WSTĘP DO OPTYKI FOURIEROWSKIEJ
dr hab. Rafał Kasztelanic
1100-4BW12, rok akademicki 2020/21
Holografia
Hologramy tęczowe
Problem przy oświetleniu niekoherentnym:
*
0
exp[ sin ]
BAA ik y
k 2
Jak uzyskać ostre obrazy przy oświetleniu rozciągłym światłem białym?
Holografia
Hologramy tęczowe
Metoda dwustopniowa:
1. Zapis zwykłego hologramu obrazowego (H1), Zapis H1 :
Holografia
Hologramy tęczowe Zapis hologramu H2:
Fala sprzężona 2. Rekonstrukcja hologramu H1 falą sprzężoną do wiązki referencyjnej przez szczelinę i
zapis z tego hologramu H2.
Holografia
Hologramy tęczowe Rekonstrukcja:
Powstały obraz przy rekonstrukcji światłem monochromatycznym widoczny jest tak jak byśmy patrzyli na oryginalny przedmiot przez szczelinę (brak paralaksy w jednym kierunku).
Przy oświetleniu światłem białym dla każdej długości fali mamy szczelinę w innym miejscu lub przez daną szczelinę widzimy obraz tęczowy.
Aby obraz nie był rozmyty w szczelinie (w trakcie rejestracji hologramu) umieszcza się soczewkę cylindryczną o ogniskowej takiej aby na hologramie H2 powstał obraz szczeliny.
WADA: Ograniczenie paralaksy w jednym kierunku.
Holografia
Hologramy tęczowe Paralaksa:
Tak albo tak, nie jednocześnie (hologramy tęczowe)
Holografia
Hologramy tęczowe
Metoda jednostopniowa:
Rejestracja obiektu O na hologramie. Rzeczywisty obraz I powstaje przed hologramem.
Na hologramie ostra jest szczelina.
Przy rekonstrukcji powstaje rzeczywisty obraz szczeliny, przez którą oglądamy obiekt.
Holografia
Hologramy kolorowe – grube / objętościowe
• Rejestracja na materiale objętościowym tj. takim, którego grubość jest większa od okresu przestrzennego rejestrowanych prążków interferencyjnych.
• Przy rekonstrukcji powstaje tylko jeden obraz pozorny lub rzeczywisty.
• Cechują się selektywnością przestrzenną i chromatyczną.
• Duża gęstość zapisu dzięki zapisowi objętościowemu.
• Ścisła analiza rejestracji i odtworzenia hologramu objętościowego możliwa przez
rozwiązywanie równania falowego w ośrodku o zmiennym współczynniku załamania lub zgodnie z teorią fal sprzężonych.
Holografia
Hologramy generowane komputerowo - CGH
• Modelowanie obiektu
• Obliczanie rozkładu prążków w płaszczyźnie hologramu,
• Możliwość wybrania interesujących nas składowych
• Zapis w materiale lub na urządzeniu – potrzebne kodowanie
• Najprostsze hologramy Fraunhofera (duża odległość), wtedy zwykła FFT
• Zadana amplituda i dowolna faza w odtwarzanym obrazie (kinoform)
hologram rekonstrukcja
Holografia
Hologramy generowane komputerowo - CGH Widmo obrazu:
mające być zapisane na hologramie, dyskretyzujemy (próbkujemy):
gdzie: odstępy między punktami próbkowania.
x,
y ,
G FT g x y
x, y
x, y
x x, y y
n m
G
G n
m
n
n
x, y
nm nm
exp
nmG A i
Amplituda Faza
Holografia
Hologramy generowane komputerowo - CGH Metoda Lohmana:
Każdej próbce:
odpowiada jedna komórka dyskretyzacji o środku w punkcie
Faza i amplituda kodowane są jako prostokątna apertura w nieprzezroczystym tle.
Szerokość apertur jest taka sama.
