015_H O H [vm < ■ - £ .
Sp ra w o zda nie
z administracji komunalnej
powiatu Toruńskiego
wiejskiego
Po myśli § 127 ordynacji powiatowej dla prowincji wschodnich z dnia 13-go grudnia 1880 r.
za rok 1922
(od 1 kwietnia 1922 r. do 31 m arca 1923 r.)
Drukarnia Toruńska, Tow. flkc. Toruń.
i!ll!l!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllll!lll!lllllll!lllll||||||||||||!Hil||||illl|||||||||||l!lllll||||l!ll!^
S praw ozdanie
z administracji komunalnej
powiatu Toruńskiego
wiejskiego
Po myśli § 127 ordynacji powiatowej dla prowincji wschodnich z dnia 13-go grudnia 1880 r.
za rok 1922
(od 1 kwietnia 1922 r. do 31 m arca 1923 r.).
Drukarnia Toruńska, Tow. flkc. Toruń.
ï î
T
UUt WE H SY T ECK A
iïî
Ogólne i statystyka.
Rok u b ieg ły był bardzo obfity w w ielk ie w y
d a rz e n ia polityczne, k tó re odbiły się żyw cm echem w ¡calem p ań stw ie, i k tó re po ch w ilach p ełn y ch w alk i niep ew n ości d ały p o d w alin y do u g ru n to w a n ia i u m o c n ie n ia a d m in is tra c ji w e
w n ę trz n e j i zew n ętrztej P a ń s tw a P olskiego.
P o nieszczęsnej w y p raw ie K ijow skiej n a s tą p iły d la P o lsk i n a jc z a rn ie jsz e godziny n ie p ew n o ści, spow odow ane inw azją, bolszew icką* P rzez ciągłe cofanie się w ojsk p o lsk ic h p rzed bolsze
w ik am i sta je się położenie n a d e r igroźne, k tó re m u dopiero k res k ład zie n areszcie w ielk a b itw a pod W a rsz a w ą — cud n ad W isłą, — k tó r a kończy się 15 s ie rp n ia 1920 r. w sp a n ia łe m zw ycięstw em a rm ji polskiej. P o ra ż k a bolszew ików kończy się zaw arciem tym czasow ego p o k oju w Rydze i tein sam em kończy się też okres w o jen n y d la P olski, k tó ra w stą p ić m oże te ra z dopiero n a drogę po
kojow ej tw órczej p racy .
P leb isc y t n a W a rm ji i M azu rach d n ia 11. lip- ca 1920 r. nie p rzy n ió sł n a m pożądanego w y niku, ró w n ież z a p a d ła 2 8. lip c a 1920 r. d ecy zja R ady najw yższej w sp raw ie Ś lą s k a C ieszyńskiego, k tó ra rów nież w y p a d ła d la n a s fa ta ln ie , p o zo sta
w iając po stro n ie czeskiej z n ac zn ą część ziem p olskich. D rugie p o w stan ie n a Ś lą sk u p rzyniosło p ew n ą p o p raw ę położenia lu d n o ści po lskiej, a za
jęcie W iln a i Ziem i W ileń sk iej n a w ła s n ą ręk ę p rzez g e n e ra ła Żeligow skiego p rzenio sło sp raw ę w ile ń sk ą całkow icie n a g r u n t m iędzynarodow y.
N ajw ażn iejszem w y d arzen iem w ty m ok resie b y ła K o n sty tu c ja R zeczypospolitej, k tó r ą Sejm U staw odaw czy w p od nio słem n a s tro ju u ch w alił d n ia 17 m a rc a 1921 r. po d łu g ich i p rzew lek ły ch , a ch w ilam i n a w e t b u rzliw y c h o b rad ach . D opiero te ra z P a ń stw o P o lsk ie oprzeć się m ogło n a m o
cnym w ew n ętrzn y m fu n d am e n cie p raw n y m . P rzep ro w ad zo n y n areszcie d n ia 20 m a rc a 1921 r. p leb iscy t n a G ó rn y m -Ś ląsk u , pom im o w sp ó łu d ziału d w u stu ty sięcy e m ig ra n tó w N iem ców, w y p ad ł d la P o lsk i n a ogół k o rzy stn ie, p o stan o w ien ie je d n ak że k o m isji m ięd zy so ju szn i
czej w yw ołało n a p ręż en ie i w zb u rzen ie w śród ludno ści polskiej G órnego-Ś ląska, ta k , że w d n iu 2 m a ja 1921 r. w yb uchło cały m iesiąc trw a ją c e trzecie p o w stan ie g ó rn o -śląsk ie. R ad a Ligi N a rodów , k tó re j sp raw ę g ó rn o ślą sk ą przek azan o , p rz y z n a ła n areszcie po d łu g ich m iesiąca ch ocze
k iw a n ia P olsce w iększą część obw odu p rzem y sło wego i p o w iaty R ybnicki i P szczyński z w ła s n ą a u to n o m ją .
S ejm U staw odaw czy u ch w aliw szy d n ia 29 lip ca 1922 r. ordynaO ję w yborczą, ro zw iązał się.
W d n iu 5. l i s t o p a d a 1922 r. odbyły się w całej Polsce w y b o r y d o S e j m u , d n ia zaś 12-go 1 i- s t o p a d a 1922 w y b o r y d o S e n a t u . W y bory do S ejm u w y k a z a ły n a n aszy ch K resach Z a
ch od n ich przew ag ę żyw iołu polskiego , a p o w iat to ru ń s k i, uch o dzący d o tą d za jeden z n a jb a rd z ie j zniem czonych pow iatów , w y staw ił sobie p rzy ty c h w y b o rach ch lu b n e św iad ectw o sw ej p o l
skości.
Sejm i S en at, złączone w Z g ro m ad zen ie N a
rodow e, d o k o n ały n asa m p rz ó d n ajw ięk szeg o i n ajzaszczy tn iejszeg o swego d zieła — w y b o ru pierw szego P r e z y d e n t a R z e c z y p o s p o l i t e j. — W d n iu 9. g r u d n i a 1922 r. w y b ran y został przez Z gro m adzen ie N arodow e P re z y d e n t R zeczypospolitej p, jG abryel ¡N arutow icz, k tó ry jed nak o w oż ju ż w d n iu 16 g ru d n ia 1922 r. p ad ł o fia rą zb ro d n i o h y dn ej, ktTira w y w o łała w całym k r a ju jed n o m y śln e o bu rzenie, p o tę p ia ją c e ten n a w s k ro ś h a n ie b n y m ord. P rz y g n ę b ie n ia w yw o
łanego szalo n y m ty m czynem szale ń ca nie zdołał zatrzeć w yb ó r now ego P r e z y d e n t a R z e c z y p o s p o l i t e j w osobie p. S t a n i s ł a w a W o j c i e c h o w s k i e g o d o k o n an y przez Z g ro m ad ze
nie N arodow e d n ia 20-go g r u d n i a 1922 r.
W p ie rw szą p od łó ż w iz y ta c y jn ą w y b rał się p a n P re z y d e n t R zeczypospolitej .W ojciechow ski n a P o m orze do K aszub. R ów nież p o w iat to r u ń s k i m iał zaszczyt w ita ć i gościć w sw ych g r a n ic a c h D ostojnego Gościa, k tó ry zain tereso w an y w w ysokim sto p n iu E le k tro w n ią w G ródku, zw iedził ta k o w ą i d o k o n ał w łasn o ręczn ie p u s z czen ia po raz p ierw szy w ru c h m a sz y n e rji tego w sp an iałeg o d zieła dosko n ało ści e le k tro te c h n ik i, tej elek tro w n i, k tó ra n a ra z ić z a o p a try w a ć będzie w p rą d ele k try c z n y p o w iaty św iecki, ch ełm iń sk i i to ru ń s k i.
P o w ia ty te złączone w Z w iązek Spółcelow y E le k try fik a c y jn y w alczyć m u sz ą z n a d e r w iel- k iem i tru d n o śc ia m i, ab y dokończyć rozpoczęte dzieło, gdyż w szelkie s ta r a n ia u z y s k a n ia pom ocy ze stro n y R ządu spełzły n a niczem , ta k , że obecnie p rz y stą p ić m u si rów nież p o w ia t to ru ń s k i, ja k i d w a d ru g ie p ow iaty , do p rz y m u sowej pożyczki, aby u m ożliw ić położenie sieci elek try czn y c h aż do m ia s ta T o ru n ia do p o czątk u jesien i b. r. i o sięgnąć pierw sze dochody.
Z arządzone z końcem ro k u spraw ozdaw czego
w ybory do r a d g m in n y ch p rzep row ad zo n o p rz e
pisow o do 1 k w ie tn ia b. r. W yborów jed n ak ow oż
do Z arządów G m innych n ie d o k o n an o w szędzie,
należycie, ta k , że zatw ierd zen ie ich n ie m ogło
jeszcze w szędzie n a stą p ić .
