PABRL~KSSCHEt,IA TEH 3.sREIDI~~G VA~~ AETi~YL~~.:';; l;GLYCO L H."l, Schwar z~ Hu i Ed uin ens t ra at 4 :Jen Ha ag. apr i l
1958
-~ --- -= I I I I I I t , I . ' --e - --"9 ! f' 1-1; ~1 !-. ---+ - -- --~ 1 . . , • •• • ",, 1' ." I · · 1
r
---
--.--
-
-
--- 1
-I . DJLEL)I HG.
"
,·
,
~·Y
~
~~ U~~
va n glyco l gaat men na gen oeg altijd uit
Dit i s door hydratat i e in glyco l ove r te
~e t hyl ee ngly c ol , of kor tw eg gl ycol , is de eenvo udi gste
der Ji ol en. Ee t i s een sta bi e le, reuk- en kleurloze vloeis t of
met hoog kookpunt ( 19700), die in alle verhoudingen met wat er
mengbaar i s •
Het heef t vel e toepassingen op zee r ui teenl opend e gebie d en.
De voor n a amste hi er van i s het Geb ru ik als n.l et e-v Lucht Lg ant i
-vri esmi ddel i n koels y s t em en voor mot or en en bi j de i j s b ereidi ng.
Ongeve er dr i ekwar t van de tota le gl y col pr odu ct i e wor dt hi erv oor
gebruikt .
Ve rd er wo r dt het gl ycol ge b ru i kt t e r be r eid i ng van glycol -dini traat, een compon ent van dynamiet l voo r lat:;e t empe r a t u ren.
Gl ycol i s het ko e l mi dd e l in tank- en vli egtuigmoto r en; het wo rdt
gebr uik t i n hy dr a u li sch e remmen en scho k breker s, i n ele ct r i s che
cond en s ator en en al s coraponerrt van lakken. Voorts i s he t ui
t-gangs s tof voor de fabricage van kuns t st of f en, zoals teryl een,
en voor de ber eiding van oplo smid del en, weekmake r s, smeermi ddelen
en emu l geerrnidd e len.
II. FABRICAGE VAN GLYCOL.
Dez e method e wor dt niet me e r toegepa s t . Bnkele nade l en van
de met~ od e zijn : cor r o s i e, door het we r k e n met wat eri ge zou t
-oplos singen; de zou t en moeten ve rwi j de r d wor den; soda i s duu r
-der dan kal k, waarmee men tegenwoo rd ig veel al werk t .
1. Voor de fab r i cage
va n aethy leen oxyde.
voeren.
He t aethy l e enoxy de ve r k r i jgt men uit ae thyleen.
~~/ 2. Sr bestaa t sl e cht s één Clycol f abriek t er we r e l d die glyco l
"0 •
vo\'
op een an dere vvi jz e maakt en we l die van DuFon t de !Iemou r s\.J'~
"J'
re
Co te Be l l e , 10
} . Va. Bij he t pr oces van DuI'on t gaat men uit
IV\\.~
<.{
va n formaldehyd e , koo lmonoxyde en water .~ .j.J)- 3. Gedu::-end e de.ee rs te werel door l og vTer~ in ~itsland gLyco L
~'f' •.K ge f'a br l ce er-d Ul tgaan de van aetayLe en , door 1.11 t me t benu lp
'A.M' van chloor om t e zetten in ae thyl e enchl or i de, dat door ve r
-hi t t ing op 1700C i n au t ocla ven met een soda- opl oss i ng in glyco l over t e voeren i s
(1
)
.
C 2H4 +ct
2 --"-~ CH2CL CH2CL ....
".
~ -2-\
- - - - -- 2 -\ / \ -3 --
.
4
.
Een ande re wl J ze , wa a r op men vroe ger gl yc ol fabr i c e e rd e ,L
" LI'""" i s dir e c t e hydrol y s e va n aethyleen clllorohydrine , dat uit\Y
;,
ae thy le en ver kr egen wo rd t door in werking va n chloor en wat e r .»: De hy dr o l yse ka n met natronloo g of een mengs e l van natronloog en soda uitgevoerd wo r-de.nf 2) .
C2H
4 + CL2 + H20 ~ CH20 H CH2CL + HCL
CH
20H CH2CL + Na OIT > CH20 H CH20H + Ha CL.
Ook deze werkwi j z e word t nauwe l ijks mee r toege past. Er gel d en dez el fd e bezwaren voo r al s on der 3 genoemd. Een voordeel
ten opzocute va n me t h o d e 3 is, dat men min de r chloor en soda
verbruikt.
5. An de r e voorgestelde fabr i c age-meth o d e n hebb en nooit commer
-ciële be t ek e ni s ver k r egen .
Van de z e me thoden moe ten genoemd wo r d en :
a. Di re c t e hyd r a ta t i e van aethyle en volgens
C2H
4 + H20 + -;.D2- - - CH20H CH20H
katalysat oren voo r de ze react ie , die kan ver lo pe n bij een dr uk va n 50 at~. en een temperatuu r va n 200dC, Zl J n arseen, ant imoon of verbindingen va n de z e me ta l en. (3 ) Dez e me th o d e i s am1tr ekkel i jk door zi jn eenvo u d en kr i jgt in de toeköm st wa a r s ch ij n l i j k be t ek eni s .
b. Hydroge n ering va n suike rs en pol yh y d r oxyv e rb ind i ng e n.
Door des t r u c t i e v e hydrogener i ng ont sta a n i n het algemeen
la gere alc o h o l en , waaro nde r glyc o l . (4)
c. Heduc t ie va n oxaal zu r e esters (3) volge n s
COOR COOR + 4H
2 :> CH2CH CH20H + 2ROH.
Di t kan vo l gens Adki n s met een kop e r chr omie t -kat~ly sat o r
bi j ee n temp eratuur va n ± 3000C en ee n dru k van ,~)250 atm.
. ..' _ /
.d. Glyc o l en ook an dere polyhydroxy v e rb ind inge n ku n nen bereid wo rd en volgens
2H
2 + CO + HOHO » Cn20H OH20 H.
