Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych w Kietrzu.

Kombinat PGR

Kombinat

KOMBINAT PAŃSTWOWYCH GOSPODARSTW ROLNYCH 48—130 Kietrz, woj. opolskie, ul. Zatorze 2

Telefony: Centrala Racibórz 37—42 Centrala Kietrz 303 i 302 Dyrektor 578 m. 262

Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych w Kietrzu wyrósł wśród szczerych pól zyskując z biegiem lat rangę fabryki chleba, mleka i mięsa. Rozpoczął swoją działalność w lipcu 1961 roku. Początkowo w skład jego wchodziło 8 zakładów produkcyjnych, gospodarujących na areale 5 872 ha. Rokrocznie jednak po ­ większał swój areał w drodze przejmowania i zagospodarowywania gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi.

W okresie 15 lat istnienia Kombinatu PGR Kietrz zachodziły zmiany w organiza ­ cji i kierowaniu produkcją, których celem była koncentracja i specjalizacja pro ­ dukcji oraz jej wzrost. Obecnie specjalizuje się w produkcji roślinnej — w uprawie pszenicy, rzepaku ozimego i buraków cukrowych.

W ostatnim pięcioleciu średnie plony pszenicy wynosiły 41,7 q/ha, rzepaku ozi­

mego 27,3 q/ha, buraków cukrowych 453 q/ha. W nowym roku gospodarczym 1976 Kombinat PGR Kietrz uzyskał średnie plony zbóż 60,2 q/ha, a rzepaku 37,8/ha.

Głównym kierunkiem w produkcji zwierzęcej jest hodowla bydła, z nastawieniem na produkcję mleka. Odpowiednia selekcja i dobór stada pozwoliły na stałą po ­ prawę wydajności jednostkowych i uzyskanie w ostatnim pięcioleciu średnio 4 181 litrów mleka od krowy rocznie.

Postęp w produkcji Kombinatu możliwy był dzięki stałemu rozszerzaniu zakresu mechanizacji poszczególnych procesów technologicznych. W chwili obecnej

ALEKSANDER MARSZAŁEK

Dyrektorem Kombinatu PGR Kietrz jest mgr inż. Aleksander Marszałek, sprawujący tę funkcję od 1963 roku. Praca na różnych stanowiskach kierowniczych w instytucjach i przedsię biorstwach rolniczych, a także roczny staż w USA, zapewniły mu dość doświadczenia do kierowania Kombinatem — jednym z najlepszych w kraju.

Nie bez znaczenia dla efektywności pracy dyrektora jest współdziałanie z takimi placówkami, jak Rada Naukowa Insty­

tutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, której jest człon­

kiem, czy też uczestnictwo w radzie programowej „Mechaniza- tora Rolnictwa". Zainteresowania naukowe mają na celu z jed­

nej strony — wzbogacanie teorii nowoczesnej gospodarki rolnej, z drugiej zaś wykorzystywanie dorobku nauki w praktyce.

Surowym wymaganiom wobec siebie i pracowników towarzyszy troska o ich sprawy bytowe i umiejętność dostrzegania osiąg­

nięć na różnych szczeblach produkcji. Te i inne cechy dyrekto­

ra stanowią ważny element współpracy z ludźmi, dają one bo­

wiem bodźce do ofiarnej pracy.

Osiągnięcia dyrektora w rozwoju nowoczesnego rolnictwa uho­

norowane zostały przyznaniem mu Złotego Krzyża Zasługi, Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Orderu Sztandaru Pracy II Klasy. Jest członkiem KW PZPR.

w produkcji polowej prawie 100% prac jest zmechanizowanych, natomiast w pro­

dukcji zwierzęcej w pełni zmechanizowano udój mleka oraz usuwanie obornika.

Położono również nacisk na rozwój zaplecza technicznego, dzięki czemu posiada­

ny park traktorowo-maszynowy utrzymany jest w stałej gotowości do pracy.

Duże zasługi w rozwoju przedsiębiorstwa ma współpraca z placówkami nauko­

wymi takimi jak: Akademia Rolnicza w Krakowie, JUNG Wrocław, JUNG Puła­

wy, IBMER Warszawa, Instytut Zootechniki w Krakowie, dzięki którym było możliwe wdrażanie do praktyki najnowszych osiągnięć nauki.

Na obecny poziom produkcji przedsiębiorstwa złożyło się wiele czynników, z których główną rolę należy przyznać ludziom, bo od nich zależą rezultaty produkcyjne i ekonomiczne. Dlatego też Kombinat postawił sobie za główny cel stałą poprawę warunków socjalno-bytowych załogi. W pierwszej kolejności posta­

nowiono poprawić warunki mieszkaniowe załogi, zorganizować opiekę nad dzieć­

mi oraz stworzyć właściwe formy wypoczynku pracownikom i ich rodzinom.

Troska o ludzi i ich sprawy bytowe zapewniła stabilizację załogi oraz powiązanie jej interesów z interesami przedsiębiorstwa.

Wprowadzanie nowych maszyn i technologii produkcji, wymagało stałego podno­

szenia kwalifikacji załogi. Organizowane przez Kombinat kursy kwalifikacyjne na tytuł „robotnika wykwalifikowanego" i „mistrza w zawodzie" pozwoliły syste­

matycznie podnosić poziom kwalifikacji, a w chwili obecnej ponad 72% zatrud­

nionych posiada pełne przygotowanie zawodowe.

Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych w Kietrzu został powołany z dniem 17 lipca 1961 roku na podstawie decyzji Ministerstwa Rolnictwa oraz na mocy Uchwały Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu nr 26/60 z dnia 27.VII.1960 roku. Był to drugi Kombinat w Polsce, po utworzonym uprzednio Kombinacie PGR Manieczki w województwie poznańskim. W kilka mie­

sięcy po Kietrzu powstały jeszcze trzy dalsze tego typu przedsiębiorstwa. Te pięć pierwszych, dużych przedsiębiorstw rolnych można uznać za początek zmian w systemie organizacji i zarządzania w Państwowych Gospodarstwach Rolnych.

ORGANIZACJA I SYSTEM

ZARZADZANIA

Ogólny widok Fermy Pilszcz

Rozwój tych Kombinatów postępował różnymi drogami i różne były ich warunki w momencie powstawania, wspólna jednak była koncepcja organizacyjna i cel jaki zamierzano osiągnąć, a mianowicie:

— doprowadzić szybko do koncentracji produkcji w oparciu o nowoczesne środki techniczne

— podnieść wydajności jednostkowe

— podnieść produktywność majątku trwałego

— poprawić warunki socjalno-bytowe załogi.

Koncepcja organizacyjna tego typu przedsiębiorstw przewidywała powołanie za­

rządu całego przedsiębiorstwa, który reprezentowałby interesy przedsiębiorstwa na zewnątrz oraz produkcyjne zakłady rolne i zakłady usługowe, tj. brygady remontowo-budowlane i warsztaty mechaniczne. Taki też schemat organizacyjny przyjęto w okresie organizacji Kombinatu PGR Kietrz.

Początkowo w jego skład weszło 8 zakładów rolnych o łącznym areale 5 872 ha.

Na podstawie Uchwały nr 2/11/69 z dnia 27.VI.1969 r. wydanej przez PWRN w Opolu z dniem 1 lipca 1969 roku w skład Kombinatu PGR Kietrz weszło jesz­

cze jedno gospodarstwo rolne, utworzone na gruntach PFZ.

Z dniem 1 lipca 1964 roku powołano do życia Warsztat Mechaniczny z uprawnie­

niami do wykonywania remontów kapitalnych ciągników, maszyn i narzędzi rol­

niczych, a od 1 lipca 1965 roku rozpoczęła działalność Brygada Remontowo-Bu­

dowlana. Obydwa te zakłady pomocnicze miały za zadanie świadczenie usług jedynie na rzecz zakładów wchodzących w skład Kombinatu.

Plan urządzenia gospodarczego opracowany przez Biuro Projektów Organizacji Gospodarstw Rolnych przy Ministerstwie Rolnictwa zakładał, że gospodarstwa Kombinatu będą zakładami wyspecjalizowanymi, kooperującymi ze sobą w takim stopniu, na ile pozwolą na to warunki przyrodnicze, ekonomiczne oraz zaplecze techniczne. Do roku gospodarczego 1971/72 włącznie zakłady Kombinatu gospo­

darowały na pełnym wewnętrznym rozrachunku, sporządzały roczne sprawozda­

nia finansowe, a fundusz premiowy naliczany był zakładami. Od roku 1972/73 zaniechano prowadzenia pełnego rozrachunku, a rejestrowanie niektórych pozycji dochodów i nakładów w urządzeniach pozaksięgowych, służyło do celów analizy efektywności i rentowności poszczególnych działów produkcji.

