć...

.; ■

Y'Ci

... ,

'■ ■ '

•iii

, C V

>•

’ -

i t:

' 'V ■ ’

(19)

- trzeci z kolei rok niskich efektów w budownictwie mieszkaniowym;

w całym województwie oddano do użytku tylko 655 mieszkań, aż o prawie 27% mniej niż w 1994 roku,

- wzrost udziału efektów sektora prywatnego z 73% w 1994 roku do 78%

w roku 1995;

- w ramach sektora prywatnego ponad 8% wzrost efektów budownictwa spółdzielczego i istotny spadek - ponad 37% - efektów budownictwa indywidualnego; w sektorze publicznym - prawie 59% spadek efektów budownictwa komunalnego i prawie 23% spadek efektów budownictwa zakładowego,

- w ciągu roku najwięcej mieszkań oddano w gminach: Jelenia Góra (179), Bogatynia (148) i Zgorzelec - miasto (74); w 9 gminach w 1995 roku nie oddano żadnego mieszkania,

- podobny jak w 1994 roku poziom nowego budownictwa; rozpoczęto realizację 767 mieszkań, tylko o 6 mieszkań więcej niż w roku 1994, który charakteryzował się bardzo niskim poziomem liczby nowo rozpoczynanych mieszkań,

- istotne zmiany w strukturze inwestorów; 6-krotny wzrost liczby mieszkań rozpoczętych w sektorze publicznym, przy prawie 10 % spadku nowego budownictwa w sektorze prywatnym, głównie wskutek wyraźnego regresu nowego budownictwa inwestorów indywidualnych (spadek o ponad 26%);

w wyniku tych zmian udział sektora prywatnego zmniejszył się o prawie 10% (do około 87 proc ),

(20)

■

" ^■'

;< VR

.

'

,(m) ■ •

■ ■ •

- ■

SOT ,ßW ■ ■ < : V-xdtii.-Kj

• < . . <*1 ( ; ' '{ - ' ; ' . ' ,,4

' ' ' •)>

1 : ■ ■ ■ 'i j

: -•n.o*-,/x oqi '

i; , . . !

v.'O; : Xi ' : ■ - ■ <Xr'

.. 'W.f •X; ■ "X ; !.> ! I/-. \ .

' : : • ■- 1 ^,./•»." : ■

• i

•■W ' . ■ ' u-

i)'/. .;••• iv -v 'M' ''A". .':,. i .'ft'' ' -

ir r/ Bi ' ''

(21)

- najwięcej mieszkań zaczęto budować - podobnie jak w 1994 roku - w gminach: Jelenia Góra (334), Bolesławiec (miejskiej - 68, wiejskiej - 49), natomiast w 2 gminach: Wleń i Wojcieszów nie rozpoczęto budowy żadnego mieszkania (w gminie Wleń od dwóch lat),

-nadal systematycznie maleje liczba książeczek mieszkaniowych; w 1995 roku zmniejszyła się o prawie 8%,

- wzrost cen na rynku nieruchomości, zwłaszcza w odniesieniu do mieszkań nowych i starych w zabudowie wielorodzinnej; brak istotnych zmian cen w sprzedaży domów do remontu, małych gospodarstw rolnych i lokali

# usługowo-handlowych.

- zwiększyła się ogólna liczba ludności, w tym ludności miejskiej (w miastach zamieszkiwało już niemal 70% ludności regionu),

- nieznacznie (o 0,1%) zmniejszyła się liczba ludności wiejskiej,

- wyraźny spadek liczby i natężenia urodzeń, przy jednoczesnym niewielkim wzroście śmiertelności w regionie spowodował znaczne zmniejszenie się poziomu przyrostu naturalnego,

- nastąpił istotny (prawie 15%) spadek umieralności niemowląt,

- przy niewielkim spadku liczby nowozawartych małżeństw, miał miejsce dalszy wyraźny wzrost liczby i natężenia rozwodów (do ponad 325 rozwodów na 1000 nowozawartych małżeństw),

- wyraźnemu zwiększeniu uległo saldo migracji, będące relacją między napływającymi do regionu na pobyt stały a liczbą osób emigrujących z regionu.

