W O J E W Ó D Z K I U R Z Ą D S T A T Y S T Y C Z N Y W O P O L U
Do wyłącznego użytku adresata
E g z . Nr ... .... .
W P A D K I DROGOWE
Opole, sierpień 1984 r
...» .t ....
.asaswat
W aerii "Opracowanie, statyatycz.no" Departament Pracy 1 Płao Głównogo Urzędu Statystycznego wydal w czerwcu 1984r. opracowa
nie p t . "Wypadki drogowe w 1983 r ." Opracowanie zawiera prze
gląd wypadków drogowych powodujących ofiary w ludziach, które zdarzyły się w Polsce w latach ipó2 - 1983. Wypadków tych było
u 1962 r. 18210, a ich nasilenie podwoiło się w 1 9 7% r . osiąga
jąc szczyt w 1981 r. liczbą *1 3 7 5 5* w 19&3 r . zarejestrowane przez organa Milicji Obywatelskiej wypadki drogowe z ofiarami w ludziach wyraża 1 czba 40454, w tym w 5561 przypadkach byli za
bici zaś rannych było 47463. W województwie opolskim miały miejsce w tymże roku 1124 wypadki, w których zginęło 148 osób, w tym 14 dzieci w wieku do lat 14, spowodowały one ponadto u 1354 osób różnego stopnia zranienia, w tym u 173 dzieoi do lat 14. Udział wypadków, które zdarzyły się w województwie opol
skim stanowi 2,8 /1 liczby ogólnokrajowej, zaś udział zabitych w nich osób 2,7 $ oraz rannych 2,9 Oznacza to udziały miesz
czące mię w pobliżu odsetka Jaki stanowi w kraju ludność Opol
szczyzny - 2,7 /%.
Ilość wypadków drogowych wzrasta tak w skali kraju jak i województwa szybciej aniżeli ludność i tale np. w 1962 r, na każde 10 tys. ludności wypadało 6,0 wypadków, w 1972 r. -już
11,2 wypadków a w 1901 r. aż 12,1 wypadków, w których ofiarami byli ludzie zabici i ranni, w 1933 r. - 11,0. Na każdo 10 tys.
pojazdów samochodowych przypadało tych wypadków w 1962 r, w skali kraju - 122,8, w roku 1972 - 115,4, w 1981 r. - 74,8 zaś w roku 19&3 "tylko" - 63,0 wypadki drogowe. Jest to wskaź
nik oznaczający, żo następuje w naszym kraju pewna poprawa w tej dziedzinie, 00 wynika być może ze wzrostu kultury moto- . ryzacyjnej, poprawy jakości środków transportu 1 dróg.
Wśród osób zabitych w wyniku wypadku drogowego w I9 8 3 r.
najwyższy odsetek stanowią piesi - 42,3 %, następnie kierowcy 1 pasażerowie motocykli - 14,2 a w dalszej kolejności: pasa
żerowie samochodów osobowych - 12,6 c/o, kierowcy samochodów osobowych - 10,9 rowerzyści - 6,8 , motorowerzyści - 4,3 %, kierowcy i pasażerowie samochodów ciężarowych przewożących ła
dunki - 3,3 a w końcu kierowcy i pasażerowie autobusów i sa
mochodów ciężarowych przewożących ludzi - 1,5
Najwyższy udział wśród zabitych mają mężczyźni - 7 8, 2
oraz osoby w wieku 25-59 lat - 54,2 %. Ciekowe jest przy tym t o , że w wypadkach drogowych, w których śmierć ponieśli piesi udział kobiet wyniósł już ok. 30 % a osób w pełni zdolności do pracy -
- 49»6 %. Dzieci do lat l4 zabitych w wyniku kolizji drogowych było w 1983 r . - 7,7 % a osób młodych w wieku 15-24 lat - 17,7%, w tym piesi odpowiednio: 12,1 % i 7» 4 %. Ludzi starszych w wie
ku 6 0 lat i więcej zginęło wskutek wypadków drogowych - 20,3 % jednakie wśród zabitych w tym wieku piesi stanowili już - - 30,9 %.