Na wniosek dyrekcji Kombinatu Dyrektor Generalny w Ministerstwie Rolnictwa dr Karol Gawłowski wyraził zgodę, na wprowadzenie z dniem 1 lipca 1973 roku nowej formy organizacji i zarządzania przedsiębiorstwem. Z 9 zakładów rolnych utworzono 4 rejony produkcyjne, w skład których weszły po 2 lub 3 fermy. Re­

organizacja ta miała na celu dalsze zintegrowanie interesów przedsiębiorstwa jako całości oraz dalsze zacieśnienie współpracy poszczególnych ferm we wszystkich dziedzinach gospodarki.

Początek tych zmian stanowiło opracowanie wspólnego płodozmianu dla ferm z każdego rejonu, wspólna uprawa pól oraz wspólne zbiory. Taki sposób prowa dzenia produkcji polowej wymagał dokonania zmian w zakresie ilości i wielkości pól płodozmiennych. Aby doprowadzić do lepszego wykorzystania zarówno pra­

cy ludzi, jak i sprzętu, podjęto działania zmierzające do zwiększenia areału pól, z równoczesnym zmniejszeniem ich ilości. Wzrost areału pól następował bez względu na dotychczasową przynależność łączonych działek do poszczególnych ferm. Drugim sposobem zwiększania areału pól było — i jest do chwili obec­

nej — likwidowanie dotychczasowych naturalnych granic w postaci dróg śródpol­

nych i rowów.

Końcowym etapem przedstawionych zmian będzie doprowadzenie do obsiewania całych pól jedną rośliną, co w znacznym stopniu uprości i przyspieszy prowadze­

nie uprawy oraz zabiegów agrotechnicznych.

Zmiany i doświadczenia w zakresie kierowania produkcją pozwoliły na wypraco­

wanie dostosowanego do warunków modelu zarządzania, który w Kombina­

cie PGR Kietrz do chwili obecnej zdaje egzamin.

Całością gospodarki kieruje dyrektor poprzez swoich zastępców oraz przy współdziałaniu kadry pracowników inżynieryjno-technicznych i administracyjno- -księgowych zatrudnionych w dyrekcji Kombinatu. Bezpośrednio produkcją rejo­

nów produkcyjnych kierują główni specjaliści do spraw produkcji roślinnej i zwie­

rzęcej. Ze względu na specjalizację produkcji zwierzęcej oraz ścisłą kooperację ferm — w celu zapewnienia właściwego rozwoju tego działu produkcji — w każdej fermie zatrudnia się starszych specjalistów zootechników, którzy kierują pracą brygad hodowlanych. W fermach, których areał wynosi około 1 000 ha, za-

trudnią się dodatkowo starszych specjalistów ze specjalizację mechanizacji, którzy zastępuję głównych specjalistów w okresie ich nieobecności oraz kieruję całościę spraw mechanizacyjnych fermy. Zastępcy ci stanowię równocześnie kadrę rezer- wowę na stanowiska głównych specjalistów.

W rejonach, gdzie prowadzone sę inne od ogólnie przyjętych w Kombinacie gałęzi produkcji (np. suszarnia zielonek, ferma drobiu), zatrudnia się dodatkowo star­

szych specjalistów, którzy bezpośrednio kieruję pracę tych gałęzi.

Zakładami pomocniczymi, tj. Warsztatem Mechanicznym i Brygadę Remonoto- wo-Budowlanę, kieruję również główni specjaliści przy pomocy specjalistów bran­

żowych.

Na przykładzie wprowadzonego w Kombinacie PGR Kietrz nowego systemu orga­

nizacji przedsiębiorstwa rolnego, dokonano zmian w organizacji tego typu przed­

siębiorstw w całym województwie opolskim.

Całość zmian w organizacji i zarzędzaniu przedsiębiorstwem, zmiany warunków ekonomicznych działalności Państwowych Gospodarstw Rolnych i stały dopływ nowoczesnych środków produkcji pozwoliły na systematycznę poprawę wskaźni­

ków gospodarowania Kombinatu.

W momencie organizowania, gospodarstwa które weszły w skład Kombinatu mia­

ły straty w wysokości 2 774 tys. zł. Plony zbóż przekraczały zaledwie 20 q/ha.

Po 15 latach plony zbóż wzrosły z 20,5 q/ha do 41,2 q/ha, rzepaku z 19,1 do 27,3 q/ha, buraków cukrowych z 256 do 453 q/ha — średnio w ostatniej pię­

ciolatce.

Ponad 3-krotnie wzrosła sprzedaż zbóż dla Państwa, ponad 2-krotnie produkcja i sprzedaż mleka i prawie 4-krotnie sprzedaż żywca. Z roku na rok wzrastała pro­

dukcja końcowa netto i zysk, który za okres 15-lecia istnienia Kombinatu prze­

kroczył sumę 370 min. złotych.

Ten stały postęp uzależniony był nie tylko od nakładów inwestycyjnych, ale przede wszystkim od ludzi, którzy podnoszęc swe kwalifikacje i jednoczęc intere­

sy przedsiębiorstwa z własnymi, coraz lepiej wykorzystuję środki produkcji i czas pracy.

Stosunkowo dobre warunki glebowe i klimatyczne — rejonu działania Kombina­

tu — sprawiły, że w chwili obecnej produkcja roślinna jest dominującą gałęzią produkcji w naszym przedsiębiorstwie. Średni wskaźnik bonitacji użytków rol­

nych wynoszący 2,37 oraz wysokość opadów wynosząca 630 mm średniorocznie,

PRODUKCJA ROŚLINNA

Orka pod rzepak w systemie brygadowym w Fermie Pilszcz

Siew pszenicy ozimej po burakach cukrowych w Fermie Pilszcz

stwarzają dogodne warunki do rozwoju produkcji rolniczej. Do­

syć duża falistość terenu utrudnia zarówno uprawę ziemi, jak i zbiór ziemiopłodów oraz powoduje erozję gleb i nie zawsze korzystne przemieszczanie składników pokarmowych.

Realizując zadania, jakie zostały postawione przed Państwo­

wymi Gospodarstwami Rolnymi, Kombinat w okresie 15 lat ist­

nienia przejął i zagospodarował ponad 2 300 ha z Państwowego Funduszu Ziemi. Dzięki stosowaniu wysokiego nawożenia na nowo przejętych gruntach oraz odpowiednich metod uprawy, grunty z PFZ w stosunkowo krótkim czasie weszły w skład ma­

cierzystego areału i dają obecnie równie wysoką produkcję.

W chwili tworzenia Kombinatu jako generalną zasadę przyjęto eliminowanie wielokierunkowości w uprawach polowych. Dzię­

ki konsekwentnemu realizowaniu tej zasady, już od kilku lat produkuje się w Kombinacie 3 rośliny towarowe, tj. zboża (głównie pszenica), rzepak i buraki cukrowe oraz lucernę i koń­

ski ząb z przeznaczeniem na paszę. Specjalizacja produkcji roś­

linnej pozwoliła na wypracowanie odpowiednich metod upra­

wy, pielęgnacji, co przy właściwym doborze odmian, wysokim i racjonalnym nawożeniu zapewniło stały wzrost plonów.

O stabilności plonów zbóż świadczy fakt, że w ostatnim pięcio­

leciu średni plon zbóż wynosił 41,2 q/ha, a niewielkie wahania plonów w poszczególnych latach były wynikiem warunków at-

Brygadowy zbiór pszenicy w Fermie Lubotyri

Potokowa organizacja pracy w czasie żniw w Fermie Lubotyń

mosferycznych. Poważnie wzrósł również plon rzepaku, przy równoczesnym wzroście areału uprawy tej rośliny z 251 do 800 ha. Podczas gdy w roku 1961/62 plon ten wynosił 19,1 q/ha, średnia za ostatnie pięć lat wynosi 27,3 q/ha. Plon buraków cukrowych wzrósł z 256 q/ha — w pierwszym roku gospodaro­

wania Kombinatu — do 485 q/ha w 1975/76 r., przy równoczes­

nym wzroście areału uprawy z 320 do 770 ha.

