Aok . IX.
Naletytog pocztowa ulszczc,narfClalfcua.
" i: f
ICI.o.lce, nledzlel."8-lo'kwlelnia 1" , ,'14 . r.. "':', , ' , % 1- 5. Hr..,. . W.,o )'c:z'lIide 1)1&1118 u ,przed,awc}' IeItaadu!)'deaL Cella po!edyf.1Zego ftzempJarza'. gIUi:tL)
. IA )B2I!1' I
Red_tOr oaczelDy: r; d war dR... u Do Drat: Dfuk... $lallia.' Sp. z . CHIp. KatoWIce. Batoreco 21 I(c*laszU 11. 'TeL 308-7813114-26 Redaktor odIrowledzlalDy; U e 0 r" k U a 115 e
. . REDAKCJAr . I "ADMINISTRACJA. I REPREZENTACJA. I Abonament miesleczny; zI 1.- z doreczenJem
D I . K t I nL M 1 zkI.1 T L 837.67 Bucllalterta: Katowice. KoHiuszkll5. TeL 804.26 KrM. nata. uL QlmaazJaIaa 3'. TeltfoD 406-08 do domu. . - Ceny ogloszed: wier!iZ ledoola
zenna. a ow ceo li on lIS . e Ocloazeala I ent: Mooka&zId .1. TeL iiJ7-67 ." mowy miJametr l5 gr. Drobne ogloszenia za
.. , K...." B_ T...'... . P. II. 0. """.... ...,. Pn,I_ I - d o" Po ... ole . ."....
fiodzina decyzji
Ip8:ghZIU lolou I fJordzie IOPIIshlm
Oslo Nocv onegdajsz'ej wydarzy!a I iem, a nastf;pnie olbrzymi<\ £a1<\. kt6ra si«; w Ta Fjordzie niedaleko Aalesund \Vtargn«;la na 700 metro wgl'lb l'ldu.
niezwykla kata$trofa, Kolo godz. 3 wi Jak si«; okazal.o. oberwala,si«; olbrzy nocy . niieszkancy . wiosek Ta-Fjord i 'mia skala z gor, stanowi'lcych , sciany Fjoraa zbudzeni zostali donosnym hu- fjordu i wpadla do wody, powodujqc na brzegach formalny potOD. Popierwsz J, stosunkowo malej fali, nast'lpiiv druga 1 trzecia olbrzvmich roznliarow. Gwalto
wnemu uderzeniu fali nie oparl si«; pra
wie zaden z dom6w. Pewien pastor. kt6
ry przypadkowo przvbyl do wsi i zdolal si«; Iiratowac, opowlada, ie mieszkaficy zupelnie potraci!i glowv. Po uderzen;u na wies drugiej fali widac bylo porwane piiez wod«; szcz'ltkf domow: meble. '10
dzie i IU,dzi, wzywaj cych nadaremnie pomocv.
Pewien rvbak wskoczyt na oJbrzy
mi glaz, jednak i tu dosi gla go wod,!.
Zdolal si mimo wszvstKO oprzec napo
rowi fali i po kilku goozinach uratowano go wraz z dzieckiem.Sam pastor unik
n'll smierci tylko dzi«;ki 'temu, ie poo
twieral drzwi i okna,ta'k"ze,zmnieisz}'1 ni:\op6r, splywaj'lceJ do fjrirdu' wody. Pntd prz}1f1i6Sl do jego' iriil szkanlad«;zko ran
ml2i.ery
Karel, Mu.fz,
pierwszcrzf}dne
4, 73112
" 34 r. 1 ...34 r';
BUS K O, 'I'.D. 11.0' ziemi Kieleckiej , . 'PaftsawowJP Zall'ad 'z o"wv. , , Sezony letnle od 1 maja do 31. pafdzlernlka
K plele slarczanO'SlOne i mulowe. leezenae elektlycznosellj I naswletlanlem. kl\ptele sioneczne.
Ccny k plell. zabfegow leczRlczych. lJensjonat6w I pokoj6w umeblowanych umlarkowane w mles. maju, wrzesnlu I paidzlernlku ceny znltone 0 15"/0
Dojazd:.ostatnia stacja kole,ewa K.e.c..
Komuniliaeja autobusowa Klelee-Busko.Zdr6, slala. wygodna i tanla.
Odwolany kongres katollk6w w Nlemczech
Berlin. Wed lug doniesien "Oberschle- I Niewczech uchwalil nie u.rz'ldzac zap')
sische Volksztg." komitct, zajmuj<1cy si«; I wiadanego na rok biei'lcy, kongresu wzor anizowaniem zjazdu katolik6w w Gliwicach.
Pakl nie81resii mledlJr Ros II a F nlandjll DrzedlulonJr 0 10 lal
Muskwa. Wczaraj podpisany zostal protok61 0 przedluieniy. do koilca 1945 r. moc'y obowi'lzuj'lcej sowiecko - fin
landzkiego pa)<1u 0 nieagresji i pokojo
wem re\:u)owaniu zatarg6w, Protok61 ten w swojej tresei jest analogiczny z
protok6lem, podpisanym dnia 4 kwietnia
z Estonj'l, lotw'l i Litwll. Ze strony l.
S. R. R. protok61 podpisany, byl przez Litwinowa. zas w imicniu Finlandji 'Q,rzez mil1istra pell1omocnego Yrjon Koskil1en'i.
wladztwa. kt6re - zdanlem ie o - doszlo I Ie cia ly wzrost ci zar6w publicznych i PO
we francjj do powornych rozl11iar6w i sta- loiy kres <iema,j;(Q ii pos lskiej. 3) Nalezy 10 si karyka.tura t'rzedstawicielstwa naro- przyznac kobietom bieme, i czynne prawo dowe o. Refonna IIstro.iu wedluK umiarko- wyborcze. 4) Nalezy bezwz lednie zakazac wanej zreszta recepty Tardieu'e o musi 0- udzialu w ia,kiekolwiek a itacji DOlityczn j b.iac COIU\jtnl1ielnl\st pujace Dun'kty: 1) Rz'\d tvm wszysl'klm. kt6rzy sa.prami ze skar:Ju wZ2'lednie prezydent repuUliki. musi, uzy- pat\stwa. I kOllkluduje: ..Alba'reforma, kt6
sk c nies.!mwowaJ}e lIiczem prawo illiciaty- ra przvwr6eJ lad albo nJelad I upadek Fran
wy co do czvplenia wvdatk6w ze skarbu ell. Trzeba wyblerac".
pal\stwa. Tyl'ko takie oj;(ra ticzenie zahamu- Bile dla FraueR godzlna decyzll. .
nego chtopca oraz jego matk , kt6rzy w ten spos6b. ocaili zvcie.
Wedlug dotychczasowvch dany-cn liczba ofiar w obu wsiach wynosi 39 za
bitych. Przez kilka godzin obie miejsco
wosei bVIV odcil;te od swiata, poniewaz:
wszystkie lodzie uleglv zi1is'zczeniu.
Prawdopodobnie potop wvrz dzil wiel
kie szkody r6wniez i w innych miejsco
wosciaeh, z ktoremi narazie nie zdolano r,awiqzac kontaktu.
5172
czekolada karmelki biszkoptJ
Francia nie chce Zyc w anarch)l.Echa afery Stawi!>kieKO nie milkna. Ni
by tasma sensacyjlle/to filmu rozwiia s;
ona \Vclaz na oczch cale o swiata. W fa
SCY'!1ujacym kaleJdosknple re\\elacyj i re
POrtazy Dadaja nawe wciaz nazwiska ludzi.
wmieszanych w ten czy, mnv spa sob w zbrodni,cza dzialalnosc grO'z,nel i bezkarnej tak dluKO bandy. '1b6z prawicy usilowal poczatkowo uczynic z tei sInutnei afery ar
2'ument DO'l!tYCZny Drzeciw bedacYI11 u ste
ru radykalo;n. Talony czek6w Stawiskiego i dotychczasawe wyniki sledztwa duwio
dlv jednak, ze koruDcja 0 w.ele szersze la
toczvla kregi i Drzekroczyla Dragi nieied
Jiych ugrupowan Dolityc7.llvch. niejednych b1Ur miillisterjalnych, DziS bastem dnia we Francii jest nietylko wykrycle i przvktadne ukaranie bezposrednich winowaic6w. ale r6wlloczesnie i OIoie przedewszystkiem o.
ezyszczenle atmosfery moralnei oubliczne- Posel sovi.ecki Owsie' enko
go iycia. zatrutei w soos6b zaiste groinv . I W
d!a powagi i spoistosci oatlstwa, Zganl/:re- pOZegna, arszaWe
fJo\Vanle cial parlamentarfJych i'administra- WARSZAWA. 7 ':1m. z dworcf gl6wnego ejj panstw0\Vei - samych lej szczyt6w me w Warszawie wyjechal do Moskwy wraz z wylaczaja<: - wola {) kUnlcje szybka i sta- malior.kl} dotychczasowy posel Sowiet6w w
na\Vcz<\. Warszawie p.' Antonow-Owsiejenko.
SPOlstosc ..sDoleez t\stwa francuskie .J Na dworcu zegnali odjeZdzajl}cych przed
rO'z.sadzal<\ dz\s wzm zotie orzeclwlenstwa I stawiciele M. S. Z. Obecni byli r6wniez czlon PO!ltv czne , ktarym rnInJo wszvstko me ptJ- kowle korpusu dyplomatycznego w Warsza
lazyl krcsu rZad obecnv. ,sfo m{)wa y !Ia wie, przedstawiciele prasy oraz wiele os6b szera!och podsta wach kOa,ICyltlvch I gl J- ze swl ,t kultul1l1t1ego i sfer towarzyskich szacy w imie dab:a panst wa hasla DoHTY- stolicy.
cznego rozemlU. Oboz frar.cusk ego soo;<1'" ."
llzmu radvkalizu.ie sie w tel11pie bardl.o szvbkiem i mnoza !e fah t y dowodzace. i przesunal sic an zdeevda'Nanie na lewD. ai dO' pr6b purozumicni" j kovperaC't Ii komll
nistaml. Zwalczaiace sic odlamv mvs!i pOti-' tvczne\ oskarzaja sIc \Vzaiem 0 DrZYl?;oto
wame zamachu :-.tanu, 0 forwvwaflle oddzi,,
16w szturnJowv,;h. 0 zaopatrywan:e ich w brmi przt::mvcana l. zagnmcy.
Troska rzadu 0' zmmejszellie deficyru huuictowega pow:€'!<sza wewnctrzne trud
nosci i zao:-.trza vrzeciwielistWd. Decyz.ia ", zllImejszenIU pobarem prace\V Ukl yeh i zna.
c.me.i redukc.ii urzc116w i etat6 naDotYka na najostrze\szv sp,zeciw ze stron:v skrili
nei lewic:v i potcin:vch. wszt:chwla,dnyclJ l1iemal urzcdniezvch svml:vkat6w,
W tel sytuaeii. wolahlcei nie 0 doraina ty\lw. ale zasadnlcza naprawe, ooczvna doi
rzewac we francuslliei (Jl)llIiI publlcznel wiadomosc 0 IlOnleczJ1osci zmiallY podst'lW ustrojowych rCP'Ibliki. sformutowanv.:h przed laty 60-ciu bezmata j ntewvtrzymula' eveh Jui: dzislaJ pro by czasu I naooru nara
staillcych lIowvch zadan Danstwa I slwmOlt
kowanych dzlsieiszvch warunkow zbioro.
we go Zyeia. Na szale dvskusli ,'zueaia sw6J wai:ki glos czotow; mei:owle stanu franeJl, zlCodlli w Drzekonanlu. i:e dziela naprawv odktadae nie wolno,
B. Drezydent reDubliki Millcrand. na ad
eZYCle puolicznym. Doswieconym omowle
IItU dzisiej zei svtuac!i Franc!i. shrmutowal twierdzenie. ie PI'ZYClY1la n.edoma ail SPO
tecznych. trapi,\CVC'l kraj. iest zachwianle sic autar:vtetl1 wladzy i lIZl1rDOWanie soble wtauzy wykonawczej Drzez wladzc usta
wadawcza. I podlt"cslit z nacisk'em: .,Wv
blla godzlna. kledv IIberaJizm musl zrozu.
mice, i:e krai IIle chce i:yc w anarchli I do
maga si ocalenia przez dokollanle napra
Wy".