Kataly s a t o r i s co b~lt; dr uk 100 atm.; t e mp eratuur 20000.
1"e n moet wat e r-et of \en koolmonoxyd e i n de ve rh oud i ng 2: 1
doseren.(5) ,
) "\L",I/]
.~\v
r rr •
BESl'REKI NG VAN DB COli/ll\:BRC 1 EE L VERArfTWOORDE PROCE S S E N.1. He t pr o c es van DuPo n t .
Bi j ee n tem~atuur va n 10 0-20 00C en drukk en van 50-100 atm.
reageren formal dehyde, wate r en koo lmono x y d e onder invloed van
zure kata l y sat o r en tot glyc o l zu u r .
Als kata ly s a t o r kan men ook gl yc o l zu u r zelf ge b ru i k e n. ( 6, 7)
Doo r dit gly co l zu ur t e ve re s t er en met bv. methan o l en de
ester vervolgen s te hydr ogener en bij 22500 en 30 at m. met al s kat a l ysat o r zinkchromiet of kop e r + siliciumoxyde, ver-krijgt men gl~ c o l. (8) .
- :5 -.'\ ~ \ He t i s ook moge lijk glycol zuu r di r e ct te hyd r ogen eren ' t ot gl yc ol bi j een t en pe r at uu r va n 2000C en een dr uk van 400 atm. , wanneer men al s katal ysa t or kop erma gn es i um ge -br uik t . (9 ) .
Ten sl ot t e is de methy le ster van gly col zuu r ook i n e en s uit
de uitga ngs sto f fe n te bereiden, wann e er men aan he t reactie
-meng s el me than o l toevoegt.(10) . Het beno di gde forma ld ehyd e
i s uit me th a nol te ve r kri jgen bij t emperat u r en van 200 - 300°C
met met al l i sch kope r als kata ly s at or . De reacti e s, di e een rol spe l en, zij n dus CH 20H CH20H CH 20H roojl 07 -1,j'-~2 ri > CH.,OH ) ECHO + CO + D20 HCHO + CO ± CHjOH CH20H COOH + CH30H CH20H COOCHj + 2H2 - --> HGiD + H 2 COOR COOC rt) COOC H 3 + H20 CII20n .: CH:5 o H• 1 ~
Eo e het proces va n DuPon t pr- ect. es verloopt , i s ....niet bekend.
De z e met hode i s voor het fa bri eks s chema niet ge kozen we~
ge br ek aan Gegev ens . In de literatuur , die sl e cht s uit
octröoien bestaat , worden alleen voorbeelden van bereidingen
in "batch" en op kl ein e scha al-geno emd. ---~... .; I .r':''. . '. t ,' , .1 \\ " . I ~ ', I v', VO, (0' I"
2. De hydro l y s e va n aethyl e en oxyd e.
De z e is mOGelijk bij elke
P
H
.
De rea ctie s , die opt r e denzijn de volgen de :
,.
C2H 4G 2C2H4
C 3C2H 40 + H 2u + H20 + H20 --~ CH2üH-CH2UH CH2ÜH-CH2 O-CH 2~CH20H CH20H-CH2 C) -CH2---eH2 O--JJH2-CH2 OH enz.Na afloop van de reacti e moe t het zuur uit het reactie
-mengs el ver wi jde r d kunnen wor den. L'len gebru ikt daarom
vee lal verdund zwav el zuu r
(1
1 )
of oxa al zuur (12) , diemen al s de calc iumzoumen krol neerslaan door midd el van
ka lkm el k. Di t proces kan continu ui tgevoe r d wor de n.
Een vo o r~ e el van oxaal zuur boven zwave lzuur is , dat het
meer qua nti tatief v8rwi jderd kan word en, daar calcium
-áxalaat een klei ne r e opl os baa r h eid heeft dan calcium
-sulfaat.
De produ ct en zl Jn resp. glycol , di -aet hyleenglyco l en tr i
-ae..:tl lyl e englycol . De vorming van de hoger e gl y c ol en kan men
'st erk\ ond erdrukken door de hydrolyse in zuu rmilieu te l a t en
plaatsvinden.
Er zijn twee manie r en , wa arop de hy dro ly se uitgev oe rd word t :
7
~ a. bi j lage t ezape r-atuur- (600C) en atmosf er i s che dr uk onder~ .. inv l oe d van Lzuur.
~?~ b, bi j hoge temperat uur en dru k (200 °C en 20 atm, ) in neutraal
~. mil i eu.
~
a
.
-t."
,
.
'"'i
- - -
-- 4
-ad
Na del en aan de methode verbonden , zl Jn weer :
het werken met corr osieve zou t opl os sing en; er is een
filtratie of centrifu gatie nodig om de zuut en t e ver
-Wijder e n ; verder wor d en complexen gevormd , \y ocr a I) tussen
zwav e lzuur en glycol, waardoor ni e t al het zuur -verwij
-derd kan worden. De z e complexen zi j n te destru e ren door
ve r hit ting Illet overma a t l ocg, gevolgd door neutralis atie.
Hi er bi j ontst aan evenwel lig meer zou t e n. Bet e r is het
daaronl, de zwav elzur e glycoloplossing t e voeren do or een
kol om, di e een hars bevat van het anion-absorpt ie - type.
Hi er bi j wordt al het zwav el zuur verwijd erd, ook dat wat in
het compl ex ge bond en zi t . De ha r s is t e regenerer en met
een 35;-soda-oplossing (1 3 ) .
b,'\'ii l me n de nadelen van de zu r e hydrolys e vermi j de n en
dus de hydrolyse in neutraal milieu uitvoeren, dan moe t
men bij hogere t emperaturen en dru kken gaan we r ken (14 ) .
Na d ele n van deze meth od e ten opzicht e van die van a)
zijn:
1. gr ot ere investe ring in de apparatuur;
2. vorming van hog ere glyc ol en, vo or nam e l i j k diglycol .
De z e hogere gly c olen hebben evenweL ook toepassingen en
zijn dus te verkopen.