Podobnie wiele uwagi, jak uprawie roślin towarowych, poświęca się również produkcji pasz, zarówno z gruntów ornych, jak i z użytków zielonych. Dzięki prawidłowej gospodarce zasoba­

mi paszowymi, produkcja roślinna corocznie w pełni pokrywa zapotrzebowanie na pasze objętościowe dla inwentarza.

Osiągnięcie pomyślnych wyników w produkcji roślinnej było wynikiem wielu czynników, a w szczególności stosowania wyso­

kiego ale racjonalnego nawożenia. Od kilku lat wysokość nawo­

żenia pod poszczególne rośliny ustalana jest na podstawie bada­

nia zasobności gleb oraz sprawdzanych w praktyce naukowych metod nawożenia. Pozwala to na zapewnienie odpowiedniej iloś­

ci poszczególnych składników pokarmowych dla uprawianych roślin, przy określonym poziomie plonów. Sprawdzenie w prak­

tyce słuszności tych metod nawożenia w warunkach naszego przedsiębiorstwa, zmusiło nas do stałego zwiększania dawek

Stertowanie słomy

Zbiór buraków cukrowych zestawem samobieżnym „Herriau"

w Fermie Kietrz

nawozów mineralnych, których wysokość wynosi obecnie 420 kg NPK na 1 ha użytków rolnych.

Niemniej ważnym czynnikiem decydującym o wysokości plo­

nów jest sprawa ochrony roślin. Z roku na rok wzrasta ilość i asortyment stosowanych środków ochrony roślin, a już od kil­

ku lat ochrona roślin prowadzona jest w pełnym zakresie.

Zmianom w zakresie technologii produkcji i wyposażenia tech­

nicznego towarzyszyły również zmiany w zakresie organizacji produkcji polowej. Do 1973 roku wielkość poszczególnych pól wahała się w granicach od 40 do 80 ha. Poprzez likwidację dróg śródpolnych, otwartych rowów melioracyjnych oraz innych przeszkód terenowych, już w chwili obecnej uzyskaliśmy pola

o wielkości od 80 do 130 ha. W aktualnych warunkach naszego Pryzma kiszonki z liści buraków cukrowych w Fermie Baborów

przedsiębiorstwa obecna wielkość pól wydaje się być optymal­

na, ponieważ stwarza warunki do wprowadzenia kompleksowej mechanizacji uprawy, nawożenia i zbioru ziemiopłodów. Ta wielkość pól w znacznym stopniu ułatwiła prowadzenie nawo­

żenia mineralnego i ochrony roślin z powietrza.

W poprzednich latach w ochronie roślin i nawożeniu stosowaliś­

my samoloty typu rolniczego. Od 2 lat przedsiębiorstwo nasze dzierżawi z WSK Świdnik śmigłowiec Mi—2, który wykorzysty­

wany jest przez cały okres agrotechniczny. Z naszych obser­

wacji wynika, że stosowanie tej metody nawożenia i ochrony roślin daje najlepsze rezultaty, ponieważ pozwala na terminowe stosowanie poszczególnych zabiegów, przy równoczesnym za­

pewnieniu precyzyjności wykonywanej pracy, czego nie można było uzyskać przy stosowaniu samolotów.

Osiągnięcie obecnego poziomu w produkcji roślinnej było moż­

liwe przede wszystkim dzięki przestrzeganiu dyscypliny w za­

chowaniu założonych technologii produkcji na każdym jej od­

cinku. Bez zachowania terminowości, należytej jakości podsta­

wowych zabiegów agrotechnicznych, nawet najnowsze środki produkcji i odmiany nasion nie gwarantują wysokich plonów.

Głównym kierunkiem w produkcji zwierzęcej jest hodowla bydła mlecznego oraz chów bydła opasowego, odbywający się w ramach pełnej kooperacji i specjalizacji ferm wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Istniejące, w chwili powstawania Kombinatu, budynki inwentarskie zadecydowały o kierunku rozwoju różnych

ORGANIZACJA PRODUKCJI ZWIERZĘCEJ

Jedna z obór w Fermie Pilszcz

Udój mleka dojarką firmy Alfa Laval w Rakowie

działów produkcji zwierzęcej w poszczególnych gospodarst­

wach. Natomiast zadaniem Kombinatu było planowanie i reali­

zacja nowych inwestycji inwentarskich, które zapewniłyby kon­

centrację i specjalizację tej gałęzi produkcji.

W chwili obecnej organizacja hodowli bydła przedstawia się na­

stępująco:

Każda z ferm ma oborę wydojową o wielkości od 150 do 450 krów dojnych. Łącznie na koniec roku gospodarczego 1975/76 Kombinat miał 2 150 krów, rozmieszczonych w 16 budynkach.

Są to krowy rasy nizinno-czarno-białej oraz jedna obora na 150 krów rasy nizinno-czerwono-białej. Stado krów podzielone jest na trzy grupy, w zależności od wydajności i procentu tłuszczu.

Pierwsza grupa, elitarna, to krowy o wydajności powyżej 4 500 litrów mleka oraz powyżej 3,6% tłuszczu. Druga grupa są to krowy o średniej wydajności, a córki po tych matkach przezna­

czone są do sprzedaży na zewnątrz. Trzecią grupę stanowią kro­

wy poniżej 3 500 litrów mleka. W tej grupie są krowy po pierw­

szej laktacji, które w zależności od wydajności w następnych laktacjach przeznaczone są do dalszej hodowli lub do wybrako­

wania. Średnia brakacja za ubiegły rok wynosiła 18% stada krów. Za ostatnie 5 lat średnia wydajność roczna od jednej kro­

Dawkowany wypas krów w Fermie Pilszcz

wy wynosi ponad 4 100 litrów, przy zużyciu średnio około 12 kg paszy treściwej na 100 litrów mleka. Obecnie zmodernizo­

wano wszystkie obory, przystosowując je do wprowadzenia częściowej mechanizacji.

W Kombinacie wypracowano metody w zakresie ścisłej specjali­

zacji w odchowie cieląt od 5 dni do pół roku. Kombinat ma dwie wypajalnie cieląt: cieląt-jałóweczek w Fermie Langowo oraz cieląt-byczków w Fermie Raków. Jałóweczki do 2 mie­

sięcy odchowywane są w kojcach pojedynczych z wybiegami.

W tym okresie żywione są mlekiem pełnym, mlekiem chudym oraz dowoli sianem i paszą treściwą.

Między 12 a 16 dniem życia wszystkie jałóweczki są dekornizo- wane. Po 2 miesiącach grupowane są w kojcach zbiorowych po 12—16 sztuk równych wiekowo i wagowo, przebywają tam do ukończenia 6 miesięcy. W tym okresie, co miesiąc, wszystkie cielęta są przeważane, w celu obliczenia przyrostów wagowych oraz zużycia pasz i dokonania kalkulacji — dokonuje się także wstępnej selekcji.

Po ukończeniu 6 miesięcy robi się badania weterynaryjne na tbc i brucelozę, a w przypadku uzyskania ujemnych wyników, ja­

łówki są przygotowywane do przerzutu do wychowalni. Oprócz tego podstawową zasadą warunkującą przerzut do wychowalni jest osiągnięcie odpowiedniej wagi w stosunku do wieku.

Wychowalnia cieliczek w Fermie Langowo

Wychowalnia jałowizny w Fermie Lubotyri

Kombinat PGR

Warchlakarnia w Fermie Kietrz

Odchów jałówek powyżej 6 miesięcy prowadzony jest w trzech wychowalniach: w Kietrzu, Lubotyniu i Tłustomostach. Budyn­

ki wychowalni jałówek są różnorodne: na głębokiej ściółce, rusztowe ze stanowiskami legowiskowymi oraz wiązane — dla jałówek o zaawansowanej ciąży. Po osiągnięciu wagi w grani­

cach 380—400 kg jałówki są inseminowane. Przed dokonaniem inseminacji służba zootechniczna sprawdza przydatność posz­

czególnych sztuk do dalszej hodowli. Sztuki nie kwalifikujące się do hodowli przeznacza się na rzeź. W ostatnich 2 miesiącach przed wycieleniem bada się zdrowotność jałowic i dokonuje się przerzutu do obór własnych na uzupełnienie stada lub grupuje partiami do sprzedaży. Przyjęto generalnie zasadę grupowania rodzin w poszczególnych oborach, to znaczy, że wszystkie córki wracają do obór macierzystych. Jałówki, w okresie przebywania w wychowalni, są co miesiąc ważone, dokonuje się analizy przyrostów oraz zużycia pasz.

