Wpływ dokładności dokumentacji protokołów
operacyjnych guzów ślinianek przyusznych na
przebieg reoperacji
The impact of accuracy of documentation of parotid tumor
operative reports on secondary surgical intervention
Krzysztof Piwowarczyk
ABDEF, Ewelina Bartkowiak
ABDEF, Jadzia T. Chou
BEF, Katarzyna Kukawska
DEF,
Ludwika Piwowarczyk
CDF, Małgorzata Wierzbicka
ABDEFKlinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu;
Kierownik: prof. dr hab. n. med. Małgorzata Wierzbicka
Article history: Received: 16.12.2020 Accepted: 29.12.2020 Published: 30.12.2020
STRESZCZENIE: Cel: W oparciu o doświadczenie w zakresie reoperacji guzów ślinianek przyusznych w szpitalu klinicznym, dokonano oceny dokładności protokołów z operacji pierwotnych (ROp) w celu opracowania komunikatywnego i wyczerpującego schematu raportu operacyjnego.
Materiał i metody: Przeprowadzono retrospektywną, przekrojową analizę zabiegów wykonywanych w Klinice Otolaryngo- logii i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Spośród 1154 opera- cji wykonanych w ciągu 10 lat, reoperacje przeprowadzono u 71 pacjentów. Raporty z operacji pierwotnych podzielono na:
(1) rzetelne i (2) nierzetelne, zaś pole reoperacji i przebieg reoperacji na: (1) zgodne i (2) niezgodne z oczekiwaniami w oparciu o ściśle określone kryteria. Głównym punktem końcowym w ocenie wyników był wpływ rzetelności pierwszego ROp na prze- bieg reoperacji.
Wyniki: W przedstawionej serii przypadków raporty ROp były w 39% (14/36) rzetelne, zaś w 61% (22/36) nierzetelne. Pola reoperacji były w 16% (11/71) zgodne z oczekiwaniem, zaś w 37% (26/71) niezgodne z oczekiwaniem. Przebiegi reoperacji były w 37% (26/71) zgodne z oczekiwaniem, zaś w 63% (45/71) niezgodne z oczekiwaniem. Zgodny z oczekiwaniem przebieg re- operacji miał miejsce w 20% (5/26) przypadków, których raporty z operacji pierwotnej były rzetelne i 20% (5/26) przypadków, których raporty z operacji pierwotnej były nierzetelne. Niezgodny z oczekiwaniem przebieg reoperacji miał miejsce w 20%
(9/45) przypadków, których raporty z operacji pierwotnej były rzetelne i 40% (18/45) przypadków, których raporty z operacji pierwotnej były nierzetelne. Nie stwierdzono istotnego związku między przebiegiem reoperacji i rzetelnością pierwszego ROp (χ2(1) = 0,69; p = 0,40466). Zmienną najczęściej związaną z nierzetelnością ROp była czynność nerwu twarzowego po operacji (6/12).
Dyskusja: Raport z operacji powinien być sporządzany w oparciu o: przejrzyste kryteria, jednoznaczną klasyfikację i kom- pleksowy protokół. Takie dokumenty przyczynią się do poprawy obserwacji kontrolnej i lepszego planowania reoperacji.
SŁOWA KLUCZOWE: nerw twarzowy, operacja, powikłania pooperacyjne, reoperacja, ślinianka przyuszna, wznowa guza
ABSTRACT: Aim: The accuracy of primary operative reports (OpR) was assessed based on a tertiary referral department’s experience with reoperations of parotid gland tumors, in order to develop a comprehensive operative report schema.
Material and methods: The retrospective cross-sectional study was conducted at the Department of Otolaryngology and Laryngological Surgery, Poznan University of Medical Sciences, Poland. Out of 1154 surgeries performed over a 10-year period, 71 patients underwent reoperation. Their OpR were categorized into accurate and non-accurate, and the reoperation field and reoperation course were categorized as anticipated or unanticipated, according to the defined criteria. The main outcome measure was the impact of accuracy of the first OpR on reoperation course.
