przegląd
,
::::::~~::.~
6EOL06/CZNY
WITOLD CEZARIUSZ KOWALSKI
Katedra Geologii Inżynierskiej U. W.POZYCJA GEOLOGII INZYNIERSKIEJ W SYSTEMIE NAUK
wartykule opublikowanym w
"PrzeglądzieGeologicznym" nr l z 1960 r.
podając główneproblemy
współczesnejgeologii
inżynierskiej w Polsce, wykazano,
ż.egeologia
in-żynierska
jest samodzielnym
działemnauk
geologicznych, a nie
częściąsztuki
inżynierskiej. W ten sposób
określono,jak
najogól-niej,
pozycjęgeologii
inżynierskiejw
syste-mie nauk. Jednak w niektórych
środowiskachspotyka
się-
odbiegająceod ogólnie
przyję.;.tych -
poglądyna temat definicji i pozycji
geologii
inżynierskiej.W
środowiskachtych
ujawniają się nastę pujące nieprawidłowetendencje:
l.
Zawężaniegeologii
inżynierskiejtylko do
badań
dla
bliżejniesprecyzowanych
przed-sięwzięć
inwestycyjnych (np. dla pLanów
zagospodarowania,
przedwstępnychstu-diów itp.) z wykluczeniem
badańdla
kon-kretnych obiektów
budowlanych, ale z
jednoczesnym
włączeniem badańwszyst-kich innych
działównauk geologicznych;
2.
Zawężaniageologii
inżynierskiejtylko do
niektórych jej
działów(jak np. do
grun-toznawstwa,
geodynamiki
inżyniernkiej,regionalnej geologii
inżynierskiej);3. Uprawiania geologii
inżynierskiejpod
naz-wą
jednego z jej
działów(np. geotechniki).
W tej sytuacji w niektórych
środowiskach-zwłaszcza
niespecjalistów -
może powstaćza-mieszanie, co do pozycji g€ologii
inżynierskiejw systemie nauk.
Oczywiście pozycję każdego działu
nauki w
ich ogólnym systemie
określają właściwetemu
działowi
-
przedmiot i metodyka
badańoraz
własny
system
·
zawsze sprawdzalnych
·
uogól-nień
i teorii.
Definiując geologię inżynierskąjako
działnauk geologicznych
·
zajmujący sięba-daniem
środowiskageologicznego, jego
zmien-ności
i ewolucji dla potrzeb planowania
prze-strzennego i regiona'lnego oraz projektowania,
wykonawstwa i eksploatacji obiektów
budow-lanych wyklucza
sięz jednej strony
możliwośćwszelkich wymienionych
wyżej zawężeńjej
pojmowania, z drugiej
zaś określa sięwy-raźnie, że
przedmiotem
badańgeologii
inżynierskiej jest
środowiskogeologiczne i jego
ewolucja. Zatem przedmiot
badańgeologii
in-żynierskiej
jest przedmiotem
badańnauk
geo-logicznych. Przedmiot ten bada
sięmetodami
geologicznymi i -
dostosowanymi
do
kon-kretnych potrzeb gospodarki narodo\vej oraz
techniki budowlanej -
metodami
inżyniersko-geologicznymi.
Ponieważgeologia
inżynierska ma
właściwysobie sprawdzalny system
uogólnień
i teorii, którego
główną' cechąjest
rozbudowanie systemu prognoz
.
inżyniersko-geologicznych, jest
więc niewątpliwiesamo-dzielną gałęzią
nauk geologicznych, które
są jednocześnie głównyminaukami
podstawowy-mi dla geologii
inżynierskiej(tab. I).
Dokonując
analizy
całokształtuproblematy-ki
badań inżyniersko-geologicznych, wyróżnić można następujące działygeologii
inżynierskiej:
regionalną geologię inżynierską,geody-namikę inżynierską,
gruntoznawstwo,
mecha-nikę skał
(gruntów) i
geotechnikę(tab. I).
Po-nieważ
geologia
inżynierskabada
środowiskogeologiczne
pod
kątemjego rozpoznania i
po-stawienia prognozy dla
rozwiązańgospodar-czych
i
technicznych
uwzględniaćmusi ona
również
ekonomiczne podstawy
zagospodaro-wania regionalnego i budownictwa
orażtech-niczne
możliwości rozwiązańfundamentowa-'
nia wszelkiego typu budownictwa.