Obszerniej za &dlliooie naprawy 11
stro.iu omawia A. Tardieu. trzykrotny pre
w,ier wielokrotny minister I cltonek obec.
nego rzadu. W wydai!1ei orzed kiiku tygod
niami Its:<tice P.: "God ua decyzji". roz
chwytanej tuz w siedl1liu wydaniach. w ()
strych stO'wach :Jiebnuie urzerost sejmo
Na rynku walutawym
W ARSZA W A. 'l bm. po okresie przej8clo
.wym slaboSci, funt angielski POllowm.: pow.i
nie si ' wZmo,cnil. coiiwiadczy 0 tern. ze istnieje szereg czymrlkow, wplywajQcych . nB zwyZkt waluty angielskiej. I>olar niaogOi si 'wzinocili',:
pilzostajQc jednak stale poni.zeJ gome'go punktia zlota.' W zwiQzku powazmi zwii;k, funta i bardzo nieznacznQ poprawQ doIara wzajemn7 stosunek tych dwoch walut do siebie ponoWlli.
wykazal wyrainQ zmian
5222
Dr. ... ,. &APA
specjallsta ehor6b uszu, nosa I gerdla
... .'
KROL.-HUTA. ul Wolnoicl 42. m. 3 wej cle od ut. \V. Jacka - tetefon 4o.s25
Godz. przYi c od 9-12 i 3-5 (5208)
Zmienilem godziny przyj c
Przyjmuj odtljd tylko w dnlech powszed.
D1ch od godz. 9-13 1 16-19.
W sobotl,: po poludnlu nie przyjmujl,:.
Dr. ... MI.."
Choroby sk6me i pltlowe kosmetyka Katowice. 1'1. PIlsudsklego I.
telefon 317-10. 5235
Dzied pnystepowat beda do Pierwll. KOlUDil!l.
eZY kuplld Ju2 odpowlednJ IIOdaret pamlatkowy? ' .
jalt
ksiaieczte do nabo e6stwa "Skarblec Modlitw i Pld!u" albo ..Droga do Nieba". abrazek pa.
n:iatkowy w gustowoei ram.:e. dobry roiamec, stosowua kapsulke. ladny lI1edahcz " II la6.:u
szklem lub hez. w zlOCle lub w srebul: I tern IIQe dohnycb wl cej cennycb panutek.
Nalwlekszy wyMr - NaJoltszo} ceOY znaldziesl
w naiwietszym' tego rodzalu Ime4s:ebtOrstwie:
Zaldad sztrikl ko clelnel «azlmlerza SChaefera..
Katowice. 'ul. Poprzeczna !,a:' (51,H)
W 18-tu K. K'.' O. CKOmunalnYCh Kaslch OszaQdnotclOwYCh Wol. \ SI.skleIO)
BobB.rubolaloB'. POiIJlI'.II,odolll,51_s. o lbllli 01_. 5ld.,.t..
(yfry Ie iwladczCl ,0, wlelklel' DO\VIZechn'oici K. KI O. ,I. zau'inlu. IDQle e.wwa ,do tych 'nslYtUol OlzczqdnolClowrch
.\
\
1!Itr. .... '1UI1Ii1e1i;anr. R-sro ...Wlefnfa 1 1 )'34 ,. '_ Hr.,'S
...I....' p, -, Sald_,,
;pp P ...IC, IIt;.I;II,mu ,W Nlemclech
... WzwJf\zku ,20 .skazanlem, Jaosu"erdzlf.le ,HItler wydal ,roz- wal rOZJ110wc. rzucaJllcobetgina miDi
IJtzDzQd,nadzwYczaJDy w KolonJi eme,:; kaz.y4atenia arcyblskupa IIlOD8Cbii- stra Goering-a. . D · J b ·
rytow8nczo M-Jetniego,probostcza kJ.,.skiego kardynafa Paulhab.,ra. kt6ryto Wooe<: orzeczenia eksperta Jekar- 30';IO g = 0 oOles
tolJckioiO. Jansena nil 6 miesiecv w'ie- rozke.zt.ylko dzieklinterweneil namlest- skiego. te ks. Jansen pod wplywemdenta; ...Westdeutscher Beobacbtel'" nib Bawadi gen. Eppa nie zostal wy- przejS . doznanvch w zakll;ldzie epilep..
podk1' a: te czeste wyfazdy ks. Janse- konany. przy,t:zem oskadony ksilidz tyk6w. gdzie Pf&;eZ szereg lat byl dusz- W nledzlele I iwlcta na z Akwizgran.!l zwr6cUv uwag poll- miat Jty prezvdenta Hindenburga. kan.. pasterzem. l1abawil sit;1 choroby serca i ..Flve'.. ... We.-
en. cktora. podeirzewajlic. e chodzi tu 0 cJer Rzeszy 1 irinych" ztonk6w rz du. fiie odpowiada w petni za swe czyny. 1 udzlalem ...,...
akcill' pueclwiro obecnemu regjmowi Ks. Jansen. przecUlc kategory znie Sl'ld zarz!\dzil umieszczenie ks. Jansena.
poczr:la Iedzle go. Mirno dlutszej abser. zar.zutom oskane:1ia. oSwiadczyl. te je- I po odsiedzeniu kary wiezienia. w z.u.m- I wacji wtadze file, zdotafy uzyska tit. go towarzysz podr6ty sam sprowmt'J- knietym zaktadzie dla chorycb.
dnych kOll'kretnych dowod6w winy ks.
Jansel)a. Nast<lpilo to dopiero w. czasle' podr6zy b. Jansena do Oelsenkirclte'1,
:: :.:: : ::!? :: :r: Zbrolne .rZ'lotowania bitlerowc6\V
wacb rz!\d narodowo - soc i a1istvcznv. .
We-dtug ..W stdeutsch r Beob chte'r' W Zagl - blu Saary
ks. Janseo oswmdczvl. ze ..Relcbstar
: d :. ow dwucb tr.zecich baron w Saarbriickeu. Socja1istyczna ..Volk - d_zl\ca przedstawita tut Lidze Narod6w rajqcCIj yn :r:: o le:1t O ?ttt b e- sUmme" ogtasza artYKut Maxa, Brauna nieodparte dowodv dalszego istnienia IN
slugujll .. DI. Ja Ie me a.. oswietlaj1}cy dziatalno c narodowycb so Zaglebiu Saary oddzial6w szturmowych
Dal j. wedfu'" teO'oi dz'enn''ka ks. <:ja1ist6 w' Zaglebiu Saary. W lug in- I sztafet oc rQ..nny_ch: Pozate.m 25000. "''' I I. formacYJ autor.s artykulu komlsJa rz<!- mtodych f\11cszkancow Zaglf:bla prz,;)
Trudne Doloienie Drzemyslu stelowego w SOlingen
Essen. Przemysl stalowy w Solingen w dalszym ci gu nie moie zdobyc rynkow
:;.;agranicznych. z obrot weW.1/itrzny jest Lotntcy uratowatl S-clu rozbitk6w Czc1usldna.
tak slaby. ie w iadnej mierze nie wplywa . ..., ,
na polepszenie sytuacji. Nadzieje. zwi za- fo1oskwa. AkCJa r tu kowa na rzecz I bltk6?" Lotnlcy. bralt 5 o ? z posrod ne z Tar!2;ami Lipskiemi zawiodly i. mimo rozbltk6w ..Cz tm \I1a. prowadzona z logl "Cze1uskma. o sta .\'laJ c Ich ,de;>
oczekiwan, Targi t nie przyniosly zad-' przez..wladzc sowH;ck;e z calym naktadcrn Wankarcn. Samoloty sowlecJue zdo!aly IUZ nych pOwazniejszych zam6wien krajo- i ener!2;JI do,?r?wadzl!a o n wego wyciC;- poraz dru i dotrzcc do obozu profesora wych. Wsrod przernyslowcow pa'1uje prze- i stwa. te hntk, nad ZYWIOla l. Lotnlcy, Ka- S.hmicdta. Poraz pierwszy samoloty za
konanie, ze rz d doloiy staran, by ozywic manm I Mo!oko zd lalt. wyl<}dowac na braly z obozu 10 kobiet i dzieci.
wywoz do Polski, kt6ry w ostatnich cza- krze lodowej, gdzle znaJduJe SIC( oboz roz
sach spadl do minimum.
Rozlam w&rbd kOlllunlslbw 51wecll
SZTOKHOLlI. Od dawn. jut komuni i nwedzcy podzielenl byli na dwie grupy. z kt6ryc:h jedna podlegla byla Kominternowi, druga zas byla niezaIezna. Ta ostatnia po
stanowila obecnie olbrzymil} wi kszoscilJ glo
sow po. zuci6 nazwfi partji komuni8tycznej I uchwa1Ua, ze grupa odtl}d WY8t powa bO
dzie jako socjalistyczna partja zjednoczenla I'obotnikow i ludu wie.iskiego. Organ tej grupy. dOn08ZIJC 0 zmianie jej nazwy oswiad
t:zyl, nie chodzi oczywiscie 0 zbIizenie do Bocjal-demokratow. gdyz ich polityka rowl
zjoniatyczna jeat przez grup ostro zwal
ezan..
Wielkie Dowodz.n'e .n.ielsk ei DOtY,lkl
wewnetrlnei
LONDYN. Wielkie powodzenie tSO-mi
Ijonowej pozyezki wewnotrznej, WYPUBZCZO
nej ostatnlo w Anglji a zasubakrybowane.i w przeeillgu paru godzin. dowodzi, ze kapi
taly angielskle, nle majlle z powodu ograni
czen .,vywozu njscia zagranleo, korzystajq z kazdej mozliwej lokaty. mlmo, It warunki tej pozyczki, przynoazllcej tylko 3 proc. I wy
puszezonej po kursle 98 na 35 lat, bynajmniej nie al} tak bardzo pocillgajl}ce.
W,rok w DrOCes'e redlktor6w ..Slowa Pomorsklego"
TORUf:. 7 bm. slld okrOgow:,r w Toruniu oglosi: wyrok w sprawle redaktora "Slowa Pomorskiego" Waclawa Madejskiego I Ja
zefa Rychlewsklego, 8ekr tarza powiatowego O. W. P.. oskar:!;onych 0 nleprawne posiada
nie tajnego dokumentu wojskowego. Slid aka
zal Waclawa Madejskiego z I 1 i 2 U8 P 1 rozporzqdzenia Prezydenta R. P. z 16. 11.
1932 r. 8 J6zefa Rychlewskiego z 1 ustop 5 tegoz rozporzlidzenia na 1 rok wivzienla z zaliczeniem aresztu GJedczego. Prokurator I obrona za owiedzlell apelacj . N a wniosek obron; slld postanowU zwoJni z aresztu sledczego obu oskarionyeh.
