System informacji przestrzennej dla planów zagospodarowania przestrzennego: potrzeby i kierunki rozwoju

ROCZNIKI GEOMATYKI 2003 m TOM 1 m ZESZYT 1

SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ

DLA PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO:

POTRZEBY I KIERUNKI ROZWOJU

SPATIAL INFORMATION SYSTEM

FOR PHYSICAL PLANNING:

NEEDS AND DEVELOPMENT PROSPECTS

Politechnika Wroc³awska, Katedra Planowania Przestrzennego

S³owa kluczowe: polityka przestrzenna, planowanie miast, plany miejscowe, proces plano-wania, partycypacja spo³eczna, gospodarka przestrzenna, intranet, internet, Internetowy Serwer Map

Keywords: spatial policy, urban planning, local plans, planning process, public participation, urban management, intranet, internet, Internet Map Server

Streszczenie

Mimo widocznej ewolucji pojawiaj¹cych siê w Polsce komputerowych narzêdzi wspomagaj¹cych opracowywanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, rozwi¹zania te nie na-d¹¿aj¹ za przewidywanymi potrzebami. Rozwój procesu planowania, w tym potrzeby efektywnej wspó³pracy uczestników tego procesu, wymagaj¹ nowych funkcji systemów GIS i narzêdzi komu-nikacji. Interesuj¹ce przyk³ady takich narzêdzi i ich zastosowañ s¹ prezentowane w internecie. Równie¿ w sytuacji, gdy brak miejskiego zintegrowanego SIP, a podstawy prawne planowania przestrzennego podlegaj¹ zmianom, istnieje potrzeba i mo¿liwoœæ wspomagania planowania i gospodarki przestrzennej miasta technikami GIS. Prace takie s¹ prowadzone m.in. w Biurze Rozwoju Wroc³awia. Najnowsza aplikacja, oparta na intranetowym serwerze map, powsta³a w odpowiedzi na potrzebê bezpoœredniego dostêpu w ramach Urzêdu Miejskiego Wroc³awia do aktualnej bazy opracowañ planistycznych.

Plany zagospodarowania przestrzennego stanowi¹, ze swej natury, dokumenty geoinfor-macyjne, a w procesie ich opracowania i realizacji powinno siê korzystaæ z szerokiego spek-trum narzêdzi GIS. Jednak¿e, setki miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego opracowano w ostatnich latach ignoruj¹c istnienie SIP, co powoduje, ¿e stanowi¹ one dorobek bardzo k³opotliwy pod wzglêdem jego wykorzystania.

Jednoczeœnie trudno nie zauwa¿yæ ewolucji narzêdzi wspomagaj¹cych sporz¹dzanie pla-nów. Pocz¹tkowo by³y one zdominowane przez spontanicznie wprowadzane przez projektan-tów narzêdzia CAD, u³atwiaj¹ce kreœlenie rysunków planu i zorientowane przede wszystkim na optymalizacjê wydruku. Wprowadzane stopniowo usprawnienia obejmowa³y opracowanie bibliotek symboli, palet kolorów, szablonów dokumentów, narzêdzi do zarz¹dzania plikami i warstwami tematycznymi. W ten sposób rozbudowa³a na przyk³ad swój warsztat pracy Miej-ska Pracownia Urbanistyczna w Bydgoszczy.

Widoczny kierunek rozwoju powstaj¹cych aplikacji typu CAD – to u³atwianie pracy gru-powej i standaryzacja organizacji pracy projektanta. Atrakcyjne rozwi¹zanie pod tym wzglê-dem stanowi aplikacja Geoplan (http://www.geoplan.com.pl) która, poza wymienionymi ce-chami, oferuje opcje wyraŸnie inspirowane kultur¹ rozwiniêtych programów GIS.