S ta ty s ty k a p o d a n a w s p ra w o z d a n iu zeszło- rocznem nie u le g ła zm ianie. Pieczę n a d u b o gim i, ch o ry m i i dziećm i m a ję w C hełm ży S io stry E lżb ietan k i, k tó ry to z a k ła d p o w iat su b sy d ju je a całk iem u trz y m u je Lecznicę Pow iatow ą, w C hełm ży, gdzie p ie lęg n ac ję ch o ry ch w y k o n u ję ró w n ież S io stry E lż b ie ta n k i ze S io s tra A ste rję K o siń sk ę n a czele, pod k ie ro w n ic tw em zn ak o m i- tegi le k a rz a c h iru rg a p. Dr. Ś w ierczew skiego, którego p o w ia t zdołał po zyskać d la L ecznicy od 1 p a ź d z ie rn ik a 1922 r. i k tó ry L ecznicę zd o łał1 w k ró tk im czasie doprow adzić do św ietnego s ta n u , ja k i p rz e d s ta w ia osbbne sp raw o zd an ie.
W końcu n a d m ie n ić należy, że o k res gospo
darczy po m y śli u c h w a ły S e jm ik u P ow iatow ego
z d n ia 11. lip c a 1922 r. u sta lo n o n a ro k bieżący n a czas od 1. 4. 1923 r. do 31. 12. 1923 r. ta k , że d n ia 1. 1. 24. ro k o b ra c h u n k o w y rozpoczynać się będzie o d tą d z ro k ie m k alen d arzo w y m .
D n ia 12. m a rc a 1923 r. u m a rł w sile w iek u le k a rz p o w iato w y ś. p. Dr. M a rja n K ozielski, któijy w czasie sw ej k ró tk ie j d z ia ła ln o śc i p o zy sk ał sw ą su m ie n n ą i g o rliw ą p ra c ą i n a d z w y c za jn ą u czy n n o ścią se rc a w sz y stk ich m ie sz k a ń ców p o w iatu . Cześć Jego pam ięci.
W y k o n y w an ie czynności le k a rz a p o w ia to wego n a p o w iat to ru ń s k i p ow ierzył p. W ojew oda P o m o rsk i tym czasow o p. Dr. D om aszew iczow i, zam ieszk ałem u w T o ru n iu przy u licy C h ełm iń sk iej n r. 12.
Starosta i deputowani.
N a czele a d m in is tra c ji pow iatow ej, stoi p an S ta ro s ta A dam C zarliń sk i. P od czas u rlo p u w y
poczynkow ego w czasie od 17. 7. 1922 r. do 6. 8.
1922 ]■. zastęp o w ał
p.S ta ro stę d e p u to w a n y p o w ia
tow y p. W in c e n ty C zarliń sk i z B rąch n ó w k a, a w czasie od 23. 11. 1922 r. do 4. 12. 1922 r. ra d c a
w ojew ódzki p. S ędzim ir. D otychczasow y s e k re ta r z po w iatow y p. W eiss p ow o łan y został do P o m o rsk ieg o U rzędu W ojew ódzkiego z d n iem 1. 1.
1923 r., m iejsce jego objął sta rsz y s e k re ta rz po
w iato w y p. F ra n c isz e k B erent.
Sejmik powiatowy.
S ejm ik P o w iato w y s k ła d a się n a m ocy w y
borów d o k o n an y ch d n ia 27. listo p a d a 1921 r.
z 39 członków .
W obec praw om ocnego jed n ak o w o ż u n ie w a ż n ie n ia w yborów do S e jm ik u P ow iatow ego w o k rę gu w yborczym K uczw ały zarządził pan W o je
w o d a P o m o rsk i d e k re te m z d n ia 13. k w ie tn ia 1922 r. L. dz. IV b. 834/22 p rzep ro w ad ze n ie no
w ych u z u p e łn ia ją c y c h w yborów w o k ręg u w y
borczym K uczw ały w sk u te k czego U stąpili z S ej
m ik u P ow iatow ego n a s tę p u ją c y pan o w ie: 1) B ro
n isła w O rłow ski, ro b o tn ik z G rębocina, 2) S ta n isła w C yw iński, ro b o tn ik z M łyńca, 3) A ntoni D om achow ski, ro b o tn ik z M irakow a, 4) S ta n isła w U ydziński, ro b o tn ik z M łyńca, h) Ig n acy P io tro w sk i, ro b o tn ik z G rębocina, 6) ks. P o lik a rp G ulgow ski, proboszcz z K iełb asin a, 7) J a n Mi
ch alsk i, ro ln ik z G ostkow a, 8) A lbin C zarnecki, ro ln ik z M łyńca.
N a m ocy po now nych w yborów , d o k o n an y ch d n ia 11 czerw ca 1922 r. w eszli do S ejm ik u P o w ia tow ego w m iejsce ty ch n a s tę p u ją c y posłow ie:
1) A dam czyk W ład y sław , ro ln ik z R ogów ka, 2) M ichalski Jan , ro ln ik z G ostkow a, 3) T ren k e l K arol, ro ln ik z Bielczyn, 4) C zarn eck i A lbin, ro l
n ik z M łyńca, 5) W eber T adeusz, kom . b u rm istrz z P odgórza, 6) C yw iński S ta n isła w , o b erży sta z G ostkow a, 7) D om achow ski A ntoni, ro b o tn ik z M irakow a, 8) Ł^ydziński S tan isław , ro b o tn ik z M łyńca.
Pow yżej w y m ien ien i członkow ie S ejm ik u P o w iatow ego zo stali w p ro w ad z en i w u rzęd o w an ie i zap rzy siężen i n a posiedzeniu S ejm ik u P o w ia tow ego d n ia 8 lip c a 1922 r. N a tern posied zen iu
zo stał rów nież w p ro w ad zo n y jak o now y członek S ejm ik u z o k ręg u w yborczego Ł ąży n p. Józef Szu- p ry to w sk i, cieśla z Ł ąży n a, k tó ry n a stę p o w a ł w e
d łu g listy p ro p o zy cy jn ej w m iejsce p. W ac ław a K iełp ińsk iego z W arszew ic, k tó ry złożył swój m a n d a t p o selsk i z powmdu w y p ro w ad z en ia się z p o w iatu .
Rów nież zo stały u n ie w aż n io n e w ybory, do
k o n an e przez R adę M iejsk ą w P o d g ó rzu , w sk u te k czego u s tą p ili jało członkow ie S ejm ik u d o ty c h czasow y b u rm is trz m ia s ta P o d g ó rza p. B ogum ił B ag iń sk i i k u p iec J a n S k rzy p n ik z P o dgórza.
P rz y zarząd zo n y ch d e k re te m p a n a W ojew ody z d n ia 30. 11. 1922 r. 1. dz. IV. b. 3823/22 u z u p e ł
n ia ją c y c h w y b o rach w y b ran i z o sta li n a czas k a d en cji obecnego S ejm ik u P ow iatow ego przez R adę M iejską p an o w ie T ań sk i, S tefan i M arci
n ia k W alen ty , 'któ rzy wyprowadzeni z o s ta ją n a p o sied zen iu S ejm ik u P ow iatow ego d n ia 18. lip ca 1923 r.
S k ład obecny S ejm ik u P ow iatow ego je st n a stę p u ją c y :
1) F ra n c isz e k D olatow ski, ro ln ik z O tłoczyna, 2) J u lja n G ołaszew ski, ro b o tn ik z K ończew ic, 3) F ra n c isz e k C ieszyński, ro ln ik z Z łotorji, 4) S ta nisław ' P a w lik , ro ln ik z P ia sk ó w , 5) J a n Doni- m irsk i, w łaściciel ziem ski z fjysom ic, 6) B ro n i
sła w K ielb rato w sk i, u rz ę d n ik gosp. z Lubicza,
7) F ra n c isz e k W itk o w sk i, cieśla z L ubicza,
8) Bolesław^ P ió rk o w sk i, k o le ja rz z Lubicza,
9) W in cen ty F a lk o w s k ą kow al z N aw ry, 10) J a n
D rążek, kołodziej z Nawary, 11) J a n S czaniecki,
w łaściciel ziem ski z N aw ry, 12) Józef C zajkow ski,
ro ln ik z S iem onia, 13) Józef S zu p ry to w sk i, cieśla
z Ł ąż y n a, 14) A n a sta z y O rdon, ro ln ik z Bierz- głow a, 15) K azim ierz R acin iew sk i, ro ln ik z Łą- życa, 16) J u lja n K w iatk o w sk i, ro ln ik z Bierzgło- w a, 17) J a n P odw ójski, ro ln ik z B rąch n o w a, 18) W in cen ty C zarliń sk i, w łaściciel ziem ski z B rąch n ó w k a, 19) F elik s B w o jack i, k o w al z Ł u b ia n k i, 20) W ojciech M ałecki, ro b o tn ik z O sta
szew a, 21) Józef Z a to rsk i, ro b o tn ik z G rzyw ny, 22) A n to n i K araszew sk i, k o w al z L ipniczek, 23) W ła d y sła w A dam czyk, ro ln ik z Rogow a, 24) J a n M ichalski, ro ln ik z G ostkow a, 25) K arol T ren k e l, ro ln ik z B ielczyn, 26) A lbin C zarnecki, ro ln ik z M łyńca, 27) T ad eu sz W eber, kom . b u r - # m istrz z P odgórza, 28) S ta n isła w C yw iński, o b erży sta z G ostkow a, 29) A nto n i D om achow ski, ro b o tn ik z M irakow a, 30) S ta n isła w Łydziński., ro b o tn ik z M łyńca, 31) B ro n isła w K u rzętk o w sk i, b u rm istrz z C hełm ży, 32) Teofil R ochon, k u piec z Chełm ży, 33) O sk ar T ren k e l, k u p iec z Chełm ży, 34) B olesław D zięgielew ski, k u p ie c z C hełm ży, 35) W ła d y sła w K o m u ń sk i, ro b o tn ik z Chełm ży, 36) Józef W ich ersk i, ro b o tn ik z C hełm ży, 37) S ta n isła w Ż ubkow ski, ro b o tn ik z C hełm ży, 38) S te
fa n T ań sk i, k o le jarz z P od g órza, 39) W alen ty M arcin iak , u rz ę d n ik kolejow y z P odgórza.
