Jolanta Kozik Wenus

(1)

Wenus

Jolanta Kozik

(2)

Podstawowe informacje o Wenus

• druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego

• trzecie ciało niebieskie pod względem jasności na niebie

(3)

Podstawowe informacje o Wenus

• Najmniejsza odległość od Ziemi 41mln km

• Największa odległość od Ziemi 257mln km

• Średnia odległość od Słońca 108mln km

• Okres obiegu wokół słońca trwa 225 dni

• Okres wokół osi wynosi 243 dni, jest to obrót wsteczny

• Średnica planety jest tylko o 650km mniejsza od średnicy Ziemi

• Masa Wenus stanowi 81% masy Ziemi

(4)

Porównywalna wielkość pierwszych czterech planet

Układu Słonecznego

(5)

Warunki fizyczne panujące na Wenus

• Temperatura waha się od 450°C do 480°C

• Atmosfera planety w 96,4% składa się z dwutlenku węgla, w 3,4% z azotu oraz z obłoków dwutlenku siarki

• Wiatry w niższych warstwach atmosfery osiągają zaledwie kilka km/h, w szczytach chmur sięgają nawet 300km/h

• Wenusjańskie wiatry mogą osiągnąć 60 razy większą prędkość niż obrót planety

(6)

80% powierzchni Wenus

stanowią równiny wulkaniczne

(7)

Widok trzech wulkanów- zdjęcie

z misji Magellana

(8)

Historyczne obserwacje przejść Wenus

• Od najdawniejszych czasów ludzie interesowali się planetami. Już Majowie przywiązywali

szczególne znaczenie do Wenus. Planeta ta była kojarzona z głównym bogiem Majów

Quetzalcoatlem.

(9)

• Antyczne cywilizację uważały Wenus za dwa osobne obiekty jeden to „gwiazda poranna”, drugi „gwiazda wieczorna”.

Dopiero Pitagorasowi w VI w. p.n.e.

przypisuje się odkrycie, że gwiazda poranna i wieczorna to jedna planeta.

(10)

• Perski astronom Awicenna jako pierwszy

zaobserwował w 1032r. przejście Wenus na tle tarczy Słońca. Astronom Ibn Bajjah z Andaluzji w XII wieku obserwował „dwie planety jako

czarne plamy na tarczy Słońca”, jednak dopiero w XIII wieku astronom Qotb al.-Din Shirazi

nazwał to zjawisko jako tranzyt Wenus i

Merkurego. Następnie dopiero w XVII wieku

Galileusz zaobserwował, że Wenus przechodzi przez fazy jak Księżyc i całkowicie zaprzeczył geocentrycznemu systemowi Ptolemeusza.

(11)

Widok Wenus w układzie geocentrycznym

i heliocentrycznym

(12)

Zjawisko faz Wenus

• Galileusz, ogłosił, że „Matka Miłości naśladuje fazy Księżyca”.

• Schemat powstawania faz Wenus

(13)

Tranzyt Wenus na tle Słońca

• Przejście planety Wenus na tle tarczy Słońca jest to zjawisko astronomiczne, które polega na tym, że Wenus jest

pomiędzy Słońce, a Ziemią i obserwator widzi ją na tle Słońca.

(14)

• Odnotowano, że w trakcie 243 lat

występują cztery przejścia Wenus w cyklu:

121.5, 8, 105.5, 8 lat.

• W latach 1700-2020 można zaobserwować przejścia Wenus na tle Słońca: 6 czerwca 1761r., 3 czerwca 1769r., 9 grudnia 1874r., 6 grudnia 1882r., 8 czerwca 2004r., 6

czerwca 2012r. Następnego przejścia spodziewamy się dopiero 10 grudnia 2117r. oraz 8 grudnia 2125r.

(15)

Przejście Wenus na tle Słońca

w 2012r.

(16)

Badania kosmiczne Wenus po

roku 1960

(17)

Lata sześćdziesiąte

NAZWA MISJI DATA STARTU

REZULTAT

Sputnik7 4 lutego 1961r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Wenera1 12 lutego 1961r. Pierwszy przelot obok Wenus

Mariner1 22 lipca 1962r. Awaria rakiety nośnej, niepowodzenie

Sputnik19 25 sierpnia 1962r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Mariner2 27 sierpnia 1962r. Sukces, przelot obok Wenus

Sputnik20 1 września 1962r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Sputnik21 12 września 1962r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Kosmos21 11 listopada 1963r. Awaria rakiety nośnej, niepowodzenie

Wenera1964A 19 lutego 1964r. Awaria rakiety nośnej, niepowodzenie

Wenera1964B 1 marca 1964r. Awaria rakiety nośnej, niepowodzenie

(18)

