INNOWACYJNE PODRĘCZNIKI DO KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO
5. Rodzaje turystyki
Materiały pomocnicze dla ucznia
Wiadomości podstawowe
Geneza pojęcia turystyka
Turystyka jako wielowymiarowe, złożone i interdyscyplinarne zjawisko jak dotąd nie doczekała się jednolitego zdefiniowania. Rozwój cywilizacji powoduje, iż jest to najbardziej dynamicznie rozwijająca się gałąź gospodarki większości krajów świata, co przyczynia się do pojawiania się wciąż nowych spojrzeń na turystykę, a tym samym podejmowania nowych prób jej interpretacji.
Wraz z rozwojem cywilizacji, przemysłu, nauki, a także zachodzącymi przemianami w życiu społeczno-gospodarczym, ludzie coraz częściej zaczęli opuszczać miejsca stałego pobytu, aby udać się do innych krajów w celach poznawczych, naukowych i dla rozrywki. Właśnie z tych powodów w XVIII wieku młodzi Anglicy zaczęli masowo wyjeżdżać do Francji, Włoch czy Niemiec. Takie podróże nazywano
………..…… , co dało początek terminowi………..…., który w językach francuskim i angielskim oznacza wycieczkę lub podróż kończącą się powrotem do miejsca startu. Słowo ……… oznacza uczestnika wyprawy lub podróżnika.
W 1993 roku UNWTO (Światowa Organizacja Turystyki) opublikowała „Terminologię turystyczną. Zalecenia WTO”, w której zostały przedstawione podstawowe pojęcia i klasyfikacje w celu ułatwienia badań statystycznych na całym świecie.
Turystyka według UNWTO to:
………
………
………
………
………
Istnieje wiele wyjaśnień terminu turystyka. Warto jednak przytoczyć definicję Zygmunta Kruczka, według którego
turystyka to:
………
………
………
………
………
………
Formy i kategorie turystyki
Formy turystyki według światowej organizacji turystyki (UNWTO):
KRAJOWA – ………..
……….
PRZYJAZDOWA – ………
………..
WYJAZDOWA – ………...
………..
Kategorie turystyki według światowej organizacji turystyki (UNWTO):
WEWNĄTRZKRAJOWA – ………...
………...
NARODOWA – ……….
………...
MIĘDZYNARODOWA – ………..
………...
W zależności od popytu na rynku turystycznym, działalność turystyczna przybiera różnorodne formy. W życiu codziennym mamy możliwość zapoznać się z szeroką
gamą propozycji organizatorów turystyki, które obecnie zaspokajają potrzeby turystów. Przyjmując pewne kryteria, można wyróżnić następujące współczesne formy turystyki:
Lp. Kryterium Forma turystyki
1 ze względu na liczbę
uczestników
……….………
………
………..……….
………
2 ze względu na wiek
uczestników
………..………
……….
………..………
……….
3
ze względu na czas pobytu
………..………
……….
………..………
………..
4
ze względu na pory roku
………..
………..
………..
……….……….
6
ze względu na środek
transportu
………..………
………..………
………..………
……….……….
………..………
………..………
7
ze względu na rodzaj
finansowania
……….……….
………..………
8 ze względu na aspekt
socjologiczny
……….……….
………..
……….……….
………..………
9 ze względu na motyw wyjazdu, cel podróży
………..
……….……….
………..
……….……….
……….……….
………..
………..………
………..………
10
ze względu na podmiot
turystyki - (przynależność do określonej grupy
społecznej)
………..
……….……….
………..………
………..
……….……….
………..
11
ze względu na formę
………..………
………..
organizacji ………..………
………..………
12
ze względu na region
koncentracji ruchu
turystycznego
………..………
………..………
………..
………..………
………..
……….
13
ze względu na oddziaływanie na bilans płatniczy
………..
………..………
14 ze względu na sprzęt
turystyczny
………..………
……….……….
……….……….
……….
.
15
ze względu na skalę
oddziaływania na środowisko przyrodnicze i społeczno- ekonomiczne
……….
……….
16
ze względu na cechy popytu turystycznego
……….
………
………
Charakterystyka wybranych rodzajów turystyki
rodzaj
turystyki definicja uczestnicy Charakterystyka
TURYSTYKA KRAJOZNAWCZA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Koncentruje się na obszarach
………....
………
………
………
- Pełni funkcję
………
………
……….
