ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. X X X , NR 1, W A R S Z A W A 1979
STA N ISŁA W K O W A LI ŃSKI, REGINA TR U SZK O W SK A , ALO JZY K O W A LK O W SK I, JANUSZ OSTROWSKI
B A N K IN FO RM ACJI O ŚR O D O W ISK U G L E B O W Y M B IG LEB 1 (założenia ogóln e)
Polskie Towarzystwo Gleboznawcze w Warszawie
WSTĘP
R acjonalizacja gospodarki n arodow ej, a zwłaszcza polskiego roln ictw a, pow inna się opierać na praw idłow ej analizie i regionalizacji w aru n k ów przyrod n iczo-roln iczych w yn ik a ją cych z dokładnej charakterystyki ich środowisk. W ielorakość cech poszczególnych elem entów środow iska przy rodniczego w ym aga odpow iedn iego usystem atyzow ania i zsyn tetyzow a- nia w szystkich w łaściw ości w arunków prod u kcji roln iczo-leśn ej [1-6].
Stosow ane dotychczas w gleboznaw stw ie m etody opisow e pok ry w y glebow ej, aczkolw iek dają w iele cen n ych in form a cji teoretyczn ych i praktycznych, stwarzają jednak duże trudności przy kom pleksow ej syn tezie zm ierzającej do ustalenia w yznaczników określających odrębność w yróżn ion ych jednostek środow iska przyrodn iczo-roln iczego. Ze w zglę du na to, że sama gleba jest utw orem złożonym w ielocech ow ym , a każda cecha ma szeroką skalę zm ienności, opracow anie usystem atyzow anych i syntetycznych, a zarazem w y czerp u ją cych in form acji źród łow ych cha rak teryzu jących środow isko gleb ow e jest zazw yczaj trudne i pracoch łon ne. D latego też powstała potrzeba m etodycznego usystem atyzow ania cha rak terystycznych cech diagnostycznych w arunków g le b o w o -p rzy ro d n i- czych w celu nadania im w iększej jednoznaczności oraz ustalenia pod o bieństwa ob iek tów w ycen ian ych przez porów nyw anie treści in form acji określających stany środow iska glebow ego w układach przestrzennych
1 Referat stanowi syntezę koncepcji systemu BIGLEB pt.: „System infonma- tyoziny o środowisku glebowym BIGLEB” opracowanej przez Grupę Roboczą Syste mu Informatycznego o Środowisku Glebowym Polskiego Towarzystwa Gleboznaw czego, opublikowanej w Pracach Komisji Naukowych PTG nr V/34, Warszawa 1977
74 S. Kowaliński i in.
i czasow ych. W w ielu krajach przyw iązu je się szczególną wagę do tego zagadnienia. U tw orzona przy M iędzynarodow ym T ow arzystw ie G leb o znaw czym Grupa R obocza ds. Banku In form acji zmierza do przyspiesze nia prac w tym zakresie przez w ym ianę dośw iadczeń oraz u jednolicenie opracow ań tam, gdzie to jest m ożliw e. P odobne zadania stawia sobie Z espół R ob oczy przy R W PG . W P olsce różne in stytu cje podległe w ielu resortom prow adzą rów nież badania w tej dziedzinie w różnych grupach tem atycznych, na ogół nie skoordyn ow an ych ze sobą.
P race analityczno-gleboznaw cze o charakterze przyrod n iczo-glebow ym i g leb ow o-roln iczym , jak rów nież prace chem iczn o-rolnicze w naszym kraju są zaawansowane, a ilość zebranych in form acji jest bardzo duża 0 różnej w artości diagnostycznej. Z tego w zględu Zarząd P olskiego T ow a rzystw a G leboznaw czego, doceniając znaczenie tego problem u z punktu widzenia teoretycznego i praktycznego, pow ołał w 1976 r. przy Zespole R egionalizacji P rzyrodn iczo-G lebozn aw czej K raju V K om isji Genezy, K la syfik a cji i K artografii G leb specjalną G rupę R oboczą System u In for m atycznego o Środow isku G lebow ym , System ten nazwano B IG LEB (Bank In form acji o Glebach).
