SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
0DUWD0URF]HN
:L]MRQHUVNLHUHDOL]DFMHLNRQFHSFMHUR]ZRMXLQIUDVWUXNWXU\
URZHURZHMZPLDVWDFK
JEL:24 DOI: 10.24136/atest.2018.328.
DDWD]JâRV]HQLD: 5.06.2018. DDWDDNFHSWDFML: 17.09.2018.
:UD]]HZ]URVWHPUXFKXURZHURZHJRZPLDVWDFKLVWQLHMĉFHUR]ZLĉ- ]DQLDGRW\F]ĉFHURZHURZHMLQIUDVWUXNWXU\RND]XMĉVLĘQLHZ\VWDUF]D- MĉFH3RFLĉJDWR]DVREĉNRQLHF]QRŒý]PLDQ²SRF]ĉZV]\RGZSUR- ZDG]DQLDGUREQ\FKXGRJRGQLHĽGODF\NOLVWyZSRSU]H]UR]ZLMDQLH
NRQFHSFMLLVWQLHMĉF\FKV\VWHPyZWUDQVSRUWRZ\FKDŮSRWZRU]HQLH
]XSHâQLHQRZ\FKUR]ZLĉ]DĽ&HOHPQLQLHMV]HJRDUW\NXâXMHVWSU]HG- VWDZLHQLHLSU]HDQDOL]RZDQLHQRZ\FKSURMHNWyZRUD]NRQFHSFMLURZH- URZ\FKV\VWHPyZWUDQVSRUWRZ\FK$QDOL]DSU]HSURZDG]RQD]RVWDâD
SRGNĉWHPNRU]\ŒFLGODURZHU]\VWyZDWDNŮHNRU]\ŒFLL]DJURŮHĽGOD
WUDQVSRUWXSXEOLF]QHJRLSLHV]HJR3U]HSURZDG]RQHVWXGLDPDMĉ]D
]DGDQLHZVND]DýNLHUXQNLSU]HNV]WDâFHĽURZHURZHMLQIUDVWUXNWXU\
NRU]\VWQHGODZLĘNV]RŒFLXF]HVWQLNyZUXFKXZPLHŒFLHFRSRZLQQR
E\ýSRPRFQHSU]\ŒZLDGRP\PSURMHNWRZDQLX
6âRZDNOXF]RZH V\VWHP\WUDQVSRUWRZHGODURZHU]\VWyZQRZDLQIUD- VWUXNWXUDURZHURZDSHUFHSFMDURZHU]\VWyZPLDVWDGODURZHUyZ
-DQ*HKO6WHYHQ)OHPLQJ
:VWĘS
1LQLHMV]\WHNVWVWDQRZLNRQW\QXDFMĘDUW\NXâX6\VWHP\WUDQVSRU- WRZHGODURZHU]\VWyZRSXEOLNRZDQHJRZQXPHU]H²
F]DVRSLVPDÅ$XWREXV\²7HFKQLND(NVSORDWDFMD6\VWHP\7UDQV- SRUWRZHµ>@3XQNWHPZ\MŒFLDGRSU]HSURZDG]RQ\FKVWXGLyZE\â\
SU]HFLZVWDZQHWHRULH²DUFKLWHNWDXUEDQLVW\-DQD*HKODLDUFKL- WHNWD6WHYHQD)OHPLQJDGRW\F]ĉFHW]ZÅPLDVWGODURZHUyZµF]\OL
PLDVWZNWyU\FKUXFKURZHURZ\WUDNWRZDQ\FKMHVWSULRU\WHWRZR
1DVWĘSQ\PNURNLHPE\âRSU]\MU]HQLHVLĘZMDNLVSRVyEURZHU]\- ŒFLSRVWU]HJDMĉSU]HVWU]HĽPLHMVNĉRUD]MDNLHXGRJRGQLHQLDF]\
]PLDQ\OHJLVODF\MQHPRJĉSU]\F]\QLýVLĘGRXVSUDZQLHQLDUXFKX
URZHURZHJRZPLHŒFLH
=DSUH]HQWRZDQHUR]ZDŮDQLDGDMĉQDU]ĘG]LHGRSU]HSURZDG]H- nia analizy wybranych nowych, nietypowych i wizjonerskich reali- ]DFMLRUD]NRQFHSFMLURZHURZ\FKV\VWHPyZWUDQVSRUWRZ\FKNWyU\P
MHVWSRŒZLĘFRQ\WHNVWQLQLHMV]\,QIRUPDFMHRQLFK]DF]HUSQLĘWR
]NVLĉŮNL&\FOH,QIUDVWUXFWXUH Stefana Bendiksa i Aglaee Degrosa RUD]Z\EUDQ\FKVWURQLQWHUQHWRZ\FKEĘGĉF\FKQDMDNWXDOQLHMV]\P
ŬUyGâHPGDQ\FKRURZHURZHMLQIUDVWUXNWXU]H2PyZLRQRMHZ
WHPDW\F]Q\FKG]LDâDFK3LHUZV]\]QLFK²5R]ZLQLĘFLHURZHURZHM
LQIUDVWUXNWXU\²SU]HGVWDZLDSU]HNV]WDâFHQLDSU]HVWU]HQQHLVW- QLHMĉF\FKVWUXNWXURUD]LFKPRŮOLZĉLQWHJUDFMĘ]HŒURGRZLVNLHP
QDWXUDOQ\P'UXJL²3U]\V]âDLQIUDVWUXNWXUDURZHURZD²VNXSLD
VLĘSU]HGHZV]\VWNLPQDSU]HNV]WDâFHQLDFKZ]JOĘGHPZL]XDOQHM
i funkcjonalnej roli infrastruktury transportowej w miastach, w tym UHDOL]DFMLZL]MRQHUVNLFKZ\FKRG]ĉF\FKSR]DG]LVLHMV]HVWDQGDUG\
3UH]HQWRZDQHSU]\NâDG\]RVWDQĉSRGGDQHRJyOQHMRFHQLHQD
NRĽFXNDŮGHJRG]LDâX%ĘG]LHRQDSU]HSURZDG]RQDZRSDUFLX
o zaprezentowane teorie rozwoju rowerowych miast prof. Jana
*HKODLGU6WHYHQD)OHPLQJD:\QLNLSUDF\]RVWDâ\SU]HGVWDZLR- QHZIRUPLHWDEHO²V]F]HJyâRZ\FK GRW\F]ĉF\FKJâyZQLHUXFKX
rowerowego w przypadku prezentowanych koncepcji i realizacji)
RUD]]ELRUF]\FK ]DZLHUDMĉF\FKDQDOL]Ę]DOHWLZDGWUDQVSRUWXUR- werowego, zbiorowego i pieszego), umieszczonych w podsumowa- QLX:LĘNV]RŒýSUH]HQWRZDQ\FKUR]ZLĉ]DĽXZ]JOĘGQLDQLHW\ONR
VSUDZQHSU]HPLHV]F]DQLHVLĘURZHU]\VWyZDOHL]JRGQRŒý]LFK
SRVWU]HJDQLHPRWRF]HQLD3U]HSURZDG]RQHVWXGLDPDMĉ]D]DGDQLH
ZVND]DýNLHUXQNLSU]HNV]WDâFHĽURZHURZHMLQIUDVWUXNWXU\NRU]\VW- QHGODZLĘNV]RŒFLXF]HVWQLNyZUXFKXZPLHŒFLHFRSRZLQQRE\ý
SRPRFQHSU]\ŒZLDGRP\PSURMHNWRZDQLX
5R]ZLQLĘFLHLVWQLHMĉFHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHM
W celu promocji i usprawnienia transportu rowerowego wprowa- G]DQHEĉGŬSURSRQRZDQHVĉNRQNUHWQHSU]HNV]WDâFHQLDSU]H- VWU]HQQH:F]ĘŒFL]QLFKQDFLVNNâDG]LRQ\MHVWQD]DSHZQLHQLH
cyklistom nie tylko praktycznej i wygodnej przestrzeni ruchu, ale L]JRGQRŒFL]LFKSRVWU]HJDQLHPRWRF]HQLD
5R]V]HU]RQHGURJLURZHURZH
-HGQĉ]FHFKRGUyŮQLDMĉF\FKURZHU]\VWyZ LSLHV]\FK RGNLHURZ- FyZMHVWPRŮOLZRŒýLQWHUDNFML]LQQ\PLXF]HVWQLNDPLUXFKX²SR- ]RVWDâ\PLF\NOLVWDPLSLHV]\PL>@0RŮHWRE\ý]DSODQRZDQD
SRGUyŮ]URG]LQĉEĉGŬ]QDMRP\PLDOHLSU]\SDGNRZHVSRWNDQLH
LQDZLĉ]DQLHUR]PRZ\QLHPRŮOLZHSRGF]DVMD]G\VDPRFKRGHP
ŭDGHQNLHURZFDQLHEĘG]LHUR]PDZLDý]LQQ\PNLHURZFĉSRGF]DV
MD]G\ QLHOLF]ĉFWHOHIRQXOXEUDGLD -D]GDURZHUHP]EOLŮDQDVGR
RWRF]HQLDNWyUHSU]HPLHU]DP\:LĘNV]RŒýURZHURZHMLQIUDVWUXN- WXU\MHVWREHFQLHSURMHNWRZDQDWDNDE\XPRŮOLZLýMDNQDMV]\EV]H
SU]HPLHV]F]DQLHVLĘ0DWRRF]\ZLŒFLHQLH]DSU]HF]DOQ\DVSHNW
SUDNW\F]Q\3RâĉF]HQLHMD]G\VSDFHURZHM]MD]GĉVWULFWHNRPXQLND- F\MQĉ V]\ENĉ Z\GDMHVLĘWUXGQHGR]UHDOL]RZDQLDZMHGQHM]Z\NOH
ograniczonej, przestrzeni. Nawet na polskich drogach rowerowych, JG]LHUXFKMHVWXPLDUNRZDQ\GZyFKOXEZLĘFHMURZHU]\VWyZMD- GĉF\FKRERNVLHELHPRŮHVWDQRZLýGHQHUZXMĉFĉEDULHUĘGODW\FK
VSLHV]ĉF\FKVLĘ
5R]ZLĉ]DQLHSRVWDZLRQHJRSUREOHPXSRMDZLâRVLĘZNRSHQKD- VNLHMG]LHOQLF\1RUUHEURJDGH5R]V]HU]RQRWDPLVWQLHMĉFĉGURJĘUR- ZHURZĉRGZD]F]WHUHFKSDVyZUXFKXVDPRFKRGRZHJR SRNDŮGHM
]HVWURQMHGHQ ']LĘNLWHPXSRZ\]QDF]RQHMQDSR]LRPLHMH]GQL
SU]HVWU]HQLPRJĉSRUXV]DýVLĘURZHU]\ŒFLNWyU\P]DOHŮ\QDSUĘG- NRŒFL1DWRPLDVWGDZQDVĉVLDGXMĉFD]FKRGQLNLHPWUDVDSU]H]QD- F]RQDMHVWGODF\NOLVWyZMDGĉF\FKZROQLHM'RW\F]\WR]DUyZQRRVyE
FKFĉF\FKVSRNRMQLHSRUR]PDZLDýF]\SRNRQWHPSORZDýRWRF]HQLH
MDNLZV]\VWNLFKW\FKNWyU]\]SRZRGXZLHNXVWDQX]GURZLDOXE
SHZQRŒFLZREHFUXFKXXOLF]QHJRSRWU]HEXMĉVSRNRMQHJRWUDNWX
3RZVWDâDLQZHVW\FMD]RVWDâDRNUHŒORQDPLDQHP'H&RQYHUVDWLRQ
/DQHFRPRŮQDWâXPDF]\ýMDNRÅGURJDGRUR]PRZ\µ>@
0LDVWR.RSHQKDJDSRVWDZLâRVRELH]DFHOSU]HNV]WDâFHQLH
GUyJURZHURZ\FKQDVZRLPWHUHQLHZRSLVDQ\Z\ŮHMVSRVyE'RW\- F]\WRSU]HGHZV]\VWNLPW]ZÅURZHURZ\FKDXWRVWUDGµRUD]]LHOR- nych korytarzy dla ruchu rowerowego.
DURJLURZHURZH]LQWHJURZDQH]HŒURGRZLVNLHP
%DUG]RZDŮQH]SXQNWXZLG]HQLDZVSyâF]HVQ\FKPLDVWMHVW]DSHZ- QLHQLHZLFKREUĘELH]LHORQ\FKSU]HVWU]HQLVâXŮĉF\FKGRUHJXODFML
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
WHPSHUDWXU\LRF]\V]F]DQLDSRZLHWU]D]]DQLHF]\V]F]HĽSRFKâD- QLDQLDZyGRSDGRZ\FKWZRU]HQLDWUDNWyZPLJUDFMLGOD]ZLHU]ĉW
DZNRĽFXLPLHMVFUHNUHDFMLGODOXG]L=DWHPQLHPXV]ĉE\ýWR
MHG\QLHG]LNLHLQLHGRVWĘSQHRVWĘS\3HZQHNRQFHSFMHGUyJURZH- URZ\FKPRJĉLGHDOQLHZSLVDýVLĘZVFKHPDWZ\NRU]\VWDQLDWHJR
rodzaju przestrzeni.
