Adam S. Ornatek
"Aspetti giuridico-etici dei trapianti
di organi nella legislazione canonica
e civile (verso una cultura del dono)",
Wiesław Regliński, Roma 2003 :
[recenzja]
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 47/3-4, 298-300
2004
o k a z a n ie w d z ię c z n o ś c i i h o id z io ż o n y z n a n e m u , z a s łu ż o n e m u i c e n io n e m u p o l s k ie m u k a n o n iś c ie , k tó r y m ia i sw ój u d z ia ł w z o r g a n iz o w a n iu k o n f e re n c ji. S z k o d a, że r e d a k to r z y p u b lik a c ji n ie z a m ie ś c ili c h o c ia ż k ró tk ie j n o ty o a u to r a c h p rz e d k ła d a ją c y c h sw o je r e fe r a ty , gdyż n ie k tó r z y z n ic h n ie są w szy stk im c z y te l n ik o m z n a n i.
M a m n a d z ie ję , że re fle k s ja n a d z am iesz c zo n y m i w o p ra c o w a n iu r e fe ra ta m i u św ia d o m i b isk u p o m d ie cezjaln y m o d p o w ie d zia ln y m z a K o ścio ły p a rty k u la rn e , ro lę , z n a c z e n ie i w a rto ś ć k o leg ia ln y c h o rg a n ó w k o n su ltac y jn y ch , z a c h ę c i d o k o rz y sta n ie z ich p o m o cy , a c z ło n k o m ty ch g re m ió w k o leg ia ln y c h , k a n o n is to m i te o lo g o m w sk aże w a żn o ś ć o ra z o d p o w ie d z ia ln o ść ich p o w o ła n ia i p ra cy , ja k te ż zac h ęc i do p o g łę b ia n ia ro z u m ie n ia św iad o m o śc i i isto ty K o ścio ła. J e d n o c z e ś n ie przyczyni się d o le p s z e g o i p e łn ie js z e g o z ro z u m ie n ia fu n d a m e n ta ln e j zasad y , n a k tó re j o p ie r a się w s p ó łc z e sn a s tr u k tu r a o rg a n iz a c y jn a i a d m in istra c y jn a K o ścio ła, a m ia n o w i cie z asad y p o m o c n ic z o śc i - p rin c ip iu m subsidiarietatis. Z a p e w n e p u b lik a c ja b ę d zie sta n o w iła b o g a ty i w ażn y m a te ria ł d o p rz e m y śle ń i p o d e jm o w a n ia w yzw ań w słu ż bie K o ścio ło w i p a rty k u la rn e m u .
Ks. J a n u sz G ręźliko w ski
W i e s ł a w R e g l i ń s k i, Aspelli giuridico-etici dei trapianti di organi nella legi-
slazione canonica e civile (verso una cultura del dono), Pontificia U niversité Latera
nense, Roma 2003, ss. 344.
A u to r o m aw ia n ej p ra c y je s t p o lsk im k a p ła n e m , c zło n k iem in s ty tu tu św ieckiego R u c h S z en sztack i. D n ia 3 m a rc a 2003 r. o b ro n ił sw oją ro z p ra w ę d o k to rs k ą , n a p i s a n ą p o d k ie ru n k ie m ks. p ro f. F ra n c e sc o D ' A g o s tin o n a In sty tu c ie O b o jg a P ra w w P a p ies k im U n iw e rsy tec ie L a te ra ń s k im w R z y m ie. R e c e n z e n ta m i byli ks. p ro f. G iu s e p p e d a lia T o rre o ra z o. p ro f. Z b ig n ie w S u ch eck i, O F M . N in ie jsz a p r a c a u k a z a ła się w se rii „ T h e s e s a d D o c to r a tu m in U tr o q u e I u r e ” i p o s ia d a c h a r a k te r i n te r dyscyplinarny.