Ranni, których liczba przewyższa ilość wypadków drogowych o ponad 7 tysięcy, to równie* najczęściej, bo w 69,7 % mężczyźni oraz osoby w wieku 25-59 lat w 53,8 %. Najwięcej rannych powo - dują kolizje pieszych z pojazdami - 34,3 %, następnie w 18,6 % są nimi pasażerowie eamoohódów osobowych, potem kierowcy samochodów osobowych - w 12,9 %, kierowcy i pasażerowie motocykli w 12,8 %, motorowerzyści - w 5,0 %, rowerzyści - w 4,8 %, kierowcy samo - chodów ciężarowych przewożących ładunki - w 2,3 %•
Oczywiście zarówno w przypadku zabitych jak i rannych istotne by
łoby odniesienie ich liczb do ilości danego rodzaju pojazdów będących w ruchu na drogach kraju bądź choćby - do liozby pojaz
dów zarejestrowanych czego publikacja nie uwzględnia.
Jest natomiast grupowanie bardzo istotne - wypadków według winnych ich spowodowania.
W skali kraju i na tym tle w skali województwa opolskiego dane na temat winnych spowodowania wypadków drogowych prezentuje poniż
sze zestawienie, będące syntezą kilku tablio omawianego opraco - wania.
TABL. 1. WYPADKI, ZABICI I RANNI WEDŁUG WINNYCH SPOWODOWANIA WYPADKÓW DROGOWYCH
WINNI SPOWODO
WANIA WYPADKÓW
, WypEjidki Zabici i Ranni
1 98 2 1983 1982 1983 1 98 2 1983
— — ,—
POLSKA
OGÓŁEM : 38832 40454 5535 5561 4 5 6 9 6 47463 Kierującyt
autobusami . 624 631 85 89 1372 1 25 2
samochodów
ciężarowych 3230 3433 523 5 0 2 4370 4683
samochodów
osobowych 12386 1 2 9 6 0 1675 1666 17452 18242
motocyklami 4443 4328 803 761 4946 4966
ciągnikami 653 706 143 ,146 657 765
tramwajami
i in. 318 313 49 40 724 580
rowerami 3881 3595 4 9 6 440 3826 3546
zaprzęgami 285 340 55 59 312 395
Piesi 11545 12621 1369 1505 1065 6 11589
Pasażerowie 170 145 31 3 0 144 116
Kierujący
ii pasażerowie 197 166 73 51 214 161
Kierujący
i piesi 965 10 29 2 0 5 2 3 2 8 7 8 8 9 8 Inni użytkownicy
dróg 135 18? 28 40 145 2 7 0
TAJ1L. . 1 . WYPADKI, ZABICI I RANNI WEDŁUG WINNYCH SPOWODOWANIA WYPADKÓW DROGOWYCH /dok./
WINNI SPOWODO / Wypadki Zabici Ra^nl
WANIA WYPADKÓW
1982 1983 1982 1983 1982 1983
WOJEWÓDZTWO
OGÓŁEM 1097 1124 157 148 1265 1354
Kierującyl
autobusami 10 19 3 1 11 26
samochodów
ciężarowych 109 117 12 7 144 161
samochodów
osobowych 356 367 61 49 496 521
motocyklami 136 144 19 24 154 179
ciągnikami 17 20 3 ' 5 17 36
tramwajami
i ln. 5 3 1 - 5 3
rowerami 171 157 21 17 166 162
zaprzęgami 8 2 2 — 7 2
Piesi 248 253 25 36 233 226
Pasażerowie 3 2 1 3 1
Kierujący i pasa
żerowie 9 6 3 3 7 4
Kierujący
i piesi 25 34 7 5 22 33
Inni użytkownicy
dróg
. _
_Jak więc z poxvyższego wynika głównymi sprawcami wypadków dro
gowych, zarówno w kraju Jak i w woJowództwio, są w 19^3 r . kie - rowoy samochodów osobowych /3 2 , 0 '■}'> w kraju 1 32,7 7" w województ
wie/» następnie piesi, którzy ponosili winę za 31,2 7o wypadków w kraju i 22,5 % w województwie opolskim. Na dalszych miejscach plasują się motocykliści 1 rowerzyści oraz lei er owcy samochodów ciężarowych. Kolejność ta była podobna do kolejności z roku 1982*
Taki też porządek zachowują liczby zabitych i rannych w tych wy - padkaoh z tą tylko poprawką, żo Jeśli odsetek zabitych w zdarzeniach z udziałem samochodów osobowych był bliski odsetkowi tych wypad
ków drogowych to Już odsetek rannych znacznie go przewyższał.
