R O C Z N I K I G L E B O Z N A W C Z E T . 25. Z . 2. W A R S Z A W A 1974
OBRADY IV MIĘDZYNARODOWEGO KONGRESU TORFOWEGO W HELSINKACH
W dniach 25-30 czerwca 1972 r. odbył się w H elsinkach IV M iędzy narodow y K ongres Torfow y. W K ongresie udział wzięło ok. 370 osób z 23 krajów . N ajliczniejsze były delegacje z ZSRR, Finlandii, K anady, A nglii i USA.
W ciągu 3 dni obrad wygłoszono ogółem 166 referatów . W ygłaszanie refe ra tó w ograniczono do 5-7 min, co obniżyło pow ażnie poziom K on gresu. O brady odbyw ały się w 3 sekcjach.
S e k c j a I. Badanie, klasyfikacja, stu d ia i ochrona torfow isk. T er m inologia i klasyfikacja. 42 referaty .
S e k c j a II. W ydobyw anie, zbieranie, m agazynow anie, tra n sp o rto w anie, przetw arzan ie torfów i sapropeli dla potrzeb przem ysłow ych, ro l n y ch i ogrodniczych. G eotechnika, chem ia, fizyka, biochem ia, m ikrobio logia to rfu i sapropeli. Balneologia. 72 referaty .
S e k c j a III. Zalesianie i up raw a terenów torfow iskow ych. Z asto sow anie to rfu w ro lnictw ie i ogrodnictw ie. 52 referaty .
T em atyka referató w w sekcji I skupiła się zasadniczo n a trzech za gadnieniach: klasyfikacji to rfu i torfow isk, problem ów ochrony torfo wisk, badaniach regionalnych obiektów torfow iskow ych.
Z referató w i w ypow iedzi dotyczących zagadnień klasyfikacji w y n i kało, że m im o licznych prób w tym zakresie dotychczas nie osiągnięto zadow alających rezultatów , a istniejące k lasyfikacje nie o b ejm u ją pełnej, w szechstronnej k lasy fik acji torfów i torfow isk. W ysunięto propozycję utw orzenia m iędzynarodow ego zespołu specjalistów , k tó ry zająłby się ty m zagadnieniem .
Duże różnice poglądów w yłoniły się w trakcie refero w an ia i d y sku sji zagadnień ochrony torfow isk. Część uczestników , zw iązana z przem ysłem torfow ym , w y rażała pogląd, że należy chronić jedynie obiekty torfow isko w e jako nieopłacalne w eksploatacji przem ysłow ej, eksploatow ać zaś duże torfow iska. T orfow iska m ają, ich zdaniem , niew ielką w artość tu ry styczną i rek re a cy jn ą i dlatego rów nież nie m a potrzeby tw orzyć dużych rezerw atów . D ruga grupa, obejm ująca głów nie przyrodników , sprzeci w iała się tem u zdecydow anie. Jed y n ie duże obiekty torfow iskow e m ożna
3 0 0 A. Pałczyński
skutecznie chronić, poniew aż nie są one n arażone n a w ahania h ydrolo giczne w takim stopniu, jak obiekty małe. Zw racano rów nież uw agę n a rolę biologiczną torfow isk w krajobrazie.
R eferaty dotyczące badań regionalnych, prow adzonych n a to rfow i skach, w ykazały w ielką różnorodność stosow anych m etod, tem aty ki i kie ru n ków zainteresow ań. D otyczyły one regionalnej typologii torfow isk i torfów, fitosocjologii, w arun k ó w ekologicznych, stopnia rozw oju to rfo wisk, zasobów, dyn am iki p rzy ro stu su b stan cji organicznej, zagadnień r e k o n stru k c ji subfosylnych to rfotw órczych zespołów roślinnych, zastosow a nia aerofo tog rafii w badan iach torfow isk itp.
Z Polski wygłoszono n a posiedzeniach sekcji I — 2 refe ra ty , n a po siedzeniach sekcji II — 5 referatów , a w sekcji III — 6 referató w . Duże zainteresow anie w zbudził re fe ra t prof, dra S. Tołpy, w ygłoszony n a po siedzeniu sekcji II, dotyczący m ożliwości użycia w produkcji roślinnej, m edycynie i w etery n arii stym u lato ró w i inhibitorów uzyskanych z torfu.
W dniu poprzedzającym rozpoczęcie obrad K ongresu odbyły się w y cieczki specjalistyczne do różnych obiektów zw iązanych z eksploatacją.