NAZWA MISJI DATA STARTU

REZULTAT Kosmos27 27 marca 1964r. Awaria rakiety nośnej,

niepowodzenie

Zond1 2 kwietnia 1964r. Awaria rakiety nośnej, niepowodzenie

Wenera2 12 listopada 1965r. Przelot obok Wenus

Wenera3 16listopada 1965r. Pierwsze wejście w atmosferę Wenus

Kosmos96 23 listopada 1965r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Wenera1965A 23 listopada 1965r. Awaria rakiety nośnej, niepowodzenie

Wenera4 12 czerwca 1967r. Wejście w atmosferę Wenus

Mariner5 14 czerwca 1967r. Sukces, przelot obok Wenus

Kosmos167 17 czerwca 1967r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Wenera5 5 stycznia 1969r. Wejście w atmosferę Wenus.

(19)

Lata siedemdziesiąte

REZULTAT

Wenera7 17 sierpnia 1970r. Pierwsze udane lądowanie na Wenus.

Kosmos359 22 sierpnia 1970r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Wenera8 27 marca 1972r. Lądowanie na Wenus

Kosmos482 31 marca 1972r. Pozostał na orbicie wokółziemskiej

Mariner10 4 listopada 1973r. Sukces, przelot obok Wenus

Wenera9 8 czerwca 1975r. Pierwszy sztuczny satelita Wenus, lądowanie na Wenus

Wenera10 14 czerwca 1975r. Sztuczny satelita Wenus, lądowanie na Wenus

Pioneer Venus1 20 maja 1978r. Sztuczny satelita Wenus

Pioneer Venus2 8 sierpnia 1978r. Sukces, lądowanie na Wenus

Wenera11 9 września 1978r. Lądowanie na Wenus

Wenera12 14 września 1978r. Lądowanie na Wenus

(20)

Lata osiemdziesiąte

NAZWA MISJI DATA STARTU REZULTAT

Wenera13 30 października 1981r. Lądowanie na Wenus

Wenera14 4 listopada 1981r. Lądowanie na Wenus

Wenera15 2 czerwca 1983r. Sztuczny satelita Wenus

Wenara16 7 czerwca 1983r. Sztuczny satelita Wenus

Wega1 15 grudnia 1084r. Lądowanie na Wenus, przelot obok komety Halleya

Wega2 21 grudnia 1984r. Lądowanie na Wenus, przelot obok komety Halleya

Magellan 4 maja 1989r. Sztuczny satelita Wenus

Galileo 18 października 1989r. Sukces

(21)

Lata dziewięćdziesiąte

REZULTAT

Cassini 15 października 1997r. Sukces

(22)

Misje po 2000r.

NAZWA MISJI DATA STARTU

REZULTAT

Messenger 3 sierpnia 2004r. Sukces

Wenus Express 9 listopada 2005r. Sukces

Akatsuki 7 grudnia 2010r. Sukces

(23)

Sputnik7

• Data startu: 4 lutego 1961r.

• Rezultat:. wystrzelono sondę, jednak nie opuściła ona orbity okołoziemskiej

(24)

Wenera1

• Data startu: 12 lutego 1961r.

• Rezultat:

Siedem dni po starcie w skutek awarii utracono łączność z sondą. Statek kosmiczny przeleciał obok Wenus w odległości 99 858km.

(25)

Sonda Wenera1

(26)

Mariner1

• Data startu: 22 lipca 1962r.

• Rezultat:

Misja ta nie powiodła się, doszło do awarii rakiety nośnej.

(27)

Start rakiety nośnej z sondą

Mariner1

(28)

Sputnik19

• Data startu: 25 sierpnia 1962r

• Rezultat:

Sonda pozostała na orbicie okołoziemskiej.

(29)

Mariner2

• Data startu: 27 sierpnia 1962r.

• Rezultat:

- pierwsze pomiary prędkości, gęstości i składu wiatru słonecznego oraz pyłu międzyplanetarnego.

- oszacowanie masy Wenus oraz dokładniejsze określenie długość jednostki astronomicznej

- wokół Wenus nie ma mierzalnego pola magnetycznego - planeta wykonuje ruch wsteczny wokół własnej osi

- temperatura powierzchni jest dużo wyższa, niż temperatura chmur

- -obserwacja rozbłysków słonecznych i promieniowania kosmicznego spoza Układu Słonecznego

(30)

Prezentacja wydruku danych

nadesłanych przez Marner2

(31)

Sputnik20

• Data startu: 1 września 1962r.

• Rezultat:

sonda nie opuściła orbity okołoziemskiej z powodu nie otwarcia się zaworu paliwa

(32)

Sputnik21

• Data startu: 12 września 1962r.

• Rezultat:

Sonda nie opuściła orbity okołoziemskiej z powodu eksplozji silnika

(33)

Kosmos21, Wenera1964A, Wenera1964B, Kosmos27,

Zond1

• Rezultat:

wszystkie te misje nie powiodły się z

powodu awarii rakiet nośnych i pozostały na orbicie wokółziemskiej.

