1
S P IS Z A W A R T O Ś C I T E C Z K I -
3
-
. O la J W R S k Ł ..
. 3 b w } d L ^ . ę Ą j . . .. . 6 K
I. M a te ria ły d o k u m e n ta c y jn e
1/1 — relacja właściwa
,10
v^
\^ *L)
I/2 — dokum enty (sensu stiicto) dot. osoby relatora
I/3 - inne m ateriały dokum entacyjne dot. osoby relatora
i l 5, Ą - i
II.M a te ria ły u z iip e łn ie n ia ją c e re la c ję
Ib. 4 $ J
III. In n e m a te ria ły (zebrane przez „re la to ra ” ): —- i
111/1- dot. rodziny relatora ---
III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r. ---
III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1 9 4 5 ) _
III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. ---
III/5 - i n n e . T ^
IV. K o re s p o n d e n c ja --- .
V. W y p is y ze ź ró d e ł [tzw.: „nazwiskowe karty informacyjne”]
\ / l F n t n n r a f i n c k u i l o o
2
3
4
5
6
7
8
9
J V / uznań 13 listopada 1944 roku był dla Ocalali członkowie grupy „RoW" na
rodziny Czajkowskich najtragiczniej- tychmiast nawiązali kontakt z party/ar, - jszy, .T ę g ę -.^ią o świcie do ich go- taml oddziału ^P om orze" i wspólnie : sr^arstwa .aiajcNgeago sła-we-W#^■■*■ &pę.x&3!tfpJania, pnjjwadąĄjteHtaif','i'<- j tłełk nie opodal Lidzbarka Welskiego za- przeciwko okupantowi. Aleksander Kon;- 'jechały zmotoryzowane oddziały jagd- njow j u ż - j a k o ; , , P o » r . < - kommando. Najpierw obstawiono wszy- rzę" nawiązał kontakt z rodziną Czajko- stkie zabudowania, następnie kilku h itle -W sia ch . Współpraca ta; układała si^ z 'owcOw wtargnęłó do mieszkania. Pq'. pożytkiem dla partyzantów. Dom Czaj- paru minutach na podwórko wyprowa- icowskich stał się punktem przekazywa
nia konspiracyjnych, informacji i>zaopa- N trywariia w żywność: Jeszcze przed ęoz •
a t r r o l a n i o m r w t o i n t ż {''I^ fllk r tŁ A / c k ir h ’ i r
dzeni zostali: Ignacy Czajkowski, jego córka Stefania i dwóch synów — Ignacy
i Zygmunt. strzelaniem /odziny Czajkowskich'ich
syn Bronisław wstąpił do grupy i,Pomo
rze".. Brał on* udział We'wszystkich a- kcjach organlzowanych-przez dowódz
two grupy.J ■$'
iego. Po dołączeniu do nich rodziny Hitlerowcy od dłuższego czasu obser- iJkwskichri^feeraTO^IcIrl^Sm,^ 1* ^ 3
rając się zatrzeć ślady zbrodni. Wieść wiadomość,, że rocUina ta wspoi- lórderstwie^Dpełnionym na bezlpron-
W tym samym czasie hitlerowcy z innego oddziału prowadzili do pobliskie
go lasu dwóch rolników z tej samej wsi:
Władysława Kaffkę i Ignacego Rorńano- Yt _ ~
jjkowskich, rozstrzelarw^iclT^azńni’
ludziach rozeszła się bardio szy
to yvśród mieszkańców wsi i Lidzba- a; Wielu ludzi w Bełku orientowało się, a Cżajkowscy współpracują z partyzan- iWni.' Niektórzy* jednak wokół Ich tajem- niczej śmierci snuli różne przypusżcze- nia. Dopiero pó paru tygodniach jasne : się stało, że mord był odwetem za współ
działanie z partyzantami.