(22)

' i /' ": i 7 - ( ; V : , -v • ' • -

- . . --V • : 'v . 7. ■

'i ■ V. "

>. r) _:■

: na: ■ ^. : ■: .: " ^.

■ ' V

IT ■ ' ' f •

■ ■ :< - ■ •/«

' IM : - ■ / ■

3Vv . ■i 4

ki? . ;t ',<n ^■

■

:r fv-/, • ...

■>. 1

f Ji _{■ J. -}

#

(. . . .

' 1.’*

«V

.4

' ■•}

19'

(23)

7.1. ŚRODKI I KOSZTY UTRZYMANIA

- wysoki wzrost płac nominalnych w gospodarce województwa (o ponad 34%); najwyższy wzrost zanotowano w sekcji „rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo” (o 57,3%) a najniższy w „pośrednictwie finansowym”

(o 25,6%),

- wysoki (o około 35%) wzrost płac nominalnych w sektorze przedsiębiorstw z dużym jak co roku zróżnicowaniem tempa wzrostu (największy wzrost w marcu, kwietniu i listopadzie),

- w ciągu roku w sektorze tym najwięcej przeciętnie płacono w sekcji

„zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę” - 1247 zł brutto (977 zł netto), najmniej zaś w sekcji „hotele i restauracje” - 422 zł brutto (350 zł netto),

- liczba korzystających ze świadczeń emerytalno - rentowych utrzymywała się na ubiegłorocznym poziomie (tj. wynosiła prawie 117 tys. osób),

- nieznaczne pogorszenie się relacji poziomu przeciętnych świadczeń emerytalno - rentowych do przeciętnej płacy w sektorze przedsiębiorstw (z 52,4% w końcu 1994 roku do 51, 6% w końcu ub. roku),

- niższy niż w roku 1994 poziom inflacji; ceny detaliczne towarów i usług konsumpcyjnych w 1995 roku były wyższe w stosunku do przeciętnego poziomu w 1994 roku o 27,8%, w tym ceny żywności o 27% (w handlu detalicznym o 26,8%, w gastronomii o 30,5%), ceny napojów alkoholowych o 28,6%, towarów nieżywnościowych o 27,3% i usług o 29,3%.

(24)

Ar ::

. ■ • A. J

" A B, .. ' - il , -V

- '

: >

' ' •

■ ' ^{- 'A.} 1

hU • .v '

" -

" ^{B •} ^{" -} ^{i V} i!

■

• V -i i’f’1' BA : ■ '

••v .. t r^, _■f _.x; _,/A ^; ^{• . A;}

. > "

.'"A-

r - '•r. ^\. ^{■ ■} ^■r

i's/ ■ ,vv

5 ^■ ^{e -} '

r,' :*v ; • I. ' • . •

V : ■ ■ >

■ ?A' ABB'i

.A: ^■'r _•

l A ''^'

(25)

7.2. BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE

- mimo wyraźnego spadku liczby stwierdzonych przestępstw w grudniu (o 13% w stosunku do grudnia 1994 r.), rok 1995 był jednak kolejnym okresem wzrostu przestępczości; stwierdzono popełnienie 12790 przestępstw, czyli o 5,1% więcej niż w roku 1994,

- dominujący udział przestępstw kryminalnych (85,8 % ogółu stwierdzonych przestępstw), wśród których przeważają włamania i kradzieże (57%

wszystkich przestępstw),

#

- wyraźnie zróżnicowanie tempa wzrostu w poszczególnych grupach przestępstw; wzrost zabójstw o ponad 29%, włamań i kradzieży mienia oprawie 10%, w tym samochodów o ponad 5%, przestępstw z Ustawy Karno-Skarbowej o ponad 20% oraz spadek liczby przestępstw drogowych o prawie 11%.