W odchowie cieląt-byczków rzeźnych specjalizuje się Ferma Ra­

ków i prowadzi ten odchów w cyklu zamkniętym tj. od 5 dni do wagi powyżej 450 kg. Ferma ta ma również bazę kontuma cyjną i rocznie eksportuje około 80% byków ogółem odchowa­

nych. Pozostałe 20% odstawiane jest do Centrali Mięsnej. Od­

chów cieląt-byczków odbywa się w starszych budynkach za­

adaptowanych ze stodół i chlewni, gdzie nie ma możliwości

wprowadzenia mechanizacji obsługi. Budynki, w których pro­

wadzi się opas byków to również pomieszczenia pochodzące z adaptacji różnych obiektów inwentarskich. Ta grupa inwenta­

rza podlega również comiesięcznemu ważeniu w celu obliczenia przyrostów oraz bieżącej kontroli prawidłowości żywienia jak również zapłaty dla obsługi.

W warunkach Kombinatu żywienie bydła w okresie letnim opar­

te jest na zielonkach z pastwisk w formie wypasu i uzupełniane lucerną z upraw polowych oraz mieszankami poplonowymi.

W tym okresie dla uzupełnienia pasz energetycznych krowy otrzymują wysłodki suche. W okresie zimowym żywienie opiera się wyłącznie na kiszonkach z małym dodatkiem siana. Pasze te, pochodzenia gospodarskiego, uzupełniane są dodatkiem pasz treściwych pochodzących z zakupu, z uwzględnieniem żywienia indywidualnego.

Jak podkreślono na wstępie, hodowla bydła jest głównym kie­

runkiem produkcji zwierzęcej w Kombinacie PGR Kietrz, nie­

mniej jednak, ze względu na Dosiadane pomieszczenia inwen­

tarskie, prowadzi się chów trzody chlewnej i drobiu. W chowie trzody chlewnej wyspecjalizowała się Ferma Kietrz, która po­

siada około 3 tysięcy świń, w tym 200 macior. Tucz trzody prowadzony jest w cyklu zamkniętym, opartym całkowicie na własnym materiale wsadowym. Ponieważ pomieszczenia chlew-

Wytwórnia pasz firmy Skjold w Kietrzu

ni macior i warchlakarnia są ogrzewane, wyproszenia macior od­

bywają się przez cały rok. Dzięki takiej organizacji chowu trzo­

dy porodówka jest wykorzystana w pełni przez cały rok, a od­

stawa tuczu odbywa się rytmicznie dwa razy w miesiącu. Żywie­

nie trzody oparte jest w całości na paszach pochodzenia prze­

mysłowego.

Chów drobiu zlokalizowany jest w Fermie Czerwonków z nasta­

wieniem na produkcję jaj wylęgowych i konsumpcyjnych oraz drobiu rzeźnego. Ferma ta jest fermą reprodukcyjną typu A, posiadającą średniorocznie około 4 500 niosek rasy Leghorn.

W ostatnich latach materiał wyjściowy stanowią jednodniówki seksowane, które zakupuje się z ferm zarodowych.

W perspektywie na najbliższą pięciolatkę przewidujemy nie tylko wzrost pogłowia bydła o 100%, ale również dalszą kon­

centrację i specjalizację produkcji zwierzęcej. W tym też celu w planach inwestycyjnych założyliśmy powiększenie istnieją­

cych ferm mlecznych do około 1 200 krów. Realizujemy obec­

nie budowę bukaciarni na 5 700 stanowisk, w której odchów bydła rzeźnego będzie się odbywał w cyklu zamkniętym. Przy wychowie bukatów zastosujemy nową technologię żywienia, w oparciu o mieszanki pełnoporcjowe, granulowane, wytwarza­

ne we własnej budującej się wytwórni pasz.

*

i

)

MECHANIZACJA

Bfew,■?>

i

Brygadowy rozsiew nawozów mineralnych metodą naziemną

■rrc -'5^. '2TE

Decydującym czynnikiem wpływającym na poziom uzyskiwa­

nych wyników produkcyjnych Kombinatu jest stopień mechani­

zacji poszczególnych procesów technologicznych. Na podstawie 15-letnich doświadczeń można z całą stanowczością stwierdzić, że zależności te są wprost proporcjonalne.

Załadunek nawozów mineralnych do śmigłowca

Znaną jest prawdą, że na wielkość i jakość uzyskiwanych pro­

duktów decydujący wpływ ma rzetelna realizacja założonego procesu technologicznego, a w warunkach gospodarki rolnej, wielkotowarowej, zależy to prawie wyłącznie od kwalifikacji załogi, jak również od stanu jakości i gotowości technicznej par­

ku maszynowego, gdyż udział robocizny ręcznej w tym proce­

sie jest znikomy.

Realizując tę współzależność Kombinat, w miarę doskonalenia poszczególnych procesów wytwarzania, modernizował i powię­

kszał wielkość parku maszynowego oraz szkolił obsługę. W ok­

resie 15-lecia stan ciągników rolniczych wzrósł prawie 2,5-krot- nie, a modernizacja parku ciągnikowego następowała kilkakrot­

nie. W chwili obecnej na stan 227 ciągników jest: 140 ciągników Ursus C—4011/355, 32 ciągniki gąsienicowe DT54/75 i 75 M, 8 — Ursus C—385, 22 ciągniki RS—09 służące tylko do upraw międzyrzędowych oraz 25 ciągników C—330, z czego Zuży­

wane jest wyłącznie do usuwania obornika, zamiast innych urządzeń mechanicznych. W dalszej kolejności modernizacja parku ciągnikowego winna pójść w kierunku zwiększenia udzia­

łu ciągników o dużej mocy i dużej sile uciągu. Taki obraz me­

chanizacji dyktuje wprowadzona reorganizacja produkcji roślin­

nej, polegająca przede wszystkim na powiększeniu areału pól płodozmiennych.

W ślad za modernizacją parku ciągnikowego następowała w szybkim tempie modernizacja maszyn i narzędzi rolniczych.

Zasadniczym celem dokonywanego unowocześnianie parku ma­

szynowego było wprowadzanie do produkcji maszyn o nowych rozwiązaniach konstrukcyjnych, coraz bardziej dokładnych w pracy, większej szerokości i wydajności roboczej. Nie wahano się wprowadzić maszyny i urządzenia nawet z serii doświadczal­

nej i próbnej, w związku z tym unowocześniania parku maszy­

nowego mogło następować znacznie szybciej.

W chwili obecnej Kombinat dysponuje całym zestawem nowo­

czesnych maszyn rolniczych, które gwarantują najlepsze wyniki przy uprawie oraz najmniejsze straty przy zbiorze. Zaznaczyć tu jednak należy, że utrzymywana jest zasada pełnego wykorzysta­

nia posiadanych maszyn i urządzeń, a o zakupie nowych decy­

dują przede wszystkim względy ekonomiczne. Wprowadzony został system mechanizacji polegający na tym, że każdy rejon produkcyjny winien być wyposażony w podstawowy zestaw maszyn i narzędzi rolniczych dostosowanych do jego struktury i profilu produkcyjnego.

W Kombinacie PGR Kietrz nie utworzono Bazy Sprzętu, wzo­

rem innych przedsiębiorstw rolnych, ze względu na specyfikę rejonu działania. Użytkowanie takich maszyn jak kombajny zbożowe, buraczane, silosokombajny, odbywa się systemem brygadowym z obsadą obsługi z wszystkich rejonów, a pracą brygad kieruje dyrekcja Kombinatu. Wielkość poszczególnych brygad ustala się w takiej wysokości, by zapewnić potokowość produkcji w danym cyklu technologicznym. Ważne jest to tym bardziej, że przemysł maszyn rolniczych nie rozwiązał dotych­

czas produkcji zestawów maszyn do kompleksowej mechanizacji

poszczególnych procesów produkcyjnych, dlatego niektóre og­

niwa tych procesów muszą być rozwiązywane we własnym za­

kresie i dostępnymi środkami. Organizacja mechanizacji stoso­

wana w Kombinacie zapewnia ekonomiczne jej wykorzystanie.