-HGQ\P]QDMSURVWV]\FKUR]ZLĉ]DĽWHJRW\SXPRŮHE\ý]DSHZ- QLHQLHGRMD]GXGRSRVHVMLSRSU]H]SDUN*G\E\]DGDQLHWR]UHDOL- ]RZDýZVSRVyEWUDG\F\MQ\ QRUPDOQĉGURJĉGRMD]GRZĉ ]RVWDâ- E\RQRGG]LHORQ\VZHJRURG]DMXEDULHUĉSU]HVWU]HQQĉ$UFKLWHNFL
NUDMREUD]X]+16ZUD]]$UWJLQHHULQJ]DSURSRQRZDOL]DWHP
DOWHUQDW\ZQHUR]ZLĉ]DQLH²+HW3DUNZHJ3URÀOH>@:/HXYHQ
ŮHE\]DSHZQLýPDNV\PDOQHZ\NRU]\VWDQLHSU]HVWU]HQLSDUNX]OR- NDOL]RZDQHJRPLĘG]\RVLHGOHPDWRUDPLNROHMRZ\PLGURJD]RVWDâD
SRG]LHORQDQDWRU\UXFKXGODURZHU]\VWyZ²SRPNDŮG\RG- G]LHORQHZ\SXNâ\PEUXNRZDQ\PJDUEHP7\PVDP\PURZHU]\ŒFL
]\VNDOLZ\JRGQĉGZXNLHUXQNRZĉWUDVĘ]DŒNLHURZF\PRŮOLZRŒý
dojazdu do posesji. Naturalne spowolnienie ruchu zmotoryzowa- QHJRF]\QLRNROLFĘFLFKĉLSU]\MD]QĉGRPLHV]NDQLDZW\PEH]- SLHF]QĉGR]DEDZGODG]LHFL7XWDMÅJRŒFLHPµMHVWVDPRFKyG=LH- OHĽSRREXVWURQDFKGURJL]RVWDâD]DSURMHNWRZDQHZWDNLVSRVyE
DE\PDNV\PDOQLHâĉF]\ýRELHF]ĘŒFLWZRU]ĉFZVSyOQĉSU]HVWU]HĽ
nie tylko do transportu, ale i rekreacji. Zaprojektowana droga spra- ZLDZUDŮHQLHSDUNRZHMDOHL2GWUDG\F\MQ\FKUR]ZLĉ]DĽ]ÅJDUEDPLµ
SURVWRSDGâ\PLZREHFNLHUXQNXUXFKXUyŮQLVLĘQDFDâHMVZRMHMGâX- JRŒFLEUDNLHPXWUXGQLHĽGODURZHU]\VWyZ DOHWHŮSLHV]\FKZW\P
VSDFHURZLF]yZ]Zy]NDPLF]\QLHSHâQRVSUDZQ\FK HVWHW\NĉRUD]
VSyMQRŒFLĉZRGELRU]H
7UDG\F\MQHGURJLV]F]HJyOQLHWHSU]H]QDF]RQHGODSRMD]GyZ
]PRWRU\]RZDQ\FKVĉQLHW\ONREDULHUĉSU]HVWU]HQQĉZNUDMREUD- ]LHDOHWHŮSU]\F]\QLDMĉVLĘGRMHJRV]SHFHQLDSU]H]LQIUDVWUXNWXUĘ
LPWRZDU]\V]ĉFĉ²OLF]QH]QDNLV\JQDOL]DWRU\HWF=DSURSRQRZDQD
+HW2Q]LFKWEDUH)LHWVSDG XNU\WDGURJDURZHURZD MHVWLFK]XSHâ- Q\PSU]HFLZLHĽVWZHP>@3UDFRZQLD$UWJLQHHULQJZUD]]*RXGDS- SHO&RIIHQJ]DSURSRQRZDâDZUNRQFHSWWUDV\URZHURZHM
F]ĘŒFLRZR]DJâĘELRQHMZWHUHQLH=MHGQHMVWURQ\ZZ\VRNLPQDRN
FPPXUNXRSRURZ\PXPLHV]F]RQHE\âRE\RŒZLHWOHQLH]GUX- JLHMWHUHQPLĘNNRZ\EU]XV]DâE\VLĘZNLHUXQNXWUDNWX'RGDWNRZR
QDQLHNWyU\FKIUDJPHQWDFKGURJDXOHJDâDE\]ZĘŮDQLXEĉGŬUR]- ELFLXQDELHJQĉFHRGUĘEQĉWUDVĉV]ODNL']LĘNLWHPX]GDOHND
ZLGRF]Q\E\âE\MHG\QLHURZHU]\VWDQLHLQIUDVWUXNWXUD2PDZLDQD
NRQFHSFMD]RVWDâDSU]HZLG]LDQDGODSDUNXNUDMREUD]RZHJR/LQJH- ]LJHQ]ORNDOL]RZDQHJRPLĘG]\$UQKHPL1LMPHJHQMHGQDN]DVWR- VRZDQLHMHMQDV]HUV]ĉVNDOĘXPRŮOLZLâRE\SR]\W\ZQ\ZSâ\ZQD
RFKURQĘNUDMREUD]XQDWXUDOQHJR
:\NRU]\VWDQLHLVWQLHMĉF\FKVWUXNWXU²ZVWĘSGR]XSHâQLHQRZHM
LQIUDVWUXNWXU\URZHURZHM
2VREQĉNDWHJRULĉFKRýâĉF]ĉFĉVLĘ]GURJDPL]LQWHJURZDQ\PL
]HŒURGRZLVNLHPVĉSURMHNW\GRVWRVRZDQLDVWUXNWXUSHâQLĉF\FK
GRW\FKF]DVLQQĉIXQNFMĘGRWUDQVSRUWXURZHURZHJR']LĘNLPQLHM- V]\PZ\PLDURPMHGQRŒODGyZRUD]LFKQLHXFLĉŮOLZRŒFLGODŒURGR- wiska jest szansa na wprowadzenie ruchu rowerowego tam, gdzie QLHE\âRE\WRPRŮOLZHZSU]\SDGNXVDPRFKRGyZ2EV]DUDPLWDNL- PLVĉWHUHQ\SRSU]HP\VâRZHZPLDVWDFKSURZDG]ĉFHSU]H]QLH
i do nich nieczynne tory kolejowe czy uregulowane koryta rzeczne.
6WHYHQ)OHPLQJSU]HSURZDG]LâEDGDQLHSRGF]DVNWyUHJRZZ\- EUDQ\FKPLDVWDFKR]QDF]DâQDPDSLHRSLVDQHZ\ŮHMREV]DU\X]\- VNXMĉFZWHQVSRVyEVSyMQĉVLHý>@7RZâDŒQLHZRNyâWDNLHMVLHFL
]LHORQ\FKWUDNWyZURZHURZ\FKSURSRQXMHWZRU]HQLHQRZ\FKRVLHGOL
PLHV]NDOQ\FK]RULHQWRZDQ\FKQDWUDQVSRUWURZHURZ\']LĘNLWHPX
JâyZQ\UXFKURZHURZ\PyJâE\SU]HELHJDýWUDVDPLSHUIHNF\MQLH
GRVWRVRZ\ZDQ\PLGRSRWU]HEF\NOLVWyZNWyUH]RVWDâ\RSLVDQH
QDSRF]ĉWNXQLQLHMV]HJRDUW\NXâX'RGDWNRZ\PZDORUHPE\âRE\
VSHâQLHQLHZV]\VWNLFK]DOHW]LHORQ\FKFLĉJyZ²RGW\FK]ZLĉ]DQ\FK
]RFKURQĉŒURGRZLVNDQDWXUDOQHJRSU]H]SRSUDZĘNOLPDWXPLD- VWDQDDVSHNFLHUHNUHDF\MQ\PNRĽF]ĉF7UDV\WHSRZLQQ\âĉF]\ý
.RU\WRU]HNL-DVLHĽ²URZHUHPZPDMXU
ūUyGâR DUFKLZXPDXWRUNL
.RU\WRU]HNL-DVLHĽ²PRVW\ZSREOLŮXSRâĉF]HQLD].DUROHZNĉ ūUyGâR DUFKLZXPDXWRUNL
5RZHU]\VWD]PLHŒFLVLĘSRGPRVWDPLQDGU]HNĉ-DVLHĽ
ūUyGâR DUFKLZXPDXWRUNL
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
ÅSUDNW\F]QHµSXQNW\ZPLHŒFLHWDNLHMDNSU]HGV]NRODV]NRâ\WH- UHQ\VSRUWRZHLUHNUHDF\MQHFHQWUDKDQGORZHDE\XPRŮOLZLýSU]H- PLHV]F]DQLHVLĘURZHUHPEH]NRQLHF]QRŒFLZMHŮGŮDQLDQDJâyZQH
ulice miasta.
-XŮG]LVLDMFKRýE\LZ3ROVFHVSRW\NDQHMHVWSU]HNV]WDâFDQLH
QLHF]\QQ\FKWRUyZNROHMRZ\FKQD HNVSUHVRZH GURJLURZHURZH
QDMF]ĘŒFLHMâĉF]ĉFHVĉVLHGQLHPLHMVFRZRŒFL>@5yZQLHŮQL- F]\PV]F]HJyOQ\PQLHZ\GDMHVLĘSRSURZDG]HQLHWUDVURZHURZ\FK
SRSU]H]EXOZDU\U]HF]QH>@1RZRŒFLĉE\âRE\MHGQDNXF]\- QLHQLH]W\FKWUDNWyZJâyZQHMVLHFLNRPXQLNDF\MQHMF]\OLRGZUyFH- QLHREHFQ\FKSURSRUFMLJG]LHQDFLVNNâDG]LRQ\MHVWQDEXGRZDQLH
GUyJURZHURZ\FKZVĉVLHG]WZLHWUDVUXFKX]PRWRU\]RZDQHJR
:FHOXVSUDZG]HQLDPRŮOLZRŒFLSU]HQLHVLHQLDRSLV\ZDQ\FKNRQ- FHSFMLQDâyG]NLJUXQWDXWRUNDSRVWDQRZLâDVSUDZG]LýV]DQVHQD
SU]HNV]WDâFHQLDWXWHMV]\FKNRU\WU]HF]Q\FKGODUXFKXURZHURZHJR
3U]H]áyGŬSU]HSâ\ZD ZLĘNV]\FKOXEPQLHMV]\FKU]HNLVWUXPLH- QL U\V 6ĉWRQLHZLHONLHFLHNLZRGQHNWyUHZFHQWUXPPLDVWD
]RVWDâ\XNU\WHZNDQDâDFK=SRZRGXZ\PLHQLRQ\FKZF]HŒQLHMG]LŒ
WUZDG\VNXVMDQDGLFKSRQRZQ\PRGNU\FLHP>@-HGQĉ]WDNLFK
U]HNMHVW-DVLHĽSâ\QĉF\ZSRâXGQLRZHMF]ĘŒFLPLDVWD-HJRRGNU\W\
RGFLQHNUR]SRF]\QDMĉF\VLĘZRNROLF\XOLF\:yOF]DĽVNLHMLELHJQĉF\
QDSRâXGQLRZ\]DFKyGZ\NRĽF]RQ\MHVWEHWRQRZ\PLSâ\WDPLLMXŮ
REHFQLHQDGDMHVLĘGRMD]G\URZHUHPSUDNW\F]QLHGRVDPHJRSR- âĉF]HQLD]U]HNĉ.DUROHZNĉFR]RVWDâRVSUDZG]RQHHPSLU\F]QLH
:\VWDUF]DMĉFHGRSRPLHV]F]HQLDURZHU]\VW\VĉQSSU]HMD]G\SRG
PRVWDPLGŬZLJDMĉF\PLXOLFĘF]\WRU\NROHMRZH3HZQ\PSUREOH- PHPPRŮHE\ýQDWRPLDVWQDFK\OHQLHSâ\WV]F]HJyOQLHZF]DVLH
RSDGyZDWPRVIHU\F]Q\FK0RJĉVWDýVLĘRQHŒOLVNLH6DPDU]HND
]QDMGXMĉFDVLĘZFHQWUDOQHMF]ĘŒFLNRU\WDPRŮHUyZQLHŮZyZF]DV
]QDF]ĉFRZ]ELHUDý6ĉWRMHGQDNRNUHVRZHXWUXGQLHQLD1DSHZQR
NRQLHF]QHE\âRE\XUHJXORZDQLHNZHVWLLQLHF]\VWRŒFLVSXV]F]DQ\FK
GRU]HNLZ\NRQDQLHZ\JRGQ\FK]MD]GyZSRSUDZDQDZLHU]FKQL
V]F]HJyOQLHZRNROLF\U]HNL.DUROHZNLF]\ZSURZDG]HQLHRŒZLH- WOHQLD%\ýPRŮHSRPRFQHE\âRE\UR]ZDŮHQLH]DVWRVRZDQLDQD- ZLHU]FKQLDNXPXOXMĉFHMHQHUJLĘVâRQHF]QĉSRGREQHMGRWHMMDND
Z\NRQDQD]RVWDâDSRG/LG]EDUNLHP:DUPLĽVNLP>@:DUWRRGQR- WRZDýŮHZRNROLF\MXŮWHUD]SRZVWDMĉQRZHRVLHGODPLHV]NDQLRZH
3RâĉF]HQLHLFK]FHQWUXPPLDVWDSRSU]H]DWUDNF\MQ\]LHORQ\V]ODN
MHVWZDUWHUR]ZDŮHQLDFRQDMPQLHM
OFHQDUR]ZLĉ]DĽ
5R]ZLĉ]DQLDSROHJDMĉFHQDUR]ZLQLĘFLXREHFQHMLQIUDVWUXNWXU\