7.3. BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE

- poprawa stanu powietrza atmosferycznego w wyniku realizacji

^ w województwie i na obszarach przygranicznych Niemiec i Czech inwestycji ochronnych (modernizacji Elektrowni „Turów” i 69 lokalnych kotłowni, gazyfikacji miejscowości itp.),

- rozszerzenie się zakresu inwestowania w gospodarce wodno - ściekowej;

w 1995 roku kontynuowano budowę oczyszczalni w Bogatyni, Bolesławcu, Gryfowie Śląskim, Kamiennej Górze, Leśnej, Lwówku Śląskim i Węglińcu; uzyskano pozwolenie na budowę nowych oczyszczalni w Borowicach, Nowych Jaroszowicach i Sieniawce;

zakończono budowę oczyszczalni w Kostrzycy (Leśny Bank Genów),

(26)

X: K> ' v

U : ;■ ;

. ■■i-

,‘5 , U5fl

; i :

Wir'

K. ■ ..

. -.f

: '■■ ■,

>'/■< -I.

;;

J a

'

*- ■ :■< ■ -V . . ■ ;.

'• ' J J :

-T ^■ > . ■' v • ••

w. :

A "

■ I

;

>•

... ;

■

I . " i :/;■

1 ■

' V .: . •>,,

r - <■" 'f •

V (

(27)

Lubomierzu, Mirsku, Olszynie, Osiecznicy, Pieńsku, Radzimowie, Sędzi sławiu, Świeradowie Zdroju, Trzebieniu i Wleniu,

- miał miejsce zróżnicowany stopień wykorzystania przez gminy przyznanych środków z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; mniej niż 20% - 3 gminy, 20-40% -1, 40-60% - 7, 60-80% - 6 i powyżej 80% - 24 gminy,

- dokonywana w ciągu roku analiza poziomu promieniotwórczości nie wykazała wzrostu skażenia izotopami sztucznego pochodzenia.

8.1. EDUKACJA

- sieć przedszkoli (także w gestii gmin) nie uległa zmianom ilościowym, - liczba oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych uległa

zmniejszeniu,

- liczba dzieci objętych opieką w placówkach wychowania przedszkolnego była nieznacznie wyższa od stanu z 1994 roku, a ze względu na jednoczesny niewielki spadek liczebności grupy osób w wieku 3-6 lat

stopień objęcia tychże dzieci opieką przedszkolną zwiększył się do 50%, - liczba przedszkoli pozostających w gestii samorządu terytorialnego nie

uległa zmianie; zwiększyła się natomiast liczba dzieci korzystających z ich usług opiekuńczo - wychowawczych (w 1995 roku do przedszkoli samorządowych uczęszczało ponad 98% ogółu przedszkolaków w regionie jeleniogórskim),

- nieznacznemu uszczupleniu uległa sieć placówek szkolnictwa podstawowego,

(28)

' . ..VST.'- '

L. . v . /' - % :-i

r

■ ■■,(.■

/ . ,

-ft.

, ■ ■ ■ v

y : ■ > *

' "CK; ; ' '

K J-

lii a .. ■■

■>i r'- v

<JK

-r ■

,V '

• ->

-1

■v*<

■' Br

■: ' n '■'I ■>«'.: ..

... . , •{

• ,.Vj.

(29)

- nadal postępował proces przejmowania przez gminy szkół podstawowych (w 1995 roku kolejna gmina, Nowogrodziec, rozpoczęła prowadzenie tychże szkół jako zadanie własne),

- zaznaczył się dalszy spadek liczby uczniów szkół podstawowych (o 2,6%) oraz pełnozatrudnionych w nich nauczycieli (o 1,2%),

-w szkołach podstawowych będących w gestii samorządu terytorialnego kształciło się w 1995 roku już prawie 44% ogółu uczniów tychże szkół w województwie,

- nastąpił dalszy, będący głównie wynikiem zmian w strukturze

% demograficznej, wzrost liczby uczniów szkół ponadpodstawowych (liceów ogólnokształcących i szkół zawodowych), lecz zaznaczył się jednocześnie spadek liczby kształcących ich nauczycieli (dotyczy on jednak wyłącznie szkolnictwa zawodowego),

- nastąpił dalszy wzrost liczby studentów kształcących się w jeleniogórskich placówkach szkolnictwa wyższego; ponad 5% spadek zanotowano jednak odnośnie studentów stacjonarnych (w 1995 roku w Jeleniej Górze kształciło się prawie 2,5 tys. studentów).