Podstawą prawidłowego funkcjonowania mechanizacji w przed­

siębiorstwie jest właściwie zorganizowane zaplecze techniczne.

Naprawa główna ciągnika DT w Warsztacie Mechanicznym w Kietrzu

Od momentu powstania Kombinatu wszystkie remonty oraz ob­

sługa techniczna sprzętu mechanicznego wykonywane są we własnym zakresie. W tym też celu utworzono Centralny War­

sztat Mechaniczny w Kietrzu, któremu powierzono wykonywa­

nie wszystkich remontów kapitalnych oraz remontów bieżących

Remont kombajnu zbożowego w Warsztacie Mechanicznym w Kietrzu

ważniejszych maszyn rolniczych. Pozostałe remonty maszyn i sprzętu dokonywane są w warsztatach obsługowych ferm.

Szczególny nacisk kładzie się na terminowe wykonywanie ob­

sługi technicznej oraz pełną realizację ich technologii wykona­

nia. Gwarantuje to dłuższą żywotność sprzętu, odpowiednio wysokie przebiegi międzynaprawcze oraz stosunkowo niskie koszty eksploatacji i napraw. Aby zrealizować te zadania, w ok­

resie 15-lecia zaplecze techniczne było stopniowo modernizo­

wane i uzupełniane, a w chwili obecnej stworzono dobre warun­

ki na przeprowadzanie obsługi i napraw nowoczesnego sprzętu rolniczego. Mimo że wyposażenie w środki techniczne Kombina­

tu nie jest jeszcze w pełni wystarczające, stała gotowość tech­

niczna sprzętu pozwala na pełną i terminową realizację podej­

mowanych zadań produkcyjnych. Przyjęty program organizacji nowoczesnego zaplecza technicznego daje widoczne korzyści.

Transport zewnętrzny wykonywany jest w całości przez Bazę Transportową, w której zgrupowano wszystkie samochody cię­

żarowe i specjalne, a dyspozycja środkami transportu pozostaje w gestii dyrekcji Kombinatu. Stwarza to możliwości pełnego wykorzystania posiadanego taboru samochodowego oraz obni­

żenie kosztów transportu. Taka forma organizacji transportu sa­

mochodowego jest konieczna w warunkach Kombinatu, tym bardziej, że realizowana jest tu zasada centralnego zaopatrzenia ferm i zakładów Kombinatu w niezbędne środki produkcji oraz części zamienne i materiały.

Na obecny poziom produkcji przedsiębiorstwa złożyło się wiele czynników, z których główną rolę należy przyznać ludziom, bo od nich przede wszystkim zależą rezultaty zarówno produkcyjne, jak i ekonomiczne. Biorąc to pod uwagę kierownictwo Kombinatu od początku jego istnienia za jeden z głównych celów postawiło sobie poprawę warunków socjalno-bytowych załogi. Miało to zapew­

nić stabilizację załogi oraz zainteresowanie jej wynikami przedsiębiorstwa.

W pierwszej kolejności postanowiono poprawić warunki mieszkaniowe — poprzez

SPRAWY

SOCJALNO- BYTOWE

Fragment osiedla mieszkaniowego w Fermie Pilszcz

remonty kapitalne istniejącej bazy mieszkaniowej. W ramach remontów kapitalnych dokonywano moderni­

zacji starych mieszkań, powiększano ich powierzchnię i uzupełniano wyposażenia w urządzenia sanitarne.

Tylko wiatach 1969—1975 przepro­

wadzono remonty kapitalne w 292 izbach. Istniejące mieszkania nie za­

spokajały potrzeb niezbędnych pra­

cowników przy rozwijającej się pro­

dukcji, w związku z czym prawie co roku przybywało kilkanaście miesz­

kań oddawanych w ramach inwesty­

cji. W okresie 15 lat istnienia Kombi­

natu wybudowano 773 nowych izb, których standard z roku na rok się podnosił. Aby zapewnić estetyczny wygląd obejść gospodarczych i sekto­

ra mieszkalnego, nie szczędzono wydatków na zakup kwiatów i krze­

wów ozdobnych. Chodziło o to, aby przyzwyczaić pracowników do za­

chowania porządku i czystości tak w miejscu zamieszkania, jak i w miej­

scu pracy.

Bardzo ważną dziedziną działalności socjalnej Kombinatu było i jest za­

pewnienie właściwej opieki nad

Osiedle mieszkaniowe w Fermie Lubotyń

dziećmi. Zapewniają ją dwa własne przedszkola stałe, z których korzys­

tają dzieci dowożone z ferm położo­

nych w pobliżu. Część dzieci korzys­

ta z przedszkoli wiejskich. Wszystkie dzieci pracowników Kombinatu uczęszczające do szkół podstawo­

wych, korzystają z opieki i dożywia­

nia w świetlicach przyszkolnych.

Wprowadzenie tej formy opieki wpłynęło na uzyskanie znacznie lep­

szych wyników w nauce, a także na rozwijanie indywidualnych zaintere­

sowań dzieci. W wielu przypadkach dzieci dowożone są do szkół środka­

mi transportu przedsiębiorstwa.

W celu zapewnienia odpowiednich warunków wypoczynku wakacyjnego młodzieży szkolnej, od szeregu lat organizowane są kolonie letnie w miejscowościach nadmorskich czy górskich. Z tej formy wypoczynku korzysta corocznie ponad 200 dzieci pracowników Kombinatu. W ostat­

nich latach w okresie ferii zimowych organizowane są zimowiska, z których korzysta 45 dzieci. Podob­

ną troską otoczona jest również cała załoga Kombinatu.

Zakładowe przedszkole w Kietrzu

W celu stworzenia właściwych form wypoczynku organizowane są dla pracowników wycieczki zarówno krajowe, jak i zanraniczne. Wszyst­

kim chętnym rokrocznie zapewnia się skierowania na wczasy. Wszystkie fermy Kombinatu mają własne świe­

tlice wyposażone coraz częściej w odbiorniki telewizji kolorowej, a zawsze w bieżącą prasę. Przy każ­

dej świetlicy istnieją punkty biblio­

teczne wyposażone w literaturę fa­

chową i beletrystyczną.

Wprowadzanie do produkcji nowo­

czesnych technologii, stosowanie co­

raz bardziej skomplikowanych ma­

szyn rolniczych oraz stale wzrastają­

ce wymagania w zakresie jakości wykonywanych zabiegów, wymagało systematycznego podnoszenia kwali­

fikacji załogi. Od szeregu lat, co ro­

ku, organizowane są w przedsiębiors­

twie kursy na tytuł robotnika wykwalifikowanego i mistrza w za­

wodzie, bez oderwania od pracy. Po­

nieważ obecnie cała załoga posiada pełne wykształcenie w zakresie szko­

ły podstawowej, dzięki organizowa­

nemu dokształcaniu w poprzednich

Zimowisko dla dzieci Kombinatu PGR Kietrz w Wilczycach k/Limanowej

latach, wszyscy pracownicy mają jed­

nakowe warunki do uzupełniania kwalifikacji. Z wieloletnich doświad­

czeń Kombinatu wynika, że ta forma podnoszenia kwalifikacji, w oparciu o konkretne warunki produkcji przedsiębiorstwa, zdaje w pełni egza­

min, czego dowodem jest wysoka wydajność pracy.

W ciągu ostatnich tylko 5 lat tytuł robotnika wykwalifikowanego uzys­

kało 186 osób, a mistrza w zawodzie 77 osób. W chwili obecnej ponad 72% zatrudnionych w Kombinacie robotników posiada pełne przygoto­

wanie zawodowe.

Obowiązkiem podnoszenia i uzupeł­

niania kwalifikacji objęto również kadrę inżynieryjno-techniczną i ad- ministracyjno-księgową, co zapewnia posiadanie odpowiednich kwalifikacji na poszczególnych stanowiskach pra­

cy.

Przedsiębiorstwo nasze wysoko ceni i popiera różnorodne formy współza­

wodnictwa pracy, gdyż ono w dużym stopniu wpływa na wyzwalanie ak­

tywności pracowników na każdym stanowisku pracy. Wypracowano me-

Klubokawiarnia w Fermie Baborów

tody wewnątrzzakładowego współzawodnictwa pracy brygad ho­

dowlanych, traktorzystów, kombaj­

nistów, a efektem tego współzawod nictwa jest stały wzrost produkcji oraz poprawa wskaźników ekono micznych.