Dji;gl y c ol wordt gebruikt als compon errt va n ni et-rokend
kruit , voor de ber eiding van pol y e st e r s en weekmake r s en
als vervanging smiddel vo er gLycer-Ln e bi j kl eu r e ndr u k.
r~r i g l y c o l word t voor namelijk voor de fabricage van
weekma k er s gebr u ik t . Ve r d er is he t een mi d d el t ege n
ve r k oudheid( een concentrati e van 0,005 ppm in lucht zou
ree ds onv at ba a r maken ).
Bet r-ef I'end e deze met hode besta a ll in de 1i t er a tuv r ge
-detailleerde geg ev e n s (15 t/ m 19 ).
')
Kor t e be~~p'!~jYlpg van het proces:
Aethyleenoxy de en water worden in de verhouding 1 : 6
(in volumi na ) gevoed aa r. een ruenger , De dampspa rin.tng van
het cx y de ü .• bj.: 2CY C ongevee r 1,5 a'bm, , zodat de druk in de men~er de z e waarde t e bo ven moet ga an, wanne e r men water
van 20 C gebru ikt . He t oxyde komt ui t gekoeld e opslagtanks(SoC).
De grote overmaat water is nod.ig om de vorming van hogere
gl y col en te \.Qllder druk~~e n... Het mengs el wordt voorve r warmd me t
,\ st oom t ot ,~ 2üOoC en naar de r ea ct or gel ei d, waa rin de tem
-pera t uur 2000C en de dr uk 20 atm. bedr aagt . De re ac to r i s
ge vu l d met ~j~e~Yl l'ascLi r;-J'irl{; en. .:~;e ~,~actie w8:rm.1~ wordt
af g ev oerd door koe l i ng met wate r . De ver bl i jf tijd van het
rea c t iemengsel i s ~ uur, ber eke nd op de lege react or.
--,'
\
.~.
IV.
- 5
-vaD de re ae t er wor dt de r-uwe t;ly co lo plcssing naar
een 3-traps verdamp er gevee r-d, waari n het &!,uot s.t e__
gedeel..!s-van he t wa.ter uit de oplossi ng verwi jderd wordt.
De geconcent r ee r d e gLyccLop.l os sLng wor d t ve r v ol g ens aan
eer: v acuumdestLl.Lat Lo ('l:U ~ :r '':'orl:':~Yl. ::::L (l(~ " T f; t e l :olc)nl
wordt het overgebleven wa t e r ov e r de top verwi Jderd; in
de tweede kol om komt het zuivere glycol over de top en in
de derde kolom worden digl y c ol en triglycol ( + tetraglycol)
ge s ch e i d.en.
:De ga.ieLe apparatuur kan in staal uitgevoerd worden,
da ar dit niet door de gl y col en wordt aangetast.
BBREIDn:G ;rAr.~ IET BSli CDI GJ)~ L:'~T'IYL.~BN()XYDE .
Di t kan men op twee wijzen doen:
a.) Door ~i rec te oxy dati e van ae thy le en ;
b , ") Ui t aethy leen via aeth.fleench l t r fYdr ine.
ad a. Lu ch t en ae thyleen wor d en over een zi l ve rka talysat or in "fi x ed bed" ge l ei d bij een t emperat uur van 220-2800C. en een druk van 1 atm. De r ea ct i es , die opt r e d en zi jn: C2H4 + t 02 > C2H 40 + 28000 cal./mol. (I) C2H
4
+ 3~ 2 ~ 2e02 + 2 H20 + 316.00 0 cal. /mol.(I I)Onde r de bun st igs t e con ditiesword t 30;: van he t aethyle en
in kool di ox yd e omgezet en 60~ in ae thy l e enoxy d e. Men moet,
voo ral door reacti e 11, zeer veel wa rmt e afvoeren. St i jgt
de t emp eratuur bov en 2800
C
dan wo rdt al het ae thyl e en inkoo ldi oxyd e omge zet. De levens du ur van de kat a l y sat o ~ is
ongeveer een jaar.
He t aethy le enoxyde ~ordt ui t het gasmeng s e l gewonnen
door absorpti e i n water.
De koel i ng kan ~en bewerks t elli gen door inert gas aan het aethy l een toe t e voegen , waar voo r in het bij z ond e r
kool dioxyde i n aanme r-kt n« komt, da a r di t react i e 11
onderdrukt. l,:en kan du s r:e ci r cu läti e- töe passen-. -_..
ad b.Chloor en ae thy leen wor den onde r i n een toren ge l ei d ,
waar in wat e r naar ben eden stroomt. De optredende reacties
zi jn: CL2 + H 20 • HOeL + HCL (1) EOCL + C2H 4 to CH2CL CH20H ( 2) C 2H4 + eL2 .. "'v.H2'-'er, Cn2CL (3) - 6
-- -- -- -- --- - - - _.-- -
-- 6
-(vervolg ad È.)
~ea c ti e (j) ~o r dt on d e r d r u kt door gr ot e overmaat
ae t hyleen te ge b r u i k e n en de concen t ra t i e van het
~ chlof~ hy d ri ne l a ag t e houden; topt e mp erat u ur va n de tor en
i s 20°C, bode mteT:'Jp er at u ur i s 50° C. lie t prod u c t i s een
wat e ri ge 4/s- o plo s sine; van chl.9-rohyd ri ne• De ze wo rdt me t
kalkme l k gerrenLd en na nr een reac t ie va t gel e id, dat met
op en st o omverhi t t i ng op 10 00C word t ge h ouden . Er ont
-wijk t ae thy l e en oxyd e , ve r me n g d met st o om en di ch l o r i d e:
2 CH
2CICH20H + Ca(OH ) 2~ 2C2H
40
+ 2H20 + CaC12x He t gasmengse l wordt naar ee n fractiovneerkolo m ge l e i d,
waarui.t het aet r.yLe e no xyde prac t i ech zuive r ove r de top
komt.
80~ va n he t ae th yl e e n word t bi j di t pr o c es omg e zet
i n het ox y de en 12~ i n he t aethyleendi ch l o r id e.