ZA ŁO ŻE N IA PODSTAW OW E
P odstaw ow ym celem system u B IG LE B jest grom adzenie, przetw arza nie i dostarczanie szczegółow ych i syn tetyczn ych in form acji o środ ow i sku gleb ow y m w ujęciach przestrzennych, czasow ych, p rob lem ow ych 1 organ izacyjn ych dla potrzeb n au kow o-badaw czych i utylitarnych sta n ow iących podstawę do:
— praw idłow ego sterowania gospodarką zasobami środow iska g le b o w ego,
— planowania i prognozow ania efek tyw n ego w ykorzystania gleb róż n ych użytków rolnych, leśnych i łąkow ych oraz pod zabudow ę m ieszkal ną i przem ysłow ą,
— och ron y prod u kcyjn ości środow iska glebow ego oraz rek u ltyw acji gleb zniszczonych i zdegradow anych.
T w orzenie podstaw ow ej bazy danych system u B IG LEB oparte będzie na elektronicznych m aszynach cy fro w y ch (EMC) w ram ach centrum ob li czeniow ego PAN , m inisterstw resortow ych lub innych in stytu cji dysp o nu jących odpow iednią bazą obliczen iow o-tech n iczną. Zakłada się, że je dynie w oparciu o elektroniczną technikę obliczeniow ą można będzie pra w idłow o ew iden cjon ow ać, porządkow ać, przetwarzać, analizować i synte tyzow ać in form acje o glebach oraz ich przestrzennej i czasowej zm ien ności.
G łów n ym i przesłankami podjęcia prac nad system em B IG LEB w ra m ach Polskiego T ow arzystw a G leboznaw czego b y ły takie elem enty jak: — potrzeba ujednolicenia m etodyki badań, obserw acji stanów i p o
Bank informacji o środowisku glebowy-m 75
miar u cech diagnostycznych środow iska glebow ego zm ieniającego się pod w pływ em naturalnych i antropogenicznych czyn n ików g leb otw órczych oraz związana z tym konieczność zaktualizowania danych źród łow ych o stanie i zasobach gleb Polski;
— m ożliw ość pełniejszego w ykorzystania posiadanych zbiorów doku m entacji z w y n ik ów badań glebozn aw czych prow adzonych przez różne in stytu cje (IUNG — m apy glebow o-p rzyrodn icze, m apy glebow o-roln icze, m apy g leb ow o-erozy jn e; instytuty w yższych uczelni roln iczych — szcze gółow e w yniki analiz p rofilów g leb ow y ch ; IBL — badania siedlisk leś nych; rejon ow e stacje ch em iczn o-rolnicze i pracow nie glebozn aw czo-na - w ożeniow e — analizy zasobności gleb; IM U Z — badania gleb h ydrogen i- cznych; W B G iT R — m ateriały z k lasyfikacji b on ita cyjn ej; inne instytucje — w yn ik i ob serw a cji p ok ry w y gleb ow ej w strefach zurbanizow anych
itp .);
— w prow adzenie u jedn olicon ego układu odniesienia przestrzennego danych, u m ożliw iającego iden tyfik ację in form a cji o środow isku glebo w y m zarów no w edług w spółrzędn ych geograficzn ych , jak i jednostek adm inistracy j ny ch ;
— konieczność zastosowania n ow ych technik i m etod badaw czych do gleboznaw stw a w celu zobiektyw izow ania w y n ik ów typologiczn ych i tak sonom icznych środow iska glebow ego w ujęciu kartograficznym i regio- nalizacyjnym ;
— zorganizow anie i sterow anie podstaw ow ą bazą in form acji, która m oże obejm ow a ć organizację scentralizow anego zbioru danych o środo wisku gleb ow y m lub oddzieln ych zdecentralizow anych kom plem entar nych zbiorów in form acji, stanow iących podsystem y system u BIG LEB; — utrzym yw anie w spółpracy z innym i k ra jow ym i system am i in fo r m atycznym i oraz z ,,System em Inform atyczn ym o G lebach ” w ramach M iędzynarodow ego Tow arzystw a G leboznaw czego i Grupą R oboczą w ra m ach R W PG .
