Fonetyczne środki stylistyczne – karta pracy
Do podanych fragmentów utworów podaj fonetyczny środek stylistyczny.
1. „(…) w omdleniu sennym, tajemniczym
i nie czując przechodzi z wolna w nieistnienie…” K. Przerwa-Tetmajer „Nie wierzę w nic”
2. „Przechodząc przypadkowo przez cienisty pasaż” B. Jasieński
3. „Zwija się zaułek zawiły
Zagubiony we własnych załomach” J. Czechowicz „Elegia uśpienia”
4. „Ma przyjechać do mnie Ania do Anina, Ania z Manią, więc nie minie parę dni, a Mania z Anią nie ominą mnie tu – i na
Imieniny me przyjadą do Anina”. J. Tuwim „Lament Aniński”
5. „Tajda drał ta da Tajda drał ta da
Badydy data da da”. Cz. Hernas „W kalinowym lesie”
6. „I tak zaczął ćwiczyć, ćwikać Ćwierkać, czyrkać, czyczyrikać, Że aż kogut na patyku
Zapiał gniewnie: „Kukuryku!” J. Tuwim „Ptasie radio”
7. „Powozów druga w ulicy ulica,
Zwroty, zawroty, powroty, wywroty…” C.K. Norwid „Sława”
8. „tam daleko bębni burza” K.I. Gałczyński „Niobe”
9. „(…) zakukała: kuku! kuku!
Na to dzięcioł: stuku! puku!
Czajka woła: czyjaś ty, czyjaś?
Byłaś gdzie? Piłaś co? Piłaś, to wyłaź!
Przepióreczka: chodź tu! Pójdź tu!
Masz co? Daj mi! Rzuć tu! Rzuć tu!” J. Tuwim „Ptasie radio”
10. „O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny
I pluszcze jednaki, miarowy, niezmienny (…)” L. Staff „Deszcz jesienny”
11. „tłum, który tłumi i tłumaczy” S. Barańczak
12. „Najpierw powoli jak żółw ociężale
Ruszyła maszyna po szynach ospale”. J. Tuwim „Lokomotywa”
13. „Jehowo, Jehowo,
Wracamy w Twe słowo, My bo Słowianie
To słowo w bez – mowie Choć z niego przysłowie
I zmartwychwstanie”. C.K. Norwid „Słowotwór”
14. „Tkacze tkają łątki tkanin, W tkalni skacze tkacka dratwa, Furkot, terkot gra im w krtani,
Zatkał tkanki i pogmatwał”. J. Grot „Tkacze”
15. Bum bum, tara rara, Bum bum, tara rara…
16. „A skądże to, jakże to, czemu tak gna?
A co to to, co to to, kto to tak pcha, Że pędzi, że wali, że bucha buch, buch?
To para gorąca wprawiła to w ruch, To para, co z kotła rurami do tłoków, A tłoki kołami ruszają z dwóch boków I gnają, i pchają, i pociąg się toczy, Bo para te tłoki wciąż tłoczy i tłoczy, I koła turkocą, i puka i stuka to:
Tak to to, tak to to, tak to to, tak to to!...” J. Tuwim „Lokomotywa”
ODPOWIEDZI
1. eufonia, 2. aliteracja, 3. aliteracja, 4. paronomazja, 5. echolalia, 6. onomatopeja, 7. paronomazja, 8. onomatopeja, 9. onomatopeja,
10. onomatopeja, wrażenie szmeru, szumu szelestu; melancholia i smutek, 11. paronomazja,
12. kakofonia, 13. paronomazja, 14. onomatopeja, 15. echolalia, 16. onomatopeja.