He t i s vo o r d e liger het chl orohydrine eerst met be~ulp
va n kalkmelk i n aet~yleenoxyde om te zetten en dit ver
-vo l ge n s een hydro lys e t e la t e n onJergaan, da n het
chloro h y dri ne i n e e n s met 10 00 of soda i n gly co l om te
zette n, wat men bi j oudere pr o c e s sen wel deed(zi e onder 11) .
c'I
De gro ot st e kostenf a c to r bi j he t pr oces ad a) i s gel egen ( ')
i n de pr oce s kost en ; bi,] het pr oc es b) i n de pri j s va n net /L'( ,
chl o o r (20, 21) • ~ /
He t ox y d e vo lgens h) bereid, komt op het oee n bli k goe dkoper.~
"'i l men directe ox y d ati e va n aethyLe en toepa s se n, dan hee f t
~en Go e dkoo p aethy leen no~i~ , uit aardga s bijvoor b ee ld._ I~
7
/ Eu ropa i s het aetryLe en echter duur, d.aar het gemaakt <jÎ1.0et ')
/ '.'lo r d en uit ~e:t;hyl:een , ui t al coh o l , of ce'.vo n n e n ui t coke s
-overigasà éri, ~_
Vo o r het f a bri ek s schema i s ce kozen de hydrol y s e va n
aethy l ee n oxyde tot gly c ol in ne u t ra al r:1ilieu.
VO-Jrdelen va D dit proces ten opzichte van de zu r e
hydrolys e zi jn:
1. minder co r r os ie ;
2. geen filtr atie va n zo uten.
.ue n nadee l van he t proces i s de vo rm i nG van hoge re gl yc o l e n
en dus mind er opbr e n g st a811 gl yc o l . De hoge re c;l y co l en hebb en
is I kcal/kg oe
11J,398 " (bij 4)°e)
aethyl e en oxy d e;
- -- - -- - -
-- 7
-V. Iv:.ATERI AAL- en ''!ARl.iTEBALAI·;S V.A3 Ir'::;:;: fHOCES.
Ae t hy l e engl y co l kan l on end gepr odu c e er d worden in ho ev ee l
-he d en, die variëren van 20 - 200 mi l l e poun d s pe r jaar ( ~) .
Voor he t fabrieksschema is een waa rd e tussen de beide gren z en
affilgenomen, en wel ongeveer 30 llii l l .poun d s per jaar. Dit komt
ne e r op een pr od uc t i e van ± 1,5 ton per uur.
De bespreking van de bal ans en zal appa r a a t s wij z e ge s ch i e
-den.
A.De menger.
Aeth y +een oxy d e en wa t e r zlJ n mengba r e vloeistoffen, zodat
een ejec teur-menger ge brui kt ka n wo r d en.
':Ie Lr.t.en de aethyle enoxy de-stroom, di e 1, 35 ton per uur b e
-draagt, me esl eu r en do or een wat e r s t r oom van 9 ton pe r uur .
l) ,c " ';ve geb ru i k en deze gr ot e overmaat wat e r , omdat and e r s bij de
~ r eactie teveel hoge re gl y col en gev oTIJd zouden wor d en.
Bij 20°C bed z-a agt de dampapanrri.ng van he t ae t h yl e en oxy d e
\ ongeveer 1,5 atm. zod~t ~e er voor mo et en zorGen, qat de druk i n de aanzu iglei ding va n het- oxyde niet bene d-en 2 atID\ komt .
Het cevoe d e wat er he eft een te~p eratuur va~ 250C en wordt
door een centri f ugaal pomp onde r een druk Vffil 20 atm. door de
\,' ".' ejecteur via de voorwarmer na ar de re actor gepompt .
He t ae thyle en oxyd e komt ui t va t en, wa a r in het onder een
"-\ stikstofdruk van' ~ atm~ bewa ard wor dt . De tempe ra t uu r in dezê
vaten bedraagt 20 C. li:at eri a al b a l an s : 9 ton H20 + 1,35 ton oxyde ---- 10, )5 ton mengs e l pe r uur "'arm t, ebalans: de soor t e l ijke 'warmt e van net wa t e r " 11 " " " oxyde de menówa rmt e bedraa gt 1,5 kcal /m ol
_ od ~d de temperatuur van het mengs el T , berekend wordt uit:
9000 x 1 x(25-Tx) = 13 50 x 0,398 XX(Tx- 20 ) +
~50x1
,5
x2~~
0
°
Tx = 19,9
c
.
B.De voorwarmer.
In de reactor_~eerst een ~emperatuuro-van 180 - 2000e.
He t mengs e l moe t :dus)van 19, 9 e tot 190 C)voorgewarmd wor d en.
De eoor-te Lä jke'<warm'te va n he t wat er nemen we weer
1 kca l / kg oe. ( ~ /JI t f ." ,.\, I t: /) ,....,. f'.• .,( I ,',\0, , I \.' {Ji h &.-l Á( I'lr ,I " ( ' \ .. 1.- - ",) -r I ' \', •. !t I,\.. Á....~ .'
\'
/'/.J-.-I ~ ,"-/ ' ,(.~~ 1.(
~
r
,.\', -f '28
-Voor de soortelij ke wa rm t e va n he t oxyde nemen we een gemi d d e l d e wa a r d e van 0,315 kcal/k gOC we lk e wa a r d e volgt uit onde rstaande
gr a f i ek: '
0."
0) 0,1. 0) I5~?
k~ __ L---~-- --en hog e r . ---i~ .----.-.--.-..~--- ~.__ "._. _ UJO'C C. De reactor .Wann e e r we het aeth yl eeno xyde omzetten me t het "recycle"
-wa t e r van de verdamper, wa a r i n dus al wa t gl yco l zit (0,08 ton/uur: daniwordt 95
%
van he t oxyde in gl y c o l e n omgezet. Deze -glycolenb~staan voor 86 ~ Be~ u i t aethyl eenglycol
! lll~ " d i - " . 3.:
"rn
- "
,./1 \ " , " \ ,, \ "' ""
' \ "P" '. \.',~t :.., . 9-,I
i ,
( Verd er ontst aat een ger inge hoeve elh ei d acee taldehyd e ,
-, i namel ijk 0, 03 ge'!-!;h van he t t ot a l e reactiemengs e l , terwijl 0, 6gm,fo \ van he t reacti emengsel ae thyleenoxyde blijft .