LGa. Insulle
WASZ'",NGTON. Bstd St&n6. Zjedno
czonych zawiadomi1 telegraflcznle wI adze tu
reckie, it upowatnll wieekoneula amerykan
skiego w Stambule do 'przej cla' areeztoWa
Dego tDBUlIa od wladrc tureckieh. Upowa:l:
DiclJie to poclpJlane jut przR prez)'denta :Roosevelt&. W kolaeh WABlyngtoJ\skich przy
pl.!&lezaj.. til InsuU wyjedzie 12 Stambulu do WU.1ftat,onllw prl)'lllrm tfBodn1u.
.
Perfldna nagonka prasy czeskleJ na polskle InstytucJe gospodarcze w CzechostoWBCjl
Morawaka Ostrawa. "Moravsko Slezski dnie hoki, cclem uzyskania w dt'lIdze 5<\
Dennik" i ..Ceske Slovo", kt6rym, jak WI a- dowej vdszkodowauia za poniesione 5tra
domo, odeorano debit w Polsce oraz nle- t}' na skutek nicuczciwc) i przcciwpolskicj ust pujilce im w niczem pod wzgl..dcm akcji prasy czeskloj.
"ro"iego usposobicnia do luduok. polskiej
w Czecboslowacii ..Lidove Noviny" przy- Manifestacyjny protest potskiego posla. Dz' enn karle I F:nlandli r.osz alar uj,ce. zl sliwe i niczem nicuza- Morawska Ostl'3wa. Posd do parl mell' zweolsl. RosIe sow.eckl s dmone wladomoSCI 0 rzekomo groi,cem tU praskle o dr. lan Buzek. prez Stron-' M kw1 Leo
b&nkructwie polskich' instytucyj banko. nictwa Ludowego oraz prezes komitetu . MOSKWA. PrzYb l do Uta:: finl dS
.,ch. fjnansowych gospodarczych na mi dzypartyj go. s ronnictw pob ic w :I::.d kla f k s6 aezel iklem wy_
$1 sku cze.:hoslo;waclum. clem. tych a,r- CzechoslowaCJI zglos 1 swe ,wyst<\p.eme. dzialu prasowego ministerstwa spra zag!'a
tykul6w ma bye wywoJanle panakl wsrod klubu czcsko-poIsklcgo ,w Morawskici nicznycb tudzlei pI'eze8em finlandzkutJ agCI1
posiadaczy, wklad6w w tych instytucjach. Ostrawie. Powodem wystqpienia posla efl pr 9 wej i preZGsem. syndyl:atu dzienni
Poszkodowane . iostytucje pohkie wy- Buzka s, ostatnie wypadki na Slqsku, w I katz1 finlanctlkich oa czGle. Po knk dnl?
stosowaly. .klrg do. prokuratury w Mo- pierwszym rz/(dzie zas prowadz,ona pl'zez wym ,obych w Moskwte wycleczka wYJedzl1.1 nwskiej Osnawie . pa szerzenie niepokoj:}- I pras/¥ czesk kam anja przcciwko nlnicj. na zwledzenle wiVkBzycb osrodkow przemr
cych w;iadomoki.' oraz podj ly odpowae- szofci polskie; i jeJ instytucjom. IIIO oh Z. S. R. a.
T'umna wycleczka Niemcow ze SIi}ska Opolskiego do Krakowa
Katowic:e. Dzi ki ulatwicniom. iakie brza oraz szereg znanych osobistosci z wprowadzilo Ministerstwo Komunikacji wladz sam,)1 z'ldowych tych miast.
dla wycieczek turystycznych z zagranicy, Wycieczka wyjedzie z Bytomia w nie
dyrekcja kolei katowickiej przy wsp61- dziel 0 6 ranD j przez Katowice przyb udzialc dyrekcji krakowskiej uruchomila d?ie do Kr:.kowa 0 godz. 8.30. W Krako
poci g popularny. kt6rym przyjedzie do wie wycieczka powitana b d ie przez wi
Krakowa wycieczka nicmiecka, licz ca ceprczydcnt:l miasta inz. Skoczylasa. Go
LlOQ os6b. cie :twiedz Wawel i zabytki miasta, w
W wycieczce reprezentowane s:t wszy- poludnie za odiad do Wielic'lki na zwie
stkic sfery gl6wnie z . Opola. Bytomia. Gli- , dL'anie salin. Tego dnia 0 godz. 2J-ej na
wic i Zabrza. M. in. w wycieczce We7'11 ;t pi odjazd z Krakowa do Niemiec.
udzial prezydenci miast: Bytomia> i Za.. .
pit:kny triumf akcji ratunkoweJ
I. ,'" f \ ' t,,\\t\lI!t l , '<... , '" .
W sobot . dnla 7 kwletn1a 1934 r. rano 0 godl. 7.ej za nl\' w Bogtl. zaorahzony Sakramentaml w., plzygoiowany yciem bogobo)oern I ehOlOb:j, cJerl'llw.e znuszon:j, ukochany DaU ojclcc
ID. Franclszek Malliliski
przetywszy lat 13.
. Czclgodnych Kaplan6w prasz. 0 Memento przy Mszy sw.. wszystklch Przyjac16t I Zyczliw)'cl1 0 paml w modlllwie.
Ks. Stanislaw Ma lIliski Rektor Sll\Sldego SellllllarjulII Duchownego
Siostra Jadw:ga Marje Salezja M ..s.lliska. Wizytka
E1IsportacJa iwlok z takladu 8W Eltbtety w I\atowlc ch do /(oSclola N. Marjl P.
tamte odb dzle 81 we wtolek. dnla 10 Ilwletnla.o godz. 10-tej przedpoludnlern.
... .-....
...L...
ketowlceo ul. PleblscJlo.. J
- Telefonnr.338-5t
NlebywaJa atratcJI egzoiycznl
Szlo lub przechodzi przeszkolente ..spor
tu wojskowego" w 1. zw. (Jbozach pra
cy. a,raun wspomina nastepnie 0 Iicz
nvch dowodach. gdzie mlodzlez od da
wna jest nieust nnie przeszkalana woj
skowo przez oficer6w dawnei annji nie
mleckiej. W Zag1eh i u Saary. as oddzia
1y 5zturmowe i sztafet ochronnvch na pog;raniczu niemieckiem trzymane Sq w
pogotowiu, bv m6c wejst w kazd j chwili na ten;torjum Zagf bla. Auto?
twierdzl dale!. ze na tervtortum Zaglt;
bia istnieje tajnv legjon Saary. zorgani
zowanv na wzor austrjackiego legjonu narodowo - soc:aIistycznego. Braun ,)
glasza jednoczesnie ok61nik kierownic..
twa partH narodowo . soc!aIisty<:znej w J Zaglebiu Saary do t. zW. kom6rek par
tyjnych, po!ecaj<\cv 1m zlozenie spi$6w
\Vszvstkich pomicszczen w hotelach, gma!:;hach szkolnvch i mieszkaniach pry watnvclt. rzekomo <:elem ulokowan:a tam Niemc6w przybylych z Rzeszy na glosowanle plebiscvtowe. Autor konklu..
duJe. fe cala dziaJalnos ta ma na.,celu.:
stworzenie sity zbT'ojnei. jako ostatniego atutu w waIce narodowvch socialist6w o przyl<!czenie ZagJebia Saary do Rze
szy.
TrzeSLenie zjeml n8...
WO'yniu
Rowne. Stwierdzono, It trz sien:e
zicmi, Jakie miaJo miejsce 05tatnlo w Rumunji dotarlo rowniei na Wolyn. W R6
wnept dato sic odczu lekkie falowa:ne ziemi trwajqce kilka sekund. W kil'ko..
nietro\Vych . dOJllach zarysowaly siC su
fity. m. in. w dwupietrowvm gmachn prdkuratury i przy kil}cu innych uIicacb.
Zauwaiono r6wnic kolysanle sie iy
ral1doli. Komisjf;. technlC'ZIa po zbadaniu rys lIie zna)a la zagroiellia niebczpie
czelistwem.
S tokholm - Gdvnl.
SZTOKHOLM. SO maja lInja Svenska
Ameryka uruchan\ia nowo(',zesny statek Marieholm" na nowej linji sztokl\olm
Gdynia. Trasa nowej regularnej linjl bodzie nastt:pujllea: Sztokholm-Klajpeda-Kl'61e
W!e:c_Gdynia_Sopoty_Karlskl'ona-Sztok
holm. Podr6t b dzie odbywac si w odst . pach tygodniowyel1.
Gandh1 k8D'Itulu'e...
PATNA (Iodje), Gandhi ostateclnte po.
stanowit od8t4pi ad pfOpq-andy I reaUzowa.
1"ia przez sioble akcji niepostu8zedatw a oy.
wimego. Powyzsz,. decyzjo opublikowat on VI' pr68ie. dOl'adzaj,c jedn.oezelt ie C31?nk m kor.gresu indyjskiego ZaWlellZenle akcJl nle
!)oSIUszel\8twa cywilnogo. jako Brodka walld o sarJ.\lwystal'czalnos6.
fG. te' a.'cldla'fl..g.',..litidri'.""f. 1r.J
Nr.,95
".doP..I.
'.," Rozumn,.'ol ..Der Deutsche in POlen..
','O&tatni numer CtO.ty.) ..Der Deutsehein Moene to' slowa! Raz iesz.cze ogwiadeza Polen" z 8 kwietnia, przY1!1osi znowu kilka p. Pant. ze dotYCllczas prowadzoao mulel
<trty1!<uiow ° zasadniczem zmaczooiu. M6wi szoA6 nlemlecka zzewnatrz, z Berllna. te o,II)Jalo05cl mnleJszoAclnlemleekleJ, jak o(la prowadzono Ja do - Berllna! Raz jeszcz oowinna wYldadae. co winna ozmaezac. mo.. oswiadcza. ze mnIeJszoA6 must zrezygno
wiq mozllwosclaclt porozumlenla sle mnleJ- i wa6 Z ochrony zagranlcy I te droga do po
BzoScl, nlemleckleJ z Panstwem Polsklm I () I rozumlenla prowadzl wprost z Katowic do
przeszkodach, kt6re temu porozumieulu sto-' Warszawy! '
iaw}lrodze. , . . ..Der Deutsche in Polen" podkres,la to
.' P slP zaezyna od om wu m .zagadme- stanowisko W drugim jeszcze artykule. PO)
nla cle klego przemysiu. I!lemlecklego p e- wieconymwprost P. Ulitzowi, a to w zwia
m siu na Slasku.. p(1dn sl pod dresem .e- zku ze znanymnam je/oto artykulem wiel'ka
go,z.,pr emysiu. Jego Ierownkow bardzo nocnym: Pismo' P. Panta oSwiadcza. ze ').
ciezkle z,arzut y . Z ;'l1 dy ektor6w te o Ulitz eai'kiem niepotrzebme zW'Jiuje ogoi rprzemysiu o;dDo ledzlalnY,!l1 za to. co !Ja- Niemcow na swoje podworko volksbundo
zywa ...najwu:ksza kleska. laka kapltal ni2- we! Gtownym bowiem' warunkiem porozu
mieckl poni6s1 na Iasku .06rnym , cz su rnienia mniejszosci niemieckiej z Pafistwem zmlany . su erennoscl panstwo ej.. ktare Polskiem jest nle zwartoAc mnlejszoSci w to okres.]7 : iqczy wy a!Ze,Ulaml w ..UI1- zrozumieniu vOlksbundowem, ale dobra ",0
cle POkoJU I z zm!a!laml Jakll z sziy tam. la teJ mnleJszoAci I wzaiemne peine zaufaule oraz .W ..':'spo}nosc.'e Interesow . obydwoch czynnlk6w. I tu oswiadcza ..D r
. O.swl dcza, ze wIDa. Deutsche". ze wiasnie tego zaufania nle ma
flleml ckle;/oto na n bz m t.erem byio stale ill Polacy do p. Ulitza, ktory hciaiby bye odgrywame d,,:ojneJ rO!I. to, ze przemysl wyrazicielem rnnieiszosci niemieckiei w e
ole z ecyd " al sle tanac bez z lednie. na wentuaJnych rozmowach. Ulitz iest kamic
grun.cle panstwowoscl po!skiel. ze kapJta- niem obrazy! Do porozumienia doidzie tem DOWie tego p ze!ftyslll nle chciell wlaczyc predzei. 1m szybciej zniknie p. Ulitz, ktory swych pr edsleblorstw o [i'YbOw polsklcj odpowledzialny Jest za wszystkie wypadki ospodarkl Za!,zu,ty t . ] kby zywc,em Wy- w ostatnlch mlesillcach na gruncie mnlej
Jete z ta ow ]akl gos Pls a polsklego. szosci - czytamy.
dalszym Clagu stwlerdza plsmo p. Panta. ze
wladze polskie wyciagndy ,iedvnie tylko Os()<bn ieszcze podaje pismo p. Pa ta.
wnioski z taklego vostepowanla kapitalll Jakie Sll podstawy rzekomych wplyw6w,
nlemi ckiego, ktore nazywa "Torheiten", dz!s i lerowskich kierownika V?lkSbundil' l f:M<ty. Ta:k j st realne i - brzeczqce. Nie e
5zalenstwami. Mowl. ze nie sa to idee, ale cark,em realne o.y droga. me te<ly! w. z.
