Idzie do nas pani jesień
1. Cele lekcji
a. Wiadomości Uczeń:• zna cechy charakterystyczne jesieni
• zna słownictwo określające jesień
b. Umiejętności Uczeń:
• potrafi określić nastrój utworu
• swobodnie wypowiadać sie na zadany temat
• uzupełnić tekst z lukami
2. Metoda i forma pracy
Metody: pogadanka, instrukcja, metoda gier dydaktycznych, metoda ćwiczebna Formy: praca grupowa, zespołowa, indywidualna
3. Środki dydaktyczne
Wiersz Józefa Czechowicza Jesień, krzyżówki, tabele, tekst z lukami
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
Nauczyciel (lub wybrani uczniowie) z wcześniej przygotowanych liści, kasztanów, żołędzi itp. może wykonać wystrój klasy, aby przypominał jesienny.
Na początku zajęć prowadzący rozdaje uczniom krzyżówki (przykładowa – załącznik 1) i prosi o ich rozwiązanie. Dzieci pracują indywidualnie lub podzielone na grupy (w zależności od ilości krzyżówek).
Z hasła uczniowie dowiadują się, na jaki temat będą rozmawiać na zajęciach.
b. Faza realizacyjna
1. Nauczyciel rozdaje uczniom tekst wiersza Józefa Czechowicza Jesień (załącznik 2) i prosi któregoś o przeczytanie. Następnie sam jeszcze raz odczytuje wiersz. Po wysłuchaniu utworu inicjuje pogadankę na jego temat, zadając uczniom pytania:
• Jaką porę roku przedstawia poeta w wierszu?
• Skąd wiadomo, że jest to jesień, jakie wyrażenia na to wskazują?
Nauczyciel prosi również o określenie nastroju, jaki panuje w utworze.
2. Gromadzenie słownictwa związanego z jesienią. Prowadzący rysuje na tablicy tabelę (załącznik 3) i prosi uczniów, aby podali jak najwięcej wyrazów lub zwrotów określających jesień.
Prowadzący może również przeczytać kilka innych wierszy, jeżeli uczniowie będą mieli kłopoty ze zgromadzeniem słownictwa. Po uzupełnieniu tabeli wszyscy przepisują ją do zeszytów.
3. Nauczyciel rozdaje uczniom tekst z brakującymi wyrazami (załącznik 4) z poleceniem uzupełnienia luk w tekście przymiotnikami wybranymi z ramki.
c. Faza podsumowująca
Podsumowanie zajęć, nagrodzenie uczniów wyróżniających się na zajęciach.
5. Bibliografia
3. Związek Nauczycielstwa Polskiego, Nauczanie początkowe nr 2 (1990/91), Wydawnictwo Pedagogiczne w Kielcach
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia Załącznik 1
S Ó J K A L E J E P A R A S O L L I Ś Ć I E W R Ó B E L D Z I E Ń
1. Wybiera się za morze i wybrać się nie może 2. ... jak z cebra
3. Nosisz go, gdy pada deszcz 4. Opadają z drzew jesienią
5. Mały szary ptak, nie odlatuje na zimę 6. Jesienią jest coraz krótszy
Załącznik 2
Józef Czechowicz Jesień
Szumiał las, śpiewał las, Gubił złote liście,
Świeciło się jasne słonko Chłodno a złociście...
Rano mgła w pole szła, Wiatr ją rwał i ziębił;
Opadały ciężkie grona Kalin i jarzębin...
Każdy zmierzch moczył deszcz, Płakał, drżał na szybkach...
I tak ładnie mówił tatuś:
Jesień gra na skrzypcach...
Załącznik 3
Wiatr Temperatura Opady Zachowanie
zwierząt Inne
silny porywisty gwałtowny huczy
chłodno zimno
deszcz mżawka leje siąpi zacina
odlatują
szykują się do snu gromadzą zapasy
szaruga smutna kasztany liście spadają mgła
błoto chmury plucha
Załącznik 4
nagie, szare, ciemne, deszczowa, smutne, porywiste, jesienny, ulewny, czarne, zmarznięci
Nastała późna ... pora jesieni. Na dworze ziąb i słota. Dni są ...
i ... Niebo pokrywają ...chmury. Często pada zimny, ...
deszcz. Wieją ... wiatry, uginając gałęzie bezlistnych drzew. Zmoknięci i ... ludzie spieszą się do swoich domów. Smutna to pora roku.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Lekcja dotyczy edukacji polonistycznej.