8.2. KULTURA I SZTUKA

- przy stabilności sieci bibliotek publicznych, nastąpił nieznaczny wzrost pozostającego w ich dyspozycji księgozbioru,

- zaznaczył się dalszy wzrost liczby czytelników rejestrowanych w bibliotekach publicznych, lecz nastąpił niewielki spadek aktywności czytelniczej mieszkańców regionu (mierzony liczbą wypożyczonych woluminów przypadających na 1 czytelnika),

(30)

*{ .<>■ ■>' ; ■ .A : • ^r^*

.in ■

.. . V ■ - • • ' V .1 : '

" .: oil

<v »ij'r. :jt v ■ ; • >' f .. . .

‘ - - .. v

• i - V\

T -.y ___

0 . {.'V >. ■ ‘ : - \ ■

. •/• ■ ;

• i-

:...sr:

V ••• • fiobndif -nt

'

. .. C • • ■

■

- '■> ■

: •

' ... .... B

; i f ,t>

.■■ 0T5W ymatosici l..cgt mu h| k u j vi.tr vcal:v- aa piq

,i •: r:^_r ^7»a ^• . ;""

>v ' ■ ■ '' '

:T",. . ,\.r

. ' , ... .. . ' ^ ''i'»" 'k

(31)

- sieć muzeów uległa uszczupleniu o jedną placówkę, lecz zwiększyła się istotnie liczba zwiedzających prezentowane w nich eksponaty i wystawy, - liczba miejsc na widowni jeleniogórskich teatrów uległa wyraźnemu

zwiększeniu, zaś w przypadku Filharmonii nie nastąpiły w 1995 roku zmiany w tym względzie,

- zmniejszyło się zainteresowanie prezentowanymi w teatrach przedstawieniami, a liczba słuchaczy koncertów i audycji muzycznych przygotowanych przez Państwową Filharmonię Jeleniogórską była identyczna jak w roku ubiegłym,

- wraz z rozszerzeniem sieci kin stałych (o jedną placówkę), nastąpił pięcioprocentowy wzrost liczby miejsc na ich widowniach oraz zaznaczył się wyraźny wzrost zainteresowania ludności regionu projekcjami kinowymi (liczba widzów w kinach stałych zwiększyła się w 1995 roku o ponad 38% w relacji do zarejestrowanej w roku 1994).

8.3. OCHRONA ZDROWIA I OPIEKA SPOŁECZNA

- sieć podstawowych placówek ambulatoryjnej opieki zdrowotnej (przychodnie rejonowe i ośrodki zdrowia) nie uległa zmianom,

- zwiększyła się o 72 liczba łóżek w szpitalach ogólnych, a ponadto dostępność usług szpitalnych dla ludności regionu (na każde 10 tysięcy mieszkańców przypada niemal 65 łóżek szpitalnych),

- wzrosła liczba lekarzy i pielęgniarek, lecz zmniejszyła się nieznacznie liczba dentystów zatrudnionych w placówkach świadczących usługi dla ludności,

- nadal zmniejszała się liczba żłobków, a także liczba posiadanych przez nie miejsc (o niemal 17%), zwiększyła się jednak liczba korzystających z ich usług dzieci,

(32)

/'V»:

iv: . .. •'

■fe’

:.\.ś

o!- !

•' :>b

■[< ■

" . '

' • 4

- x..<

:i I- :u ■■

: U ^{' ;’r}

. i ■ ■ ki

■■

!•

'ht-

•i«;': :\iu . .i

■ /Pi;

f

/•••

>i. > - .

!

• ' •

' ' .-4. :• ' ■ 'V

.

•X.'

l- if

^ ; • ^. ,[;4

:

.)