STR UKTU RA I ELEMENTY SYSTEM U BIGLEB
E lem enty strukturalno-organizacyjne oraz układ zbiorów in form acji o środow isku g leb ow y m w system ie B IG LE B obrazują rys. 1, 2 i 3. P rze w idu je się, że budow a system u BIGLEB, tak jak każdego innego pod ob nego system u inform atycznego, składać się będzie z trzech grup elem en tów : w ejścia, przetwarzania i w yjścia.
W grupie „w e jś c ie ” brane będą pod uwagę:
— zw eryfikow a n e istniejące dane źródłow e o glebach, ich w łaści w ościach i środow isku,
— dane źródłow e stanow iące in form acje w prow adzone do systemu z sieci obserw acji rozm ieszczonej w jed n olitym układzie odniesienia.
I 05 СП K o w a li ń s ik i i in .
Rys, 1. Relacje i układ zbiorów informacji o środowisku glebowym w system ie BIGLEB Relations and arrangement of soil information collections in the ’’BIGLEB” system
R y s. 2. U k ła d o r g a n iz a c y jn y p r o je k to w a n ia i w d r a ż a n ia sy st e m u B IG L E B O rg ani zat ion al sc h e m e of d e si g n in g an d e x te n si o n of th e ’’B I G L E B ” s y s te m B a n k info rma cj i o śr o d o w is k u g le b o w y m
R y s. 3. E le m e n ty i st r u k tu r a sy st e m u B I G L E B E le m e n ts an d st r u c tu r e of th e "B I G L E B ” sy st e m
Bank informacji o środowisku glebowym 79
— ocen y obecn ego stanu in form acji o glebach oraz sporządzenia in deksu dysponentów danych źródłow ych ,
— opracow ania projektu sieci i organizacji uzyskiwania odpow iedn ich danych dla systemu,
— sporządzenia u jed n olicon ego indeksu cech diagnostycznych środo w iska g lebow ego i je g o otoczenia,
— opracow ania m etody iden tyfik acji danych i obliczania param e trów,
— w prow adzenia jed n olitego układu odniesienia przestrzennego in form acji.
W grupie ,,przetw arzanie” przew idu je się procedurę przetwarzania danych w edług odp ow ied n ich program ów dotyczących :
— organizacji podstaw ow ej bazy danych oraz sortowania i w yszuki wania inform acji,
— agregow ania in form acji zgodnie z ustalonym i kryteriam i i zada nym i problem am i,
— analizowanie i syntetyzow anie in form acji m etodam i statystyczno- -m atem atycznym i.
W celu w łaściw ego przetwarzania danych źród łow ych pow staje k o nieczność:
— opracow ania zasady i techniki notow ania danych na m aszynow ych nośnikach,
— organizacji sieci przesyłania danych in form acyjn ych ,
— ustalenia zakresu kom plem entarnych zbiorów in form acji w posta ci indeksu i w zoru kartotek,
— organizacji i oprogram ow ania podstaw ow ej bazy inform acji,
— określenia zakresu problem ow ego i m etody przetwarzania in for m acji,
W grupie „ w y jś c ie ” , która jest efektem k oń cow ym , pow inna b y ć o d pow iednia in form acja przewidziana do uzyskania za pośrednictw em sy stemu BIGLEB. W tym celu n#leży:
— w yróżn ić problem y i zakres in form acji uzyskiw anych z systemu, — ustalić częstość, rytm iczność i fo rm y przekazyw ania inform acji syntetycznych,
— iden tyfik ow ać zapotrzebow anie na in form acje o środow isku g le b ow y m ja k o całości lub ok reślon ych elem entów .