Veruer ont st aat er ]'.~at e riaalbaLansi Er ontstaat per uur ~r wa s al aanwe zi g Totaal dus Er bl ijf t over Ui t de react o r 1,53 t on ae t hyle engly c ol 0,08 " "
T;1)1"ton/uur gl y col
0, 15 t on/ uu r di -aethyl e englycol
'\
°
,
°
34 " tri - " ', 8,49 " aan wat er \ 0,0 6 " aan oxyd e 0,003 " i s ac eet al d ehy de komt iot .10,347 11 voor ti"
he tgeen TIet de i nvoer van
9 t on/uur "sweet wat er " en 1 ,35 t on/uur ae thyl een -oxyd e kl op t . ;/armt ebala ns : C2H40 + H20 > CH 20hCH20H + 30,35 kca l / mol . (1 ) 2C 2H40 + H20 ~ CH20HCH20CH2CH20H + 58, 1 kc a l/ moL( 2) 3C2H40 + H20 , CH20HCH 20 CH2CH20CH2CH20 H (3)
De rea cti ewarmt e van (3 ) is ni e t bekend, maa r zal we l ongeveer
30 kcal/m ol . ae thy le enoxyde bedrag en, even al s bij reacties ( 1)
en (2) . Sl echt s 3 gewi cht s% van he t pr odu ct be s t aat uit tri~
aethyleenglyc ol, zodat deze bena de r i ng we l ge r e cht v a a r digd is.
De gegener e e r de wa rmt e is nu :
reacti e( 1) ; 1, 53 x 30,35 x 10 6 kcal/ uur = 0,75 x 106 kc a l /uu r
b 2 106 106 ti (2) : 9.g-f x 58, 1 x
"
= 0, 09 x ti 1/ 3 x 1cf 106"
(3) :0, 034 x 30 x 11 =0, 00 3 x ti 140 Totaal 0,843 x 106"
van 20 C~~nn.,edera t totwe d~so oq.-4o ewvord te elhe iopgdewwaa rmrmtd,e danafvo eri s henie r v oor nomet koe lwadit g:e r
-=---
6--0,8 43 x 10 .. 14 103 1 / . k I t
,I , .. ' ,! I , ,'t, ," ,; \ '1 \'\.'. I" , '\' 1~\"\ :r
C
LI~{.. :\ ,~ , . " Ir \ L / \~. u t M,I '!, ,1 1 \ I r I !t~(I I •~t.. ;\" Cl , ,I..rl''..... , I-''. ' 'J ..' 'J ~ 10 -\( \. \ ( t 1.' i.:,., • , :I~ ,, ," D. De ver damper . wat e r glyco l
"
11De voeding a~l de ve r damper i s een 18 g~w.% wa t er i ge
gl y col enopl os s ing. Het pr odu c t moet een
90
gew.%~op lo ssine; zijn. Dit vr-aa rt om een ve r dampinê;'''v'an- g-,-3 t on/uu r
aan wate r .
Om stoom voo r de verwarmin~ te spar en, l at en we de
verda mpi ng i n drie t rappen pl aat sv i n d en.
Dit kan gem akk e li jk, orada't het bes chikbare dr ukv e rval
gr oo t i s , daa r het reactie mengs e l een druk van 20 atm.
heef t . Het ve r dampte wat e r ("sweet wat e :J:S") wo rdt weer
terug gevoerd naa r de menge r . He t bevat 0,08 ton/uur aan
glyc ol . ,
De drukken in de drie trappen kie z en we res p. 10, 5;' 4 'Je n
0,65 atm. Voor de ver wa rmi ng geb ru i k en we stoom van 21 atm.&
De con d en s a t i e t empe r at uur van de stoom in de drie trappen
-i s dan re sp. 215° C, 1B4 oC en 145°C. De cond ensa t i e t empera
-tuur van de st gom, die i n de l aatste t ra p verdampt wo rd t ,
bed raagt 88,5
c
.
]',ateria al bal a ns: "' " .I.. ' " Ci ( '•.: ' \ :; ë,:
voeding:1,6 1 ton/u. gl yc ol produ ct : 1, 53 ton/u. gl y col
0, 15 11 di glyc ol 0, 15 11 diglycol
0,034 11 triglyc ol 0,034 I1 triglycol
8,49 11 wa t e r
O
,
lL
11 wat e r0,06 11 aetLyl e en ox;)de t o taal 1,90 4 11 van 1050C
0,003 " ac eet aLuer.yce to taa l 10, 347 11 van 1900 C ve r dampt :8,3 O,OB \ '.: ~ ... ~'-l-- '..i, , )1\ -," ï)" . \ V ' i:' " l \ v. -, • ," 'l '
..
'.
.
\,. : '-. C··-\'Het aethyleenoxyd e en het ace e ta ldehyd e worden i n de eers t e
trap verdampt, maa r condense ren niet in de tweede trap( kpt
-oxy de
=
10,7oC; kpt aldehyde=
20,BoC).Zi j moe t en dus via de ontluchting van de stoomma nt e l verwi j
-de rd word en, die hiero p berek end moe t zijn.
I
Bij eeDe snt r opomi j pdvai an dezeme t e r vangas s e:n-l' bedravoor dae ogt ontluch ti nngevee r g41/s e c, wo rd t. dega s s n el h ei d dan on .ev eer- gm/ s ec , wa t een redeli j ke waard e is.
"'armt e bal a ns :
"'e noemen de hoevee l h ei d st oom die in elke trap verdampt wordt ,
resp. : 81 ' S.. en S,;, ; de hoev e e l h eid st oom die we vo or de ve
r-'wa rming va n tle eeré t e trap ge brui k en: 8 •
De l at ent e warmt e s va n deze stoomhoe vge lhed en bij hun ve
r-zadi gingstemperatuur noemen we L , L
1, L2 en L3•
De ze verz adl gl ngat emper-aturen zijrltO t t t
e'
l ' 2 en 3·De kookte~peratuu r in de ve r schillen de trap pen st e l len we
vo or door:
tI ' t r r en t rl r ·
De vo e di ng zi j F. De soort e lijke wamrt e va n de vloeistof, C,
nemen we in alle t r appen ge lijk aa n 1.