Stąd teżw
ogólnych podstawach
·
korzysta ona z
wyni-Tabela I GEOLOGIA INZYNIERSKA I JEJ DZIAŁY NA TLE INNYCH NAUK
Definicja Geologia lntynlerska
l
geologiidział nauk geologlc.znych zajmujących się badaniem środowiska geologicznego, jego l!!mlennośd
Inżynier-sklej i ewoluc)l. dla potrzeb placnawania przestrzennego i regianaJ.nego oraz projektowania", wykonaW'i!Jtlwa I eki~Ploatacjl obiektów budowlanych
t
t
t
t
I
~l
~l
~l
~-
l
Geodynamika Grunto- Mechanika Geotechnika Inżynierska znawstwo skał Opracowy-O zjaM'iskaeh O pochodze- (gruntów) wanle 1 urze-Regionalna geologia Inżynierska geologicznych nlu, ewolu- n siłach
ezywtstnla-d lntynlerslro- ej! l włas- działających nie sposobów
o
kryteriach wyd2!elanla l oceny jednorodnych, -geologicznych, nościach oraz o na- przeclwdzla-Działy pod względem lnżynlersko-geoloi1JI~nym, jednostek Ich ewolucji; strefowaści l (zwłaszcza mechanlcz- prężeniach odkształce-l łania wym zjawls- szkodll-geologU terenu; o prawidłowości leh rozmieszczania l Ich charakterysty- ~ch) grun- ntach śro- kom 1 nasila-Inżynier- systematyce wraz z d ch monograficznym opisem ce ze wskaza-niem wpływu t w (skał) d owiska nta pożytecz-oraz o 1i1PQ- geologlc:z- nych zjawisk sklej z uwzględnieniem ró:l:nycb potrzeb, różnych sposo- na gospodarkę sobaeh po- n ego (skal-geologlcz-bów zagospodarowalilis terenu, m.In. jego zabudowy. narodową l prawlenia nego, grun- nych l lnży-ekonomikę Ich w las- towego). nlersko-geo-budowńlctwa noścl. logicznych.
i
t
t
r
l
rr
l
i
i i
l
l
l
I I
~-
l
~I
~t
~ -~-~!l~
i
Nauki Ekonomiczne Geologia Geologia Hydrogeo- Geologia dyna- Petrografła Mechanika Fundamen-podsta- za gospoda-podstawy stratygra-Ilezna l regiODalna Tektontka Jog la Meteoro- miezna l g e o-fizyka Mineralogia l wytrzy. towanle,liu-Krystalo- małoś~ ma- downletwo l w owe rowanla re- geologia Paleogeo- log la g rafla terlałów technologia
glonalaego 1 Jogia ezwar- gratła Kllmato- eksploatacji
budownle- torzędu Geomorfo- logi a obiektu
twa Paleozoo.. logla Hydrologia logi a
Paleobota-nik a Geochrono-logia
Podstawy Nauki c eko-1 N au ki przyrodnicze" w szerokim sensie
l
Naukiogólne nomlczne techntezne
ków nauk ekonomiemych
~technicznych.
U-względnianie
wyników
badańekonomicznych
i
możliwościtechnicznych jest szczególnie
ważne w regionalnej geologii
inżynierskiej(w
któ-rej z
·
wymienionych tu dwóch elementów
większą rolę odgrywają
elementy
ogólnoe:konomicz-ne)
i
w geotechnice (w której nad elementami
ekonomicznymi
często przeważająelementy
techniczne).
Geotechnika, jako
działgeologii
inżynierskiej,zajmujący się
·
opracowywaniem i
urzeczy-wistnianiem sposobów
przeciwdziałaniaszkod-liwym
zjawis~omi nasilania
pożytecznychzja-wisk geologicznych i
inżyniersko-geologicznych,
chociaż niewątpliwie wiąże się ściślez
fundamentowaniem, nie
może byćjednak
działem
nauk
technicznych. Bez
poznania
środowiska
geologicznego i bez
uwzględnienia nie
·
tyl'ko 01becnie
działającychprocesów
geologicznych i
jnżyniersko-geologicznych,ale
-również
i tych, które
.
mogą powstaćw
przy-szłości,. niemożliwe
jest ekonomicznie i tech-
.
nicznie uzasadnione
rozwiązywanierzeczy-wistej problematyki :geotechnicznej. W
każdym razie geotechnika nie jest
i
nie
możebyć
ani
pojęciemszerszym, ani synonimem
geologii
inżynierskiej.·
Zakres
badań inżyniersko-geologicznychza-leży
od
inżynierskiej działalności człowieka,134
.
która w
zależnościod typu
·
budownictwa w
różny
sposób
wpływana
różnestrefy
środowiska
geologicznego,
powodującpówstanie
różnych
zjawisk
inżyniersko-geologicznychi
wymagając różnej
charakterystyki
środowiskageologicznego. Najogólniejszy schemat
wpływu podstawowych typów budownictwa
przed-stawia tab.