Co oswiadczywszy - pismo p. Pant a przygwazdza. zapytujac. czy wobec os!a
tn:ch wydarzell J/:ospoda"czych ; politycz
nych mog;by jeszcze ktos z pusr6d Nlem
c6w tutejszych z czystem sumieniem po- Ku CZC . , S p. Adama Skwarczyu P sk, . ego zwolic na to. by Niemcy w Woiew6dztwle r e
Slaskiem nadal b '1i IItrzymywanl w lIu- Lokalne obehody Zwi zku Powstarie6w
ziach? CZY nie nalezatoby. nareszcie. wy- Smierc wyrwala z naszych szereg6w jed- Pozostale jako ywy spadek wielkich my- Shlskich na prowlneji. - Zjazd b. nle
ciagn/lc wnioskOw pillitycznych. wytvczyc nego z najwif:kszych i najszlachetniejszych. sli Zmarlego organizacje te wypelniac b dl.! podleglosciowe6w w Katowieach. _ jasno. samodzielna lin]e postepowania? 80 Odszedl od nas Czlowiek na miar olbrzyma, testament, jaki im duch Jego przekazal, te
dwuzllacZllosc mu,<,i si!;\ okmpnie zemscle. kt6ry cale swe zycie peIne najgl bszej troski stament mocy i wielkosci Polski, opartych 0 Akademia i noeny blwak w Katowieaeh.
Fakty sa twarde. Ucza one Niemc6w tutei- 0 Polsk , oddal sluzbie ducha i w sluzbie tej, trud pracy i odpowiedzialnosci jednostek, Z ramienia Zwi zku Pow-stane6w S!a.
szych. ze pod kaz(2ym wZldedem !;kazani sa mimo zamierajl.!cych bezlitosnie sil steranego zl czonych spolecznl.! miloscil.! i spolecznem skich i kilku dzi"laczy b. tajnych organizacji
na samych siebie.Nie w'y tarczy napisac l)d ciala, y rwal niezlomnie do ostatka. Naj- dzialaniem. niepoqleglosclOwych odhyla sie koufere<l
czasu_do czasu 0 tern. ale nalezy stanae na szczytmejszy przyklad hartu duszy i nie- Id c po mysli zamierzen Zmarlego przed- cja. kt6ra uchwa!ila urzadzic \V dniu 2 maia JU'UA!:ie tego iaktP. ze Niemcy' zagrancznl smierteln ch sil Narodu! stawiciela czynnychna sll.!sku' org'anizacyj br. zjaz 'b. czlonk6w tajnvclt organizacji sa niezalezni od Niemc6w Rzeszv I pOdl,,- Konsplrator, zolnierz, organizator wielu idewych, zwil.!zanych z jego dzialaln., posta- niepodlej{losciowych w b. zaborze pruski'11 gajll wlasnym prawom. DrDj{a Ut drowierlla poczynan ideowych, prawdziwie m/ldry nau- nowili po ni sc z1;Ic?nl} pl'Zez P. Premjera z okazii rocznicy wybuchu III powstania ']ezy otworem, a polej{a o:Ja na tern. by 00- ' czyciel wychowawca, wsz dzie gdzie Go los J: J drZejeWICZa mlcjatyw . tr valego uczcze- slaskiego oraz 15-lecia POW.
laczyll sie wszyscv ci. kt6rzy ten pQgla:l postawil, walczyl z nil,czemnosci , egoizmem, ma s. p. Adama Skwarczynsklego w drodze I . . .' d 'c
uznaia za rzeczywistose i wykonaill gO bez prywatl.!, ozywial ogniem Swej wewn trznej gromadzenia fllndusz6w na akcj Uniwel'sy- Z":lazek P,o,vstanc?w laskleh obc JO .zkompromisu! I gl bi ospalych, budzil spi cych, zyciem SWem tet6w wiejskich. W imieniu tych organizacyj b zle roezmce ww uchu III pow sta' la la.
dajl.!c przyklad jak "dzialac, aby Narod sifi! zwracajl.! si pod pisani z gor/icym apelem do skIego \V pO l\.ozej{t)lnyeh j{rupa"h, I ;>kredoskonalil". jaknajszerszych warstw spoleczenstwa 0 skla- gach na tereme -ca!egv Sla a \V dnm w !n
I Czy jako uczestnik niepodleglosciowych dallie datkow na ten cel. Wszelkie kwotv' ja. Rano {)db da sle. w kosclOiach na zetl
Matkl -' db8J . C . le 0 zdr . prac mlodziezy, czy jako wsp61pracownik przesylac nalezy na konto P. K. O. nr. 310296 1 stwa z p.oleg ych I tnarrydt uczestll1k w
. oWle Komendanta Pilsudskiego w Zwi:jzku Walki (Konto Zw. strz. z zaznaczenier.l': Na uniw. PO\Vst,.Ul slaskl h. ":Ieczorem obe odY ,0
swych dZ - lec . 11 Czynnej, Zwil},zku s.trzeleckim, egj?nach, wiejskie): ka!lIe I IWClle b1\vakl przy trady y]nych 'J
P. O. W., czy jako meznuzony bOjowmk, to- Zw. Legjonist6w (_) Dr. K. Niec. P. O. W. glllskach.W maju odbedzle sie bezplatne szezepie- ruj/icy w licznych pis ach, .now m ideom (-) Star. J. Wyglenda. Zw. Strzelecki
.. drog w Polsce, wszfi!dzle, gdzle dZlalal, rzu- (_) Sen. Dr. A. Pawelec. Zrl.!b (-) Dr.
me przeclwblonlezne dzieci. cal siew gl bokich wartosci etycznych, pozo- M. Koczwara. Legjon Mlodych (_) Damjan W Katowicach zawil}zal si Wojew6dzki stawiaj:jc po Sobie niezatarty slad w dllszach Piecha. Straz Przednia (-) Pos. J6zef Sy
Komitet Obywatelski, zlozony z delegat6w tych, kt6rych wplywem Swej niezw 'klej oso- ska. Organizacje Mlodziezy Prac. (-) Inz.
I sk!ego Urz du Zdrowia, Zwil.!zku Gmin bow?sc!, pot gl.! mysli, uczuc i czyn6w, poci/i- A. Kuczynski. Kola Przyjaci61 Zw. strzeI.
Sll.!skl h, Czel:wonego Krzyza, Zwi:jzku Le- gall mewohl.. .. (-) Insp. J. t6ltaszek. Kola senjor6w Leg.
ka 'sk1ego, Pa,nstw. ,Zakladu Hygjeny i t. d., Dobr?, Honor 1 Potfi!g Polsk.1 ucz ml MI. (-) PI'ez. Dr. A. Kocur. Kola Przyj.
ktory postawll soble za zadanie przeprowa- wskazamem naczelnem Swego zYCIa. Nlem .. .. ..
dzenie na UJl'enie calego Sll}ska w miesi/icu przepoil call! Swojl.! prac i na niem bUdowal1 St!. Przedmej (-) In;/;. M. Albmowskl.
maju br. bezplatnej akcji szczepienia dzieci zrl.!b Swojego dzialania. Wcielal je konse- · .
O? I-go ro u do 2 lat szczepionkl! antyblo- kwe':itnie i .z ecydowanie w szer?kie kola Na fl1ndusz uniwersytet6w wiejskich ku mcznl} (antIdyfterytowa). wspolpracowmkow, w l'zesze mlodzlezy skl1- uczczeniu pami ci Adama Skwal'czynskiego Akcja ta jest konieczna, bowiem stan pi one .w organizacjach, .kt6re Sa!l1 owolal zlozyli: Insp. J. t6ltaszek 10 zl, Inz. M. AI
zdl'owia dzieci z powodu bezrobocia i og61ne- do. ZrCla, w S raz. pl'zedm , Or amza j l - binowski 10 zl, Dr. M. Koczwara 10 zl, Inz.
go kl'Yzysu pogorszyl si bardzo, co odbija dZlezy p aCUjllcej Zw.. 1!l1 dzte.z wlejskleJ, A. Kuczynski 10 zI, Wiz. P. Pszcz61ka 10 zl, si w pierwszym rz dzie na niemowlfi!tach i Tow. umwersytetow wlejsklCh 1 111. J. Raszka 10 zl, Z. Zajchows!d 10 zl.
dzieciach.
Statystyka m6wi sama za siebie: w 1923 roku zapadlo na dyfteryt 215 dzieci, a w 1930 r. - 1036, w 1932 r. - 1087, przyczem corocznie zanotowano okolo 80-u wypadk6w smierci. Dyfteryt leczyc mozna znanl.! fl'an
cuskl.! szczepionk (anatoxyna bloniczna Pa
steura) .
W maju wifi!c odbfi!dzie si na calym SII.!
sku bezplatne szczepienie dzieci we wszyst
kich, przychoclniach dla matek i dziecka.
Szczcpionek dostarczy bezplatnie Panstwowy dia. Hygjeny lub Departament Slu;/;by Sprawa ta zostala zaaprobowana pl'Zez C>1. Rad Wojew6dzkl! i Pana Wojewod .
Matki we wlasnem zrozumieniu winne od
da6 dzieci do szczepienia, bowiem statysty
ka iimiertelnosci wS1'6d niemowll.!t jest wprost potworna: w r. 1932 na 30.600 urodzin zano
towanq. .5.200 zgon6w, co wynosi jednl.! sz6
stl.! cZfi!sc. ' '
Wladze na Sll.!sku rozpocz ly energicznQ waU, z epidemjami i walka ta tylko wow
czall wyda rezultaty, jes!i bodzie nalezycie zrozutniana pl'zez l'odzic6w dzieci, a zwlasz.
,cza atki, kt6re nie powinny uchyla6 sit;! od obowlljzku oddania swych dzieci do w8zelkie
gO rodzaju Bzczepien przeciwepi emicznych.