S k ład członków k o m isji re w iz y jn e j k a s po
w iato w y ch pozostał n iezm ien io n y i należą, do niej pan o w ie:
1) Ks. P o lik a rp G ulgow ski, proboszcz zKieł- basin a,
2) F ra n c isz e k D olatow ski, ro ln ik .z O tłoczyna, 3) A n to n i K araszew sk i, kow al d aw n iej z
G rzyw ny, obecnie z L ipniczek.
Do k u r a t o r j u m P o w i a t o w e j K a s y O szczędności n ależą d otychczasow i pan o w ie:
1) Ks. P o lik a rp G ulgow ski, proboszcz z Kieł- b asin a,
2) K u rt W egner, w łaściciel ziem sk i z O sta
szew a.
Jak o zastę p cy pp. d ro g e rz y sta K w ieciński z C hełm ży i w łaściciel ziem sk i T ad eu sz K entzer z L ipniczek.
S k ład k o m i s j i d l a w a l k i z b e z r o b o c i e m p ozostał ró w n ież n iezm ien io n y :
1) F ra n c isz e k D olatow ski, ro ln ik z O tło
czyna,
2) J a n S k rzy p n ik , k u p iec z P o d górza, 3) Józef W ich ersk i, ro b o tn ik z Chełm ży, 4) B ro n isła w O rłow ski, ro b o tn ik z G rębocina, 5 J u lja n G rosser, bu d o w n iczy z T o ru n ia , jak o
sta ły te c h n ic z n y d o rad ca.
W s k ła d n o w outw orzonej k o m i s j i d l a w a l k i z a l k o h o l i z m e m w eszli n a s tę p u ją c y panow ie:
1) F ra n c isz e k D olatow ski, ro ln ik z O tłoczyna, jak o p rzed sta w iciel S ejm ik u P o w ia to wego,
2) Ks. proboszcz S zu m a n z N aw ry , ja k o p rzed sta w iciel Z w iązk u k sięży a b sty n en tó w ,
3) N aczeln ik W y d ziału P o m o rsk iej Izby R ol
niczej w T o ru n iu p. S ta n isła w D ąbrow ski, ja k o p rzed sta w iciel Ligi do w a lk i z a lk o holizm em ,
4) In s p e k to r k o n tro li sk arb o w ej w T o ru n iu p. W ład y sław Szeiwel, jak o p rzed sta w iciel M in iste rstw a S k arb u ,
5) L ek arz p o w iatow y, jak o p rzed sta w iciel M in iste rstw a Z drow ia.
P rzew o d n ictw o we w yżej w y m ien io n y ch k o m isja c h p ro w ad zi S ta ro s ta p. A dam C zarliń sk i.
Do k o m i s j i l i c e n c j o n o w a n i a s t a d n i k ó w m ian o w ał p. W ojew o d a P o m o rsk i p rz e w o dniczącym ro ln ik a p. W ła d y sła w a A d am czy k a z R ogów ka, a jak o jego zastępcę w łaścic iela ziem skiego p. J a n a S zlosow skiego z Dębin.
P o sied zeń S ejm ik u P o w iatow ego było w ro k u u b ieg ły m cztery i to d n ia 4. 5. 1922, 11. 7. 1922, 29. 8. 1922 i 29. 12. 1922.
Do n o w o u tw orzo n ej P o w i a t o w e j R a d y S z k o l n e j w eszli ja k o p rzed sta w iciele lu d n o ści w y b ra n i przez S ejn jik P o w iato w y p an o w ie:
1) B ro n isła w K u rzętk o w sk i, b u rm is trz z C hełm ży,
2) A lbin C zarnecki, ro ln ik z M łyńca, 3) A n a sta z y O rdon, ro ln ik z B ierzgłow a, 4) W ojciech M ałecki, ro b o tn ik z O staszew a, 5) T ad eu sz W eber, kom . b u rm is trz z P o d
górza.
Jak o zastęp cy pp.:
1) B ogum ił B ag iń sk i, w łaściciel o g ro d n ictw a z R u d a k u ,
2) F ra n c isz e k D olatow ski, ro ln ik z O tłoczyna, 3) S ta n isła w Ż u b ko w sk i, ro b o tn ik z C hełm ży, 4) Józef S zu p ry to w sk i, cieśla z Ł ąży n a, 5) S ta n isła w C y w iński, o b e rż y sta z G ost
kow a.
P rzew o d n iczący m k o m isji tej je st in s p e k to r szk olny p. W ik to r L eśniew icz z C hełm ży. Po- zatem n a le ż ą do n iej jak o członkow ie ks. p ro boszcz J a n G orczyński z Ś w ierczy n ek i jed en d u ch o w n y ew an g ielick i, d alej p rz e d sta w ic ie l n au cz y cielstw a szkół śre d n ic h p. d y re k to r A ntoni B onin z C hełm ży, jak o jego z a stę p c a p. E d w a rd R zeszow ski z C hełm ży, jak o p rz e d sta w ic ie l n a u czy cielstw a szkół p o w szechn y ch : W ik to r S k a ń sk i z Chełm ży, K o n rad L u c k n e r z T o ru ń sk ieg o P a pow a, B olesław S eem an n z L ubicza, a jak o za stęp cy pp. W ik to r Jarzęb o w sk i z B rąch n o w a, J a n M o n arsk i z G rzyw ny, A u g u sty n G ru c h a łła z O staszew a. D alej n ależy do P o w iato w ej R ady S zkolnej S ta ro s ta A. C zarliń sk i w zg lęd nie jego d eleg at i le k a rz pow iatow y. O kres czynności po
w yższej k o m isji o k re ś la ją osobne przepisy.
Wydział powiatowy.
S k ład członków W y d ziału P o w iatow ego n ie zm ienił się. N ależą w ięc do niego pp.:
1) S ta ro s ta A dam C zarliń sk i, ja k o p rz e w odniczący,
2) B ogum ił B ag iń sk i, w łaściciel o g ro d n ictw a z R u d ak u ,
3) B ro n isła w K u rzętk o w sk i, b u rm is trz z Chełm ży,
4) F ra n c isz e k D olatow ski, ro ln ik z O tłoczyna, 5) Józef C zajkow ski, ro ln ik z S iem iona,
6) S ta n isła w Z ub k ow sk i, ro b o tn ik z Chełm ży, 7) B ro n isław O rłow ski, ro b o tn ik z G rębocina.
P o siedzeń W y d ziału P o w iatow ego odbyło się w 1922 ro k u = 13.
W yd ziałow i P o w iato w em u przedłożono do u c h w a ły do k o ń ca ro k u k alen d arzo w eg o 939 sp raw , w tern 15 sp ra w sp o rn y ch .
L iczba n u m e ró w d z ie n n ik a w b iu ra c h W y
d ziału P o w iato w eg o w y n o siła do k o ń c a ro k u k alen d arzo w eg o 7066.
Urzędnicy Wydziału powiatowego.
A. B i u r o W y d z i a ł u P o w i a t o w e g o . 1) N aczelny s e k re ta rz W y d ziału P o w ia to
wego F ranciszek- P o d w ó jsk i, 2) s e k re ta rz J a n M arcin k o w sk i, 3) se k e ta rz W ik to r B arw ick i, 4) a s p ir a n t e tato w y J a n Szczech, 5) R e g is tra to rk a F ilo m e n a K leinów na, 6) 11 sił pom ocniczych i 3 m a szy n istk i.
B. U r z ę d n i c y P o w i a t o w e j K a s y O s z c z ę d n o ś c i i K o m u n a l n e j . 1) D y re k to r M ichał K ow alski,
2) r e n d a n t M ichał Z aleski, 3) k a s je r S tefan Ja n ik o w sk i, 4) k siążk o w y E d w a rd T etzlaff,
5) k siążk o w y W ład y sław Ja n ic k i, 6) k sią ż k o w a E m ilja K ow alska, 7) k sią ż k o w a E m ilja C zarnecka,
8) 2 siły pom ocnicze, 1 uczeń, 1 goniec.
C. U r z ę d n i c y e m e r y t o w a n i . R e g istra to r G u staw S ch rö der.
D. W d o w y p o u r z ę d n i k a c h .
1) W dow a po s e k re ta rz u T h a r a n d t z T o
ru n ia ,
2) W dow a po d ró ż n ik u T ejk o w sk im z C heł
mży.
W dow a po u rz ę d n ik u Jaeg er zm arła.
R O Z K Ł A D P R A C Y .
Nr.