Results: In this series, OpR were 39% (14/36) accurate, 61% (22/36) non-accurate. Reoperation fields were 16% (11/71) anticipated, 37% (26/71) unanticipated. Reoperation courses were 37% (26/71) anticipated, 63% (45/71) unanticipated. An anticipated reoperation course followed 20% (5/26) of accurate and 20% (5/26) of non-accurate primary OpR. An unanticipated reoperation course followed 20% (9/45) of accurate and 40% (18/45) of non-accurate OpR. There is no significant relationship
Wkład autorów:
A – Projekt badań B – Zbieranie danych C – Analiza statystyczna D – Interpretacja danych E – Przygotowanie manuskryptu F – Analiza literatury G – Zbieranie funduszy
WYKAZ SKRÓTÓW
ESGS – Europejskie Towarzystwo Gruczołów Ślinowych PA – gruczolak wielopostaciowy
PSP – częściowa parotidektomia powierzchowna ROp – raport operacyjny
rPBT – wznowa łagodnego guza ślinianki przyusznej SP – parotidektomia powierzchowna
WPROWADZENIE
Każda operacja chirurgiczna wymaga ujednoliconej klasyfikacji i szczegółowego opisu procedury. Jest to szczególnie istotne w przy- padkach problematycznej anatomii pola operacyjnego [1, 2]. Kwe- renda internetowych baz danych pozwala na uwidocznienie stop- nia dokładności protokołów operacyjnych, stosowanych m.in. w:
chirurgii nowotworów piersi [3], odbytnicy [4], przełyku [5] i nerek [6], laparoskopowej cholecystektomii i pankreatoduodenektomii [7] oraz w onkologii dziecięcej [8]. W przypadku potrzeby wyko- nania reoperacji, jej przebieg jest zależny od wcześniejszych dzia- łań w obszarze operowanym. Szczególnie w przypadku nawrotów nowotworów, decyzje chirurgiczne i wyniki operacji mogą zależeć od wcześniejszego zabiegu; nie trzeba dodawać, że powodzenie za- biegu w dużym stopniu uzależnione jest od tego, czy chirurg posia- da wiedzę na temat jakichkolwiek odchyleń od typowego przebiegu leczenia oraz znajomość szacunkowego obrazu anatomicznego ob- szaru wcześniejszej operacji. Możliwość dokładnego oszacowania anatomii może mieć daleko idące konsekwencje dla przewidywa- nego przebiegu zabiegu chirurgicznego i ewentualnych powikłań, do których może dojść w trakcie i po zakończeniu reoperacji [9, 10].
Leczenie chirurgiczne większości schorzeń obwarunkowane jest obowiązującymi standardami operacyjnymi. Istnieje również po- wszechnie przyjęta klasyfikacja operacji gruczołów ślinowych opra- cowana przez Europejskie Stowarzyszenie Gruczołów Ślinowych (ESGS) [11]. W raporcie operacyjnym (ROp) ESGS wskazuje się poziom usunięcia miąższu gruczołowego oznaczony od I do V oraz usunięte struktury niegruczołowe. Wong i Shetty zaproponowali dodatkowy podział poziomów I i II dla ślinianek przyusznych i po- dzielenie ich na poziomy Ia, Ib, IIa i IIb w oparciu o odnogi nerwu twarzowego [12]. Zaproponowane podpoziomy umożliwiły poprawę opisu kluczowych struktur, a tym samym – zwiększenie rzetelności protokołu operacyjnego. Celem tak skrupulatnego raportowania jest optymalizacja postępowania w przypadku powikłań oraz pla- nowania reoperacji, podkreślająca istotność jednoznacznego sys- temu klasyfikacyjnego i kompleksowego protokołu operacyjnego.
Raportowanie synoptyczne to format sporządzania raportów ope- racyjnych, pozwalający na poprawę ich jakości i dokładności. Został
on spopularyzowany w chirurgii onkologicznej i zastąpił tradycyjny styl raportowania narracyjnego [13]. Jak dotąd nie opublikowano żadnych wytycznych określających liczbę i jakość elementów kli- nicznych, które powinny zostać uwzględnione w ROp dla operacji gruczołów przyusznych. Ogranicza to możliwość stosowania starej nomenklatury przyjętej w chirurgii ślinianek i promuje jej przekład- nie na prostsze terminy zaproponowane przez ESGS.
W związku z powyższym, celem niniejszego badania jest: (1) zdefi- niowanie problemów związanych z dotychczasowymi niedokład- nościami raportowania oraz (2) zaproponowanie wzorca komu- nikatywnego i wyczerpującego raportu operacyjnego. Wartość techniczną sprawdzono w oparciu o wady ROp z poprzednich ope- racji pacjentów poddawanych reoperacji guza gruczołu przyusz- nego z powodu wznowy. Głównym punktem końcowym w ocenie wyników był wpływ rzetelności pierwszego raportu ROp na prze- bieg reoperacji. Ponadto, przeanalizowano zmienne mające wpływ na nierzetelność ROp.
MATERIAŁ I METODY
Materiał
W latach 2008–2017 w Klinice Otolaryngologii i Chirurgii Laryn- gologicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkow- skiego w Poznaniu jako ośrodku trzeciego stopnia referencyjności wykonano 1154 operacje łagodnych guzów gruczołu przyusznego.
