Kronika Powiatu Zamojskiego. R. 1, nr 9 (1918)

Rok 1.

Nr. 9.

K R O N I K A

powiatu Z a m o j s k ie g o

Wyehodzi I i 15 każdego m iesiąca.

■ ■ _IB

T R B Ś Ć:

Odezwa Polskiego Komitetu Wyborczego.

Szkolnictwo ludowe powiatu Zamojskiego— Ignacy Pytlakowski.

O sile wodnej Łabuńki— Prof. dr{ M. Matakiewicz.

K o r e s p o n d e n c je : Zwierzyniec (Z ygm unt Pomarańślęt). — Białobrzegi (Michat Bojarczuk).—Majdan Sitaniecki (Juijan Sabat) . — Łabunie (S. K.y.—Wierzbie (J. Paezosówna).—Łabunie {J. P.).

K ron ik a m ie js c o w a : Dalsza praca Polskiego Komitetu Wyborczego do Rady Miejskiej. — Janowice i kolonja Podtopolę głosują. — Druga odezwa Komitetu Żydowskiego Wyborczego. — Przedstawie­

nie amatorskie. — Wieczory mistyczne. — Wycieczka harcerzy. — Wycieczka ze Lwowa. — Zamknięcie roku szkolnego. — Ze śred­

nich uczelni zamojskich. — Zamojski okręg P. M. Sżk. — Posie­

dzenie zamojskiej Rady szkolnej Okręgowej. — Jednodniowy kurs dla pisarzy gminnych, — Na kurs bibljotekarstwa. — Spra­

wozdanie z kursów rachunkowych w Zairiościu. — Kursy budowla­

ne. — Kursy pszczelarskie. — Na fundusz kresowy. — W sprawie zbiórki na fundusz kresowy. — Zebranie okręgowe delegatów sto­

warzyszeń- pożyczkowych. — Dalsze ińianowania w niiagistraturze sądowej. — Wydział "sejmiku powiatu zamojskiego. — Lichwa mie­

szkaniowa. — Zamojski wydział kółek rolniczych. — Drukarnia polska. — Podziękowanie.

Cena 1 hor. BO h.

Z A M O Ś Ć

Nakładem „Księgarni Polskiej"

Z. P o m arań sk U g o i S-ki

9 t

M

m /*y

Z ( EM I AŃ S K I E

Towarzystwo

W ZAMOŚCIU

W /»S /łS

%

/łv

<»>

*r>

<to

OH W

^ przyjmuje na -dogodnych wa- ^

$ runkach kapitały na oprocen- $

SI/ W

tow anie, zarów no w rublach, yf/

f f

^ ]zk i w koronach, oraz w y k o - ^ W' n y w a ws z e l ki e c z y n n o ś ci usta-. W

W y - w

w wą przewidziane. # Sjff

%

S T O W A R Z Y SZ E N IE

Rzemieślników i Robotników Cbfześcijańsk.

w 2A M 0Ś C I U

p o d a j e d o d g ó ln e j w i a d o m o ś c i , iź o t w o r z y ł o s e k c j ę

Pośrednictwa Pracy,

która przyjmuje i posiada już w swym rozporządzeniu zgłoszenia na roboty: me­

chaników, murarzy, stolarzy, kowali, ślusa­

rzy, cieśli i in. ’

J a k również oficjalistów rolnych i leś­

nych, służbą dom ową i dworską.

Oferty i- zapotrzebowania, załatwia szybko i z całkowitą odpowiedzialnością za poleconych.

Biuro Stowarzyszenia otwarte codzien­

nie od 11 do 1 p .p . i od 5 do 8 wiecz.

W niedzielą i święta od 10 do 7 wiećz.

Ślusarska 1. 13. I p. Z poważaniem Z A R Z Ą D .

WAINE DLA PANÓW LEŚNIKÓW!

„SYLWAN“

Organ Galicyjskiego T-wa Leśnego; pod redakcją p r o f S t a n i s ł a w a S o k o ł o w s k i e g o wycho­

dzi nadal jako m i e s i ę c z n i k .

Przedpłaćą przyjrr.uje i pojedyncze zeszyty sprze­

daje K s ię g a r n i a P o l s k a w Z a r . o ś c i u i Prócz tego K s ię g a r n i a P ó i6 k a tóleca, złożo­

ne na skład główny, dzieła:

prof. J. Czaplickiego, „Szacowanie Iesu“ 14 k. 50 h.

J. Miklaszewskiego, „Lasy na ziemiach polskich i los ich podczas inwazji 3 kor.’*

Józefa Lesiewskiego, b. nadleśnego dóbr Krasno­

bród 1 ^Husiny: „Sprzedaż lasu“ 1 kor. 80 hal.

„Przepisy prawne w laśacn Kri'?st'va Polskiego"

3 kor. 60 hal.

Pianista lub pianistka

potrzebni do kinematografu

Wiadomość w „Księgarni Polskiej"

w Zamościu.

Z A K Ł A D

NI a I a r s k o - La k i e r n i czy

J A N A K O R B Y

Zam ość w ziemi Lubdśkiej.

W y k o n y w a wszelkie r o ’:o ty , w zakres la- kiernictw a i m alarstw a wchodzące, jako ta: lakieruje p o w o zy i przedm ioty z ż'e*

laza, drzsw a, ^ipsu, w y k o n y w a wywiesz­

ki sklepow e, dla szkól ludow ych i urzę­

dów gminnych.

M aluje i w y k le ja p o k o je .

P o d r ę c z n ik i sz ^{k o l n Ę}

n a r o k s z k o ln y 1918/19

dla gimnazjów, seminarjów i szkół ludo wych podług wykazćr.v, zatwierdzonych przez M inisterstwo W. R. i O. P. poleca

w dużym w yborze i zapasie

KsięgarDia Polska w Zamaścio

Pomarański i S-ki.

Rok 1.

Nr. 9.

K R O N I K A

POWIATU ZAMOJSKIEGO

Wychodzi.I i IS każdego nriesiąea.

W y b o rc y P o la c y !

Zbliża się dzień wyborów.

Musimy tłumnie i solidarnie stanąć da urny wybor­

czej by dowieść, że Zamość jest miastem polskim.

Ster spraw miejskich musi spoczywać w rękach pol­

skich i polskiego magistratu.

Na ziemi własnej chcemy i musimy być gospoda­

rzami i nie zniesiemy gospodarki obcych nam elementów.

Wzywamy więc Was gorąco byście w dzień wybo­

rów stawili się wszyscy z kartami legitymacyjnymi, które Wam nadesłał magistrat, dla spełnienia- obowiązku obywa­

telskiego.

Nie wolno się nikomu uchylać, bo każdy głos może

zaważyć na szali wyborów. • .

Nie damy ziemi!

Na polskiej ziemi muszą być polskie miasta!

Polski Komitet Wyborczy.

W y b o r y o d b ę d ą si ę:

IV k u rji 14-go lip c a , n ie d z ie la , III k u rji 17-go lip c a , ś r o d a ,

z II kurji 2l«go lip ca , n ie d z ie la , z I kurji 2 4 -g o lip c a , ś r o d a . O d 9-ej rano.