(33)

- przy stabilności sieci domów pomocy społecznej, zmniejszyła się jednak o 10 liczba miejsc, lecz wzrosła nieznacznie liczba korzystających z nich pensjonariuszy,

- zwiększyła się liczba placówek aptecznych; wzrósł udział aptek prywatnych (z 74 aptek funkcjonujących na terenie województwa, 72 znajdowało się w gestii prywatnych właścicieli),

- nadal zmniejszała się liczba karetek sanitarnych, a co za tym i dostępność usług w tym zakresie,

- wzrosła liczba korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, lecz nastąpiły jednocześnie zmiany w strukturze udzielanych świadczeń (m in.

wyraźnie wzrosła liczba korzystających ze stałych zasiłków pieniężnych;

stanowili oni niemal 7% ogółu świadczeniobiorców).

8.4. TURYSTYKA I WYPOCZYNEK

- nastąpiło znaczne rozszerzenie sieci obiektów noclegowych turystyki oraz ich zdolności usługowej (rozwój ten dotyczył w szczególności bazy hotelowej),

- liczba miejsc noclegowych w obiektach turystyki zwiększyła się o ponad 20% i w lipcu 1995 roku wynosiła 21,1 tys.

- obserwowany był wzrost stopnia wykorzystania istniejącej bazy noclegowej, związany ze zwiększeniem rozmiarów ruchu turystycznego, - wzrosło zainteresowanie cudzoziemców regionem jeleniogórskim,

mierzone liczbą korzystających z noclegów w obiektach turystyki (cudzoziemcy stanowili ponad 20% ogółu korzystających z bazy noclegowej województwa).

(34)

n' - s Jv

■i :

i

Y>

bu; -

i 1 " ' '

: • r r

.! Ły r

"i': • ';/

■T;.

-

A , ;i • " ■ \l

' ! -vvi n M!

’ : '

;

. ■ ^.;

...

*»

V ^{. y 'k , ■} ^{• ;:V;}

-.••• -

• •

W \ . . ' F

(35)

WAŻNIEJSZE DANE O SYTUACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA JELENIOGÓRSKIEGO

WYSZCZEGÓLNIENIE 1994 1995

w liczbach bezwzględnych 1994=100

!, JttNOSIKI GOSPODARCZE • '

Jednostki gospodarki narodowej

(stan na koniec roku) 25296 29110 115,1

SEKTOR PUBLICZNY

Przedsiębiorstwa państwowe 142 103 72,5

w tym przedsiębiorstwa, dla których Wojewoda pełni funkcję organu

założycielskiego 88 64 72,7

Spółki prawa handlowego 72 83 115,3

z tego :

z ograniczoną odpowiedzialnością 29 31 106,9

akcyjne 43 52 120,9

SEKTOR PRYWATNY

Spółdzielnie 256 251 98,0

Spółki prawa handlowego 1070 1238 115,7

w tym :

z ograniczoną odpowiedzialnością 1011 1172 115,9

w tym spółki z udziałem kapitału

zagranicznego 321 445 138,6

akcyjne 25 33 132,0

Osoby fizyczne prowadzące działalność

gospodarczą 22375 25997 116,2

w tym spółki cywilne 2192 2403 109,6

Przedsiębiorstwa, dla których Wojewoda pełni funkcję organu założycielskiego:

przekształcone w spółki Skarbu Państwa 12 8 66,7

(36)

'6. i. A#' '

- \ • -* -

(irJ ci

- ^.

'

' • f

• •- V. '• *

'.'V

V* , V.Y

)^{;l Itr} ⁱ

: r .

■ 'u

•V V ■

. ..•>

. ęjo-'

■I

i ' . X

; >S, Z . .■ '

: • " i1' '

(37)

WAŻNIEJSZE DANE O SYTUACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA JELENIOGÓRSKIEGO (c.d.)