Oznacza to wyższą aniżeli u innych pojazdów 1 pieszych "poszkodo- walności" w kolizjach z winy samochodów osobowych. Piesi zresztą znajdują się tuż za nimi, ponosząc winę za wypadki drogowe i ginąc lub zostając w nich rannymi.
Publikacja GUS-u segreguje wypadki drogowe oraz zabitych i ran
nych w ich wyniku wodług rodzaju wypadków, wśród których czołowe miejsce zajmują zderzenia pojazdów znajdujących się w ruchu.
Za nimi umiejscowiły się wypadki najechania na pieszego w miejscach poza skrzyżowaniami i przejściami dla pieszych, potem najliczniej- f sze były najechania na przeszkodę, wywrócenlć się pojazdu, naje
chanie na pieszego na wyznaczonych przejściach dla pieszych i inne.
Ujęto w opracowaniu również podstawowe okoliczności powstania wypadków drogowych rozróżniając! 1/ zachowanie się kierującego po
jazdem /główna okoliczność/; 2/ zachowanie się pieszego; 3/ zacho
wanie się pasażera; 4/ braki techniczne pojazdu; 5/ wykrycie alko
holu lub narkotyku. W pierwszej grupie okoliczności zwracają uwagę dwie najczęstsze: niedostosowanie prędkości do sytuacji w ruchu /najwięcej zabitych i rannych/ oraz nieprzestrzeganie ' pierwszeństwa przejazdu 1 w trzeciej kolejności - nieuwaga, roz
targnienie, nieostrożność. V drugiej grupie najczęstszą okolicz
nością wypadków jest nieostrożne wejście pieszego na jezdnię.
V trzeciej grupie - najczęstszą okolicznością jest wypadnięcie pasażera z pojazdu. W czwartej - głównym brakiem technicznym po
jazdów jest zły układ hamulcowy, następnie brak świateł pozycyj
nych, zło ogumienie. U ostatniej piątej grupie okoliczności wypadków najczęstszą przyczyną jest wykrycie spożycia alkoholu u kierujących a następną takież wykrycie u pieszego.
Opracowanie zawiera: tablicę korelującą dwie pierwszo grupy oko - lioznośoi z rodzajami pojazdów, tablicę dotyczącą potrąceń osób pieszych według winnych,miejsca i czasu powstania wypadków, tabli
cę rozróżniającą okoliczności potrąceń osób pieszych, tablicę
lokalizującą wypadki drogowe w miastach 1 na drogach pozamiejskich z imiennym wyszczególnieniem dróg międzynarodowych i niektórych krajowych, tablicę korelującą wypadki drogowe według rodzaju 1 miejsc powstania wypadków, a ponadto tablicę z liczbami wypadków spowodowanych przesz kierowców według przynależności pojazdu samo
chodowego i województw i wreszcie końcową tablicę prezentującą liczby wypadków zabitych i rannych według miesięcy, dni tygodnia i godzin. Z tej ostatniej tablicy wynika, że najbardziej pechowym miesiącem Jest ze względu na wypadki i ich tragiczne skutki - mie
siąc październik, dniem tygodnia - piątek a godzinami: 16-1 8.