Wydziału
Nazwisko kierownika Zakres pracy
W. P. 1. Podwójski, Naczelny sekretarz Nadzór i kontrola wszystkich przez Wydział Powia
towy załatwianych spraw. Sprawy do posiedzeń W y
działu i Sejmiku Powiatowego. Sprawy policyjne wymagające zgodność Wydziału Powiatowego. Sprawy personalne. Sprawy koncesyjne. Sprawy kontraktów drzierżaw polowania gminnego. Administracja ma
jątku i domu powiatowego, oraz nieruchomości po
wiatowych nie należących do zakresu Wydziału Bu
dowlanego. Ogólna administracja gmin, sołectw i wójtostw. Sprawy urzędu stanu cywilnego. Sprawy taksatorów bydła, licencjonowania stadników i hodowli bydła. Kalkulacja i sprawy rewizji Powiatowej Kasy Kom unalnej i Oszczędności. Sprawy dzierżaw. Rewizje wójtostw, sołectw i kas gminych oraz urzędów stanu cywilnego. Ubezpieczenie od ognia. Administracja
i kasowość Lecznicy Powiatowej w Chełmży W. P. II. Marcinkowski, sekretarz Sprawy opieki społecznej. Zakres pracy podany
przy sprawozdaniu tejże.
W. P. III. Barwicki, sekretarz Podatek obrotowy od towarów, od umów od psów i powiatowy oraz sprawy przewłaszczeniowe.
W. P. IV. Golski, budowniczy powiatowy Sprawy budowlane, spółek wodnych i związków
drogowych.
Sprawozdanie Powiatowej Kasy komunalnej.
Za ro k 1922 ja k załączn ik .
Sprawozdanie Biura Opieki Społecznej.
Do z a k re su O ddziału O pieki Społecznej p rz y dzielono w 1922 ro k u sjprąiwy ra<dców sie ro t i sp ra w y a k u sz e ry jn e o ra z rozjem ców . P o zatcm o p raco w u je się w ty m o d d ziale sp ra w y b ezro bocia, re e m ig ra n tó w z N iem iec i opieki n a d in w a lid a m i w o jennem i i cy w ilnem i. O ddział ten s k ła d a się z d w u ch części, a m ian o w icie z u rz ę dow ej i pow iatow ej O pieki Społecznej.
1) D ział urzędow ej O pieki Społecznej obej
m u je n a s tę p u ją c e sp raw y :
U bezpieczenia od nieszczęśliw y ch w yp ad ków w ro ln ictw ie. S p ra w y r e n t in w a lid z k ic h , cho
ry ch , siero t i p o zo stały ch po in w alid ach . S p raw y u b o g o gm inny ch i k ra jo w y c h po m yśli u sta w y o siedzibie zasiłk ow ej z d n ia 30. m a ja 1908 roku.
U m ieszczenie um ysłow o ch o ry ch, g łu c h o n ie m ych, o ciem n ia ły ch i ep ilep ty k ó w w z a k ła d a c h k rajo w y ch . U m ieszczenia m a ło le tn ic h w z a k ła d ach k ra jo w y c h celem przy m uso w eg o w y ch o
w a n ia zapobiegaw czego w (myśl u s ta w y z d n ia 2. lip c a 1900 r. S p raw y ra d c ó w sierot. S p raw y a k u sz e ry jn e . S p raw y ro zjem ców i państw ow ego przym usow ego szczepienia ospy.
2) D ział P o w iato w ej O pieki Społecznej o bej
m u je n a s tę p u ją c e sp raw y :
O p iek a n a d dziećm i, u m ieszczenie dzieci m a ło le tn ic h w Ż łóbku, o p ie k a n a d in w a lid a m i w o jen n em i i cyw ilnem i ,o p ie k a n ad re e m ig ra n ta m i, o p ie k a n a d m łodzieżą p rzed szk o ln ą, o p iek a n a d bezrobotnym i.
A. Z d z i a ł a l n o ś c i U r z ę d o w e j O p i e k i S p o ł e c z n e j .
Zgłoszono w 1922 ro k u 31 nieszczęśliw ych w ypadków . L iczba w y p ad k ó w je st i w ty m ro k u m n ie jsz a od p o p rzed n ich . O kazuje się, że ro zpo
rz ą d z e n ia o p rz e strz e g a n iu p rzep isó w o nieszczę
śliw ych w y p a d k a c h o d n io sły p o żąd a n e s k u tk i.
W ro k u sp raw o zd aw czy m p od an o do u k a r a n ia 21 osób, k tó re przepisó w zapobiegaw czych nie p rzestrzeg ały .
Do u c h w a le n ia sp raw ren to w y ch przedłożono 61 sp ra w :
1) odrzucono re n t n a m ocy orzeczenia
le k a rsk ie g o 20
2) zniżono r e n t n a m ocy o rzeczen ia
le k arsk ieg o
i3) podw yższono re n t n a m ocy orzecze
n ia le k a rsk ie g o 7
4) u ch w alo n o re n t d la pozostałych 1 5) uchwra lo n a re n t d la o k aleczały ch po
ra z pierw szy 23
6) p rzep ro w ad zo n o leczenia 3 ra z e m 61.
S k ła d k i do Z a k ła d u U bezpieczeń od w y p a d ków w ro ln ic tw ie oblicza się n a ro k 1922 w w y sokości 345,— m k . w s to s u n k u do jed n ej m a rk i w y m ierzonego p o d a tk u g ru n to w eg o . W y d a tk i n a ro k 1922 za o rzeczen ia le k a rsk ie , d ru k i i t. d.
w y n o szą ogółem 68 744,— m k.
Z asiłk ó w w o jsk o w ych n a ro k 1922
ud zielo n o d la żon 10
d la ro d zin 30
o d rzucono w n io sk ó w o zasiłek w o j
skow y 13
ra z e m 53.
U m ieszczono ch o ry ch i o ciem n ia ły ch w z a k ła d a c h k ra jo w y c h raze m 46 osób. Z 'tych w 1922 ro k u 12 osób. Z w olniono z pow o d u zgonu lu b w y leczen ia 7 osób. K o szta p ie lęg n ac y jn e za 1922/23 w y no szą ogółem 15 170 769,— m k., z tego p łaci p o w iat % a od n o śn e g m in y Va. Po m y śli u sta w y z d n ia 2. lip c a 1900 r. o p rzy m u so w em w y ch o w an iu m a ło le tn ic h um ieszczono d w u ch chłopców w D o m u S iero t w G ru d ziąd zu . R ad ców sie ro t,k tó ry c h się w k ażd ej g m in ie lu b ob
szarze d w o rsk im p o jed n y m z n a jd u je , m ian o w an o w 1922 ro k u 5 now ych k an d y d a tó w . S ta n a k u - szery jn y w alczy z o g ro m n em i tru d n o śc ia m i.
S ta tu ty p rzed aw n io n e, a now y s ta tu t o p raco w u je obecnie M in isterstw o Z d ro w ia P u b liczn eg o celem p o le p sze n ia b y tu a k u sz e re k p o w iato w y ch . Ob
w odów a k u s z e rs k ic h w pow iecie je st 25, z a ję ty ch 19, w o ln ych 6, n a ży czen ia zw olniono 3 ak u sz e rk i.
S zczepienie o sp y odbyło się w ro k u 1922 praw id ło w o , w y p ad k ó w ep id em iczn y ch n ie z a notow ano.
B. Z d z i a ł a l n o ś c i P o w i a t o w e j O p i e k i S p o ł e c z n e j .
P o w ia to w a R a d a O pieki Społecznej sub- sy d ju je Żłóbek P o m o rsk ieg o T o w arzy stw a O pieki n a d Dziećm i, za co o trz y m a ła dw^a w olne m iejsca w Ż łóbku d la dzieci, k tó ry c h m a tk i nie są w s ta nie o p łacać kosztów u trz y m a n ia . P ró cz tego u m ie śc iła P o w ia to w a R a d a O pieki Społecznej W' 1922 ro k u sześć dzieci za w ła sn e m opłaceniem , z ty c h 4 u m a rło , a 1 dziecko m a tk a z a b ra ła do siebie. W C hełm ży u ru ch o m io n o sta c ję m leczn ą d la n ie m o w lą t i a m b u la to rju m , n a co P o lsk o - A m e ry k a ń sk i K o m itet O pieki n a d dziećm i dał c ałą wyprawię oraz u d z ie la su b w en cji w gotów ce.