Od szeregu lat Kombinat, jako przed­

siębiorstwo, uczestniczy w między­

zakładowym współzawodnictwie pracy, a w ostatnim okresie zdoby­

liśmy dwukrotnie I miejsce oraz II i III miejsce wśród przedsiębiorstw rolniczych w kraju.

Załoga Kombinatu znana jest ze swe­

go zaangażowania w realizacji dodat­

kowych zadań produkcyjnych i czy­

nów społecznych, za co wielokrotnie przedsiębiorstwo było odznaczane i nagradzane dyplomami.

Dowodem uznania władz central­

nych, za całokształt działalności przedsiębiorstwa, było nadanie Kombinatowi przez Radę Państwa Orderu Sztandaru Pracy II Klasy z okazji XXX-lecia Państwa Pol­

skiego.

Stołówka przyzakładowa w Kietrzu

1

2

PRZEDSTAWICIELE ZAŁOGI

1. JAN BERKA. Jeden z najstarszych członków kierownictwa Kombinatu PGR Kietrz. Od 22 lat kieruje Fermą Tłustomosty. Bierze czynny udział w życiu społecznym i politycznym. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orde­

ru Odrodzenia Polski

2. JAN GRANIECZNY. Główny agronom, najstarszy członek dyrekcji Kom­

binatu. Za długoletnią pracę oraz działalność społeczną i polityczną odzna czony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Brązowym i Złotym Krzyżem Zasługi, Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego i Odznaką „Zasłużonego Opolszczyźnie"

3. inż. STANISŁAW KOWALSKI. Zast. dyr. Kombinatu ds. produkcji zwie­

rzęcej, pracuje w Kombinacie od 1968 roku. Wieloletnia praktyka i doświad­

czenie pozwoliły mu na wybranie właściwej metody hodowli bydła. Aktywny członek organizacji społecznych i politycznych. Odznaczony Złotym Krzy­

żem Zasługi

1. mgr inż. WŁODZIMIERZ LASKOWSKI. Zastępca dyrektora Kombinatu ds.

mechanizacji i energetyki, pracuje w Kombinacie od 1964 roku. W dużej mie­

rze jest jego zasługą, że park maszynowy jest prawidłowo eksploatowany i utrzymywany stale w pełnej sprawności. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi

2. JÓZEFA OSIECKA. Absolwentka Technikum Rolniczego w Głubczycach, pracuje od 1966 roku jako brygadzistka chlewni, osiągając dobre wyniki w rozwoju trzody chlewnej. Jest członkiem Komitetu Wojewódzkiego PZPR

< Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu. Odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi

3. JÓZEF RICHTER. Od 1956 roku pracuje jako brygadzista połowy w Fer­

mie Czerwonków. Dobry organizator, potrafi dbać o zabezpieczenie frontu pracy. Sam daje przykład wzorowej roboty, wymagając tego samego od współpracowników. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi

1

1. WŁADYSŁAW ŁACEK. Traktorzysta i kombajnista zatrudniony w Fermie Pilszcz od 1953 roku. Był wielokrotnie wyróżniany za wysoką wydajność pracy, dbałość o sprzęt oraz prawidłowe wykonywanie zabiegów potowych.

Od kilku lat pełni funkcję Sekretarza OOP przy Fermie Pilszcz. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi

2. ANTONI ROGACZ. Traktorzysta i kombajnista zatrudniony w Fermie Ba­

borów od 1954 roku. Zna dobrze swój zawód, potrafi należycie obsługiwać każdą powierzoną mu maszynę. Aktywnie uczestniczy w życiu społecznym i politycznym. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi

3. EDWARD WOLSKI. Pracuje w Fermie Langowo od 1964 roku jako trakto­

rzysta i kombajnista. Ze względu na wysoką wydajność pracy oraz dokład­

ność w jej wykonywaniu, zawsze kierowany jest do prac najbardziej skompli­

kowanych

1. JÓZEF KOTULA. Traktorzysta Fermy Lubotyń zatrudniony od 1952 ro­

ku. Wyróżnia się dobrą wydajnością pracy i dbałością o sprzęt

2. ERYK STRZYBNY. Zatrudniony w Brygadzie Remontowo-Budowlanej od 1970 roku jako brygadzista murarski. Prowadzona przez niego brygada mura­

rzy należy do najlepszych, wykonuje powierzone prace w terminie i bez uste­

rek

3. TADEUSZ MAJER. Pracuje w Warsztacie Mechanicznym od 1956 roku w charakterze mechanika maszyn rolniczych. Dobry fachowiec, sumienny i zdyscyplinowany pracownik, jest autorem wielu pomysłów racjonaliza­

torskich

2

Podstawowa Organizacja Partyjna w Kombinacie składa się z 11 Oddziałowych Organizacji Partyjnych, skupiających około 30% wszystkich zatrudnionych pra­

cowników stałych. Przed 15 laty POP skupiała 76 członków i kandydatów partii.

Wraz z rozwojem Kombinatu i wzrostem świadomości załogi umacniała się poli- tyczno-wychowawcza rola organizacji partyjnej, rosły jej szeregi. Oddziałowe Or­

ganizacje Partyjne istnieją obecnie przy wszystkich fermach, zaś na szczeblu Kom­

binatu działa Komitet Zakładowy PZPR.

Organizacja partyjna odgrywa w życiu Kombinatu ważną rolę politycznego kie­

rownika. Z inicjatywy Podstawowej Organizacji Partyjnej załoga Kombinatu po­

dejmowała dodatkowe zobowiązania produkcyjne. POP mobilizuje członków partii, a za ich pośrednictwem całą załogę, do realizacji ambitnych planów gospo­

darczych, podnoszenia świadomości ideologicznej oraz kwalifikacji zawodowych.

Organizacja Związku Zawodowego Pracowników Rolnych skupia wszystkich pra­

cowników zatrudnionych w Kombinacie. Na szczeblu Kombinatu działa 15-oso- bowa Rada Zakładowa, a we wszystkich fermach Oddziałowe Rady Związkowe.

Rada Zakładowa nadzoruje działalność Zakładowej Komisji Rozjemczej i Pra­

cowniczej Kasy Zapomogowo Pożyczkowej, kieruje działalnością świetlic, klu­

bów, punktów bibliotecznych, placówek opieki nad dziećmi oraz współzawod nictwem pracy.

Zasługą organizacji związkowej jest m.in. stałe podnoszenie warunków socjalno- bytowych załogi, szeroko rozwinięte szkolenie pracowników w zakresie zdoby­

wania kwalifikacji zawodowych. W fermach wchodzących w skład Kombinatu działa 9 Rad Robotniczych, a na szczeblu Kombinatu działa KSR w składzie 76 osób. Na bieżąco pracą KSR kieruje 9-osobowe Prezydium.

DZIAŁALNOŚĆ POLITYCZNO- SPOŁECZNA

Samorząd Robotniczy analizuje i zatwierdza roczne i wieloletnie plany społecz­

no-gospodarcze, podejmuje problemy interesujące całą załogę, zatwierdza po­

dział funduszu premiowego. Samorząd Robotniczy jest dobrą szkołą współodpo­

wiedzialności całej załogi za wyniki ekonomiczne Kombinatu, poprawę warun­

ków pracy i życia jego pracowników.

Kombinat PGR

ODZNACZENIA I WYRÓŻNIENIA NADANE

KOMBINATOWI PGR KIETRZ

5 X 1966 r.

1966 r.

1971 r.

1972 r.

XII 1972 r.

Zbiorowa Odznaka „Tysiąclecia" nadana przez Ogólnopolski Ko mitet FJN.

Zbiorowa Odznaka „Zasłużony dla Opolszczyzny".

Zdobycie I miejsca w ogólnokrajowym współzawodnictwie pracy za rok gospodarczy 1970/71 i zdobycie Sztandaru Przechodniego Prezesa Rady Ministrów i Przewodniczącego CRZZ.

Zdobycie I miejsca w ogólnokrajowym współzawodnictwie pracy za rok gospodarczy 1971/72 oraz zdobycie Sztandaru Przechodnie­

go Prezesa Rady Ministrów i Przewodniczącego CRZZ.