URZHURZHMSRZLQQ\E\ýSR]\W\ZQLHSRVWU]HJDQH]DUyZQRSU]H]
]ZROHQQLNyZNRQFHSFML*HKODMDNL)OHPLQJD WDE 3URMHNW\WH
VĉF]ĘVWR]ELHŮQH]HVSHF\ÀNĉMD]G\URZHURZHMLRIHUXMĉF\NOLVWRP
UHDOL]DFMĘZLĘNV]RŒFLLFKSRWU]HE²SRF]ĉZV]\RGV]\ENLHJRSU]H- PLHV]F]DQLDVLĘSU]H]SU]\MD]Q\NRQWDNW]LQQ\PLURZHU]\VWDPL
SRWUDV\]GXŮ\PXG]LDâHP]LHOHQL
7RZâDŒQLHSURZDG]HQLHWUDVURZHURZ\FKSU]H]WHUHQ\]LHORQH
ZW\PWH]GHJUDGRZDQHZ\GDMHVLĘE\ýQDMDWUDNF\MQLHMV]\PDVSHN- WHPZ\PLHQLRQ\FKUR]ZLĉ]DĽ1LHLQZD]\MQH]DJRVSRGDURZDQLH
SXVW\FKSU]HVWU]HQLZPLDVWDFKPRŮHSU]\F]\QLýVLĘGR]ZLĘNV]H- QLDMHJRLQWHJUDOQRŒFLDFR]DW\PLG]LH²SR]\W\ZQHJRRGELRUX
SU]H]OXG]LFRMHVW]JRGQH]ÀOR]RÀĉSODQLVWyZVSRG]QDNX*HKOD
7ZRU]HQLHURZHURZ\FKWUDVZSU]HGVWDZLDQ\PRWRF]HQLXGDMHWHŮ
PRŮOLZRŒýLFKWZyUF]HJRXNV]WDâWRZDQLD
.RQFHSFMHWDNLHMDN+HW2Q]LFKWEDUH)LHWVSDGF]\RGNU\FLHNRU\W
rzecznych w miastach i zintegrowanie ich z trasami rowerowymi GDMĉMHV]F]HMHGHQDUJXPHQW]DZDUWRŒFLĉURZHUXMDNRŒURGND
WUDQVSRUWX=QDF]HQLHMD]G\URZHURZHMGODŒURGRZLVNDSRZLQQR
REMDZLDýVLĘQLHW\ONRZHNRORJLF]QRŒFLVDPHMF]\QQRŒFLDOHWHŮZH
.RU\WRU]HNL-DVLHĽ²QDZLHU]FKQLDZ\PDJDMĉFDSRSUDZLHQLD
ūUyGâR DUFKLZXPDXWRUNL
2VLHGODPLHV]NDOQHZVĉVLHG]WZLHNRU\WDU]HNL-DVLHĽ
ūUyGâR DUFKLZXPDXWRUNL
5\V5]HNLZáRG]L2SUDFRZDQLH3LDVWX OLFHQFMD&&%<6$
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
ZSâ\ZLHMDNLWRZDU]\V]ĉFDMHMLQIUDVWUXNWXUDZ\ZLHUDQDRWRF]HQLH
3RQDGWRWDNLHUHDOL]DFMHPRJĉ]DPLHQLýVLĘZHIHNWRZQHLHIHNW\Z- QHFLĉJLMH]GQH=DGEDQLHR]PLHQQHXNV]WDâWRZDQLHSURÀOXWUDV\
RNWyUHGRV\ýâDWZRZRWZDUW\PWHUHQLHQDZHWJG\QDOHŮDâRE\MH
QDIUDJPHQFLHV]WXF]QLHXV\SDý RGSRZLHGQLHSURPLHQLHVNUĘWX
UD]RVWU]HMV]HUD]âDJRGQLHMV]H²Z]DOHŮQRŒFLRGSU]HZLG]LDQHM
SUĘGNRŒFLUXFKX F]\]DSHZQLHQLHRWZDUýZLGRNRZ\FKPRŮHXF]\- QLýMD]GĘURZHUHPQLH]Z\NOHDWUDNF\MQ\PGRŒZLDGF]HQLHP'RGDW- NRZRŒZLDGRPHZSâ\ZDQLHQDQDFK\OHQLHWUDNWXPRŮHSU]\F]\QLý
VLĘGRXâDWZLHQLDMD]G\LSRGQLHVLHQLDŒUHGQLHMSUĘGNRŒFLQDGDQ\P
RGFLQNXWUDV\-HVWWR]ELHŮQH]LGHDPL)OHPLQJD
:SU]\SDGNXSURMHNWyZGODRSXV]F]RQ\FKWRUyZOXENRU\WU]HF]- Q\FKWU]HEDMHGQDNRGQRWRZDýŮHSHZQĉZDGĉPRŮHE\ýRGVHSD- rowanie rowerzysty od przestrzeni miejskiej.
3U]\V]âDLQIUDVWUXNWXUDURZHURZD"
=DSUH]HQWRZDQHGRWHMSRU\SURMHNW\LNRQFHSFMHZLĉ]Dâ\VLĘZGX- ŮHMPLHU]H]SU]HNV]WDâFHQLDPLLVWQLHMĉF\FKVWUXNWXURUD]LFKLQWH- JUDFMĉ]HŒURGRZLVNLHPQDWXUDOQ\PUyZQLHŮW\PSRZVWDâ\PQD
VNXWHNRSXV]F]HQLDSU]H]F]âRZLHNDOXEEUDNX]DJRVSRGDURZDQLD
WHUHQyZZREUĘELHPLDVWD,VWQLHMHMHGQDNV]HUHJUR]ZLĉ]DĽQDVWD- ZLRQ\FKUyZQLHŮQDLVWRWQHSU]HNV]WDâFHQLDZ]JOĘGHPZL]XDOQHM
i funkcjonalnej roli infrastruktury transportowej w miastach.
.âDGNLLPRVW\MDNRQRZHGURJLURZHURZH
1DMOLF]QLHMV]ĉJUXSĉRGSRZLDGDMĉFĉ]DSURSRQRZDQHMNODV\ÀNDFML
VĉPRVW\:VZRMHMQDMSURVWV]HMSRVWDFLPRJĉE\ýWRNâDGNLQDG
U]HNDPLNWyUHXPRŮOLZLDMĉMHG\QLHUXFKURZHURZ\LSLHV]\>@
DF]DVHPUyZQLHŮWUDQVSRUWSXEOLF]Q\%DUG]LHMZ\VXEOLPRZDQH
IRUP\WDNLHMDNQS&\NHOVODQJHQ²Å:ĉŮ5RZHURZ\µZ.RSHQKD- G]H²VâXŮĉGRWZRU]HQLDURZHURZ\FKVNUyWyZSRSU]H]WHUHQ\ŬOH
OXEZRJyOHQLHVNRPXQLNRZDQH:LMĉFDVLĘSRPDUDĽF]RZDNâDGND
âĉF]\ZQDMNUyWV]\PRŮOLZ\VSRVyEZ\EU]HŮDZW\PZ\VSĘQD
NWyUHM]ORNDOL]RZDQHMHVWFHQWUXPKDQGORZH)LVNHWRUYHW=UHDOL- ]RZDQDZUMHVWQLHW\ONRSUDNW\F]Q\PZ\G]LHOHQLHPVWUHI\
SLHV]HMRGURZHURZHMFRVWDQRZLâRVSRU\SUREOHPZRPDZLDQHM
ORNDOL]DFML>@DOHLSXQNWHPFKDUDNWHU\VW\F]Q\P&\NHOVODQJHQ
ZNUyWNLPF]DVLHVWDâVLĘLNRQĉURZHURZHMLQIUDVWUXNWXU\>@SR- GREQLHMDN+RYHQULQJ²LPSRQXMĉFHSLHV]RURZHURZHURQGRZ(LQ- GKRYHQ>@
+RYHQULQJMHVWSU]\NâDGHPUR]ZLĉ]DQLDVSU]\MDMĉFHJRNRPXQL- NDFMLSLHV]RURZHURZHMSU]\MHGQRF]HVQ\P]DSHZQLHQLXSâ\QQR- ŒFLWUDQVSRUWX]PRWRU\]RZDQHJR=ORNDOL]RZDQ\ZSREOLŮXRVLHGOD
PLHV]NDOQHJRLZVĉVLHG]WZLHWUDVV]\ENLHJRUXFKXUR]ZLĉ]XMH
SUREOHPEH]NROL]\MQHJRâĉF]HQLDZ\PLHQLRQ\FKIRUPWUDQVSRUWX
Å=DZLHV]RQDµQDPHWURZ\PS\ORQLHNâDGNDVWDQRZLDWUDNF\MQĉ
ZL]XDOQLHDOWHUQDW\ZĘZREHFSRG]LHPQ\FKWXQHOL3RGŒZLHWORQD
7DE$QDOL]DZ\EUDQ\FKUR]ZLQLĘýURZHURZHMLQIUDVWUXNWXU\ZNRQWHNŒFLHZVSyâF]HVQ\FKNRQFHSFMLÅPLDVWGODURZHUyZµ
Droga Opis Zalecana lokalizacja :HGâXJNRQFHFSML-*HKOD :HGâXJNRQFHSFML6)OHPLJD
Koszty
Zalety Wady Zalety Wady
Rozszerzone drogi rowerowe:
De Conversation Lane Z .RSeQKaG]e
5eaOL]aFMa. /LNZLGaFMa 2 SasyZ UXFKX ]PRtRU\]RZaQeJR SR MeG- QeM stURQLe NaĪG\ Qa U]eF] QRZeM tUas\ URZeURZeM. 6taUa GURJa URZeURZa Qa SR]LRPLe FKRGQLNa ]Rstaáa SU]e]QaF]RQa Qa tRU UXFKX GOa ZROQLeMs]\FK URZeU]\styZ.
8OLFe Z\PaJaMąFe XsSRNR- MeQLa UXFKX ]PRtRU\]RZa- QeJR JáyZQLe SRsLaGaMąFe MXĪ LQIUastUXNtXUĊ URZeURZą.
ĺ 3oP\sâ nD rozwiĉzDnie rowerow\FK DXWosWrDd i zieOon\FK Nor\WDrz\
0RĪOLZRĞü LQteUaNFML sSR- áeF]QeM PLĊG]\ URZeU]\- staPL SU]\ MeGQRF]esQ\P ]aFKRZaQLX PRĪOLZRĞFL SUaNt\F]QeJR ± s]\ENLe- JR ± SU]ePLes]F]aQLa sLĊ. 8sSRNRMeQLe UXFKX ]PRtRU\]RZaQeJR.
–
=aFKRZaQLe PRĪOL- ZRĞFL SUaNt\F]QeJR – s]\ENLeJR – SU]e-
PLes]F]aQLa sLĊ. –
:\PaORZaQLe QRZ\FK R]QaF]eĔ
eZeQtXaOQLe Ue- PRQt QaZLeU]FKQL Me]GQL.
'rogi rowerowe zinWegrowDne ze ŒrodowisNieP:
+eW 3DrNweg 3roÀOe Z /eXYeQ
5eaOL]aFMa. =LQteJURZaQLe SaUNX ] sąsLaGXMąFą ]aEXGRZą PLes]- NaQLRZą. 3RG]Laá GURJL Qa 2 Sas\
UXFKX GOa URZeU]\styZ RGG]LeORQe Qa FaáeM GáXJRĞFL EUXNRZaQ\P JaUEeP. 'RSXs]F]eQLe Ma]G\
saPRFKRGeP.
8OLFe Z\PaJaMąFe XsSRNRMeQLa UXFKX ]PRtRU\]RZaQeJR.
ĺ 3oP\sâ nD rozwiĉzDnie doMDzdyw do SosesMi i Sâ\n- nĉ inWegrDFMĘ Werenyw zieOon\FK z PieszNDOn\Pi
8sSRNRMeQLe UXFKX ]PRtRU\]RZaQeJR.
–
Ä6tZRU]eQLe´ RsLeGOL REsáXJLZaQ\FK SU]eGe Zs]\stNLP
SU]e] UXFK URZeURZ\. –
7aNLe MaN Z SU]\- SaGNX UePRQtX/
SU]eEXGRZ\ GURJL GRMa]GRZeM.
+eW 2nziFKWEDre )ieWsSDd Z SaUNX NUaMREUa]RZ\P PLĊG]\ $UQKeP L 1LMPeJeQ .RQFeSFMa. &]ĊĞFLRZR ]aJáĊELRQa Z teUeQLe tUasa URZeURZa. 2JUa- QLF]RQa ] MeGQeM stURQ\ Z\sRNLP Qa RN. 60 FP PXUNLeP RSRURZ\P ] RĞZLetOeQLeP a ] GUXJLeM PLĊNNR Z\EU]Xs]RQ\P teUeQeP. 1a QLe- NtyU\FK IUaJPeQtaFK GURJa XOeJa- áaE\ ]ZĊĪaQLX EąGĨ UR]ELFLX Qa 2
ELeJQąFe RGUĊEQą tUasą s]OaNL.