-I ,.
\
1," "'fr .\\ \, \~'f'.
\,'.,
, \ r· \ 1 \ \\.11 11 11
l
• 11-lJu gelden de volgende warmtebalans-vergelijkingen .
Over de eerste trap: SoLo +
F
C
(tf - tr) = SlLl •11 11 tweede 11 8 1Ll + (F - Sl)C(tI - t I I)= 82JJ2. 11 11 derde 11 8 2L2 + (F - 81 - 82 ) C( t I I
-
t I I I )= 83 L3 Verder Ge l dt : S + C" S,' = 8, 3 ton/uur. 1 u2 + )~)e he bben 4 vergeli jkingen met 4 onbekenden, nameli~k
8
°
'
8l' 8 2 en 83,Hi e r bi j is de concentratiewarmte van de glyco loplossing ver
-waa r l oos d. Ve r de r de st ra l inbswa rmt e en de wa rmt e, die in de
oververhitte wa t e r damp aanwezig is. Voor een gl obal e bereke
-ning zijn deze verwaarlozingen wel ge oor l oo f d.
Geg even s: to = 215°C t f = 190°C Lo = 4~ 1 kcal/kg t l = 18 4° C t r= 190°C 11 = 480
°
t 2 = 145 ~ t r r= 158 ° C L 2 = 510 t3 = 88,5 C t =1050C L = 549r r r
3 F = 10.350 kg/uur.'".'e vi n den nu voo r de stoomhoeveelheden:
8 = 2550 kg/uur
°
81 = 2400 11
S2 = 2800 11
S3 = 3100
I
'
De wa rmt e , die wo r dt toegevoerd i n de eerste trap bedraagt dus
2550 kë/uur x 451 kcal/kg = 115 x 104 kcal/uur .
De wa r mt e , die wordt afgevoerd in de condensor voor de damp uit
de l aat ste trap, bedraagt
3100 kg/uur x 549 kcal/kg = 170 x 10 4 kcal/uur . Indie n de be r ek en i nt; juist gewe e s t i s moet het ver schi l van deze twee waarden, t ."'. 55 x 104 kc a l / g ur , ge l i j k zijn aan de
wa r mt e-i nho ud van de voeding bov en 10 5 C mi nu s de warmte-inhoud
van he t afg evo er de verdampte wa t e r boven 105°C. "a .rmt e-d.nhcud van de voeding:
8490 kg/u. x ( 190° - 105°C) x 1 kca l /kg OC = 72 x 10 4 kcal/uu r
1794 11 x ( 190° - 105°0) x 0,35 11 = 5,3 x 104 11
Tot a a l 77,3 x 104 11
12-/
- 12
-He t verdam pt e ':Iat er wer-dt afgev oer d bi j een gemi ddel d e
temperatuur van 13 5°C.
De warmt e-i nhoud be draagt dus:
8300 kg/uu r ( 135° - 105° C)
x
1k
cal~eo C
=
25x
104 kcal/uur .Nu moet dus ëe ld eü:
7'7,3 x 104 - 25 x 104 = 55 x 10 4.
Het deficit bedraagt 2,7 x 10 4 kcal/uur, hetgeen op de 170 x 104
kcal/ uur slechts 1,5~ uitmaakt.
E. Dë eerste destillatiekolom. , 1/". ' (... .
~ .' '.;,.
1
De destillaties worden alle in schotelkolommen uitge voerd .O
m
een zo go e d mogeli j k e scheidi ng t è-bewerkstelli gen ki e st mende dr uk zeer laag. He t verschil in vluchtigheid der te scheiden
pr o duct en ne emt name l ijk t o e bi j verlaging van de druk.
De ee r s t e de s t i l lat iek ol om we rkt bi j een druk van 10mm kwi k.
De terugvlo eiverhoudi ng nemen we 0, 1~\ De temperatuur in de con
-den s o r is 15°C. De bodem't-ëm-peratuurbedraagt 89°C , zi jnde he t
kookpunt van gl y co l bij een druk van 10 mrn kwi k. Dit i s dus een
benadering.
Via de top voeren we wat er af met een zuiver hei d van 99,99ï'~.
Het bod empr odu c t bevat mi nder dan 0,0 1 Ij; wa te r .
Mat e r i aa l bal an s:
Voed i ng 1,904 ton/uur
Toppr oduct 0, 19 Il
Bodemproau c t 1,714 Il
·'.'a rmt ebalans:
In de conden sor wordt aan wa rmti e afgevo erd:
(190 + 0,1 x 190)
k
b
/u~r
x 590 kc a l / kg=
12, 4 x 104 kcal/uur .De "reboilerl1-warmte i s t;el i jl\: aan de con densoz-wa.rmt e mi nu s de
warmt e-i nh oud va n de vo e:di ng bov en 15° C en pl u s de wa rmt e-i nh oud
van het ke t e l pr od u ct boven 15°C.
De vo e ding hee ft een temperatuur van 105°0. Zi j n warmte -inhoud
boven 15°0 be draagt du s:
1714 kg/ u. x( 10 5° - 1500)x 0,606
kD8}kgcD
+ 190ke;u
.
x( 105 °-1 5° 0) x1 kca }.kgoO
=
9,5) x 10 4 kca l/ uur .3-I
~---' - --"
- 1)
-De warrnt e-d.nnoud va n net ketelproduct boven 150
e
bedra at t :171 4 kg/uu rx(89 0e - 150e ) x 0,598 kcal/kg Oe
=
7, 6 x 104kcal/uur.Zod at er ( 12, 4 - 9,53 + 7,6 ) x 104
=
10, 5 4 x 104 kc a l / u u raan de "re b oil e r l1 toegev oerd dient t e wo rd en.