Do u ru c h o m ie n ia żłó b k a d la m łodzieży p rz e d szkolnej w L u lk o w ie p rz y c z y n iła się P o w iato w a R a d a O pieki Społecznej i u d z ie la n a ręce p a n i p rzew o d n iczącej W o jciech o w sk iej m iesięcznie su b w e n cje w w ysokości 15 000, — m k. Ze sp e
c ja ln ą u w a g ą z a ła tw ia P o w iato w a R a d a O pieki
Społecznej spraw yi in w alid ó w w o jen n y ch i cy w iln y c h ja k ró w n ież re e m ig ra n tó w z N iem iec i u d z ie la bezzw ro tny ch zapom óg z fu n d u szó w sp e c ja ln ie przez W ojew ództw o n a te n cel p rze
znaczonych i je st re e m ig ra n to m pomocną, w uzy
s k a n iu o dp o w ied n ich m ieszk ań . N ajw ięk szą tr o s k ą P o w iato w ej R ady O pieki Społecznej w ro k u 1922/23 w o k resie zim ow ym był s ta n b ezro b o tn y ch w Chełm ży. W sp ó ln ie z P o w iato w y m U rzędem B u d o w lan y m p ra c o w a ła P o w iato w a R a d a O pieki Społecznej i u d z ie la ła d o raźn y c h zasiłków . O ile P o w iato w y U rząd B u d o w lan y w o k resie zim ow ym z a p rz e sta ć m u s ia ł z p r a c a m i, o ty le u d z ie la ła P o w iato w a R ad a O pieki S po
łecznej zapo m óg z w ła sn y c h choć sk ro m n y c h
fu n d u szó w , u z y sk a ła rów n ież od W y d ziału P o w iatow ego pożyczkę n a u trz y m a n ie k u c h n i d la bezro b o tn y ch w C hełm ży, u ru c h o m io n e j przez ta m te jsz y M ag istrat, ro zesła ła odezw y do spo
łeczeń stw a do s k ła d a n ia o fia r n a rzecz k u ch n i, co b ard zo d o d atn io w p łyn ęło n a b ezn ad ziejn y s ta n i o p ła k a n e sto s u n k i bezrobocia w Chełm ży.
S k ła d k i n a rzecz R ad (Opieki Społecznej n a ro k 1922 w y n o szą raze m 943 741,— m a re k , z czego z a trz y m u ją m iejscow e R ad y ^Opieki Społecznej 50%, c z y li‘471 870,— m k . i z czego p rz y p a d a n a W ojew ó dzk ą i P o w iato w ą R adę O pieki Spo
łecznej po 25% czyli po 235 935,— m a re k , raze m 471 870,— m a re k .
Sprawozdanie
z działalności powiatowego urzędu budowlanego.
A. U t r z y m a n i e d r ó g.
P g ó ln a liczb a d ró g w pow iecie to ru ń s k im w ynosi 441 734 k im . N a drogi pow iato w e z te j liczby p rz y p a d a 173 939 kim ., n a drogi zw iązkow e 85 060 kim ., n a drogi g m in n e i leżące w obrębie obszarów d w o rsk ich 147 237 k im ., n a dro g i w oj
skow e p u b liczn e 14 210 kim ., n a drogi p ań stw o w e po lew ej stro n ie W isły, u trz y m y w a n e przez W o
jew ództw o P o z n a ń sk ie 13 098 kim ., n a drogi p ry w a tn e g m in n e 2 800 kim ., n a d ro gi p ry w a tn e w o j
skow e, do jazdy do fortec 5 350 kim . P o niew aż w szelk i zap as w k a m ie n ia c h spotrzebow ano w ro k u ubiegłym , a sp ro w a d zan ie go z k a m ie n io łom ów ślą sk ic h stało się niem ożliw em ze w zględu n a z m ia n y polityczne, k tó re zaszły po w ojnie św iatow ej, dlatego U rząd B u d o w lan y był z m u szonym ogran iczy ć sw o ją d ziałaln o ść i zasto so w ać m u s ia ł n a je le m e n ta rn ie js z e re g u ły przy n a p ra w ie szos, ja k ścin an ie b a n k ie tó w i re g u lo w a n ie le tn ic h d ró g n a nich. N ależy jed y n ie za
w dzięczać U staw ie drogow ej z d n ia 10. 12. 1920 r., k tó r a m ocą o k ó ln ik a z d n ia 8. 11. 1922 r. zobo
w ią z a ła ta k ż e i W ojew ództw o P o m o rsk ie i P o zn ań sk ie , że zdołano u zy sk a ć podczas sezonu zim ow ego w drodze p rzy m u so w ej d o staw y w y
s ta rc z a ją c ą ilość m a te r ja łu b u d o w laneg o do n a p ra w ie n ia n a jp o trz e b n ie jsz y c h odcin ków w w y
sokości 6000 m e tr. kub. k a m ie n i i 1600 m. k.
żw iru. P rz y stą p io n o zatem p rzew ażn ie do p rzy g o to w an ia po trzebnego m a te r ja łu b u do w lanego do n a p ra w ie n ia pow łoki k a m ie n n e j O prócz n a p raw y le tn ic h d róg n a w szy stk ich szosach, w y
ko n an o jeszcze 800 m e tr. bież. now ej pow łoki k a m ie n n e j n a szosie T oruń-B ielczyny.
B. B u d o w a n o w y c h d r ó g .
•
Ze w zględu n a z n ac zn ą ilość lu d zi bez p racy , k tó rą p o sia d a przew ażn ie p o w iat T o ru ń sk i roz
poczęto p rzed w o jn ą i podczas w o jn y św iatow ej dużo now ych szos, ażeby dać m ożność zaro b k o w an ia k la sie robotniczej, lecz doty ch czas ich nie ukończono. Jed n ak o w o ż z ro k u n a ro k ich liczba
m aleje i p race p o stę p u ją n ap rzó d , pom im o ogro
m n y c h kosztów i w ysiłków , k tó re p o ciąg a za sobą b ud o w a szos w łaśn ie w obecnym czasie.
Z liczby tej w ykończono całk ow icie 4997 m etr.
bież. i to szosę z S iem o n ia do ¡Cichoradza i z G rzyw ny do K uczw ał, a do reszty n ieu k o ń - czonych szos p rzy g otow an o m a te rja ł w ilości 1000,— m e tr. k u b . k am ien i.
C. Z w i ą z k i d r o g o w e .
Z n aczn iejszą sieć dro g ow ą w tu te jsz y m po
w iecie s ta n o w ią ta k zw an e zw iązki drogow e, k tó re p o s ia d a ją swój sam o rzą d , lecz p o d le g ają w zu p ełn o ści W yd ziało w i P o w iato w em u . U trzy m a n ie ty ch d ró g w sta n ie n o rm a ln y m połączone je st ta k że z w ielk iem i tru d n o ś c ia m i, dlateg o p rzy chodzi p o w iat 'tym zw iązkom w w ła sn y m in te resie z pom ocą i u d ziela zn aczn iejszy ch zasiłków . W obecnym ro k u go spo d arczy m p rzep ro w ad ził p o w ia t g ru n to w n ą n a p ra w ę d ró g z W u d ek do Nowej G rabji i z Nowej G rab ji przez P ieczen ię do O tłoczyna o ogólnej dłu g ości 16 675 m e tr. bież. co kosztow ało go 15 0Ó0 000 m k. D la d o k ład n iejszej o rje n ta c ji p o d aje się poniżej całk o w ity spis w sz y stk ich zw iązków dro g o w y ch : C zerniew ice—
O tłoczyn, N ow a G ra b ja —P ieczn ia, N izin y —W ie l
k a N ieszaw ka, N iziny T o ru ń sk ie , O bszar n a d D rw ęcą, T o ru ń sk ie P ap o w o —Ł ysom ice, Biel- czyny—K ucborek, T oporzysko— Rzęczkowo, Mi- rak o w o —K iełbasin, B isk u p ie—P ap o w o —Folgow o.
D. D r o g i g m i n n e i o b s z a r ó w d w o r s k i c h .
Z aw dzięczając ogóln em u z a in te re so w a n iu się n a p r a w ą d róg tego ro d z a ju ze stro n y o b y w atel
stw a, w yżej w ym ien io n e drogi u z y sk a ły p o n ie
k ą d w y g ląd za d a w a ln ia ją c y .
E. S p ó ł k i W o d n e .
W p o ró w n an iu do in n y c h p ow iatów p o siad a
tu te js z y p o w iat m a łą ilość spółek w odnych, d la
tego z n a ją c ich w ażność z tern w ięk szą s ta ra ń -
n o ścią się n ie m i op iek u je. D w a ra z y do ro k u o d b y w ają się oględziny pod ścisłą k o n tro lą t u tejszego u rz ę d u i n a w e t n a jm n ie jsz e n ie d o m a g a n ia n a ty c h m ia s t by w aj ą u su w a n e . Obecny s ta n spółek je st z a d a w a ln ia ją c y , a ich n azw y są n a s tę p u ją c e : P rzy siek i, O tłoczyn, G rębocin, Tor.
P apow o, N aw ra-W ybcz, Zelgno, K iełbasin-Z ale- sie, S tru g a T o ru ń sk a , S tru g a T o ru ń s k a poniżej jezio ra M lew skiego w K am io n k ach .
F. Z a r z ą d d r ó g p o w i a t o w y c h . 1. B udow niczy p o w iato w y G olski z T o ru n ia, 2. st. d ro g o m istrz O sieka z T o ru n ia,
3. d ro g o m istrz S ierak o w sk i z C hełm ży, 4. >> P io tro w sk i z R ogów ka, 5. >> W iśn iew sk i z Chełm ży, 6. >> P e p liń sk i z C hełm ży, 7. Skalm ow slki !z Ł ń b ia n k i, 8. >> C h rzan o w sk i z W ielk iej Złej-
wsi.
O gólna liczbą stróżów drogow ych w ynosi 33.
