Tadeusz Marszał
Henryk Tyluś (1951–2006) burmistrz
miasta i gminy Szadek : wspomnienie
Biuletyn Szadkowski 7, 197-200
2007
T o m 7 200 7
* T a d e u s z M a r s z a ł
HENRYK TYLUŚ (1951-2006)
BURMISTRZ MIASTA I GMINY SZADEK
(wspomnienie)
H en ry ka T ylusia p ie rw szy ra z sp o tka łem w 1994 r. (a m oże ro k w cześniej). R ozm aw iałem z nim o m ożliw ości zo rg a nizo w a n ia p r a k ty k studenckich w Szadku. P o tem p a d ła p ro p o zy cja p rzy g o to w a n ia m ono g ra fii m iasta obchodzącego sw oje 700-lecie. P an B u rm istrz b ył człow iekiem niezw ykle życzliw ym . R o b ił w r z e n i e osoby otw artej n a innych. D b a ł o interesy m iasta i gm iny. D b a ł o dobro m ieszkańców . To on m i zasugerow ał, ab y n a p ie rw sze j stronie p rzy g o to w y w a n e j do druku m onografii m iasta p o ja w iła się dedykacja „ m ieszkań com Sza d ku ”. Żałuję, że nie m iałem okazji p o z n a ć go bliżej. C iepło w spom inam te kilka, m oże kilkanaście, rozm ów w je g o gabinecie. M yślę, że S za d e k stra cił dobrego gospodarza, który, ch o ć tu się nie urodził, to ko c h a ł to m iasto i ten region.
H e n ry k T y luś (H. T .) u ro d ził się 3 lu teg o 1951 r. w L u c ie jo w ie , w g m in ie B u czek , w ro d z in ie ch ło p sk iej. Je g o ro d zice, K a z im ie rz i W e ro n ik a z d o m u P iątek , p o sia d a li n ie w ie lk ie (3,5 h a) g o sp o d a rstw o rolne. P o u k ońc z e n iu szkoły p o d staw o w ej w L u c ie jo w ie , n a u kę k o n ty n u o w a ł w T e c h n ik u m R o ln ic z y m w Sęd z iejo w icach . W 1970 r. u zy sk a ł d y p lo m te c h n ik a i j t ó w lip c u te g o s a m e go ro k u p o d jął p ra cę ja k o s t ^ y s t a w P aistw o w y m G o sp o d a rstw ie R o ln y m * i
* Tadeusz Marszał, prof. dr hab., jest kierownikiem Katedry Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej Uniwersytetu Łódzkiego.
198 Tadeusz Marszał
w G ło g o w ej (ó w czesn e w o je w ó d z tw o p ło ck ie). W k w ie tn iu 1971 r. zo stał p o w o ła n y do o d b y c ia d w u letn iej zasad n iczej słu żb y w o jsk o w ej w G dyni, w K aszu b sk iej B ry g a d z ie W o js k O c h ro n y P o g ran icza.
Po p o w ro c ie z w o js k a w m a ju 1973 r. p o d ją ł p ra c ę w U rzęd zie G m in y w B u c z k u n a sta n o w isk u in stru k to ra. P o p rz e p ra c o w a n iu zale d w ie k ilk u m ie s ię cy, w g ru d n iu te g o sam eg o ro k u p rz e sz e d ł do p ra c y w P o w ia to w y m Z w ią z k u K ó łe k R o ln ic z y c h w Ł a sk u , b y n a stę p n ie o d lip c a 1975 r. k o n ty n u o w a ć p racę w W o je w ó d z k im Z w ią z k u K ó łe k i O rg an izacji R o ln ic z y c h w S ierad zu . W n o w y m m ie jsc u p ra c y H . T. w k o le jn y c h la ta c h a w a n so w a ł - p e łn ił m . in. fu n k cje z a stę p c y p re z e s a (od m a rc a 1981 r.) i p re z e s a S p ó łd zieln i K ó łe k R o ln ic z y c h w Ł a sk u (od w rz e śn ia 1981 do m a rc a 1984 r.) .
