1. IDENTYFIKACJA PREPARATU, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA
Nazwa produktu: CEMENT
Wzór chemiczny: Preparat – mieszanina wielu substancji
Informacja wstępna: Nazwa „cement” odnosi się do sproszkowanego materiału wiąŜącego o własnościach hydraulicznych. Cement składa się z klinkieru, gipsu lub jego pochodnych oraz dodatków wprowadzanych w celu uzyskania określonych wskaźników jakości. Jako dodatek stosuje się m.in. pucolanę, nadającą cementowi właściwości pucolanowe, czyli właściwości hydrauliczne w obecności wodorotlenku wapnia i wody.
Zasadnicze rodzaje cementów:
cement biały, cement ekspansywny, cement glinowy, cement hutniczy, cement murarski 15, cement naturalny (romański), cement portlandzki, cement wiertniczy.
Producent:
Dystrybutor:
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Składnik stwarzający zagroŜenie:
Nazwa chemiczna %
wag. Nr CAS Nr WE Symbol ostrzegawczy
Symbol zagroŜenia (R)
cement - pył 100 - - Xn 20/22
3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ
Substancja została sklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem.
Xn ZagroŜenie poŜarowe: Preparat stały, pylisty, trudnopalny. Nie stwarza jakiegokolwiek zagroŜenia
poŜarowego.
ZagroŜenie toksykologiczne:
Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu. R20/22 ZagroŜenie
ekotoksykologiczne:
Cement działa szkodliwie na organizmy wodne i lądowe.
4. PIERWSZA POMOC
Uwaga: W pierwszej kolejności naleŜy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŜonego pyłem cementu uwodnionego środowiska. Skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym.
Następstwa wdychania:
1. Zapewnić dopływ świeŜego powietrza. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji półleŜącej.
2. W razie potrzeby zapewnić pomoc lekarską.
Następstwa połknięcia:
1. Doraźna pomoc polega na płukaniu Ŝołądka wodą z dodatkiem duŜej ilości węgla aktywnego i tlenku magnezu, a następnie na podaniu środka przeczyszczającego.
2. W razie potrzeby przewieźć do szpitala.
Zanieczyszczenie oczu:
1. Zanieczyszczone oczy delikatnie oczyścić mechanicznie. Następnie oczy naleŜy obficie i długo przemywać tylko zimną wodą, starając się wywijać powieki.
2. W razie potrzeby zapewnić pomoc okulisty.
Zanieczyszczenie skóry:
1. Zdjąć zanieczyszczone ubranie. Oczyścić mechanicznie. Zanieczyszczoną skórę przemyć duŜą ilością wody.
2. W przypadku konieczności skonsultować się z lekarzem dermatologiem.
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU
Szczególne zagroŜenia: Preparat stały, trudno palny.
Środki gaśnicze:
Zgodne z naturą poŜaru sąsiednich obiektów.
Zalecenia szczegółowe: Brak
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
Zalecenia ogólne: W przypadku wydostania się cementu do środowiska zanieczyszczony teren naleŜy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skaŜenia
środowiska. Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu.
Środki
ochrony osobistej:
Unikać kontaktu z uwolnionym pyłem cementu. Stosować ubrania robocze, rękawice ochronne, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłami. NaleŜy pamiętać o ograniczonym czasie ochronnego działania filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2).
Zalecenia szczegółowe: Starać się odciąć źródło skaŜenia środowiska (uszczelnić uszkodzone opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym).
Zabezpieczenie
środowiska:Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu.
Metody utylizacji: Składowanie w wyznaczonych miejscach.
7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE
Zapobieganie zatruciom: Podczas stosowania cementu nie jeść, nie pić, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŜ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu.
Zapobieganie
poŜarom/wybuchom:
Preparat pylisty, niepalny. Nie wymaga szczególnego trybu postępowania w tym zakresie.
Magazynowanie: W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach, w magazynie materiałów chemicznych lub budowlanych wyposaŜonym w wydajną instalację wentylacyjną. Na terenie magazynu przestrzegać zakazu palenia, spoŜywania posiłków, uŜywania otwartego ognia Metody postępowania
z odpadami:
Za odpad moŜna uznać cement, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowy cement odstawiany jest do miejsca wskazanego przez słuŜbę ochrony środowiska celem utylizacji.
8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Rozwiązania techniczne: Ogólne – niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania cementu. Sprawna wentylacja.
Ochrony osobiste:
Ręce: Rękawice robocze.
Oczy: Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa
sztucznego).
Drogi oddechowe: Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z pyłami cementu (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2).
Skóra i ciało: Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.
Ochrony zbiorowe: Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŜu stanowisk pracy.
Inne informacje: Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zaŜywać leków podczas pracy.
Zapobieganie zagroŜeniom: Tam gdzie występuje moŜliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŜeń pyłów pochodzących z cementu, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą.
NajwyŜsze dopuszczalne stęŜenie w środowisku pracy (NDS):
NDS – 6 mg/m
3(pył całkowity cementu portlandzkiego i hutniczego) NDS – 2 mg/m
3(pył respirabilny cementu portlandzkiego i hutniczego) Normy ochronne:
PN-EN 141:2002 - Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie.
PN-EN 344:1996 - Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŜytku w pracy. Zmiana A1
PN-EN 166:2002 (U) - Ochrona indywidualna oczu. Wymagania.
PN-EN 374-3:2004 (U) - Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów
PN-EN 466:1998 - OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŜy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3)
Powietrze na stanowiskach pracy
PN-EN 1540:2004 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia
PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŜenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa.
Ocena naraŜenia: Zgodnie z normami polskimi dotyczącymi cementu.