."Natural:"v
- bl'ond""
wymaga' piel gnacii
Jasne wtosy dem
niejq. i tracq mi,kko t i porysk, je 1i ich nie pielflgnowac regu
larnie. Specjolny
Shampoo Kamilloflor.
zawieraiqcy ekstraJc,t
rumiankowy w bar
dzo silnej koncentracji,
przywraca wtosom najpi knieiszy natu
rainy kolor blond, zochowujq,c im jed
noczesnie puszystosc
i potysk.5097
SlilSk w przededniu rocznicy wybuchu
III-go powstania
. ' , '
"':'0"':" . S(I , W Katowieaeh obch6d roczl1iey bedzie mial szczegolnie uroczysty charakter. Ko
mitet uchwalil z\Vrocic sie do aajwyzszyc!l zwierzcbllikow \V Pallstwie 0 obiecie uro
tektoratl1 wz l. przyjccie Itoduosci czion
kow komitetl1 honorowelto obclIodl1.
RaltlO 2 maia odhe-dzie sie uroczvste na
boieilstwo za pole iych i zmarlych uczest
nik6w powstan sh.\S'klch. Ilastepnie 0 god!.
13-ei ilasti\vi otwiucie uroczyste o zjazQu b. niepodlegiosciowcow zaboru pruskiegv.
Na proltram ziazdl1 skladac sie bed<t 111. in.
dekawe referaty wybitllycl1 uczestllik6w teltO mehu.
o godz. 19-ej odbedzie sic w Teatrze Pol
skim uroczysta akademja z bdziaiem prze:l
stawicieli wtadz z Warszawy i Katowie z boltatym i pi knym programem.
o p6inocy odhedzie sie tradycyjny bi
wak vowstallczy na rYlFku ka-towj.ckim. 00
czem przy ul. 3 Maia nasta'Pi defilada 00
dzial6w powstanezych i doi:enie wieJ\ca till piycie powstaliczej przy vlacu Wolnosci.
Spodziewane jest przybycie na iwak powstanczy wiekszei Hosci powstatic6w .)
raz Mlodziety Po\Vstanczej. Pc. raz uierw
szy odbedzie sic skladanie przyrzeczellia przez zwalte Oddziatv Mlodziezy Pow
stanezei.
o przebiegu przyltotowat\ do tej podnio
srej IIroczystosci przynOSI bQdzietny bie.
zaee komunikatw.
Nowa strona medalu etyki p. Grundmanna
"Rewelaele" praSJwe P.o., a urzQdowe protok61y zeznan.
Dlugi ez s mi czclismy 0 p. luljuszu I wladcy, zeznaje tak, i:i ezyni Eatalne wra
G undmanme, "Io)alnym" obywate1u pol- :ienie zarowno na s(\dzie, jak i na wszyst
skim, tory przed s'1dem niemieckim w kich obecnych na rozprawie.
Byton1Ju oskaria powstallcow, i:i: demolu- k 1
j,. jego "Weinstube" w Katowicach. Cz sc l a . 5 n z wa .p. Gr tI dmanna "Po
prasy polskiej przyszla w sukurs p, G., na- wstamec ,mlesl czmk Ofl )alny Za zi\d
zywaj'1 c go Polakiem. G16wnego Zw., P0'Y st . Sl,.sku:h, to Dlech J
D's d . 1 ... p. G. przeezyta soble w nr. 3-lm "Powstan
Zl , g y ,este5.my W posladanlU odJ?l- ca" z marea br. artykut p. t. "Skonczyc z 6w s,.dowych, stwle dzamy kategoryczme, wrzodami zdradzieckiemi".It p. Grundmann Jest volksbundowcem .,
(zeznanie dyr. "Volksbundu" z Katowic Jedn,. z taklch naptc: nowanyeh prz z p. Aleks. Waldella), te sam G. twierdzil, it organ pawstanc6w os b Jest bezsp zeczme lokal demolowali mu powstancy (zezllanie p'. Grundmann. Narazl tyle do .wladomo
Grundmanlla z 13 pazdz. 1933 r.), to samo $cl ogol ora tych I?tsm p SkICh, ktore zas zeznal" i stuzba Grundmanna, a miano- tak wyblelaly 1 "polomzowaly p. Grund
wicie kucharz jego Psiuk (zeznanie z dnia manna.
15 pazdz. 1933,r.). Moglibysmy przytoezyc Panu temu udziela sice szpalt i ten bez
ealy szereg osob, ktore swiadczyly na tcc eZl"lny volksbundowiee zak.linaj'lc sice ,'i
sam'l okolicznos6. imi Boga smi'e glosic 0 swej lojalnoSci w
Metody p. Grundmanna Znane Sl! 'og6-' stosunku do Panstwa Polskiego.
lowi. Sluiba cata, boj'lca sice swegc. paua i Narazietyle!
ZastePStwo.
- Panie Herman, Jastqpi pan kasiera pun trzy doni. Odyby pan mlaliak, wqtpliwol , Vi, szufladzie jest kodeks karny.
:. :r _ . =::
.,c-';r."C ir'-' <."'-".
' ,.I c. ;', '. ./ . a''''lt1tr.t93.,r. rfr 9J :
IILlgaDrogo\Ve'
SpoIeczedstwo wlnno wsp6lPrltDWlI
. 1f",_ i\1PaUnSfll,$kICJt,Zaklad6\Yf\t.u!".' J'C&dltlach.. (:&br.\.. .' prZY1c,tv' l nl.,m -zaclegniljeS:zcze ar-dt1ej WQzly z wladzaml przy konserwld"...
.J{ , ' ..' ']) .'" ' , 'ZY . Ul.K ,., . , ra ,. S , hi ' Sk , . , I , ' , e , ' . ." , 04 , . , . , b " . , .YI ,. $t ZOI . ' . (' , . , J . . ,.. . , . " " . h . . , t , ' U , zJa . " , sty.G , . , . , 11 , Ie. , ' " Ob 'dY ,zJaz..1ul czl\ce 00 z naszl\ or anizacj!\. Za- Nlewielka sto$unkowo CZI} € IIPolec.zei\.
" !l zjazdprJewodnltzacycb.od.. ctf£bowalapow gat. wysokl POZIOD1 '-akcen owaf r dog czloWleka Pr cy. _ atwa wie co to jest ..Lip Drogow.... Orga
, " . " .fo\v. Polek leale-go ' WoJe-, wynlk."cyz p"'negozrozumlenia poru-,czlQwleka idct, kt6ry naprzek6r. pletrz'l- ; ; l: l;a. j tj s ,;o ::: ':;i
'\v04:nwaprlY b. Ucznym \v$p61udzlaIOs nycbzagJ1dniet1 Lspraw - w gl bo- cym sie przeszkodom - naprzek6r na polu krzewienia mr6d apolecm1'1atwa pO"IOItkl . ,. ,'. ,." ,,' ... 'klem,POCzuclukfel ol'K'aniucyJnej. ' smutkom - z u mi hem jasniej!lcym czueia konieczn08cl naprawy, rozbudowy i
. '. c.> d' " P ". ,., , ',' . na twar.zy - d<\zy z wiani naprz6d. - nalezytego utrzymania dr6g w Polsce 01'85
ZJlzd '. .."uraUa1)rewo mCZllca k . AoObr dacb odbylo, 510 WS'P 61 !le Slowa dobre. peIne otuchv. wynlkaJ<\;e wsp6ldzialania II: wladzami panstwowemi i Bramowska. Doczem 1?'W: Ku.pczyns a.. WIQc()ne p!zy;,laskawym ,',' w:spoJ- z Uc.zuc jednogcl i harmo.nii. ze gwiado- santofZ!!dowemi dla osi gni cia tych celow.
WyglosHa doskoltale ulety 1 .opr.aco.wanrudzlale wladz slllS lch wosobach: P. roosc! wsp6lnego umilowania szczvt- Potrzeba takiej Inlltytueji zdawna dawala rcferatna temat Ko stytucJI. ypukh. . Wolewody dr.OrazY $.ktego. kurato:.-a nych Idel i wsp61nej drogi do. jednego si odczu UpadajQcy stan motoryzaeji na
",slY 0(61no zisady K0!1stytuC)1 - Jnk3, dr., I(upczyt'skiego. wlceprezydenta p. celu _ zl1alazly t.ywy oddzwiek. W mi- szego kraju 8tal 8iO W tym wypadku decydu
a>odstaWI) struktury Panstwa i post w Szkudlarza. pl). star9st6w. przedstawJ- lym nastroju (j dlatego t1iestcty bardz:J e w : nC:ami TejB :::a rl k ; .Qbywatela wobec: Palislwa. .podkreliillla cre1i duch \Vieftstwa w osobaclt ks. ka1. szybko!) przeszfo. to "Swit;cone" (przy- bowiem stan drog w Polsce poza brakiem od
1>:6Iegentk . konleczno zalIlteresOwa.., Kupllasa 1. ks. Za1 ea. .oraz reprezentan- gotowane gospodarczo) pr.zez -czlonki- powiednich fundusz6w na budowQ drag oraz 11Ia 510 kOblet, spra aml strojOWe I" t6 bratmcb orgaJ1'lzacyj, po. posl6w t nie Tow. Polek z p. Renowiczow na pomin wszy dewastaeje wojenne. ma gl b
celem. przygO OWanla uswJad0 t11 lonVcb wlcln InnY lizaDrO zonych gO$.cl. kt6- czele) _ urozmaicone ph;kr.eml dekla- sze podMe.
kadr pra oWl1lc spofecznych,. samorz'l- rych plek!1"' przvwltafa p. Bramow lm macjami, ozywione towarzyszk q pog'!- Podloiem tem jest w pierwsz '111 rZQdzie dowyog}t 1 parlamentarnych. - s,kfadaJ c WSZY , stkim najserdeczmeJ- w dkl\ _ pr.zy dtwi kach orkiestr. r brak swiadomosci ze strony spoleczeilstwa.
, sze tYCZenia J CO to jest draga, jako al.t l'ja u ytecznosci
P.1lnl H. Schromowa wskazala na 0- .. ,.,',.. martdolinist6w z Welnowca (pod batutq publicznej. Bez tej wiadomosci nigdy dojsc
bpwiqzkl obywateli wobec wDll1e o i Pan Wojewoda sW'em porvwafqcem ka'pclmistrza p. Tomaszewskiego). Z ry- nie Moina do naprawy istniej!!cego stann niePQdleglego Panstwa. Jednym z naj- szczero cl j serdecznoscil\ przempwic- tmem pieslIl - t ezyl sl rytm sere. rzeczy, chocby si rok rocznie miljony pchaplerwszych I naJAwf,tlz)"ch obowiClZ- . 10 w budow dr6g bitych. Nnjlepsze bowiem k6w chwlll obeeneJ. Sa ",pt.y dzled pol- 'drogi asfaltowe rozlec4 sio pod kopytami 0 skich do szk 1 polsklch. Jak wl<i(1,}m'). i stro kutych koni, najlepszl} kOBtk przeoraj
koslawc kola przecil}zonych woz6w, najlepsza.
zapi&Y do szk6t - kt6re rozpo.:lll!t sle IS fe" lIIaJJ37. lc"a szosa wygll!dac b dzie jak ug6r polny, je ll
od dnia 9 bm. - budzft powsze.:hl1 ' zn- spoleczenstwo samo nie zrozumie, B dobra
interesowanie ze wz ledu na ilosClowy Aleksander MiChalowski droga jest mu potrzebna tak ze wzgl d6w
sto.su11cck zgloszeI1 do szk61 polskiclt i.. ekonomicznych I kultul'alnych jak i politycz
niemieckich. Stosunek ten - iak lO I nych (reprezentacja i obrona pafistwa).
t j d II k " t d K . skl Z ,Z okazJl 6S-letnlego iubUeuszu praey artystyeznej). I niczem b"d" wszelkie wy silki wladz J 'e
s ,w er z p. ura or r. upezyn · T' I 'r..., h' . .. '
natury rzeUy z katdym roklem fJOprg. N est?t pl !,lst6w p ]skich, zn ny f PO- I kon er uje w Kijo',:ie, w Pete 'sburgu i s 1 row o gle do, m le POJdZle, w slad a wla sle Da kOrZY5 szlmlnlctwa polskle- ":8zechme ,c!'!DJony, .s:enJalny odtworca. C o-, w polme ze zn k?m:tym krzypklem Bar e-I zro;umlemem, \\spo}praca tego spoleczen
.. u . t k . /. I pm a, Aleksander MIChalowski, obchodzll me- I Wlczem, w Drezme 1 w Llpsku. W 1878 JC- st\\ a.
