Szkolna Interwencja Profilaktyczna - Informacje o programie
Program "Szkolna Interwencja Profilaktyczna" opracowany został przez zespół pracowników Pracowni Profilaktyki Młodzieżowej “Pro-M” Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Autorzy programu: Anna Borucka, Katarzyna Okulicz-Kozaryn, Agnieszka Pisarska, Krzysztof Ostaszewski z Pracowni Profilaktyki Młodzieżowej „Pro-M” Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, tel. 022 218 22 16.
"Szkolna interwencja profilaktyczna jest programem z obszaru profilaktyki drugorzędowej (selektywnej) i dotyczy zapobiegania zachowaniom ryzykownym młodzieży szkolnej. Interwencja jest pomocna w planowaniu wsparcia dla uczniów sięgających po alkohol, papierosy, narkotyki oraz diagnozowaniu stopnia zagrożenia.
Adresowany jest bezpośrednio do rad pedagogicznych i nauczycieli –realizatorów szkół wszystkich poziomów edukacyjnych (podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych). Służy przede wszystkim przygotowaniu szkół/nauczycieli do podejmowania działań interwencyjnych wobec uczniów sięgających po substancje psychoaktywne (nikotyna, alkohol, narkotyki, dopalacze).
Jego celem jest zapobieganie używaniu środków odurzających i w ogólnej perspektywie – zapobieganiu problemom sięgania po różne substancje psychoaktywne przez społeczność szkolną oraz pomoc uczniom już eksperymentującym.
Metoda interwencji profilaktycznej może być stosowana w momencie ujawnienia faktu eksperymentowania przez ucznia z substancjami psychoaktywnymi lub podejrzenia o tego typu zachowania ryzykowne. Jednym z elementów interwencji jest współpraca z rodzicami ucznia, która polega na wsparciu emocjonalnym rodziców, edukacji w zakresie wiedzy o substancjach odurzających oraz wspólnej pomocy dziecku.
Interwencję profilaktyczną bezpośrednio w środowisku szkolnym prowadzą przeszkoleni nauczyciele – realizatorzy.
Program w ORE koordynuje Dorota Macander z Wydziału Wychowania i Profilaktyki Kontakt: E-mail: dorota.macander@ore.edu.pl; tel: (22) 825 44 51 w. 128
Szkoły mogą zamawiać szkolenia bezpośrednio u rekomendowanego Instruktora, bądź za pośrednictwem podmiotów/instytucji, które podejmą się finansowania wdrażania tego programu.
Ośrodek Rozowju Edukacji prowadzi szkolenia dla instruktorów programu.
Cele interwencji
I. Społeczność szkolna
Zapobieganie problemom związanym z używaniem substancji przez uczniów, poprzez konsekwentne stosowanie procedury interwencji, które umacnia obowiązujące w szkole zasady i normy.
II. Uczeń z grupy ryzyka
Zapobieganie dalszemu używaniu substancji psychoaktywnych przez ucznia, poprzez podejmowanie przez szkołę działań interwencyjnych z udziałem rodziców i nastawionych na udzielenie pomocy oraz wsparcia.
Założenia
Interwencja podejmowana przez szkołę powinna koncentrować się na pomocy psychologicznej, ponieważ skuteczne pomaganie uczniom sięgającym po substancje psychoaktywne wymaga:
• utrzymania więzi z dzieckiem,
• nawiązania przez szkołę współpracy z uczniem i rodzicami,
• udzielenia wsparcia rodzicom ucznia w rozwiązywaniu problemu.
Wprowadzenie metody interwencji do szkoły to wieloetapowy proces, który wymaga:
wprowadzenia zmian o charakterze systemowym,
podjęcia decyzji przez radę pedagogiczną o stosowaniu metody interwencji w szkole, motywacji nauczycieli do rozwijania swoich kompetencji zawodowych.
Elementy interwencji:
1. Diagnoza: zaplanowanie adekwatnych działań.
2. Porada: stanowisko szkoły i motywowanie ucznia do uczestniczenia w działaniach interwencyjnych.
3. Kontrakt: motywowanie ucznia do zmiany zachowania.
4. Monitorowanie kontraktu: wspieranie zmian w zachowaniu ucznia.
Wyniki badań ewaluacyjnych wskazują, że:
Interwencja może być stosowana z powodzeniem wobec uczniów, którzy:
• okazjonalnie sięgają po środki psychoaktywne;
• sporadycznie nie przestrzegają innych zasad szkolnych;
Skuteczne stosowanie interwencji wymaga:
• Wspólnego z rodzicami opracowania treści kontraktu i przedstawienie go dziecku.
• Monitorowania realizacji postanowień zamieszczonych w kontrakcie.
• Współpracy z placówkami zewnętrznymi.
Przyjęte przez radę pedagogiczną rozwiązania systemowe sprzyjają funkcjonowaniu metody interwencji w szkole.
Program jest wyposażony w materiały:
• dla instruktorów: Podręcznik, pomoce do ćwiczeń (instrukcje, ankietę ewaluacyjną);
• dla realizatorów: pomoce - testy PUM i PUN, Test dla rodziców,Schemat postępowania interwencyjnego, Schemat kontraktu;
Realizacja programu:
Szkolenia dla instruktorów oraz proces wdrażania programu w szkołach przebiegają kaskadowo.
Od 2003 roku „Szkolna interwencja profilaktyczna” była upowszechniana w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych oraz placówkach oświatowych. Pracownicy Pracowni Pro-M oraz Instruktorzy prezentowali program na konferencjach profilaktycznych, seminariach, w których uczestniczyli przedstawiciele szkół (dyrektorzy, pedagodzy), wizytatorzy KO i różnych instytucji współpracujących ze szkołą (dyrektorzy poradni psychologiczno-pedagogicznych, urzędnicy, metodycy szkolni).
Do 2009 roku przeszkolono w Polsce 70 Instruktorów metody szkolna interwencja profilaktyczna.
Lista instruktorów, z podaniem województwa i danych kontaktowych
O programie można przeczytać również na stronach internetowych:
IPiN pod adresem -
http://www.ipin.edu.pl/wordpress/wp-content/uploads/2009/11/ulotka_interwencja.doc KBPN pod adresem -
http://www.kbpn.gov.pl/portal?id=207575