Nauczyciel: Dorota Kobiella
Przedmiot: Podstawy przedsiębiorczości Klasa : 2TE
Temat lekcji: Księgowość przedsiębiorstwa.
Data lekcji: 06.05.2020r.
Wprowadzenie do tematu:
RACHUNKOWOŚĆ W PRZEDSIĘBIORSTWIE
Każdy przedsiębiorca osiąga pewien przychód, ale jednocześnie ponosi określone koszty. Musi też płacić podatki i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne. Do sprawnego wywiązywania się z tych obowiązków konieczne jest prowadzenie
określonych rodzajów ewidencji.
Rachunkowość
Rachunkowość to rodzaj systemu ewidencyjnego. Polega ona na zbieraniu, klasyfikowaniu, prezentowaniu i interpretowaniu danych finansowych dotyczących działalności gospodarczej danej jednostki. Rachunkowość dostarcza informacji o kondycji finansowej danego przedsiębiorstwa – pozwala na ustalenie jego wyniku finansowego, a jednocześnie jest konieczna do wywiązywania się przez przedsiębiorcę z obowiązków nałożonych na niego przez państwo: odprowadzania podatków,
ewidencjonowania sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT itp. Z tych
powodów prowadzenie rachunkowości jest obowiązkowe i regulowane przez przepisy prawa. Podstawowym aktem prawnym normującym zasady prowadzenia rachunkowości w Polsce jest Ustawa z dnia 29 września 2004 roku o rachunkowości.
Zasady prowadzenia rachunkowości i jej rodzaje
Jednym z najważniejszych elementów rachunkowości jest prowadzenie ksiąg rachunkowych, w których przedsiębiorca ujmuje zapisy księgowe. Z tych powodów w Ustawie o rachunkowości zostały określane szczegółowe zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych, którymi są:
zasada rzetelności – księgi rachunkowe muszą być zgodne ze stanem faktycznym,
zasada bezbłędności – zapisy w księgach rachunkowych muszą być poprawne i bezbłędne,
zasada sprawdzalności – księgi muszą być tak prowadzone, aby możliwe było ich zweryfikowanie,
zasada bieżącego prowadzenia – sposób prowadzenia ksiąg powinien umożliwiać terminowe dokonywanie rozliczeń finansowych.
Wyróżnia się rachunkowość pełną i uproszczoną [odsyłacz do 7.7].
Prowadzenie pełnej rachunkowości, która jest określona w Ustawie o
rachunkowości, to proces czasochłonny, wymagający doświadczenia i fachowej
obsługi księgowej. Ten rodzaj rachunkowości wiąże się m.in. z obowiązkiem
sporządzania sprawozdań finansowych i bilansów rocznych. Z tych powodów pełną rachunkowość muszą prowadzić tylko najwięksi przedsiębiorcy, w tym przede wszystkim spółki kapitałowe.
Uproszczoną rachunkowość stosują mali przedsiębiorcy, np. osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. W tym celu korzystają z książki przychodów i rozchodów. Zasady jej prowadzenia określone są w art. 24a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prowadzenie książki przychodów i rozchodów jest stosunkowo proste – można to robić nawet samodzielnie, o ile jest się skrupulatnym i przestrzega się przepisów.
Rycina 5.15. Dawna księga rachunkowa. Obecnie do prowadzenia rachunkowości większość przedsiębiorców używa specjalnych programów komputerowych.
[Źródło: www.archiwum.kc-cieszyn.pl]
Czym jest dowód księgowy?
Bez względu na to, czy przedsiębiorca prowadzi księgowość pełną, czy –
uproszczoną, w swoich księgach rachunkowych musi dokonywać zapisów księgowych dokumentujących określone zdarzenia, np. osiąganie przychodów w postaci ceny za sprzedawane towary i ponoszenie kosztów, takich jak wydatki na pensje dla
pracowników. Zapisy te dokonywane są na podstawie specjalnych dokumentów zwanych dowodami księgowymi. Każdy dowód księgowy powinien zawierać elementy określone w art. 21 Ustawy o rachunkowości (m.in. określenie rodzaju
dowodu, oznaczenie stron, opis czynności, którą dokumentuje dowód, datę dokonania czynności i podpis wystawcy dowodu) oraz być rzetelny, kompletny i wolny od błędów rachunkowych.
Istnieje wiele rodzajów dowodów księgowych. Do często stosowanych należą tzw. KP (kasa przyjmie) i KW (kasa wypłaci), które dokumentują przyjęcie i zwrot określonej kwoty do kasy (np. kiedy pracownikowi udającemu się w podróż służbową jest wypłacana określona kwota jako zaliczka na koszty podróży). Najpopularniejszym i najważniejszym dowodem księgowym jest jednak faktura VAT. Dokumentuje ona sprzedaż opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, czyli tzw. podatkiem VAT.
Elementy, które musi zawierać faktura VAT, kto ją może wystawiać i zasady jej
korygowania są opisane bardzo precyzyjnie w przepisach prawa. Na podstawie faktur VAT przedsiębiorcy obliczają i odprowadzają należny do zapłaty podatek VAT, który jest największym źródłem przychodów do budżetu państwa. Z tego powodu poprawne wypełnianie faktur jest niezmiernie istotne, a organy państwowe starają się wykrywać i zwalczać wszelkie nadużycia związane z podatkiem VAT
i nieprawidłowościami związanymi z fakturami VAT.
Rycina 5.16. Przykładowa faktura VAT.
Podatki – ale jakie?
Przedsiębiorcy mogą wybrać różne formy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Jeżeli spełniają określone warunki, mogą skorzystać z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub tzw. karty podatkowej. Jednak tylko grupa określonych, bardzo małych przedsiębiorców może skorzystać z tych możliwości. Jest tak, ponieważ przepisy prawa pozwalają na wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych co do zasady tylko tym przedsiębiorcom, którzy osiągają niewielki przychód –
nieprzekraczający obecnie 150 000 euro rocznie. W przypadku karty podatkowej ograniczenia te są jeszcze większe – przepisy precyzyjnie określają, jacy
przedsiębiorcy mogą z niej skorzystać (np. takie rozwiązanie mogą wybrać osoby prowadzące niewielkie sklepy). Pozostali przedsiębiorcy mogą opodatkować swoje dochody z działalności gospodarczej jednolitą stawką podatku 19% bez względu na osiągany przychód, jednak w zamian będą mieli ograniczoną możliwość skorzystania z różnego rodzaju ulg. Mogą również wybrać standardowy model – a zatem
opodatkowanie wg skali podatkowej 18% lub 32%, w zależności od osiągniętego dochodu. Wybór sposobu opodatkowania powinien być więc poprzedzony dokładną analizą przewidywanych dochodów i kosztów przedsiębiorstwa.
Praca samodzielna:
Proszę o zrobienia ćwiczeń 1 i 2 ze strony 162