26 „KRONIKA P O W IA T U ZAMOJSKIEGO*

IGNACY PYTLAKOWSKI.

Szkolnictwo ludowe

W PO W IEC IE ZAMOJSKIM.

A

Wielką zasługę położył komitet oby­

watelski powiatu Zamojskiego, otwiera­

jąc szkoły ludowe w takiej ilości, że po objęciu szkolnictwa przez władze woj­

skowe austrjackie zdołano zaledwie kil­

ka szkół nowych uruchomić. Zadanie nie było łatwe. Przed wojną liczba wszyst­

kich szkół początkowych wraz z cer­

kiewnymi sięgała 40, te przedewszystkim szkoły trzeba było zreorganizować, no­

wych zaś powstało przeszło 100. Ta nie­

wielka liczba dawnych szkół w powiecie jest poważnym argumentem polskości powiatu naszego, gdyż jeżeli weźmiemy pod uwagę ilość szkół w sąsiednich wschodnich powiatach, to zauważymy np., że w powiecie Hrubieszowskim przed wojną było przeszło 100 szkół we włas­

nych budynkach. To było dowodem, że rząd carski za pomocą szkoły chciał przeciągnąć na swoją stronę ludność mieszaną, ten rząd, który hamował oświa­

tę w Królestwie, tworzył tak liczne szko­

ły w powiatach z jego punktu widzenia zagrożonych, tego zaś nie można powie­

dzieć ' o powiecie Zamojskim, owszem uważany był za polski i dlatego utrud­

niano otwieranie nowych szkół, gdyż nie wierzono w skuteczne ich oddziaływanie polityczne.

Obecnie w naszym powiecie czyn­

nych szkół publicznych jest 164 ze 190 nauczycielami.

Jeżeli weźmiemy pod uwagę gęstość zaludnienia, uwzględniając większą włas­

ność ziemską, a szczególnie lasy, to ilo­

ściowy stan szkolnictwa można uważać za zadawalniający.^ Mamy szereg gmin w powiecie, gdzie każda wioska posiada własną szkołę; pod tym względem moż-

# na uważać stan szkolnictwa bliski nasy­

cenia. Największą trudnością w otwiera­

niu nowych szkół jest zastraszający brak lokali. Jest sporo uchwał o otwarciu no­

wych szkół w wioskach, gdzie dytych- czas nie było szkoły, jak również jest wiele próśb o dodanie drugiej siły na­

uczycielskiej w wioskach większych.

Można byłoby pokonać stronę materjal- ' ną i brak wogóle sił nauczycielskich, lecz wszystkie wysiłki rozbijają się o brak budynków. Szereg wiosek zostało spalonych, włościanie/ budowali dla sie­

bie prowizoryczne chaty i dlatego o żad­

nym nadmiarze izb mowy być nie może.

Teraz zagrażą wielu szkołom nowa bie­

da, wielu przymusowo ewakuowanych wraca do swoich zagród, w których właśnie mieszczą się szkoły i oczywisty rzecz żądają opróżnienia budynku. Gdy­

by nie ten brąk straszny lokali, bez żad­

nego wysiłku możnaby od wakacji mieć przeszło 200 szkół.

Zainteresowanie wśród włościan szkołą stale wzrasta. Z rozmowy z go­

spodarzami . wynika, że rodzice intere­

sują się tym, czego się dzieci uczą w szkole, widać zadowolenie z postępów dzieci, chętnie porównują stan nauki dzieci w szkołach polskich ze szkołami dawnymi.

Stosunek mieszkańców wioski do nauczyciela jest również dobry, bardzo często serdeczny, zresztą zależny od stanowiska nauczyciela, jego pracy i umiejętności współżycia ze wsią.

Rodzice zaczynają rozumieć potrze­

bę szkół i pomimo warunków nienor­

malnych i różne braki poważne, jak brak ubrania, obuwia, jednakże szkoły były przepełnione, w niektórych szkołach liczba^ dzieci dochodziła do 100 i więcej, a za średnią liczbę ilości dzieci można przyjąć 80. Nawet i teraz we większej ilości szkół frekwencja dzieci jest znoś­

ną. Naturalnie nie można tego powie-

* dzieć o wszystkich gminach, gdyż nao- gół dzieci ubywa z powodu pasiówki bydła, a w niektórych okolicach dzieci chodzą na zarobek, otrzymując płacę 3 kt>r. dziennie; oczywiście jest to wiel­

ką pokusą dla rodziców i dzieci na tym tracą. Wogóle w zimie w szkołach pu­

blicznych było zarejestrowanych 14000 dzieci.

Co do personelu nauczycielskiego, to znajdujemy pod tym względem wiel^

ką rozmaitość. Ta rozmaitość wywołana była nagłym zapotrzebowaniem stu kil­

kudziesięciu sił nauczycielskich, którymi trzeba było obsadzić powstające szkoły, tymbardziej że z przed wojny zostało na

„KRONIKA PO W IA T U ZAMOJSKIEGO" 27 stanowiskach nauczycieli zaledwie parę

osób. Rzecz prosta, że taka raptowna mobilizacja sił nauczycielskich0musiała wprowadzić podział nauczycielstwa na różne kategorje. Wielu ludzi pracuje na niwie szkolnictwa ludowego zupełnie przygodnie i prawdopodobnie po wojnie znaczna część ich odpłynie do innych zawodów. Wogóle census nauczycielski waha się w szerokich granicach, miano­

wicie od szkółki, początkowej do niepeł~

nych studjów uniwersyteckich, zawodo­

we zaś wykształcenie posiada zaledwie 3-cia część całego ogółu nauczycielstwa.

Przeważna część tego zawodowego nauczycielstwa przypada na siły z Ga­

licji. Zjawisko to daje się łatwo wytłó- ! maczyć, jeżeli weźmiemy pod uwagę, że dopiero teraz zaczynają powstawać u nas seminarja nauczycielskie, a przytym śmiesznie nizka płaca nauczycielska od­

strasza dużo młodzieży od tego odpo­

wiedzialnego zawodu. Położenie nauczy­

cielstwa jest nadzwyczaj opłakane; na­

uczycielstwo, pozbawione bibljotek, po­

mocy naukowych, czasopism fachowych, nie ma możności dokształcać się, a nie może być mowy o tym, żeby ze 100 kor.

pensji można było wydać część na po-' trzeby kulturalne.

W zależności od cenzusu i mater- jalnego położenia nauczycielstwa wydaj • ność pracy jest też różna; odbija się to zwłaszcza na pracy pozaszkolnej nau­

czycielstwa, a w miesiącach letnich na słabej frekwencji dzieci. W tych warun­

kach niejeden nauczyciel, nie zawsze przygotowany do swego zawodu, nie ma­

jąc dostatecznego ógólnego wykształce­

nia, nie jest w możności nie tylko przy­

gotować czyto odczyt, czy pogadankę dla mieszkańców wioski, lecz nawet nie jest w stanie podołać choćby w części obowiązkom szkolnym. Można jednak i należy ' zaznaczyć, że nauczycielstwu pow. zamojskiego poza nielicznymi wy- . jątkami nie zbywa chęci do kształcenia się. Jaskrawym dowodem tego były sześciodniowe kursy, urządzone przez Ministerstwo dla nauczycieli w czasie Świąt Wielkanocnych.