«Środow isko g leb ow e zn ajdu je się w nieprzerw anym rozw oju , k tóry p ow od u je w ielkie zróżnicow anie elem entarnych obszarów g leb ow y ch (pe- donów ). D latego p rzy jm u je się, że poza istniejącym i ju ż danym i w e jścio w ym i o środow isku g leb ow y m dodatkow ym i źródłam i danych będą:
— istniejące punktow e lub pow ierzchniow e ob serw a cje jednorazow e typu in w en taryzacyjn ego w ybran ych cech diagnostycznych gleb i ich środow iska,
30 S. Kowalińsiki i in.
p rzy zastosowaniu now oczesn ych technik teledetek cyjn ych (zdjęcia lotn i cze i satelitarne),
— sieć pow ierzchni stałych („p ola znaczone” ), w których w ykon u je się długookresow e obserw acje lub pom iary w ybran ych zbiorów cech.
Dane źródłow e o środow isku g leb ow ym będą zbierane przez służby rolne, leśne, gospodarki kom unalnej, służby zdrowia, adm inistracji pań stw ow ej i och ron y środowiska, przem ysłu i energetyki, kom unikacji, pla nowania przestrzennego i gospodarczego oraz zakłady naukow o-badaw cze w yższych uczelni i jednostek resortow ych. Sposób zbierania in form acji, jak też w spółpraca zainteresow anych in stytu cji pow in n y b y ć k oord y n o w ane i sterow ane centralnie. Bezpośrednim i dysponentam i danych będą resorty realizujące gospodarkę w środow isku g leb ow ym (tab. 3).
C ałościow e odw zorow anie dynam icznego układu środow iska g leb ow e go w powiązaniu z innym i warunkami przyrodniczym i i układami spo łeczn o-gospodarczym i na tle w spółczesnych i perspektyw icznych zadań przez jeden system inform atyczny jest zbyt trudne. Z tego w zględu prze w iduje się 13 m odularnych podsystem ów specjalistycznych, w zajem nie się uzupełniających lub w zględnie zam kniętych, składających się na sy stem B IG LEB (tab. 2).
Uzyskanie przy w yjściu in form acji w rozm aitych ujęciach i przekro ja c h będzie m ożliw e przez przetw orzenie danych w e jścio w y ch za pom ocą całego zespołu operacji w edług odp ow ied n ich program ów . Podstaw ow ą operacją procesu przetwarzania danych będą procedury obliczeniow e, których rezultatem jest zmiana konstrukcji in form a cji lub też jej prze grupow anie, dzięki czem u in form acja w y jściow a nabiera now ego synte tycznego znaczenia [6].
W śród różnych procedur ob liczen iow ych realizow anych w ramach program ów podstaw ow ych, standardow ych, specjalistyczn ych i system ów program ów u żytk ow ych m ożna w yróżn ić pew ne proced u ry typow e za
pew niające uzyskanie szczegółow ych zestawień liczb ow y ch i opisow ych cech poszczególnych elem entów środow iska glebow ego w form ie stan dardow ych tabulogram ów , pow stałych w w yniku sortow ania lub agre gacji danych w różn ych przekrojach. P rzew idu je się rów nież w y k o rzy stanie przez system BIG LEB specjaln ych procedur ob liczen iow ych opar tych na specjaln ych program ach stosow anych do opracow ania danych źród łow ych o środow isku przyrodniczym . Szczególną rolę przypisuje się system om program ow ym w yspecjalizow an ym w przetwarzaniu inform a cji o zasobach naturalnych (np. system G R A SP), stosow anych w wielu k rajach zachodnich. W ykorzystanie dośw iadczeń i rozwiązań różn orod n ych system ów program ów działających w różn ych krajach ułatwi nam z jedn ej strony nasze zadanie, a z drugiej strony pozw oli na lepsze sko ordynow anie' naszych prac z opracow aniam i podobnym i w ram ach M ię dzynarodow ego Tow arzystw a G leboznaw czego i R W PG . P rzyczyn i się to
Bank informacji o środowisku glebowym 81
do znacznego przyspieszenia prac nad oprogram ow aniem system u i po w ażnego obniżenia kosztów.