F. De twee de des t illat i ek o l om.
hi e ri n wordt glyc o l va n de hoge re glyc o l en ge s chei den.
óve n a l s bi j de vori ge desti lla t ieko lom nagenoeg volkome n.
Ei j werkt bij een druk van 5 m.n kv.Lk. De t op tempe ra tuu r is
s
o?o
en de bod emtempe ra tuu r 115° 0, wanne e r we weer aannemen , dat de
druk o~ de bode2plaat 5 mrn kwi k is en het bodemproduc t zu i v e r
algly c o l is. He t i s dus we e r ee~-b~~adering.
De ter ug v lo e i verhouding i s ween e, 1 ~
, ~/
]i7at e r i a alba la ns : '
Voeding 1, 71 4 ton/uur 890
e
Topprodu c t 1,53 11 gl yco l so o e Bo d e mpr o d.uc t O, 1S4 " 1150e. V!ar mt e b a l an s : In de con d e n sor word t aan warm t e afge vo e rd : (153 0 + 0, 1 x 153 g kg/u. x 245 kca l /kg
=
41,2 x 10 3 kcal / u u r . De war'mt e-d.nhoud 1530 kg/uur + 18 4 " De wa rmt e- inhou d 184 kg/uur va n de voeding bov en sooe i sx
90ex
0,63 kca l /kg Oe 3 x gOe x 1,0 11=
10,35 x 10 kc a l /uu.r .Vffil he t ketelpro duct boven sooe is:
x 350e x 1,1 kca l/kgOe
=
7, 1 x 103 kcal / u u r .L
•
Aan de "re boi ler" moet dus aan warm t e toegevoerd wo r d e n :
3
(41,2 - 10,3 5 + 7, 1). 10 = :57,95 kcaLz'tau.r-,
G. De de rd e des t i lla t iek o l02.
Ei er i n wo rd t di glyc o l ges ch ei den va n triGlyc o l , nagenoeg
volko men.
Geg e vens :
druk , 3 mm kwik
t opt emperatuu r 10 20e
bo d emt emp era t uur 13 2°C
terugvloelve rhou dfng 0, 1.
~~
14-. I
• I
- 14
-Mat er i aal bal an s:
Voedi n g 0, 184 ton/uur Toppr od u ct 0, 15 " Bod emprodu ct 0,03 4 " di gl y col trie1ycol \1'a rmt e ba l an s: Con d ens orwa r mt e (150 + 0, 1 x 150 ) kg/ uu r x 15 6 kca l / kg = 25,7 x 103 kcal/uur. 1'a r mt e- inh oud van de voeding boven 10 2° C:
150 kg/u.x 13°C x 1, 2 kCal~gO c + 34 kg/u,x 13°C x 1,0 kcal/kgoC = 2,8 x 103 kcal/uur .
'Ya rmt e-i nhoud van he t bodemproduct boven 10 2° C:
°
°
-:
34 kg/uur x 30 C x 1,0 kca l/ lI:g C = 1,0 X 10..) kca l / uu r .
Dan is duS toe te voeren aan de "reboiler" :
(25,7 - 2,8 + 1,0) 103 = 23,9 x 10) kca l / u ur .
VI . BE BEREKE.NLJG VA:\[ EBl~ AP.FiUi AAT.
Hiervoor i s geko z en de berekening van de derde destillat i
e-kol oI1l .
a. Berek e ni ng van de di ame t e r .
'~ie nemen de afs t and tussen de schot els 30 cm. Er i s een maximale toelaatbare ga s snel hei d, waarbij nOD nagenoe g ge en
meesl eu r i ng van vl oei st of de el t jes optreedt. De z e is volgens de
formu l e van Soud er s en Br own : r• "','~' .;:r: v , \ Vd =
C
~V
Hi e r i n is vd de dampsnelheid in m/ s ec ; dL de di ch t h e i d van de vloeistof; dV
de di ch thei d van de damp;C een con st a nte, die voorn amelijk afha ngt van de pl a a t
e-af s t and; i n m/s e c'
•
Bi j een plaat: af s t an d van 30 cm is C = 0,025 .
De gemi Jd e l d e t empe r a t uur van de kol om is
t
( 102 °C + 13 20C)=11 70C.5-=
0,025~V1114
V 1 ~x
=
'7,:5 m/se c.•
- 15
-De di ch t h e i d van di çlyco l bi j deze tempera t uur i s 111 2, van
t riglycol 1118 kg/m3• De d.i cht h eid van de damp van di gly c ol bij 117°C is 1, 32xl0-2 -: ( kgj m3• \ ),~. ~, \ '(\ ',\'P ,( ,. I f\~ f I
De d ampa t rocm boven de voe di ngsschot el i s 165 kgjuur( zi e V - G) .
De volume s troo m bed raazt dus:
_ _ ...;..16.::.;5::.-_ : - - _ _ m3 3,5 m3/
2 / sec.
=
sec .1,32 x 10- x 3600
Hi e ru i t volgt voo r de doorsned e van de kiom:
~
:§
=
0,48 m2•Zoda t de di ame t e r 0,78 m bed r a ag t .
~. Be r ekeni ng van de hoog t e.
Hi ervo or moet aller eers t het aant a l theor etische schotels
bek end zi j n. Di t i s gemakkelijk t e bepa l en volge ns de me t h od e
van McCa b e-Thi el e.
•
y
f
ll10l%
• kt:;.,_
_~~-:.e
.
_
1_ -/ / / {, EVUl W~"Lth D~Ly~L Tr-
1
lyC....A b~3
M~kw
.
;
1
'
,
1.
,I )'o"r. F...
X.
t'tl",L% - 16-I • , fl f , ' • y' 1'";'\ \ . " r 1\ t
1,.V':.:
r-:
r V ~/ " / I ( \ l '.,.( t . • I..
•
- 1
6
-•
-_.~--"'-_....-
.... -hU• ...,,,-'-=:~-.-I-.._ - - -'- - ' _.. - .. "- -" ---"._. Nemen we d e zui verheid va n he t afge tapt e dyglycol 99,5 mo l ~~ en dus die van het afgetapt e tri gl y co l ~G,g mol%
,
dan kom en wet o t 9 theor e tische schotels.