In s p ira c ją d o ta k ic h a n aliz s ta ł sie d la a u to r a d u a lizm w u ję c iu w sp ó łc z esn e j k u ltu ry , n asy co n ej ro z w o jem te c h n icz n y m . Z je d n e j s tro n y p o ja w ia się b ow iem m y ślen ie n a u k o w e o p a r te n a fa k ta c h bio lo g iczn y ch , z d ru g ie j z aś m yśl h u m a n i sty czn a w ra z z w a rto śc ia m i etycznym i. P o m ię d z y ty m i d w ie m a k u ltu ra m i p o ja w ia sie b io e ty k a , sta n o w ią c a m o s t i ro z w iąz an ie p o ś r ó d ety k i i biologii.
R o z w a ż a n ia n a d ty m i z a g a d n ie n ia m i a u to r p rz e p ro w a d z ił w p ię c iu ro z d ziała c h . G łó w n y cel, ja k i p rzy św iec a te m u d ziełu , to p rz e d s ta w ie n ie s p o jrz e n ia k a n o n is ty k i o ra z cyw ilistyki n a k u ltu rę d a r u w e w sp ó łc zesn y m św iecie.
W p ierw szy m ro z d z ia le m a m y d o c zy n ien ia z p rz ejśc ie m z b io ety k i z a s a d do b io ety k i c n ó t. P u n k t k u lm in a cy jn y te g o ro z w a ż a n ia z n a jd u je się w u ję c iu p e r s o n a liz m u c h rze śc ija ń sk ieg o . D a r w p o s ta c i o rg a n ó w lu d z k ic h je s t w ielk im g e stem so li d a rn o ści, a k te m służby c z ło w iek a w o b e c d ru g iej o so b y lu d zk ie j.
R o z d z ia ł d ru g i p o św ię c o n y z o s ta ł ro z w a ż a n iu n a te m a t ety k i w d o k o n y w a n iu p rz e sz c z e p ó w o rg a n ó w lu d z k ic h . Z n a jd u je to w y raz w re fle k sji d o ty czącej d aw có w szerzej z n an y c h n a u ce : żyjących lu d z i o ra z z w ło k lu d zk ic h . A u to r d o s trz e g a ta k ż e i te p rz y p a d k i sz czeg ó ln e, k tó r e p o w o li n a b ie ra ją z n a c z e n ia . N a le ż ą do nich : p r z e szczepy k o m ó r e k d o p ło d u lu d zk ie g o w c e lu je g o p o zy ty w n eg o ro z w o ju jeszcze w ło n ie m a tk i, tra k to w a n ie sa m e g o p ło d u lu d zk ie g o ja k o „d aw cy ” o rg a n ó w , p r z e k azy w an ie o rg a n ó w o d n o w o ro d k ó w (w szczeg ó ln o ści n e re k , w ą tro b y i se rca ), a w reszczie p rz esz c ze p y z u ży ciem o rg a n ó w z w ierząt.
W ro z d z ia le trz e c im z o s ta ło u ję te n a u c z a n ie K o ś c io ła k a to lic k ie g o o r a z in n y ch re lig ii n a t e m a t d o k o n y w a n ia p rz e s z c z e p ó w . A u t o r s n u je ro z w a ż a n ia n a te m a t d o k try n y k a to lic k ie j p o S o b o rz e W a ty k a ń s k im II, w o p a r c iu o n a u c z a n ie S to licy A p o s to ls k ie j o r a z K o n f e r e n c ji B is k u p ó w W ło s k ic h . N a s tę p n ie u k a z u je p o tr a k to w a n ie te g o z a g a d n ie n ia p r z e z in n e w ie lk ie re lig ie św ia ta . R o z p o c z y n a to o d p e rs p e k ty w y h e r b ra js k ie j, p r z e c h o d z ą c d o isla m sk ie j i k o ń c z ą c n a b u d d y jsk iej.