Najpowa¿niejsz¹ przeszkod¹ w budowie opartych na GIS narzêdzi dla planów miejsco-wych jest brak standardu zapisu planu, co jest spowodowane g³ównie przed³u¿aniem czasu opracowania ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym i stosownych rozporz¹dzeñ, ale tak-¿e brakiem przekonania œrodowiska planistów co do trafnoœci proponowanych rozwi¹zañ. Prace koncepcyjne nad standaryzacj¹ planu trwaj¹ ju¿ od lat. Jej inicjatywy wychodz¹ g³ów-nie z du¿ych miejskich biur projektowych, zwi¹zanych zazwyczaj instytucjonalg³ów-nie z Urzêdem Miejskim, w wiêkszym stopniu uwzglêdniaj¹cych wymagania procesu realizacji planu. Dla urzêdu, odpowiedzialnego za sporz¹dzanie i realizacjê planów, istotne staj¹ siê: ³atwoœæ wy-szukania ustaleñ planu dla wskazanego terenu, ich jednoznacznoœæ, mo¿liwoœæ zbadania ich zgodnoœci z innymi informacjami (np. o istniej¹cym zagospodarowaniem terenu, ustaleniach studium uwarunkowañ i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, wydanych de-cyzjach). Rosn¹ oczekiwania co do zakresu mo¿liwoœci wyszukiwania terenów spe³niaj¹cych zadane kryteria. Oznacza to koniecznoœæ zapisania treœci planu jako bazy danych, wi¹¿¹cej ustalenia z poszczególnymi terenami lub obiektami przestrzennymi.

W Polsce pojawi³o siê kilka rozwi¹zañ odpowiadaj¹cych na takie zapotrzebowanie. Naj-bardziej œmia³ym rozwi¹zaniem jest M@PLUS, stanowi¹cy autorski system zapisu ustaleñ planów zagospodarowania, powsta³y i realizowany w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Poznaniu. Wdra¿ane s¹ te¿ inne rozwi¹zania, np. SITy-MPZ (P.A. „Nova” sp. z o.o.). W przypadku SITy-MPZ baza ustaleñ planów powstaje czêœciowo przez przeniesienie (wek-toryzacjê) planów tworzonych technikami tradycyjnymi. Wydaje siê, ¿e rozwi¹zanie takie w przypadku wielu planów mo¿e powodowaæ potrzebê interpretacji treœci planu przy jej zapisie do bazy, co oznacza zmianê zapisu prawa miejscowego. Prawdopodobnie bardziej w³aœciwe bêdzie udostêpnianie treœci planów w dwóch postaciach: wiernej (kopii dokumentu) oraz w postaci bazy danych (powsta³ej w wyniku wektoryzacji rysunku i klasyfikacji ustaleñ).

Prawie wszystkie powstaj¹ce rozwi¹zania odpowiadaj¹ utrwalonym metodom pracy pro-jektantów, które charakteryzuj¹ siê niewielkim wykorzystaniem analiz opartych na modelowa-niu i GIS oraz zamkniêtym gronem osób uczestnicz¹cych w projektowamodelowa-niu. Cechy te s¹ nie do utrzymania w kontekœcie rosn¹cych wymogów gospodarki przestrzennej, informatyzacji ad-ministracji i rozwoju spo³eczeñstwa informacyjnego. A¿eby przybli¿yæ pojêciowo przewidy-wane zmiany procesu planowania przestrzennego spróbujmy okreœliæ kolejno: grupy uczest-ników tego procesu, zakres systemu negocjacji przestrzennych oraz narzêdzia umo¿liwiaj¹ce wspó³pracê zainteresowanych osób.

