Nowe dane o złożu bazaltów Sulikowa w świetle badań petrograficznych

(1)

(2)

(3)

(4)

00 100020003000400050006000 70008000 9000 100QoC RlIc. 4. Kf'zt/1De TAR zwtetrzalt/ch bazalt6w szkli-.tt/ch. Analizt/ wykonala J. Kossowska z Oddz.

Dolnoil. IG.

Fig. 4. DT A curves for weathef'ed glassy basalts. Anal1lBe8 made

b1I

J. Kouokows7ca from Latoe1'

Si'leBlan Bf'anch of the Imtttute of Geology.

SUMMARY

Tertiary basalts from Sulik6w form intrusIon in the form of plug, passing in marginal parts into lava cover (3, 7). The INbstratum Is for'med of gray-wackes· and phyllitized clay-sandy slates markedly resembling Kaczawa Ordoviclan rocks (9). From the point of view of petrology the basalts are repre-,

sented by nephe11nltes,ankaratrites, limburginltes and, sometimes, by basalts proper and basanltes (8) (see Table I). This differentiation has the nature of mixing of during crylrlallizatioo of basic magma. The chemical analyses (Table 11) have shown lmpo-verislunent in silica and increased alkalinity, typi-cal of the rocks of Atlantic igneous series (7); nor-mative composition of th,se rocks. corresponds to that of tracbybasalts ana basani-tes (Table

nI).

Chemical weathering proCtl$ses are highly intense in. the case of glassy basalts and their

tuns,

whereas scale processes - in ankaratrytes and nephellnites.

. jaAnienia problemu powstania zgorzeli bazaltowej, z kt6rych jedna wiElie obecnoA.c plamek zgorzelo-wych z wewn~trznymi napi~ciami przy zastyganiu szkliwa (6, 11). Badania mikroskopowe, chemiczne 1 rentgenowskie pr6bek obj~tych procesem zgorzeli oraz nie wykazujl&cych jego objaw6w Die P<lzwolily na wyodr~bnienie zasadniczych r6tnic w lch jakoA-ciowym sldadzie mineralnym. Dalsze badania w tyro kierunku wymagajf& zastosowania metod struktural-·nych w odniesieniu do oddzielnych faz krystaUcz-nych oraz metod analizy chemicznej w mikroob-lIzarze.

LITERATURA

1. Ban a A-C h u a h m a I a G. - Opracowanie pe-trograficzne. Dokumentacja geologiczna zloza' ba-zalt6w SuUk6w w kat. B+C1• Arch. PG. Wro-claw, 1974.

2. B ere z 0 w ski. Z. - Utwory trzeciorz~we

basenu sedymentacyjnego Radomierzyc. Kwart. geol. 1964, nr 4.

3. B i r l!! e n m a j er K. Bazalty dolnoAlItskle jakozabytki przyrody nieotywionej. Ochrona Przyrody, R. 32, 1967.

4. C i c h 0

n

B. - Zdj~cie geologiczne okolic Suo. likowa (praca magisterska). Arch. Uniw. Wrocl Wroclaw, 1970.

5, Go r 1 i c h E. - 0 powstawaniu mineral6w ila-stych. Arch. min., 1957, T. 21, z. 2.

6. K e ilK. _ Ingenieurgeologie und Geotechnik.

Balle, 1951.

7. J er z m a Ii ski J., M a c i e j e w ski S. Tertiary Bazalts in Lower SUesia. Biul. Inst. Geo!., 1968, nr 227.·

8. S mu 1 i k 0 W ski K. - Wulkanlty trzeciorz~do we. Regionalna geologia Polski. Sudety. T. 3, z. 2, 1960.

9. S m u l i k 0 w ski K., T e i s s e y r E' B. - Bu-dowa geologiczna Sudet6w Zachodnich. Regio-nalna geologiaPolsk:i. Sudety. T. 3, z. I, 1957. 10. S t 0 C h L. - . Mineraly ilaste. Wyd. Qeo!', 1974. 11. W{)j no T., Pe n tlakow a Z. - Wlasno~ci

techniczne skal Wyd. Geol., 1956.

PE3IOME

TpeTlAHhIe 6a3aJIDThl paAoHa c. CyJI~B c6pa3yH>T :IITOKoo6pa3HYlO cPoPMY, nepeXO~.HIIU'IO no Kpa.HM

El JIaBOBhm IlOKPOB (3, 7). OHH nO~C'l'HJlalOTC.H rpay' BaKKaMH H THJIJIHTH3HPOBaHHhIKH rJIHHHCTO-neCqaUH-CTblMH CJI8H~K, O'leHh CXO~Hhle c Op~OBH'leCK_H . nopo~ Ka'laBCKOro KOMnneKca (9).

ne-rporpaqm-'IeCKH 6a38JIDThI IlPe~CTaBJIeHhI (TafiJI. I) He~nmnr

TaMH, aHKapaTpHTallH, JIHMfiyprHTaMH, peme co6CTBeH-HO fia3aJIhTaMH H fia38HHTaMH (8). ,n;Hq,(j)epeHqHaqKR HOCHT npH3HaKH OTllemaHHa BO BpeMJI

ICpHcTaJIJIH-3~ 6a38JIh'1'OBOA MBrIlhI. B XHIIH'leCKOM COCTaBe (TafiJI. II) OTMe'laeTCJI He,noCTaToK Iq)ellHe3eMa H no-BhDIIeHHGe KOJlH'leCTBO ~e.no'IHhlX KOIlIIOHeH'IOB, '1'1'0

COOTBeTCTByeT nopo~1I aTnaHTH'IeCKo.ro pR~a 0), a no HopllaTKBHollY cOCTaBY - Tpaxl'I6a3*HHTaM H fia3aJlH-'1'all( (Tal5.n. Ill). HHTeHCHBHOMY XOH'IeCKOMY BhlBe-TPHBaHHIO nO~BeprJIHCh CTeKJIOBaThle 6a3a.nhThl H }IX Tyq,bJ, a aHKapaTPHThl H He~JIHHHThI 'I~e Bcero. xapaKTepH3yJOTCJI pa3BJfTHeM OKllmtHhl.