R ec en zje 1 8 5
Z HISTORII PENOLOGII I POLSKIEJ MYŚLI PENITENCJARNEJ
Do nru 13/1966 dwutygodnika „Gazeta Sądow a i P en iten cjarn a” dołączony został specjalny dodatek historyczny z okazji T ysiąclecia P aństw a Polskiego. W jednym z artykułów tego dodatku (Beccaria w P olsce X V III w iek u ) B. Leśnodorski p isze najpierw o dziele Cezare’a Beccarii D ei d e litti e d elle pen e (1764 r.), om ów ien ie to rzucając na tło rozkw itu teorii prawa karnego w dobie ośw iecenia. N astęp nie B. Leśnodorski pisze o tym , jak przyjęto traktat Beccarii w e ¡Francji, A nglii, R osji i Hiszpanii, w reszcie w P olsce {tłum aczenie na polski, O p rze stę p stw a c h i karach , w ykon ane przez Teodora W agę, w yszło W 1776 r.), jak w p łyn ął on na rozwój nauki prawa karnego w P olsce (m.in. w U n iw ersytecie K rakowskim ), a szczególnie teorii kary i krym inologii.
Na okres ośw iecenia przypadają w P olsce początki n ow oczesnej nauki o w ię zien nictw ie i sposobie w ykon yw ania kary pozbaw ienia w olności. R ozw ojow i teorii w tym zakresie pośw ięcony jest artykuł J. Sliw ow skiego N o w o ży tn a p o ls k a . m y ś l pen itencjarn a. Przedstaw ia on działalność na polu problem atyki p enitencjarnej szeregu uczonych, od czasów K sięstw a W arszawskiego, a także działalność tych uczonych praw ników , których prace stoją na pograniczu penologii i problem atyki w ykonyw ania kary, jak Rom ualda Hubego (1803— 1890), ojca polskiej nauki praw a karnego, i innych.
Z. Br. ,
O ZAŁOZENIACH FILOZOFICZNYCH POGLĄDÓW J. MAKAREWICZA W nrze 2/1966 „Państw a i P raw a” ukazał się tekst w ygłoszonego 19 X I 1965 n a posiedzeniu P olsk iej Grupy M iędzynarodowego Stow arzyszenia Praw a K arnego (AIDP) w W arszaw ie przem ów ienia W. W oltera O założen iach filo zo ficzn ych po g lądów Juliana M akarew icza, zm arłego w 1955 r. teoretyka praw a karnego, b yłego długoletniego kierow nika katedry praw a karnego U niw ersytetu Jana K azim ierza w e L w ow ie (ze zleceniem w ykładan ia filozofii prawa), uczonego, „który na zaw sze zapisał się w księdze historii nauki, do którego tw órczości pow racać będą poko lenia badaczy historii prawa oraz ew olucji polskiej m yśli praw niczej” — jak sfor m ułow ał W. W olter na w stęp ie sw ego przem ówienia. J. M akarewicz jest przede w szystk im autorem w ydanej w 1906 r. w Stu ttgarcie pracy Einführung in d ie P h i losophie d es S trą frech t. Głośną była też jego praca P o lsk ie p ra w o karn e P o lsk i p rzedrozbiorow ej, w ydana w 1910 r., w ydany zaś w 1924 r. W y k ła d p o ró w n a w c zy p raw a karnego jest jedynym u nas tego rodzaju dziełem przedstaw iającym ew o lu cję poszczególnych problem ów ogólnej nauki o p rzestępstw ie i karze.
W tym że zeszycie „Państw a i Praw a” w ydrukow any jest tek st p rzem ów ien ia (wygłoszonego na tym sam ym posiedzeniu AIDP) S. P ław sk iego W alka M a k a re w i cza o praw orządność.
Z. Br.
TEORIA RACHUNKOWOŚCI W. SKALSKIEGO
Tuż po śm ierci W itolda Skalskiego (1879— 1961) ukazał się w nrze 4/1961 „R uchu Praw niczego, Ekonom icznego i Socjologicznego” nekrolog p ośw ięcony jego pam ięci. Z kolei, w nrze 4/1965 tegoż kwartalnika, ukazał się artykuł W itold S k a lsk i ja k o te o re ty k rachunkow ości. Autor artykułu, E. Terebucha, przedstaw ia n ajpierw S k al skiego jako kontynuatora polskiej szkoły rachunkow ości — kontynuatora prac te