7eUeQ\ ]LeORQe SaUNL
teUeQ\ SR SU]eP\sáRZe.
ĺ 3oP\sâ nD ogrDniFze- nie wSâ\wX w\wierDnego Srzez inIrDsWrXNWXrĘ nD oWoFzenie.
=PLQLPaOL]RZaQLe ZSá\ZX LQIUastUXNtXU\ Qa RtRF]e- QLe SRGQLesLeQLe UaQJL URZeUX MaNR eNRORJLF]QeJR ĞURGNa tUaQsSRUtX.
5RZeU]\- sta PRĪe E\ü PaáR ZLGRF]Q\
Z PLeMsFaFK SU]eFLĊFLa trasy ] GrRJaPL.
=PLQLPaOL]RZaQLe ZSáyZX LQIrastrXNtXry Qa RtRF]eQLe SRGQLe- sLeQLe raQJL rRZerX MaNR eNRORJLF]QeJR ĞrRGNa traQsSRrtX.
0RĪe SeáQLü IXQNFMĊ reNreaFyMQR-SrRPR- FyMQą.
Trasa PRĪe Eyü PRQRtRQQa
MeĞOL tereQ Mest PaáR ]ryĪQL- FRZaQy L/OXE Ee] RtZarü ZLGRNRZyFK.
TaNLe MaN Z Sr]y- SaGNX EXGRZy GrRJL rRZerRZeM.
:\Norz\sWDnie isWnieMĉF\FK sWrXNWXr\:
1ieFz\nne Wor\ NoOeMo- we XWwDrdzone Nor\WD rzeFzne wDâ\ ziePne .RQFeSFMa/reaOL]aFMa. TereQy ]LeORQe SarNL
tereQy SR Sr]ePysáRZe.
ĺ 3oP\sâ nD zDgosSodD- rowDnie SXsW\FK SrzesWrze- ni w PiDsWDFK.
5R]ZyM PLasta GR ÄZe- ZQątr]´ ZyNRr]ystaQLe QLe]aJRsSRGarRZaQyFK Sr]estr]eQL.
2GseSa- rRZaQLe RG ÄĪyFLa PLeMsNLeJR´
– XsáXJ sSR- tNaĔ ] LQQyPL OXGĨPL.
$traNFyMQa SRG NąteP IXQNFMRQaO- QyP. :yNRr]ystaQLe LstQLeMąFeM strXNtXry Z sáXĪELe rRZer]ystRP.
0RĪe SeáQLü IXQNFMĊ reNreaFyMQR-SrRPR- FyMQą.
–
5yĪQe Z ]aOeĪ- QRĞFL RG stRSQLa Sr]eNs]taáFeQLa LstQLeMąFyFK strXNtXr.
ħryGáR RSraF. ZáasQe.
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
VSUDZLDZUDŮHQLHIXWXU\VW\F]QHMVWUXNWXU\ÅVWDWNXNRVPLF]QHJRµ
XQRV]ĉFHJRVLĘQDGSRZLHU]FKQLĉGURJL7XWDMWRUXFKURZHURZ\
LSLHV]\MHVWXSU]\ZLOHMRZDQ\UHV]WDSRMD]GyZSRUXV]DVLĘZ]D- JâĘELHQLXVWZRU]RQ\PSU]H]XV\SDQHZDâ\]LHPQHROHNNLPQD- FK\OHQLXSRQLŮHMNâDGNL']LĘNLWHPXURZHU]\ŒFLLSLHVLQLHPXV]ĉ
JZDâWRZQLHZVSLQDýVLĘZJyUĘDLFKSU]HPLHV]F]DQLHVLĘMHVW
NRPIRUWRZH+RYHQULQJVWDQRZLGRPLQDQWĘ²QLHW\ONRZ\VRNRŒFLR- ZĉDOHL]QDF]HQLRZĉZRWRF]HQLX]GRPLQRZDQ\PSU]H]ZL]XDOQLH
QLMDNĉGURJRZĉLQIUDVWUXNWXUĘ
5yZQLHFLHNDZ\VSRVyEUR]ZLĉ]DQLDURZHURZHMWUDV\]DSUR- SRQRZDQRZ8WUHFKFLH'H'DIQH6FKLSSHUVEXUJNâDGNDSLH- V]RURZHURZDSU]HELHJDZSRSU]HNMHGQHJR]NDQDâyZLâĉF]\
FHQWUXPPLDVWD]MHJRUR]ZLMDMĉFĉVLĘF]ĘŒFLĉZVFKRGQLĉ>@
&RFLHNDZHNâDGND]RVWDâD]LQWHJURZDQD]GDFKHPSREOLVNLHM
V]NRâ\RUD]VĉVLDGXMĉF\PL]QLĉWHUHQDPLUHNUHDF\MQ\PL²SODFHP
]DEDZL]LHOHĽFHP-HMUHDOL]DFMD]ELHJâDVLĘZF]DVLH]UHPRQWHP
SODFyZNLVWĉGWHŮPRŮOLZRŒýQDZ\NRQDQLHWHJRQLHW\SRZHJR
SRâĉF]HQLD
'âXJRŒýNâDGNLZ\QRVLP]DŒMHMV]HURNRŒýWRPZW\P
PSU]H]QDF]RQHVĉGODUXFKXURZHURZHJR3RPLĘG]\GURJĉGOD
F\NOLVWyZDEDULHUNDPL]/('RZ\PRŒZLHWOHQLHP]DSHZQLRQRSyâ- PHWURZ\EXIRUEH]SLHF]HĽVWZD0LĘNNRZLMĉFDVLĘX]MD]GXSU]\
budynku, konstrukcja zdecydowanie uatrakcyjnia otoczenie, za- FKĘFDMĉFGRSU]\MD]GXGRV]NRâ\URZHUHP,QZHVW\FMDQLHZSâ\ZD
QHJDW\ZQLHQDIXQNFMRQRZDQLHRELHNWXV]NRâ\>@
:DUWRRGQRWRZDýŮHEXGRZDPRVWXF]\NâDGNLGODURZHUyZQLH
MHVWSRP\VâHPZVSyâF]HVQ\P: UZ.DOLIRUQLLRWZRU]RQR
Z\QLHVLRQĉGURJĘURZHURZĉGRFHORZRPDMĉFĉâĉF]\ý3DVDGHQĘ
]/RV$QJHOHV>@'UHZQLDQDNRQVWUXNFMDSRZVWDâD]LQLFMDW\Z\
SROLW\NDLEL]QHVPHQD+RUDFHJR'REELQVDRVWDWHF]QLHUR]SRF]\- QDâDVLĘLNRĽF]\âDQLHRSRGDOKRWHOL²*UHHQZ3DVDGHQLHL5D\- PRQGZ$UUR\R6HFR3RPDORZDQDE\âDRQDQD]LHORQRLSRVLDGDâD
QDZHWHOHNWU\F]QHRŒZLHWOHQLH-HMQDM- Z\ŮV]\SXQNW]QDMGRZDâVLĘPQDG
]LHPLĉDOHNĉWQDFK\OHQLDWRUXUXFKX
Z\QRVLâQLHZLĘFHMQLŮ'URJDSU]H- ]QDF]RQDE\âDZ\âĉF]QLHGODURZHUyZ
FRPLDâRVWDQRZLýMHM]DOHWĘZREHF
yZF]HVQ\FKSUREOHPyZ]ZLĉ]DQ\FK]H
Z]PRŮRQ\PUXFKHPSLHV]\PNRQQ\P
RUD]EH]SDĽVNLPLSVDPL1DREXMHM
NRĽFDFK]QDMGRZDâ\VLĘVWDFMHSRERUX
RSâDW]PRŮOLZRŒFLĉZ\SRŮ\F]HQLDEĉGŬ
QDSUDZ\URZHUX.RV]WSU]HMD]GXZ\- QRVLâFHQWyZZSU]\SDGNXSRGUyŮ\
ZMHGQĉVWURQĘOXEFHQWyZZGZLH
VWURQ\,QZHVW\FMDQLHSU]\QLRVâDVSR- G]LHZDQ\FK]\VNyZ:UD]]HZ]URVWHP
]QDF]HQLDLQQ\FKŒURGNyZWUDQVSRUWX
NDOLIRUQLMVNDDXWRVWUDGDURZHURZD²
7KH&DOLIRUQLD&\FOHZD\²VWUDFLâDQD
znaczeniu.
.RQFHSFMD7KH&DOLIRUQLD&\FOHZD\
]ZLĉ]DQDE\âD]yZF]HVQ\PERRPHP
URZHURZ\PNWyU\Z\SDUW\]RVWDâSU]H]
UR]ZyMWUDQVSRUWXSXEOLF]QHJRDSyŬ-
&\NHOVODQJHQZ.RSHQKDG]HZLGRN]SR]LRPXSLHV]HJR)RW)UHG5RPHUR
OLFHQFMD&&%< &\NHOVODQJHQZ.RSHQKDG]HZLGRN]SR]LRPXURZHU]\VW\)RW2UIXV
OLFHQFMD&&%<
5\V&\NHOVODQJHQZ.RSHQKDG]HORNDOL]DFMD
ūUyGâR RSUDFZâDVQH SRGNâDG DXWRU]\2SHQ6WUHHW0DSOLFHQFMD&&%<6$
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
QLHMPRWRU\]DF\MQHJR']LVLDMJG\URZHU\SRQRZQLHZUDFDMĉGR
âDVNELXURDUFKLWHNWRQLF]QH1RUPDQD)RVWHUD>@²QDVXJHVWLĘ
2OL&ODUNDL6DPD0DUWLQD>@²]DSURSRQRZDâRRGŒZLHŮHQLHWDP-
WHMV]HMP\ŒOLDE\RGSRZLDGDâDRQD
ZVSyâF]HVQ\PF]DVRP6N\F\FOHWRIX- WXU\VW\F]QDVLHýF]ĘVWR]DGDV]RQ\FK
GUyJURZHURZ\FKQDGORQG\ĽVNLPL
WRUDPLNROHMRZ\PL3RGQLHEQDDXWR- VWUDGDRâĉF]QHMGâXJRŒFLNPGR- VWĘSQDE\âDE\SRSU]H]]ZHMŒý
²SODWIRUPK\GUDXOLF]Q\FKUR]ORNRZD- Q\FKZSREOLŮXGZRUFyZNROHMRZ\FK
6]DFXMHVLĘŮHPOQOXG]LPRJâRE\
E\ýZ]DVLĘJX6N\F\FOH]DŒPOQ
]QLFKPLHV]NDâRE\LSUDFRZDâRZRG- OHJâRŒFLMHG\QLHPLQMD]G\3U]H- SXVWRZRŒýVLHFLZ\QRVLâDE\W\V
URZHU]\VWyZQDJRG]LQĘFRPRJâRE\
FDâNRZLFLHZ\HOLPLQRZDýNRQLHF]QRŒý
NRPXQLNDFMLURZHURZHMXOLFDPL/RQG\- QXDFR]DW\PLG]LH Z]DâRŮHQLXWZyU- FyZ Z]URVWEH]SLHF]HĽVWZD:GXŮHM
PLHU]H]HZ]JOĘGXQDSU]HZLG\ZDQH
koszty budowy, koncepcja do tej pory QLH]RVWDâD]UHDOL]RZDQD
=DGDV]RQHGURJLURZHURZH