W drugiej p o ło w ie la t sie d e m d z ie sią ty c h i n a p o c z ą tk u la t o sie m d z ie sią ty c h w ż y c iu p ry w a tn y m H . T. zaszło szereg w a ż n y c h w y d arzeń . Z a w a rł z w iązek m a łż e ń sk i z U rs z u lą z d o m u S to d u ls k ą (ur. w 1954 r.) i w e w rz e śn iu 1976 r. za m ie sz k a ł w ra z z ż o n ą w d o m u je d n o ro d z in y y m w Ł a sk u , n a le ż ą cy m do je g o te śc ió w . W ty m o k re sie u ro d z iła się tró jk a d z ieci H . T.: A d a m (ur. 1977 r.), A g n ie sz k a (ur. 1978 r. ) i P io tr (ur. 1982 r.). W 1982 r. z m a rł o jciec H . T., K a z im ie rz (z a m ie sz k u jąc y razem z ż o n ą i c ó rk ą D a n u Ą w L u ciejo w ie).
W 1976 r. H . T. p o d ją ł zao czn e stu d ia n a W y d z ie la R o ln ic z y m w S zkole G łó w n ej G o sp o d a rstw a W ie jsk ie g o - A k a d e m ii R o ln iczej w W a rsz a w ie , k tó re u k o ń c z y ł w 1980 r., u z y sk u ją c s to p ie ń in ż y n ie ra ro ln ictw a.
D o p ra c y w a d m in istra c ji sam o rząd o w ej H . T. p o w ró c ił w m a rc u 1984 r. O b jął w ó w c z a s, n a o k res c z te re ch lat, stan o w isk o z a stę p c y n a c z e ln ik a w U rzęd zie M ia sta i G m in y w Ł ask u .
W 1987 r. ro d z in a T y lu sió w p rz e n io s ła się do n o w o o trz y m a n e g o m ie sz k a n ia w Ł ask u , w b lo k u p rz y ul. 9 M aja, g d z ie m ie sz k a li p rz e z k o le jn e k ilk a n a śc ie lat,
a ż do c z a su p rz e p ro w a d zk i w 2 0 0 4 r. do n o w o w y b u d o w a n e g o d o m u je d n o ro d z in n e g o w G o rc z y n ie k o ło Ł asku.
Z S z ad k iem H . T. zw ią z a ł się w 1988 r. 7 m a rc a te g o sam eg o ro k u zo stał p rz e n ie sio n y słu żb o w o do p ra c y w sz a d k o w sk im u rz ę d z ie g m in n y m . T a z m ia n a z a tru d n ie n ia b y ła z w ią z a n a z je g o w y b o re m n a sta n o w isk o n a c z e ln ik a. F o rm a l n ie w y b ó r n a stą p ił 4 m a rc a 1988 r., k ie d y to R a d a N a ro d o w a M ia sta i G m in y S zad ek n a w n io se k P re z y d iu m (u z g o d n io n y z W o je w o d ą S ierad zk im ) w g ło s o w a n iu ta jn y m p o d ję ła sto s o w n ą u c h w a łę 1.
Po z m ian ie u stro ju i w p ro w a d z e n iu n o w y c h re g u lacji p ra w n y c h u s ta w ą z 8 m a rc a 1990 r. o sa m o rząd zie te ry to ria ln y m (D zU n r 16, p oz. 95, zm . D zU n r 34, p oz. 199) H . T. u trz y m a ł z ajm o w an e sta n o w isk o , a R a d a M ia sta i G m in y S zad ek 12 c z e rw c a 1990 r. m ia n o w a ła g o ty m ra z e m j u ż n a stan o w isk o b u rm i strza. H . T. b a rd z o d o b rze o d n a la z ł się w n ow ej rze c z y w isto śc i, ro z u m ia ł p o trz e b ę z m ia n i a k c e p to w a ł n o w e w a ru n k i d z ia ła n ia sam o rz ą d n o śc i lo k aln ej. B ył
członkiem PZPR (od grudnia 1973 r.), jednak nie pełnił żadnych funkcji w tej
organizacji politycznej. W okresie „posierpniowym” często dawał wyraz swoim
prosolidarnościowym sympatiom (warto tu choćby wspomnieć spraw przydzia
łu lokalu dla NSZZ „Solidarność”).