- Głównie organizowana w postaci
………
………
- Główny cel:
………
………
…...
- Inne określenia:
………....
………
………..
- Odmianą turystyki krajoznawczej jest:
………
………
………
………
………
………
TURYSTYKA ZDROWOTNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Główny cel: ………..
………..
- Określana inaczej jako:
………
………..
- Formy turystyki zdrowotnej:
* ………
* ………
TURYSTYKA SPELEOLOGICZNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Caving
………
………
TURYSTYKA KULINARNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Określana jako:……….
………...……
………...
- Formą turystyki kulinarnej jest enoturystyka – ……….
………
………
………
………
TURYSTYKA PRZYRODNICZA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
- Wycieczki o charakterze
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
- Główny cel:
………
………
………
………
………
………
………
………..
- Inne określenia:
………...
- ………
………..
TURYSTYCZNE SAFARI
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
- Na safari najczęściej wybierane są: ……….
………
………
………
- Odwiedza się najczęściej
………
………
………...…
……….
TURYSTYKA ORNITOLOGICZNA (birdwatching)
………
………
………
………
………
………
………
……….
………
………
……….
- Awifauna
………
………
………
………
………
TURYSTYKA POLARNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
- Szacuje się, że rocznie obszary polarne odwiedza
……….. mln turystów;
- Główny cel:
………
………
………
………
………
………
………..
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- ………
………
- Przyczynia się do …………..
………
………
………
- Zadaniem ………..
………
………
- Wydatki poniesione przez turystów z tytułu uprawnia ekoturystyki są ………..
………
………
………
- Główny cel: ………...
GEOTURYSTYKA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
- Główny cel:
………
………
………..
TURYSTYKA KULTUROWA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
- Główny cel: ………..
………
………
………
………
………
………
………
……….
- Formy turystyki kulturowej:
* ………
* ………
* ………
* ………
TURYSTYKA MIEJSKA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
- Formy turystyki miejskiej:
* ………
* ………
* ………..
* ……….
* ……….
* ………..
* ………
* ………..
* ………
TURYSTYKA ETNICZNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………... - Inne określenia: ………...
………
………
- Z turystyką etniczną wiąże się zjawisko diaspory –
………
………
………
………
- Odmianą turystyki etnicznej jest ………
………
………
……….
- Główny cel: ………
………..
TURYSTYKA OSÓB TRZECIEGO WIEKU
………
………
………
………
………
………
- Określana jako:………
………..
TURYSTYKA EDUKACYJNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
………
………
- Odmianą turystyki edukacyjnej jest
………
………
………..
TANATOTURYSTYKA
………
………
………
………
……….
………
………
………
- Główny cel: ……….
………
………
- Wyróżnia się pięć kategorii tanatoturystyki (Seaton, 2006):
* podróże ………..
………
………
………
………
……….
* podróże ………..
………
………
………
………
……….
* podróże ……….
………
………
……….
* podróże ……….
………
………
………
………..
* podróże ………
………
………
………
TURYSTYKA KOSMICZNA ………
………
………
………..
………
……….
Główny cel: ………..
………
………
………
TURYSTYKA WYPOCZYNKOWA
………
………
………
………
………
………
- 3 x S ………..
………
TURYSTYKA WIEJSKA
………
………
………
………..
………
………
………
………
………
………
- Określana jako ………
……….
- Jest ………..
produktem turystycznym;
- Rodzaje turystyki wiejskiej:
* ………
* ………
AGROTURYSTYKA ………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
Główny cel: ………
………
………
………
………
………
………
………
TURYSTYKA MORSKA
………
………
………
………
………
………..
………
………..
- Cruising – ………
………
………
TURYSTYKA ALTERNATYWNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
………
………
- Określana inaczej ………
………..
Główny cel:……….
………
………
………
………
………
………
………
TURYSTYKA MASOWA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
………
………
Głównie zalicza się do niej:
*………
*………
TURYSTYKA BIZNESOWA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Formy turystyki biznesowej:
* ………..
* ………..
* ………..
* ………
* ………
………..
………..
* ………
* ………
……….
TURYSTYKA RELIGIJNO- PILEGRZYMKOWA
RELIGIJNA –
………
………
………
………
………
………
………
……….
PIELGRZYMKO WA –
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
- Tzw. ………...
- Główny cel:………..