3URMHNW\WDNLHMDN6N\F\FOH]DNâDGDMĉQLHW\ONRZ\QLHVLHQLHGUyJ
URZHURZ\FKSRQDGSU]HVWU]HĽXOLFDOHLLFK]DNU\FLH²FRMHVWOR- JLF]QHZSU]\SDGNXRSLV\ZDQHMVLHFL6DPDLGHDNU\W\FKV]ODNyZ
GODF\NOLVWyZEOLVNDMHVWV]F]HJyOQLH6WHYHQRZL)OHPLQJRZL1D
przygotowanych wraz ze studentami szkicach rowerowych miast SU]\V]âRŒFLSU]HGVWDZLDRQWUDNW\PLĘG]\ QHR PRGHUQLVW\F]Q\PL
EXG\QNDPLSU]\NU\WHQLHUHJXODUQ\P]DGDV]HQLHP)OHPLQJSUR- SRQXMHREVâXJĘPLHV]NDĽSRSU]H]V\VWHPUDPS]LQWHJURZDQ\FK
]RZ\PLGURJDPL,FKSU]\NU\FLHDUJXPHQWXMHWUXGQRŒFLĉMDNĉ
VSUDZLDURZHU]\VWRPMD]GDZGHV]F]XF]\ŒQLHJX
+RYHQULQJZ(LQGKRYHQZLGRN]SR]LRPXURZHU]\VW\)RW++DKQOLFHQFMD
&&%<6$ +RYHQULQJZ(LQGKRYHQZLGRNRGVWURQ\RVLHGOD)RW++DKQOLFHQFMD
&&%<6$
5\V+RYHQULQJZ(LQGKRYHQORNDOL]DFMD
ūUyGâR RSUDFZâDVQH SRGNâDG DXWRU]\2SHQ6WUHHW0DSOLFHQFMD&&%<6$
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
3RP\VâQD]DGDV]RQHGURJLURZHURZHQLHMHVWMHG\QLHGRPHQĉ
XWRSLMQ\FKZL]ML:%HUOLQLHSRVWDQRZLRQRZ\NRU]\VWDýZW\PFHOX
ELHJQĉF\SRQDGXOLFDPLZLDGXNWPHWUD8%DKQ7DNLHZ\QLHVLRQH
OLQLHNROHLPLHMVNLFKVSRWNDýPRŮQDZZLHOXPLDVWDFK3U]HVWU]HĽ
SRGQLPLMHVWF]ĘVWRQLH]DJRVSRGDURZDQDEĉGŬSU]H]QDF]RQD
QDSDUNLQJLF]\ZâDŒQLHGURJL3RQLHZDŮURZHU]\ŒFLVĉ]GHF\GR- ZDQLHEDUG]LHMZUDŮOLZLQDF]\QQLNLDWPRVIHU\F]QHXGRVWĘSQLH- QLHLP]DGDV]RQ\FKWUDVZ\GDMHVLĘZDŮQLHMV]HQLŮZSU]\SDGNX
VDPRFKRGyZ
:UÀĽVNLSURMHNWDQWLSU]HGVLĘELRUFD0DUWWL0HODZUD]
]H]QDMRP\PLDUFKLWHNWDPL]DSURSRQRZDâSURMHNW5DGEDKQ.RQ- FHSFMD]RVWDâDQDJURG]RQDSU]H]PLQLVWHUVWZRDEHUOLĽVF\UDGQL
SRGMĘOLSUDFĘQDGSU]HND]DQLHPF]ĘŒFLSRWU]HEQ\FKIXQGXV]\
3RQDGWRRJâRV]RQRDNFMĘFURZGIXQGLQJRZĉZNWyUHM]HEUDQR
W\VHXURQDRSUDFRZDQLHV]F]HJyâRZHJRSURMHNWXWUDV\ GR
ZVSyâSUDF\]DSURV]RQRSUDFRZQLĘ$UXS
7UDVD5DGEDKQXPLDâDE\SU]HELHJDýQDRGFLQNXPLĘG]\VWD- FMĉPHWUDSU]\GZRUFX=RRZ&KDUORWWHQEXUJXDGDOHMQDZVFKyG
SU]H]6FKRQHEHUJ.UHX]EHUJNRĽF]ĉFVLĘ]DPRVWHP:DUVFKDX- HU6WUDVVHZH)ULHGULFKVKDLQ3U]\JRWRZDQRZDULDQW\LQZHVW\- FML²HNRQRPLF]Q\]QLHZLHONĉLORŒFLĉXGRJRGQLHĽV]DFRZDQ\
QDPOQHXURRUD]UR]V]HU]RQ\NWyUHJRNRV]W\Z\QRVLâ\E\
POQHXUR'RGDWNRZHXGRJRGQLHQLDWRZ\SRŮ\F]DOQLHURZH- UyZVWDFMHQDSUDZF]HVWDFMHGRâDGRZDQLDURZHUyZHOHNWU\F]Q\FK
HQHUJLĉRGQDZLDOQĉF]\ZNRĽFXVWDFMHSU]HVLDGNRZH=DSODQRZD- QRWHŮPLHMVNĉSODŮĘQDRGFLQNXWUDV\SU]\0|FNHUQEUFNH> @
:HGâXJSURJQR]QDRNWUDV\MHVWMXŮÅJRWRZDLQIUDVWUXNWX- UDµ:QLHNWyU\FKPLHMVFDFKQDOHŮ\Z\UyZQDýVWRSQLHLSU]HNV]WDâ- FLýVFKRG\ZUDPS\]EXGRZDýNâDGNĘQDGNDQDâHP/DQGZHKU\
RUD]SU]HSURMHNWRZDýF]ĘŒýWUDVGODVDPRFKRGyZ
DURJLURZHURZHZHZQĉWU]EXG\QNyZ
3URSR]\FMH6WHYHQD)OHPLQJDQLHRJUDQLF]DMĉVLĘZ\âĉF]QLHGR
UR]ZLĉ]DĽ]HZQĘWU]Q\FKGUyJURZHURZ\FK*G\FHOHPMHVWXF]\- QLHQLH]MD]G\URZHUHPSRZDŮQHMNRQNXUHQFMLGODVDPRFKRGX
GRMD]GSRZLQLHQE\ýPRŮOLZ\QLHW\ONRGRZHMŒFLDGREXG\QNX
DOHLGRMHJRZQĘWU]D>@6SHFMDOQLH]DSURMHNWRZDQ\V\VWHPUDPS
XPRŮOLZLâE\GRWDUFLHURZHUHPZSURVWSRGGU]ZL5DPS\WHPX- VLDâ\E\PLHýRGSRZLHGQLRâDJRGQ\NĉWQDFK\OHQLDRUD]SRPDJDý
ZUHJXODFMLSUĘGNRŒFLURZHU]\VW\SRGF]DV]MD]GXZGyâ%XG\QHN
PXVLDâE\E\ýZ\SRVDŮRQ\GRGDWNRZRZZLQGĘ-HVWWRZDŮQH
ZSU]\SDGNXRVyEVWDUV]\FK]PĘF]RQ\FKFKRU\FKF]\ZUDFDMĉ- F\FKZâDŒQLH]]DNXSyZ²Z\âDGRZDQ\PURZHUHPW\SXFDUJR>@
=DSURSRQRZDQHUR]ZLĉ]DQLHPLDâRE\E\ýWHŮNRU]\VWQHGODRVyE
QLHSHâQRVSUDZQ\FKOLNZLGXMĉFEDULHU\SU]HVWU]HQQH1LHE\â\E\
RQHERZLHP]DOHŮQHZ\âĉF]QLHRGGŬZLJXRVRERZHJRMDNPDWR
miejsce do tej pory.
&KRFLDŮNRQFHSFMDSRUXV]DQLDVLĘURZHUHPZHZQĉWU]RELHNWyZ
DUFKLWHNWRQLF]Q\FKEU]PLMHV]F]HEDUG]LHMXWRSLMQLHQLŮ]DGDV]RQH
XOLFHWRVĉPLHMVFDJG]LHMHVWREHFQLHUHDOL]RZDQD7DNLPLPLHM- VFDPLVĉVLHG]LE\*RRJOH>@:\FKRG]ĉFQDSU]HFLZSRWU]HERP
SUDFRZQLNyZSROLW\NDÀUP\]DNâDGDPLQXPRŮOLZLHQLHUHNUHDFML
SRGF]DVSU]HUZZSUDF\ZW\PPRŮOLZRŒýMD]G\URZHUHP:KR- lenderskiej siedzibie giganta na korytarzach stworzono „normal- Qĉµ R]QDF]RQĉWDNMDNWHXOLF]QH GURJĘURZHURZĉDVLHýRELHJâ\
]GMĘFLDSU]HGVWDZLDMĉFHOXG]LMHŮGŮĉF\FKURZHUHPZHZQĉWU]EX- G\QNX1DOHŮ\WRRF]\ZLŒFLHRGF]\W\ZDýJâyZQLHMDNR]DELHJPDU- NHWLQJRZ\F]\VZHJRURG]DMXPDQLIHVWMHGQDNLGHDOQLHZSLVXMĉF\
VLĘZ]DSUH]HQWRZDQHSU]H])OHPLQJDNRQFHSFMH%\ýPRŮHMXŮ
QLHGâXJRWDNLVSRVyEWUDQVSRUWXZHZQĘWU]QHJRQLHEĘG]LHQLF]\P
QLH]Z\Nâ\PV]F]HJyOQLHZSU]\SDGNXUR]OHJâHM]DEXGRZ\>@
7KH&DOLIRUQLD&\FOHZD\ZLGRN]SR]LRPXURZHU]\VW\)RW3XWQDP²6R
XWKHUQ3DFLÀF5DLOURDG&RPSDQ\
7KH&DOLIRUQLD&\FOHZD\ZLGRN]SR]LRPXURZHU]\VW\)RW3XWQDP²6R
XWKHUQ3DFLÀF5DLOURDG&RPSDQ\
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
OFHQDUR]ZLĉ]DĽ
1LHNWyUH]SURMHNWyZ]DSURSRQRZDQ\FKGODXVSUDZQLHQLDUXFKXUR- ZHURZHJR]DNâDGDMĉZSURZDG]HQLHQLHVSRW\NDQ\FK²OXEVSRW\ND- Q\FKGRW\FKF]DVQDPQLHMV]ĉVNDOĘ²QLHW\SRZ\FKLZL]MRQHUVNLFK
UR]ZLĉ]DĽ WDE 1DMOLF]QLHMV]ĉJUXSĘZWHMNDWHJRULLVWDQRZLĉ
UyŮQHZDULDFMHQDWHPDWPRVWyZLNâDGHNURZHURZ\FKV]F]HJyOQLH
DWUDNF\MQ\FKSRGNĉWHPZLGRNX]URZHUX5HDOL]DFMĘZ\ZDŮRQH
SRGZ]JOĘGHPJDEDU\WyZWDNLHMDN&\NHOVODQJHQF]\+RYHQULQJ
PRJĉVWDýVLĘSR]\W\ZQĉGRPLQDQWĉZSU]HVWU]HQLLMHGQRF]HŒQLH
SURPRZDýWUDQVSRUWURZHURZ\6ĉ]JRGQH]DUyZQR]NRQFHSFMĉ
PLDVWD*HKODMDNL)OHPLQJD-HGQDNŮHPDVRZHZSURZDG]DQLH
WDNLFKUR]ZLĉ]DĽQLHVLH]DVREĉU\]\NRVWZRU]HQLD]URZHUyZÅGUX- JLFKVDPRFKRGyZµGODNWyU\FKQDOHŮ\EXGRZDýRGVHSDURZDQH
VWUXNWXU\²PRORFK\PRJĉFHVWDQRZLýEDULHUĘSU]HVWU]HQQĉGOD
swobodnego ruchu pieszego.