Badanie objęło 71 kolejnych pacjentów reoperowanych w związku z nawrotem łagodnego guza gruczołu przyusznego (rPBT). Na 71 reoperacji, 36 (51%) zabiegów pierwotnych wykonywano w naszej klinice, natomiast 35 pacjentów (49%) pochodziło z innych szpi- tali. Wskaźnik nawrotów w naszej klinice wyniósł 36/1154 (3,1%).
Metody
Przed każdą reoperacją dokonywano przeglądu danych z ROp, dokumentacji medycznej i raportów z badań histologicznych.
Pod uwagę brano następujące dane: płeć, wiek, datę pierwszej operacji i reoperacji, ośrodek, w którym wykonywano operację pierwotną, ilość/jakość brakujących danych, rodzaj zabiegu i typ histologiczny guza. Zdefiniowano kryteria ROp, pola operacyj- nego i przebiegu reoperacji. Rzetelny ROp określono jako proto- kół zawierający obowiązkowe informacje, takie jak: dane pacjen- ta, informacje o zespole operującym, datę operacji, czas trwania i typ zabiegu, a ponadto wszystkie siedem kluczowych elementów prognostycznych i anatomicznych, tj.: rozmiar guza, lokalizację guza, kontakt z pniem lub gałęzią nerwu twarzowego lub odległość od pnia lub gałęzi nerwu twarzowego, obecność lub brak guzów satelitarnych, całkowite usunięcie lub pęknięcie torebki guza, between the reoperation course and the accuracy of the first OpR [Chi2(1) = 0.69; p = 0.40466]. The most common variable that affected non-accuracy of the OpR was facial nerve function after surgery (6/12).
Discussion: The operative report should be based on transparent criteria, a robust classification and a comprehensive protocol. This will improve follow-up and facilitate the planning of reoperation.
KEYWORDS: facial nerve, parotid gland, reoperation, surgery, surgical complications, tumor recurrence
Tab. I. Korelacja między zmiennymi a polem i przebiegiem reoperacji, z podaniem wartości P.
POLE REOPERACJI WARTOŚĆ P PRZEBIEG REOPERACJI WARTOŚĆ P
Zgodne
z oczekiwaniem Niezgodne
z oczekiwaniem Zgodny
z oczekiwaniem Niezgodny z oczekiwaniem ROp z operacji pierwotnej
Dokładny 11 (30,77%) 3 (7,69%)
0,00011 7 (20,00%) 7 (20,00%)
0,40466
Niedokładny 0 (0,00%) 22 (61,54%) 7 (20,00%) 14 (40,00%)
Lokalizacja guza
Dokładny 11 (30,77%) 17 (46,15%)
0,17458 18 (33,33%) 20 (51,28%)
0,97232
Niedokładny 0 (0,00%) 9 (23,08%) 4 (7,69%) 4 (7,69%)
Wielkość guza
Dokładna 11 (30,77%) 6 (15,38%)
0,00117 17 (30,77%) 20 (35,90%)
0,56496
Niedokładna 0 (0,00%) 20 (53,85%) 6 (10,26%) 13 (23,08%)
Ilość usuniętego miąższu
Dokładna 11 (30,77%) 11 (30,77%)
0,02440 11 (30,77%) 11 (30,77%)
0,55100
Niedokładna 0 (0,00%) 14 (38,46%) 4 (11,54%) 10 (26,92%)
Obecność guzów satelitarnych
Dokładna 11 (30,77%) 9 (23,08%)
0,00651 13 (25,00%) 18 (36,11%)
0,90799
Niedokładna 0 (0,00%) 17 (46,15%) 9 (16,67%) 11 (22,22%)
Odległość od pnia nerwu twarzowego
Dokładna 11 (30,77%) 9 (23,08%)
0,00651 9 (20,00%) 13 (30,00%)
0,70939
Niedokładna 0 (0,00%) 17 (46,15%) 9 (20,00%) 13 (30,00%)
Brak/pęknięcie torebki
Dokładne 11 (30,77%) 10 (26,92%)
0,01310 14 (32,26%) 13 (29,03%)
0,49575
Niedokładne 0 (0,00%) 16 (42,31%) 6 (12,90%) 11 (25,81%)
Pooperacyjny stan nerwu twarzowego
Dokładny 10 (19,23%) 10 (26,92%)
0,49117 13 (24,32%) 11 (21,62%)
0,15665
Niedokładny 4 (11,54%) 16 (42,31%) 9 (16,22%) 20 (37,84%)
ROp z operacji pierwotnej
Dokładny 11 (30,77%) 3 (7,69%)
0,00 7 (20,00%) 7 (20,00%)