Pomimo spóźnionego rozesłania okólnika, zawiadamiającego o kursach w czasie świąt, napływ był bardzo wiel­

ki, gdyż zgromadziło się na kursach

156 osób. Wykłady prowadzili prelegenc z Lublina i Warszawy przy łaskawym udziale miejscowych sił. Nauczycielstwo zajęte było od 9-ej rano do 7-ej wieczo­

rem z dwugodzinną przerwą na obiad.

Na kursach tych były prowadzone: ge­

ograf ja ziem polskich, historja czasów porozbiorowych, praca społeczna nau­

czyciela, historja prawa w Polsce i pra­

wo spadkowe, hygiena dzieci i budyn­

ków szkolnych, metodyka śpiewu. Pro­

jektowane były wykłady ogrodownictwa, lecz z powodu nieprzybycia prelegenta, dane były przez p. J a x ę - C h a m c a 2 odczyty: „Czasy naszej niewoli" i „Na- rodowo-wychowawczy pierwiastek w pra­

cach Sienkiewicza".1 Nauczycielstwo od­

niosło wielką korzyść zvtych kilkudnio­

wych wykładów, gdyż samo ujęcie przed-' miotów wykradanych było bardzo cieką- ( we i poza dydaktycznemi wskazówkami prelegenci umiejętnie nawiązywali czasy dawniejsze do chwili obecnej. To zado­

wolenie nauczycielstwa z kursów uwy­

datniło się szczególnie przy pożegnaniu prelegentów; serdecznie dziękowało na­

uczycielstwo każdemu prelegentowi za pracę jego.

Liczniejsze zgromadzenie nauczy­

cielstwa wykorzystała „Straż kresowa";;

i przez swego instruktora zapoznała na- uazycielstwo z dotychczasową jej dzia>

łalnością i wskazała plan pracy na przy­

szłość, wzywając nauczycielstwo do pra-;

cy społecznej i podsuwając realizowanie;

niektórych projektów, jak organizowanie*

straży ogniowej, kół Macierzy szkolnej/' Kółek rolniczych i t. d.

Liczne zgromadzenie nauczyciel­

stwa na kursach miało tę korzyść, że nastąpiła wymiana myśli w sprawie za­

wodowego kształcenia się nauczycieli, poczym zapadły konkretne uchwały, na­

wołujące do zrzeszenia zawodowego na­

uczycieli, urządzania odczytów, lekcji praktycznych. Pracę w tym kierunku już zaczęto i pomimo braku pism fachowych, bibljotek i t. d., można przewidywać

dobre jej owoce. \

Nie można pominąć i gospodarczej strony kursów, która również wypadła bardzo dobrze. Z wielką pomocą przy­

szła nam ofiarność ziemian i inteligencji miejskiej, przez nadesłanie obficie pro­

duktów spożywczych, tłuszczów i innych

28 „KRONIKA P O W IA T U ZA M O JSK IEG O “ artykułów, potrzebnych do utrzymania

tak wielkiej ilości słuchaczów. Dzięki tej ofiarności sfer obywatelskich, pomo­

cy materjalnej Ministerstwa i internatu, który łaskawie przyjął na siebie cały cię­

żar zaprowiantowania nauczycielstwa, mogliśmy i pod tym względem całkowi­

cie zadowolić ogół nauczycieli.

Organizacja szkolnictwa ludowego nie jest jeszcze ukończona. Rząd polski przejął szkolnictwo ludowe w dniu I-go listopada r. ub.; przystąpiono odrazu do zorganizowania organów zarządu szkol­

nego, którymi są: Rada Szkolna Okrę­

gowa, dozory szkolne i opieki szkolne.

Skład organów szkolnych mieszany, czę­

ściowo obieralny, częściowo z nominacji, z przewagą jedpak czynników obieral­

nych. Dotychczas rozpoczęła swoją dzia­

łalność Rada Szkolna Okręgowa, która tworzy dozory szkolne; powstają przy Radzie komisje, jak: bibljoteczna, mająca na celu zaopatrzenie szkół w bibljoteki, finansowa i t. d. Jeżeli,w myśl przepi­

sów tymczasowych, które otwierają sze­

rokie pole działalności, zechcą wziąć udział w pracy jaknajszersze sfery spo­

łeczne, to w prędkim czasie szkolnictwo ludowe stanie na trwałych podstawach i wkrótce będzie można zrealizować po­

wszechne nauczanie.

Również w opracowaniu Minister­

stwa są programy szkół ludowych i spis podręczników, dopuszczonych do użyt­

ku w szkołach. Z początkiem nowego roku szkolnego będzie już obowiązywać wszystkie szkoły Królestwa jednolity program polskiego Ministerstwa Oświe­

cenia.

Prof. dr. Maksymilian Matakiewicz.

0 sile wodnej Łabuńki.

Siła wodna, jaką można w yzyskać na rzece lub potoku, zależy od objętości wody- i od spadu, jakie są, w danej prze­

strzeni do dyspozycji i jakie można w y ­ zyskać na silniku wodnym. O bjętość w o ­ dy zależy od wielkości dorzecza i od opadów , w pew nym zaś stopniu również od większej lub mniejszej przepuszczal­

ności dorzecza, istnienia źródeł etc.

Sztuczne zwiększenie ilości odpływ u jest możliwe przez zatrzym yw anie odpływ ów przy stanach w ysokich w zbiornikach, jednak zakładanie takich zbiorników mo­

żliwe je s t tylko w górach.

Potok Łabuńka posiada pod Zam oś­

ciem dorzecze 230 km2, a według d o ­ św iadczeń, poczynionych na całym sze­

regu takich p otoków można dlań przyjąć następujące odpływ y wody, licząc na

1 km2 i sekundę:

1) przy stanie normalnym (trw a ­ jącym około 7 miesięcy w

roku) . _ ... 4 it/sek;

2) przy stanie zwykłym niskim (trwającym około 3 miesiące

w r o k u ) ... 1,5 lt/sek\

3) przy stanie absolutnie naj­

niższym, trafiającym się tylko rzadko, co kilka, lub kilka­

naście lat . . . . . . I It/sek.

W o b e c tego dla dorzecza 230 km'2 otrzym uje się następujące objętości wody:

1) przy stanie nornr alnym

(7 m i e s i ę c y ) ... 0,92 m®hek\

2) przy stanie średnim naj­

niższym (3 miesiące) . . 0,345 ms/sek\

stany absolutnie najniższe, jako zbyt krót­

kotrw ałe, nie w chodzą w rachubę, zaś przez pozostałe 2 miesiące panują stany pośrednie między stanem normalnym, a stanami niskimi.