5\]\NRWRMHVWV]F]HJyOQLHZLGRF]QHZSU]\SDGNXNRQFHSFMLWD- NLFKMDN6N\F\FOH> @5R]SDODMĉFDZ\REUDŬQLĘZL]MDSRGQLHEQHM
URZHURZHMDXWRVWUDG\PLPRSR]RUQHMDWUDNF\MQRŒFLL]DOHW]ZLĉ- ]DQ\FK]EH]SLHF]HĽVWZHPPRŮHRND]DýVLĘŒOHS\P]DXâNLHP
7DNMDNZSU]\SDGNXV\VWHPXRVWU]HJDQLDNLHURZFyZ%LNH6FRXW
WDNLWXWDMNLHURZFRPSU]HGVWDZLDVLĘURZHU]\VWyZMDNRSUREOHP
]DJURŮHQLHDQLHMDNRQRUPDOQ\FKXF]HVWQLNyZUXFKX0RŮHWRSR- ZRGRZDýSyŬQLHMV]HXWUXGQLHQLDZSRUXV]DQLXVLĘURZHUHPSR]D
Z\]QDF]RQ\PLWUDVDPL3RQDGWR6N\F\FOHSUDZGRSRGREQLHPLDâE\
QHJDW\ZQ\ZSâ\ZQDSU]HVWU]HĽPLDVWDWDNMDNRQHJGDMUR]OHJâH
HVWDNDG\GODSRMD]GyZ]PRWRU\]RZDQ\FK-DNSRND]DâDSUDNW\ND
>@SRGSRU]ĉGNRZDQLHSU]HVWU]HQLPLHMVNLFKUR]ZLĉ]DQLRPWUDQV- SRUWRZ\PEH]LFKLQWHJUDFML]LQQ\PLIXQNFMDPL QSORNDODPLKDQ- GORZ\PL SURZDG]LGR]DQLNXŮ\FLDZPLDVWDFKLRGKXPDQL]RZD- QLDLFKSU]HVWU]HQL>@3RQLHNĉGZWĘVWURQĘ]PLHU]DMĉUR]ZDŮDQLD
6WHYHQD)OHPLQJDQDG]DGDV]RQ\PLXOLFDPLGODURZHU]\VWyZ
Zysk z ochrony rowerzysty przed warunkami atmosferyczny- PLPRŮHE\ýQLHZVSyâPLHUQ\GRSRQLHVLRQ\FKNRV]WyZQLHW\ONR
ÀQDQVRZ\FKFKRFLDŮSU]\NâDG6N\F\FOHGRELWQLHREUD]XMHXWRSLM- QRŒýWDNLFKUR]ZLĉ]DĽLSRGW\PNĉWHP2VLOHMD]G\URZHUHPSR]D
DVSHNWDPLSUDNW\F]Q\PLVWDQRZLERZLHPVSHF\ÀF]QHSRVWU]HJDQLH
RWRF]HQLDQDNWyU\VNâDGDMĉVLĘGR]QDQLDRGELHUDQHZV]\VWNLPL
]P\VâDPLÅ6]NODQHWXE\µ)RVWHUDF]\]DGDV]RQHGURJL)OHPLQJD
ZLĘNV]RŒýW\FKGR]QDĽXQLHPRŮOLZLDMĉF]\QLĉFMD]GĘURZHURZĉPR- QRWRQQĉ1DREURQĘNRQFHSFML$XVWUDOLMF]\NDWU]HEDMHGQDNZVND- ]DýLŮSUH]HQWRZDQHSU]H]QLHJRZL]MHVĉSyNLFRZID]LHV]NLFRZHM
LGHRZHM-DNSRND]XMHSU]\NâDG]%HUOLQDLVWQLHMHPRŮOLZRŒýF]Ę- ŒFLRZHJRUR]ZLĉ]DQLD]DGDV]HQLDXOLFZVSRVyEEDUG]LHMÀQH]\MQ\
LSUDZGRSRGREQLHDWUDNF\MQ\GODURZHU]\VWyZ0LHMVFDWDNLHPRJĉ
VWDýVLĘFKDUDNWHU\VW\F]Q\PSXQNWHPQDPDSLHPLDVWD3RSU]H]
RGSRZLHGQLHRŒZLHWOHQLH]LHOHĽF]\ZSURZDG]HQLHGUREQ\FKXVâXJ
]LQWHJURZDQ\FK]UXFKHPURZHURZ\P²QSNLRVNyZSLHNDUQL
PDâHMJDVWURQRPLG]LDâDMĉF\FKQD]DVDG]LHGULYHLQQ²QLH]DJR- VSRGDURZDQHSU]HVWU]HQLHPRJĉ]\VNDýV]ODFKHWQRŒýZ\UD]X
3RGREQLHV\WXDFMDZ\JOĉGD]XPRŮOLZLHQLHPWUDQVSRUWXURZH- URZHJRZHZQĉWU]EXG\QNyZ2LOHWZRU]HQLHUR]OHJâ\FKUDPSSU]\
NDŮG\PRELHNFLHDUFKLWHNWRQLF]Q\PSR]DKLVWRU\F]Q\PFHQWUXP
Z\GDMHVLĘNXULR]DOQHMXŮVDPRSR]ZROHQLHQDZSURZDG]DQLHUR- ZHUXGREXG\QNyZQLHNRQLHF]QLH3RV]HU]HQLHZLQGLNRU\WDU]\
ZUD]]F]ĘŒFLRZ\PSR]ZROHQLHPQDSRNRQ\ZDQLHURZHUHPGXŮ\FK
RGOHJâRŒFL QSZKDODFK PRŮHE\ýHNVFHQWU\F]Q\PSRP\VâHPQD
SURPRFMĘ]GURZHJRVW\OXŮ\FLD
3RGVXPRZDQLH
W artykule przedstawiono wybrane nowe, nietypowe i wizjonerskie UHDOL]DFMHRUD]NRQFHSFMHURZHURZ\FKV\VWHPyZWUDQVSRUWRZ\FK
=RVWDâ\RQHSU]HDQDOL]RZDQHSRGNĉWHPNRQFHSFMLÅPLDVWGOD
URZHUyZµ3LHUZV]D]QLFKDXWRUVWZD-DQD*HKOD]DNâDGDSUR- MHNWRZDQLHSU]HVWU]HQLSU]HGHZV]\VWNLPÅGODOXG]LµLFR]DW\P
LG]LH²ZVSLHUDQLDWUDQVSRUWXSLHV]HJRURZHURZHJRLSXEOLF]QHJR
'UXJD6WHYHQD)OHPLQJDQDVWDZLRQDMHVWQDPLDVWDGRVWRVRZDQH
przede wszystkim do ruchu rowerowego.
=DSUH]HQWRZDQHSURMHNW\SDVXMĉ]Z\NOHGRREXRPDZLDQ\FK
ZL]MLWZRU]ĉFV\VWHP\XZ]JOĘGQLDMĉFHVSHF\ÀF]QHSRWU]HE\URZH- U]\VWyZEĘGĉF\FKK\EU\GĉSLHV]\FKLNLHURZFyZ-HGQDN]XZDJL
QDIDNWLŮMD]GDURZHURZDZ\PDJDMHGQRF]HVQHMDQDOL]\ERGŬFyZ
Sâ\QĉF\FKQLHPDOŮH]HZV]\VWNLFK]P\VâyZDRGELyURWRF]HQLD
]ZLĉ]DQ\MHVW]SUĘGNRŒFLĉUXFKXQDMEDUG]LHMSUHIHURZDQHVĉWUDN- W\]GXŮ\PXG]LDâHP]LHOHQLLOXEQLHUR]SUDV]DMĉFĉ]DEXGRZĉF]\
HOHPHQWDPLPDâHMDUFKLWHNWXU\SU]\QLHZLHONLPQDWĘŮHQLHPUXFKX
zmotoryzowanego i pieszego.
W konsekwencji projektowanie przestrzeni miejskich z naci- VNLHPQDUXFKURZHURZ\PRŮHVWDýZRSR]\FMLQLHW\ONRGRFHORZR
ograniczanego ruchu samochodowego, ale i transportu publicz- QHJRF]\SLHV]HJR=DWHPSRZVWDMHWXWDMNRQÁLNWLQWHUHVyZLURG]L
VLĘUR]ELHŮQRŒýPLĘG]\NRQFHSFMDPLSURSRQRZDQ\PLSU]H]-DQD
*HKODL6WHYHQD)OHPLQJD
8GRJRGQLHQLDGODLVWQLHMĉFHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHM V]F]HJyâRZR
RPyZLRQHZ>@
3URSRQRZDQHUHDOL]DFMHLNRQFHSFMHXZ]JOĘGQLDMĉSRWU]HE\UR- ZHU]\VWyZ-HGQRF]HŒQLHQDOHŮ\ZVND]DýLFKVâDERŒýZ\QLNDMĉFĉ
]GXŮHJRSROHJDQLDQDHOHNWURQLFH]DPLDVWQDUR]ZLĉ]DQLDFK
SU]HVWU]HQQ\FKF]\OHJLVODF\MQ\FK8GRJRGQLHQLDV]F]HJyOQLHWH
GRW\F]ĉFHÅLQWHOLJHQWQHJRµUR]ZLĉ]\ZDQLDÅ]LHORQHMIDOLµPRJĉ
RND]DýVLĘWHŮNRU]\VWQHGODWUDQVSRUWXSXEOLF]QHJRZW\PDXWR- EXVRZHJR:SU]\SDGNXEUDNXLFKLQWHJUDFML]Z\ŮHMZ\PLHQLRQ\- PLUR]ZLĉ]DQLDWDNLHPRJĉSU]\F]\QLýVLĘGRXWUXGQLHĽZUXFKX
:SU]\SDGNXUXFKXSLHV]HJRZLĘNV]RŒýUR]ZLĉ]DĽPRŮHE\ýGR- GDWNRZ\PXWUXGQLHQLHPZSRUXV]DQLXVLĘ
5R]ZLQLĘFLHLVWQLHMĉFHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHM
1RZHURG]DMHGUyJURZHURZ\FKUR]ZLQLĘWHZRSDUFLXRGRW\FK- F]DVRZ\GRUREHNSODQLVW\F]Q\UyZQLHŮXZ]JOĘGQLDMĉSRWU]HE\
URZHU]\VWyZRSDUWHRVSHF\ILNĘMD]G\URZHURZHM8PRŮOLZLDMĉ
F\NOLVWRPV]\ENLHSU]HPLHV]F]DQLDVLĘL]ZLĉ]DQH]QLPUR]âDGR- ZDQLHQDWĘŮHQLDUXFKXQDZLĉ]\ZDQLHLSLHOĘJQRZDQLHNRQWDNWyZ
VSRâHF]Q\FKVSRNRMQĉREVHUZDFMĘRWRF]HQLD]DSHZQLDMĉSRF]XFLH
%HUOLĽVNLZLDGXNW+RFKEDKQZURNX )RWQLH]QDQ\
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
EH]SLHF]HĽVWZDF]\QDZHWMD]GĘZDWUDNF\MQ\PDOHQLHUR]SUDV]D- MĉF\PRWRF]HQLXLNRQWDNWX]SU]\URGĉ3HZQĉZDGĉPRŮHE\ý
RGVHSDURZDQLHURZHU]\VW\RGSU]HVWU]HQLPLHMVNLHMZZLĘNV]R- ŒFLUR]ZLĉ]DĽWHJRW\SX=NROHLGODWUDQVSRUWX]ELRURZHJRWDNLH
RGVHSDURZDQLHF\NOLVWyZPRŮHRND]DýVLĘ]DOHWĉV]F]HJyOQLH
w miejscach, gdzie ich nadmiar powoduje utrudnienia w uchu.
3RGVWDZRZĉZDGĉZREHFUXFKXSLHV]HJRMHVWWZRU]HQLHSU]HVWU]H- QLWUXGQ\FKLOXEQLHDWUDNF\MQ\FKGRSLHV]HJRSU]HPLHV]F]DQLDVLĘ
QSSU]H]RGOHJâRŒFLPLĘG]\XVâXJDPL
3U]\V]âDLQIUDVWUXNWXUDURZHURZD
5HDOL]DFMHLNRQFHSFMHSU]\QDOHŮQHGRWHMNDWHJRULLVĉEDUG]RPRF- QR]RULHQWRZDQHQDVSHâQLDQLHSRWU]HEURZHU]\VWyZ SURSRQXMHVLĘ
LPF]ĘVWRNRV]WRZQHV\VWHP\WUDQVSRUWRZH-HGQRF]HŒQLHWRZâD- ŒQLHWHUR]ZLĉ]DQLDPDMĉQDMZLĘNV]\SRWHQFMDâGR]LQWHJURZDQLD
]V\VWHPDPLWUDQVSRUWX]ELRURZHJR1DMEDUG]LHMSRV]NRGRZDQĉ
JUXSĉPRJĉZ\GDZDýVLĘZW\PXNâDG]LHSLHVLNWyU]\VĉSU]\WHJR
W\SXUHDOL]DFMDFKPDUJLQDOL]RZDQL1LHPRŮQDMHGQDN]DSRPLQDý
ŮHSU]\]DFKRZDQLXRGSRZLHGQLHMVNDOLRPDZLDQ\FKSURMHNWyZ
7DE$QDOL]DZ\EUDQ\FKSU]\NâDGyZSU]\V]âHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHMZNRQWHNŒFLHZVSyâF]HVQ\FKNRQFHSFMLÅPLDVWGODURZHUyZµ
Droga Opis Zalecana lokalizacja :HGâXJNRQFHSFML-*HKOD :HGâXJNRQFHSFML6)OHPLJD
Koszty
Zalety Wady Zalety Wady
.âDdNi i PosW\ MDNo nowe drogi rowerowe:
Cykelslangen Z .RSeQKaG]e 5eaOL]aFMa. .áaGNa áąF]ąFa Z
QaMNryts]y PRĪOLZy sSRsyE 2 ZyEr]eĪa Z tyP ZysSĊ Qa NtyreM ]ORNaOL]RZaQe Mest FeQtrXP KaQ- GORZe )LsNetRrYet.
6ąsLeG]tZR ]ELRrQLNyZ ZRGQyFK tereQy SR Sr]ePysáRZe.
ĺ 3oP\sâ nD eIeNWow- n\ i eIeNW\wn\ sNryW
=aFKĊta GR SRrXs]aQLa sLĊ rRZereP.
2GseSarRZaQLe rRZer]y-
styZ RG ĪyFLa PLeMsNLeJR. $traNFyMQa SRG NąteP ZLGRNX ] rRZerX. 8sSraZQLeQLe rXFKX
rRZerRZeJR. –
%raN GaQyFK.
Hovenring Z (LQGKRY
eQ 5eaOL]aFMa. .áaGNa-rRQGR ]aZLe- s]RQa Qa 70-PetrRZyP SyORQLe.
3RGĞZLetORQa QRFą GRPLQaQta.
6Nr]yĪRZaQLa GryJ JáyZ- QyFK eNsSresRZyFK
aXtRstraG.
ĺ 3oP\sâ nD eIeNWow- nĉ doPinDnWĘ
3RGQLesLeQLe Ee]SLe- F]eĔstZa.
=aFKĊta GR SRrXs]aQLa sLĊ rRZereP.
'RPLQXMe QaG RtRF]eQLeP.
:LeOe taNLFK reaOL]aFML PRĪe s]SeFLü NraMREra].
$traNFyMQa SRG NąteP ZLGRNX ] rRZerX. 8sSraZQLeQLe rXFKX
rRZerRZeJR. –
a6 POQ eXrR.
Droga rowerowa na GDFKXV]NRâ\ Z 8treFKFLe
5eaOL]aFMa. .áaGNa QaG Na- QaáeP SR ZsFKRGQLeM strRQLe
ZNRPSRQRZaQa Z GaFK s]NRáy
110 [ 7 P Z tyP Sas s]erRNRĞFL 4 P Sr]e]QaF]RQy GOa rXFKX rRZerRZeJR.
2ELeNty sąsLaGXMąFe ] ZyQLesLRQyPL trasaPL.
ĺ 3oP\sâ nD Sodnie- sienie DWrDNF\MnoŒFi MDzd\ roweroweM
=aFKĊta GR SRrXs]aQLa sLĊ rRZereP.