De theorie is ontoe r eikend om nu uit het aant a l theo re tische
schotels, he t aa ntal Ilrac t i sche schotel s t e berek ene n. Nemen we
nu echter een "overall effic i ency " van 50>~ aa n, dan komen we tot 18 pract i sch e schote ls . In de l iteratuur i s de gr o ot t e van de z e "e f ficiency" niet te vin d en.
De hoogte van de kol om WJ rdt dan
17 x 0,3 + 1
=
6, 1 m..e ki e z en de 'I e f fi.c ie ncyl~ zo l a ag omdat de vloei sto f-l aag,
di e op de plaat staat een ~r Gëringë~o og!e mo e t hebb en, daar
het hie r een vacuumdes t i l l a ie" -bËfti;e'~--Er' i s -d'ü s ni et zov e el
mogel i j kh eid voor contac t t us sen de ops t i jgende damp en de op
de pla at staili~de vloeistof .
.Je verwerki ng van de vloei stofstro om za l bi j de z e kol om
geen mo ei l i j kh ed en oplev e rell. De vloei stof stro om in het boven ste
gedeel t e Villl de kol om bedra aGt : 0, 1 x 150 kg/u.
=
15 k0jU. Die i n het onder ste ged eel t e: dus ~e l l ager zijn dan i n r ! . I ~t,. :( J ~ . \'\ ...{--34
kg/ uu r + 15 ki /u ur=
49
kb/uur.49
kg/uur komt onge vee r ov e re en me t1}
,6
cm3
/ sec, een st r o omdie door een over loop van 4J cm l ent,te gemakkel i j k verwerkt kan
wo r d en.
De dampst r oom i n het on der st e gedeel t e van de ko l om bedraa gt
sLe ch'ts ongeveer 15 kb/uu r . De darnps ne lheid i s dus bi j gel i jk
-blij vende kol omdi amet e r bovea en on der de voe di ngsscno t e l nog maar 1 x 7,3 m/ s e c.
=
0,66 m/se c.rl
De plaat s el i jke "effici ency" za l hi er
het bov ens t e ge d e el t e van de KöTorn. ...
-... ---» >.---.
----.---~~ FABRIBt, SSCnEl\~A LI TEllATuüRLIJST.
3
,
12 9. 7, 120. 389. ) 1. U11ma nn, Te chni s che bnzykl ope di e~
~(.. . ~:f _ 14J , ~. .j , 2. lCirk,Otbmer , Te~ ~d" ~l1cy c lopedi aÎ
(.4.A""'·;': 'N,·ç."'·7i ) 3. F.P. 729952, So c.Fr . de Cataly s e Gén é raly s~e4. Cu rne & Johns t on, Glyc o l s (1952)
5. U.S.P . 24 5 13)) , Dujont de .Jemou r-s & Co 6. D.B..I;. 709 983 , " 7.
u
.s .
v
.
21528 52, ti 8. Br i t .I'.5 75 38 0, " 9. U.S.I . 22854 48, " 10.U. S. I'.221162 5, ti 11.D.R.P. 416 604, Chem. Fabrik Kal k 12.D.n.p. 7014 63, Soc. Ca rbochimi qu e Belge 1j .U.S.P. 24094 41,u
.s .
Industr i al Chemi cals Inc. 14.F.l). 697 786, I .(.,.Fe.rbe n Indust r i e. 15.Fiat Fi nal ~epo r t 875 16. Bi 0s " " 360 17. " " " '/13 18. ti " ti 776 ~ 19. ti " ti 1859~
'~ , \ 20.Petroleum üe fi ne r 28 (1 94 9~ 21. " " 28 (194 9) 22.In d.Eng.Che m. 40 (1948) /.- 23.Brown, Uni t Ope r at i on s .I
~
24.Fait h, C.S . In du strial Ch emi cal s (19 57)Z
25.John H.rer ry, Chemi ca l 3ngill eers Ea n d b ook (1 953)~--- '
..----
--. > :1(..
I I
, ,
.
,·
·
·
·
1091 D ; orgaan van de
Stich-Haag,
1956-·
"·
, >•
, , ",··
.'·
, > , > > > > > , >9 Bouwkunde. architectuur. stedebouw en weg. en wa· terbouwkunde
1210 G
Planning outlook; Town Planning Institute journal. London, Oxford Univ. Press, 1956- . 24 cm. vol.
4-719
n
19 Ranke. V.J.C. von. und Nieb1er, H. Perspektive imInge-nieurbau insbesondere im Strassenbau; die Darste11ung raumtiefer Objekte für Entwurf und Bau. Wiesbaden, Bauver1ag, 1~56. 25 cm, 8+141 blz.. blz. 139-141 lito opgn., 2 tekn. los achterin.
n.B 25 q
Report of departmental committee on coastal flooding; by the Home Office a.o , London, H.M.S.O.• 1954. 25 cm, 48 blz., 1 krt los achterin.
Leeszaal Rubey. H. Route surveys and construction; 3rd ed.
New York. MacMillan, 1956. 18 cm, 15+282 blz.
Engineering surveys series.
n.A 325 H. 4
Sattler, K. Betrachtungen über Theorie und Anwendung von Verbundkonstruktionen; nacb einem auf der Tagung
"Gestalte ter Stahl" in Berlin am 28. April 19\)4 gehal-tenen Vortra2' Köln. Stah1bau·Verlag, 1954. 25 cm,
30 bla., afbn.
Deutscher Stahlbau-Verband. Veröffentlicbun2en, Heft 4. n.B 575 j
Schoszberger, H. Bautechnischer Atomscbutz. Düss~ldorf,
Beratungsstelle für Stablverwendung, 1956. 24 cm, 64 blz., lito opgn.
Streek- en stadsvervoer 1955-ting Tramarchief (S.T.A.). Den 32 cm, no. 1- .
Voor 1956- zie: Nederlands maandblad voor streek- en stadsvervoer.