G. S z k ó ł k i .
O gólna liczba d rzew dzik ich w szk ó łk ach pow iato w y ch w ynosi 2000 sztu k , zaś ow ocow ych m niejw ięcej 100 sztu k . W bieżącym ro k u w y
sadzono z w ła sn y c h szkółek n a now ych szosach z u z u p ełn ien iem b ra k u ją c y c h drzew n a s ta ry c h szosąch ogó lną liczbę w ilości 500 sztu k . Z p o w odu w ielkiego zap o trzeb o w an ia drzew , szk ó łk i
co ro k się pow iększa. 'O becnie is tn ie ją cztery szk ó łk i z d rzew am i d zik iem L i je d n a szk ó łk a z d rzew am i ow ocow em i, k tó ry c h s ta n je st z a d a w a ln ia ją c y .
H. D o c h o d y .
Z naczniejsze dochody u z y sk a ł p o w iat przez w y d zierżaw ien ie drzew ek ow ocow ych n a n ie k tó ry ch o d cin k ach szosow ych. A leja ow ocow a z W ielk iej Z łejw si do C zarn o w a p rzy n io sła 1 170 000,— m a re k , a d ru g a a le ja z C hełm ży do S kąpego 83 000 m k., raze m 1 253 000,— m k. Z ro w ów szosow ych w ielk ich zysków nie było, po
niew aż rozchód ró w n a ł się m niejw ięcej do ch o dowi. O bsianie row ów n o w ą tr a w ą i ich czysz
czenie i n a p ra w ia n ie było k on ieczn ie potrzebne, co w łaśn ie spow odow ało niedobór.
J. B e z r o b o c i e .
L udźm i bez p ra c y w tu te js z y m pow iecie o p ie
k u je się n ie ty lk o rząd , lecz i p ow iat. W oje
w ództw o w ty m celu u rząd z iło w C hełm ży ta n ią k u c h n ię i to zw łaszcza zim ow ą p o rą, k ied y z a ro b k o w an ie d la ro b o tn ik a je st tern tru d n ie jsz e . P o w ia t zaś p rz y stą p ił w tej sam ej porze ro k u do e k sp lo a to w a n ia m a te r ja łu b u do w lan eg o k a m a m i i żw iru i z a tr u d n ia ł b ezro botnych p a rtja m i, zm ie
n ia ją c je d n ą p a r tję po d ru g iej po pew n y m czasie.
W te n sposób ulżono znacznie bezrobociu, lecz n iezd o łan o go d o tą d całkow icie u su n ą ć .
Administracja wójtostw.
W zeszłorocznem s p ra w o z d a n iu zaszła o ty le po m y łk a, że w ym ienio n e w ó jto stw a nie zostały z n ie sio n e ,'le c z dołączone do sąsied n ich , a więc w ó jto stw a Olek do R óżankow a, G ra b ja do Otło- czyna, G ronow o do B rzezink a, B ielczyny do
K ucb orka, S trz e ln ic a A rty le rji do P o d górza. I s t
n ieje 22 obw odów w ó jto sk ich , w k tó ry c h s p r a w u ją u rz ą d w ó jta w zględnie zastę p cy n a s tę p u jące osoby:
Nr.
b.
Nazwa wójtostwa i obszar
Należące do obwodu miejscowości
Liczba
dusz W ójt Zastępca
Maksymiljan Noga, Podgórz
1. Podgórz
11933 ha
Podgórz Brzoza Czerniewice Piaski Stawki Rudak
Strzelnica Artyl.
3220 177 25 465 725 702 68
2. Otłoczyn 7749 ha
Nowa Grabja Brzeczka Pieczenia Karczemka Otłoczyn
567 495 273 231 294
Franciszek Dolatowski,
Otłoczyn
Franciszek Piasecki,
Otłoczyn
Nr. Nazwa wójtostwa Należące do obwodu Liczba
W ójt
b. i obszar miejscowości dusz Zastępca
3. Nieszawa Nieszawka 254 Jan Koźlikowski,
2702 ha Wiel. Nieszawka 287
Nieszawka
M. Nieszawka 181
Kozibór 123
Dybowo z kolonjam i 351
4. Lubicz Lubicz 1027 Stanisław Kujawski, Michał Chojecki,
2786 ha Kaszczorek »
Bielawy Rubinkowo
413
92 Lubicz Lubicz
254
5. Brzezinko Brzezinko 203 Albin Czarnecki, Franciszek
2894 ha Młyniec Jedwabno
579
166 Młyniec Koźlikowski
Gronowo 245 Młyniec
Gronówko 116
6. Lipniczki Lipniczki 173 Tadeusz Kentzer, Antoni Smieczny,
2942 ha Grębocin Rogowo
1300
277 Lipniczki Grębocin
Rogówko 316
7. Zelgno Dziemiony 287 Stanisław Marański,
3384 ha Liznowo 205 Nowa-Chełmża
Zelgno 396
Zajączkowo 197
W itkowo 161
8. Kucborek Bisk. Papowo 289 Mieczysław
3846 ha Folgowo Papowo dom.
158
238 Andrzejewski
Staw 211 Kucborek
Bielczyny 383
Skąpe 626
Chrapice 97
Nowa Chełmża 147
Kucborek 88
9. Sławkowo Sławkowo 378 Zygm unt Mellin, Stanisław
5941 ha Kiełbasin Kuczwały
275
383 Kuczwały Działowski
Mirakowo 279 Mirakowo
Morczyny 141
Pluskowęsy 717
Kamionki 180
Kamionka 510
10. Papowo Papowo Tor. 736 Jan Michalski, Wojciech Kochowicz,
4103 ha Gostkowo Katarzynka
455
43 Gostkowo Tor. Papowo
Elsneroda 21
Koniczynka 154
Turzno 664
Nr.
b.
Nazwa wójtostwa i obszar
Należące do obwodu miejscowości
Liczba dusz
i n— —
W ójt Zastępca
11. Lulkowo
7586 ha
Łysowice Lulkowo Ostaszewo Tylice
Wytrembowice Zakrzewko Zęgwirt Wrzosy Olek
374 435 606 225 300 143 73 745 21
Ignacy Panster, Wytrembowice
12. Grzywna
Szlachecka 2834 ha
Brąchnowo Brąchnówko Browina Grzywna Bisk.
Grzywna
Grzywna Szlach.
Kowróz Kowrózek
839 176 176 115 787 94 185 40
Franciszek Wendlikowski,
Grzywna (złożył urząd z dniem
31. 3. 1923)
1
Monarski, Grzywna
13. Kończewice 2779 ha
Kończewice Kończewice maj.
Bogusławki Warszewice Nawra
400 275 152 263 534
Jan Sczaniecki, Nawra
Znaniecki, Nawra
14. Wybcz
2462 ha
Wybcz W ybczyk Dębiny Słomowo Przeczno
300 90 522 159 220
Jan Mięsikowski, Dębiny
15. Łubianka 4976 ha
Łubianka Biskupice Biskupice maj.
Bierzgłowo
Zamek Bierzgłowski Łązyn
Lązynek
562 286 161 411 284 718 121
Jan Mięsikowski, Dębiny
16. Rzęczkowo 1984 ha
Rzęczkowo Skłudzewo Borek
825 339 47
Józef Raciniewski, Rzęczkowo
17. Cichoradz 2402 ha
Siemoń Siemoń maj.
Cichoradz Gierkowo z Otowicami
1076 75 200 392
W alenty Mackiewicz, Siemoń
Mikołaj Śmigiel, Siemoń
18.
19.
Różankowo 2528 ha
Świerczyny Leszcz Świerczynki Piwnice Różankowo Pigrza
141 110 50 214 189 291
Ignacy Panster, Wytrembowice
Walerjan Jędrzejewski,
Świerczyny
Gutowo 3484 ha
Gutowo Gutowo maj.
Zarośle Cienkie Szerokie
Czarnebłoto Cegielnik
302 6 287 85 603 285
Józef Katafiasz, Gutowo
W alenty Żurek,
Czarnowo
Nr- Nazwa wójtostwa b. i obszar
Należące do obwodu miejscowości
Liczba
dusz W ójt Zastępca
20. Górsk
3828 ha
Górsk Rozgarty Smolno Przysiek Stary Toruń Pędzewo
348 243 108 157 141 419
Józef Katafiasz, Gutowo
W alenty Żurek, Czarnowo
21. Ztawieś 4570 ha
Wielka-Zławieś Mała-Zławieś Toporzysko Czarnowo Stanisławka Kamieniec
223 429 384 467 102 24
W alenty Żurek, Czarnowo
Józef Katafiasz, Gutowo
22
.Złotorja 3551 ha
Silno Grabowiec Smolnik Kopanina Złotorja Nowa-Wieś
354 263 22 179 647 240
Franciszek Cieszyński, Złotorja
Bolesław Olkiewicz, Złotorja
A D M I N I S T R A C J A U R Z Ę D Ó W S T A N U CYWI LNEGO.
Obwody Urzędów Stanu Cywilnego ustalono analogicznie do obwodów w ójtoskich: Rzeczowe od
szkodowanie dla urzędników Stanu Cywilnego wynosi obecnie 100.000 mk. od 1000 dusz. Niżej podane osoby sprawują Urząd Stanu Cywilnego, wzgl. zastępcy:
Nr.
b.