–
$traNFyMQa SRG NąteP ZLGRNX ] rRZerX. 6tZar]a PRĪOLZRĞü ]XSeáQLe QRZyFK GR]QaĔ ]ZLą]aQyFK ] Ma]Gą rRZerRZą. 0RĪe SeáQLü IXQNFMĊ reNreaFyMQR-SrRPR- FyMQą. 8sSraZQLeQLe rXFKX rRZerRZeJR.
- NáaGNa – 7 POQ eXrR
Zra] ] rePRQ- teP s]NRáy – 25 POQ eXrR.
The California Cycleway Z 3asaGeQLe
5eaOL]aFMa. :yQLesLRQa SRQaG SR]LRP JrXQtX GrRJa rRZerR- Za. :yNRQaQa ] sRsQRZeJR GreZQa PaORZaQa Qa ]LeORQR
RĞZLetORQa. 6taFMe SRERrX RSáat ] PRĪOLZRĞFLą ZySRĪyF]eQLa EąGĨ QaSraZy rRZerX.
1Le GRtyF]y
reaOL]aFMa ] 1900 r. . =aFKĊta GR SRrXs]aQLa sLĊ rRZereP.
2GseSarRZaQLe rRZer]y-
styZ RG ĪyFLa PLeMsNLeJR.$traNFyMQa SRG NąteP ZLGRNX ] rRZerX. 8sSraZQLeQLe rXFKX rRZerRZeJR.
2Sáaty. %raN GaQyFK.
6N\F\FOH Z /RQG
yQLe
.RQFeSFMa. 6Leü ZyQLesLRQyFK SRQaG SR]LRP JrXQtX ]aGas]R- QyFK GryJ rRZerRZyFK – Äs]NOa- Qe tXEy´.
3r]estr]eQLe QaG tRraPL NROeMRZyPL.
ĺ 3oP\sâ nD zDgo- sSodDrowDnie SXsW\FK SrzesWrzeni w PiDsWDFK
–
2GseSarRZaQLe rRZer]y- styZ RG ĪyFLa PLeMsNLeJR
tZRr]eQLe ] QLFK ÄQRZyFK saPRFKRGyZ´. TZRr]eQLe strXNtXr-PRORFKyZ. 5y]y- NR ZyNOXF]eQLa rRZerX ] QRrPaOQyFK XOLF.
$traNFyMQa SRG NąteP ZLGRNX ] rRZerX. 6tZar]a PRĪOLZRĞü ]XSeáQLe QRZyFK GR]QaĔ ]ZLą]aQyFK ] Ma]Gą rRZe- rRZą. 0RĪe SeáQLü IXQNFMĊ reNreaFyMQR-SrRPRFyMQą.
5y]yNR ZyNOXF]e- QLa rRZerX ] QRrPaO- QyFK XOLF.
Pierwszy etaS 65 NP 220 POQ IXQtyw
=DdDszone drogi rowerowe:
Droga rowerowa pod
8EDKQHP w /eXYeQ
.RQFeSFMa. Trasa SRG wyQiesiRQą trasą 8-%aKQX. 'RGatNRwe XGR- JRGQieQia wySRĪyFzaOQie rRwe- ryw staFMe QaSrawFze staFMe GR áaGRwaQia rRweryw eOeNtryFzQyFK eQerJią RGQawiaOQą staFMe Srze- siaGNRwe SOaĪa PieMsNa.
PrzestrzeQie SRG wyQiesiRQyPi tRraPi NROeMRwyPi.
ĺ 3oP\sâ nD zDgo- sSodDrowDnie SXsW\FK SrzesWrzeni w PiDsWDFK
=aFKĊta GR SRrXszaQia siĊ rRwereP.
–
$traNFyMQa SRG NąteP IXQN- FMRQaOQyP. :yNRrzystaQie istQieMąFeM strXNtXry w sáXĪEie
rRwerzystRP. –
13 OXE 26 POQ eXrR.
'rogi rowerowe wewnĉWrz EXd\nNyw:
6LHG]LED*RRJOH w $PsterGaPie 5eaOizaFMa. 'rRJa rRwerRwa
ÄwyPaORwaQa´ Qa NRrytarzX. %iXra sNOeSy etF.
–
8PQieMszaQie rROi Siesze- JR SRGSRrząGNRwaQie IXQNFMi EXGyQNX ÄrRwerRP´
zaPiast OXGziRP.
$traNFyMQa SRG NąteP IXQNFMRQaOQyP.
–
=EOiĪRQy GR wyNRĔFzeQia NRrytarza.
ħryGáR RSraF. wáasQe.
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
7DE$QDOL]DXGRJRGQLHĽZNRQWHNŒFLH]DOHWLZDGZREHFWUDQVSRUWXURZHURZHJR]ELRURZHJRLSLHV]HJR
Zalety dla: Wady dla:
Rowerzystów Transportu publicznego Pieszych Transportu
publicznego Pieszych
8GRJRGQLHQLDGODLVWQLHMĆFHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHM
PáyQQRĞü rXFKX rRwerRweJR
8wzJOĊGQieQie SRtrzeE RSartyFK R sSe- Fy¿NĊ MazGy rRwerRweM QS. zaFKRwaQia SáyQQRĞFi rXFKX Ntyra EarGzR Xáatwia SRrXszaQie siĊ JGy QaSĊGeP Mest siáa PiĊĞQi.
6ystePy ÄzieORQeM IaOi´ GOa rRwe- rzystyw PRJą Eyü GRGatNRwR wyNRrzystywaQe w FeOX XsSraw- QieQia traQsSRrtX SXEOiFzQeJR. –
0RĪOiwe RSyĨQieQia w rXFKX JGy syste- Py Qie EĊGą z sREą ziQteJrRwaQe.
0RĪOiwe XtrXGQieQia w rXFKX Sie- szyP MaN w SrzySaGNX SRGREQyFK rRzwiązaĔ GOa traQsSRrtX zPRtR- ryzRwaQeJR – twRrzeQie Earier SrzestrzeQQyFK.
6aPRRrJaQi- zaFMa rXFKX rRwerRweJR
:yNRrzystaQie zaOet SáyQąFyFK ze sSeFy¿Ni MazGy rRwerRweM QS. PQieM- szyFK wyPiaryw i Pasy w stRsXQNX GR saPRFKRGyw RJraQiFzRQeM SrĊGNRĞFi
wiĊNszeM zwiQQRĞFi rRwerzystyw.
– –
0RĪOiwe XtrXGQieQia w
rXFKX. 0RĪOiwe XtrXGQieQia w rXFKX Sie- szyP w zaOeĪQRĞFi RG ORNaOizaFMi rRzwiązaĔ .
ħryGáR RSraF. wáasQe Qa SRGst.
7DE$QDOL]DUR]ZLQLĘýLVWQLHMĉFHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHMZNRQWHNŒFLH]DOHWLZDGZREHFWUDQVSRUWXURZHURZHJR]ELRURZHJRLSLHV]HJR
Zalety dla: Wady dla:
Rowerzystów Transportu
publicznego Pieszych Transportu
publicznego Pieszych
5R]ZLQLHFLHLVWQLHMĆFHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHM
5RzszerzRQe GrRJi rRwerRwe
8wzJOĊGQieQie SRtrzeE RSartyFK R sSeFy¿NĊ MazGy rRwerRweM QS.
szyENieJR SrzePieszFzaQia siĊ OXE NRQtaNtyw sSRáeFzQyFK sSRNRMQeM REserwaFMi RtRFzeQia SRFzXFia EezSieFzeĔstwa. 5RzáaGRwaQie rXFKX rRwerRweJR.
0RĪOiwe FaáNRwite wyáąFzeQie XOiFy z rXFKX saPRFKRGR- weJR i SrzezQaFzeQie SRzRstaáeM SrzestrzeQi GOa traQsSRrtX SXEOiFzQeJR.
6zaQsa Qa RGseSarRwaQie szyEFieM MaGąFyFK rRwerzystyw wzrRst SR- FzXFia sSRNRMX i EezSieFzeĔstwa Qa FKRGQiNaFK sąsiaGXMąFyFK z GrRJa- Pi rRwerRwyPi Qa SRGREQyP SR- ziRPie . 6ąsieGztwR z rRwerzystaPi MaGąFyPi wROQR SRwiQQR Eyü PQieM XFiąĪOiwe.
0RĪOiwe RJraQiFzeQie SrzestrzeQi rXFKX. =e wzJOĊGX Qa szerRNRĞü SrRSRQRwaQyFK rRzwiązaĔ trXGQRĞü w SRáąFzeQiX Srzy- staQNyw z FKRGQiNaPi.
0RĪOiwe XtrXGQieQia w rXFKX SieszyP MaN w SrzySaGNX SRGREQyFK rRzwiązaĔ GOa traQsSRrtX zPRtRryzRwaQeJR.
'rRJi rRwerRwe ziQteJrRwaQe ze ĞrRGRwisNieP
8wzJOĊGQieQie SRtrzeE RSartyFK R sSeFy¿NĊ MazGy rRwerRweM QS.
atraNFyMQeJR aOe QierRzSraszaMąFe- JR RtRFzeQia NRQtaNtX z SrzyrRGą
EezSieFzeĔstwa EraNX sSaOiQ.
2GseSarRwaQie rXFKX rRwerRweJR RGFią- ĪeQie szFzeJyOQie XFzĊszFzaQyFK XOiF.
2GseSarRwaQie rXFKX rRwerRweJR
RGFiąĪeQie szFzeJyOQie XFzĊszFza-
QyFK XOiF. – –
:yNRrzystaQie istQieMąFeM iQIrastrXNtXry
8wzJOĊGQieQie SRtrzeE RSartyFK R sSeFy¿NĊ MazGy rRwerRweM QS.
atraNFyMQeJR aOe QierRzSraszaMąFe- JR RtRFzeQia NRQtaNtX z SrzyrRGą
EezSieFzeĔstwa EraNX sSaOiQ.
2GseSarRwaQie rXFKX rRwerRweJR RGFią- ĪeQie szFzeJyOQie XFzĊszFzaQyFK XOiF.
2GseSarRwaQie rXFKX rRwerRweJR
RGFiąĪeQie szFzeJyOQie XFzĊszFza- QyFK XOiF. 0RĪOiwRĞü QRwyFK traNtyw SieszyFK XFywiOizRwaQia GziNiFK i QieGRstĊSQyFK tereQyw zieORQyFK.
–
TwRrzeQie SrzestrzeQi trXG- QyFK i/OXE QieatraNFyMQyFK GR SieszeJR SrzePiesz- FzaQia siĊ RGOeJáRĞFi PiĊGzy XsáXJaPi . ħryGáR RSraF. wáasQe.
7DE$QDOL]DSU]\V]âHMLQIUDVWUXNWXU\URZHURZHMZNRQWHNŒFLH]DOHWLZDGZREHFWUDQVSRUWXURZHURZHJR]ELRURZHJRLSLHV]HJR
Zalety dla: Wady dla:
Rowerzystów Transportu publicznego Pieszych Transportu
publicznego Pieszych 3U]\V]âDLQIUDVWUXNWXUDURZHURZD
.áaGNi i PRsty MaNR QRwe GrRJi
rRwerRwe
8wzJOĊGQieQie SRtrzeE RSartyFK R sSeFy¿NĊ MazGy rRwerRweM QS. atraNFyMQeJR
aOe QierRzSraszaMąFeJR RtRFzeQia zaFKRwaQia SáyQQRĞFi rXFKX.
,QteJraFMa traQsSRrtX rRwerRweJR z traQsSRrteP SXEOiFzQyP SRSrzez SrRwaGzaQie iFK sąsiaGXMąFyPi trasaPi QieGRstĊSQyPi GOa rXFKX zPRtRryzRwaQeJR. PRGQiesie- Qie NRQNXreQFyMQRĞFi teJR tySX rRzwiązaĔ.
,QteJraFMa traQsSRrtX rRwerRweJR z SieszyP SRSrzez SrRwaGzaQie iFK sąsiaGXMąFyPi trasaPi QieGR- stĊSQyPi GOa rXFKX zPRtRryzRwa- QeJR. PRGQiesieQie NRQNXreQFyM- QRĞFi teJR tySX rRzwiązaĔ.
–
:ieONRsNaORwe rRzwiązaQia tySX 6NyFyOe PRJą SrzyFzyQiü siĊ GR GaOszeM GeJraGaFMi SrzestrzeQi PieMsNieM MeM RGKXPaQizRwaQia MaN Pa tR REeFQie PieMsFe w SrzySaGNX estaNaG .
=aGaszRQe GrRJi rRwerRwe
2FKrRQa SrzeG FzyQQiNaPi atPRsIeryFzQyPi. :SrR- waGzaQie GRGatNRwyFK IXQNFMi NRrzystQyFK GOa rRwerzystyw.
ĝFisáa iQteJraFMa traQsSRrtX rRwe- rRweJR z traQsSRrteP SXEOiFzQyP – FeQtra SrzesiaGNRwe.
2FKrRQa SrzeG FzyQQiNaPi atPRs- IeryFzQyPi JGy trasa rRwerRwa Qa MeM szerszyP IraJPeQFie Mest zEieĪQa z Sieszą. 8atraNFyMQieQie i XFywiOizRwaQie SrzestrzeQi.