W najogólniejszym podziale wyró¿nimy trzy grupy uczestników procesu planowania:

m politycy – pochodz¹ce z wyboru w³adze odpowiadaj¹ce za planowanie miast czyli ci, którzy faktycznie podejmuj¹ decyzje o przysz³oœci miasta; w tej grupie znajduje siê te¿ rada gminy, jako uchwalaj¹ca plany;

m technicy – urbaniœci, bran¿yœci, pracownicy biur planowania, których mo¿na trakto-waæ jako doradców polityków; to oni opracowuj¹ analizy, warianty ustaleñ planu, pro-jekty tekstu. Tu nale¿y te¿ zaliczyæ instytucje uzgadniaj¹ce i opiniuj¹ce plan;

m mieszkañcy – poza indywidualnymi osobami trzeba liczyæ siê z przedstawicielami œro-dowisk miejskich w rodzaju rad osiedlowych, czy te¿ komitetów spo³ecznych. Grupowy system planowania musi wspieraæ przede wszystkim codzienn¹ pracê techników, ale powinien te¿ dostarczaæ pozosta³ym uczestnikom procesu podstawy do merytorycznej oceny proponowanych rozwi¹zañ i do podejmowania decyzji. Osi¹gniêcie konsensusu w gru-powych dyskusjach nad kszta³tem planu zagospodarowania wymaga rozwa¿enia wszystkich wariantów planu, które siê pojawi¹, z uwzglêdnieniem nie tylko kryteriów z góry za³o¿onych, ale te¿ wszystkich narzêdzi symulacji, by oceniæ d³ugofalowe konsekwencje podjêtych decy-zji. Narzêdzia symulacji i analiz powinny pozwoliæ na wczesne rozwa¿enie elementów obo-wi¹zkowej (Ustawa z dnia 27 marca 2003 r.o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) prognozy oddzia³ywania na œrodowisko i prognozy skutków finansowych uchwalenia planu. Zakres analiz powinien móc byæ dostosowany do specyfiki planu, a tak¿e do potrzeb zg³asza-nych przez uczestników procesu planowania.

Uczestnikom procesu planowania nale¿y zaoferowaæ system negocjacji przestrzennych wraz z narzêdziami u³atwiaj¹cymi dochodzenie do uzgodnieñ przestrzennych.

System powinien uwzglêdniaæ:

m miasto i jego aktualne œrodowisko,

m wersje ustaleñ planu,

m symulowane skutki przyjêcia ró¿nych wersji planu w ich ujêciu tematycznym,

m znane kryteria publicznych uczestników procesu planowania wraz z ocen¹ tych kryte-riów.

Identyfikuj¹c narzêdzia systemu negocjacji, nale¿y uwzglêdniæ, ¿e nowe wymagania mog¹ siê pojawiæ w wyniku wzrostu partycypacji spo³ecznej w procesie planowania przestrzennego. A¿eby uœwiadomiæ sobie nasz obecny stan i formy uczestnictwa w planowaniu przestrzennym odnajdŸmy siê na tle mo¿liwych (Kingston R., 1998) poziomów partycypacji spo³ecznej w procesie opracowania planu, które okreœlono jako:

1. Prawo spo³ecznoœci do powiadomienia (cz³onkowie spo³ecznoœci dowiaduj¹ siê, ¿e pewne aspekty planu mog¹ byæ dla nich istotne),

2. Informowanie spo³ecznoœci (akcje informacyjne, bez mo¿liwoœci reagowania), 3. Prawa spo³ecznoœci do przyjêcia lub odrzucenia rozwi¹zañ (ale nie do proponowania

zmian),

4. Partycypacja spo³eczna w definiowaniu interesów uczestników i okreœlaniu planu dzia-³ania,

5. Partycypacja spo³eczna w ocenie konsekwencji i rekomendowaniu rozwi¹zañ, 6. Partycypacja spo³eczna w podjêciu koñcowej decyzji (z prawem mieszkañców do

bez-poœredniego g³osowania).