Urząd Stanu Cywilnego
Sąd
powiatowy Urzędnik Stanu Cywilnego Zastępca
1. Chełmża Chełmża Burmistrz Bronisław
Kurzętkowski, Chełmża
Sekretarz Jaranowski, Chełmża
2. Podgórz Toruń Maksymiljan Noga, Podgórz
3. Otłoczyn
nFranciszek Dolatowski,
Otłoczyn
Franciszek Piasecki, Otłoczyn
4. Nieszawa
nJan Koźlikąwski, Nieszawka
5. Lubicz
nStanisław Kujawski, Lubicz Franciszek W innicki, Lubicz
6. Brzezinko
nFranciszek Koźlikowski,
Młyniec
Józef Jordan. Młyniec
7. Lipniczki
nAntoni Sowiński, Rogówko Antoni Śmieszny. Grębocin
Nr.
bu
Urząd Stanu Cywilnego
Sąd
Powiatowy Urzędnik Stanu Cywilnego Zastępca
8. Zelgno Chełmża Stanisław Marański, Nowa -
Chełmża
Antoni Domachowski, Zelgno
9. Kucborek
ł
»» Rufin Kledzik, Bisk. Papowo Rudnicki, Bisk. Papowo
10. Slawkowo
nFranciszek Litkiewicz,
Kamionka
Donderski, Kuczwały
11. Papowo Tor. Toruń Antoni Podlaszewski. Turzno Gajewski, Turzno
12. Lulkowo M Karol Marszal, Lulkowo, Galon, Łysomice
13. Grzywna - Szlachecka Chełmża Jan Monarski, Grzywna Gołomski, Grzywna
14. Kończewice
nLeon Znaniecki, Nawra Poeplau, Kończewice
15. Wybcz
nJan Mięsikowski, Dębiny Jan Szlosowski, Dębiny
16. Łubianka Toruń Franciszek Kołpacki, Lążyn Augustyn Gruchałła, Ostaszewo
17. Rzęczkowo » Teodor Modniewski,
Rzęczkowo
Franciszek Raciniewski, Rzęczkowo
18. Różankowo w Jan Górski, Pigrza
19. Cichoradz
nWalenty Mackiewicz, Siemoń Józef Czajkowski, Siemoń
20. Gutowo »» Józef Katafiasz, Gutowo
21. Górsk »» Franciszek Karczewski, Górsk Józef Katafiasz, Gutowo
22. Wielka Zławieś
nAntoni Brzoskniewicz,
Czarnowo
W alenty Żurek, Czarnowo
23. Złotorja
nFr. Cieszyński, Złotorja
SĄDY R O Z J E M C Z E .
L.
b.
Obwód rozjemczy wraz z przynależnemi miejsco
wościami
Imię i nazwisko sędzi rozjem
czych i ich miejsce zamieszkania a) rozjemcy
b) zastępcy
L.
b.
Obwód rozjemczy wraz z przynależnemi miejsco
wościami
Imię i nazwisko sędzi ro*jęm- czychiich miejsce zamieszkania
a) rozjemcy
b)
zastępcy1. Podgórz.
Piaski Brzoza Stawki Rudak
Strzelnica Art.
Czerniewice
a) W iktor Modrzejewski, b) Augtł&yn Skrzypnik,
Podgórz
8. Górsk Rozgarty Stary Toruń Pędzewo Smolno Przysiek
a) Józef Katafiasz, Gutowo
b) Walenty Żurek, Czarnowo
2. Bierzgłowo-ZameK Bierzgłowo-wieś Łążyn
Łążynek
a) Franciszek Kołpacki, Łążyn
b) Augustyn Adamski, Łążyn
9. KucboreK Bisk. Papowo Folgowo Staw
Papowo Dom.
a) St. Gościniak, Bisk.
Papowo
b) Leon Kamiński, Bielczyny
3. Brzezinko Młyniec Jedwabno Gronowo Gronówko
a) Albin Czarnecki, Młyniec
b) Stanisław Cywiński, Młyniec
10. Kończewice Kończewice-wieś Bogusławki Kończewice - maj.
Nawra Warszewice
a) Poeplau, Kończewice b) Leon Znaniecki, Nawra
4. Bielczyny Chrapice Skąpe
Nowa-Chełmża
a) Leon Kamiński, Bielczyny
b) St. Gościniak, Bisk.
Papowo
11. Lubicz Kaszczorek Rubinkowo Bielawy
a) W ilhelm Bartykowski, Lubicz
b) Bolesław Piórkowski, Lubicz •
5. Cichoradz Siemoń-wieś Skłudzewo Rzęczkowo Siemoń- maj.
Gierkowo z Oto- wicami
Borek
a) Józef Raciniewski,
Rzęczkowo #
b) Józef Czajkowski, Siemoń
12. Lipniczki Grębocin Rogowo Rogówko
a) Roman Petlik, Grębocin
b) Bronisław Orłowski, Grębocin
6. Grzywna-Szlach.
Grzywna Brąchnowo . Browina Grzywna Bisk.
Kowróz Kowrózek Brąchnówko
a) Damazy Boniecki, Brąchnowo
b) Jan Podwójski, Brąchnowo
13. Lulkowo Tylice Zakrzewko Łysomice Ostaszewo Wytrembowice Zęgwirt
a) Augustyn Gruchałła, Ostaszewo
b) Marszal, Lulkowo .
7. Gutowo Gutowo-wieś Zarośle Cienkie Czarnebłoto Cegielnik G utowo-m aj.
Szerokie
a) Józef Katafiasz, Gńtowo
b) Bronisł. Jędrzejkowski, Szerokie
14. Łubianka Biskupice-wieś Biskupice-m aj.
•
a) Ligmann, Łubianka
b) Mięsikowski, Dębiny
L.
b.
Obwód rozjemczy wraz z przynależnemi miejsco
wościami
Imię i nazwisko sędzi rozjem
czych i ich miejsce zamieszkania a) rozjemcy
b) zastępcy
L.
b.
Obwód rozjemczy wraz z przynależnemi miejsco
wościami
Imię i nazwisko sędzi rozjem
czych i ich miejsce zamieszkania a) rozjemcy
b) zastępcy
15. Nowa-Grabja
Otłoczyn Brzeczka Pieczenia Nowa-Grabja Karczemka z dwor
cem Otłoczyn
a)
b) Franciszek Dolatowski, Otłoczyn
20. Wrzosy Olek
a) Augustyn Gruchałła, Ostaszewo
b) Karol Marszal, Lulkowo
16. Nieszawka Wielka-Nieszawka Mała-Nieszawka Kozibtir
Dybowo Chrzast Filip Kąkol Regencja Cierpice
Glinki z dworcem Cierpice
a)
b) Ignacy Łabędzki, .
Nieszawka
21. Wybcz Wybczyk Przeczno Dębiny Słomowo
a) Jan Mięsikowski, Dębiny
b) J. Ligmann, Łubianka
17. Papowo Turzno Gostkowo Koniczynka
Toruńskie Papowo Elsneroda
Katarzynka
a) Antoni Podlaszewski, Turzno
b) Franciszek Litkiewicz, Kamionka
2 2 .
Zelgno
Zajączkowo Liznowo Dźwiersno W itkowo Dziemiony
a) Marek Brudniak, Zelgno
b) Antoni Domachowski, Zelgno
18. Różankowo Swierczyny Leszcz Pigrza Swierczynki Piwnice
a) Jan Górski, Pigrza b) Karol Marszal, Lulkowo
23. Zławieś Wielka-Zławieś Mała-Zławieś Toporzysko Czarnowo Stanisławka Kamieniec
a) Antoni Brzoskniewicz, Czarnowo
b) Walenty Żurek, Czarnowo
19. Sławkowo Pluskowęsy Mirakowo Kuczwały Morczyny Kiełbasin Kamionka maj.
Kamionka wieś
W
Według § 17 przep. wy
a) Franciszek Litkiewicz, Kamionka
b) Antoni Podlaszewski, Turzno
rYKAZ T A K S A T O R o. do ustawy zarazy bydlęc
24.
ÓW
:ej z
Złotorja Silno Grabowiec Smolnik Kopanino Nowa-Wieś
B YDŁ A I RONI .
dnia 25. VII. 1911 r. za
a) Feliks Szczepanowski, Nowa-Wieś
b) Bolesław Piórkowski, Lubicz
twierdzeni taksatorzy.