II.
Wreszcie
należy podkreślić, żewskutek
in-żynierskiej działalnOści człowieka powstają
w
środowiskugeologicznym procesy
inżyniersko-geologiczne, które
możnai
należy traktowaćjako
specyficzną grupęprocesów
.
geologicz-nych. Wszystkie bowiem procesy
inżyniersko-geologiczne
mająswoje odpowiedniki w
na-turalnych procesach geologicznych, co
przed-stawiono na
t~b.III.
Sprecyzowanie
.
pozycji geologii
inżynierskiej·
w systemie nauk -
oprócz znaczenia
formal-no-metodologicznego -
stwarza
możliwościzapewnienia
peł.nego,harmonijnego rozwoju,
właściwego
tej nauce systemu
uogólnieńi
teorii. Takie sprecyzowanie pozycji geologii
inżynierskiej
ma
również pośrednio dużezna-czenie praktyczne,
zwłaszczaw zakresie
usta-lania i poszukiwama ekonomicznie
uzasadnio-nego i
·
technicznie najlepszego
wykorzysty-wania
środowiskageologicznego dla potrzeb
Rodzaj budownictwa Powierzchnio-we: drogowe, lotniskowe itp. Zagłębione: przemysło we, miejskie, hydrotech-niczne, i kolejowe. Głębokie: tunele, metro, kopalnie. Tabela D
PROCESY SPOWODOW ANE INZYNLERSKĄ DZIAŁALNOSCIĄ. CZŁOWIEKA
(Z NIEWIELKIMI ZMIANAMI WG W. A. PRIKŁOJ.IiSKIEGO- 1949)
Oddziaływanie na warunki naturalne
Zmiana wodnego i
cieplnego reżimu
ska-ły. Oddziaływanie
dy-namiczne z możliwoś
cią bocznego
wypie-rania gruntu spQd kół
Statyczne obciążenie
fundamentami.
Wyko-nywanie ;wykopów
fundamentowych.
Na-ruszenie reżimu
hy-drogeologicznego, cza-sami nawet znaczne;
·naruszenie reżimu cieplnego (praktyczne znaczenie ma tylko
w
strefie wiecznej marzłoci). Miejscowe obciążenie z osłabieniem całego górotworu. Naruszenie reżimu: hydrogeolo-gicznego, gazowego i cieplnego. Strefy pionowe i ich charakterystyka I Głębokość rzędu 1-2 m zazwyczaj strefa aeracji. Wilgotność zmienna. Sezonowe i dobowe wahaniatem-peratury - znaczne.
Obiektem badania są
przede wszystkim gle-by (i podglebia)*
II
Głębokość ok. 2 m i
ponad 2 m•• czasami
do ,10-20 m. Zwykle strefa aktywnego
wie-trzenia i wahań
wo-dy podziemnej: sezo-nowe wahania
tem-peratury zanikające
z głębokością. Wil-gotność zmienna lub stała. Obiektem ba-dań są skały (grun-ty) w strefie aktyw-nego wietrzenia, de wszystkim prze-ważnie nielite.
III Głębokość znaczna
-zwykle dziesiątki i
setki metrów.
Zwy-kle strefa pełnego
nasycenia wodą. Większe ciśnienie. Temperatura stała i podwyższona. Obiek-tem· badania są róż ne skały (grunty) częściej lite. Charakter zjawisk inżyniersko-geolo gicznych Deformacje powierz-chni drogi i torowi-ska podczas zamarzania i odmarzazamarzania
-wysadziny.
Powsta-wanie wgnieceń i
ko-lein.
Komprymacja grun-tów (osiadanie
dosia-dan;ie). Deformacja
skarp (osypiska,
zsu-. wy, obrywy). Zmiana
reżimu wód
grunto-wych (obniżenie i
pod-niesienie
zwierciad-ła, zwiększenie lub
zmniejszenie prędkoś
ci przepływu, zmiana
chemizmu). Wyługo
wywanie.
Ciśnienie górotworu. Wpływ strzelania.
