Niepełnosprawność
Jest to brak możliwości samodzielnego zapewnienia sobie normalnego życia indywidualnego i społecznego na skutek wrodzonego lub nabytego upośledzenia sprawności fizycznej lub psychicznej. Pojęcie definiowane wielorako w nauce i
prawie.
Rodzaje niepełnosprawności
Choroby neurologiczne, w tym neurodegeneracyjne
● Stwardnienie rozsiane (SM)
● Mózgowe porażenie dziecięce
● Udar mózgu
● Epilepsja
● Choroba Alzheimera i demencje
● Choroba Parkinsona
● Autyzm
● Zespół Aspergera
Niepełnosprawność ruchowa
● Paraplegia i tetraplegia
● Amputacje
● Choroby reumatyczne
Niepełnosprawność intelektualna
● Zespół Bräha-Kauffmanna
● Zespół Downa
Choroby układu oddechowego i krążenia
● Choroby serca
● Astma
Niepełnosprawność narządu wzroku i głuchoślepota Niepełnosprawność słuchu i/lub mowy
Schorzenia metaboliczne
● Cukrzyca
● Choroba Leśniowskiego-Crohna Choroby układu moczowo-płciowego Choroby rzadkie/genetyczne
Choroby psychiczne Nowotwory
Otyłość
Praca osób niepenosprawnych
Osoby niepełnosprawne niejednokrotnie mogą pracować
zawodowo, jednak w niektórych przypadkach niezbędne jest odpowiednie dostosowanie stanowiska pracy. Wbrew
pojawiającym się czasami opiniom przyznanie osobie
niepełnosprawnej tzw. „Pierwszej Grupy Inwalidzkiej”, co przekłada się faktycznie na określenie „znacznego stopnia niepełnosprawności” nie oznacza zakazu pracy. O tym, czy osoba niepełnosprawna może, czy nie może pracować na danym, konkretnym stanowisku decyduje za każdym razem lekarz medycyny pracy. Również lekarz medycyny pracy decyduje o ewentualnym wymiarze czasu pracy osoby niepełnosprawnej i czynnościach, których nie może
wykonywać.
Powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności wydaje w odniesieniu do osób, które ukończyły 16 rok życia orzeczenia o znacznym, umiarkowanym lub lekkim stopniu
niepełnosprawności.
Lekki stopień
Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w
porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w
przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
Standardy w zakresie kwalifikowania do lekkiego stopnia
niepełnosprawności określają kryteria naruszonej sprawności organizmu powodujące:
● istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy, co oznacza naruszoną sprawność organizmu powodującą ograniczenia w wykonywaniu pracy zarobkowej znacznie obniżające wydajność pracy na danym stanowisku w
porównaniu do wydajności
● ograniczenia w pełnieniu ról społecznych, co oznacza trudności doświadczane przez osobę zainteresowaną w relacjach z otoczeniem i środowiskiem według przyjętych norm społecznych
● możliwość kompensacji ograniczeń oznacza wyrównywanie dysfunkcji organizmu spowodowanej utratą lub chorobą
narządu odpowiednio przez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
Umiarkowany stopień
Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się
osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.
Znaczny stopień
Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i
wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Standardy w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające skutki naruszenia sprawności organizmu powodujące:
● niezdolność do pracy - co oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego,
psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu;
● konieczność sprawowania opieki - co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem;
● konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach
samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa
domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji.