WYSZCZEGÓLNIENIE 1994 1995

w liczbach bezwzględnych 1994=100

wmmwMMmmmmmmmm - i m

Stopa procentowa kredytów (min-max) 31-61 25-50 X

Jednostki nie posiadające zdolności

kredytowej 280 196 70,0

Wartość udzielonych kredytów (w min zł) 260,7 374,5 143,7

Rentowność brutto przedsiębiorstw (w %)a) 10,1 13,1 ^X

w tym przedsiębiorstw, dla których ^X

Wojewoda jest organem zało-

życielskim -0,5 4,0

Zyskowność przedsiębiorstw (zł/1000 zł)a) 50 80 X

w tym przedsiębiorstw, dla których Wojewoda jest organem zało-

życielskim -37 10 ^X

Nakłady inwestycyjne (w min zł) 199,5 407,3 204,2

sektor publiczny 159,9 350,5 219,2

sektor prywatny 39,6 56,8 143,4

Oszczędności złotowe ludności (w min zł) 220,1 380,2 172,7 Oszczędności walutowe ludności

(w min USD) 72,6 84,4 116,3

Kurs dolara w kantorze PKO:

kupna 2,41 2,42 100,4

sprzedaży 2,42 2,48 102,5

Kurs marki niemieckiej w kantorze PKO:

kupna 1,53 1,68 109,8

sprzedaży 1,54 1,72 111,7

a) Dotyczy okresu I-XI

(38)

■ ' ' • ••• ■ ' :

• - ' -■ ' •

'

Utiai ^JÖ05?Ä3X?YW

i)

i

:

; Ol-l

-

i O!

-• :

; vn-

K

i -

■

: :

' ■ 1; ^{v ■} ^..

'

■

■ - .

Ml : : ■

. ■

qu;

om ^äs

■ ' ■'

(39)

WYSZCZEGÓLNIENIE 1994 1995

Przeciętne zatrudnienie w gospodarce

województwaa) 109844 111032 101,1

według sekcji EKD:

rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 3191 2602 81,5

rybołówstwo i rybactwo 44 47 106,8

górnictwo i kopalnictwo 8394 8471 100,9

działalność produkcyjna 35350 35644 100,8

zaopatrywanie w energię elektryczną,

gaz i wodę 5362 5450 101,6

budownictwo 4168 4320 103,6

handel i naprawy 4754 5641 118,7

hotele i restauracje 1277 1149 90,0

transport, składowanie i łączność 8130 7938 97,6

pośrednictwo finansowe 2662 2806 105,4

obsługa nieruchomości i firm 3473 3797 109,3

administracja publiczna i obrona

narodowa 4929 5064 102,7

edukacja 9947 10033 100,9

ochrona zdrowia i opieka socjalna 15186 15205 100,1

pozostała działalność usługowa,

komunalna, socjalna i indywidualna 2977 2865 96,2

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw:

- ogółem 64645 65556 101,4

sektor publiczny 42708 40067 93,8

w % 66,1 61,1 X

(40)

- :crxf.'T ' ; •

• v «•*; ■ n

i ^r

1 ;

^.

' , ;,X:

ii

; • »■

i i ioi f- ’ ■ ■

I- "i _■V

!

_}«

ii

:: ' ' '. ^;;

li weg

' . i

j '■ '

i - ' ;

r- ^..T4 ' ;• ł , ^.41 If

v,< i en 4 IV h .-u r

i;

i

S

^v

r

^■-

: >M 1, i ■/: ‘ 1

1: > ■ i c ^{V .} / ' r"

!

>0.

. : 4 ■

i- i- ^...j i

: i . •

' 4 ■

i. '' ^{’ .4-.} :

j :

• • ^r ■ •' ; ' . v>£ j • .

i

iy> . :

X

i i !|

; ' '4 ' >

i " : ■ - ■ ... ■ i

l

!■ ^V

i.i

"4 / .

<•

(41)

- według sekcji EKD:

rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 1614 1600 99,1

górnictwo i kopalnictwo 8422 8471 100,6

działalność produkcyjna 35417 35592 100,5

zaopatrywanie w energię elektryczną,

gaz i wodę 5346 5412 101,2

budownictwo 4421 4313 97,6

handel i naprawy 4939 5636 114,1

hotele i restauracje 688 802 116,6

transport, składowanie i łączność 1904 1796 94,3

obsługa nieruchomości i firm 1057 1167 110,4

pozostała działalność usługowa,

komunalna, socjalna i indywidualna 837 767 91,6

Bezrobotni zarejestrowani (stan na koniec

roku): 41929 40965 97,7

w tym kobiety 22551 22836 101,3

bez prawa do zasiłku 19530 17626 90,3

w % 47 43 X

w tym kobiety 11337 10312 91,0

Bezrobotni absolwenci 2534 2326 91,8

w tym:

szkół wyższych 50 60 120,0

liceów ogólnokształcących 343 349 101,7

policealnych i średnich szkół

zawodowych 939 918 97,8

zasadniczych szkół zawodowych 1196 897 75,0

i Inwalidzi 1297 407 31,4

(42)