Za-ciskanie wyrobisk górniczych. Osiadanie i zawały na powierzchni terenu -zmiany reżimu wód podziemnych z
przer-waniem się do
wyro-bisk. Wydzielanie ga-zów.
Ważniejsze, podlega-jące badaniom cechy i własności skał '!ysadzinowość. Wy-trzymałość na zgnia-tanie z możliwością · wypierania na boki. Plastyczność. Lep-kość. Rozmakalność. Włoskowatość. Wodo-przepuszczalność. Wytrzymałość na
zgniatanie bez moż
liwości wypierania na
boki. Wytrzymałość
na ściskanie. Wodo-· przepuszczalność. W o-,
doodporność.
Ogólne warunki wy-stępowania,
dysloka-cje, szczelinowatość. ·
Wytrzymałość - roz-ciąganie i ods.
paja-nie. Wodo- i
gazo-przepuszczalność.Wła sności plastyczne przy · zwiększonym ciśnie niu.
• W. A. Prlkloński pisze tylko o glebach. ••· W. A. Prlkłoński pisze, :te tylko ponad 2 m.
Tabela ID
POROWNANIE PROCESOW GEOLOGICZNYCH I INZYNIERSKO-GEOLOGICZNYCH
Procesy geologiczne Procesy inżyniersko..:geologiczne
Główna Rodzaj Przyczyny Skutki.
przyczyna procesu
1 2 3 4
'
Wykonanie i porzostawienie na czas Zmiliejszenie nośności gruntu
(spe-dłuższy odsłoniętych skarp i dna cjalrue ważne w budownictwie
cięż-wykopów oraz przekopów kim, wielkoprzestrzennym),
zbyt płytkie posadowienie obiektu defoimacje obiektu pod wpływem·
w strefie przemarzania, nierównocnie~o zamrażania i
od-mrażania podłoża, pękanie przewo-dó.\lf _wodociągowych. itp.,
Energia Wietrzenie posadowienie dających wysoką temperaturę chłOdni lub pieców bez deformacje obiektu wskutek nierów-nomiernych zmian termicznych pod-słoneczna odpOwiedniej izolacji cieplnej, loża,
·-~g.:odw.:~n~e~ie, zła melioracja .lub wys8dziny i pęcznienie (specjalnie
brak pokryw ochronnych przy·grun- . waine w budownictwie drogowym
tach wysadzi-nowych, ·
i
lotniskowym), · · ·użycie materiałów budowlanych pod- niszczenie zewnętrznych powierzchni legających wietrzeniu, zwłaszcza przy oraz elementów pod~emnych
spe-agresywnym działaniu przenikają- cjalnie niebezpieczne w przypadku
l Energia sloneczna i sila ciężkości Energia. sloneczna i sila ciężkości Energia sloneczna i sila ciężkości Energia sloneczna i sila ciężkości Sila ciężkości Sila ciężkości
136
2 Denudacja, któ-rej poszczególne rodzaje wymie-niono niżej Akumulacja, której poszcze-gólne rodzaje wymieniono niżej Procesy eoliczne Abrazja Powierzchniowe ruchy masowe Przepływ wody podziemnej przez skały (grunty) powodujący ciśnienie spły wowe, sufozje, kras itp. 3Odciążenie gruntu przy wykonywa-niu wyko.pów, przekopów, wyrów-nywaniu (pl8llltowaniu) terenu itd.
Wykonywanie nasypów, tam, grobli itd. plantowanie terenu przez zasy-panie obniżeń, wznoszenie obiektów budowlanych,
Usunięcie pokrywy ochronnej suchych piasów (np. usunięcie pokrywy
roślinnej)
Budowa zapory tworzącej dużą
wol-ną powierzchnię wodwol-ną zbiornika.
Podcięcie dolnej części skartpy,
ob-ciążenie górnej. części skarpy lub te-renu na wysoczyźnie wzdłuż górnej
krawędzi skarpy.
spiętrzenie wód podziemnych w
skar-pie (IliP. WS'kutek budowy zapory),
zwiększenie spadku hydraulicznego skierowanego zgodnie ze skarpą (co prowadzi do zwiększenia ciśnienia .
spływowego, do sufozji),
zniszczenie pokryw ochronnych (np.
roślinności),
niewłaściwe zaprojekt<>wanie skarpy, wykopu !lub przekopu (tj. bez
uw-zględnienia rodzaju gruntów i wa-runków występowania),
dynamiczne obciążenie skarp będą
cych w warunkach bliskieh równo-wagi granicznej.