Dyplom Uznania KC PZPR i Rady Ministrów PRL za szczególne osiągnięcia w rozwoju dodatkowej produkcji w ramach „20 miliar­

dów".

1973 r. Zakłady PGR Czerwonków, Kietrz i Pilszcz decyzją ZG ZZPR uzyskały tytuły „Zakładu Pracy Socjalistycznej".

1973 r. Zdobycie III miejsca w Ogólnokrajowym Współzawodnictwie Pra­

cy za rok gospodarczy 1972/73.

XII 1973 r. Dyplom Uznania KC PZPR i Rady Ministrów PRL za szczególne osiągnięcia w rozwoju dodatkowej produkcji w ramach

„30 miliardów".

Sztandar Kombinatu PGR Kietrz odznaczony w 1974 roku Orderem Sztandaru Pracy II Klasy

21 VII 1974 r. Decyzją Rady Państwa nadany Order Sztandaru Pracy II Klasy aktu dekoracji Sztandaru Kombinatu dokonał Wicepremier Tow.

Józef Tejchma w grudniu 1974 roku.

XII 1974 r. Zawiązanie „Klubu Mistrzów Plonów" w Kombinacie PGR Kietrz, którego prezesem jest Dyrektor Kombinatu PGR Kietrz Tow. Alek­

sander Marszałek.

1975 r. Zdobycie II miejsca w Ogólnokrajowym Współzawodnictwie Pracy za rok gospodarczy 1974/1975.

Indywidualne listy gratulacyjne od I Sekretarza KC PZPR Tow. E. Gierka dla:

Dyrektora Kombinatu Tow. Aleksandra Marszałka Kombajnisty Fermy Tłustomosty Tow. Wilhelma Flegela

Zastępcy Dyrektora d/s Mechanizacji Tow. Włodzimierza Laskow­

skiego

latach

w układzie

UŻYTKOWANIE GRUNTÓW

) Przejęcie w latach 1961/62 — 1965/66; **) Przejęcie w latach 1966/67 — 1970/71 Rok

Grunty orne

ha

Użytki zielone

ha

Sady

ha

Razem użytki

rolne ha

Inne grunty

ha

Powierzchnia ogółem

ha

Przejęcie gruntów z PFZ

ha

1961/62 4 761 746 107 5614 328 5 942 21

1965/66 4 858 738 78 5 674 322 5 996 108*)

1970/71 5 600 1 100 80 6 780 306 7 086 1 127**)

1971/72 5 648 1 101 80 6 829 309 7 138 56

1972/73 5 797 1 101 80 6 978 332 7 310 210

1973/74 5 840 1 104 80 7 024 330 7 354 40

1974/75 6 265 1 118 80 7 463 337 7 800 449

1975/76 6 605 1 131 80 7 814 353 8 167 372

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81

POWIERZCHNIA I STRUKTURA ZASIEWÓW

Rok

Kłosowe W tym pszenica

Rzepak Buraki cukrowe

Motylkowe grubo- i dro­

bnoziarniste

Kukurydza Pozostałe Na 1 szt.

trawoźerną w plonie głównym

ha % ha ha % ha % ha % ha % ha % ha

1961/62 2 071 47,2 1 323 30,1 251 5,7 320 7,3 424 9,7 322 7,3 1 001 22,8 0,58

1965/66 2 061 43,3 1 715 36,0 286 6,0 458 9,6 1 120 23,6 402 8,4 431 9,1 0,52

1970/71 2 861 52,1 2 479 45,1 526 9,6 446 8,1 959 17,5 519 9,4 181 3,3 0,56

1971/72 2 863 51,2 2 457 43,9 507 9,1 473 8,5 951 17,0 550 9,8 247 4,4 0,43

1972/73 2 796 49,6 2 424 43,0 528 9,4 506 9,0 859 15,2 687 12,2 263 4,6 0,45

1973/74 2 657 48,4 2 365 41,3 697 12,2 558 9,7 874 15,2 748 13,1 196 3,4 0,47

1974/75 2 457 42,1 2 356 40,4 768 13,2 630 10,8 1 047 17,9 766 13,1 165 2,9 0,47 1975/76 2 554 41,2 2 339 37,7 800 13,0 770 12,4 1 102 17,7 817 13,2 159 2,5 0,47 1976/77

1977/78 1978/79 1979/80 1980/81

NAWOŻENIE MINERALNE

Rok

NPK kg/ha Sztuk

obornikowych na 100 ha

gruntów ornych

“1

grunty orne

użytki zielone

użytki rolne

1961/62 108 135 119 58,1

Średnia za lata

1961/62-1965/66 150 165 155 60,8

Średnia za lata

1966/67-1970/71 312 317 310 60,4

1971/72 454 395 445 80,3

1972/73 396 373 393 80,7

1973/74 435 395 428 80,5

1974/75 432 447 433 80,3

1975/76 414 392 406 76,7

Średnia za lata

1971/72-1975/76 426 400 421 79,6

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

_________________________ I

Kombinat PGR PLONY PODSTAWOWYCH ZIEMIOPŁODÓW

1--- Rok

Razem zboża

q/ha

W tym pszenica

q/ha

Rzepak q/ha

Buraki cukrowe

q/ha

Siano łąkowe

q/ha

1961/62 20,5 21,6 19,1 256 33,0

Średnia za lata

1961/62-1965/66 25,0 25,5 18,0 250 36,0

Średnia za lata

1966/67-1970/71 32,5 32,3 25,6 365 53,2

1971/72 41,5 42,2 26,7 374 58,2

1972/73 38,6 39,0 25,2 408 71,8

1973/74 42,0 43,0 31,1 453 73,4

1974/75 43,0 43,1 30,1 509 75,1

1975/76 41,0 41,4 23,0 485 75,7

Średnia za lata

1971/72—1975/76 41,2 41,7 27,3 453 70,8

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

SPRZEDAŻ ZBÓŻ I ZAKUP PASZ TREŚCIWYCH

Rok

Ogółem sprzedaż zbóż

q

Z 1 ha zebranych

zbóż q

Z 1 ha gruntów

ornych q

Sprzedaż do produk­

cji

%

Zakup pasz treściwych

q

1961/62 28 784 13,9 6,1 67,8 12 930

Średnia za lata

1961/62-1965/66 38 905 18,3 8,2 73,2 23 784

Średnia za lata

1966/67-1970/71 69 521 27,4 . 13,5 84,4 36 220

1971/72 103 631 36,2 18,5 87,2 50 728

1972/73 87 533 31,3 15,5 81,2 42 352

1973/74 93 870 35,3 16,2 84,1 48 986

1974/75 92 903 37,8 15,9 87,9 55 052

1975/76 88 627 34,7 14,1 84,6 53 397

Średnia za lata

1971/72-1975/76 93 313 35,0 16,0 85,5 50 103

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

im PRODUKCJA I SPRZEDAŻ SUSZU

Rok

Produkcja suszu

q

Sprzedaż suszu Zużycie

wewnętrzne

q ogółem

q

w tym eksport

q

1961/62 ^{X X X X}

1965/66 18 156 16 147 4 830 175

1970/71 24 090 19 869 9 250 3 773

1971/72 25 922 21 110 11 500 6215

1972/73 27 940 20 120 12 600 7 820

1973/74 33 345 23 892 14 550 9 453

1974/75 34 690 24 651 10 050 10977

1975/76 33 130 13 110 10 950 7 264

1976/77

1977/78 1978/79

1979/80 1980/81

STAN BYDŁA NA DZIEŃ 3O.VI

Rok

Bydło W tym krowy DJP

ogółem szt.

na 100 ha użytków

rolnych

ogółem szt.

na 100 ha użytków

rolnych

ogółem na 100 ha użytków rolnych

1961/62 2 926 52,1 1 228 21,9 2 758 49,1

Średnia za lata

1961/62-1965/66 3 369 60,1 1 315 23,4 2 969 52,9

Średnia za lata

1966/67-1970/71 4 199 68,6 1 667 27,2 3 502 57,2

1971/72 5 252 76,9 2 003 29,3 4 495 64,8

1972/73 5 401 79,1 2 100 30,8 5 120 73,4

1973/74 5 423 77,7 2 150 30,8 4 668 66,4

1974/75 5 511 78,5 2 150 30,6 4 690 66,5

1975/76 5 567 74,6 2 150 28,8 4 803 64,4

Średnia za lata

1971/72-1975/76 5 431 77,4 2 111 30,1 4 755 67,8

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

Kombinat PGR ODCHÓW CIELĄT

Rok

Urodzenia ogółem

szt.