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
Postać fizyczna, barwa, zapach: Cement w warunkach normalnych jest preparatem pylistym, pozbawionym zapachu. Barwa zaleŜna od rodzaju i gatunku. Preparat o właściwościach higroskopijnych.
Gęstość (20
oC): 2,2 – 3,5 g/cm
3Gęstość usypowa: 500 – 700 kg/m
3Temperatura wrzenia: nie dotyczy
Rozpuszczalność w wodzie: w zaleŜności od rodzaju i gatunku Wartość pH (50 g/l H
2O/20
oC): 6 - 9
Inne: Sproszkowany materiał wiąŜący o własnościach hydraulicznych. Składa się z klinkieru, gipsu lub jego pochodnych oraz dodatków wprowadzanych w celu uzyskania określonych wskaźników jakości.
Jako dodatek stosuje się m.in. pucolanę, nadającą cementowi właściwości pucolanowe, czyli właściwości hydrauliczne w obecności wodorotlenku wapnia i wody. Zasadnicze rodzaje cementów:
cement biały, cement ekspansywny, cement glinowy, cement hutniczy, cement murarski 15, cement naturalny (romański), cement portlandzki, cement wiertniczy.
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Reaktywność i stabilność: W warunkach prawidłowego przechowywania cement jest chemicznie stabilnym preparatem.
Właściwości korozyjne: Brak
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Drogi naraŜenia człowieka: Wdychanie pyłów, połkniecie, kontakt pyłu z oczami i ze skórą.
Informacja ogólna: Pył cementu jest niebezpieczny przede wszystkim dla dróg oddechowych.
Stopień działania uzaleŜniony jest od rodzaju cementu oraz stopnia jego rozdrobnienia, Działanie miejscowe:
Wdychanie pyłów: DuŜe stęŜenie w postaci pyłów lub dymów prowadzi do silnego podraŜnienia, a nawet uszkodzenia dróg oddechowych, a takŜe do zapalenia płuc. Część cząsteczek zalega w płucach, mogąc być przyczyną zwłóknień, a nawet zmian nowotworowych.
Połknięcie: W wyniku połknięcia cementu pojawia się uczucie niesmaku i cięŜkości. Wystąpią problemy z prawidłowym funkcjonowaniem układu trawiennego. MoŜe dojść do uszkodzeń wewnętrznych.
Kontakt z oczami: Wystąpi podraŜnienie i zaczerwienienie. MoŜe dojść do chemicznego uszkodzenia gałek ocznych.
Kontakt ze skórą: Pojawią się podraŜnienia, zaczerwienienia, wysuszenie i spękanie skóry. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Składniki cementu są pochodzenia naturalnego. Są trwałe w środowisku.
Stopień zagroŜenia wód: mały.
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) z późniejszymi zmianami oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206).
Zawartość opakowania wg:
rodzaju 10 13 99 inne nie wymienione odpady Opakowania wg:
rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju 15 01 01 opakowania z papieru i tektury
Sposób likwidacji - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie.
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID) UN -
Klasa: -
Grupa pakowania: -
Kod klasyfikacyjny: -
Numer rozpoznawczy zagroŜenia: -
Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID) : -
B. Transport morski (IMDG)
UN -
Klasa: -
Grupa pakowania: -
EmS – numer: -
Zanieczyszczenie środowiska morskiego: nie
Nalepka ostrzegawcza wg IMDG: -
C. Transport lotniczy (IATA-DGR) UN -.
Klasa: -
Grupa pakowania: -
Nalepka ostrzegawcza wg IATA: -
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
N
a etykietach naleŜy umieścić następujące informacje:
Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych
Xn Napis ostrzegawczy na opakowaniach
jednostkowych
Produkt szkodliwy.
Zwroty wskazujące rodzaj zagroŜenia R 20/21 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania S 2 Chronić przed dziećmi.
S 24/25 Unikać zanieczyszczenia skóry i oczu.
Kartę wykonano zgodnie z:
• Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.01r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004r. (Dz.U. Nr 2 z 2005r. poz.8) w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami).
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 14.08.2002r w sprawie obowiązku dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów nie zaklasyfikowanych jako niebezpieczne. (Dz. U. Nr 142, poz. 1194).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769) w sprawie najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
• Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach, (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206).
• Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638).
• Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).
• Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 czerwca 2002r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 roku. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
• Rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 marca 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 80, poz. 725).
• Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 31 lipca 2004 r. w sprawie ograniczeń, zakazów lub warunków produkcji, obrotu lub stosowania substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz zawierających je produktów (Dz. U. Nr 168 poz. 1762) zmiana (Dz. U. 39 poz. 372 z dnia 21.02.2005).
16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu:
Mieszanina substancji o właściwościach wiąŜących Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych Xn Produkt szkodliwy.
R 20/21 Działa szkodliwie przez drogi oddechowe i po połknięciu
Normy ochronne:PN-EN 141:2002 - Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie.
PN-EN 344:1996 - Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŜytku w pracy. Zmiana A1
PN-EN 166:2002 (U) - Ochrona indywidualna oczu. Wymagania.
PN-EN 374-3:2004 (U) - Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów
PN-EN 466:1998 - OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŜy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3)
Powietrze na stanowiskach pracy
PN-EN 1540:2004 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia
PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŜenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa.
Ocena naraŜenia: Zgodnie z normami polskimi dotyczącymi poszczególnych składników preparatu.
Uwaga:
UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŜszej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa uŜytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŜytkownika. Karta charakterystyka nie moŜe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu.
Produkt nie moŜe być uŜywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŜeli podanym w p.1 karty charakterystyki.
Karta charakterystyki produktu niebezpiecznego jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.
Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych.
Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej.
Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań.
