WŁADYSŁAW KAIRA&ZEWSKI
.
o
WYSTĘPOWANIU
KIER OUGOCENSKICH
w
UTWORACH PLEJSTOCENU
WARSZAWY l OKOLIC
W
WIERCENIACH wykonywanych w związku·z projektowaną budową jednego z gmachów pny Mat-s.załkowskiej Dz!ielnicy MieszkaniOIWej w pobliżu placu Unii Lubelskiej (blok 49 przy ul. Polnej) opi-niowanych przez P. P. Geoprocjektt (opracowanie mgr.
S. Tokarskiej) przebilt"o serię obejmują<:ą warstwy z pogranicza oligocenu i mdocenu.
Oligocen reprezentują piaski mułkowart:e i mułki piaszczyste o barwlie zielonej w różnych odcieniach od intensywnie szmaragdowozielonej przez blado tra-wiastą do zielonawoszarej.
Miocen występujący w dolnej części kry reprezen -tują piaskd kwarcowe .różnarUarniste z pyłem węgla
brunatnego .. · · .
Kra leży w · gti.itie z.w.ałowej niższej (środkowej) po-·
chodzącej z fazy głównej zlodowacenia
krakowskie-go (Miindell). Ma!myma.lilą ~ć kry 7,8 m
stwierdzono w północno-zacbodmej części opraccwa-nia, •ku ,po.łiuldniowi ikra· szybko się :wyklin'oWuue. O l['oz-ciągłaślci iklry w ik.i.el"llalBDu pólnocno-zaooodnim nic pew-nego PQ'Wiieid~eć nie mOOna. z tego w.z;g'l.ędlu., że z tej
części opr8!CQWanli.a bMk wle~ń. N.asttępstwo allmty-gMfiiC'zne jest tu odwróoone, ser.i.a oł:iogoce:Ou Je-ży Doa!d mio.cenem. Strap kry rw miejgau ~~ej 'W)'nl-esio-n,Y.Un lai:y na. gł~ ca 4 m od ~et'.7JChn.i, bezpo-średnio pod gliną zwałową górną. Seria zastoiskowa i pi.ask.i :fłulwiog'lac,jame oddzielad·ące w poz.ostałej .czę
ści pr:z.e!laroiju Jl10I"enę górną od śroPJkmvej UJWie:t'la,j~cą
krę, w Jtym mieti~>CU :wy!k:llm~j,ą się cai!Jk.Qw;!c:iie. W literałurze geologicznej odnOElzą<:ej się do War-S?.aWy :i jej okolic nie byŁo dotychczas wzmianek o występowaruiu w U!tworach plejstoceńskkh kier lub porwaków oligoceńskich. Ze jednak nie mamy tu do czynienia z unikatem, dowodzą obserwacje przyto-czone nńżej.
26
W r. 1952 w wykopie pod Osieckliem E od Góry Kalw.arii napotkałem w obecności mgr. Zajączkuw skiego i mgr. Gęgolińskiej porwalri Ultwo.rów trzecio-rzędowy<:h stłoczone na powierzchni lcilkudzie.slęclu .
matrów w o.brębie niższej-moreny i ponasuwane wza-jemode na siebie w formie łUJSek. R~€1rut0wane tam były wszystk!ie piętra trzeciorzędu _występującego w dnie Niecki Warszawskiej, a mianowicie:
intensyw-ne zielointensyw-ne piaski glaukoniltowe oldgocenu, piaski kwarcowe z · lignitem z mioceńskiej formacji . węgla
br.u-natn~, plioceńlśk.ie Hy ~P~St~·e z cbarallcterystycz-nymi krzemionkowymi konkrecjami i piaski "ze żw.i rami z mart:er.iałem karpackim zaliczane dawniej do
tżw. preglaojału .a właś.cilwie poduxiz~ ż plloce;nu.
Przed kilku mies.iąoami stwierd:zńłem obecność piasków glaukomtowych S?.arozielonych w. płytkich wli.erceniach przy ul:i.cy Hożej na wschód od ul. Mar -szałkowskiej (pra{lowan1e· mgr. S. Rossy}. Przytoczo-ne obsenwaclie odawodzą o mtensy.wno,Ści i~
IQ2JPi.ętoeci ' 7!j.ruwisk. gllacitektonicznych: rw .tej czę,śoi
Niżu .. J,ak wiadomo Sitrop oligocenu leży w Warsza-wie na głębokości · 90 m poniżej poziomu morza, tj, ca 200 m od pow:ierz.chni.
Wedle usta'looej rvispółcześrti.e ()!Pinii, ikry · 100· og6!ł pochodzą z ~iezbyt odległego podłoża. , Pośrednio
świadczY o it}liil zresztą 'SI1dad ·11lo3ltetiallu trzeciellrzę dowego w krach analogiczny do występującego w podłożu, jak wynika z porównania z maJteriałem z głębokich utwo['ÓW Wamzawy i okolic. Dyslokncje glacitteim;on!czne sięgające do analogicznych głęboko ści znane są zreS21f;ą i z-innych terenów m. in. z okó-l:i.e Zielonej Góry, jak wynika z obserwacji mgr. Ciuka.