Odchowano

szt.

Odchowane

%

Średni odchodów

od 100 krów

szt.

1961/62 956 871 91.1 77

Średnia za lata

1961/62-1965/66 1 116 1 059 94,9 85

Średnia za lata

1966/67- 1970/71 1 700 1 628 95,8 99

1971/72 2 047 1 993 97,4 111

1972/73 2 122 2 074 97,7 106

1973/74 2 030 1 967 96,9 95

1974/75 2 261 2 207 97,6 106

1975/76 2 180 2 129 97,6 101

Średnia za lata

1971/72-1975/76 2 128 2 074 97,5 104

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

PRODUKCJA - SPRZEDAŻ - JEDNOSTKOWA WYDAJNOŚĆ MLEKA

Rok

Produkcjamleka Sprzedaż mleka _Sprzedaż

do produkcji

%

Uzyskana wydajność

od krowy rocznie

I

Zużycie pasz treś­ ciwych na produkcję 100 I mleka

kg ogółem

I

na 1 ha użytków rolnych

I

ogółem

I

na 1 ha użytków

rolnych

1961/62 3 429660 611 2 748441 489 80,1 2927 -

Średniazalata

1961/62-1965/66 3 613 273 644 2955 103 527 81,8 2913 -

Średnia zalata

1966/67-1970/71 5 856067 957 4 953 108 809 84,6 3513 11,6

1971/72 6896 197 1 017 6 098 763 900 88,4 3 846 12,1

1972/73 7834 082 1 147 6 835 535 1 001 87,3 4 007 11,1

1973/74 8 711 066 1 248 7 518 787 1 077 86,3 4 219 12,2

1974/75 8 691 145 1 237 7 418 728 1 056 85,4 4 188 11.9

1975/76 9 060259 1 214 7918 763 1 061 87,4 4 300 12,7

Średnia za lata

1971/72-1975/76 8 238 550 1 174 7 158 115 1 020 86,9 4 122 12,0

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia zalata 1976/77-1980/81

TRZODA CHLEWNA—STAN—ODCHÓW PROSIĄT

Rok

Stan na 30.VI. Średni

stan loch szt.

Odchów proliąt od jednej tnaciory ogółem

szt.

w tym maciory

szt.

1961/62 1 366 244 203 10.1

. Średnia za lata

1961/62-1965/66 1 847 240 205 11,2

Średnia za lata

1966/67-1970/71 2 839 214 197 17.6

1971/72 3 190 220 202,5 17,5

1972/73 3 164 200 191 17,9

1973/74 2 908 200 192 18.1

1974/75 2 947 200 200 18,5

1975/76 3 051 200 197,5 18,5

Średnia za lata

1971/72-1975/76 3 052 204 197 18,1

1976/77 1977/78 1978/79

4*

1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

KURY - STAN - PRODUKCJA - WYDAJNOŚĆ

Rok

Stan na 3O.VI. Średnio­

roczny stan niosek

szt.

Globalna produkcja

jaj szt.

Wydajność jaj od nioski

szt.

ogółem szt.

w tym nioski szt.

1961/62 8 944 1 571 765

119 ooo

1965/66 11 896 3 058 3 475 623 300 179,3

1970/71 12 185 4 157 4 878 1 061 229 217,5

1971/72 13 101 3 877 4 729 1 094 169 231,0

1972/73 12 822 3 165 4 469 1 074 825 240,0

1973/74 9 631 2 979 4 252 989 747 233,0

1974/75 17 245 2 721 3 747 824 342 220,0

1975/76 9 331 2 595 3 785 848 081 224,0

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81

Kombinat PGR SPRZEDAŻ ŻYWCA

Rok

Ogółem

q

W tym Na 1 ha

gruntów ornych

kg wołowy

q

wieprzowy q

drobiowy q

pozostały q

1961/62 3 153 1 414 1 619 23 97 66

1965/66 6 470 4 275 2 104 87 4 134

1970/71 9 696 6 382 3 206 98 10 173

1971/72 9 589 5 800 3 682 78 29 171

1972/73 11 350 7 510 3 665 141 34 201

1973/74 11 938 8 138 3 631 106 63 206

1974/75 12 448 8 831 3 603 14 - 213

1975/76 11 458 7 959 3 281 196 22 183

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81

SIŁA POCIĄGOWA MECHANICZNA

Rok

Grupy ciągników Kombajny

KZB-3B Bizon

Jednostki pociągowe

na 100 ha użytków

rolnych

Jednostki pociągowe

na 100 ha gruntów

ornych

Na 1 ciągnik fizyczny przypada

ha 18

KM

18-30 KM

30-50 KM

powyżej 50 KM

Razem szt.

1961/62 3 38 51 8 100 11 11,8 13,9 56,1

1965/66 20 51 44 18 133 16 15,4 18,1 43,1

1970/71 22 24 118 29 193 34 20,8 25,2 35,0

1971/72 22 21 126 29 198 33 21,3 25,8 34,5

1972/73 22 23 133 29 207 20 21,7 26,2 33,7

1973/74 22 22 139 29 212 22 22,3 26,9 33,1

1974/75 22 25 140 40 227 23 21,8 26,0 32,5

1975/76 20 20 142 44 226 25 21,8 25,8 34,6

1976/77 1977/78

1978/79 •

1979/80 1980/81

PRODUKCJA KOŃCOWA NETTO - WSKAŹNIKI EKONOMICZNO-FINANSOWE

Rok

Produkcja końcowa netto Osiągnięty zysk Wartość środków trwałych netto ogółem

tys.zł

na 1 ha użytków

rolnych zł

na 1 000 zł fun­

duszu płac

zł

na 1 zatrud­

nionego tys.zł

na 1 000 zł wart, środków trwałych

zł

ogółem

tys.zł

na 1 ha użytków

rolnych zł

ogółem

tys.zł

na 1 ha użytków

rolnych zł 1961/62

Średnia za lata

29 695 5 356 1 951 34,6 248 1 179 213 119 886 21 355

1961/62-1965/66 Średnia za lata

38 870 6 917 2 378 46,2 273 3 920 701 142 310 25 323

1966/67-1970/71 71 143 11 219 3 601 88,7 306 16 069 2 534 232 401 36 649

1971/72 102 659 15 030 3 555 133,8 331 34 217 5 011 310 192 45 423

1972/73 105 107 15 391 1 711 137,2 307 40 600 5 945 342 044 49 017

1973/74 127 176 18 225 3 663 166,0 351 65 044 9 321 362 205 51 567

1974/75 135 834 19 339 3 757 184,6 352 68 061 9 690 386 362 51 770

1975/76 Średnia za lata

162 748 21 807 4 573 216,7 400 100 672 13 489 406 11 7 51 972

1971/72-1975/76 1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

126 705 18 062 3 873 167,3 351 61 719 8 798 361 384 50 042

ZATRUDNIENIE I FUNDUSZ PŁAC Kombinat PGR

Rok

Zatrudnienie na 100 ha użytków rolnych

Fundusz płac Wypłacony

fundusz premiowy

tys. zł

ogółem w tym

pracownicy fizyczni

ogółem

tys. zł

na 1 pracownika

zł

na 1 ha użytków

rolnych zł

1961/62 16,2 15,1 15 718 17 234 2 800 1 077

Średnia za lata

1961/62-1965/66 16,6 15,3 17 861 19 103 3 178 1 680

Średnia za lata

1966/67-1970/71 14,4 12.7 23 630 25 967 3 726 9 091

1971/72 13,2 11,6 28 871 32 007 4 228 26412

1972/73 12,9 11,5 32 862 36 513 4 709 23 947

1973/74 12,6 11,0 39 209 44 455 5 582 28 479

1974/75 11,6 10,2 41 137 47 175 5 512 28 622

1975/76 11,7 10,0 42 112 46 124 5 389 36 934

Średnia za lata

1971/72-1975/76 12,4 10,8 36 838 41 243 5 101 28 879

1976/77 1977/78 1978/79 1979/80 1980/81 Średnia za lata 1976/77-1980/81

Ko mb ina t P G R

ZAKŁAD WYDAWNICZO-POLIGRAFICZNY Poz. 866 Nakł. 2500 egz. J-128