Nr.
b. Obwód wójtostwa
Taksatorzy do stwierdzenia wartości bydła zabitego wskutek zakaźnych chorób
Nr.
b. Obwód wójtostwa
Taksatorzy do stwierdzenia wartości bydła zabitego wskutek zakaźnych chorób
~ C
Chełmża M. Pryliński, rolnik, Chełmża
St. Kozłowski, cechmistrz rzeź., Chełmża jako zastępcy:
W ilhelm Trenkel, rolnik, Chełmża
B. Jeszke, handlarz, Chełmża
2. Podgórz J. Szeczmański, mistiz rzez., Podgórz
Maksymiljan Noga, mistrz
rzeź., Podgórz
Nr.
b. Obwód wójtostwa
Taksatorzy do stwierdzenia wartości bydła zabitego wskutek zakaźnych chorób
Nr.
b. Obwód wójtostwa
Taksatorzy do stwierdzenia wartości bydła zabitego wskutek zakaźnych chorób
3. Brzezinko Albin Czarnecki, rolnik, 13. Otłoczyn Ignacy Polanowski, rolnik,
Młyniec Brzeczka
St. Lewandowski, urzędn. Fr. Dolatowski, rolnik,
gosp., Brzezinko Otłoczyn
4. Cichoradz W. Mackiewicz, rolnik, 14. Papowo W. Kochowicz, rolnik,
Siemoń Tor. Papowo
J. Czajkowski, rolnik, Fr. Hoffmann, rolnik,
Siemoń Katarzynka
5. Grzywna B. Kamiński, rolnik, 15. Rzęczkowo F. Szymański, rolnik,
Grzywna Skłudzewo,
T. Kostecki, rolnik, Fr. Jeliński, rolnik,
Grzywna Rzęczkowo
6. Gutowo B. Jędrzejkowski, właśc. 16. Nieszawka Kazimierz Juda, rolnik,
ziem,, Szerokie Nieszawka
H. Chojnacki, właśc. Ignacy Labędzki, rolnik,
realn., Czarnebłoto Nieszawka
7. Kucborek Fr. Sarnecki, właśc., Staw 17. Różankowo M. Krużyński, rolnik,
J. Spankiewicz, właściciel, Świerczyny
Bisk. Papowo Fr. Krużyński, rolnik,
Świerczyny
8. Kończewice E. Niklewski, rządca, 18. Sławkowo Zygmunt Mellin, admini-
Nawra strator, Kuczwały
Fr. Młodzianowski, właśc., Kries, właśc. maj.
Bogusławki Sławkowo
9. Lubicz M. Chojnacki, rolnik, 19. Złotorja Fr. Cieszyński, rolnik,
Lubicz Złotorja
B. Śmieszny, rolnik, W. Kulwicki, rolnik,
Lubicz Złotorja
10. Lipniczki Śmieszny, rolnik, 20. Zławieś Jan Trzaska, rolnik,
Grębocin Toporzysko
W. Gołębiewski, rolnik, A. Rutyna, rolnik,
Grębocin Toporzysko
11. Lulkowo Fr. Gabur, rolnik, 21. . Zelgno St. Czerwiński, rolnik,
Lulkowo Dziemiony
Fr. Wojciechowski, rolnik, A. Michalski, rolnik,
Lulkowo Liznowo
12, Łubianka i Wybcz J. Szlosowski, właśc. maj.
Dębiny
J. Żurek, rolnik, Dębiny
S P I S RADCGIW S I E R O T . A. G m i n n y c h .
Nr. Imię i nazwisko Nr. Imię i nazwisko
b. Nazwa miejscowości
radcy siorot b. Nazwa miejscowości
radcy sierot
1. Bielczyny Franciszek Cywiński
^5. Brąchnowo Kazimierz Nowracki 2. Bierzgłowo H ieronim Smlglewski' 6. Brzeczka Władysław Wegnerowski
3. Biskupice Władysław Piotrowski 7. Brzoza Michał Duszek
4. Bogusławki Franciszek Jeliński 8. Chrapice Teofil Glimocki
b. radcy sierot b. radcy sierot 9. Czarnowo Antoni Brzoskniewicz 38. Papowo Tor. Andrzej Wałaszyński
10. Czarnebłoto Emil Liidtke 39. Pędzewo Jan Wunsch
11. Cegielnik Emil Szyliński 40- Piaski Stanisław Pawlik
12. Dębiny Jan Mięsikowski 41. Pieczenia Juljan Polanowski
13. Folgowo Kazimierz Lewandowski 42. Roąowo Dawid Szczepanowski
14. Górsk Emil Pansegrau 43. Rogówko Franciszek Romanowski
15. Gostkowo Franciszek Wenk 44. Rozgarty Józef Zelk
16. Grabowiec Jan Kroening 45. Rudak Kurt Schónjahn
17.
18.
Grębocin Gutowo
Teodor Kowalski Konstantyn Gabski
46. Rzęczkowo Teofil Krzywdziński i Albert Lamprecht
19. Grzywna Władysław Marcinkowski 47. Siemoń M ikołaj Dynasiński
20. Kamionka Władysław Dybowski 48. Silno Aleksander Piotrowski
21. Kaszczorek Teodor Ziółkowski 49. Skąpe Antoni Wardański
22. Kopanino Franciszek Papierkiewicz 50. Skłudzewo Jan Ziesmann
23. Kończewice D om inik Stępniewski 51. Smolnik Karol Zabel
24. Kozibór Gustaw Weck 52. Smolno A rtur Jahnke
25. Lążyn Teofil Kosiński 53. Stanisławka W incenty Michałek
26. Liznowo Friedrich Blum 54. Stary Toruń Ernst Heise
27. Łubianka Feliks Strzyrzewski 55. Staw Władysław Kaczyński
28. Lubicz Zygmunt Ekowski 56. Stawki Franciszek Ćwikliński
29. Lulkowo Karol Marszal 57. Świerczyny Franciszek Krużyński
30. Mała Nieszawka Otton Brikaż 58. Toporzysko Robert Kruger
31. Mała Zławieś Jan Fenske
,Teodor.. Górny
59. Wrzosy Antoni Jagielski
32. Młyniec 60. Wielka Nieszawka Otton Krause
33. Nieszawka Maksymiljan Kruger 61. Wielka Zławieś Gustaw Jabs
34. Nowa Chełmża Albin Kowalski 62- Zajączkowo Bruno Schust
35. Nowa Wieś Teofil Lipiński 63. Zarośle Cienkie Jan Lis
36. Otłoczyn Józef Falleńczyk 64. Zelgno Henryk Górsk.
37. Papowo Bisk. Jan Sadowski 65. Złoto rj a Franciszek Olkiewicz
B. W o b s z a r a c h d w o r s k i c h .
1. Bielawy Stanisław Rumiński 32. Lipniczki
2. Borek Antoni Piechowiak > 33. Łysomice
3. Biskupice Franciszek LubeckH ^ . 34. Mirakowo 4. Brąchnówko Antoni. Dąbrowski-
'35. Morczyny
5. Browina Fryderyk Klussmann 36. Nawra
6. Brzezinko Józef Zdrojewski 37. Nowa Grabja
7. Cichoradz Henryk Dreyer 38. Olek
8. Czerniewice W iktor Modrzejewski 39. Ostaszewo
9. Dybowo Jan Józefiak 40. Papowo Dom.
10. Dźwiersno Szczepan Rink 41. Pigrza
11. Elsneroda Aswald 42. Piwnice
12. Gierkowo Bronisław Waliszewski 43. Pluskowęsy
13. Gronowo Franciszek Wiśniewski 44. Przeczno
14. Gronówko Franciszek Wesołowski 45. Przysiek
15. Gutowo Józef Katafiasz 46. Różankowo
16. Grzywna Szlachecka Fryderyk Vorreyer 47. Rubinkowo 17. Grzywna Biskupia Feliks Zieliński 48. Siemoń
18. Jedwabno Bolesław Lipiński 49. Sławkowo
19. Kamieniec leś. W inkler 50. Słomowo
20. Kamionki Jakób Bierzyński 51. Świerczynki
21. Karczemka Ignacy Polanowski 52. Szerokie
22. Katarzynka W incenty Morawski 53. Turzno
23. Kiełbasin Marjan Wróblewski 54. Tylice
24. Kończewice Michał Brzezicki 55. Warszewice
25. Koniczynka Zygm unt Zabkowski 56. W itkowo
26. Kowróz Leon Feldt 57. Wybcz
27. Kowrózek 58. Wybczyk
28. Kucborek Władysław Grochowski 59. W ytrembowice 29. Kuczwały Tomasz Zawiłowski 60. Zamek Bierzgłowski
30. Łążynek Andrzej Steinke 61. Zakrzewko
31. Leszcz Jan Maćkowski 62. Zęgwirt
W iktor Janczarski Kończewski
Jan Sczaniecki Jan Waśk
Zygmunt Jankowski Jan Januszewski Walenty Dobski Antoni Kamiński Bernard Chojnacki Piontkowski Januszewski Ludwik Neumann Klug
Jan Wąż Teofil Siódmiak Bolesław Bogalewski Robert Tilk
Jan Lisiński Albert W indm üller Jan Miżejewski Buczkowski
Szczepan Mądraszewski Andrzej Rumiński Izydor Marcinkowski Dr. Meyer zu Bexten Robert Wilczewski Michalski
Władysław Maćkowski Bernard Lesiński '0'cL,Orfffł*\
ii OflIC/EBimORA j
\ . 0 T0t7U<"tt . /
SPIS AKUSZEREK OBWODOWYCH.
Nr.
b.
Obwód akuszerski i do tego należące
miejscowości
Imię i nazwisko akuszerki obwodowej
Miejsce zamieszkania
Nr.
b.
Obwód akuszerski i do tego należące
miejscowości
Imię i nazwisko akuszerki obwodowej
Miejsce zamieszkania
1. Chełmża Anastazja
Berg Helena Mac
kiewicz
Chełmża 8. Kamionka
Pluskowęsy Mirakowo
Kuczwały Sławkowo Morczyny Kamionki Kiełbasin Kamionka
Józefa Leska Kamionka
2. Podgórz Piaski
Leokadja Bochocka
Podgórz 9. Kończewice
Kończewice maj.
Kończewice wieś Warszewice
Nawra Bogusławki
0