R o z d z ia ł czw arty z o s ta ł p o św ię c o n y ro z w a ż a n io m k a n o n is ty k i n a te m a t o k a le c ze ń lu d zk ie g o c iała. Isto tn y m je s t w y e k sp o n o w an ie p ra w a cyw ilnego, ja k ie K o śció ł k a n o n iz u je p o d c h o d z ą c d o z a g a d n ie ń p rz e sz c z e p ó w o ra g a n ó w lu d zk ic h . A u t o r u k a z u je to n a p rz y k ła d z ie K o d e k s u P ra w a K a n o n ic z n e g o z 1917 r. o ra z z 1983 r., a ta k ż e w o p a rc iu o K o d e k s K a n o n ó w K o ścio łó w W sc h o d n ic h . W sw oich a n a liz a c h sięg a o n ró w n ie ż do p rz e p is ó w z a w a rty ch w C orpus Iu ris C anonici.
O s ta tn i ro z d z ia ł p o św ię c o n y z o s ta ł a n a lizie u ję c ia p ra w a m ię d z y n a ro d o w e g o n a te m a t p rz e sz c z e p ó w o rg a n ó w lu d z k ic h . U k a z u je o n p rz ejśc ie o d b io ety k i w k ie r u n k u leg islacji z a g a d n ie ń b io lo g iczn y ch . Te z k o le i z o sta ły sk lasy fik o w an e w o p a r c iu o n o rm y d o ty cząc e p rz e sz c z e p ó w m ię d z y żyjącym i, n a s tę p n ie p rz e sz c ze p y o r g a n ó w o d o só b n ieżyjących, z u w z g lę d n ie n ie m s tw ie rd z e n ia d a ty z g o n u daw cy w p o szc ze g ó ln y c h k ra ja c h . O p ra c o w a n ie to p rz e d s ta w ia to n a p rz y k ła d z ie k ra jó w a rab sk ic h , A u s tra lii, J a p o n ii, A rg e n ty n y , Szw ecji, F ra n c ji, R e p u b lik i C zesk iej, F in lan d ii, G re cji, N o rw eg ii o ra z W ło c h . A n a liz ie p o d d a n a z o s ta ła ró w n ie ż p ra w n ie w y ra ża n a z g o d a daw cy o rg a n ó w n a w y b ran y ch p rz y k ła d a c h p a ń s tw e u ro p e jsk ic h , A lg ierii, k ra jó w B lisk ieg o W s c h o d u a ta k ż e U S A . W dalszej części ro z p ra w y a u to r p o d d a ł k ry ty czn ej a n a lizie u sta w o d a w stw o k ra jo w e p o szc ze g ó ln y c h p a ń stw , d o ty czące p rz esz c ze p ó w , ze szczeg ó ln y m u w z g lę d n ie n ie m p a ń s tw c zło n k ó w U n ii E u r o p ejsk ie j. Z n a la z ło się t u ró w n ie ż u sta w o d a w stw o p o lsk ie d o ty czące te g o te m a tu , a w y d an e w l a ta c h 1995-2000. R o z d z ia ł te n z a ją ł się te ż p a lą cy m z a g a d n ie n ie m k o
m erc ja liz a cji w d z ie d zin ie p rz e k a z y w a n ia o rg a n ó w lu d zk ic h , zw łaszcza w k ra ja c h u b o g ich .
P ra c a z w rac a u w a g ę c zy teln ik a sw oją b ib lio g ra fią . A u to r w y k azał się e ru d y cją i z g ro m a d z ił b o g a tą lite r a tu r ę , z a ró w n o ź ró d ło w ą , ja k i p o m o c n ic z ą . U z u p e łn ie n ie m tej p u b lik a c ji są liczn e ta b e le i z es ta w ien ia , k tó r e u ła tw ia ją w sp o s ó b p r z e j rzysty z a p o z n a n ie się z tre ś c ią d z ie ła . P u b lik a c ja ta sta n o w i z a te m z n aczączy p rz y czy n ek d o trw a ją ce j dyskusji n a te m a t k u ltu ry d a r u o ra z ro li, ja k ą sta n o w ią o rg a n a lu d zk ie w dziele ra to w a n ia życia in n ej osoby.