Po upływie pierwszej kadencji H. T. z powodzeniem ponownie kandydował
na stanowisko burmistrza. Wybór nastąpił 7 lipca 1994 r. i H. T. objął po raz
kolejny funkcję przewodniczącego Zarządu Gminy i Miasta Szadek. Po upływie
czterech lat znów został wybrany na następną czteroletnią kadencję jesienią
1998 r. (nie mając w tych wyborach żadnego kontrkandydata). Zdecydowane
poparcie kadydatury H. T. w wyborach samorządowych może być świadectwem
jednoznacznie pozytywnej oceny jego wcześniejszych działał. Przez wszystkie
te lata współpraca burmistrza z Radą Miasta i Gminy układała się bardzo dobrze.
W interesie społeczności lokalnej potrafił znajdować wspólny język i harmonij
nie współdziałać z przedstawicielami środowisk zarówno samego miasta, jak
i otaczających je terenów wiejskich.
W okresie pełnienia przez H. T. funkcji burmistrza w mieście i gminie
Szadek wykonano szereg w ^nych inwestycji, a część z nich powstała przy jego
znaczącym udziale i wsparciu. Można tu wymienić choćby takie inicjatywy -
kluczowe z punktu widzenia gospodarki komunalnej i zaspokajania potrzeb spo
łeczności regionu szadkowskiego - jak: zwodociągowanie zachodniej części
gminy, budowę oczyszczalni ścieków, budowę kanalizacji w starej części osiedla
domków jednorodzinnych, czy wreszcie budowę ujęcia wody przy Szosie
Uniejowskiej. Inne inwestycje oddane do użytku w tym czasie to m. in.: remont
i rozbudowa szkoły podstawowej w Krokocicach, budowa nowego obiektu
poczty, szkoły w Prusinowicach oraz Domu Pomocy Społecznej w Przatówku.
Bardzo dużą wagę przywiązywał H. T. do organizacji 700-lecia nadania praw
miejskich Szadkowi2. Z tej okazji, z jego inicjatywy, w 1995 r. zorganizowano
szereg przedsięwzięć upamiętniających tę rocznicę. Wykonano wówczas
renowację nawierzchni rynku. To on był inspiratorem opracowania książkowe
go, poświęconego historii i współczesności Szadku3. Był także inicjatorem
i współzałożycielem powstałego w 1995 r. i działającego do dziś Towarzystwa
Przyjaciół Szadku.
H. T. był człowiekiem, który cieszył się dużym zaufaniem społecznym,
potrafił integrować środowisko lokalne i szukać rozsądnych kompromisów
w sytuacjach konfliktowych - być może było to o tyle łatwiejsze, że był niejako
„człowiekiem z zewnątrz”. Wspominany jest jako osoba bardzo przystępna,
zawsze szukająca zgody i unikająca niepotrzebnych konfliktów. Poważnie
anga-2 O b c h o d y tej ro c z n ic y m ia ły c h a r a k te r s y m b o lic z n y , g d y ż z 1 anga-2 9 5 r. p o c h o d z i je d y n i e p ie r w sz a z a c h o w a n a w z m ia n k a o S z a d k u , k tó ry p r a w a m ie js k ie o trz y m a ł z n a c z n ie w c z e ś n ie j, b y ć m o ż e n a w e t w p o ło w ie X I I I w.