Ze w zględu na rodzaj in form acji, m etody przetwarzania oraz zainte resowania użytk ow n ików w system ie B IG LEB zostaną uw zględnione różne podstaw ow e gru py tem atyczne in form acji w y jściow y ch , z rów n o czesną m ożliw ością agregow ania in form acji z poszczególnych grup. M ożna to będzie uzyskać etapow o w m iarę rozw oju system u BIGLEB. W pierw szej fazie rozw oju naszego system u przew idu je się uzyskiw anie in for m acji typu ew iden cyjn ego, w drugiej fazie — in form acji typu ew iden - cyjn o-an alityczn ego, natomiast w trzeciej i następnych fazach rozw oju system u BIG LEB — in form acji typu an alityczn o-decyzyjn ego.
W początkow ej fazie tw orzenia system u BIG LEB przew idu je się za kładanie odp ow ied n ich kartotek, które będą grom adzone w różn ych je d nostkach organizacyjnych, ale przy zachow aniu takich w arunków , jak zapis danych w edług jed n olitego system u, oznaczenie iden tyfik acji prze strzennej w p rzyjętym układzie odniesienia oraz oznaczenie kartotek w e dług jed n olicie przyjętej num eracji. Zakres zbiorów in form acji pow inien być ok reślon y w odpow iedn io opracow an ych indeksach danych. P rzew i d u j e się, że zbiory in form a cji źród łow ych zawarte w kartotekach będą
przekazyw ane do Centrum Inform atycznego system u B IG LEB i złożą się na podstaw ow ą bazę in form acji o środow isku glebow ym . Na podsta wie kartotek m ożliw e będzie uzyskanie standardow ej in form acji o b e j m ującej zespół cech środow iska g leb ow o-p rzyrodn iczego w ok reślonym przedziale czasu, .w ok reślon ym m iejscu, o odpow iednim sposobie u żytko wania i zainwestowania technicznego, określonej działalności gospodar czej w jednostce adm inistracyjnej odpow iedzialnej za proces gospodar czy w danym m iejscu i przestrzeni p rod u k cyjn ej [4, 5].
B A Z A TECHNICZNA SYSTEM U BIGLEB
Działanie system u in form atycznego BIG LEB oraz je g o efek tyw n e w y korzystanie zależeć będą od w łaściw ie dobranego sprzętu i je g o param e trów techniczn o-eksploatacyjn ych . Jest to odrębn e zagadnienie przekra czające m ożliw ości Polskiego Tow arzystw a G leboznaw czego. W arto jednak zaznaczyć, że wym agania dotyczące bazy technicznej muszą b y ć dostoso wane do ogólnej k on cepcji tw orzenia system u B IG LEB oraz do aktual n ych m ożliw ości technicznych przem ysłu krajow ego, ew entualnie uzu pełn ion ych im portem sprzętu z k ra jów o w yższym poziom ie przem ysłu kom puterow ego. Na og ół sprzęt ten pow inien zapew nić pełną autom aty zację podstaw ow ych fu n k cji systemu.
W celu przetwarzania danych ze zbiorów ew id en cy jn ych pow staje potrzeba zorganizowania specjalnego Centrum O bliczeniow ego, w yposa żonego w system kom pu terow y w ysokiej klasy oraz sieci ośrodków spe cjalistyczn ych , gdzie zlokalizow ane będą podsystem y m odu]arne. S tw
o-g2 S. Kowaliński i in.
rżenie w łasnego centrum obliczen iow ego ze w zględów finansow ych będzie chyba niem ożliw e. D latego przew idu je się, że na potrzeby system u B I GLEB zostanie w ykorzystany ośrodek ob liczen iow y IUNG w Puławach, P A N lub innej jednostki organizacyjnej. System kom pu terow y pow inien pracow ać w układzie w ielostopn iow ym i w ieloprogram ow ym przy ró w noczesnym uzyskiwaniu różn ych form in form acji w y jściow y ch , łącznie z teletransm isją danych do ośrodków specjalistyczn ych [6].