Celem spraw dzenia tych objętości w ykonano w dniu 3jgo maja 1918:go r.

pomiar w o d \ , przelew ającei się przez za­

staw kę śluzy młyna spalonego w Zamoś­

ciu. Długość przelew u b była 2,65 m, gru­

bość h 0,15 m. Z formuły dla przelewu:

Q = 2/b u b h \ / 2 ghy przy 2/3 u=0,'4 otrzy­

muje się objętość Q = 0,274 m3lsek.

Ne była to jednak objętość cała, gdyż bokiem (kanał boczny) odpływało około 10 It/sek, część w ody górnej Ła­

buńki zatrzym yw ano przy młynie Erlicha, a tylko lew obrzeżny dopływ Topornica miał sw o b o d n y odpływ. W dniu pomiaru panow ał stan zbliżony do średniego naj­

niższego (po dłuższej posusze), więc w każdym razie w ynik ten potw ierdza po­

w yższe przyjęcia.

W dniu 4 - g o m a ja w ypuszczono ze śluzy Erlicha n ag ro m ad zo n ą wodę, która przelewała się przez śluzę młyna spalo­

nego w sposób następujący:

„KRONIKA P O W IA T U ZAMOJSKIEGO" ²⁹

o tw ó r lewy, g ru b o ść przelew u h ~ 0,09 m , długość przelew u b = 2,65 m\

o tw ó r środkow y, grubość przelew u fi = 0,12 w, długość przelew u b — 2,00 o tw ó r praw y, grubość przelew u h = 0,27 m, długość przelew u b = 2,65 m.

Tym w artościom odpow iada objętość p rzep ły w u Q = 0,930 ms/se7c1 prócz tego zaś odpływ ało kanałem bocznym 0,100 m3lsek, łączny zatym odpływ był 1,030 ms/sek, je d n a k odpływ ten trw a ł krótko, poczym znow u z p o w o d u ubytku n a g ro ­ madzonej w o d y zamknięto śluzę przy młynie Erlicha. O b s e rw o w a n e zw iększe­

nie o bjętości rozłożone na całą dobę stanow ić może zaledwie dopełnienie o b ­ jętości, o b se rw o w a n ej w dniu 3-go maja do w ysokości wartości, przyjętej na

w stępie. - *

Co do drugiego czynnika, t. j. spadu, ja k i m ożna w zakładzie w o d ^^m w y zy ­

skać, to na potoku w pobliżu.miasta znaj­

dują się 3 stopnie: pierw szy stanow i ślu­

za Erlicha o spadzie około 2 w, drugi śluza m iejska młyna spalonego o spadzie w dniu 4-go maja 1918-go 1,325 m i trz e ­ ci p rz e g ro d a przy stacji w od n ej kolejo­

wej o spadzie 0,72 m. S p a d śluzy miej­

skiej ma wynosić w edług przedłożonego mi planu 1,46 m, w dniu 4-go maja był trochę mniejszy z p o w odu zatrzym ania o d p ły w u pow yżej.

B iorąc pod uw agę ten spad i za­

okrąglając objętości wody:

a) przy stanie norm alnym na 1,00 m3/sek, b) przy stanie średnim nis­

kim n a . . . . . . 0,40 mslsek, otrzym uje sie w edług formuły 10 Q H następ u jącą użyteczną siłę w o d n ą na tu r­

binie:

a) przy stanie norm alnym 14,6 koni m o­

to ry cznych,

b) p rzy stanie średnim niskim 5,8 koni m otorycznych,

w y ją tk o w o zaś, przy, stanach absolutnie najniższych, trafiających się jednak rz a d ­ ko, siła w odna może spaść do 3,5 koni m otorycznych.

Zachodziłoby pytanie, czy nie mo- żnaby tej siły pow iększyć przez zw ię­

kszenie sp a d u u żytecznego n a turbinie.

Obliczenia, przezem nie poczynione przekonują, że w ydatniejsze zwiększenie spadu jest tu niemożliwie. W o d a Łabuń- ki je s t śluzą miejską tak spiętrzona, że

między dolną w odą młyna Erlicha, a g ó r ­ ną w odą śluzy miejskiej jest zaledwie 3 cm spadu; spad między dolną w odą śluzy miejskiej, a górną w o d ą n a jazie stacji pom pow ania kolei w ynosi tylko 18 cm, poniżej zaś spad jest rów nież b a r ­ dzo nieznaczny. Dalej wzgląd n a rozleg­

łe łąki, ciągnące się na lew ym brzegu Łabuńki, czyni podniesienie spiętrzenia niemożliwym. Już przy obecnym spiętrze­

niu łąki te podlegają zabagnieniu skut­

kiem infiltracji w ody spiętrzonej.

Z pow yższego przedstaw ienia wiel­

kości rozporządzalnej siły wodnej w yn i­

ka, że jest ona za małą do uruchom ienia pow ażnego zakładu przem ysłow ego, ja ­ kim jest elektrow nia miejska w mieście kilkunastotysięcznym, mającym wszelkie w arunki rozw oju. W braku szczegółow yh dat co do zapotrzebow ania siły elektrycz­

nej nie można podać dokładnie wielkości potrzebnych tu m o to ró w ,je d n a k w p rz y ­ bliżeniu, prz3^jmując rozw ój miasta, u ży ­ cie prądu do oświetlenia ulic i domów, oraz dla zakładów przem ysłow ych, osą­

dzić można, że istniejąca siła w o d n a s ta ­ nowi przy norm alnym odpływ ie zaledwie xh do Vio siły potrzebnej dla elektrow ni i to bez uwzględnienia potrzebnej re z e r­

wy siły.

Urządzenia małej elektrowni, o p a r­

tej o istniejącą siłę wodną, odradzałbym stanow czo, gdyż pożytek byłby dla mia­

sta niewielki.

Najlepsze rozwiązanie s p ra w y widzę w w ykonaniu w Zamościu lub okolicy elektrow ni okręgow ej, budow anej o d razu na większą siłę, gdyż w takim razie koszty prądu mogą być najmniejsze.

Co do istniejącej siły w odnej, jestem za utrzymaniem p ra w a w odnego, gdyż spiętrzona w oda może być w przyszłości używ ana do płukania g łó w n eg o kollekto- ra kanalizacji miejskiej. R acjonalne r o z ­ wiązanie sp ra w y kanalizacji w yobrażam sobie w ten sposób, że w row ie o b w o ­ dowym, stanow iącym stare k o ry to Ł a ­ buńki, do którego uchodzi obecnie c a ­ ły szereg w ylotów kanałow ych, założy się kryty, b e to n o w y k o llektor kanalizacji i do niego wpuści wyloty kanałów ; p rz e ­ lew y b urzow e mogą bj^ć w puszczane do Łabuńki. K ollektor ten w yprow adzi się do oczyszczalni poza miastem i dopiero oczyszczone w ody zużyte w puści się do

30 „KRONIKA P O W IA T U ZAMOJSKIEGO"

Łabuńki. W ten sposób kanały miejskie , nie b ę d ą zanieczyszczać tęgo koryta, na którym może w przyszłości pow stać park miejski. Dno tego koryta po założeniu kanału zbiorczego należy trochę podnieść materjałem z wałów, znajdujących się nad jego brzegami, przez co zostanie ono zupełnie- osuszone, a dopływ wielkiej w o ­ dy doń musi być w przyszłości zam knię­

ty. Źródła, w ytryskające w pobliżu miej­

sca, przewidzianego na park miejski, mogst służyć do urządzenia sadzawki;

źródła te dają około 6 It/selc czystej i d o ­ brej wody.