W Polsce mamy do czynienia z niskim poziomem partycypacji spo³ecznej, w szczegól-noœci jeœli oceniamy mo¿liwoœci pozytywnego wk³adu w kreowanie rozwi¹zañ, a nie tylko aktywnoœæ protestuj¹cych grup. Mo¿na jednak oceniæ, ¿e poziom partycypacji spo³ecznej jest ograniczony nie tyle przez prawo, co przez brak ram organizacyjnych, których stworze-nie le¿y w mo¿liwoœciach samorz¹dów. Przewidziane prawstworze-nie w wy¿ej wspomnianej usta-wie formy komunikacji projektantów z mieszkañcami (zg³aszanie wniosków do planu, wno-szenie uwag, wy³o¿enie planu i uczestnictwo w publicznej debacie) mog¹ zostaæ

zminimali-zowane, ale mog¹ te¿ byæ podstaw¹ do efektywnego przep³ywu informacji i opinii. W szcze-gólnoœci pomocne mog¹ tu byæ wizualizacje planu miasta, u³atwiaj¹ce zrozumienie zapisu jego ustaleñ czy prezentacje wyników analiz uzasadniaj¹ce proponowane rozstrzygniêcia sytuacji konfliktowych.

Skuteczne uczestnictwo spo³ecznoœci lokalnej w procesie opracowywania planów i decy-dowania o kszta³cie œrodowiska miejskiego wymaga zastosowania odpowiednich narzêdzi. Poni¿ej przedstawiono grupy realizowanych przez nie funkcji (Laurini R., 2001). Funkcje podzielono na dwa przedstawione poni¿ej poziomy.

Poziom 1. Wspieranie badañ i porozumiewania siê

m Porozumiewanie siê grup: generowanie i zbieranie pomys³ów z anonimowych Ÿróde³, ich wymiana i synteza, identyfikacja wspólnych idei

m Zarz¹dzanie informacj¹: przechowywanie, wyszukiwanie i organizowanie danych

m Obrazowanie danych przestrzennych i opisowych

m Analizy przestrzenne: podstawowe funkcje analityczne Poziom 2. Wspieranie analiz i rozwa¿añ

m Modelowanie procesów: modele opisowe i symulacyjne procesów przestrzennych (za-chowañ ludzi lub zjawisk fizycznych)

m Zaawansowane wizualizacje przestrzenne

m Modele decyzyjne: ró¿norodne regu³y decyzyjne integruj¹ce kryteria ocen indywidual-nych i grupowych z alternatywnymi stanami daindywidual-nych

m Zarz¹dzanie prac¹ grupow¹, burza mózgów.

Narzêdzia realizuj¹ce funkcje pierwszego poziomu wspomagaj¹ komunikacjê miêdzy uczest-nikami procesu planowania, w szczególnoœci – ze spo³eczeñstwem. Narzêdzia drugiego pozio-mu s¹ dedykowane wspomaganiu zaawansowanych analiz i uzgodnieñ.

Interesuj¹ce propozycje narzêdzi wspomagaj¹cych opisane zadania oraz przyk³ady PPGIS (Public Participation GIS) s¹ dostêpne w internecie. Bogatym Ÿród³em informacji s¹ tu publikacje oraz prezentacje projektów Centrum dla Zaawansowanych Analiz Przestrzen-nych (Centre for Advanced Spatial Analysis – CASA, University College London: www.ca-sa.ucl.ac.uk) Jednym z wa¿niejszych by³ projekt Venue (Batty M.i in.,2000), w którym zbada-no kilka technik wspomagania plazbada-nowania przez GIS w kontekœcie projektowania ze wspó³-udzia³em spo³eczeñstwa oraz projektowania przy wykorzystaniu sieci komputerowej. Linki ze strony CASA prowadz¹ do przyk³adów zastosowañ, takich jak æwiczenie planistyczne prze-prowadzone na Uniwersytecie w Leeds (UK) we wspó³pracy z wiosk¹ Slaithwaite (www.ccg.le-eds.ac.uk/slaithwaite).