Wysokość apertury jest proporcjonalnado wartości amplitudy Anm Przesunięcie koduje fazę
Spełnione musi być:
Komórka dyskretyzacji
,
nm x y
G G n
m
nx n x, my m y
nm y
W
nm x
P
nmc
x1, 1
2 2
nm nm
W P c
Holografia
Hologramy generowane komputerowo - CGH
Holografia
Kodowanie amplitudy i fazy
Pozwalają na optymalizację kodowania przy ograniczonej dziedzinie dostępnych parametrów:
• amplituda
• faza
• amplituda-faza
• głębia
• długość fali
• DOE, HOE, CGH
obraz amplituda faza Stosowane podejścia:
• metoda montecarlo
• Gerchberg-Saxton
• IFTA
• algorytmy genetyczne
• wyżarzanie
Holografia
Propagacja w wolnej przestrzeni (Fresnela) z płaszczyzny hologramu do płaszczyzny rekonstrukcji (odległosc z):
𝐹 𝑣𝑥, 𝑣𝑦 = ඵ 𝐴 𝑥, 𝑦 𝐻 𝑥 − 𝑣𝑥, 𝑦 − 𝑣𝑦 𝑑𝑥𝑑𝑦
𝐻 𝑥, 𝑦 = 𝑖𝑘𝑒𝑥𝑝 𝑖𝑘𝑧
2𝜋𝑧 𝑒𝑥𝑝 𝑖𝑘 𝑥2 + 𝑦2 Funkcja przenoszenia (na odległość z): 2𝑧
Holografia
Kodowanie amplitudy i fazy – IFTA (Iterative Fourier transform algorithm) Przypadkowa faza
Zamieniam amplitudę na obraz
Zostawiam tylko fazę
Gotowy DOE DOE OBRAZ
𝐹 𝑣𝑥, 𝑣𝑦 = 𝑒𝑥𝑝 𝑖Φ′ 𝑣𝑥, 𝑣𝑦
𝐹 𝑣𝑥, 𝑣𝑦 𝑓 𝑥, 𝑦
𝑓′ 𝑥, 𝑦 =
𝑓0 𝑥, 𝑦 𝑒𝑥𝑝 𝑖 𝑎𝑟𝑔 𝑓 𝑥, 𝑦
𝑓′ 𝑥, 𝑦 𝐹𝑇
𝐹𝑇−1 𝐹′ 𝑣𝑥, 𝑣𝑦
Φ 𝑣𝑥, 𝑣𝑦 = 𝑎𝑟𝑔 𝐹′ 𝑣𝑥, 𝑣𝑦
𝐹 𝑣𝑥, 𝑣𝑦 = 𝑒𝑥𝑝 𝑖 𝑎𝑟𝑔 𝐹′ 𝑣𝑥, 𝑣𝑦
Holografia
Często optymalizacji (nadpisanie amplitudy) dokonuje się w obrębie ograniczonego obszaru.
Poza nim mogą kumulować się błędy.
Przykład możliwości – dwa obrazy w różnych planach:
Holografia
Liczba poziomów:
2 3 4 5
8 16 32 64
128 256 512 1024
Holografia
oryginał
pełny 60 % 25 %
Łamanie hologramu:
Holografia
Zastosowania w życiu codziennym
środki zabezpieczające, bardzo trudne do podrobienia;
gwarancja oryginalności produktu (np. płyty CD);
materiały reklamowe – atrakcja i przyciągnięcie uwagi klienta;
rejestracja kompozycji artystycznych i niedostępnych dla zwiedzających muzea dzieł sztuki szyfrowanie informacji
Holografia
Pamięć skojarzeniowa – wystarczy niepełna informacja do odtworzenia zapisanych danych
Pamięci holograficzne
Holografia
Pamięci holograficzne
Holografia
Uniwersalny dysk holograficzny - Holographic Versatile Disc (6 TB) Struktura płyty HVD
1. Zielony laser zapisu/odczytu (532nm)
2. Czerwony laser pozycjonujący/adresujący (650nm) 3. Hologram niosący informację
4. Warstwa poliwęglanowa
5. Warstwa fotopolimerowa (z danymi) 6. Warstwy dystansujące
7. Warstwa dichroiczna
8. Aluminiowa warstwa odbijająca 9. Podłoże przezroczyste
P. PIT - wgłębienia
Holografia
Elementy optyczne typu:
• Soczewka
• Pryzmat
• Zwierciadło
• Dzielnik wiązki
• Siatka
Wykonane metodami holograficznymi.