- sOO - \ . ć

r

»>

{ ‘ 1

■'■’i ■ ; "V. . M - , i

; «* - - ■ ’ ’ I’ • • - . . . .

i t; . . ", , ■

: ' -- . XV)i ' ■ r. •. ■;

"v.>

i -i 1

• er ; / : ' .: *. i !

• 1

■ ■ '

$ x

-/ ' j*

i Cf.ol 1 A r f ■

t , V , •

■ i ■

df ! ' ' , . ; • • • .• ■ ■. ■ ■ ■ •

jo

■ : j£ : .

!\c\

1 i

• n; : ■ i :

: . V ' "

... * sJ ' Ji;. ' ■■ ■ - ••

o.re _

i 1 ' ;

2 p r r ; i

i.-

1

i

■ - :h

; ' : - ’ ''

1 1

■ ■■ T . ..

i: v

•;i ij

i

5- •" ■: • i ' ' : r| :

o:;

(43)

WAŻNIEJSZE DANE O SYTUACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA JELENIOGÓRSKIEGO (c.d.)__________

w liczbach bezwzględnych 1994=100 Bezrobotni według wieku:

15 - 17 lat (młodociani) 18-24

25-34 35-44 45-54 55-59 60 lat i więcej

Bezrobotni według wykształcenia:

wyższe

policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zwodowe

podstawowe i niepełne zawodowe

Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy w miesiącach:

do 1 1 - 3 3 - 6 6 ^- 12 12 - 14 powyżej 24

Bezrobotni na 1 ofertę pracy Stopa bezrobocia w grudniu (w %) Liczba gmin ze stopą bezrobocia:

powyżej 20 %

- min. i max. stopa bezrobocia

28 94 335,7

12561 12327 98,1

10881 10317 94,8

12547 12029 95,9

5008 5286 105,6

753 766 101,7

151 146 96,7

347 339 97,7

7603 7405 97,4

2306 2239 97,1

17613 17219 97,8

14060 13763 97,9

3135 2639 84,2

6271 6734 107,4

6942 6921 99,7

9447 9110 96,4

8853 8018 90,6

7281 7543 103,6

98 78 79,6

19,4 19,0 ^X

19 18 94,7

7,4; 33,0 7,2; 32,5 ^X

(44)

r- ' '

ii

-i

r

_{r i -j'}

1; ,> ;

: V

»' ' ^-' ^• i;x,-

li.!

i-,'

i-:-:-

.li X'

■

v ji

■ S

; ^.» ^i; ^.

r<' ;: v ‘ ■.

% 3 i:

■ V

M

- ^{. .}

■"

V

■

- r- ‘

1! ' yr

.

■?.cV

.

,-.r ' i

;

■

' - [“ c- ^J ■ ^'

' k

: : ! '■ •

:v

.

;'

'

.. V» w) o 'ifctrjt 'X sbodoTtsd «...

. 1 .

!T

■ 1

.' .

; .>! )r . • . ■ '

9

i -

(45)

«.RYREK TOWAROWY "

Sprzedaż produkcji przemysłowej - ceny

bieżące (w min zł) 2216,8 3223,2 145,4

Sprzedaż produkcji w budownictwie - ceny

bieżące (w min zł) 96,3 148,2 153,8

Wartość sprzedaży detalicznej (w min zł) 410,3 604,8 147,4

Skup żywca rzeźnego (w t) 9374 8750 93,3

Ceny skupu bydła (w zł/kg) 1,70 2,29 134,7

Ceny skupu trzody chlewnej (w zł/kg) 2,60 2,60 100,0

Ceny targowiskowe żywca wieprzowego 2,60 2,64 101,5

Targowiskowe ceny prosiąt (zł/szt.) 65,80 58,72 89,2

Targowiskowe ceny krów dojnych (zł/szt.) 1000,40 1345,74 134,5 Targowiskowe ceny jałówek jednorocznych