Niedokładny 0 (0,00%) 22 (61,54%) 7 (20,00%) 14 (40,00%) 0,40
Lokalizacja guza
Dokładna 11 (30,77%) 17 (46,15%)
0,17 18 (33,33%) 20 (51,28%)
Niedokładna 0 (0,00%) 9 (23,08%) 4 (7,69%) 4 (7,69%) 0,97
Wielkość guza
Dokładna 11 (30,77%) 6 (15,38%)
0,00 17 (30,77%) 20 (35,90%)
Niedokładna 0 (0,00%) 20 (53,85%) 6 (10,26%) 13 (23,08%) 0,56
Ilość usuniętego miąższu
Dokładna 11 (30,77%) 11 (30,77%)
0,02 11 (30,77%) 11 (30,77%)
Niedokładna 0 (0,00%) 14 (38,46%) 4 (11,54%) 10 (26,92%) 0,55
ANALIZA STATYSTYCZNA
Wszystkie zebrane dane poddano analizie statystycznej z wy- korzystaniem oprogramowania STATISTICA 12.0 (StatSoft, Inc.). Poziom istotności wynosił α = 0,05. Analizę statystycz- ną przeprowadzono przy użyciu testu chi-kwadrat (χ2) z po- prawką Fishera.
WYNIKI
W ocenianym okresie w naszej klinice wykonano 1154 pierwot- ne operacje ślinianek przyusznych. W tej grupie u 36 pacjentów (3,12%) doszło do rPBT. Pozostałych 34 pacjentów pochodziło z innych szpitali. Średni wiek chorych w momencie wykonania operacji pierwotnej wynosił 44,66 lat, zaś w momencie wykona- nia reoperacji – 51,78 lat. Średni czas do wystąpienia nawrotu nowotworu to 7,12 lat. W grupie badanej znalazły się 43 kobie- ty (61%) i 28 mężczyzn (39%). Protokoły operacyjne oceniono zgodnie z uwspólnionym, jednolitym i zwalidowanym schema- tem dla operacji otolaryngologicznych. W dokumentacji ROp do- stępnych było 36/71 (51%) raportów z operacji pierwotnych, zaś 37/71 (52%) opisów pozyskano z innej dokumentacji medycznej zawierającej opisy procedur.
Rzetelność ROp
Wszystkie ROp dla operacji pierwotnych zawierały opis narracyj- ny. We wszystkich ROp zawarto dokładne dane pacjenta i skład personelu operującego. Danych na temat guza pierwotnego nie znaleziono w 78% (28/36) raportów, zaś danych na temat cza- su operacji w 25% (9/36) raportów. W 3 przypadkach nie poda- no daty operacji pierwotnej. Do pozostałych informacji braku- jących w oryginalnych protokołach należały: lokalizacja guza w 5 (14%) przypadkach, wielkość guza w 10 (28%) przypadkach, usunięcie miąższu (częściowe/całkowite płata powierzchownego
/głębokiego) oraz czynność nerwu twarzowego po operacji. Nie- rzetelny ROp zdefiniowano jako raport z pominięciem którego- kolwiek z ww. siedmiu elementów.
Zgodne z oczekiwaniem pole operacyjne zdefiniowano jako wierne odbicie zachowanych struktur oraz właściwy zakres i ilość usunię- tego miąższu ślinianki w pierwotnym ROp. Istnienie różnic mię- dzy opisem a rzeczywistością śródoperacyjną klasyfikowało pole operacyjne jako niezgodne z oczekiwaniem.
Zgodny z oczekiwaniem przebieg reoperacji oznaczał zabieg nie- spełniający żadnego z następujących trzech warunków: (1) trudności związane z nieoczekiwanymi ustaleniami śródoperacyjnymi, taki- mi jak: blizny i zrosty w polu operacyjnym, nadmierne krwawienie, niezachowane struktury, niezgodna ilość pozostawionego miąższu;
(2) rozbieżności w stosunku do przedoperacyjnych badań obrazo- wych: rozmiar, naciekanie płata głębokiego/przestrzeni okołogar- dłowej, dodatkowe (nieopisane we wcześniejszych badaniach ob- razowych) guzy satelitarne, podejrzenie złośliwości, wciągnięcie nerwu VII do wnętrza guza i inne odchylenia od wyników badań przedoperacyjnych; oraz (3) naciekanie nerwu twarzowego pomi- mo braku objawów klinicznych lub obserwacji radiologicznych.
Niezgodny z oczekiwaniem przebieg reoperacji definiowano jako wystąpienie w trakcie zabiegu któregokolwiek z wyżej wymienio- nych warunków. Głównym punktem końcowym w ocenie wyni- ków był wpływ rzetelności pierwszego raportu ROp na niezgodny z oczekiwaniem przebieg reoperacji.
Badanie zostało przeprowadzone zgodnie z protokołem zatwier- dzonym przez Komisję Bioetyczną Uniwersytetu Medycznego im.
Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (decyzja nr 1256/18), a od każdego pacjenta uzyskano pisemną zgodę.
POLE REOPERACJI WARTOŚĆ P PRZEBIEG REOPERACJI WARTOŚĆ P
Zgodne
z oczekiwaniem Niezgodne
z oczekiwaniem Zgodny
z oczekiwaniem Niezgodny z oczekiwaniem Obecność guzów satelitarnych
Dokładna 11 (30,77%) 9 (23,08%)
0,00 13 (25,00%) 18 (36,11%)
Niedokładna 0 (0,00%) 17 (46,15%) 9 (16,67%) 11 (22,22%) 0,91
Odległość od pnia nerwu twarzowego
Dokładna 11 (30,77%) 9 (23,08%)
0,00 9 (20,00%) 13 (30,00%)
Niedokładna 0 (0,00%) 17 (46,15%) 9 (20,00%) 13 (30,00%) 0,71
Brak/pęknięcie torebki
Dokładne 11 (30,77%) 10 (26,92%)
0,01 14 (32,26%) 13 (29,03%)
Niedokładne 0 (0,00%) 16 (42,31%) 6 (12,90%) 11 (25,81%) 0,50
Pooperacyjny status nerwu twarzowego
Dokładny 10 (19,23%) 10 (26,92%)
0,49 13 (24,32%) 11 (21,62%)
Niedokładny 4 (11,54%) 16 (42,31%) 9 (16,22%) 20 (37,84%) 0,16
OMÓWIENIE WYNIKÓW
Ze względu na swoje konsekwencje dla przebiegu leczenia, wyczer- pujący, rzetelny i uczciwy ROp ma kluczowe znaczenie w leczeniu nowotworów głowy i szyi. W kilku badaniach analizowano war- tość ROp z operacji pierwotnych w znacznie większych kohortach pacjentów [4–6], jednak nasze badanie jest pierwszym, w którym zbadano raporty z operacji pierwotnych.
Na wiarygodności tych ROp skupiliśmy się ze względu na ich po- wszechność w codziennej praktyce w ośrodku wyższego stopnia referencyjności. Szczególnie duże znaczenie mają one w instytu- cjach wyznaczonych do wykonywania procedur ratowniczych.
W literaturze nie znaleźliśmy żadnych przykładów na to, jak za- stosowanie jednolitej klasyfikacji operacyjnej ze szczegółowymi zmiennymi w pierwotnym ROp ułatwia wcześniejsze wykrywa- nie nawrotów lub wpływa na planowanie reoperacji. Naszą anali- zę przeprowadziliśmy w 2017 r., tj. przed włączeniem do ROp no- wej klasyfikacji ESGS, jednak z przedstawionych przez nas analiz jednoośrodkowych widać już, że ze względu na niewystarczającą ilość szczegółowych danych zawartych w narracyjnych raportach z operacji pierwotnych, niektóre informacje wymagane w procesie podejmowania decyzji i formułowania wskazówek dla przebiegu reoperacji były niedostępne.
Wznowa guza zależy od czynników takich jak: wielkość guza pier- wotnego, obecność guzów satelitarnych, niekompletna resekcja guza czy pęknięcie torebki [12, 14–16]. Decyzja o reoperacji powin- na uwzględniać powyższe czynniki, zbadane uprzednio przy uży- ciu badania fizykalnego, ultrasonografii, tomografii komputerowej i (lub) obrazowania metodą rezonansu magnetycznego. Ponadto dane z operacji pierwotnej powinny rzucać światło na prawdopo- dobieństwo rozsiewu nowotworu i pozwalać na zidentyfikowanie pacjentów, u których należy często i regularnie wykonywać bada- nia kontrolne [14, 17–18]. Kompleksowa wiedza na temat każdego z ww. elementów zmniejsza ryzyko powikłań śród- i pooperacyj- nych związanych z reoperacją, np. kontakt guza z pniem lub gałę- ziami nerwu twarzowego lub bliskie polożenie w stosunku do pnia lub gałęzi jest kluczową informacją, którą należy wziąć pod uwagę podczas planowania reoperacji: jeśli nerw był wcześniej wyprepa- rowany i odsłonięty, jego lokalizacja w tkance włóknistej w celu jego zachowania może zajmować dużo czasu w przebiegu reoperacji [14].
Czas do wystąpienia wznowy zależy od typu histologicznego guza;
dla gruczolaka wielopostaciowego (PA) waha się od 2 do 15 lat [17, 18]. W naszym materiale badawczym średni czas do wznowy guza wyniósł 7,12 lat. Istnieje ogólna tendencja do wykonywania natychmiastowej resekcji chirurgicznej, co może być spowodowa- ne obawą, że jakiekolwiek opóźnienie zwiększy ryzyko nawrotu i zezłośliwienia. Tak duża obawa może być jednak nieco przesa- dzona [4]. Ryzyko zezłośliwienia guza jest niskie, co daje lekarzom większą elastyczność w zakresie podjęcia bardziej zachowawczego postępowania. Guzki nawrotowe PA można łatwo, tanio i precy- zyjnie monitorować w badaniu ultrasonograficznym, zaś próbki podejrzanych zmian można pobierać przy użyciu aspiracji cien- koigłowej do badań cytologicznych. Mało prawdopodobne jest, aby młoda osoba dorosła z wznową PA uniknęła dalszego leczenia chirurgicznego, jednak można podjąć próbę opóźnienia szpecącej kontakt z nerwem twarzowym w 12 (33%) przypadkach, obecność
guzów satelitarnych w 11 (31%) przypadkach, stan torebki w 9 (25%) przypadkach, zakres i ilość usuniętego miąższu w 8 (22%) przy- padkach oraz czynność nerwu twarzowego po operacji w 14 (39%) przypadkach.
Najczęstszym rodzajem operacji pierwotnej była częściowa paro- tidektomia powierzchowna (PSP) (12/36), a dotyczące jej ROp nie zawierały następujących danych: lokalizacji guza (2/12), rozmiaru guza (4/12), kontaktu z nerwem twarzowym (5/12), obecności gu- zów satelitarnych (4/12), stanu torebki (4/12), zakresu i ilości usu- niętego miąższu (4/12) oraz czynności nerwu twarzowego po ope- racji (6/12). W innych rodzajach operacji pierwotnych 39% (14/36) raportów nie zawierało informacji nt. czynności nerwu twarzowe- go po operacji. Odsetek rzetelnych raportów operacyjnych w naszej klinice wyniósł 62% (44/71).
Zgodne z oczekiwaniem pole operacyjne
Szesnaście procent (11/71) reoperacji zostało zaklasyfikowanych jako zgodne z oczekiwaniami: 6 (55%) po pierwotnej PSP, 3 (27%) po wypreparowaniu zewnątrztorebkowym, 1 (9%) po parotidektomii powierzchownej (SP) i 1 (9%) po parotidektomii płata głębokiego.
Reoperacje wykonane w zgodnym z oczekiwaniem polu operacyj- nym objęły: zabiegi PSP – 7 (64%), wypreparowanie zewnątrztoreb- kowe – 3 (27%) oraz całkowitą parotidektomię – 1 (9%) i dotyczyły 73% (8/11) przypadków wznowy guza Warthina. Zgodne z oczeki- waniem pole operacyjne obserwowano dla 79% (11/14) rzetelnych pierwotnych ROp.
Zgodny z oczekiwaniem przebieg reoperacji
Trzydzieści pięć procent (25/71) przebiegów reoperacji zostało za- klasyfikowanych jako zgodne z oczekiwaniami: 11 (44%) zabiegów wypreparowania zewnątrztorebkowego, 7 (28%) zabiegów PSP, 3 (12%) zabiegi SP i 2 (8%) parotidektomie płata głębokiego. Rapor- ty z operacji pierwotnej były niedostępne w 3 (12%) przypadkach, które sklasyfikowano jako charakteryzujące się zgodnym z prze- widywaniem przebiegiem reoperacji. Trzydzieści siedem procent (26/71) przebiegów reoperacji wykonywanych w naszej klinice było zgodnych z oczekiwaniami. Zależność między zmiennymi przed- stawiono w Tab. I.
Przeanalizowano wpływ rzetelności ROp z operacji pierwotnej na przebieg reoperacji. Zgodny z oczekiwaniem przebieg reoperacji miał miejsce w 20% (5/26) przypadków, których raporty z operacji pierwotnej były rzetelne i 20% (5/26) przypadków, których rapor- ty z operacji pierwotnej były nierzetelne. Niezgodny z oczekiwa- niem przebieg reoperacji miał miejsce w 20% (9/45) przypadków, których raporty z operacji pierwotnej były rzetelne i 40% (18/45) przypadków, których raporty z operacji pierwotnej były nierzetelne.
Nie stwierdzono istotnego związku między przebiegiem reoperacji i rzetelnością pierwszego ROp (χ2(1) = 0,69; P = 0,40466). Jak poka- zują wyniki przedstawione w Tab. I., wśród korelacji statystycznie istotnych (<0,05) najwyższe wskaźniki procentowe obserwowano dla korelacji między nierzetelnym reportem z operacji pierwotnej a niezgodnym z oczekiwaniem przebiegiem reoperacji i jej polem operacyjnym.
operacji o co najmniej 10 lat dzięki zasadzie „watchful waiting”, popartej odpowiednią współpracą z chorym [14].
Trudności w wyborze najbardziej odpowiedniej procedury leczenia wznowy guza wynikają z: niezgodnych z oczekiwaniami obserwacji w polu operacyjnym, wieloogniskowego rozsiewu guza i bliznowa- cenia. Z tego powodu, w celu zwiększenia rzetelności Rop, należy stosować raportowanie synoptyczne [19, 20]. Opowiadamy się za pełniejszym i bardziej dokładnym raportowaniem obserwacji śród- operacyjnych czynionych w trakcie pierwotnej i rewizyjnej operacji gruczołu przyusznego, zgodnie zarówno z wytycznymi ESGS [11], jak i z proponowanym przez nas schematem raportu operacyjnego.
WNIOSKI
Raporty z operacji pierwotnej zawierają szczególnie istotne in- formacje, które mogą zmniejszyć ryzyko powikłań związanych
PIŚMIENNICTWO
1. Rullier E., Denost Q., Vendrely V. et al.: Low rectal cancer: classification and standardization of surgery. Dis. Colon Rectum, 2013; 56: 560–567. doi:
10.1097/DCR.0b013e31827c4a8c.
2. Hoffmann J., Wallwiener D.: Classifying breast cancer surgery: a novel, complexity-based system for oncological, oncoplastic and reconstructive procedures, and proof of principle by analysis of 1225 operations in 1166 patients. BMC Cancer, 2009; 9: 108. doi: 10.1186/1471-2407-9-108.
3. Eng J.L., Baliski C.R., McGahan C. et al.: Completeness of breast cancer operative reports in a community care setting. Breast, 2017; 35: 91–97. doi:
10.1016/j.breast.2017.06.042.
4. Robertson R.L., Vergis A.: Synoptic Operative Reporting: Documentation of Quality of Care Data for Rectal Cancer Surgery. Am Surg, 2020; 86: 184–189.
5. Blencowe N.S., McNair A.G.K., Davis C.R. et al.: Standards of outcome re- porting in surgical oncology: a case study in esophageal cancer. Ann Surg Oncol, 2012; 19: 4012–4018. doi: 10.1245/s10434-012-2497-x.
6. Hoffer D.N., Finelli A., Chow R. et al.: Structured electronic operative re- porting: comparison with dictation in kidney cancer surgery. Int J Med In- form, 2012; 81: 182–191. doi: 10.1016/j.ijmedinf.2011.11.008.
7. Deal S.B., D’Angelica M.I., Hawkins W.G. et al.: Synoptic operative repor- ting for laparoscopic cholecystectomy and pancreaticoduodenectomy:
A multi institutional pilot study evaluating completeness and surgeon per- ceptions. Am J Surg, 2018; 216: 935–940. doi: 10.1016/j.amjsurg.2018.06.008.
8. Ehrlich P.F., Hamilton T.E., Gow K. et al.: Surgical protocol violations in children with renal tumors provides an opportunity to improve pediatric cancer care: a report from the Children’s Oncology Group. Pediatr Blood Cancer, 2016; 63: 1905–1910. doi: 10.1002/pbc.26083.
9. Chang S.-C., Hsu C.-P., Tsai C.-Y. et al.: Selective reoperation after pri- mary resection as a feasible and safe treatment strategy for recurrent pancreatic cancer. Medicine (Baltimore), 2016; 95: e4191. doi: 10.1097/
MD.0000000000004191.
10. Ortenzi M., Ghiselli R., Paolucci A. et al.: The feasibility of laparoscopic rectal resection in patients undergoing reoperation after transanal en- doscopic microsurgery (TEM). Surg Endosc, 2018; 32: 2020–2025. doi:
10.1007/s00464-017-5898-x.