SERWIS INFO RM ACYJN Y Z SYSTEMU BIGLEB
Baza danych system u B IG LEB pow inna um ożliw ić dostarczania in form a cji dotyczących następujących zagadnień:
— struktury użytkow ania ziemi (gruntów ) w edług układu adm inistra cyjn ego;
— struktury zm ienności glebow ej (jednostki glebow e) w układzie adm inistracyjnym , w edług użytkow ania ziem i lub w układzie fizjog ra ficznym ,
— wskaźniki przydatności gospodarczej gleb w yrażone strukturą przestrzenną klas bon itacyjn ych , kom pleksów przydatności roln iczej, ocen potencjalnej produ kcyjn ości gleb,
— podstaw ow a charakterystyka jednostek gleb ow y ch z punktu w i dzenia m orfologii, w łaściw ości fizyczn ych , chem icznych i biologiczn ych oraz w arunków w ystępow ania i kształtowania gleb,
— charakterystyka w skaźników tech n iczn o-ekon om iczn ych w ukła dzie przestrzennym i czasowym ,
— charakterystyka region ów g leb ow y ch i ich zm ienności pod w p ły w em naturalnych i antropogenicznych czyn n ików w układzie przestrzen nym geograficzn ym i adm inistracyjnym ,
— ocena potrzeb m elioracji, określenie rejon ów zniszczonych i zde gradow anych oraz potrzeb rek u ltyw a cji środow iska glebow ego,
— bilansow anie zasobów g leb ow y ch i zapotrzebow ania naw ozów dla ok reślon ych upraw roln iczych przy założonych wskaźnikach naw ożenia i nawadniania,
— oceną perspektyw prod u k cy jn y ch p o k ry w y gleb ow ej kraju w u ję ciu dynam icznym ,
— odpow iedzi na pytania standardow e i indyw idualne w zależności o d potrzeb.
W N IO SKI
P odsu m ow u jąc pow yższe rozważania na temat banku in form acji o śro dow isku gleb ow y m należy w ysunąć następujące wnioski.
Bank informacji o środowisku glebowym 83
System u Inform atycznego B IG LEB P olskiego Tow arzystw a G leboznaw czego odb yw a ć się będzie w kilku etapach:
— do 1980 r. opracow ane zostaną założenia podsystem ów i projekt zintegrow anej bazy danych oraz próbne w drożenia systemu,
— po 1980 r. prow adzenie k oordyn acji system u B IG LEB w zakresie je g o eksploatacji oraz rozw ój serwisu in form a cyjn ego o środow isku g le b ow y m dla potrzeb badaw czych, utylitarnych i dydaktycznych.
2. W celu praw idłow ej realizacji projektow an ych zamierzeń pow staje potrzeba etatyzacji n iektórych prac oraz stworzenia odp ow iedn iej stru ktury form aln o-praw n ej i organ izacyjn ej, zapew niającej planow y postęp prac. P rzejęcie patronatu przez K om itet G leboznaw stw a i Chem ii Rolnej P A N daje podstaw y do pełnej realizacji tego celu, tak istotnego do pers pektyw iczn ego w ykorzystania środow iska gleb ow ego dla potrzeb roln i ctw a i innych działów gospodarki narodow ej.
3. Grupa R obocza System u BIG LEB przy P T G jest przekonana, że opracow an y system inform atyczn y o środow isku g leb ow y m przyczyni się do odpow iedn iego sterowania przekształceniam i środow iska przyrodn i czego przez działania społeczno-gospodarcze zgodnie z zasobami i stanem p ok ry w y glebow ej naszego kraju.