………
………
TURYSTYKA TRANZYTOWA ………
………
………
………
………
………
………
………
………..
- Główny cel:………
………
………
……….
TURYSTYKA KWALIFIKOWANA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
- Nazywana jest ……….
………...
- 3 x E ……….
………
………
……….
- ………
……….
- ………
……….
- ………
………
………..
- ………
………
………
- ………..
………
………...
- ………
………..
- Główny cel:………..
………
………
………
………..
- Formy turystyki kwalifikowanej ( aktywnej):
* ………
* ………..
* ………
* ………
* ……….
* ………..
* ………..
* ………..
* ………
* ………
* ……….
* ………..
* ………
* ………..
TURYSTYKA PIESZA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Najczęstsze formy –
………
………
- Popularnymi imprezami turystyki pieszej są –
………
……….
TYKA ROWA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
……….
- Koncentracja głównie
………
………
………
- EuroVelo
………
………
………
………
………..
- Współczesne formy turystyki rowerowej:
* MTB – ………...
………..
* cross country – ………
……….
* downhill – ……….
………
………..
* uphill – ……….
……….
* unicycling – ……….
TURYSTYKA MOTOROWA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
………
………
……….
- Formy turystyki motorowej:
* Turystyka kempingowa –
………
………
………..
* Karawaning – ………..
………
………
……….
* Turystyka motocyklowa –
………
………
………
………
………..
* Autostop – ………
………
………
………..
WSPINACZKA
………
………
………
………
………
………
………..
………
………
………
………
………..
- Odmiany wspinaczek:
* climbing – ………..
……….
* buldering – ……….
………
………
………
* buldering – ……….
………
* ice climbing – ………
………..
* soloclimbing – ……….
………..
* rambling – ………..
………
………..
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Popularne formy turystyki narciarskiej:
* ………..
* ………
* ………..
* steep skiing – ……….
……….
* extreme skiing –……….
………..
* helisnowboarding – ………..
………
………
………
………
………..
* skialpinizm – ………..
………
………
………
* speed skiing – ………..
………..
* freestyle skiing – ………
………..
* freeride – ……….
………
………
……….
* kite skiing – ………..
………
………..
* ski joring – ………..
………
………..
* skibobbing – ……….
TURYSTYKA POWIETRZNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
- Formy turystyki powietrznej:
* parachuting – ………..
………
……….
* skydiving – ………...
……….
* speed skydiving – …………
………
………..
* base jumping – ………..
………..
* jumping – ……….
………
………
* bungy – ………..
………
………
………..
* helibungy – ……….
………
* ………
* ………
* ………
* parascending – ………
………
………
………
TURYSTYKA WODNA
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
………
………
………..
- Rodzaje sportów i zabaw rekreacyjnych w środowisku wodnym:
* surfing – ………
………
………..
* windsurfing – ………..
………
……….
* kitesurfing – ………..
……….
* rafting – ………..
………...
* hydrospeed – ………..
………
……….
* shotover jet – ………
………
………
………..
* whitewater –……….
………
………..
* tubing – ………..
……….
* canyoning – ………
………
………
………..
* ………..
* waterskiing – ………..
……….
………
………
………
………
- backpacking
………
TREKKING
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………..
………
………
………..
- Coraz popularniejsze stają się tzw. ………
………
………
………
………
………
………
- Główne rodzaje trampingu:
* ………
* ………
* ………..
* ………..
* ………..
* ………
TURYSTYKA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
………
……….
………
……….
- Podstawowe formy aktywności turystycznej osób niepełnosprawnych:
* ………
………
………
………...
* ………..
……….
* ………..
………
………
* ………
………
……….
* ………
………...
* ………..
………..
* ………..
………
………
………
………..
* ………
……….
Podsumowanie
W literaturze przedmiotu można spotkać znacznie więcej form i rodzajów turystyki.
Na przełomie XX i XXI wieku, kiedy nastąpiło wyraźne zróżnicowanie i wzbogacenie
Współcześnie rynek turystyczny jest nasycony usługami turystycznymi oraz szeroką gamą form możliwości spędzania wolnego czasu i wciąż dynamicznie się rozwija, aby sprostać nawet najbardziej nieoczekiwanym motywom podróżowania.
Reasumując, warto zastanowić się jaka jest współczesna turystyka.
Współczesna turystyka to:
………
………
………
………..
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………
………