optyczne elementy holograficzne (HOE)
Holografia
Hologramy obrazowe
Holografia
zscape
Holografia
Ta sama zasada Wyświetlacze HUD (Head-Up Display)
Holografia
Wyświetlacze holograficzne
Holografia
holovizio
Holografia
Mikrosoczewki
Zapewniają ograniczone wrażenie głębi
Holografia
Obracający się rozpraszacz spinning mirror - "holographic diffuser"
Holografia
Siatki dyfrakcyjne Dot-matrix hologram
Drukarki holograficzne
Holografia
Kinemax (Polskie Systemy Holograficzne)
Holografia
Kinegrams
Soczewka – przekształcenie fazy fali świetlnej
u+ u-
Soczewka – przekształcenie fazy fali świetlnej
Soczewka – przekształcenie fazy fali świetlnej
Soczewka – przekształcenie fazy fali świetlnej
Dodajemy:
Stosując przybliżenie przyosiowe:
Dostajemy:
Soczewka zmienia fazę fali świetlnej:
gdzie:
Soczewka – przekształcenie fazy fali świetlnej
Rozważmy falę płaską padającą prostopadle na soczewkę o ogniskowej f:
A – amplituda padającej fali (przedmiot)
Stałe przesunięcie fazy Fala sferyczna
Soczewka – przekształcenie fazy fali świetlnej
Rozważmy falę płaską padającą prostopadle na soczewkę o ogniskowej f:
A – amplituda padającej fali (przedmiot)
Stałe przesunięcie fazy Fala sferyczna
Soczewka – przekształcenie fazy fali świetlnej
Jeśli oświetlimy soczewkę falą sferyczną:
R – promień krzywizny powierzchni falowej.
1
𝑅+ = 1
𝑅− − 1
𝑓 R-,R+ – promień krzywizny przed i za soczewką.
Dla R-= f dostajemy R+= ∞
Gdy uwzględnimy aperturę soczewki i pominiemy stałą fazę:
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Dyfrakcja Fresnela:
ℎ 𝑥0, 𝑦0, 𝑥, 𝑦 ≅ 𝑖 𝑒𝑖𝑘0𝑧0 𝜆𝑧0 𝑒𝑖
𝑘0
2𝑧0 𝑥−𝑥0 2+ 𝑦−𝑦0 2
𝑈 𝑥0, 𝑦0 = ඵ
𝑥,𝑦
ℎ 𝑥0, 𝑦0, 𝑥, 𝑦 𝑈𝑆 𝑥, 𝑦 𝑑𝑥 𝑑𝑦 Z wykładu 5, dyfrakcja:
x x0
2 y y0
2 x2 y2 x02 y02 2
xx0 yy0
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Dyfrakcja Fresnela:
ℎ 𝑥0, 𝑦0, 𝑥, 𝑦 ≅ 𝑖 𝑒𝑖𝑘0𝑧0 𝜆𝑧0 𝑒𝑖
𝑘0
2𝑧0 𝑥−𝑥0 2+ 𝑦−𝑦0 2
Dyfrakcja Fraunhofera:
ℎ 𝑥0, 𝑦0, 𝑥, 𝑦 ≅ 𝑖 𝑒𝑖𝑘0𝑧0 𝜆𝑧0 𝑒𝑖
𝑘0
2𝑧0 𝑥02+𝑦02
𝑒𝑖
𝑘0
𝑧0 𝑥𝑥0+𝑦𝑦0
𝑈 𝑥0, 𝑦0 = ඵ
𝑥,𝑦
ℎ 𝑥0, 𝑦0, 𝑥, 𝑦 𝑈𝑆 𝑥, 𝑦 𝑑𝑥 𝑑𝑦 Z wykładu 7, dyfrakcja:
x x0
2 y y0
2 x2 y2 x02 y02 2
xx0 yy0
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Soczewka:
Dyfrakcja Fresnela:
0 0
0 0 200 2 2 200 02 02 2002 0 00
, , ,
k k k
ik z i x y i x y i xx yy
z z z
h x y x y i e e e e
z
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Soczewka:
Dyfrakcja Fresnela:
0 0
0 0 200 2 2 200 02 02 2002 0 00
, , ,
k k k
ik z i x y i x y i xx yy
z z z
h x y x y i e e e e
z
Znoszą się !
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Przedmiot oświetlony falą płaską:
𝑥0 = 𝑥2 u- u+
u1 u2
Dyfrakcja Fresnela pola u+:
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Pole u+ to obraz u- transformowany przez soczewkę:
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Pole u+ to obraz u- transformowany przez soczewkę:
Znoszą się
gdzie:
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Transformata Fouriera
Zeruje się gdy d1=f
Transformata Fouriera apertury
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Przedmiot oświetlony falą sferyczną rozbieżną:
gdzie:
u- u+ u1
u2
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Przedmiot oświetlony falą sferyczną rozbieżną:
Transformata Fouriera
gdzie:
kiedy to się zeruje mamy transformatę Fouriera
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
uwzględniając
- wzór soczewkowy
czynnik skalujący
przeskalowana transformata Fouriera Dla skala transformata Fouriera jak przy fali płaskiej.
Zmiana skali możliwa przez zmianę: λ lub d1
𝑑1 = 𝑓
𝑑3 = 𝑑𝑠 + 𝑑1
Soczewka jako element realizujący transformatę Fouriera 2D
Przedmiot oświetlony falą sferyczną zbieżną:
u1 u2