(34)

Wenera2

• Data startu: 12 listopada 1965r.

• Rezultat:

Misja zakończyła się niepowodzeniem 27

lutego 1966r. z powodu braku łączności. Z sondy nie potarły żadne zapisy.

(35)

Wenera3

• Data startu: 16listopada 1965r.

• Rezultat:

Sonda wylądowała na Wenus. Jednak misję zakończono 16 lutego 1966r., z powodu

przegrzania się paneli słonecznych, nie uzyskując żadnych danych.

(36)

Kosmos96

• Rezultat:

Z powodu przerwania przewodu paliwa

doszło do eksplozji jednej z części silnika.

Sonda ta została na orbicie okołoziemskiej.

(37)

Wenera1965A

• Rezultat:

Awaria rakiety nośnej, niepowodzenie

(38)

Wenera4

• Data startu: 12 czerwca 1967r.

• Rezultat:

-sonda weszła w atmosferę Wenus

-zmierzono temperaturę północnej półkuli planety na wysokości 26km

-badanie ciśnienia na wysokości 26km - analiza składu chemicznego atmosfery

(39)

Mariner5

• Rezultat:

- badanie atmosfery za pomocą fal radiowych

- badanie jasności w świetle ultrafioletowym - Badanie wahania natężenia cząsteczek

wiatru słonecznego oraz pola magnetycznego

(40)

Mariner5

(41)

Kosmos167

• Rezultat:

Misja ta była nieudana, nie włączył się silnik, który miał skierować sondę w kierunku

Wenus. Sonda ta pozostała na orbicie okołoziemskiej przez osiem dni, później spłonęła w atmosferze.

(42)

Wenera5

• Data startu: 5 stycznia 1969r.

• Rezultat:

-siedemdziesięciu pomiarów temperatury -pięćdziesiąt pomiarów ciśnienia

-dokładniejsze dane odnoście składu atmosfery

(43)

Wenera6

• Data startu: 10 stycznia 1969r.

• Rezultat:

Zarejestrowano ostatnią wartość ciśnienia 27atm na wysokości 10-12km. Fakt ten świadczył o dużych różnicach w

wysokościach terenu.

(44)

Wenera7

• Rezultat:

-pierwsze udane lądowanie na Wenus -badanie temperatury i cisnienia

-pierwsze urządzenie przesyłające wyniki danych po wylądowaniu na innej planecie

(45)

Wenera7- schemat budowy

(46)

Kosmos359

• Rezultat:

Sonda nie opuściła orbity wokółziemskiej z powodu awarii rakiety nośnej. 6 listopada 1970r. spłonęła.

(47)

Wenera8

• Data startu: 27 marca 1972r.

• Rezultat:

-podczas przelotu przez atmosferę planety, urządzenia odnotowały występowanie huraganowych wiatrów

-na 35-30km urządzenia odnotowały gwałtowny spadek ciśnienia, które przy powierzchni wynosiło 90atm

-stwierdzono, że grunt zawiera pierwiastki promieniotwórcze tj. izotop potas, izotop uranu i toru

- stwierdzono, że oświetlenie pod warstwą obłoków odpowiada ziemskiemu w pochmurne dniu

(48)

Kosmos482

• Data startu: 31 marca 1972r.

• Rezultat:

Sonda nie opuściła orbity wokółziemskiej z powodu awarii rakiety nośnej.

(49)

Mariner10

• Rezultat:

Sonda zbliżyła się do Wenus na odległość 5768km i wykonała szereg zdjęć m.in.

pokryć wenusjańskich chmur. Na Ziemię dotarło z tej misji prawie 4165zdjęć. Była to pierwsza sonda, która podczas jednego lotu badała dwie planety.

(50)

Mariner10

(51)

Wenera9

• Rezultat:

- pierwsze czarno-białe zdjęcia powierzchni planety

- -analiza chemiczna gruntu planety - pozostawienie orbitera sondy jako

pierwszego sztucznego satelity Wenus

(52)

Wenera10

• Rezultat:

Sonda weszła na orbitę wokół Wenus, po czym oddzielił się od niej lądownik.

Wylądował on 25 października na

zachodniej półkuli Wenus, w odległości 2200 km od lądownika Wenery 9.

(53)

Wenera10

(54)

Pioneer Venus1

• Data startu: 20 maja 1978r

• Rezultat:

- sztuczny satelita Wenus od 1978r. do 1992r.

- wykonano mapy ukształtowania prawie 93% powierzchni planety

- przeprowadzono badania atmosfery i jonosfery

(55)

Mapa topograficzna wykonana

przez sondę Pioneer Venus1

(56)

Pioneer Venus2

• Rezultat:

Przeprowadzenie analizy składu i struktury atmosfery planety.