w - . , - ' * ■
r D i il-
ź i^ o ^ Ę ^ lCSajkhwskich pany- zantom sympatyzują W}adysław K^ałfka i kjnacy Romanowski. Najbardziej ror-- wśćieczyli się./jpfly i^óniesiono im o wstąpieniu .^ p ą rty z ą rj^ j ■ Bronisławę Czajkowskiego.' Nłe mogąc go śchwytac.
zemścić J ię na' rodzinie Rozstrzelano wówczas prawie caią ro
dzinę Czajkowskich- Jednak ich śmierć, jak wiele innych, została ju ż w medłu- Pierwsi partyzanci pojawili się w oko- czasie pomszczona. 19.' stycznia licznych lasach we wrześniu 1944 r. - J945 roku wojska radzieckie II Frontu 6 wrześnią w pobiiiu Konopat 'wylądó- ^ Bl^pruskiego^dow ództw em m arst j wała kilkuosobowa grupa spadochronia- ; W j<onstantegó Rokossowskiego wy
jrzy.polskich. Był to oddział dywersyjnó- 2V,,0|,ty miasto Lidzbark i okójice. Skori- ą rozpoznawczy - pod - kr/ptonimero-.. ^ Sią ^ tg n /jp o só b . najokrutnitijszy y „Pomorze” . Na jego czele stał ppor. okres w dziejach m rą3aX]ego mięsz
| Henryk Myćko i ppor. Józef Lipiński. ^Ticów. Aleksander Koręniew wraz z
| Dyslokacja grupy nastąpiła w okolicach yjykoma towarzyszami z iPomojza"
[Czarnego Bryńska. Jej zadaniem było ;’/^zyłączyli się do armii radzieckiej iprze- 'zekazywapie dc dowództwa danych • łttH jcały szlak bojQtr(y" aż do Beiliria.
i Jak
j walk z okupantem.
iio w Moskwie j jest cenjortym poetą radzte-
^<im. W jednym ze ?woich tom|ków
: wierszy pisze i wspomina o telegrali-
V Polska grupa została w okresie póź- stce oraz’ innych > współtowarzyszach hiejfezym wzmocniona przez radżieckich "walk pod Lidzbarkiem. Ten tomik wier- spadochrorviarzy, których celem' także gzy wraz z dedykacją ofiarował Muzeum było prowadzenie akcji dywersyjnej i H js to ry i^ e m a w L ^ b a rk u Weiskirn rozpoznawczej. Wylądowali oni 13 wrze-
śnla pod Bełkiem. Ta kilkunastoosobowi Społeczeństwo Lidzbarka nie zapom grupa pod kryptonimem..'„Reid" na 'niało.,o koszmarnych dniach okupacji skutek zdrady w krótkim czasie zosta- 'Ofiarom zbrobhi.-hitlerówsklej poświ^
ła rozbita. Ocalał dowódca kpr Aleksan- cono kilka tablic pamiątkowych. 2 inicja der; Koreniew oraz kilku żołnierzy.
AleKsander Koreniew, goszcząc trzy lata temu w Lidzbarku, ze smutkiem wspo
minał śmierć telegrafistki. Została ona wkrotce po lądowaniu zdradzona przez eótkę sołtysa Rymackiego — Emmę.
za ’
tywy Miłośników Lidzbarka WelsKiegc niedawno odsłonięto kołejną tablicę ‘usy
tuowaną na miejscu straceń z 13 listo
pada 1944 r. W odsłonięciu tablicy udział wzięły rodziny Czajkowskich, Romano -^skich, Kaffków. Licznie przybyii mic-
; w ołki cios d a gmpy ta»iem » • . S S S w n u S S S ' ilegrafistka miała ze sobą radiostację, ^ polSWpR jł .raoz-^ Ki I przy pomocy której miano nadawać mel- t ; f ; ■ ' ; i f i dunki do dowództwa w Kijowie. / r p E D W A R D K I.E M E N 8