(zł/szt.) 514,20 765,49 148,9

Targowiskowe ceny pszenicy (zł/lOOkg) 26,10 37,12 142,2

Targowiskowe ceny ziemniaków (zł/lOOkg) 25,20 55,19 219,0

Zbiory zbóż podstawowych (w tys.t) 167,6 191,7 114,4

Plony zbóż podstawowych (z 1 ha w dt) 26,9 32,4 120,4

Zbiory ziemniaków (w tys.t) 188,8 163,8 86,8

Plony ziemniaków (z 1 ha w dt) 160 168 105,0

Produkcja cegły (w tys. szt) 8795 10528 119,7

Produkcja opakowań szklanych (w t) 1979 1650 83,4

Produkcja tkanin bawełnianych (w km) 53504 40501 75,7

Produkcja tkanin jedwabnych (w km) 6106 6294 103,1

Produkcja wyrobów dziewiarskich (w t) 610 723 118,5

Produkcja ubiorów z tkanin (w tys. szt) 1402 1099 78,4

Produkcja przetworów mięsnych (w t) 2123 1706 80,4

Produkcja mleka (w hl) 137059 101464 74,0

(46)

A ' ■

?..VJ

V>

* V

•'

’Vii

r A,li

■>J/v

"■ :

■

K>

> i ■■*^.<

-i. • 1

;

■i

■ i'!

V. •'.

> .1'. ■>*3 ' ,i

i!;

" i!

i i

r .

t-

r:

: : B r I »01

! ' ' r>

■; ' v

0» •

v ■:

i ■

' • ;

(47)

Mieszkania rozpoczęte 761 767 100,8

komunalne 16 94 587,5

zakładowe ^- 2 ^X

sektor prywatny 745 671 90,1

spółdzielcze 110 145 131,8

indywidualne 614 454 73,9

inne 21 72 342,9

Mieszkania oddane do użytku 893 655 73,3

komunalne 150 62 41,3

zakładowe 95 83 87,4

sektor prywatny 648 510 78,7

spółdzielcze 242 262 108,3

indywidualne 351 220 62,7

inne 55 28 50,9

Mieszkania w budowie

(stan na koniec roku) 5993 5998 100,1

Mieszkania na 1000 ludności:

rozpoczęte 1,45 1,46 ^X

w budowie 11,43 11,40 ^X

oddane do użytku 1,71 1,25 ^X

(48)

I ■

-x. i

"v

• i i

i, be • > ,

;!,r.

i ii

>

i

b\

T i ...

I:

f

if ■ b::? 9^-i

, Ö.

■y'M

•• .<1 ■!

1

(49)

WAŻNIEJSZE DANE O SYTUACJI SPOŁECZNO - GOSPODARCZEJ __________WOJEWÓDZTWA JELENIOGÓRSKIEGO (c.d.)__________

w liczbach bezwzględnych 1994=100 Cena 1 powierzchni wg Agencji

„Rodzinny Dom” na koniec roku (w zł):

- mieszkania 3-pokojowego w zabudowie wielorodzinnej:

nowego 400-500 500-700 ^X

starego 300-320 450-500 ^X

- lokalu usługowo-handlowego 150-700 150-700

Liczba książeczek mieszkaniowych

(stan na koniec okresu) 51912 47990 92,4

-

Ludność ogółem 524220 524870 100,1

w miastach 350681 351510 100,2

na wsi 173539 173360 99,9

Odsetek ludności miejskiej 66,90 66,97 100,1

Zawarte małżeństwa:

ogółem 2747 2730 99,4

na 1000 ludności 5,22 5,21 99,8

Urodzenia żywe:

ogółem 6394 5730 89,6

na 1000 ludności 12,16 10,93 89,9

Zgony:

ogółem 5296 5320 100,5

na 1000 ludności 10,07 10,15 100,8

Zgony niemowląt: