• Nie Znaleziono Wyników

Polskie badania geologiczne w zachodniej Antarktyce (1979-1980)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Polskie badania geologiczne w zachodniej Antarktyce (1979-1980)"

Copied!
5
0
0

Pełen tekst

(1)

o6ecne4eHMe AOpO>KHOro MMHepanbHOro CblpbJI AflJI TpaHcnopTa,

o6ecne4eHMe M3BeCTKOBblX yAo6peHMiii Aflff cenbcKo-ro X03JllACTBa,

orp,aHM4eHMe MMnopTa CKanbHoro Cb1pbJ1, npe>t<Ae sce-ro M3 BTopoiii nnaTe>KHoiii o6nacTM.

npeACTaBneHHble 3~a4M MMełOT OCHOBHOe 3Ha4eHMe Aflff pa3BMTMJI nonbCKoro HapOAHOro X03RlACTBa M nOTOMY cneAyeT o6pa!J.laTb oco6oe BHMMaH.Me Ha ~KcnnyaTa~MłO CKaJlbHoro Cb1pbR. HacTOJ11.J.laJ1 · cTaTbJI onpeAenJteT Ha-npaeneHMJI AeMCTBMiii Heo6XOAMMblX Aflff peanM3a~MM ca-MblX ea>KHblX CO~ManbHO-~KOHOMM4eCKMX . noTpe6HOCTeiii.

ANTONI K. TOKARSKI, ANDRZEJ PAULO, ZBIGNIEW RUBINOWSKI Polska Akademia Nauk, Akademia Górniczo-Hutnicza, Instytut Geólogiczny

POLSKIE BADANIA GEOLOGICZNE W ZACHODNIEJ ANTARKTYCE

(1979 - 1980)

W okresie polarnego lata 1979 /80 na Wyspie Króla Jerzego (Południowe Szetlandy) działała IV Wyprawa Naukowa PAN, w Stacji H. Arctowskiego, pod kierun-kiem doc. dr Andrzeja Myrchy z Instytutu Ekologii PAN. W ramach tej wyprawy 4-osobowy zespół prowadził badania geologiczne. W skład zespołu wchodzili: Andrzej Paulo (geolog), Zbigniew Rubinowski (geolog), Anna To-karska (asystent polowy) oraz Antoni K. Tokarski (geolog, kierownik zespołu).

Zadania badawcze zespołu były szczegółowo sprecy-zowane przez prof. dr Krzysztofa Birkenmajera; jako następstwo wyników badań w poprzednich sezonach (3, 6). Obejmowały one: zdjęcie geologiczne, badania struk-turalne (AKT) i wulkanologiczne (AP), studium mine-ralizacji (AP, ZR) oraz pobranie próbek dla celów petro-graficznych, mineralogiczno-geochemicznych i dla określe­ nia wieku bezwzględnego. Prace terenowe trwały od 15 grudnia 1979 r. do 16 marca 1980 r. Prowadzono je w Zatoce Admiralicji przy użyciu łodzi rybackiej i w Za-toce Króla Jerzego z pomocą sań nansenowskich (ryc. 1). Niniejsze sprawozdanie stanowi kontynuację zamiesz-czonych w „Przeglądzie Geologicznym" ·sprawozdań z prac geologicznych II i III Wyprawy PAN (3, 6). Użyte terminy litostratygraficzne zostały zdefiniowane oraz zredefinio-wane przez K. Birkenmajera (3, 6).

ZDJĘCIE GEOLOGICZNE

Kartowanie geologiczne prowadzono w następujących rejonach: w Górach Arctowskiego (Zatoka Króla Jerze-go), w otoczeniu cypli Three Sisters Point i Turret Point (Bransfield Strait), na nunatakach położonych na zachód od Zatoki Króla Jerzego oraz na Nunataku Florence na zachód od Zatoki Admiralicji. W sumie zdjęciem w skali 1: 50 OOO objęto (AKT, AP) około 200 km2 w

re-jonie Zatoki Króla Jerzego oraz na zachód od Zatoki Admiralicji (ryc. 1). Łącznie ze zdjęciem wykonanym przez Birkenmajera (3, 6) w sezonach 1977 /78 i 1978/79 skartowano już około 450 km2 Wyspy Króla Jerzego,

obejmując całość wybrzeży Zatoki Admiralicji i Króla Jerzego.

Ponadto wykonano dwie bardziej szczegółowe mapy. Rejon Gór Arctowskiego został skartowany (AKT, AP) w skali 1: 35 OOO. Mapa ta przedstawia rozmieszczenie wyróżnionych jednostek litostratygraficznych i tektonicz-nych oraz granice granodiorytowej intruzji. Rejon cypli Three Sisters Point - Turret Point skartowano w skali

UKD 550.8 :56(829-15) :910.4PAN(438)"1979-1980)

1: 10 OOO (AKT, AP, ZR). Rejon ten jest oddzielony je-dynie wąską cieśniną (Katsui Strait) od drzemiącego wulkanu na wyspie Penguin (ryc. 2), ostatnio szczegółowo skartowanej przez Gonza.Iez-Ferrana i Katsui (9) oraz Birkenmajera (4). Mapa rejonu Three Sisters Point -Turret Point przedstawia rozmieszczenie potoków lawo-wych oraz centrów wulkanicznych, rozmieszczenie tilitów formacji Polonez Cove (pliocen) oraz utworów czwarto-rzędowych.

ZARYS BUDOWY GEOLOGICZNEJ

Góry Arctowskiego. Jest to malowniczy zespół nuna-taków o alpejskiej rzeźbie, położony na północ od Zatoki Króla Jerzego (ryc. 3). Jedyny, nader lakoniczny opis budowy geologicznej tego rejonu znajduje się w pracach

59° SS0W

o~

~ 1977/78 ~ 1978/79

r:::.:::::J

1979/80

! _ . _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ___..-62°30'

Ryc. 1. Obszar Wyspy Króla Jerzego skartowany geologicznie przez wyprawy PAN.

A - Stacja H. Arctowskiego (Polska, zaznaczona chorągiewką),

Be - Stacja Bellingshausena (ZSRR), PP - Stacja Presidente Frei (Chile), TJ - Stacja Teniente Jubany (Argentyna).

Fig. 1. Areas of King George Island geologically mapped by Polish Antarctic Expeditions.

A - Arctowski Station (Poland, marked by flag); Be - Bellings-hausen Station (USSR), PP - Presidente Frei Station (Chile),

TJ -'-- Teniente Jubany Station (Argentine).

(2)

Ryc. 2. Ostaniec erozyjny centrum wulkanicznego w rejonie Turret Point, na drugim planie wysepka Penguin. Fot. Z. Rubinowski.

Ryc. 3. Obóz ekspedycji na morenie ablacyjnej w Górach Arctow-skiego, w głębi w środku Rose Peak (intruzja granodioryt owa),

w głębi po lewej Szczyt Dobrowolskiego (aureola intruzji). Fot. Z. Rubinowski.

Bartona (1, 2). Zdaniem tego autora występują tu wyłącz­ nie górnojurajskie lawy andezytów piroksenowych prze-bite granodiorytową intruzją. Barton nie wspomina o występowaniu mineralizacji kruszcowej w tym rejonie z wyjątkiem pirytu.

Środkowa część Gór Arctowskiego rozwinięta jest na wychodniach granodiorytowej intruzji. Po stronie zachod-niej widoczny jest jej kontakt z silnie zmienionymi ter-micznie skałami osłony. Wschodni kontakt intruzji prze-biega pod lodowcem. Na wschód od niego odsłania się wulkanicznoosadowa sekwencja kompleksu Mount Ho-peful. Kompleks ten, o miąższości ok. 11 OO m, składa się

z potoków law andezytowych, aglomeratów, tufów i kon-glomeratów. Te ostatnie złożone są z klastów skał wulka-nicznych, plutonicznych i osadowych. W tufach bn ale-ziono słabo zachowane odciski roślin. Kompleks Mount

54

Fig. 2. Monadnok of volcanic vent near Turret Point, Penguin Island in the background.

Fig. 3. Expedition's camp on ablation moraine, Arctowski Mountains, in the background in the middle Rose Peak ( granodiorite intrusion),

to the lefi Dobrowolski Peak (int rus i on aureole).

Hopeful pocięty jest dajkami andezytowymi co najmniej dwu generacji oraz żyłami aplitów.

Wyraźnie zaznacza się różnica w stylu tektonicznym pomiędzy lawami a serią osadową kompleksu Mount Hopeful. W łagodnie sfałdowanych lub nie sfałdowanych lawach dominują deformacje kruche. Ten styl tektonicz-ny wydaje się typowy dla Wyspy Króla Jerzego z wyjąt­ kiem niektórych stref uskokowych (1, 2, 3). Kontrastuje z nim alpejska tektonika serii okruchowej kompleksu Mount Hopeful. Skały okruchowe są intensywnie sfałdo­ wane z silnie rozwiniętym kliważem (ryc. 4).

Rejon Three Sister Point - Turret Point. Niewiele było wiadomo na temat geologii tego rejonu oprócz kilku wzmianek w pracach Tyrrella (12), Hawkesa (10) i Bartona ( 1, 2). Odsłaniającą się tu wulkaniczno-osadową sekwencję

(3)

ssw

-? ... _

/ -

---~-- ~~

--/

---,r.,-.~.,,,..,...,..,..:':i

,,,/

o NNE sam

Ryc. 5. Wypełniony aglomeratem komin wul-kaniczny w rejonie Turret ·Point.

1 - 3 - potoki lawowe, 1 - bazalt oliwi-nowy, 2 - andezyt plagioklazowy, 3 - an-dezyt augitowy, 4 - aglomerat wybucho-wy, 5 - utwory zboczowe, 6 - przypusz-czalna. granica komina wulkanicznego.

rv==v:i

2

~ r-;=-;=i ~3

llii\\l

~ s

Fig. 5. Agglomerate~filled vent near Turret Point. Bransfield Strait.

1 - 3 lava tlows, l - olivine basalt, 2 - plagioclase-rich

an-Ryc. 4. Pionowo ustawione utwory okruchowe kompleksu Mount Hopeju/ w ścianie nunataku Odłupek, Góry Arctowskiego, Fot.

Z. Rubinowski.

Fig. 4. Vertically dipping volcanoclastic rocks at Sp/inter Nunatak, Arctowski Mountains.

z zachodniego obrzeżenia Zatoki Króla Jerzego przez

Birkenmajera (6). Przeprowadzono również korelację

wy-stępujących tu drobnych struktur ze strukturami w odsła­ niających się bardziej na zachód utworach formacji Polonez Cove ( 11 ). U dołu sekwencji odsłaniają się na Three Sisters Point i Turret Point potoki bazaltów oliwinowych stano-wiące zapewne odpowiednik formacji Mazurek Point (pliocen). Na Three Sisters Point bazalty te przykryte są

niezgodnie przez tility formacji Polonez Cove (plioc~n).

Na Turret Point powyżej oliwinowych bazaltów wystę­

pują potoki andezytów przebite przez wypełniony aglo-meratem wybuchowym komin wulkaniczny. Aglomerat ten jest z kolei przykryty przez potok oliwinowych bazal-tów (ryc. 5).

Cała sekwencja, z wyjątkiem najniższych potoków bazaltów na, Three Sisters Point, leży poziomo lub sub

-horyzontalnie. Na podstawie porównania wykształcenia

ciosu tektonicznego w omawianej sekwencji z ciosem

wy-stępującym w utworach formacji Polonez Cove. można przypuszczać, że andezyty piroksenowe z Turret Point

są .nie młodsze od ogniwa Low Head formacji Polonez

Cove. Aglomerat wybuchowy wydaje się być natomiast

młodszy od tego ogniwa.

Jest ciekawe, że żadne z utworów wulkanicznych

grupy wyspy Penguin (holocen), budujących pobliską

wysepkę o tej nazwie, nie zostały stwierdzone w rejonie

desite, 3 - augite andesite, 4 - eruptive agglomerate, 5 - slope debris, 6 - supposed limit of agglomerate-filled vent.

Ryc. 6. Stosunek mineralizacji miedziowej do law i dajek, Miedziana Grań w Górach Arctowskiego.

- hydrotermalnie zmienione (schlorytyzowane i zepidotyzo-wane) lawy z gniazdami jaspisu, 2 - dajka hydrotermalnie zmie-nionych, przedmineralizacyjnych andezytów, 3 - żyłki kwarcu z chalkopirytem, 4 - dajka niezmienionych,

pomineralizacyj-nych andezytów.

Fig. 6. Relation of copper-mineralization to /avas and dykes, at Copper Ridge, Arctowski Mountains.

- hydrothermally altered (chloritized, epidotized) lavas flow breccias with jasper nests, 2 - pre-ore altered porphyrite dyke, 3 - quartz-veinlets with chalcopyrite, 4 - posi-ore unaltered

por-phyrite dyke.

Turret Point - Three Sisters Point. Dla całości

omawia-nego rejonu charakterystyczne jest wielokrotne

potwier-dzenie się aktywności wulkanicznej od plioceńskich

cen-trów wulkanicznych na Three Sisters Point aż do współ­

czesnego wulkanu wyspy Penguin.

We wkładzie tufów rozdzielających potoki bazaltów oliwinowych na Three Sisters Point znaleziono odciski liści. Jest to prawdopodobnie najmłodsza kopalna flora dotychczas znaleziona na Wyspie Króla Jerzego.

Stano-wisko to wydaje się bezpośrednio poprzedzać dotarcie

na Południowe Szetlandy wielkiego kontynentalnego zlo-dowacenia Polonez (5).

(4)

Ryc. 7. Żyła zeolitowa-kalcytowa, fiord Ezcurra, Zatoka Admira-licji. Fot. Z. Rubinowski.

Fig. 7. Zeolite-ca/cite vein, Ezcurra Inlet, Admiralty Bay.

Nunataki położone na zachód od Zatoki Króla Jerzego. Są to trzy niewielkie nunataki, które dotychczas nie były

geologicznie opracowane. Odsłaniają się ·tu zalegające

poło go: lawy andezytowe, należące zapewne do grupy

Point Hennequin (trzeciorzęd), lądowe i morskie tility

formacji Polonez Cove oraz lawy bazaltowe i aglomeraty

wulkaniczne nie znanego wieku. W bazaltach występują

struktury pillow, które świadczą, że lawy te powstały w

wodnym środowisku.

Nunatak Florence. Niewielki nunatak położoJ,ly na

za-chód od Zatoki Admiralicji, zbudowany jest wyłącznie

z bazaltów piroksenowych, należących przypuszczalnie

do intruzywów grupy Zatoki Admiralicji (miocen -plio-cen ?).

Nowe ślady zlodowacenia Polonez. Tility zlodowacenia

Polonez, zawierające bogaty materiał egzotykowy,

znale-ziono na nunatakach położonych na zachód od Zatoki

Króla Jerzego oraz na Three Sisters Point. Stanowiska te znacznie poszerzają znany zasięg tego zlodowacenia ( 5). Znaleziono dwa nowe stanowiska fauny morskiej w tili-tach. Na Three Sisters Point morskie tility wyścielają po-wierzchnię wyrzeźbioną przez lodowiec (rysy, barańce).

Morskie tility zlodowacenia Polonez występują do

wysokości 220 m na nunatakach na zachód od Zatoki

Króla Jerzego oraz do wysokości 200 m w zachodnim

obrze-żeniu tej zatoki (7). Ukazuje to w nowym świetle skalę poplioceńskich pionowych przemieszczeń w tym rejonie.

INNE BADANIA STRUKTURALNE W całości badanego rejonu prowadzono systematycz-ne obserwacje ciosu zarówno w kompleksie „jurajskim",

jak i w utworach trzeciorzędowych. Łącznie z danymi·

uzyskanymi w trakcie III Wyprawy PAN zebrano już

komplet materiału do opracowania charakterystyki

cio-su w całości sekwencji nadgrupy Wyspy Króla Jerzego

(trzeciorzęd), z wyjątkiem jej najstarszej . części (grupa

Dufayel Island). Wstępna interpretacja wskazuje na

nie-mal identyczny rozwój ciosu w całej sekwencji, co może

świadczyć o jednakowej pozycji geotektonicznej rejonu

w starszym trzeciorzędzie.

MINERALIZACJA

W Górach Arctowskiego stwierdzono powszechnie występujące objawy mineralizacji miedziowej. W

kom-pleksie Mount Hopeful występuje żyłowe i sztokwerkowe

okruszcowanie chalkopirytem i pirytem w towarzystwie

kwarcu, węglanów i lokalnie zeolitów. Żyły o miąższości

do 4 cm przecinają schlorytyzowane i zepidotyzowane

lawy i metasedymenty, jak również żyły aplitów i dajki

prawdopodobnie związane z granodiorytową intruzją (ryc.

6). Przy zachodnim koncentracie intruzji

okruszcowa-nie impregnacyjne występuje zarówno w granodiorytach,

jak i skałach osłony. Są to wpryśnięcia chalkopirytu,

pirytu i magnetytu o średnicy do 1 cm.

Stwierdzenie powszechnego występowania

mineraliza-cji miedziowej w Górach Arctowskiego stwarza realne

prognozy odkrycia na Wyspie Króla Jerzego przemysło­

wych złóż miedzi typu porfirowego. Złoża takie mają

największe znaczenie w światowej produkcji i zasobach, często z towarzyszącym złotem i srebrem lub molibdenem.

Mineralizacja pirytowa była badana na Półwyspie Kellera

(Zatoka Admiralicji). Mineralizacja ta, znana od kilku-dziesięciu lat (8), była uważana za związaną z „andyjski-mi" intruzywami (1, 2). Rozpoznano dwie strefy minera-·

lizacji: kwarcowo-pirytową i chlorytowo-pirytową. Obie

strefy przebięgają równolegle do uławicenia. Szczegółowo

opracowano złoże pirytu, występujące w strefie

kwarcowo--pirytowej, które rozpoznano wstępnie w trakcie III

Wy-prawy PAN (Birkenmajer, materiały nie publikowane).

Powszechnie występująca na wyspie mineralizacja

zeo-litowa była szeroko studiowana i opróbowana, głównie

w otoczeniu Stacji H. Arctowskiego (ryc. 7).

UWAGI KOŃCOWE

Prace geologiczne na Południowych Szetlandach są

prowadzone w ramach Międzyresortowego Planu

Ba-dawczego -PAN (MR.Il.16B). W trakcie następnej - V

Wyprawy PAN (1980/81) przewiduje się kontynuację

ba-dań podstawowych na Wyspie Króla Jerzego oraz

pro-wadzenie badań paleontologicznych i

sedymentologicz-nych na Wyspie Livingstone'a.

LITERATURA

1. Bart o n C.M. - The geology of King George

Island, South Shetland Islands. Prel. Rept Falkd Isl. Dep. Surv., 12. 1961.

2. Bart o n C.M. - The geology of the South Shetland Islands. III. The stratigraphy of King George Island. Sci. Repts Brit. Antarc. Surv., 44. 1965.

3. B i r k e n m aj e r K. - Polskie badania geologicz-ne w Zachodniej Antarktyce (1977-1978). Prz. Geol. 1979 nr 1.

4. Bi r k en maje r K. - Age of the Penguin Island volcano, South Shetland Islands (West Antarctica), by the lichenometric method. Bull. Acad. Pol. Sci. Ser. Sci. Terre, 1980 27 nr 1 -2.

5. Bi r k en maj er K. - Discovery of Pliocene glacia-tion on King George Island, South Shetland Islands

(5)

6. B i r k e n m aj e r K. - Polskie badania geologiczne

w Zachodniej Antarktyce (1978-1979). Prz. Geol. 1980 nr 5.

7. B i r k e n m aj e r K. - Geological relations at Lions Rump, King George Island (South Shetland Islands, Antarctica). Stud. Geol. Pol., 72. 1981. 8. F e r g u s o n D. - Geological observations in the

South Shetland Islands, the Palmer Archipelago and Graham. Land, Antarctica. Trans. Roy. Soc. Edinb., 53. 1921.

9. Go n z

a

1 ez - Fe r ran O., Kat su i Y. - Estu-dio integral del volcanismo cenozoico superior de las Islas Shetland del Sur, Antartica. Ser. Cient. Antar. Chil., 1970 nr 2.

10. Hawkes D.D. - The geology of the South Shetland Islands. I. The petrology of King George Island. Sci. Repts Falkd lsl. Dep. Surv., 26. 1961.

11. Tokarski A.K. - Structural events in the South Shetland Islands (Antarctica). I. The Polonez Cove Formation (Pliocene). Stud. Geol. Pol., 12, 1981. 12. Tyr re 11 G.W. - Report on rocks from West

An-tarctica and the Scotia Arc. Discovery Repts, 23. 1945.

SUMMARY

The paper relates geological investigations carried out during the austral summer of 1979-80 on King George Island, South Shetland Islands (West Antarctica) under the guidance of the first author. The ma.in problems ela-borated and the preHminary results of the field work are as follows.

1. The geological mapping to a scale of 1 : 50 OOO covered an area of some 200 km2 round King George Bay and to the west of Admirał ty Bay (fig. 1 ). Two ot her geological maps, 10 scal:~ 1: 10 OOO and 1: 35 OOO were made of selected areas of the island (figs 2, 5) for special purposes.

2. Tectonics of Arctowski Mountains - figs 3, 4 (King George Bay) was studied and collection of data for regional study of mesostructures in Tertiary rocks was completed. 3. New localities of Polonez Glaciation tillites (Pli.ocenc) were found.

4. Vast area of copper porphyry mineralization in Arctowski Mountains was discovered and studied (fig. 6). 5. Pyrite mineralization was detaily studied on Keller Peninsula (Admiralty Bay).

6. Zeolite mineralization was investigated in Tertiary rocks (fig. 7).

7. New localities of „Jurassic" and Tertiary plant fossils and of Pliocene marine fauna were discovered.

Translated by the author

PE31-0ME

B CTaTbe onHcaHbl pe3ynb·raTb1 noneBblX reonon1-YeCKHX Hccne,.a,osaHH~ ocTposa KHHr A>KopA>K (BaTepnoo) B l{)>KHblX WeTnaHAax (3anaAHaR AHTapKTHKa), npoao-AV!MbtX noA pyKoBOACTBOM nepsoro 1113 asTopoe łiaCTo­ RU..\ei:! CTaTbl.-1 BO BpeMf! aHTapKTHYeCKoro nen 1979/1980.

rnaBHble pa3pa6oTaHHble BOnpOCbl 11 HX

npeABapHTenb-Hble pe3y11bTaTbl cne,LJ,yt0u.tr1.e:

1.

n

poBe,D,eHO reO!lOrH"ieCKOe KapTHpOBaH1o1e B MaC-WTa6e 1 : 50

ooo

o6nacrn OKOI10 200 KM2 B OKpeCTHOCTRX

K1rnr A>KopA>K 6ai:1 H K 3anaAy OT AAMl!I pam1Tbl 5a!A

(q>Hr. 1). CocnsneHbl 2 KapTbl s Macwn6e 1: 10 OOO 111 1: 35 OOO ,o,m1 pa3pa6oTKl1 6onee ,D,eTanbHblX aonpocos

(~111r. 2, 5).

2. rlposep,eHbl HCC!leAOBaH~lfl TeKTOHl!IKl1 rop

Apl..\-TOBCKoro - cp1'1r. 3, 4 (KHHr A>t<opA>K 6ai:1) H 3aKoH1.1eH c6op MaTep1.rnnoe AnR KoMnneKCHoi-1 pa3pa60TK111 TpentY-HblX Me30CTpyKTyp.

3. 0TKpb1Tbl HOBble MeCTOHaXO)!(,D,eHl!IJI nJlHOl.\eHOBO-ro KOHTl!IHeHTanbHOrO oneAeHeHl1R (olleAeHeHt-te nono-He3).

4. 0TKpb1Ta 11 npep,sap11Te11bHO pa3pa6onHa 6on::.-wa.R o6naCTb Me,D,Horo opy,D,eHeH"1ft B ropax Apl..\TOBCKoro

(cpfl1r. 6). ·

5. AeTartbHO pa3pa60TaHo nHpbrrHoe opyAeHeH1-1e Ha Kennep neHl1HCynR (A,c,M1i1panHTbl 6a!A).

6. npe.o,aap1.1TenbHO pa3pa6oTaHO 1..teonHTHoe opyAe-HeHHe B Tpent4HOM KOMnfleKCe (cpw.r. 7).

7. 0TKpb1Tb! HOBble MeCTOHaXO>K,D,eHHR „M€3030HCKOH" l-1 Tpen14HOi1 ,l.4peaHei1 cpnopt.:.1 Iii MOpCKOH nlll40!..\eHOSOH tj>ayMbl.

ANDRZEJ GAŹDZICKI, RYSZARD V/RONA

Poiska Akademia Nauk

BADANIA PAJ_,EONTOLOGICZNE

V POLSKIEJ WYPRAWY ANTARKTYCZNEJ POLSKIEJ AKADEMII NAUK

(1980 - 1981)

W okresie od 28 listQpada 1980 r. do 27 kwietnia 1981 r.

odbyła się V Polska Wyprawa Antarktyczna PAN.

Wy-prawę koordynował Instytut Ekologii PAN, a kierowni-kiem jej był prof. dr inż. Krzysztof Birkenmajer. Grupa letnia liczyła 19 osób, które reprezentowały ośrodki nau-kowe z Warszawy, Krakowa i Szczecina. Zakład Paleo-biologii PAN reprezentowali autorzy niniejszego opra-cowania.

Podróż na Wyspę Króla Jerzego w archipelagu

Po-łudniowych Szetlandów (Zachodnia Antarktyka)

uczestni-UKD 550.8 :561/567 :551. 763/ ... (829-15) :910.4PAN(438)" J 980/1981"

cy wyprawy odbyli statkiem Transoceanu M/S „Żuławy".

Wyprawa wyruszyła ze Szczecina 28 listopada 1980 r. W czasie rejsu statek zatrzymał się u wybrzeży Georgii Południowej (Gold Harbour) oraz na Falklandach (Port Stanley). Rankiem 8 stycznia 1981 r. statek M/S „Żuławy" wpłynął do Zatoki Admiralicji na Wyspie Króla Jerzego, gdzie znajduje się stacja naukowa PAN im. H.

Arctow-skiego.

Głównym celem badań paleontologicznych w czasie

V Wyprawy Antarktycznej PAN miały być utwory z

Cytaty

Powiązane dokumenty

When applied to NOM-rich brines, calcium sulfate and subsequent ettringite precipitation removed hardly any SO 4 2− at high initial NOM/. sulfate ratio, or required a relatively

Symbol wskaźnika Treść wskaźnika Parametry wskaźnika G1 Wielkość dochodów własnych gminy zł/mieszkańca G2 Wielkość środków pozyskanych przez gminę z Unii

Również w przypadku pracowników zatrudnionych na sta- nowisku listonosza widoczny jest wyższy poziom satysfakcji z wykonywanej pracy w urzędach kategorii MG (podpunkt 2a).. W

W przypadku piaskowców warstwowanych przekątnie w dużej skali, zgodność kierunku ich największej prze- puszczalności z kierunkiem nachylenia warstw jest również

KD&lt;rilwwBkf Maps geologiczna lWysadu warstw inoceramowych w Soli kolo Zwardonla 1 seria piaskow-cowa warstw inoceramowych; 2 seria lupkowo-piaskowco-wa warstw

Druga część artykułu zawiera syntetyczne opracowanie pom iarów drobnych struktur, takich jak foliacja, lineacja i spękania skalne... Całość zespołu skał

Propozycją, która może pomóc w doskonaleniu procesów zarządza- nia, jest zastosowanie Zrównoważonej Karty Wyników opracowanej na potrzeby szkoły muzycznej przedstawionej w

Analiza SWOT często jest także rozumiana jako specyficzny algorytm procesu analizy strategicznej, w której wyróżnić można trzy etapy: identyfikację i analizę szans i