11. Quer M., Guntinas-Lichius O., Marchal F. et al.: Classification of paroti- dectomies: a proposal of the European Salivary Gland Society. Eur Arch Otorhinolaryngol, 2016; 273: 3307–3312. doi: 10.1007/s00405-016-3916-6.
12. Wong W.K., Shetty S.: Classification of parotidectomy: a proposed modifica- tion to the European Salivary Gland Society classification system. Eur Arch Otorhinolaryngol, 2017; 274: 3175–3181. doi: 10.1007/s00405-017-4581-0.
13. Stogryn S.E., Hardy K., Mullan M.J. et al.: Synoptic operative reporting:
assessing the completeness, accuracy, reliability, and efficiency of synoptic reporting for Roux-en-Y gastric bypass. Surg Endosc, 2018; 32: 1729–1739.
doi: 10.1007/s00464-017-5855-8.
14. Valstar M.H., Andreasen S., Bhairosing P.A. et al.: Natural history of re- current pleomorphic adenoma: implications on management. Head Neck, 2020, doi: 10.1002/hed.26137.
15. Aro K., Valle J., Tarkkanen J. et al.: Repeatedly recurring pleomorphic ade- noma: a therapeutic challenge. Acta Otorhinolaryngol Ital, 2019; 39: 156–
161. doi: 10.14639/0392-100X-2307.
16. Ha E.F., Mj B., Wa Z.: Comparison of the Effect of Total Conservative Pa- rotidectomy Versus Superficial Parotidectomy in Management of Benign Parotid Gland Tumor: A Systematic Review Available online: https://pub- med.ncbi.nlm.nih.gov/25769678/ (accessed on May 20, 2020).
17. Park S.Y., Han K.-T., Kim M.-C. et al.: Recurrent Pleomorphic Adenoma of the Parotid Gland. Arch Craniofac Surg, 2016; 17: 90–92. doi: 10.7181 /acfs.2016.17.2.90.
18. Redaelli de Zinis L.O., Piccioni M., Antonelli A.R. et al.: Management and prognostic factors of recurrent pleomorphic adenoma of the parotid gland:
personal experience and review of the literature. Eur Arch Otorhinolaryn- gol, 2008; 265: 447–452. doi:10.1007/s00405-007-0502-y.
19. Eng J.L., Baliski C.R., McGahan C. et al.: Uptake and impact of synoptic reporting in a community care setting. Am J Surg, 2018; 215: 857–861. doi:
10.1016/j.amjsurg.2018.01.007.
20. Gur I., Gur D., Recabaren J.A.: The computerized synoptic operative re- port: a novel tool in surgical residency education. Arch Surg, 2012; 147:
71–74. doi: 10.1001/archsurg.2011.228.
z reoperacją. ROp jest ważnym dokumentem, w którym należy uwzględnić wszystkie wymienione kryteria w celu zawarcia przej- rzystych informacji na temat wszelkich ewentualnych trudności i powikłań operacyjnych, mających duże znaczenie dla leczenia pacjenta w przyszłości.
Uważamy, że właśnie na tym polega korzyść z rzetelnego ROp, którego kompleksowość i dokładność można zwiększyć poprzez zastosowanie raportowania synoptycznego. W celu zwiększenia odsetka rzetelnych raportów operacyjnych należy wdrożyć nową nomenklaturę i proponowany przez nas wzorzec sporządzania protokołów operacyjnych.
DEDYKACJA
Niniejsza publikacja jest dedykowana pamięci dr. hab. n. med.
Tomasza Kopcia.
DOI:
Copyright:
Competing interests:
Corresponding author:
Cite this article as:
Word count: 2156 Tables: 1 Figures: – References: 20 10.5604/01.3001.0014.6240 Table of content: https://otolaryngologypl.com/issue/13767
Some right reserved: Polish Society of Otorhinolaryngologists Head and Neck Surgeons. Published by Index Copernicus Sp. z o.o.
The authors declare that they have no competing interests.
The content of the journal „Polish Society of Otorhinolaryngologists Head and Neck Surgeons” is circulated on the basis of the Open Access which means free and limitless access to scientific data.
This material is available under the Creative Commons – Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).
The full terms of this license are available on: https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/legalcode Lek. n. med. Krzysztof Piwowarczyk; Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinowskiego w Poznaniu; ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań, Polska; tel.: +48 618691387;
e-mail: krzysztofpiwowarczyk2@gmail.com
Piwowarczyk K., Bartkowiak E., Chou J.T., Kukawska K., Piwowarczyk L., Wierzbicka M.: The impact of accuracy of documentation of parotid tumor operative reports on secondary surgical intervention; Otolaryngol Pol, 2021: 75 (3): 1-7