Aktywnoœæ w zakresie odpowiednich badañ, rozwoju narzêdzi, inicjowania projektów pi-lota¿owych znajduje odzwierciedlenie w licznych publikacjach zamieszczanych m.in. w: Town Planning Review, Planning and Design, Journal of the American Planning Association, Jo-urnal of Planning Education and Research. Na XXIII Miêdzynarodowej Konferencji U¿yt-kowników ESRI tematowi poœwiêcono kilka sesji referatowych. Z prezentowanych rozwi¹zañ warto przyjrzeæ siê inicjatywie ePlanning (http://www.ak.blm.gov/nwnpra) oraz systemowi wspomagaj¹cemu planowanie What If?, pozwalaj¹cemu u¿ytkownikom na tworzenie scena-riuszy rozwoju przestrzennego, symulowanie skutków wyboru ró¿nych polityk przestrzen-nych (Klosterman R, 2001, www.what-if-pss.com).

Zainteresowanie tworzeniem narzêdzi dla partycypacji spo³ecznej wydaje siê byæ wszech-obecne, znajduj¹c wyraz w licznych projektach, konferencjach a tak¿e dzia³alnoœci

stowarzy-szeñ, do których zaliczyæ nale¿y International Association for Public Participation (http://ww.iap2.com).

Przegl¹d literatury i licznych przyk³adów w internecie nie pozostawia w¹tpliwoœci co do kierunku przemian, jednak mo¿na zauwa¿yæ, ¿e przedstawiane przyk³ady zastosowañ to ra-czej eksperymenty i przypadki studialne, ni¿ rutynowe rozwi¹zania przyjête przez w³adze sa-morz¹dowe. W tym kontekœcie ³agodniej mo¿na oceniæ nasze opóŸnienie w zakresie stosowa-nych metod pracy. Warto te¿ zauwa¿yæ podejmowane w Polsce próby wzbogacenia warsztatu planisty i technik udostêpniania informacji przestrzennych. Przyk³adem dzia³añ w tym zakre-sie jest niew¹tpliwie Wroc³aw.

Wroc³aw, jak ka¿de du¿e miasto, ma trudnoœci z budow¹ zintegrowanego systemu informacji przestrzennej i, jak ka¿de du¿e miasto, potrzebuje sprawnego systemu informacji wspomagaj¹-cego gospodarkê przestrzenn¹, poniewa¿ tu szczególnie uwydatniaj¹ siê trudnoœci wynikaj¹ce z iloœci przes³anek i dokumentów planistycznych oraz ze stopnia skomplikowania zarówno zarz¹-dzanego systemu miejskiego jak i „systemu zarz¹dzaj¹cego” – urzêdu miejskiego.

W Urzêdzie Miejskim Wroc³awia (UM) prowadzone s¹ prace nad komputeryzacj¹ ca³oœci urzêdu. Jednoczeœnie, w Biurze Rozwoju Wroc³awia (BRW) kontynuowane s¹ prace nad rozwojem narzêdzi wspomagaj¹cych zadania gospodarki przestrzennej. BRW jest jednostk¹ UMW w której sporz¹dza siê, b¹dŸ koordynuje, opracowania planistyczne i analizy s³u¿¹ce kszta³towaniu polityki przestrzennej i planowaniu rozwoju przestrzennego miasta. Prowadzo-ne w BRW prace zwi¹zaProwadzo-ne z budow¹ SIP dotycz¹ trzech sfer dzia³ania:

m rozwijane s¹ koncepcje specjalistycznych modu³ów wspomagaj¹cych planowanie prze-strzenne i gospodarkê przestrzenn¹, takich jak: modu³ symulacji transportowych, gene-rowania ofert inwestycyjnych, monitoringu rozwoju zagospodagene-rowania przestrzenne-go, analiz statystycznych i demograficznych, rejestru oraz zapisu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (Brzuchowska J., Czuczwara P., 2001),

m prowadzone s¹ bie¿¹ce analizy oparte na standardowych narzêdziach GIS (ArcInfo) i przygotowywane s¹ wizualizacje zjawisk przestrzennych,

m stopniowo wdra¿ane s¹ narzêdzia w kolejnoœci i w zakresie na które ma wp³yw wiele czynników – takich jak pozyskiwanie nowych zasobów danych, uznanie zadania za priorytetowe czy pojawienie siê technicznych mo¿liwoœci.