(57)

Pioneer Venus2

(58)

Wenera11, Wenera12

• Data startu: 9 i 14 września 1978r.

• Rezultat:

-badanie wiatru słonecznego

-badanie gęstości elektronów w jonosferze -badanie błysków gamma oraz

promieniowania UV

(59)

Wenera13

• Data startu: 30 października 1981r.

• Rezultat:

- pierwsze kolorowe zdjęcia powierzchni planety

- zbadano skład chemiczny gruntu, stwierdzono, że dominującymi

pierwiastkami jest magnez, glin, krzem, wapń, potas, żelazo i mangan

(60)

Zdjęcie powierzchni Wenus

wykonane przez Wenera13

(61)

Wenera14

• Rezultat:

-po raz pierwszy określono strumień promieniowania UV -zbadano udział wszystkich gazów szlachetnych w budowie

atmosfery Wenus

-odnotowano, że powierzchnia ma materiał potasowo- wapniowy

-zmierzono drgania mikrosejsmiczne

(62)

Wenera15, Wenera16

• Data startu: 2,7 czerwca 1983r.

• Rezultat:

-wykazano, że na powierzchni planety znajduje się wiele kraterów i rozległych spękań

-ustalono występowanie na powierzchni Wenus łańcuchów górskich, głębokich zapadlisk, wysokich płaskowyżów, rozległych struktur kolistych oraz pagórkowatych wyżyn i nizin

-wykonano ponad 750 zdjęć, obrazy radarowe głownie dotyczyły północnych obszarów polarnych planety

(63)

Wega1, Wega2

• Data startu: 15,21 grudnia 1984r.

• Rezultat:

-dokonano wielu pomiarów temperatury, ciśnienia, prędkości wiatru oraz

przejrzystości atmosfery

-sonda Wega1 przeleciała obok komety

Halleya, wykonując zdjęcia oraz pomiary gęstości pyłu i plazmy

(64)

Magellan

• Data startu: 4 maja 1989r.

• Rezultat:

-udało się utworzyć mapę prawie 99%

powierzchni planety

-udało się obliczyć gęstość atmosfery na różnych wysokościach

(65)

Obraz Wenus wykonany przez

sondę Magellana

(66)

Galileo

• Głównym celem misji było badanie planety Jowisz

• Rezultat:

-zbliżenie do Wenus na odległość 16123km

-wykonanie fotografii w podczerwieni, które pozwoliły zajrzeć głęboko w atmosferę planety

-obserwacja morfologii i dynamiki warstw chmur w atmosferze planety

(67)

Sonda Galileo

(68)

Cassini

• Głównym celem misji było badanie planety Saturn

• Rezultat:

-podczas pierwszego zbliżenia do Wenus, skupiono się na szukaniu oznak wyładowań

atmosferycznych w atmosferze planety

-podczas drugiego zbliżenia badano związek między wiatrem słonecznym a planetą oraz jonosferą

(69)

Start rakiety z sondą Cassini

(70)

Messenger

• Głównym celem misji było badanie planety Merkury

• Rezultat:

-sonda ta podczas swojego lotu dwukrotnie zbliżyła się do Wenus

-pierwsze zbliżenie na odległość 2987km miało miejsce 24 października 2006r., drugie zbliżenie nastąpiło 5 czerwca 2007r. Odległość od Wenus przy drugim zbliżeniu wynosiła tylko 338km.

(71)

Zdjęcie planety Wenus

wykonane przez Messenger

(72)

Wenus Express

• Data startu: 9 listopada 2005r

• Rezultat:

-najkrótszy czas budowy statku kosmicznego -sporządzenie mapy rozkładu temperatury i

charakteru powierzchni

-stwierdzenie faktu, że występujące na Wenus wiry polarne są najbardziej

zmienne w całym Układzie Słonecznym

(73)

Wenus Express

(74)

Akatsuki

• Data startu: 7 grudnia 2010r.

• Rezultat:

-sonda ta stała się sztucznym satelitą planety Wenus

-obserwacja planety ze wskazaniem na głęboką atmosferę, strukturę chmur , panujące warunki na powierzchni oraz występowanie piorunów

-obserwacje światła zodiakalnego oraz obserwacje obłoków pyłu międzyplanetarnego.

(75)

Dziękuję za uwagę

(76)

Źródło

• www.wikipedia.pl

• www.astrovision.pl

• www.jolanta-golebiewska.pl

• www.astronautilus.pl

• www.misjesondkosmicznych.pl

• www.nasa.gov

• www.pulskosmosu.pl

• www.news.astronet.pl

• www.orion.pta.pl

• A. Aveni, Rozmowy z planetami, wyd.Zysk i S-ka,2000