Niewłaściwe obniżanie poziomu wód podziemnych w celu wykonania wy-robiska (wykopu, sztolni, tunelu itp.).
Spiętrzenie wody podziemnej (np. wskutt!k budowy zapory, budowy
kan~u i rowu nawadniającego, usz-kodzenie :przewodu, zahamowanie
przepływu wody gruntowej przez fundamenty itp.).
4
Odprężenie (dekomprymacja) gruntu.
Osiadanie gruntu wskutek jego
za-gęszczenia (komprymacja).
ZasY!Pywanie piaskiem ruchomym terenów zagospodarowanych, korazja eoliczna widoczna zwłaszcza na sta-rych budynkach i .pomnikach, nisz-czenie maszyn przez pyl kwarcowy unoszony w powietrzu.
Przekształcanie brzegów -
niszcze-nie zboczy
Osunięcie lub oberwanie skarpy na-turalnej lub sztucznej, pOłączone ze zniszczeniem obiektów w zarysie
ob-suwającej się masy gruntowej i na terenie przylegającym do dolnej
kra-wędzi skar.py.
Naruszenie stateczności skarp wy-robiska (wykopu) dzięki zwiększeniu ciśnienia splywoWlego,
upłynnienie gruntów kurzawkowych, rozwój zjawisk sufozyjnych, częś
ciowo •krasowych powodujących de-formacje terenu,
ewentualne podtopienie niższych te-renów przyiległych do obiektu (zbior-nika, kanału itp.),
ewentualne zawilgocenie suchych obiektów · dzięki podniesieniu wyżej
strefy podniesienia kapilarnego,
zmiana własności gruntów wskutek nasycenia ich wodą,
dosiadanie gruntów makroporowa-tych, powstawanie procesów sufo-zyjnych, zwiększenie prędkości roz-woju krasu na terenie przyległym do obiektu, które doprowadzić może do
niemożliwości spiętrzenia wody w zbiorniku,
powierzchniowe ruchy masowe . (np. w .przyczółkach zapory i wokół zbior-nika, a przy podziemnym przepły
wie do niżej leżącej doliny sąsied
niej również na zboczu tej doliny przy ewentualnym, j:ednoczesnym tworzeniu tam wypływów źródeł,
l
l
2l
3l
4Siła Ablacja desz- Orka wzdłuż spadku terenu, Eroo:ja gleb,
ciężkości czowa i akumu- wykonanie wykopu, . przekopu lub niszczenie skarp, wykopów, ·
przeko-lacja deluwialna nasypu bez wykonania pokrywy pów i nasypów,
ochronnej skarp. zamulanie rowów, kanałów i
urzą-dzeń melioracyjnych.
Sila Erozja boczna Budowa na terenie przy brzegu rzeki Podmywanie brzegów i wymywanie
ciężkości nieuwzględniająca jej erozji bocznej, gruntu spod fundamentu obiektu,
niewłaściwa regulacja rzeki,
zwiększenie spadku rzeki wskutek wymywanie gruntu spod filarów
Erozja denna jej regulacji lub kanalizacji, przez mostowych, .prowadzące do
niszcze-co zwiększa się jej erozja denna. ni a mostu.
Sila Akumulacja Szybka zmiana nurtu i tworzenie się Utrudnia [u b uniemożliwia żeglugę,
ciężkości rzeczna na jego miejscu płycizny przy braku utrudnia lub uniemożliwia
wykorzy-lub przy zlej regulacji rzeki nie od- stanie kanałów, portów, ujęć
wodo-powiadającej jej reżimowi. ciągowych itp.
Sila Akumulacja Budowa na rzece mpory, tworzącej Kolmatacja dna zbiornika,
ciężkości jeziora zbiornik wody praktycznie stagnu- zmniejszenie jego objętości wskutek
jącej. wypełnienia osadem.
Sila Diageneza Obciążenie c1ęzarem obiektu (budyn- Zagęszczenie (komprymacja) gruntu,
ciężkości ku, zapory, nasypu itp.), poprawienie własności i stanu
grun-i energgrun-ia tów prowadzące często do ich
ze-chemiczna melioracja gruntów. skalenia przejściowego (np.
zamroże-nie) lub trwałego.
Siły Drgania sejs- Wibracja maszyn,
w
zależności od warunków:rozluź-endogeniczne miczne nienie gruntów, zagęszczenie
grun-Trzęsienie ziemi Stosowanie środków wybuchowych. tów, bezpośredni wpływ na obiekt.