Najnowsze wdro¿enia powsta³y w odpowiedzi na masowo zg³aszan¹ potrzebê bezpoœred-niego dostêpu pracowników urzêdu do aktualnych informacji o planach miejscowych opraco-wywanych lub obowi¹zuj¹cych, ich granicach i podstawowych atrybutach, b¹dŸ do treœci pla-nów. Wiêkszoœæ jednostek urzêdu, dla koordynacji swych dzia³añ z ustaleniami planu, powin-na mieæ mo¿liwoœæ przegl¹dania ustaleñ planów miejscowych oraz studium uwarunkowañ i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. W przypadku pracowników wydaj¹cych decyzje o warunkach zabudowy, dostêp do tych informacji, wraz z mo¿liwoœci¹ ich prze-strzennego odniesienia do mapy ewidencyjnej i innych warstw istotnych dla okreœlenia statusu terenu, ma kluczowe znaczenie dla jakoœci i tempa wydawanych decyzji. Liczba planów obo-wi¹zuj¹cych lub opracowywanych (w sumie ponad 200), zakres informacji warunkuj¹cych status terenu i tryb wydawania decyzji, przekracza mo¿liwoœci zarz¹dzania zagospodarowa-niem terenu bez wspomagania dostêpu do informacji przez systemy komputerowe. Ze wzglê-du na wymóg aktualnoœci danych i minimalizacjê kosztów przy wzglê-du¿ej liczbie potencjalnych u¿ytkowników, optymalne by³o oparcie rozwi¹zania na Intranetowym Serwerze Map.

Baza danych udostêpniana jest przez serwer Biura Rozwoju Wroc³awia (ESRI ArcIMS + SDE + Oracle). Po stronie klienta wymagana jest przegl¹darka internetowa i dostêp za

poœred-nictwem lokalnej sieci do serwisu intranetowego. Serwis udostêpnia dane o granicach planów wraz z podstawowymi atrybutami planów, oraz narzêdzia u³atwiaj¹ce lokalizacjê wg ulic, obrêbów, arkuszy map i numerów dzia³ek. Udostêpniana mapa zawiera te¿ odpowiadaj¹ce potrzebom u¿ytkownika inne warstwy tematyczne: ustalenia studium uwarunkowañ i kierun-ków zagospodarowania przestrzennego gminy, planu ogólnego, granice terenów objêtych obo-wi¹zkiem sporz¹dzania mp zp i inne. Wskazanie planu na mapie lub wyszukanie go wg warto-œci atrybutów wywo³uje udostêpnienie tekstu i rysunku planu (rastra) w postaci numerycznej. Pracownicy wydaj¹cy wypisy i wyrysy maj¹ dodatkowo dostêp do narzêdzi wspomagaj¹cych redakcjê tych dokumentów dla odpowiednich fragmentów planu (rys. 1).

Niezale¿nie od utrzymywania bazy danych dokumentów planistycznych w postaci tekstów oraz skanowanych rysunków, budowana jest wektorowa baza ustaleñ planów, która ma byæ wykorzystywana g³ównie do wyszukiwania na obszarze miasta terenów spe³niaj¹cych zadane kryteria.

Efektem wdro¿enia intranetowego serwera map w urzêdzie nie jest tylko wspomaganie jednej grupy zadañ (zwi¹zanej z przegl¹daniem treœci planów). U³atwia siê uruchamianie ko-lejnych serwisów mapowych, dostarczaj¹c zaawansowane „pó³produkty” w postaci zdefinio-wanych serwisów i warstw tematycznych. Kszta³towane s¹ równie¿ przyzwyczajenia i umie-jêtnoœci korzystania z takiej platformy udostêpniania informacji.