Z au w aża się przytj^m, że w y k o n a ­ cie w spom nianego kollektora kanalizacji miejskiej może nastąpić tylko na p o d sta­

wie wykonania projektu postępow ej k a ­ nalizacji całego miasta, nadto, że zam knię­

cie dopływ u wielkiej wody do starego koryta, stanow iącego ró w obw odow y, w ym agać będzie pew nych korrekcji i - miejscowego rozszerzenia głów nego r a ­ mienia Łabuńki.

Korespondencie.

Z w i e r z y niec>

Dnia 23 czerw ca odbył się w Z w ie ­ rzyńcu doroczny popis miejscowej sz k o ­ ły. Dzień te n .b y ł uroczystym nie tylko ala szkoły, gdyż w popisie poraź pierw ­ szy wzięła udział niedaw nopow stała w lutym r. b. organizacja młodzieży tutej­

s z e j—drużyna h arcersk a imienia Józefa Piłsudskiego pod dzielnym kierow nictw em druha T adeusza Paw łow skiego,

Popis szkolny rozpoczęło spraw o- dzanie kierownika szkoły p. Papaja, k tó­

ry, ustępując z zajm ow anego stanowiska, przedstaw ił zebranym spraw ozdanie z kilkuletniej swej działalności; następnie w ychow ańcy szkoły wykonali szereg d e ­ klamacji i śpiewów, przy g o to w an y ch pod

kierunkiem p. Kochańskiego, poczym na boisku szkolnym w ykonano kilka ćw i­

czeń gimnastyki rytmicznej t. zw. o b ra ­ zów. Część tę uroczystości szkolnej za­

kończyło rozdanie nagród pilności i św ia­

dectw, które w ychow ańcy otrzym ywali

•z rąk pp. Czarnow skich, w raz z g o rą c y ­ mi słowami otuchy i zachęty do dalszej pracy

D rugą część popisu rozpoczęło o d ­ czytanie przez k om endanta drużyny h ar­

cerskiej^— drucha T ad eu sza Paw łow skiego referatu na temat: „ H arcerstw o czyli skauting, a wychow anie poza szkolne młodzieży", w którym a u to r skreślił za­

dania i ideję h a rc erstw a w ogóle i zna­

czenie je g o w szczególności w Polsce.

Liczne grono słuchaczy z zainteresow a­

niem słuchało referatu, a nastrój charak­

teryzow ało gorące jego przyjęcie. Po od­

czycie nastąpił popis harcerski na boisku szkolnym. C hoć młoda lecz spraw na dru­

żyna nie zawiodła usiłowań kierownika, a na zgrom adzonych licznie rodzicach i opiekunach m łodocianych harcerzy uczy­

niła w rażenie n iespodziew ane i niezatar­

te. S p ra w n e w ykonanie m uszry formal­

nej orjenfcowanie się dostateczne przy m ustrze bojow ej, defilada bez zarzutu podniosłe odśpiew anie „ R o ty “ hymnu h arcerskiego, —• w yw ołały burzę oklas­

ków i g o rą c e podzięki pod adresem kier rów nika.

Dość oryginalnie pom yślany i z ca­

łym skupieniem i po-wagą w}rk o n an y frag­

m ent walki dw ustronnej, zakończenie rozstrzelaniem do w ó d zcy oddziału poko­

nanego, który to fakt bynajmniej publicz­

ność nie zden erw o w ał, był bardzo miłym obrazkiem z życia harcerzy naszych, a całość stała się uczuciem dumy m iejscow ego społeczeństw a. P.

C zarnow ski w imieniu rodziców i wy­

ch ow aw ców , podziękow ał harcerzom i ich kierow nikow i za te miłe chwile, które niewątpliwie przyczynią się do rozszerzenia ideologji harcerskiej w śród dziatwy, mło­

dzieży zwierzynieckiej, a w śród publicz­

ności rozw ieje wiele p rz e są d ó w i niepo­

rozum ień nieodłącznych to w arzy szy każ­

dych now ych poczynań.

Zygm unt PomarańsJci.

B i a ł o b r z e g i .

W niedzielę 9-go czerw ca b. r. mie­

liśmy w Białobrzegach o godz, 7 wieczór te a tr am atorski. Na program przedstawie­

nia złożyły się; deklamacje, śpiew y chó­

ralne, „Dla szczęścia dziecka" w 3 ak.*

tach i „ W y s tę p e k kom ika" w 2 aktach.

W p rzerw ach grała muzyka. Budynek teatralny zastąpiła g o sp o d arsk a stodoła, ubrana pięknie zielenią.

„KRONIKA P O W IA T U ZAMÓJSKIEGC)" 31 P rzedstaw ienie dało dochód 473 kor.

Cały dochód przeznaczono na bibljotekę w B iałobrzegach. Pierw sze u nas p rzed ­ staw ienie pod kierow nictw em nauczyciel­

ki, p. S t e f a n j i K o w a 1 s k i e j, zro­

biło barcizo dobre w rażenie, o czym św iad czy ły huczne oklaski. Najbardziej po d o b ał się „ W y stę p ek komika*, o d e ­ g ra n y przez dw u m ieszkańców naszej wioski: W ł a d y s ł a w a B o j a r c z u k a i M a r c i n a B a c z y ń s k i e g o . Sądzę że młodzież nasza będzie chętnie korzy­

stała z bibljoteki, która rychło zostanie założona.

Michał Bojarezuk.

/

M a jd a n .S i t a n l e c k i .

Dnia 4 czerw ca r. b. zawiązało się Koło Polskiej Macierzy Szkolnej w Maj­

danie Sitanieckim. Na zebraniu, które się odbyło w lokalu szkoły m iejscowej, byli obecni liczni m ieszkańcy tej wioski, oraz x. Goliński z org an istą p.’ Maliszewskim ze St. Z am ościa i insp ek to r o k rę g o w y z Zam ościa. T e n ostatni wygłosił p o g a d a n ­ kę, n astęp n ie zapoznał zgrom adzonych ze statutem P. M. S. i obow iązkam i człon- kó w. Do zaw iązania Koła przystąpiło 32 o so b y przew ażnie z młodzieży, garnącej się bardzo do ośw iaty. P ostanow ili oni założyć narazie bibljotekę i czytelnię, aby łatwiej im było prow adzić już dawniej zapo czątk o w an e sam okształcenie z p o ­ mocą niestrudzonej i energicznej n au czy ­ cielki m iejscow ej, p. Anieli T ruchano- w ićzów ny.