LITERATURA
[1] K o w a l i ń s k i S., T r u s z k o w s k a R., K o w a l k o w s k i A., O s t r o w s k i J. i in.: System Informatyczny o środowisku glebowym BIGLEB. Prace Komisji Naukowych V/34 PTG, Warszawa 1977.
[2] K u l i k o w s k i R.: Analiza systemowa i jej zastosowanie. PWN, Warszawa 1977.
[3] O s t r o w s k i J.: Elementy teorii diagnozy w badaniach środowiska glebowo- -przyrodniczego. PTG, Warszawa 1974.
[4] T r u s z k o w s k a R.: Zasady założenia kartoteki danych źródłowych o środo wisku geograficznym. Biuletyn Informacyjny IG PAN, z. 3, Warszawa 1975. [5] T r u s z k o w s k a R.: Problematyka banku danych kartograficznych dla po
trzeb zagospodarowania przestrzennego kraju. BDK — Prace Instytutu Geodezji à Kartografii, z. 1-44, Warszawa 1972.
[6] T r u s z k o w s k a R.: Problematyka programu projektowania i wdrażania w Polsce systemu Monitoringu Środowiska Człowieka MS. Biuletyn Instytutu Kształtowania Środowiska 6-7, Warszawa 1975.
84 S. Kowalińaki i in. С. КОВАЛИНЬСКИ, P. ТРУШ КОВСКА, А . КОВАЛЬКОВСКИ, И. ОСТРОВСКИ БА Н К ИНФ ОРМАЦИИ О ПОЧВЕННОЙ СРЕДЕ „BIGLEB“ (Общие принципы) Польское общество почвоведов <в Варшаве Р е з ю м е Многообразие опознанных диагностических особенностей нуждается в со ответственной их систематике и синтезе, согласованными с научно-исследова- тельскими и утилитарными требованиями. Такую задачу ставит перед собой Работай Коллектив информационной системы о почвенной среде, организован ный под покровительством Польского общества почвоведов. Основной целью банка информации является накопление, переработка и до ставка детальных и синтетических информации о почвенной среде, выражая их при учете пространства, времени, проблем и организационных форм. В статье представлены основные принципы информационной системы, ее структура и организационные элементы, пределы воздействия и условия необ ходимые для исправного функционирования, обеспечение которых будет зало гом полной реализации умелого использования почвенной среды для нужд земледелия и других отраслей народного хозяйства. Система эта должна спо собствовать управлению превращениями естественной среды путем социально- - экономического воздействия, согласованного с ресурсами и состоянием почвен ного покрова нашей страны.
S. K O W ALIftSKI, R. TRUSZKO W SKA, A. K O W AL K O W SK I, J. OSTROWSKI ’’BIGLEB” SOIL INFORMATION SYSTEM
(General prinoiples) Polish Sooiety of Soil Science
S u m m a r y
Diversi'ty of recognized diagnostical soil features requires an appropriate sy- stemation and synthesis according to scientific research and utilization needs. These tasks are fulfilled by works carried out by the Working Group for the ’’BIGLEB” soil information system, called into existence and acting at the Polish Society of Soil Science.
The basic aim of the ’’BIGLEB” is collection, transformation and extension of detailed and synthetic information on soil in regional, time, problem and organi zational approaches.
Basic principles of the „BIGLEB” system, its structure and organizational elements, information range and conditions necessary for functioning of the system, taking into consideration of which will constitute a basis for full realization of an appropriate utilization of soil for needs of agriculture and other national economy branches, are presented in the paper. The ’’BIGLEB” system should contribute to an appropriate control of the natural environment transformations by -means of socio-economic activity in accordance with the soil cover -state in this country. Prof. dr Stanislaw Kowaliński
Instytut Chemii Rolniczej, Gleboznawstwa i Mikrobiologii AR W rocław, ul. Grunwaldzka 53