O. n U$lm eraz S Icro.wal; ca q nit- dawno w Warszawie jubileusz 65-let!liej pra- dzie Michalowski do Weimal'u, gdzie spoty-! Program nowego stowal'zyszenia jest wi4}c SZq CZUJnosc I uwagf; na haslo: .,WSZY- cyartystycZ'nej. tycie Jubilata, to wllpanialy ka s19 z Lisztem. kt61'Y z entuzjazment przy-! zakl'ojony na szel'okQ skal , a dzialalnos stkle dzl.ci potskle - do polsklel szkll- obraz niestrudzonej slutby dla polskiej kul- j 1 jego mistrzowsk intel'pretacj dziel siae si moze wielce pOZytecznQ. ObecnosQ
Iy!" Wier.zymy - ie w wake 0 dus,,-': tury ntuzycznej. Chopina. R6wniez z wielkiem uznaniem dla zas w zal'z4d:de "Ligi Dl'ogowej" os6b zaj
polsklego dziecka - m!tka - Polka, i\leksauaer M! halowski rodzn el9 w Mi trza byl slawn ' piani8ta Antoni Rubin-' mU)l!cych Y8okie stanowiak w ietal'ch i
zdaj<\ca sobie sprawe z niebezpieczeil- Kamlefi u Podolsklm 17 maJa 1851, jako stem. I panstwo' e.'l. y spo!ecz eJ, 4WladCZ1,. Ie J
stwa iakiem bvtobv oddanic dziecka do 8yn Konstantego i R6 y z Regulskich. Pierw- Nle szcz dzn Michalowski swego talentu pl'aca. J ,no eJ ,organlzacJI pomyshi a Je t ..rk of " b 'e j V I OI;-U'''Ce J ''I11Jodz'ei tV sze studja gry na fOl.tepinnie odbyl pod kie- dIn dobra spoleczenstwa, Jakzei wymownym powazme I hczyc mote na poarcie JaknaJ
s.. YO\;., ": 1_ '/{, J.. I, 'runkiem swej mntki. Zdolnosci w tym kie- dowodem wielkiej szlachetnosci i ofiarnosci szel'szych sfer.
duchu conaJmmw obojetnym dla PolsJ<1 j runku mial niepospoUte, to tet W 1867 r.. jest hojny dar w postaci 500 przeszlo kon
- zwycleiv! t. j. w 17 roku zycia, Sa namow4 Bwej ciotki cert6w, Jakie dal na cele dobroczyp.ne. Dru- I K d t b t Zbyt dobrze pamit:tamv Wrze nk. pianistki. amatorki alinskiej, vysylajl! li. gie p.olem, na kt6ren: JlIbi,lat rowniei nie- re y y na ro 0 y , '. " chalowsktego rodzlce nB ,8tudJa zagl'aDlc . ZnllerDie cenne zaslugl polozyl, to praca na .
J'lrzcslado ma I Iakt, e w panst,w, Zabawiwsz ' kr6tki czas . w BrU , ltse ,. J . li, Z . a .. po- niwie pedagogicznej. W 1891 r. obejmllje publlezne
oheern by!1stnv mlmo na 'I kl W ..Ich I radl! skl'zypka Friemanna, udaje sit} Micha- Michalowski najwyzsz/J klaso fortepianu w I ." '. '
szkofach pobleranej - obvwatelami ta.J< lowski do Lipska. gdzieBtudjilje pod kierun- Warszawskiem Konserwatorjum Muzyctnem, Do dnia 31 marca rb. Fundus! Prey, zwanej dru:;!iej klasv! W przeciWst1- 1 klem Cocci usa, MOBchelesa i Reinecke'g"6. W a od 1918 r. tlczy w Towarzystwie Muzycz- przeslal In'edytobiorcom projekty um6w do wieniu do teg-o. wykazaJa preleg-cntka 1?69 ukonczyl atu ja .w Lipsku. i. wyst pil nem. .Dzi{!ld niepo politym zd l.nosciom "e-I podpislo na sunt 54:69 .650 d, co stanowi tko.rzysci Jakie daje szkola polska plerWBZY raz pubhczme na pop181e w Ue- dagog'lCzllym potrafl} wykszta!clc ca!y legJon I 68,5% kredytu pl'zewldzlanego na zatrudnie. . 'walldhausie. Gral koncert e-moll Chopina. zl1akomit 'ch muzykOw, zy\\'i:tcych gl bok!!! nie bezrobotnych w budiecie 1934-35. W
Zkolei P. poslanka dr. Kujawsl(3 0- Kl'ytyka pl'zyjl}la go b. zyczliwie, rokujlle wdzi4}cznosc dla swego ukochanego Mistrza. item: samorzl!dy i skarb ll!ski otrz3-'111aj m6wifa szere.i1: wewn tr.znYch. a1<tual- wielk l'zyszlo c. . . Dose wspomniec! e, uczniami Michalowskie- 24.408.650 d, Ministel'stwo Rolnictwa Re:nyc!t I waznych zagadniell or.i!aniiwcyj- Olsll1 ny te hmk!! Tausig udaJe Bt MI- go s ta y. artyscl Jak: L ndowska, .Robow- form Rolnych - 6.742.000 zit komumkacjl
h . . I k ' d u . chalowskl z Llpska do Berhna, celem dal- ska, BUunowna, Maszynskl, Pechulskl, Wolf- - 8.860.000, Pm\stwowy Fundusz Drogowy
nyc , or.az sprawc PIC g-rzV l I 0 I,Z',- szych studj6w. Metoda jednak Tausiga, zbyt sohn, Rytel, Friemanll i Lefeld, by z tego _ 15.554.000, Polskie Koleje Pafistwowe _ mu (pod protektoratem ks. blskupa Oko- forsowna, nie odpowiadala Mistrzowi, to lez tytu!u miec gl bokl! wdzi czno8c dla jego 2.665.000. ryczaUy wojew6dzkie na drobne niewskie!{o), w kt6rej bior" udw 1 w njedlugilI). czasie opuszcza Berlin i Wl'aca znakomitej dzialallloscL Pracuje r6wniei I'obot . lokalne - 2.462.000 zl. W celu UfilOczlonkinie Tow. Polek. Swegp czaslJ do Wal's awy. by po kr6tkim pobycie udac Michalowski na niwie kompozytorsldej, two- I iliwienia kredytobiorcont rozpocz ciR robOt wyrazlf ks. biskUlp OkoniewskI swe ZJ- si do Wiednia; .Zatl}s niwsz.y za kruJem, rz:jc okolo 50 cenllych utworuw fortepiallo- z p czl!tldem kwietnia Fundusz rRCr _
<:Io\V()lenic z racjl prowadzenia pi l- opuszcza. Wieden I zamwszkuJe ]a tale w vych (m zul'Y., wal e" menuety, romanse i placll w mar u nn poc,zet ra :v kWletnlowBJ:
rzymki Iqskjej do Rzymu. ,- ro ej(t :l' ni V w1 ;:Ii . w lr 1:ofcle[ i- ' P C v\ ; iz:\ ;i ' ; ! ;';.c 'os:alz :, j :tm ffl; S , nl' li: klim:efur 7: I
zarz!\du gf6 ncgo - zapowJedzlana 3- tyka przyj !a wystl}P entuzjastycznie. Za- plet Chopina, 3 giosowe il1wencje Bacha, Pie- Ilych - 858.885 zl, Ministerstwu Komunikadniowa wycleczka Tow. Polek do. \Val'- chl}cony powodzenient daje caly 8Zel'eg kon- sni bez slow Melldelsuna i wiele innych u- I cji Pafistw. Fund. Drogowemu i Polskim KOo>
szaWy - maj<\ca Sit,1 odby w pierw- cel't6w w r6znych miastach kl'aju. Pozatem two1'6w. (W. H.) lejom Pailstwowym 920.000 zl.
bi{".;''''''''"'_. ....DJlIII
UpzUh ' 111 n ll e IplU pOlornic zycie bezczynne; jakkolwiek by-' leszcze nietkni,te. Detektyw rozumial, ie I - Tak. panie Fordyce, ballClzo wiele.
a - .' B n J - OB i la to konstytucja wybitnie aktywna. Mlal b,dzie musial nicjako Z l1I,,:oSci wywaiac Zdaje mi si , :ie te eier.pienia u zynily ninieon do zycia stoounek ironiezny, oboj tny,! dzielo, ktore postanowit doprowadzic do odJ'azu starll osob,. Cierpienie postarzaPOW I e A c. choc widac bylo, ie zna je do gruntu. Da- I kOlka. czlowieka, prawda? Nie czuj si mlodJ}, 37) (Ci g dalszy.) lcki od skrytosci\ r.aczej wylewny, mawil l ROZDZIAt XII. choc wuj Bourgoync czyni wszystko ;co w sw bodnie 0 spr 'Ya h ro zillnyc , w:sp - Nh:miie s otkanie. iego RIoey! by m umilie i)'cie., Cza e Po paru godzinach przyszla odpowicdz. RInld mnyct o. e1t<zkIC':!1 nleszcz..kJU, ,alne I . 1',. . m m. wI'a c!1le! !-e pr..ze r.?c.zYiam pu.e
Mrs. Campbell nie ehciala nie ust<1pic z ee- spotkalo lego SIOStr.ZCIlICC(. Czytywal tylko Jan RlI1grose zaznaczyl w hk,e do Mrs. dZlcSI<1 tk C( I zc zyetc mOlc JUZ ,est skol1czo, ny. Detektyw wr6cil do zamku i przcdsta- wloskich auto row, bowiem umyslowosc Campbell, ie nalezy mu ogromt1J na 1'0- ne...
wil spr.awC( lor.dowi. romanska odpowiadala mu najbarclziej. spiechu i ie pl'osi 0 telegt'aficzl1<1 odPo- 1 _ Niech pani tak nie mowi, Miss Bo
- l'rzykro mi bar.clzo - rzckt - ale "Wyj<1tkowo sprftnf, pozomie dobro- wiedi. Dziell, ktol'Y mu pozostawal. 1'0- wes. Jestem peWl1Y, ie rodziee pani mar
nie mogC( przekroezyc danyeh m; peln,)- duszny, twardy!, astode jak kamien" _ ta? iI. ZU2YC !1a zebl' nie. iakn,allVi k.szeJ l iliby sill. bardzo, f?dyby wied ielt, ie iy
mocnictw. S<1 dz C( jednak, ie sprawa nie sformulowal wkoneu Ringrose sw6j s:}d 0 tiosci mformacYJ' S'1dzlt, ze naJlatwlcJ 0- ele stalo Sl dla pam tak,m e1llzarem.