– –
'rRJi rRwerRwe wewQątrz EXGyQNyw
8PRĪOiwieQie GRMazGX SRG ÄsaPe Grzwi´ EraN NRQieFz- QRĞFi zRstawiaQia rRwerX Qa zewQątrz ryzyNR NraGzieĪy .
–
:SrRwaGzeQie wewQĊtrz- QyFK raPS Mest XáatwiaQieP GOa rRGziQ z GzieüPi wyzNi QieSeáQRsSrawQyFK.
–
:FiąĪ PRĪOiwe XtrXGQieQia w rXFKX SieszyP. PRGSR- rząGNRwaQie SrzestrzeQi rRwerzystRP.
ħryGáR RSraF. wáasQe.
SU]HZRĮQLF\LV\VWHP\WUDQVSRUWRZH
PRJĉRQHVWDýVLĘDWUDNF\MQ\PLLF]ĘŒFLRZRGRVWRVRZDQ\PLGR
ZV]\VWNLFKXF]HVWQLNyZUXFKXSXQNWDPLFKDUDNWHU\VW\F]Q\PLQD
PDSLHPLDVWD$WRF]\QL]QLFKHOHPHQWNWyU\PRŮHGRGDWNRZR
XV]ODFKHWQLDýSU]HVWU]HĽZVSyOQĉLE\ýSR]\W\ZQLHRGELHUDQ\
:\W\F]QH
$QDOL]DSRZVWDMĉF\FKUHDOL]DFMLLNRQFHSFMLV\VWHPyZWUDQVSRUWR- Z\FKGODURZHU]\VWyZZ\ND]DâDŮHQLHPRŮQDMHGQR]QDF]QLHRNUH- ŒOLýLFKSR]\W\ZQHJROXEQHJDW\ZQHJRZSâ\ZXQDWUDQVSRUW]ELRURZ\
LSLHV]\2ELH]DSUH]HQWRZDQHNRQFHSFMHÅPLDVWGODURZHUyZµQLH
VĉLGHDOQHDQLGODZ\PLHQLRQ\FKJUXSDQLGODVDP\FKURZHU]\VWyZ
2F]\ZLŒFLH]UDFMLSU]\JRWRZ\ZDQLDSURMHNWyZSRGNĉWHPF\NOLVWyZ
VĉRQHQDMEDUG]LHM]EOLŮRQHZâDŒQLHGRLFKRF]HNLZDĽ:\FKRG]ĉF
]]DâRŮHQLDŮHRPLHŒFLHQDOHŮ\P\ŒOHýNRPSOHNVRZRSRZLQQR
]DGEDýVLĘRLQWHUHV\ZLĘNV]RŒFLXŮ\WNRZQLNyZ3U]\F]\PPDMĉF
QDXZDG]HGRPLQXMĉFHREHFQLH]DOHFHQLDZREHFSURMHNWRZDQLD
]UyZQRZDŮRQ\FKRŒURGNyZPLHMVNLFKQDMLVWRWQLHMVLZ\GDMĉVLĘWX- WDMSLHVLURZHU]\ŒFLRUD]ZVSRPDJDMĉF\LFKWUDQVSRUWSXEOLF]Q\
6WĉGWHŮQDMUR]VĉGQLHMV]HZ\GDMHVLĘDE\ZPLHMVFDFKJG]LHZ\- VWĘSXMHGXŮHQDWĘŮHQLHUXFKXSLHV]HJR]UH]\JQRZDý]]DNURMRQ\FK
QDV]HURNĉVNDOĘXGRJRGQLHĽGODURZHU]\VWyZŭHE\PLDVWRŮ\âR
ZDŮQHMHVWDE\OXG]LHPRJOL]VREĉZFKRG]LýZLQWHUDNFMĘF]HPX
nie sprzyja szybka jazda rowerem. W celu zachowania konkurencyj- QRŒFLWHJRŒURGNDWUDQVSRUWXRUD]XâDWZLHQLDMD]G\LGDOV]HMSURPR- FMLURZHUPXVLXPRŮOLZLDýVSUDZQHSU]HPLHV]F]DQLHVLĘ7XWDMQD- OHŮDâRE\]DGEDýRQRZHLDWUDNF\MQH]SXQNWXZLG]HQLDURZHU]\VW\
realizacje. Najbardziej odpowiednim miejscem do ich powstawania VĉWHUHQ\REHFQLHRSXV]F]RQH]GHJUDGRZDQHEĉGŬ]DQLHGEDQH
:DUWRUyZQLHŮSRP\ŒOHýRGDOV]HMVSyMQHMLQWHJUDFMLWUDQVSRUWX
URZHURZHJR]SXEOLF]Q\P3UH]HQWRZDQHZDUW\NXOHUR]ZLĉ]DQLD
VWZDU]DMĉWDNĉV]DQVĘ]QDF]QLHEDUG]LHMQLŮSRZV]HFKQLH]QDQD
LQIUDVWUXNWXUDURZHURZD,QWHJUDFMDWDSR]ZROLXQLNQĉýQHJDW\ZQH- JRZSâ\ZXUR]ZLĉ]DĽGODF\NOLVWyZQDĘIRUPĘNRPXQLNDFML
3ODQXMĉFQRZHLQZHVW\FMHGODURZHU]\VWyZNRQLHF]QHMHVWSD- PLĘWDQLHRVSHF\ÀFHMD]G\URZHURZHM7\ONRMHM]UR]XPLHQLHSR]ZROL
QDWZRU]HQLHVNXWHF]Q\FKUR]ZLĉ]DĽGODWHMJUXS\XŮ\WNRZQLNyZ
.DŮG\GREU\ZVSyâF]HVQ\SURMHNWURZHURZ\SRZLQLHQXZ]JOĘGQLDý
WHQVSRVyEP\ŒOHQLDF]HJRGRZRGHPVĉUHDOL]DFMHLNRQFHSFMH
przedstawione w artykule.
%LEOLRJUDÀD
Bendiks S., Degros A., &\FOH,QIUDVWUXFWXUH1$,3XEOLVKHUV5RW- WHUGDP
)OHPLQJ6&\FOH6SDFH $UFKLWHFWXUHDQG8UEDQ'HVLJQLQWKH
$JHRIWKH%LF\FOH1DL5RWWHUGDP
)OHPLQJ68UEDQLVW\F]Q\SRWHQFMDâUXFKXURZHURZHJR, „Autopor- WUHW3LVPRR'REUHM3U]HVWU]HQLµQU
*HKO-&LWLHVIRU3HRSOH,VODQG3UHVV:DVKLQJWRQ²&RYHOR²/RQ- GRQ SROVNLHZ\GDQLH 0LDVWDGODOXG]L5$0.UDNyZ
+HEHO.:\V]RPLUVNL25RZHUMDNRŒURGHNWUDQVSRUWXZSR
GUyŮDFKPLHMVNLFKÅ$XWREXV\²7HFKQLND(NVSORDWDFMD6\VWHP\
7UDQVSRUWRZHµQU
Jacobs J., 7KH'HDWKDQG/LIHRI*UHDW$PHULFDQ&LWLHV, Wydawca, 0LDVWR SROVNLHZ\GDQLH őPLHUýLŮ\FLHZLHONLFKPLDVW$PH
U\NL&HQWUXP$UFKLWHNWXU\0LDVWR
Mroczek M., 6\VWHP\WUDQVSRUWRZHGODURZHU]\VWyZ, „Autobusy
²7HFKQLND(NVSORDWDFMD6\VWHP\7UDQVSRUWRZHµQU²
Smith E., &\FOHODQHVLQWKHVN\·DQVZHUWRWUDIÀFGDQJHU, „The 7LPHVµ
ZZZDUFKGDLO\FRP ZK\WKHVN\F\FOHZRXOGQHYHUZRUN
GRVWĘS U
ZZZDUFKGDLO\FRP OHJRKRXVHDQGELF\FOHVQDNH
KRQRUHGLQGDQLVKGHVLJQDZDUGV GRVWĘS U
ZZZELF\FOHGXWFKZRUGSUHVVFRPVSHFWDFXODU-
QHZÁRDWLQJF\FOHURXQGDERXW GRVWĘS U
ZZZEORJ]PLDVWDSOWUDVDURZHURZDVZDU]HZRNURNRZD GR- VWĘS U
ZZZGDLO\PDLOFRXNQHZVDUWLFOH:RUOGVZDFNLHVW
ZRUNSODFHORRNLQVLGH*RRJOHRIÀFHVKWPO GRVWĘS U
ZZZGZGN GRVWĘS U
ZZZIRVWHUDQGSDUWQHUVFRPSURMHFWVVN\F\FOH GRVWĘS
U
ZZZJHKOSHRSOHFRPEORJGHVLJQLQJIRUWKHVRFLDOH[SHULHQFH-
RIELF\FOLQJ GRVWĘS U
ZZZORG]QDV]HPLDVWRSODUW\NXOU]HNLODPXVLMDVLHQZORG]L
]RVWDQDRGVORQLHWHSUDFHQDG DUWWLGWPKWPO GR- VWĘS U
ZZZQH[WDUFKLWHFWVFRPQOSURMHFWVGDIQHBVFKLSSHUVBELF\F- OHBEULGJH GRVWĘS U
ZZZUDGEDKQEHUOLQHQ GRVWĘS U
ZZZURDGVZHUHQRWEXLOWIRUFDUVFRPFDOLIRUQLDF\FOHZD\ GRVWĘS
U
ZZZU\QHNNROHMRZ\SOZLDGRPRVFLF]\SRZVWDQLHVFLH]ND
URZHURZDSROLQLLNDPLHQQDJRUDNU]HV]RZ KWPO GR- VWĘS U
ZZZWUDQVSRUWSXEOLF]Q\SOZLDGRPRVFLPDUOHQDKDS- SDFKPRVWGODWXU\VW\LGODVWXGHQWDKWPO GRVWĘS
U
ZZZWUDQVSRUWSXEOLF]Q\SOZLDGRPRVFLSDU\]SUDZ\EU]HJ
VHNZDQ\GODPLHV]NDQFRZQLHGODVDPRFKRGRZKWPO
GRVWĘS U
ZZZWUDQVSRUWSXEOLF]Q\SOZLDGRPRVFLURZHUHPOHJDOQLHSR-
ZDODFKKWPO GRVWĘS U
ZZZWUDQVSRUWSXEOLF]Q\SOZLDGRPRVFLZKHNWDURZHM
IDEU\FHQHZDJXMH]G]LVLHQDURZHUDFKKWPO GRVWĘS
U
ZZZWUDQVSRUWSXEOLF]Q\SOZLDGRPRVFLZFLDJXURNXNROHMQH
VZLHFDFHVFLH]NLURZHURZHKWPO GRVWĘS U
ZZZWUHHKXJJHUFRPXUEDQGHVLJQIRXUEULGJHVDUHV- KRUWOLVWHGORQGRQV HOPVSHGHVWULDQDQGF\FOLQJEULGJH
FRPSHWLWLRQKWPO GRVWĘS U
ZZZXWUHFKWQOZRQHQHQOHYHQYHUNHHUYHUNHHUVSURMHFWHQ
GDIQHVFKLSSHUVEUXJ GRVWĘS U 9LVLRQDU\UHDOL]DWLRQVDQGFRQFHSWV
IRU WKH GHYHORSPHQW RI ELF\FOH LQIUDVWUXFWXUH LQ FLWLHV 0RUHDQGPRUHLQFUHDVHRIELF\FOHWUDIÀFLVREVHUYHGLQKLJKDQGPH
GLXPGHYHORSHGFRXQWULHV&RQVHTXHQWO\H[LVWLQJVROXWLRQVIRUELF\FOH
LQIUDVWUXFWXUHVHHPWREHLQVXIÀFLHQW7KHUHLVDQHHGWRGHYHORSLQIUD
VWUXFWXUHIRUF\FOLVWVLQPRUHFRQWHPSRUDU\ZD\7KHPDLQDLPRIWKLV
SDSHULVSUHVHQWDWLRQDQGDQDO\VLVRIQHZSURMHFWVDQGFRQFHSWVRI
ELF\FOHWUDQVSRUWV\VWHPV7KLVDQDO\VLVLQFOXGHVUHYHDOWKHEHQHÀWVIRU
F\FOLVWVDQGSRLQWVDGYDQWDJHVDQGGLVDGYDQWDJHVIRUSHGHVWULDQVDQG
SXEOLFWUDQVSRUW3URSRVHGVWXGLHVZLOOVKRZGLUHFWLRQVRIIXWXUHWUDQV
IRUPDWLRQRIELF\FOHLQIUDVWUXFWXUHIDYRUDEOHIRUWKHPRVWRIFLW\·VXVHUV
.H\ZRUGV bicycle transport systems, new bicycle infrastructure, F\FOLVWV·SHUFHSWLRQFLWLHVIRUELF\FOHV-DQ*HKO6WHYHQ)OHPLQJ
$XWRUND
PJULQŮDUFK0DUWD0URF]HN²3ROLWHFKQLNDáyG]ND:\G]LDâ%X- GRZQLFWZD$UFKLWHNWXU\L,QŮ\QLHULLőURGRZLVND