Poza sta³ymi serwisami mapowymi, przewiduje siê wykorzystanie intranetowego serwera map do czasowego, adresowanego udostêpniania wyników analiz przestrzennych w sieci lo-kalnej. Jest to kolejne przewidywane zastosowanie IMS, stanowi¹ce atrakcyjn¹ i realn¹ ofertê techniki pracy grupowej.

Informacje zwi¹zane z planami zagospodarowania przestrzennego we Wroc³awiu s¹ obec-nie udostêpniane z wykorzystaobec-niem GIS w trzech zasiêgach, wyró¿nionych ze wzglêdu na u¿ytkowników, ich potrzeby i uprawnienia:

m za poœrednictwem pakietu ArcGIS – w lokalnej sieci BRW, do edycji i analiz,

m w sieci intranetowej Urzêdu Miejskiego – do wspomagania prac zwi¹zanych z gospo-dark¹ przestrzenn¹, obs³ug¹ mieszkañców i inwestorów,

m w internecie – jako jeden z elementów ogólnodostêpnego Wroc³awskiego Serwisu In-ternetowego (www.um.wroc.pl).

Mimo krótkiego jeszcze okresu wdra¿ania narzêdzi GIS w Urzêdzie, zauwa¿alne s¹ dwa zjawiska: 1)dynamiczny wzrost zasobów informacyjnych obs³ugiwanych przez serwery map, który powi¹zany jest ze wzrostem liczby wykonywanych zadañ oraz 2) (tak¿e technik i us³ug). M.in., ostatnio Wroc³awski Serwis Internetowy uzupe³ni³ warstwy informacyjne planu miasta o zasiêgi obowi¹zuj¹cych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Przewidu-je siê stopniowe rozszerzanie form publikacji opracowañ planistycznych w internecie.

Literatura

Batty M., Dodge M., Jiang B., Smith A., 2000. New Technologies for Urban Designers: the Venue Project, Centre for Advanced Spatial Analysis, University College London, Working Paper Series, Paper 21

Brzuchowska J., Czuczwara P., 2001: Wstêpna koncepcja systemów informatycznych wspomagaj¹cych planowanie przestrzenne i gospodarkê przestrzenn¹ w UM Wroc³awia, Raport na zamówienie Gminy Wroc³aw

Kingston R., 1998, Web Based GIS for Public Participation Decision Making in the UK, National Center for Geographic Information and Analysis, Proceedings of the Workshop on Empowerment, Marginalisation and Public Participation GIS, Santa Barbara, CA, 14-17.10.1998, http://www.ccg.le-eds.ac.uk/vdmisp/publications/sb_paper.html

Klosterman R.E, 2001, Integration Geographic Information Systems, Models and Visualization Tools, w: Planning Support System, ESRI PRESS

Laurini R., 2001, Information Systems for Urban Planning, Taylor & Francis, London and New York Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. Nr 80,

poz.717.

Summary

In spite of visible evolution of computerised tools supporting the process of drawing up local spatial development plans in Poland, these solutions do not keep up with the expected needs. Further development of planning process, including the need of effective cooperation among the participants of the process, require new functions of GIS systems and communication tools. Intere-sting examples of such solutions and their applications are presented in Internet.

As there is no integrated urban spatial information system and legal basis for spatial planning undergo transformation, there is a strong need and an opportunity to support planning and spatial development of the city by GIS techniques. Such works are carried out in the Wroc³aw Development Office. The latest application, based on Intranet Server Map, was developed in response to the need of the Municipality of Wroc³aw for direct access to the database of physical plans.

Jadwiga Brzuchowska

Katedra Planowania Przestrzennego,

Wydzia³ Architektury Politechniki Wroc³awskiej 50-370 Wroc³aw, Wybrze¿e Wyspiañskiego 27 tel. (71) 320-64-14