jest skonezona. Jezeli 'pan pOlwoli, napi- nim. . , . r.zyma je ?d Mik.?laia , J' mayne' , tak sit; I. . - Tak" ale j sl\dzC(, ze i 0 tem nie
SZI( list i postaram Sl i'l sklonie do u. . W,cczor.em udal Sl.. do swego pokolu Z IC llak ,zlczylo, lC udzl ltla mu lC sarna w,led l\: Nlebo t le byl,?by m elscen sz z bt p tW. .Nic b9 jcdnak naduiy.wal pan- dZielem Gobineau pod pachq, ale nic ezy- MISS ,Idred. I tcgo dl1la spotkall'\ 0- sItW?Sel, yby leg nueozkancy w,edzle!,!
skle) gOSclnnOScI 1 sprr zq dwa dnt pot ze- tal, tylko s,kon.y.stal zc sp sobnosci. by gr.od 'e! z ezego skorzystal, by nawl<1 zac co SIC( zleJ,e z ty1,1u.. . kt6r.y h pozost,awlla bne do pncprowadzenlll korespondel1CJI w zreasumowac wrazcl11a z dl1la. Dwa mo- prz}'Jaclclsk<1 pogaw dkc;. RozmowC( skle- tu na ZlelUl. Mo, 0Jelee zgllllil traglczn:t
Drldpor..:ie. ' I mcnty utkwily mu w glowie: r.zezba przed- r.ow 1 na zamilowa.nie 10l'da do kra,i0w o smierei,\. Od zasu zgon matki c le dni
Lord Br.,ooke zaaprobowai plan e:tek - stawi j ca czelu c piekielnq z dwoma dja- lud 'owych. a p OIenka odrzekla, ze dZleh spc;dzal na kOtllu, a a!ekle .spa ery Jeszcze wa, .Ie oflarowal mu tak uprzc,mlt gosca' blaml a sl6wko wypowiedziaite przez Mi- 'l nun to prZYW1'llal1le. I stomnkowo na,bardzle) kOily ,ego bolest:nq w zamku. e R.ingrose zgodzii siC( na kolaja Trcymane'a. Mlody ezlowick mo- - Cale zycie sp"dzilam we: Wloszech Odbywal wycieczki. wSfinal.si" na gory I przc:dluzellle pocytU, co teZ odpowladalo wl<1c 0 mierci ojea Mildred nazwallll "tra- - m6wil- ojclec m6i mial wille; nad lezlo- mial konie ukladane do gors leh drog. Cz Jcgo ukrycym inte:ncjom. Czasu cego uzyl giezn<1'" Ttgo s16wka uchwycil siC( Ringro- rem Como, kt6r<1 kupil dla matki. SPlt- sto towat'zyszylam n1U. Smler. zaskoczyla nl.scudjowanie psychiki gC?spodarza. t icr a: uk. n ml tn, asj., jak on y chwyta d alismy w .niej al , im I lato, matka, bo- go nagle, wysoko w r6d g?r, I dzy Como dZII, tc ,lord Bourgoyne lest czlowle:klcm SIt Slomk. Ludzte uiywa" llIe:ra% tego I wlem tam Sl naJleplcJ c:zula. Ja chodzllam a Lu;;ano, SpadJ wraz z konlcm w prze
nadzwyczIJ 2ajmuj cym i symp,uycznvm. okreslenaa dla wyrazenia grozy, uwartej do szkoly w Mediolanie. Mama iednalt u- pasco .
oraz ie posiada, inteligencj,. bystr... mysl w kai:dej nagle; smierci, ale dla detektywa tnarla, a smicrc jej zabila ojea. Zyt zawsze - Str.aszn . ropna. rzecz, ale ,b leS;
10tnx,mogll'Y sit miura:yc z iego wlamym krylo ono VI sobie niezbadanc dot:td mozli- tylko dla niej i przez nil!. a gdy sam umarl nieisza Ia pam, 1HZ, dl.a mego. r:-r gla smlerc intelekt'Z'al, oraz ogr.omny zas6b wlcdzy. wo ci. kt6re postanowil I'ozjdni6. Ozien to W niesz.;z,<sciu mojem jedna mysl tylko dla umlera)l1eyeh me .Ies ,tak clrrzka... Mo
DoszcdJ,tClz do wniosku, ie organizacja u. ten wldciwie nie: posun 1 go naprzod. Rzc- podeszala mnie i dodawala sily. - mysl, dlimy sili 0 odwroeeme JClod nas te .wzgle:.
myslowatego ztowiekaniemlala cech I' - tba z: k() c:i sioniowej tltwierdzita go w jego ic on wkoncu pol:}czyl sill z mam" na no- du na tyeh, kt6rzy zost I'''' C,zy l1Ie bylo
sy an ielskiej,rlc:iej 'kosmopolityczne. co poprzedl1ich mniemJ'Y' '1ch, ale nie dostar- woo ni ogo z nim, ktoby mu pos ?Icszyt z po
zdarnlomusl nieruobserwowa u zbro-, czy a macerjalu, 0 it6rv oznaby sic: bylo - Oeh! I1cz pani musiaia przecierpiec. moe,,?
niarzQ. 0110 typu Ten czlowiek dzii zact>epic. Zadanie ldqce prr.cd nim brio moje biedne dzieckol . (Cig dall" IIUttpi t
",ed el.IJ,'nl,8.ro It\'!lfeJnI 14J'4 r. . Str....
Ow,.,..k! on!l:kl'.szk,oln.i
PouczaJace apI&ldaa przetlcmenl latI8'1Z-I9n. ;tV,ktQalceN:kol:V .wKatoV/i
I '. " ,;; '.','; . . ',' f cach. C)becnle ',101. J. Ponlato,v$illego. ,".
; '. . Zapi/lki Lroniki szkolnej, prowadzonej 'w Ia, uwatana gwaJtem za nieriiieckll, stata si I cz'asacb ni oIi przez nauczycieIi niemiec- terenemspecjalnejagitacji. W wczas to zj'a,..
kIcb n , a pdskich zIemiach " G6mego SIl}Bka, wia. 8i w kronice poru Pierwszyprzeciwsta,.. 1 zawierajll iele ciekawych i pouczajllcych wienie G6rnoslqzaka Polakowi! Przez .dzieci
prZYklad ' . ktOre, nietylko odzwier i,adlaj starano si urabiae opinj rodzic6w, iz "Ios ..duc ' ' arzuconego polskiej, dzIatwie. ale mieszkanc6w G6rnego Sl4ska lezy w ich r stanowf wielce aktualny materjal przy roz- ku"l . . Wykorzystujl}C reIigijne uczucia ludu patrywa, iu zagadnienia narodowosciowego przeds awiano mu' za posrednictwem dzieci tej'odw cznie poIskIej ziemi. Z kart kronIki obowi4zek glosow,mia za zaborc jako... spra
przemaN:ia zywo tendencja wynaradawiania, WI} obowillzku duszy I Ukuto nawet specjal
stosow na w szkole - rownoczesnie jednak ny wyraz "WahIseele". Nic to jednak nie' dostareza kronika nieprzepartych dowod6w pomoglo - jak' nie pomogl im w wojnie
polsk? ci ludu gomosll}Bkiego. swiatowej obrazek z Chrystusem, unoszl}
J1st rzeczq charakterystycznq" it kr()'/7,ika cym si nad cesarsklj- armjlJ. Prawdziwe na
nie innego wyratcnia 1m okreslenie mie- stroje ciemi tonego ludu poIskiego ukazaly ukmW6w G6rnego slqeka pr6cz Polak - si jaskrawo podczas wkroczenia wojsk fran
P0l1cY! Wiernopoddanczy nauczyclele nie- I cuskich. Niemiecki nauczyclel kronikarz za
mieccy nie przewidywaIi wowczas nazwy, ja- notowuje ten watny fakt 'w sposob bardzo k wysunl}li pozniej. niemieccy agItatorzy w charakterystyczny: "Francuzi wkroczyH no
c:tasach plebiscytu, kiedy dla celow dezorjen- CIl ehylkIem, niemal wstydliwie. Rozpelzli tacji przeciwstawiali "PoIakowI" - ,, II - I si po calym kraju I pokryli w przemyslo
zaka". wych osrodkacb 1''' Widok tolnierzy francu
Otworzmy pozolkle karty kroniki. Rok skich budzi w pruskim nauczycielu szyder
1872. Wizytuje szkol nie byIe kto, bo sama c e uwagi na temat ich sposobu maszerowa-, ksil!z ca mosc "Carl von HObenlohe-Ingel- 1 nia, trzymania karabinow i t. p. "zolnierze fingen". Zachwycony wyn kiem. rewizji francuscy stanowilj- wprost niemily dla oka szkoly, umieszcza skwapliwie owczesny "rek- obraz!"
tor" doslownie opinjo "wysokiego wizytato- ! Inaczej jednak przyj lo wojska francu
ra, ktory tak siO'mial wyrazie: "Nie pojmuj skie spoleczenstwo polskie. Z przykroscilj
zupelnie poco mnie tu poslano - klasy Sll zapisal swe spost1'zezenia na ten temat nie
tlrzeciet czysto niemieckie !". miecki nauczyciel w slowach: "Przyszlo nam
Niestety, jakby na posmIewisko tej oce- przezyc wielk/! hanb\!. gdy polskie kobiety ny ksillZ cej. zanotowano w tejze kronice witaly francuskie wojska z otwartemi 1'adwa lata p6liniej w r. 1874 w U8t pie, %aty- mionami!" A byly to tez kobiety z srodo
tulowanym: "StosunTci j zykowe": "P1'a Qie wiska jego szkoly - matki tych dzieci, przez w8zystkie dzieci, odwiedzajqce tutejszq szko- kt6re prowadzil "apostolak/!" propagand\!
lQ, uzywajq j zyka polski ego jako j zyka oj- pot pIenia wiecznego za oddanie glosu za czystego. Wsr6d 260 dzieci odwiedzajqcych Polsk/!. Niemiecki wp}yw na terenie szkoly 8zkoly jest tyllco szescioro dzieci, kt6rych nie przyniosl spodziewanych owocow - szko
i(}zykiem ojczystym jest j(}zyk niemiecki!" la budz ca zachwyty ksil!z cych wizytatorow Taka to byla ta "niemiecka." szkola. Nie nie spelnila pokladanych w niej nadziei, pon;ogl tez germanizatorskI wysilek nauczy- gdyz pod na,zwlf obclf pozostalo polskie ser
cieli, ktorzy na teren azkoly wprowadzali ce polskiego dZlecka, a nalecialosci wrogie, 8wi\!ta chwa!y t zwyci\!stw pruski ego or\!za, sqczone przez pruskich nauczycieli oczyszcza
opiewali "pokojowl}" prac panujl}cych i ich Ily 8i w ogniu 1'odzinnego ogniska.
..ojcowaklj-" opiek\! nad calym narodem. do I Plebiscyt nie doczekal si\! juz niemiec
ktot'ego nalezeli oczywiscie i Polacy. Po kaz- kiej relacji w kronice. Niemieckiego kro
dem wi\!kszem zwych}stwie niemieckiem w nikarza-nauczyciela pochlaniaj teraz p1'ze
cza6ie ostatniej wojny swiatowej urzl}dzano miany poIityczne dokonuj/!ce si w Niem
W szkole uroczystosci, w czasie kto1'ych ka- czech.
zano cies yc si\! polsldm 1zieciom. Rad0se I Pismem niedbalem i nerwowem wypel
tez byla istotna, gdy dzieci mialy dzien WOI- , niollo ostat:1i stron kroniki niemieckiej
ny od 'laj e szkolnych. generaljami pracuj/!cych w r. 1921 w szkole
Nadszedl okres plebiscytu. Polska szko- nauczycieli - na pami/!tk\! - na pozegna
\
'.ii\ SLI\SKAGOSPOSIA ",
slulznie bardzo' wysoko ceni pi"'.
n, czysfiJ bieliznQ. Utywa zafem do prania jedynie doskonalego, z najlepszvch lurowc6w wyrabia.