P o stanow iw szy, co ma być najbliż­

szym przedm iotem działalności Zarządu, przystąpiono do w y b o ró w sam ego Z a rzą­

du, w skład którego weszli pp. Aniela T ru c h a n o w icz ó w n a — prezes, Józef W o j­

to w icz— w iceprezes, Jan R ajtar—se k re ­ tarz, W ła d y sła w P o g o rzelsk i—skarbnik i Józeł Chudzik. Do Komisji rewizyjnej p o p ro sz o n o pp. Ja n a Stanieckiego, Mar­

cina C echa i A n d rz e ja Słomę; delegatem na zeb ran ie o k rę g o w e w y b ra n y został p. W ła d y sła w Pogorzelski. Młodzież z M ajdanu S itanieckiego je s t pełna zapału i chęci do p ra c y n ad śobą, a poniew aż p o siada dzielną kierow niczkę w osobie nauczycielki, p. Anieli T ruchanow iczów - ny z g ó ry po w ied zieć można, że now e Koło M acierzy będzie się rozwijało i krzew iło o św iatę polską w «ród swoich

członków i wszystkich m ieszkańców wioski dla dobra swej miłej wioski i Kraju całego. Praca ta może być ro z p o ­ częta niezwłocznie, gdyż Koło otrzymało zaraz bibljoteczkę. składającą się z kilku­

dziesięciu drob n y ch dziełek i p o d ręczn i­

ków, w ybranych i przyw iezionych przez instruktora Macierzy.

Juljan Sabat.

Ł a b u n ie .

Przeżyliśm y tu chwile rad o sn e i p o ­ dniosłe: zjażd sekcji zw iązków młodzie­

ży p r z y Kółkach rolniczych dnia 20-go maja, b. r. D w anaście sekcji zjechało się:

przeszło ^ 0 uczestników.

Nie w szystkie niestety sekcje z Z a ­ mojskiego mogły przybyć • do Łabuń;

7 sekcji z pow odu dalekiej drogi nie mogło uczestniczyć w tym święcie m a­

jow ym młodzieży. Mimo to imponującą chwilę przeżyli wszyscy, jej uczestnicy;

czuło się, że młodzież, ta rozumie s p r a ­ wy n aro d o w e i uświadam ia sobie sw ą rolę, jako przyszłych obyw ateli kraju.

W zruszająca była chwila, kiedy po przemówieniach okolicznościowych x. pre- ie k |a D ą b r o w s k i e g o . z Zajnościa i p. S t a n i s ł a w a M a j e w s k i e g o z L u ­ blina (S traż K resow a) podnosili się k o ­ lejno z m uraw y (zjazd odbył się w p a r­

ku pod gołym niebem) chłopcy i dziew­

częta i popisyw ali się deklamacjami. J e ­ den przez drugiego, co umiano, a znać było w tym w szystkim obycie, um iejęt­

ność, a nawet, jak u jednej z deklama- torek, zrozumienie i odczucie tego, co deklamuje.

Po przem ów ieniach i deklam acjach odśpiew ano *R otę“, poczym odbył się w spólny podw ieczorek. Po pod w ieczo r­

ku odbyły się p o d kierow nictw em p.

F r ą c z k a , pisarza gm innego z Łabuń, ćw iczenia strażackie, a następnie śpiew y chóralne.

P rzed w ieczorem po pożegnalnym przem ów ieniu p. S t . M a j e w s k i e g o sekcje z dalszych wsi odm aszerow ały, żegnane okrzykam i i śpiewem. Pozostali udali się na przedstaw ienie, odegrane przez członków miejscowej sekcji mło­

dzieży.

Dzień ten przepiękny dostarczył d o ­ wodu* że p rąca kulturalna w śró d mło­

32 „ KRONIKA P O W IA T U ZAM OJSKIEGO

dzieży wiejskiej, o ile umiejętnie będzie prow adzona, w ydać może pow ażne r e ­ zultaty. Jeśli ta młodzież śpi, jeżeli nie kształci się i nie przygotow uje do przy­

szłych obywatelskich obow iązków , to tyl­

ko dlatego, że brali inteligentnych jed n o ­ stek, k tó re b y m ogły j ą zbudzić i do p ra ­ cy zachęcić. W Zamojskim dr-ow a H e ­ l e n a B o g u c k a zorganizow ała przeszło 20 wsi, a praca, p row adzona w zorgani­

zow anych przy Kółkach rolniczych sekcjach daje bardzo piękne rezultaty.

W ie r z b ie .

O trzy w iorsty od Łabiiń, w śród łąk i rozciągłych pastw isk, leży dość m a­

ła, lecz bardzo miła i sym patyczna w io s­

ka W ierzbie, należąca do parafji i gmi­

ny Łabunie. Do gminy tej należy 8 w io­

sek, z p o śró d których W ierzbie zacz3^na wyróżniać się coraz żywszym dążeniem do oświaty.

W samym W ierzbiu niema w p ra w ­ dzie Koła P. M. Szk., ani Kółka rolnicze­

go, ani też straży ogniowej, aJe wielu m ieszkańców tej wioski należy do Koła P. M. S z k . i Kółka rolniczego poblizkich Ł abuń, a młodzież m ęska należy.do stra ­ ży ogniowej łabuńskiej. Q d trzech mie­

sięcy istnieje tu koło Zw iązku Młodzieży, do k tó reg o należy w szy stk a młodzież tej wioski. Młodzież ta okazuje się bardzo chętną w tej pracy, zbiera się na n a z n a ­ czone zebrania i wycieczki zawSze licz­

nie. P ra c ą tą kieruje nauczycielka miej­

scowa, p. J ó z e f a Z i m'k ó w n a, która chętnie pośw ięca cały swój "czas wolny tym zajęciom. Za jej staraniem, przy chętnej pom ocy młodzieży odbyło się niedaw no przedstaw ienie amatorskie.

G rano „W ese le Zosi"; am atorzy w y w ią­

zali się ze swego zadania znakomicie, szczególnie zaś dobrze w y k o n an e były role W alka, Macieja i matki Zosi. U ro ­ zmaicony był ten w ieczór daklamacjami i śpiew am i chóralnymi, w k tó ry ch brał udział cały Zw iązek. C zysty dochód p rze­

znaczono na bibljotekę miejscową.

Założono tu ochronkę na czas letni.

O c h ro n ia ik ą jest m iejscow a nauczycielka.

Jadwiga Paczosówna.

Ł a b u n ie .

Dnia 23-go czerw ca we dw o rze w Ł abuniach odbyło się przedstaw ienie ama­

torskie. O d eg ran o „ G ra b ę ry b y " Bałuc­

kiego A m ato rzy wywiązali się ,z zadania tego bardzo dobrze. P o przedstawieniu śpiew ał ch ó r cztero g ło so w y pod dyrekcją p. Fr. J a s i ń s k i e g o , szczerze przez całą salę oklaskiw any. D ochód czysty przeznaczono na S traż o g niow ą w Ła­

buniach.

J. P.

Kronika miejscowa.