Siły Ruchy te kto- Obciążenie gruntu .powyżej obciążeń $cięcie w ośrodku gruntowym oraz
endogeniczne niczne granicznych.
SUMMARY
The engineering geology relies upon the fundaroen-tal sciences, to wit: petrography, dynamie geology, geophysics, geohydrology, stratigraphy and Quaternary geology, regional geology, founding and architecture, as well as on the economical bases of regional constructing. Having characteristic and typical area of study and its own research methods, the engi-neering geology represents an independent branch of geological sciences. The engineering geology is engaged in studies of geological environment, its changeability and evolution for the regional planning, as well as in projecting the performance and exploi-tation of building objects. Regional engineering geology, engineering geodynamics, soil science, soil mechancs and geotechnics are sections of the
engi-neering geology. The geotechnics - being engaged
in making practical the results of engineering-geo-logical investigations or elaboration and realization of means necessary for counteracting against the injurious phenomena, as well as of increasing the useful geological and engineering-geological
pheno-mena - cannot be regarded as a synonym of the
engineering geology there.
przemieszczenie jego części
wzglę-dem siebie.
PE310ME
J1HJKeHepH8H reOJIOrJ:m OCHOBhiBae.TCH Ha T8KJ1X
HayKax, KaK neTporpaqma, AMHaMMqecKaa reoJiorMa, reo<PM3MKa, rMAPOreoJiorMa, cTpa'l.'Mrpaqma, qeTBe:p-TMqHaa reOJIOrMH, perMOH8JibH8H reOJIOrMH, <i>YHAaMeH-TOCTpOeHMe, CTpoMTeJibCTBO, 9KOHOMJ1qecKJ1e OCHOBbl perMOH8JibHOrO CTpOMTeJihHOrO OCBoeHMH. PacnoJiaraa
xapaKTepHbiM cne~Mcl:>J1qecKJ1M 06'beKTOM
MCCJieAOBa-HMJ\ł J1 C06CTBeHHbiMJ1 MeTOAaMU: · MCCJieAOBaHMJ\ł,
MH-JKeHepHaH reOJIOrMH HBJIHeTCH CaMOCTOHTeJihHOJ\ł
OT-paCJibiO reoJiorM'IecKMX HayK.
HHJKeHepHaa reoJioma 3aHMMaeTcn M3yqeHMeM reo-JIOrMqecKotł cpeAbi, ee 9BOJIIO~J1ei\ł J1 npo~ecC8MJ1,
BJIJ1-HIO~MJ1 Ha ee J13MeHeHMH, AJIH ~eJiei\ł
npOCTpaHCTBeH-HOrO J1 perMOH8JibnpOCTpaHCTBeH-HOrO nJI8HMpOB8HJ1H J1
npoeKTMpO-B8HJ1H CTpOMTeJibHbiX o6'beKTOB J1 MX 9KCnJI08Ta~J1J1.
0TAeJiaMJ1 MH:lKeHepHoi\ł reOJIOrMM HBJIHIOTCH
perMO-H8JihHaH MHJKeHepHaa reoJiorMa, :11H1KeHepHaa reoAM-HSMMKa, rpyHTOBeAeHMe, MeXaHMKa rpyHTOB J1 reo-TeXHJ1Ka. llOCJieAHHH OTpaCJib, 38HJ1M8IOI.q8HCH npaK-TMqeCKMM npMMeHeHMeM pe3yJihTaTOB J1H1KeHepHo-reo-JIOrJ1qecKJ1X MCCJieAOBaHMH, T.e. pa3pa60TKOH J1 npM-MeHeHMeM cnoco6oB npeAOTBpax.qeHMH pa3pywMTeJih-HhiX J1 YCMJieHMH noJie3HbiX reOJIOrJ1qeCKJ1X J1 J1H1Ke-HepHO-reOJIOrJ1qecKMX HBJieHMH, He MO:lKeT
paCCMaTpl1-B8TbCH, K8K CMHOHMM MHJKeHepHOJ\ł reOJIOrMM.
DO AUTORóW l CZYTELNIKÓW "PRZEGLĄDU GEOLOGICZNEGO"
Z powodu zmniejszenia o 1/3 objętości kzech kolejnych numerów ,,Przeglądu
Geologicznego", Kolegium Redakcyjne anuszone było przesunąć szereg artykułów
zaplanowanych początkowo do numeru 3 poświęconego geologii inżynierskiej oraz
do numeru 4 o dwa miesiące.
Redakcja przeprasza Autorów za niedotrzymanie terminu druku i zobowiązuje