... \ nego Myd'a Jelen Schicht.
\. \ Wobec ostatnie; znacznej
\'.' \ zniiki ceny stalo' siQ ono dla wszystkich dostQpne.
\
nie. Na pie1'wszej stronie kroniki zatytUlO- 1 GermantZatorski kur.
wanej: "slqsk Polski" pod datq 5 wrzesnia W ka 8.. . - ele nil S . I - sku.. ' ,'.
1922 tak okreslono pogrom 8zkoly ge1-mani- .ho ...
zacyjnej: "Niemieccy nauczyciele wyprowu:. ODolsk m trwa ' L?
dzili si do Niemiec, nie pozos tal z nich ani I :t::
jeden w tei szlcolet Przed nU1ni 8Zcz Bliwe Opolskie ..No winy Codzienne" donost-a mo:i:liwoBci wychowunia dziutwy na dobrych 0 1'oz orycze'iliu mie5lkancow miny Ka1'b i dzielnych obywateli P-olski, ja'/cie duc 1nO- v powiecie bytomskim z powodu skasowa
te jedynie i wy znie wlasna, polska -nja p1'zez Kuratora Darafjj smewu polskie
szkola!" \\ czasle Msz.v w dniu Swieia Zma1'twycn
Jal{ 'w/! i wyrazn/! staje si dla nas wy- wstania. Zaznacz,Vc nalezv. ze mina ta st mowa kroniki w okresie zapisow do polskiej wyfacznie zamieszkala p1'zez Po'akow i od szkoly, za kto1' t sknily pokolenia polskiego niepamietnych clas6w odby\\ afy sie W oa- . ludu na Gornym Sl sku w czasach niewoli. raW karbowskiej u1'oczystosci Wielkiei No
Z. B.. cy zawsze tylko w iezyku oolskilt1.
-'A_IE
\ ;
polecaJ'I:
. .... '... Ii_
T DpzeUJka i Hl'ZeUJU
OWOCOIIIIE PARKOWE ALE:JOWE IGLASTE BYLINY OUIZ A6:te
szk61ki
majqtku
BDDZISZ
A. I t1. Kwasn.ewskicn Pod zarzlldem
poczt. Sobolew, .voj. Luhelskie. Stefaol! Tohrzs telelon 18 - P. K. O. 997\J tub Cenniki na sezon Warszawa, AI. Jerozolimskle 24 _ wiosenny na b\
teMon <t25-aa. dame gratis i Ireo "
P . I - I a k .. I I " k - h i Prezent siubn. 5J w ro I ra own I ow a rzans IC · ks:ecia Westminsler.
N eforlunn. akcia ICIUbu Czec:hOI'QWackich TurYJt6w
Tereny g6rskie nieraz jut bywaly poIem trzanskIe zostalo wprowadzone na zupelnIe do popisll roznych eksperymentatorow i nowe tory.
"projektowiczow". kt6rzy uwazali gory za Z polskIej strony Tatr poczyniono odpo
najbardziej odpowiedni/! odskoczni dla roz- wiednie "psie" doswiadczenia juz przed woj
krzewienia swej pomyslowosci, zazwyczaj ani nIl. Stwie1'dzono oczywiscie to, co kazdemu troch nie o):artej na przeci tnej choeby zna- iachowemu turyscie zgory by!o wiadome: ze jomosci gar i regul ich poznawania. psy - kto chce, niech sobie tutaj doda: nie
Wyatarczy tu przypomniec choeby takie stety -. w terenie tatl'zanskim Sf, nieprzy
p1'ojekty, jal{ budowy goscinca z Roztokl do datne, i ze niema z nich tutaj absolutl1ie za
Doliny Koprowej tuneJem pod Gladkl! .l:'rze- dnego pozytku. Pay spelniajl! z powodze
l czl!; ,iak bl1dowy koJejki na swinic , eel em niem swo.it! ofiarnl! i pi knlj- rohi1 samarytan
1,11, in. zwo'lki siana (!) z Hali GI aienicowej; sk/!, tylko w tych terenach gorskich, ktore Jak budowy autostrady, czy tez toru lekko- ,pod .wzgJ\!dem technicznym /:I/! zupelnie la
atJ tycznego dookola Morskiego Oka; jak po- two dost pne. A wi\!c n. p. w Alpach Za
l1s awiania tablic w miejscach przlJpascistych, . chodnich poslugiwali si niemi juz w sred
ktoreby ostrzegaly tUryst przed niebezpie- niowieczu zakonnicy z pl'zel\!czy swi tego czenstwem i t. d., i t. d. Pomyslowose ludz- Bernarda, p1'zez kto1'e wiod/! odwieczne dl'o
ka w wynajdy aniu coraz to nowych non- gi jezdne z jedne,l atrony Alp na drug . W lien ow. Jest mewyczerpana - a w gorllch czasie zasp snieznych, w czasie kurniawy, czuJe Sl spec.lalnie w swoim zywiole. pies odszukae moze na goschicu w drowca, Pl'ojektow kalkuluje si eomemial'a, ale kt6ry ulegl wypadkowi 0 wiel-! lepiej i szyh
nikt ich oczywiscie serjo 111e traktuje i mo- ciej, niz czlowlek. 1 tYsil}com ludzi psy zna nad nleml ostatecznie wygodnie mach- (oczywiscie odpowiednio wytresowane i za
n/!c r l{q. Uorzej jest ieunak. gdy p1'ojekty PI'awione) u1'atowaly juz zycie.
ZrJelZJne IJI'ZY Ziejo .m stolll\U I, l'a Jona.ne Ale w 1'atrach na gosci(,cach nikt wypad
y ,ko w pl\!lt11:-J teol J1.. u ludzl mcw1eJe ma- Iton. nie ulega boc nie wSPlnaj/! sil} te go
J ych , pOjeCla 0 i'acJonameJ tLl1'Y3tyce ta- schice na wys kie przel cze, ani nie w dru
trzal skleJ!' zYS,kuJI} nag.le wysokl! aprobat\! .iq kilometrami prz8z :1icbezpieczny, lawinia
i aozyna.11! byc pel' neJa wprowadzane w sty teren. W Tatr8ch natomir.st ulegaj
(:ZH. . wypadkom wlaBciWl turysci, kt6rzy id w
I ak sta.o Sl wlaslue ostatnio z pomy- tl'udn/! i bezdroznq gll}b gor. A w takim slelu za,stosoW8m8 ps6w w l'atownictwle ta- terenie tylko czlowiek moze zwyci\!sko poko
rzanBkJCn..' nac pr eciwnosd i zaniesc skutecznl} pomoc
..zecz me Jest nowa. Rozumowanie bylo blizniemu w opresji.
prv...e 1 pozornie loglCZne; w Alpach spI'aw- Podobni'3 Zl'eszt jest i w tych terenach ne oernardy, od setek lat l'atuj jui iyc!e Alp (Op. w Dolomhach), ktore przypomil1aj WH!JU tUl'ystom - (;zemu nasze owcza1'ki warunkami swej turystyki 'fatry. Nikt tu H.t.! bodaJ sprowadzone bernardy) - nie nie mysli 0 pomocy niedalekich psow z Alp
maJ tego "amego z rownem powodzeniem do- Zachodnich, bo wie, ie, w zmienionych wa- . ' ,.. , , ... . . ,W raGI 0 KatoWI( at 1m
kon,vwac w Tatrach? Nuze wi c, zal6zmy l'unkach,nieprzydalybY8i onenRnlc, . ",. ., ..,',' .,.'.,.' . \---
C P 'l}dz j odp wiednie psil' 8tacje po schro- A jednak. jUi z wio8n,. biet, roku Klub \
m:;kl\cb , !twlerdtmy, te ratownictwo ta. Czechosl'Jwackich TUl'yst6w zaprowadzi6 ma 1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUlIIIIIIIIIIJlllllmlllllllllllllllllllllllllilmmllllllhi . .1.
'1
systematycznie psie stacje ratownicze we wszystkich swoich schroniskach tatrzanskich, pl'zyczem jedfil tak psi stacj jut urucho
miono w schronisku pod Kozicl!. u zbiegu Dolin Stal'olesnej i Zimnej Wody.
Wynik tej calej 'a 1 :cji z wszelkQ pewno
sci/! b dzie zalosny. Psy oczywiscie nikomu potl'zebujl!cemu nie pomog/!, natomIast roz
biegae si b dl} po {'alej olwlicy i glosnem szczekaniem plosz 'c zwiel'zyn w szerokIm pl'omienil1. Zapewne tez stWOl'ZI} grozn/! kon
kurencj klusownikom, jak widzielistnY to jui na przykJadzie psow, kt6re prezes Kar
pathen-Vereinll, dr. Michal Guhr, spl'owa
dzit tytulem proby do swego Westerowa.
Pay nIe przyniosly zadnej korzysci, a wy
l'zl}dzaly natomi st tyle szkody, ze je wresz
cie wlasciciel wolal l{azae powystrzela . Szkoda, te te doswiadczenia z psiem ra
townictwem nie uswIa:iomily Kilibowi Cze
choslowacldch Turystow, ze akcjQ swoj uie przyniesie nieszcz\!sliwym ofia1'om gar ta
dnej pl'aktycznej pomocy - natomiast, te ci zk/! s kod moze wYI'z!}dzIe naczelnemu haslu ochrony pl'zyrody g6rskiej, t. j. ko
niecznoBci poszanowanIa jej ma iestatu i cI
szy.. "(jaazcz.)
Ksiaze Westminster iest w Londynie naj
wiekszvm posiadaczem nieruchomosci. Po
slada on dcmy niety!.ko 'v bo atych dziet
nicach. ale i lIa UbuKlch Drzedmidciacb..
Wartosc je o posladlosci l.Jrze41osi 20 miljo
n6w ful\t6w szterlit:.1t6w (przeszlo 600 mih . .ion6w zIOlvch).
Ksiaze me jest p1'zyk1'ym kamieniczni-.
kient. Dla ubo ich ma wyrozumienie i. 0 II lIie mo a placic CZ 'I1SZU. czyni to za nicIt w dyskretnej fa TIme. wreczail\c im bez po
kwitowani" braku.i<lce sumy. zeby sami 11»
J{li wplacic w k.Jsie admillist1'acii.
Przed pieciu laty oienit sie k.",iate. }:W Jako nieCrlziesiedoletui m :lczyzua. Z oka
zji siuhu z1'obil uboiszym !okatoI\)m me
zwykry prczcnt. Oto zwolllir ich l1a a la
ta od pfacellia CzynslU.
--<>CO-
Na w)'prawte naukoweJ.
Ll1doten.:v napadli r,a el\slJedycic nallko""", Il';erown:k ekspedvcli rhce ie wykr ic od D'1
tarcl8.
- Zli tnl sie. czlowieku. nie od'IJie1'11i t1\i tft
cia 1 , .
Mam do wvivwienia lone i piecioro dziec\.
MUrl)'n rn:eie sio.
- Ja ta:{tel
l"Ull.l 1.1I UIIIIIIIIIIIIII IIII.!I! 'UI"II ml 1II1II11,, g ! 1iI1II1I1II! II'III IIIII ! I 1 ! l! .lImIUl'