D a lsz a p r a c a P o ls k ie g o Ko­

m ite tu W y b o r c z e g o d o Rady M iejsk iej. Dnia 9 lipca odbyło się ze­

branie Polskiego Komitetu W yborczego, na którym uchw alono zwołać przedw yborcze zebranie m ieszkańców Zam ościa na g. 3 w dniu 11 lipca w celu ustalenia listy kan­

d ydatów na ra d n y c h i ich następców ze śródmieścia. P an o w ie Stanisław Dziuba i Jan E m eryk zakom unikow ali obecnym, że Przedm ieścia zebrania takie odbyły i ustaliły listy sw ych kan d y d ató w . Dalej rozw ażano, ja k podzielić pew ne manda­

ty na przedstawicieli śródm ieścia i przed­

mieść. W y p ra co w a n o plan, jed n a k osta­

teczną decyzję odłożono do następnego zebrania, które ma się odbyć 12 b. m.

J a n o w ic e i k o lo n ja P o d to p o le głosują* N ieufność.m ieszkańców przy przyjęciu udziału w w y b o ra c h do Rady Miejskiej stopniow o znika. W ostatniej chwili n a w e t oporni właściciele gruntów Janow ice i kolonji P od to p o le zadeklaro­

wali swój udział w w yborach, żądając tylko, by ich k an d y d at w szedł na Rad­

nego do R ady Miejskiej. G łó w n ą zasługą w zaagitow aniu ow ych opornych należy przypisać energji i w ym ow ie pp. Edw ar­

da N azarew icza i W ik to ra Klaudego ko*

m ornika sądow ego.

D ruga o d e z w a K om itetu Wy*

b o r c z e g o ż y d o w s k ie g o . W yborcy żydzi! Zam ość $e^t miastem polskim, a ce­

cha polskości miasta w łaściw ą jest ogó­

łowi jego m ieszkańców bez różnicy na­

rodow ości i wyznania, w szyscy botoiem stoimy na gruncie pań stw o w o ści polskiej.

„KkO NIKA P O W IA T U Ż A M O JSK IEG O " ______^_____________ 33 Z e w zględu ję d n a k na to, że na fo­

rum ra d y miejskiej Często w y p ływ ają sp raw y , ob ch o d zące szczególnie żydów , ludność ży d o w sk a miasta pow inna być należycie w radzie przedstaw iona, aby kom petentni radni żydzi mogli w sp ra­

w ach tych swój głos podnosić.

W z y w a m y więc was, obyw atele-ży- dzi, o besłać przyszłą radę m iejską o d p o ­ wiednią ilością radnych żydów.

Spełnijcie obow iązek obyw atelski i upominajcie się o sw e p ra w a w y b o r ­ cze, które przysługują wszystkim nieska­

zitelnym mężczyznom w w ieku lat 25 wzwyż.

W szelkich informacji udziela biuro w y b o rcze w lokalu „Linas H acedek".

Komitet Wyborczy Żydowski w Zamościu.

P r z e d s t a w ie n ie a m a t o r s k ie

n a dochód P. M. Szk,, urządzone dnia 1-go lipca 1918-go roku, pow iodło się w całej pełni. G ran o „E m ancypow ane", ko- m edję w 3 aktach Michała Bałuckiego.

Poczciw a ta k om edja ze sw ą nieprzesta- rzałą treścią i pogodnym hum orem w y ­ szła w w ykonaniu naszego zespołu am a­

to rskiego jaknajlepiej. Miejscami tempo g ry pow inno było być żywsze, ale p rzy ­ znać należy, że w szystkie sceny w y m a­

gające tem pa bardzo żyw ego w y re ż y s e ­ r o w a n e były znakomicie. G rą, pełną za­

let p ierw szo rzęd n y ch , wyróżnili się pp.

N i e d z i a ł k o w s k a (Stasia) i p. K o ­ s i ń s k i (doskonały Jan u ary , sta ry k a ­ waler). D o b rze spisali się pp. F razeso- w iczow ie (p. H o r s z w a l d o w a i p.

W o l s k i ) , sy n ek ich,K am ilek (p. E m e ­ r y k ) miał do sk o n ałe m om enty przy p o ­ praw nej zupełnie całości, nauczyciel Ka- milka (p. M i c h a l i c k i ) dał typ d o sk o ­ nały p e d a g o g a starej daty, bardzo dobrze w ystudjow ała sw ą rolę p. K o s i ń s k a (em an cy p ó w an a pok o jó w k a, Rózia), w szelkich sta ra ń dołożyli pp, K a r ł o - w i c z o w a (Jadwiga;, K a r ł o w i c z (W ła d y sła w ) i G a w d z i k (lokaj). W ca­

łej pełni zasłużyli g rający na huczne oklaski i w y w oływ ania, którym i darzyła ich w ypełniona po brzegi sala. D obra d e k o r a q a przyczyniła się też niemało do p o w o d zen ia sztuki. Zganić należy su ro w o zachow anie się w idzów na galerji w p e ­ w n y ch chwilach; g d y b y coś pod o b n eg o

rniało się zdarzyć jeszcze kiedykolwiek, niewątpliwie w kroczyć będzie musiała milicja.

„ W ie c z o r y m is ty c z n e " w dn.

14-go i 15-go czerw ca 1918-go r. w sali teatru r O a z a “ w Zam ościu urządziła p. T u m r y L i p s f c a - K r * a d t k e z w spół­

udziałem pp. S t a n i s ł a w a B r u 1 i ń- s k i e g o , J e r z e g o , O l s z e w s k i e g o i R o m u a l d a C y g a n i k a . Na program złożyły się u tw o ry Mickiewicza, S ło w ac­

kiego, Konopnickiej, Rydla, P o e ’go, W y ­ spiańskiego; Boy'a, Staffa i p. Z b i g n i e ­ w a O r w i c z a . Burze oklasków w y w o ­ ływ ał baryton o rozległej skali głosu,

p. C y g a n i k ; przepięknie w ykonał N os­

kow skiego „Stacha".

W y cieczk a h a r c e r z y * Dnia 18-go maja w yruszyła do Zwierzyńca, przez Kossobudy, wycieczka „Kursu dla zastępow ych" I-ej Zamojskiej drużyny skautow ej im. hetm ana J a n a Z a m o y ­ s k i e g o . Ocfcdział złożony z 13 chłop­

ców prow adził kom endant dru ży n y Z a- c i e w s k i w tow arzystw ie opiekuna jej p. G e 1 i n k a. W ym arsz nastąpił o g o ­ dzinie 5-ej po południu. D ro g a zła. P rze­

w ażnie piasek miałki. Znaczne obciąże­

nie plecaków, ze względu na dw udniow y pobyt w Zwierzyńcu, zboczenie z drogi do pożaru, w którego gaszeniu harcerze nasi wzięli w ybitny udział, spraw iło, że przyszliśmy do Z w ierzyńca o godz. 1-ej w nocy. Byłto już drugi marsz nocny, który harcerze zam ojscy odbyli. N iektó­

rzy z nich w w yobraźni odtw orzyli s o ­ bie ów marsz w nocy z dn. 2-go n a 3-ci maja na obchód n aro d o w y w Chełmie.

