162 Z A P I S K I
w oju p o tę g i K o ścio ła R zym sk iego, a m ia n o w ic ie p o n ty fik a t In n o cen teg o III. D zie
je sa m ej in s ty tu c ji K ościoła c z y p a p ie s tw a n ie zn ajd u ją się w zasad zie w kręgu za in tereso w a ń a u torów , c h y b a ż e w jaikimś stop n iu m o g ą u ch od zić za e le m e n t d ok tryn aln y. C hodzi tu jed n o cześn ie o o fic ja ln ą d o k try n ę k o ścieln ą , głoszoną i n a u czan ą p rzez p a p ieży , sob ory, sy n o d y b isk u p ó w i teo lo g ó w , a n ie jej lu d ow ą in ter
p retację. R ó w n ież iruchy r e lig ijn e s ą p rzed m io tem z a in tereso w a n ia ty lk o o ty le , o ile p rzy czy n iły s ię d o p rzeob rażeń d o k try n y o fic ja ln e j. W to m ie zam ieszczon o n a stę p u ją c e arty k u ły : E. P o t k o w s k i , „ P a p iestw o a p a ń stw a eu ro p ejsk ie (X III—
X IV w .)” ; M . K o s m a n , „ P rzen ik a n ie k a to licy zm u d o E uropy p ó łn o cn o -w sch o d n ie j”; J. K e l l e x , „Sobory p o w szech n e w śred n io w ieczu ” ; J. W i e r u s z - K o w a 1- s k i , „M on astycyzm i m isty k a śred n io w ieczn a ”; R. P a l a c z , „ P o w sta n ie i rozw ój u n iw e r sy te tó w w śred n io w ieczu ” ; J. S u l o w s k i , „P rob lem y m eto d o lo g ii filo z o fii śred n io w ieczn ej” ; J, W i e r u s z - K o w a l s k i , „P rob lem atyk a te o lo g ii k a to lick iej w śr e d n io w ieczu ” ; L. G r o c h o w s k i , „D zieje u sta w o d a w stw a k o śc ie ln e g o w śred n io w ieczu (X II—X V w ·)”; J. W i e r u s z -K o w a l s k i , „ H isto ria k u ltu k a to lick ieg o w doibie śred n io w iecza ”; Z. K r u s z e l n i с k i , „Z zagad n ień ik o n o g r a fii sztu k p la sty c z n y c h w śred n iow ieczu ”. JeśLi ch o d z i o o sta tn i a rty k u ł, to n a le ż y zw ró cić u w a g ę, iż po raz p ierw szy p o św ięco n o w ie le m ie jsc a sp ra w ie ik o n o g r a fii, z w a ży w szy n a d u żą ro lę, jaką zaczęła o d g ry w a ć w k szta łto w a n iu d o k try n y k a to lic k ie j. C hro
n o lo g iczn e stu d ia zatrzym u ją się n a w ie lk im ro zła m ie w K o ś c ie le Z ach od n im
W s e r ii w y d a w n ic z e j „Ż ycie co d zien n e” co ra z c z ęściej ob ok p rzek ła d ó w sp o t
k a ć m o żn a p o zy cje ro d zim e i p o św ię c o n e n a jczęściej d ziejom P o lsk i. Z jed n ej stro n y p o z w a la to n a w zb o g a c e n ie w ie d z y o n a sz e j p rzeszło ści, z d ru giej — stw a rza m o żliw o ści p orów n ań , p o sz u k iw a n ia a n a lo g ii i różn ic w w a ru n k a ch b ytu szero k ich grup sp o łeczn y ch . S za n se w te j k o n fro n ta cji n ie są , r z e c z jasna, ró w n e. Z n aczn ie sk ro m n iejsza b a za źród łow a n ie p o zw a la n a u z y sk a n ie obrazu ró w n ie b o g a te g o d la PoJski, ja k d la F ran cji, N ie m ie c c z y W łoch. S to su n k o w o n a jle p iej p rzed sta w ia s ię sp ra w a n a Ś lą s k u , i ż y c iu co d zien n em u w śre d n io w ie c z u w te j w ła ś n ie d z ie ln ic y P o ls k i p o św ię c ił s w ą k sią ż k ę R yszard K i e r s n o w s k i . W ie
le m ie jsc a za jm u je w p racy p r z e d sta w ie n ie ta k isto tn y c h w w ie k a c h śred n ich p ro b lem ó w , ja k im i b y ły cza s, je g o p rzem ija n ie , m ierzen ie, ż y c ie i śm ierć, k lę sk i e le m e n ta r n e i n a m ię tn o śc i r e lig ijn e . A u to r b ad a n ie t y lk o ż y c ie grupy feu d a ln ej, o c o sto su n k o w o ła tw ie j z e w z g lę d u n a ch a ra k ter źródeł, a le ta k ż e lu d n o ści ch ło p sk iej p o lsk iej czy k o lo n istó w o b cy ch (jak że cen n y m a te r ia ł K s ią g i H e n r y k o w - sikiiej!), c z y te ż w ie d z ę i u m ie ję tn o ś c i za w o d o w e k u p có w w r o c ła w sk ic h . O pisy ty c h w ła śn ie , ży ją c y c h z p ra cy gru p lu d n o ści, sta n o w ią n ie w ą tp liw ie n a jc e n n ie j
s z e fragm en/ty k sią żk i. D o d a tk o w y m za ś jej w a lo rem — c o n ie je s t b ee zn a czen ia d la sz e r o k ie g o k ręg u c z y te ln ik ó w — jesit b o g a ty , o b ra zo w y język .
J a k w s z y stk ie to m y s e r ii — p o zy cja b o g a to ilu stro w a n a . Z aw iera ró w n ież (1517).
A . D.
R yszard K i e r s n o w s k i ,
Zycie codzienne na Śląsku w wiekach średnich,
P IW , W arszaw a 1977, s. 198.n o tk ę b ib lio g ra ficzn ą i in d ek sy.
A . D.