Raźno im się na sercu zrobiło i z w iel­

kim zapałem kroczyli śród niem ilknącego śpiewu. D rużyna h a rc ersk a w Z w ierzy ń ­ cu im. J ó z e f a P i ł s u d s k i e g o , pod kom endą d-ha P a w ł o w s k i e g o w y ­ szła na nasze spotkanie. Do spotkania je d n a k nie doszło, gdyż spodziew ano się nas od stro n y S zczebrzeszyna. K w a te ro ­ w ano u d-ha P a w ł o w s k i e g o , w r e ­ stauracji p. S t e l m a s z u k a i u d-ha L e g i e c i a. Nazajutrz t. j. dn. 19 maja o godz. 10-ej rano była zbiórka, po któ ­ rej udaliśmy się do kościołka m iejscow e­

go na nabożeństw o. Na obiad harcerce nasi zostali zaproszeni przez m iejscow ych

34____________ „KRONIKA PO W IATtl ZAMOJSKIEGO”

«

druhów . O godz. 4-ej po południu u<%

hsmy się do okohcznych lasów na ćw i­

czenia. T u przerobiono marsze ubezpie­

czone i ćwiczenia taktyczne. Chłopcy tak szybko i spraw nie przystosow yw ali się do daw anych im w skazów ek, że ćwicze­

nia, szczególnie taktyczne, w ypadły n a d ­ spodziew anie dobrze. .W czasie ćwiczeń oddziałek, złożony z pięciu naszych chłop­

ców, rozbił i wziął do niewoli straż przednią drużyny Zw ierzynieckiej. Po krótkim odpoczynku przerabiańo gry i zabaw y skautow e. Chłopcy tak byli za­

dowoleni z rozmaitości zabaw , że z ż a ­ lem pow racali do domu. Z wesołym śpie­

wem kroczyliśmy przez ulice Z w ierzy ń ­ ca, chcąc się sprezentow ać i wspólnie obejrzeć o sa d ę .' Po o d śp ie w a n iu „Roty"

na p o d w ó rk u miejscowej szkoły i defi­

ladzie przed kom endantam i drużyn d a ­ no się do kw ater. Dnia 20,-go maja o godz. 9-ej ran o w yruszyły obie drużyny na ćwiczenia do Turzynieckich Dołów.

Mimo ciężkiej drogi, g o rąca wielkiego i zupełnego braku w ody dotarliśm y p ra ­ wie niezmęczeni do celu wycieczki. Cóż za piękne widoki otaczały nas wokoło!

Z daw ało nam się, że jesteśm y w r:;ju, przygotow anym dla artystów malarzy.

Każdy szczególik przykuw ał nasze oczy.

Krok każdy odsłaniał nam now e cuda natury. Zazdrościliśmy harcerzom zw ie­

rzynieckim tych cudowności. Jakże d o ­ skonale nadaw ał się ten te re n do ćw i­

czeń harcerskich! W spaniały był widok, kiedy przez wązki, kręty, porośnięty k rz a ­ kami i paprocią w ąw ozik pięło się w górę 40-tu skautów jednym szeregiem . Nie brakow ało przytym i śmiesznych epizo­

dów, gdy jakiś druh, staczając się, ciągnął za sobą drugiego, tw o rząc grupkę, która z trudnością przy pom ocy lasek sk a u to ­ wych, niezbędnych w tych w ypadku, sta ­ rała się zatrzymać. Na maleńkiej polance rozbito obóz. Tutaj po raz pierw szy za­

poznali się chłopcy z rozbijaniem nam io­

tu. Z robiono dwa zdjęcia fotograficzne, w spólne obu drużyn i osobno Z am oj­

skiej. Brak czasu nie pozwolił nam na dłuższy p o b y t w tym pięknym miejscu.

W ym aszerow aliśm y do domu o godz.

2-ej po południu. O dobrym p rz y g o to w a ­ niu technicznym m arszu może św iadczyć to* że z miejsca naszego obozu do stacji Zwierzyniec (około 10 wiorst) szliśmy

tylko 1 godz. 30 min. pomimo wielkiego skw aru, zupełnego braku w ody i ciężkiej piasczystej drogi. Na stacji nastąpiło krót­

kie, serdeczne, skautow e pożegnanie.

Po ataku do wejścia w agonu, dostaliśmy stojące miejsca. Do Zamoącia wkroczy liśmy z pieśnią na ustach. T ak skończy­

ła się pierw sza wycieczka naszego Kur- ' su, z której wynieśliśmy sp o ro wiadomo­

ści i cały ogrom przyjem nych wrażeń, zachow ując niezatarte 'wspomnienia wdzięczności za gościnę dla naszych dru h ó w ze Z w ierzyńca.

Kazim ierz Zaciewski.

W y c ie c z k a z e L w o w a , złożo­

na z 14 uczniów 7-ej i 8-ej klasy VIII-go gimnazjum lw ow skiego, pod przewod­

nictwem prof. d-ra L u d w i k a J a x y B y k o w s k i e g o , zw iedzała Zamość w dniach 3-go i 4-go lipca b. r. Uczniowie gimnazjum zamojskiego oprowadzali go­

ści po mieście, objaśniając im ważniejsze zabytki. W y cieczk a zwiedziła także po- troszę okolicę/najbliższą, dłużej zatrzy­

m a j się w Sitańcu, przez H y ż ą i Jano­

wice wróciła -do Zamościa. Z Zamościa udali się w y cieczkow cy w dalszą podróż po ziemiach polskich, do Lublina, Puław, Kazimierza i w G ó ry Św iętokrzyskie.

Z a m k n ię c ie r o k u s z k o ln e g o

w tutejszej szkole ludow ej im. Adama Mickiewicza odb3'ło się uroczyście dnia 16-go czerw ca b. r. o godz. 4-tej po po­

łudniu. Program wypełniły: przemówienie dyr. p. Józefa Siechowskiego na tem at dzia­

łalności polskiej szkoły pod opieką pol­

skich W ładz, ćwiczenia młodocianych skautów i skautek, wyćwiczonych przez pp. Maazurykównę i Nazarewicz, dekla­

macje, z których w yróżniła się deki.

„D zw on Zygrnuntow ski" ucz. Turczynów- nej, śpiewy, p ro w ad zo n e umiejętnie przez p. M azurykówne, i sztuka Jadwigi z Łob­

zow a „Tobie, Polsko!" w 2 aktaęh, wy­

konana ślicznie przez uczniów i uczennice tej szkoły, a w y re ż y sero w a n a umiejętnie przez pp. Mazurykównei, Rogoioską i Naza- ręwicza. P odzięk o w an ia uczniów i grona nauczycielskiego pod ad resem p. dyr.

Siechowskiego i rozdanie n ag ró d pilno­

ści zakończyły tę miłą uroczystość.

Zebrani zajęci byli przez długi jesze/e czas oglądaniem prac uczniów i uczennic,